Γενικό σχόλιο: Ενώ είναι προφανής η έκταση της εργασίας που επιτελέστηκε για την συλλογή των στοιχείων, είναι ενδεικτικό του τρόπου σκέψης και των κατευθύνσεων που δόθηκαν στους εισηγητές, το γεγονός της έλλειψης από την διαδικασία της κατανομής αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο του πολίτη.
• Πώς μπορεί να βελτιωθούν οι υφιστάμενες διαδικασίες παροχής των δημοσίων υπηρεσιών? Μπορείτε να προτείνετε συγκεκριμένες δράσεις και μέσα για συγκεκριμένες κατηγορίες υπηρεσιών?
Κύριοι συνάδελφοι, με όλο τον σεβασμό στο έργο που διατελέσατε μέχρι σήμερα, η ερώτηση υποδηλώνει την πεποίθηση σας ότι όλα όσα προηγούνται του σταδίου των διαδικασιών δεν χρήζουν σχολιασμού. Είναι πασιφανές ότι χρησιμοποιήσατε την λάθος μεθοδολογία. Το όλο ζητούμενο είναι η συστημική αλλαγή του συστήματος (transformation) και όχι βελτίωση διαδικασιών (process improvement). Επ’ ουδενί λόγω το δεύτερο μπορεί να αναλυθή σε αυτή την φάση διαβούλευσης!
Για να φτάσει ένας αναλυτής στις διαδικασίες του επιπέδου που υπαινίσεστε (του τέταρτου δηλαδή) σημαίνει ότι η στρατηγική, η ανάλυση της βαρύτητας του εκάστοτε τομέα, η επιλογή του είδους της οργανωτικής μορφής, η πρέπουσα επιχειρησιακή δομή έχουν αποφασιστεί και όλες οι διαδικασίες υψηλότερου επιπέδου έχουν σχεδιαστεί! Χωρίς αυτά κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πια είναι τα ακριβή στάδια της διαδικασίας, ποια η σχετική τους βαρύτητα, ποιες οι αλληλεξαρτήσεις των εμπλεκομένων οργανικών μονάδων, ποιες οι επικοινωνιακές ανάγκες κτλ. και συνεπώς ποια είναι η βέλτιστη διαδικασία!
Για να μην αποδεχθώ εχθρικός θα συνιστούσα (α) άμεση αλλαγή της μεθοδολογίας και σε περίπτωση αμφιβολιών για την βέλτιστη προσέγγιση (β) να ακολουθήσετε την για κάθε «προϊόν» και κάθε υπηρεσία την μέθοδο που υπέδειξα ανωτέρω. Ήτοι με βάση τη στρατηγική και την επιλογή της απαραίτητης οργανωτικής μορφής, αποφασίστε ποία είναι η βαρύτητα/κρισιμότητα καθενός από τα «υποπροϊόντα» πού απαιτούνται για να δημιουργηθεί το τελικό «προϊόν» η η υπηρεσία. Βρήτε επίσης ποιος είναι ο βαθμός εξάρτησης κάθε ενός από τα «υποπροϊόντα» από τρίτες πηγές (εκτός συστήματος) καθώς και το βαθμό εσωτερικής αλληλεξάρτησης. Μετατρέψτε κατόπιν κάθε κόμβο της διαδικασίας σε έργο για να καταλήξετε στο τι προσωπικό χρειάζεστε....και μετά κάντε βελτιστοποίηση του συνόλου της διαδικασίας χρησιμοποιώντας matrix-based multi-parameter optimisation.
Σε περίπτωση αμφιβολιών στείλτε μου ένα email.
• Σύμφωνα με την εμπειρία σας, υπάρχουν υπηρεσίες οι οποίες δεν παρέχονται από τον κατάλληλο φορέα και επίπεδο διοίκησης? Μπορείτε να αναφέρετε αιτιολογημένα ορισμένες?
Όπως προείπα θα πρέπει να διαχωριστεί η εξυπηρέτηση των πολιτών ως άτομα που θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από την τοπική αυτοδιοίκηση, από την εξυπηρέτηση των κοινωνικών ομάδων και τομέων πολιτικής που θα πρέπει να είναι καθήκον της κεντρικής διοίκησης
• Πώς αντιλαμβάνεστε τη γραφειοκρατία κατά την καθημερινή σας συναλλαγή με τους δημόσιους φορείς? Ποιες διαδικασίες θεωρείτε ως τις πιο χρονοβόρες και περίπλοκες, με αρνητικές επιπτώσεις στην παροχή των υπηρεσιών?
