7.1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 1 – ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΣΤΟΧΟΣ 1 – ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Τα περισσότερα πληροφοριακά συστήματα αντιγράφουν τις συμβατικές διαδικασίες δημιουργώντας μία νέα ηλεκτρονική γραφειοκρατία, ζητώντας για παράδειγμα την ηλεκτρονική υποβολή όλων των έγχαρτων δικαιολογητικών.
– Τα πληροφοριακά συστήματα δεν εκδίδουν διοικητικές πράξεις αλλά υποστηρίζουν την έκδοση πράξεων.
– Το θεσμικό πλαίσιο περιορίζει τη χρήση και την αξιοποίηση των ΤΠΕ αναγνωρίζοντας μόνο πρωτότυπα έγγραφα σε έντυπη μορφή.
Στρατηγικός στόχος
Κατά την επανεξέταση της διαδικασίας παραγωγής μιας δημόσιας υπηρεσίας θα αναζητούνται οι δυνατότητες αυτεπάγγελτης αναζήτησης των δεδομένων χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, μέσω της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων, ώστε τελικά να μειωθεί ή εξαλειφθεί ο αριθμός των απαιτούμενων δικαιολογητικών και ενδιάμεσων σταδίων.
Στις περιπτώσεις αυτές, η έγκριση της διοίκησης θα παρέχεται αυτόματα, χωρίς έκδοση διοικητικής πράξης από τα πιστοποιημένα πληροφοριακά συστήματα. Οι εγκρίσεις αυτές της διοίκησης θα έχουν νομική ισχύ πράξης χωρίς ανάγκη επικύρωσης.
Το θεσμικό πλαίσιο θα επανεξεταστεί ώστε
να καταργούνται οι ανενεργές ή οι άσκοπες διαδικασίες και να καλύπτονται θεσμικά οι απλουστεύσεις διαδικασιών με τη χρήση ΤΠΕ
.
Αναμενόμενα Οφέλη
Βελτίωση ποιότητας ζωής πολιτών, αύξηση αποδοτικότητας και μείωση κόστους δημόσιας διοίκησης.
ΣΤΟΧΟΣ 2 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Καθυστερήσεις στην επικοινωνία μεταξύ των Φορέων
– Δεν αξιοποιούνται επαρκώς οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών
– Σπατάλη χρόνου και πόρων
– Αρχειοθέτηση και αναζήτηση εγγράφων με φυσικό τρόπο (χαρτί)
– Τα έγγραφα, τα οποία παράγονται αυτή την στιγμή από τους Δημόσιους Φορείς έχουν μεγάλο βαθμό διαφοροποίησης, ως προς την μορφή τους αλλά και την διαδικασία με την οποία δημιουργούνται
Στρατηγικός στόχος
Η Δημόσια Διοίκηση θα εγκαταστήσει ένα αποκλειστικά ηλεκτρονικό περιβάλλον διακίνησης, διαχείρισης και αρχειοθέτησης εγγράφων, αρχικά μεταξύ των υπηρεσιών των Υπουργείων και στη συνέχεια μεταξύ των Υπουργείων και των εποπτευόμενων οργανισμών, των ανεξάρτητων αρχών και των περιφερειακών και δημοτικών υπηρεσιών.
Η ενδοδιοικητική επικοινωνία θα τελείται ηλεκτρονικά και θα ολοκληρώνεται με την ηλεκτρονική παραγωγή διοικητικών πράξεων. Προς τούτο, θα μοντελοποιηθούν με ενιαία πρότυπα τα βασικά έγγραφα της διοίκησης και θα χρησιμοποιούνται χωρίς εξαιρέσεις από το σύνολο των δημόσιων φορέων.
Σταδιακά θα διατεθούν ψηφιακές υπογραφές στο σύνολο των στελεχών του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, η χρήση των οποίων θα είναι υποχρεωτική όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο για την ενιαία ηλεκτρονική διεκπεραίωση δημοσίων εγγράφων.
Αναμενόμενα Οφέλη
– Ελαχιστοποιείται το κόστος και ο χρόνος αποστολής και λήψης εγγράφων μεταξύ των φορέων του δημοσίου
– Είναι δυνατή η αυτοματοποίηση διαδικασιών που σχετίζονται με το έγγραφο.
– Ενίσχυση της διαφάνειας
ΣΤΟΧΟΣ 3 – ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΡΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Έλλειψη οριζόντιων πολιτικών προμηθειών, συντήρησης και λειτουργίας τεχνολογικών υποδομών στη Δημόσια Διοίκηση.
