Αρχική Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής ΔιακυβέρνησηςΚανόνες και πρότυπα για τη διαλειτουργικότητα σε οργανωτικό, σημασιολογικό και τεχνολογικό επίπεδο, για την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημόσιου τομέαΣχόλιο του χρήστη Διανέλος Γ. Γεωργούδης | 23 Ιανουαρίου 2012, 23:10
Πρώτα μια μικρή παρατήρηση για τους τύπους. Θα ήταν πιο πρακτικό κάθε κανόνας να έχει έναν αύξοντα αριθμό, ανεξαρτήτως των παραμέτρων Υ, Π, Μ κλπ. Μια γενικότερη παρατήρηση: Θα ήταν καλό να αναφέρεται ο λόγος που υπηρετεί κάθε κανόνας ή ομάδα κανόνων, έτσι ώστε όλοι οι εμπλεκόμενοι να καταλαβαίνουν καλύτερα το ζητούμενο. Τα ΚΥ.1-ΚΥ.4 και ΚΠ.1 είναι κρίσιμα. Ένα απαραίτητο ζητούμενο στην χώρα είναι να μειωθεί δραστικά η γραφειοκρατία, η οποία είναι συνέπεια των νόμων. Αν λοιπόν δεν αλλάξει δραστικά το θεσμικό πλαίσιο το αποτέλεσμα του ΠΥΔ θα είναι να αυτοματοποιηθεί η γραφειοκρατία. Το οποίο συνεπάγεται όχι μόνο μεγαλύτερα κόστη και κινδύνους αποτυχίας της μεταρρύθμισης, αλλά επίσης ακόμη δυσκολότερη μείωση της γραφειοκρατίας στο μέλλον. Η διοικητική μεταρρύθμιση και η ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων πρέπει λοιπόν να γίνει παράλληλα με έναν δραστικό ορθολογισμό των νόμων έτσι ώστε να απλοποιηθούν οι διαδικασίες. Ιδιαίτερα δύσκολος είναι ο ΚΥ.4 γιατί οι εμπλεκόμενοι φορείς μπορεί μεν να συνεργαστούν, αλλά να μην συμφωνούν στο πως πρέπει να αλλάξει ο νόμος. Προτείνω την εξής πρακτική: Ο ανάδοχος που μελετάει το πληροφοριακό σύστημα σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς να προσδιορίζει τις ανάγκες τόσο του πολίτη όσο και του κράτους καi να προτείνει την λιγότερο γραφειοκρατική διαδικασία που να καλύπτει αυτές τις ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη και τα προτερήματα που προσφέρουν οι ΤΠΕ (και που καθιστούν περιττά πολλά από τα παραδοσιακά γραφειοκρατικά βήματα), αλλά και τις σχέσεις κόστους-οφέλους. Η αρχή εδώ πρέπει να είναι όχι μόνο κάθε βήμα (έστω και αυτόματο) της διαδικασίας να εξυπηρετεί ένα σαφές λόγο, αλλά και αυτός ο λόγος να παράγει ένα σαφώς μεγαλύτερο συμφέρον για το κοινωνικό σύνολο από το κόστος που συνεπάγεται αυτό το βήμα. Σε περίπτωση αμφιβολίας να επιλέγεται πάντοτε η απλοποίηση της διαδικασίας. Και επειδή λόγω νοοτροπίας ή συνήθειας ή ακόμα ειδικών συμφερόντων μπορεί ένας ή διάφοροι φορείς να αντιστέκονται στην απλοποίηση των διαδικασιών να υπάρχει μια αρχή στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης που να έχει τον τελευταίο λόγο. Τέλος, ενώ ο ανάδοχος δημιουργεί τα καθορισμένα μη γραφειοκρατικά ηλεκτρονικά συστήματα, το Υπουργείο να αναλαμβάνει να περνούν από την Βουλή οι ανάλογες νομοθετικές αλλαγές. – Καταλαβαίνω ότι πρόκειται για ένα λεπτό και δύσκολο έργο για το Υπουργείο, όμως είναι ένα απόλυτα απαραίτητο έργο, όπως εξάλλου έχει αποδείξει η παγκόσμια εμπειρία στο e-government. Θεωρώ πολύ χρήσιμο το ΚΜ.4, και προτείνω να γίνει υποχρεωτικό ώστε να εμπλουτιστεί με τα δεδομένα ακόμη και των σήμερα υπό εξέλιξη συστημάτων. Ως προς τον μεγάλο αριθμό τεχνικών κανόνων και προτύπων στο παράρτημα ΙΙ έχω τις εξής παρατηρήσεις. 1. Νομίζω ότι οι κανόνες και πρότυπα έχουν επιλεχτεί προσεκτικά και σύμφωνα με τις σύγχρονες παγκόσμιες και ευρωπαϊκές εξελίξεις. Όμως δεν γνωρίζω την εμπειρία και πρακτικό αποτέλεσμα της εισαγωγής σε ένα ΠΗΔ τόσων πολλών και λεπτομερών κανόνων και προτύπων. Θα ήταν καλό εδώ να μελετηθεί η παγκόσμια εμπειρία, όπως και να ζητηθεί η γνώμη των Ελληνικών εταιριών πληροφορικής. 2. Αντί, ή παράλληλα με την επιβολή αυτού του μεγάλου αριθμού κανόνων και προτύπων, θα ήταν ίσως πιο αποτελεσματικό να οριστούν πρότυπα συστήματα για όλο το κράτος καθώς και κανόνες για την χρήση τους. Π.χ. αντί για τους κανόνες του κεφαλαίου 8 περί ηλεκτρονικών πληρωμών που πρέπει να εφαρμόζουν όλα τα επιμέρους συστήματα, θα μπορούσε να αποφασιστεί η δημιουργία μιας κεντρικής υπηρεσίας ηλεκτρονικών πληρωμών που όλα τα επιμέρους συστήματα θα πρέπει να χρησιμοποιούν. Ένα άλλο παράδειγμα θα ήταν η δημιουργία μιας κεντρικής υπηρεσίας ταυτοποίησης. 3. Κανόνες και πρότυπα πιο υψηλού επιπέδου μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικοί. Π.χ. ένας ενδεχόμενος κανόνας που θα όριζε ότι όλα τα συστήματα του ΠΥΔ πρέπει να λειτουργούν σε ένα κεντρικό data-center θα άλλαζε ριζικά τις απαιτήσεις για κρυπτογράφηση των δεδομένων που ανταλλάσσουν μεταξύ τους συστήματα. 4. Θα ήταν καλό να σχεδιαστούν κεντρικά οι δομές του πυρήνα των βάσεων δεδομένων του κράτους, π.χ. του μητρώου φυσικών και νομικών προσώπων, ενός κεντρικού repository σημαντικών δεδομένων με πρότυπα ελέγχου πρόσβασης, κλπ 5. Ένας άλλος σημαντικός κανόνας υψηλότερου επιπέδου που πρέπει να μελετηθεί και να αποφασιστεί κεντρικά είναι ο ρόλος της ψηφιακής υπογραφής στο ΠΥΔ. Εν συντομία η γενική παρατήρησή μου είναι ότι παράλληλα με τον ορισμό προτύπων κανόνων χαμηλού επιπέδου, θα ήταν καλό να σχεδιαστεί το ΠΥΔ που αποζητά η Ελλάδα και να οριστούν οι συνυφασμένοι κανόνες υψηλότερου επιπέδου.