Εξαιρετική ερώτηση μια και θα σας δώσει όλα τα κριτήρια που χρειάζεστε για να κρίνεται την αποτελεσματικότητα των αλλαγών. Προσωπικά θα έλεγα ότι είναι ο βαθμός δυσκολίας για την μεταφορά από τον υπάλληλο στον πολίτη η την επιχείρηση της πληροφορίας που ζητήθηκε.
• Η αποκέντρωση των δημοσίων υπηρεσιών, θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητάς τους?
Ναι υπό τρεις προϋποθέσεις 1. Τον σωστό σχεδιασμό τους 2. Την ύπαρξη σωστών υποδομών (IT infrastructure) 3. Την κατανομή τους με βάση κριτήρια όπως πληθυσμιακές και κοινωνικές ανάγκες
• Πώς αξιολογείτε την εναλλακτική παροχή δημοσίων υπηρεσιών, ως προτεινόμενη λύση στα προβλήματα αποδοτικότητας που αντιμετωπίζουν? Ποιες υπηρεσίες θα μπορούσαν πιστεύετε να παρέχονται εκτός των στενών ορίων του δημοσίου τομέα?
Το αντιχειρείν (outsourcing) είναι ένα θέμα που θα πρέπει να εξετασθεί με μεγάλη προσοχή μια και προσθέτει πολυπλοκότητα στην διαχείριση οποιουδήποτε συστήματος. Τα υπέρ και τα κατά θα πρέπει να σταθμίζονται με βάση πολλαπλά κριτήρια (balanced scorecard) και για κάθε περιοχή της χώρας. Σαν γενική αρχή τα ευκολότερα σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης είναι: η ηλεκτρονική υποδομή, οι τηλεπικοινωνίες, η διαρκής επιμόρφωση, η ασφάλεια ( θα συνιστούσα την χρήση του στρατού που δεν στοιχίζει τίποτα) και η ασφάλεια των πληροφοριών, οι εισπράξεις και πληρωμές, την εύρεση προσωπικού, οι αλυσίδες προμηθειών, οι κοινωνικοοικονομικές έρευνες και οι αναλύσεις επιπτώσεων σε προτεινόμενες πολιτικές, ο σχεδιασμός και η συντήρηση της διαδικτυακής παρουσίας και των επικοινωνιών των κοινωνικών ομάδων, ο σχεδιασμός η παρακολούθηση και ο έλεγχος των εσωτερικών έργων βελτίωσης διαδικασιών, η αξιολόγηση του επιπέδου των υπηρεσιών και τα κέντρα παροχής πληροφοριών.
• Πώς αξιολογείτε την προστιθέμενη αξία των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων? Ποια σημεία και διαδικασίες χρήζουν βελτίωσης?
Η αξία των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ανάλογη της ποιότητας των διαδικασιών τις οποίες υποστηρίζουν. Όταν το τελευταίο είναι δεδομένο μπορούν να ξεπεράσουν και το 63% εάν συνυπολογίσουμε σε βάση οικονομική όλα τα μη οικονομικά πλεονεκτήματα που προκείπτουν.
• Πώς χαρακτηρίζετε το υφιστάμενο σύστημα ελέγχων και εποπτείας της δημόσιας διοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις? Πώς θα μπορούσαν οι έλεγχοι να μετασχηματιστούν σε πιο αποδοτικούς και λιγότερο γραφειοκρατικούς?
Και μόνο το γεγονός της ύπαρξης εποπτείας και ελέγχου τον πολιτών από το κράτος είναι ένδειξη ύπαρξης θεσμικού προβλήματος. Έλεγχοι θα έπρεπε να συμβαίνουν στη αντίθετη κατεύθυνση! Οι δημόσιες υπηρεσίες δεν θα έπρεπε να ελέγχουν ούτε τους πολίτες ούτε τις επιχειρήσεις (με την εξαίρεση της αστυνομίας και των ομάδων οικονομικού ελέγχου) σε αντίθετη περίπτωση ο σχεδιασμός του κράτους θα πρέπει να επανεξετασθεί.