– Χαμηλή αξιοποίηση των υπαρχουσών υποδομών, επιχειρησιακός κατακερματισμός και λειτουργικές επικαλύψεις των συστημάτων του Δημοσίου.
– Υψηλό κόστος κτήσης, συντήρησης και χρήσης των τεχνολογικών υποδομών.
– Περιορισμένη αρμοδιότητα στη διαχείριση των ανθρωπίνων πόρων από τις Διευθύνσεις Διοικητικού, οι οποίες έχουν ρόλο διεκπεραιωτών χωρίς προστιθέμενη αξία.
– Ελλιπής σύνδεση της εργασίας με το παραγόμενο αποτέλεσμα.
– Δυσχέρειες στην αξιοποίηση του προσωπικού, βάσει των προσόντων και των δεξιοτήτων που διαθέτει.
Στρατηγικός στόχος
Δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής προμήθειας, χρήσης και λειτουργίας, διαχείρισης και συντήρησης των βασικών πληροφοριακών υποδομών του Δημοσίου. Θεσμοθέτηση πλαισίου οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών πληροφορικής και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και των φορέων και μονάδων του δημόσιου τομέα με συναφές αντικείμενο.
Σχεδιασμός, υλοποίηση και παραγωγική λειτουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την προμήθεια, χρήση, λειτουργία και συντήρηση πληροφοριακών υποδομών του δημοσίου καθώς και για την παρακολούθηση της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού των υπηρεσιών του.
Αναμενόμενα Οφέλη
Το σημαντικότερο όφελος για τη Δημόσια Διοίκηση θα είναι η εξοικονόμηση των ανθρωποωρών που σήμερα σπαταλούνται σε εσωτερικές διοικητικές διαδικασίες. Παράλληλα, θα υπάρξουν σημαντικές οικονομίες κλίμακας, υψηλή ποιότητα υπηρεσιών και η βέλτιστη λειτουργία τεχνολογικών υποδομών.
7.2 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΗΣ 2 – ΕΠΑΝΑΣΥΝΔΕΣΗ ΠΟΛΙΤΗ ΜΕ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΣΤΟΧΟΣ 4 – ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Κάθε φορέας της Δημόσιας Διοίκησης παρέχει τις δικές του υπηρεσίες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, περιχαρακωμένος στο δικό του πλαίσιο και τις εσωτερικές του διαδικασίες.
– Οι φορείς και τα συστήματά τους δεν επικοινωνούν και δε συνεργάζονται για την παροχή υπηρεσιών ως τελικό προϊόν στον πολίτη και την επιχείρηση.
– Ο πολίτης και η επιχείρηση υποχρεούνται να απευθύνονται διακριτά σε κάθε εμπλεκόμενο φορέα για να συλλέξουν τα απαιτούμενα δεδομένα αλλά και για να τα διακινήσουν από τη μία υπηρεσία στην άλλη.
Στρατηγικός στόχος
Ενιαία και ολοκληρωμένη διαχείριση των συναλλαγών του πολίτη με τις δημόσιες υπηρεσίες, ανεξάρτητα από τον τρόπο πρόσβασής του (διαδικτυακά, με φυσική παρουσία ή μέσω τηλεφωνικού κέντρου).
Αναμενόμενα Οφέλη
Πληρέστερη και ποιοτική εξυπηρέτηση του πολίτη και της επιχείρησης και συγχρόνως δραστική μείωση του κόστους παροχής της δημόσιας υπηρεσίας και αύξηση της αποδοτικότητας της Δημόσιας Διοίκησης.
ΣΤΟΧΟΣ 5 – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Η Κεντρική Διαδικτυακή Πύλη (ΕΡΜΗΣ) έχει σκοπό να προσφέρει ενιαία πρόσβαση στους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε υπηρεσίες του Δημόσιου τομέα.
– Ο αριθμός των ηλεκτρονικών υπηρεσιών που παρέχονται από τον ΕΡΜΗ δεν είναι ο βέλτιστος, λόγω έλλειψης διαλειτουργικότητας και συνεργασίας με το σύνολο των λοιπών φορέων και τα συστήματα του δημοσίου.
– Αντίστοιχα ο αριθμός των διαθέσιμων υπηρεσιών από τα ΚΕΠ δεν είναι ο βέλτιστος.
– Δεν υπάρχει ενιαία διαδικασία εξυπηρέτησης των πολιτών.
– Ο Ελληνικός Δημόσιος Τομέας εμφανίζει παρουσία στο διαδίκτυο άνω των 1.000 διαδικτυακών τόπων.
– Αυτό συνεπάγεται πολυδιάσπαση της πληροφορίας, αποπροσανατολισμό του πολίτη και αύξηση του κόστους από την κατασκευή, συντήρηση, ενημέρωση των δικτυακών τόπων.
Στρατηγικός στόχος
Για κάθε υπηρεσία, ο πολίτης θα επικοινωνεί με το δημόσιο μέσα από ένα μοναδικό σημείο από όπου θα λαμβάνει το τελικό προϊόν επεξεργασίας του αιτήματός του, καθώς η επεξεργασία του αιτήματος θα παραμένει εσωτερικό ζήτημα της διοίκησης.
Σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης, η Κεντρική διαδικτυακή Πύλη Ενιαίας Πρόσβασης θα παρέχει πληροφορία για το σύνολο των συμβατικών ή ηλεκτρονικών διαδικασιών της Δημόσιας Διοίκησης, με τρόπο φιλικό και με βάση τις ανάγκες των πολιτών.
Η πρόσβαση θα υποστηρίζει τόσο υπολογιστές όσο και έξυπνες τηλεφωνικές συσκευές.
Θα διευρυνθούν οι αρμοδιότητες των ΚΕΠ ώστε να καλύπτουν αυξανόμενο αριθμό πολυεισοδικών διαδικασιών και να εξυπηρετούν τον ενδιαφερόμενο με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο, μειώνοντας την ανάγκη φυσικής παρουσίας του στις δημόσιες Υπηρεσίες.
Η διαδικτυακή παρουσία και δράση των φορέων του δημόσιου τομέα θα ακολουθήσει τη φυσική οργανωτική πυραμίδα (Γραφείο Πρωθυπουργού – Υπουργείο – Εποπτευόμενος Φορέας – Προγράμματα, δράσεις, έργα φορέα). Παράλληλα, θα εντάσσονται πληροφορίες ομαδοποιημένες σύμφωνα με τις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων με γεγονότα ζωής για μεγαλύτερη ευκολία (πχ. γέννηση, εγγραφή στο σχολείο, έναρξη επιχείρησης, σύνταξη, κλπ)
Αναμενόμενα Οφέλη
Βελτίωση της ποιότητας ζωής του πολίτη, αύξηση της παραγωγικότητας, αποτελεσματικότερη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης.
ΣΤΟΧΟΣ 6 – ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Χρήση διαφορετικών κωδικών αυθεντικοποίησης πολιτών που δεν συνδέονται μεταξύ τους.
– Έλλειψη αποτελεσματικών και κοινώς αποδεκτών μεθόδων αυθεντικοποίησης του αποδέκτη μίας υπηρεσίας από τα πληροφοριακά συστήματα της δημόσιας διοίκησης.
– Ανάσχεση της ανάπτυξης ποιοτικών ηλεκτρονικών υπηρεσιών και της διάδοσης ψηφιακών συναλλαγών μεταξύ κράτους και πολίτη.
Στρατηγικός στόχος
– Θα διασυνδεθούν οι διαφορετικοί κωδικοί αυθεντικοποίησης πολιτών (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΑΔΤ κλπ), παραμένοντας διακριτοί.
– Θα επιλεγούν και προωθηθούν συγκεκριμένες εναλλακτικες μέθοδοι αυθεντικοποίησης (κινητό τηλέφωνο, έξυπνη κάρτα, άλλη προσωπική φορητή συσκευή). Κάθε πολίτης θα επιλέγει αυτόν που του ταιριάζει
– Θα εγκατασταθούν οι κατάλληλες υποδομές αυθεντικοποίησης.
– Θα αναθεωρηθεί αντίστοιχα το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της χρήσης ηλεκτρονικής ταυτοποίησης, αυθεντικοποίησης και εξουσιοδότησης.
Αναμενόμενα Οφέλη
Οι πολίτες, οι επιχειρήσεις αλλά και οι ίδιοι οι δημόσιοι λειτουργοί θα επωφεληθούν σε όλα τα επίπεδα δραστηριότητάς τους από την εύκολη και ταχεία πρόσβαση σε εξατομικευμένες διαδικτυακές υπηρεσίες.
ΣΤΟΧΟΣ 7 – ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Ευρεία δυσπιστία των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση λόγω ελλιπούς αποτελεσματικότητας και διαφθοράς.
– Αποξένωση και αποστασιοποίηση των πολιτών από τη Διοίκηση.