Σωτήρης Μελιούμης Αρχιτέκτων Οργανισμών
Ανωτερο στέλεχος BT Global Services
Υποψήφιος Διδάκτορας στο τομέα της Θεσμικής Ανάλυσης Warwick UK
Ιδρυτικό μέλος της ομάδος διανόησης Gaianomy
Γενικό σχόλιο: Ενώ είναι προφανής η έκταση της εργασίας που επιτελέστηκε για την συλλογή των στοιχείων, είναι ενδεικτικό του τρόπου σκέψης και των κατευθύνσεων που δόθηκαν στους εισηγητές, το γεγονός της έλλειψης από την διαδικασία της κατανομής αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο όσο και στο επίπεδο του πολίτη. • Πώς μπορεί να βελτιωθούν οι υφιστάμενες διαδικασίες παροχής των δημοσίων υπηρεσιών? Μπορείτε να προτείνετε συγκεκριμένες δράσεις και μέσα για συγκεκριμένες κατηγορίες υπηρεσιών? Κύριοι συνάδελφοι, με όλο τον σεβασμό στο έργο που διατελέσατε μέχρι σήμερα, η ερώτηση υποδηλώνει την πεποίθηση σας ότι όλα όσα προηγούνται του σταδίου των διαδικασιών δεν χρήζουν σχολιασμού. Είναι πασιφανές ότι χρησιμοποιήσατε την λάθος μεθοδολογία. Το όλο ζητούμενο είναι η συστημική αλλαγή του συστήματος (transformation) και όχι βελτίωση διαδικασιών (process improvement). Επ’ ουδενί λόγω το δεύτερο μπορεί να αναλυθή σε αυτή την φάση διαβούλευσης! Για να φτάσει ένας αναλυτής στις διαδικασίες του επιπέδου που υπαινίσεστε (του τέταρτου δηλαδή) σημαίνει ότι η στρατηγική, η ανάλυση της βαρύτητας του εκάστοτε τομέα, η επιλογή του είδους της οργανωτικής μορφής, η πρέπουσα επιχειρησιακή δομή έχουν αποφασιστεί και όλες οι διαδικασίες υψηλότερου επιπέδου έχουν σχεδιαστεί! Χωρίς αυτά κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πια είναι τα ακριβή στάδια της διαδικασίας, ποια η σχετική τους βαρύτητα, ποιες οι αλληλεξαρτήσεις των εμπλεκομένων οργανικών μονάδων, ποιες οι επικοινωνιακές ανάγκες κτλ. και συνεπώς ποια είναι η βέλτιστη διαδικασία! Για να μην αποδεχθώ εχθρικός θα συνιστούσα (α) άμεση αλλαγή της μεθοδολογίας και σε περίπτωση αμφιβολιών για την βέλτιστη προσέγγιση (β) να ακολουθήσετε την για κάθε «προϊόν» και κάθε υπηρεσία την μέθοδο που υπέδειξα ανωτέρω. Ήτοι με βάση τη στρατηγική και την επιλογή της απαραίτητης οργανωτικής μορφής, αποφασίστε ποία είναι η βαρύτητα/κρισιμότητα καθενός από τα «υποπροϊόντα» πού απαιτούνται για να δημιουργηθεί το τελικό «προϊόν» η η υπηρεσία. Βρήτε επίσης ποιος είναι ο βαθμός εξάρτησης κάθε ενός από τα «υποπροϊόντα» από τρίτες πηγές (εκτός συστήματος) καθώς και το βαθμό εσωτερικής αλληλεξάρτησης. Μετατρέψτε κατόπιν κάθε κόμβο της διαδικασίας σε έργο για να καταλήξετε στο τι προσωπικό χρειάζεστε....και μετά κάντε βελτιστοποίηση του συνόλου της διαδικασίας χρησιμοποιώντας matrix-based multi-parameter optimisation. Σε περίπτωση αμφιβολιών στείλτε μου ένα email. • Σύμφωνα με την εμπειρία σας, υπάρχουν υπηρεσίες οι οποίες δεν παρέχονται από τον κατάλληλο φορέα και επίπεδο διοίκησης? Μπορείτε να αναφέρετε αιτιολογημένα ορισμένες? Όπως προείπα θα πρέπει να διαχωριστεί η εξυπηρέτηση των πολιτών ως άτομα που θα πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από την τοπική αυτοδιοίκηση, από την εξυπηρέτηση των κοινωνικών ομάδων και τομέων πολιτικής που θα πρέπει να είναι καθήκον της κεντρικής διοίκησης • Πώς αντιλαμβάνεστε τη γραφειοκρατία κατά την καθημερινή σας συναλλαγή με