Στρατηγικός στόχος
– Προώθηση των αρχών της αξιολόγησης, της συνεργατικότητας και της λογοδοσίας μέσα από τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου και την υλοποίηση δράσεων για την ενίσχυση της διαφάνειας και του βαθμού εμπλοκής των πολιτών σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
– Αποπροσωποποίηση της επαφής πολιτών/ επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης μέσω της ηλεκτρονικοποίησης διαδικασιών εξυπηρέτησης με σκοπό την ελαχιστοποίηση παρεμβολών και αποκλίσεων κατά την εφαρμογή τους με έμφαση σε εντοπισμένες εστίες διαφθοράς.
– Διεύρυνση εφαρμογής συστημάτων που προάγουν τις διαφανείς διαδικασίες στην Δημόσια Διοίκηση.
– Δημιουργία πλατφορμών προώθησης της ψηφιακής έκφρασης και της συμμετοχής των πολιτών (σχόλια, προτάσεις κακοδιοίκησης, προτάσεις βελτίωσης, κτλ) στα κέντρα λήψης κυβερνητικών αποφάσεων.
– Εξασφάλιση της πρόσβασης και της συμμετοχής για το σύνολο των πολιτών.
– Αυτόματη πρόσβαση του πολίτη στα έγγραφα που τον αφορούν και παράλληλα ενημέρωσή του σχετικά με το ποιος έχει πρόσβαση στα έγγραφα αυτά.
Αναμενόμενα Οφέλη
Βελτιωμένες δυνατότητες πρόσβασης του πολίτη στα δημόσια έγγραφα που τον ενδιαφέρουν και αλληλεπίδραση με τους φορείς που τα εκδίδουν. Εμπλοκή του πολίτη στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, άσκηση κριτικής, συμμετοχή στη διαβούλευση και στη λήψη αποφάσεων καθώς και στη διαδικασία αξιολόγησης των στελεχών Δημόσιας Διοίκησης.
ΣΤΟΧΟΣ 8 – ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Μεγάλο μέρος των πολιτών δεν επωφελούνται από τις νέες τεχνολογίες λόγω έλλειψης κατάρτισης και ψηφιακών δεξιοτήτων.
– Αντίστοιχα, μεγάλο μέρος των στελεχών του δημόσιου τομέα δεν έχει τις απαραίτητες γνώσεις για να υποστηρίξει την ηλεκτρονική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης.
Στρατηγικός στόχος
Αύξηση του ποσοστού ψηφιακού αλφαβητισμού των πολιτών. Αξιοποίηση των χώρων και της τεχνολογικής υποδομής του δημόσιου τομέα (πχ. των σχολείων κατά τις απογευματινές ώρες) για την υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης. Εγκατάσταση κέντρων διαδικτυακών δημοσίων υπηρεσιών στις πόλεις (πχ σε ΚΕΠ).
Ενίσχυση της ψηφιακής κατάρτισης του συνόλου των στελεχών της δημόσιας διοίκησης με στοχευμένα (γενικά και εξειδικευμένα) επιμορφωτικά προγράμματα.
Αναμενόμενα Οφέλη
– Μείωση του ψηφιακού χάσματος και ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, βελτίωση της απασχόλησης και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
– Βελτίωση της αποδοτικότητας των στελεχών δημόσιας διοίκησης.
– Εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής συμμετοχής του πολίτη και της επιχείρησης στο σύγχρονο κράτος.
7.3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 3 – ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΣΤΟΧΟΣ 9 – ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΗΤΡΩΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
– Υπάρχουν ανεξάρτητα μητρώα πολιτών και επιχειρήσεων.
– Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις καλούνται να υποβάλλουν κατ’ επανάληψη πιστοποιητικά εμπεριέχοντα πληροφορίες που ήδη έχουν καταχωρηθεί σε άλλο Δημόσιο Φορέα.
– Οι δημόσιες υπηρεσίες αδυνατούν να εντοπίσουν αυτεπάγγελτα αλλά και να αξιοποιήσουν χωρίς ενδιάμεσο στάδιο την πληροφορία που τηρείται σε άλλο φορέα.
– Δαπανώνται χρόνος και πόροι του κράτους, των πολιτών, των επιχειρήσεων.
Στρατηγικός στόχος
Τα βασικά Μητρώα (όπως το Μητρώο Φορολογουμένων, Μητρώο Ασφαλισμένων, Δημοτολόγιο, Μητρώο Αστυνομικών Ταυτοτήτων, Μητρώα επιχειρήσεων) πρόκειται να διασυνδεθούν, βάσει κοινού δεσμευτικού προτύπου και θα διαλειτουργούν μεταξύ τους.
Η ανάπτυξη κάθε νέου Μητρώου ή βάσης θα ακολουθεί το κοινό πρότυπο και θα διαλειτουργεί με τα υπόλοιπα.
Αναμενόμενα Οφέλη
Οι πληροφορίες που ήδη υπάρχουν σε δημόσιες υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις δεν θα απαιτείται να υποβάλλονται ξανά. Συγχρόνως, οι πληροφορίες θα είναι ελεγμένες, διασταυρωμένες, διαθέσιμες και θα επαναχρησιμοποιούνται για την άσκηση των καθηκόντων του συνόλου της δημόσιας διοίκησης και για την εξυπηρέτηση των πολιτών.
ΣΤΟΧΟΣ 10 – ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ
Υφιστάμενη κατάσταση – Το πρόβλημα
Τα δημόσια κρατικά δεδομένα αποτελούν εργαλείο διακυβέρνησης και σημαντική πηγή πληροφόρησης, η οποία ακόμα δεν αξιοποιείται πλήρως. Το Κράτος είναι ο μεγαλύτερος συλλέκτης και πάροχος της πληροφορίας. Αν αυτή η πληροφορία διατεθεί δημόσια αναμένεται να επιφέρει τεράστια πλεονεκτήματα ανάπτυξης.
Στρατηγικός στόχος
– Η Δημόσια Διοίκηση θα αξιοποιήσει πλήρως τον πλούτο της δημόσιας πληροφορίας, μεταβαίνοντας από ένα σύστημα ανταλλαγής εγγράφων σε ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφορίας, η οποία θα παρουσιάζεται στην κατά το μέγιστο εκμεταλλεύσιμη μορφή.
– Ενίσχυση και αυστηρή εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για τα ανοιχτά δημόσια δεδομένα, για την παροχή περαιτέρω χρήσιμης και αξιοποιήσιμης πληροφορίας του τρόπου διοίκησης της Γενικής Κυβέρνησης
– Στρατηγική συμμαχία με αρχές και Υπηρεσίες ελέγχου και καταπολέμησης της διαφθοράς, ιδιαίτερα σε τομείς υψηλού κινδύνου
Αναμενόμενα Οφέλη
– Η αξιοποίηση των δημόσιων δεδομένων μέσω της παραγωγής εφαρμογών και υπηρεσιών προστιθεμένης αξίας θα επιφέρει μετρήσιμα θετικά αποτελέσματα στη ζωή των πολιτών, θα προσφέρει το έναυσμα για καινοτόμες ιδέες και θα συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και τη διαφάνεια.
Αναφορικά με τον στόχο 1
Θα πρέπει να προσδιορίσετε ποσοτικά τον στόχο με συγκεκριμένους δείκτες:
Πόσες υπηρεσίες θα δυσλειτουργήσουν,
ποια η ωφέλεια για τους πολίτες (σε κόστος και χρόνο),
Πόσες διαδικασίες θα καταργηθούν.
Αναφορικά με τον στόχο 6 – Αυθεντικοποίηση των πολιτών.
Η διατήρηση των διαφορετικών κωδικών αυθεντικοποίησης (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΑΔΤ κλπ) με παράλληλη διασύνδεση μεταξύ τους δεν είναι ενδεδειγμένη λύση.
Προτείνεται η απόδοση ενός μοναδικού αριθμού κατά την γέννηση ή την απόδοση της ιδιότητας του Πολίτη του Ελληνικού Κράτους σε ένα φυσικό πρόσωπο. Ακολούθως η πληροφορία θα παρέχεται στα τρίτα συστήματα προκειμένου αυτά να το αξιοποιούν για τις επιμέρους διαδικασίες (φορολογία, κοινωνική ασφάλιση, αστυνομία κλπ).
Παράλληλα το data file του κάθε πολίτη θα τηρείται σε ένα σύστημα και θα ενημερώνεται σε ένα σημείο και με διασυνδέσεις θα ενημερώνει τα τρίτα συστήματα.
Αναφορικά με τον στόχο 7- Συμμετοχική δημοκρατία
Ένα από τα προβλήματα είναι ότι το παραγόμενο κοινοβουλευτικό έργο (νομοθεσία) δεν γίνεται κατανοητό από τους πολίτες. Εκτός από την απλοποίηση προτείνω την υιοθέτηση μίας λογικής hypertext ή automation policy (πχ http://www.oracle.com/us/products/applications/oracle-policy-automation/overview/index.html) προκειμένου τα νομοσχέδια να μπορούν να διασυνδέονται και αξιοποιούνται πληροφοριακά.