τους δημόσιους φορείς? Ποιες διαδικασίες θεωρείτε ως τις πιο χρονοβόρες και περίπλοκες, με αρνητικές επιπτώσεις στην παροχή των υπηρεσιών? Εξαιρετική ερώτηση μια και θα σας δώσει όλα τα κριτήρια που χρειάζεστε για να κρίνεται την αποτελεσματικότητα των αλλαγών. Προσωπικά θα έλεγα ότι είναι ο βαθμός δυσκολίας για την μεταφορά από τον υπάλληλο στον πολίτη η την επιχείρηση της πληροφορίας που ζητήθηκε. • Η αποκέντρωση των δημοσίων υπηρεσιών, θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητάς τους? Ναι υπό τρεις προϋποθέσεις 1. Τον σωστό σχεδιασμό τους 2. Την ύπαρξη σωστών υποδομών (IT infrastructure) 3. Την κατανομή τους με βάση κριτήρια όπως πληθυσμιακές και κοινωνικές ανάγκες • Πώς αξιολογείτε την εναλλακτική παροχή δημοσίων υπηρεσιών, ως προτεινόμενη λύση στα προβλήματα αποδοτικότητας που αντιμετωπίζουν? Ποιες υπηρεσίες θα μπορούσαν πιστεύετε να παρέχονται εκτός των στενών ορίων του δημοσίου τομέα? Το αντιχειρείν (outsourcing) είναι ένα θέμα που θα πρέπει να εξετασθεί με μεγάλη προσοχή μια και προσθέτει πολυπλοκότητα στην διαχείριση οποιουδήποτε συστήματος. Τα υπέρ και τα κατά θα πρέπει να σταθμίζονται με βάση πολλαπλά κριτήρια (balanced scorecard) και για κάθε περιοχή της χώρας. Σαν γενική αρχή τα ευκολότερα σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης είναι: η ηλεκτρονική υποδομή, οι τηλεπικοινωνίες, η διαρκής επιμόρφωση, η ασφάλεια ( θα συνιστούσα την χρήση του στρατού που δεν στοιχίζει τίποτα) και η ασφάλεια των πληροφοριών, οι εισπράξεις και πληρωμές, την εύρεση προσωπικού, οι αλυσίδες προμηθειών, οι κοινωνικοοικονομικές έρευνες και οι αναλύσεις επιπτώσεων σε προτεινόμενες πολιτικές, ο σχεδιασμός και η συντήρηση της διαδικτυακής παρουσίας και των επικοινωνιών των κοινωνικών ομάδων, ο σχεδιασμός η παρακολούθηση και ο έλεγχος των εσωτερικών έργων βελτίωσης διαδικασιών, η αξιολόγηση του επιπέδου των υπηρεσιών και τα κέντρα παροχής πληροφοριών. • Πώς αξιολογείτε την προστιθέμενη αξία των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων? Ποια σημεία και διαδικασίες χρήζουν βελτίωσης? Η αξία των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ανάλογη της ποιότητας των διαδικασιών τις οποίες υποστηρίζουν. Όταν το τελευταίο είναι δεδομένο μπορούν να ξεπεράσουν και το 63% εάν συνυπολογίσουμε σε βάση οικονομική όλα τα μη οικονομικά πλεονεκτήματα που προκείπτουν. • Πώς χαρακτηρίζετε το υφιστάμενο σύστημα ελέγχων και εποπτείας της δημόσιας διοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις? Πώς θα μπορούσαν οι έλεγχοι να μετασχηματιστούν σε πιο αποδοτικούς και λιγότερο γραφειοκρατικούς? Και μόνο το γεγονός της ύπαρξης εποπτείας και ελέγχου τον πολιτών από το κράτος είναι ένδειξη ύπαρξης θεσμικού προβλήματος. Έλεγχοι θα έπρεπε να συμβαίνουν στη αντίθετη κατεύθυνση! Οι δημόσιες υπηρεσίες δεν θα έπρεπε να ελέγχουν ούτε τους πολίτες ούτε τις επιχειρήσεις (με την εξαίρεση της αστυνομίας και των ομάδων οικονομικού ελέγχου) σε αντίθετη περίπτωση ο σχεδιασμός του κράτους θα πρέπει να επανεξετασθεί. Σωτήρης Μελιούμης Αρχιτέκτων Οργανισμών Ανωτερο στέλεχος BT Global Services Υποψήφιος Διδάκτορας στο τομέα της Θεσμικής Ανάλυσης Warwick UK Ιδρυτικό μέλος της ομάδος διανόησης Gaianomy