Στο 7.1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ 1 – ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ:
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Αξιοποίηση ειδικών που ήδη υπηρετούν στη Δημόσια Διοίκηση
(Το θέμα σχετίζεται και με την Ενότητα 11 «Μέσα επίτευξης της ΗΔ»).
Σήμερα, μεγάλος αριθμός υπαλλήλων έχει περιορισμένες γνώσεις πληροφορικής, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιούν πολλές δυνατότητές της. Παράλληλα, όμως, υπάρχει στη Δημόσια Διοίκηση ένας σχετικά μικρός αριθμός υπαλλήλων που συνδυάζουν τις γνώσεις της ειδικότητάς τους με γνώσεις και πάθος για την πληροφορική. Αυτοί οι «διακλαδικοί» υπάλληλοι μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στη βελτίωση της παραγωγικότητας (και ίσως και των γνώσεων) των συναδέλφων τους.
Προτείνεται, λοιπόν, να οργανωθεί το πλαίσιο συνεργασίας των δύο αυτών ομάδων, με σκοπό την αύξηση και τη βελτίωση της συνολικής απόδοσης κάθε Υπηρεσίας, με εκτενέστερη χρήση ΤΠΕ.
Σημειώνεται ότι συχνά ανακύπτει πρόβλημα επικοινωνίας ανάμεσα σε υπαλλήλους διαφόρων ειδικοτήτων (που αντιμετωπίζουν με δέος τις εξελίξεις της πληροφορικής) και σε ειδικούς της πληροφορικής (που δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του χειρισμού υπηρεσιακών θεμάτων της κάθε ειδικότητας). Δημιουργείται τότε μια διελκυστίνδα (ή και μια λανθάνουσα αντιπαλότητα), που δεν βοηθάει την εξάπλωση των νέων τεχνολογιών.
Αυτό το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, με την προτεινόμενη αξιοποίηση των «διακλαδικών» στελεχών: Όσοι συνδυάζουν τη γνώση του υπηρεσιακού αντικειμένου (domain knowledge) με γνώσεις πληροφορικής, και έχουν τη διάθεση να συνδράμουν αλλά και να εκπαιδεύουν συναδέλφους τους, μπορούν να αποτελούν πολλαπλασιαστικό μοχλό για την απόδοση ολόκληρης της Υπηρεσίας. Μπορούν, δηλαδή, κατά περίπτωση, να συνεργάζονται με συναδέλφους τους, συνεισφέροντας τις συμπληρωματικές δεξιότητές τους (που πολλαπλασιάζουν την απόδοση) ή και εκπαιδεύοντάς τους στην πράξη.
Το πλεονέκτημα αυτού του τρόπου «διείσδυσης» εφαρμογών της πληροφορικής στις Υπηρεσίες, έναντι των παραδοσιακών μεθόδων όπως τα σεμινάρια, είναι ότι η παρεχόμενη γνώση δίδεται όταν και όσο χρειάζεται (οπότε οι «μαθητές» έχουν περισσότερες πιθανότητες να την αφομοιώσουν) και ότι ο «δάσκαλος» είναι πάντοτε εντός υπηρεσίας και διαθέσιμος να (ξανα)συνδράμει, όποτε χρειαστεί.
Η διατύπωση του κειμένου του Στρατηγικού Στόχου μπορεί να είναι:
Εντοπισμός και αξιοποίηση υπαλλήλων διαφόρων ειδικοτήτων, με ειδικές γνώσεις και ενασχόληση με τις ΤΠΕ, που μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στη βελτίωση της παραγωγικότητας των συναδέλφων τους, με αξιοποίηση ΤΠΕ.
Παρότι είναι, τελικά, πιθανόν να μην μένει στους «διακλαδικούς» υπαλλήλους καθόλου χρόνος για τα τωρινά τους καθήκοντα, αναμένεται ότι η συμβολή τους θα είναι σημαντική για την επέκταση της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, και ότι τόσο η συνολική απόδοση της Υπηρεσίας τους όσο και οι γνώσεις ΤΠΕ του συνόλου των υπαλλήλων της θα αυξηθούν.
Ο τρόπος εντοπισμού και αξιοποίησης αυτών των υπαλλήλων εξαρτάται από τον καθορισμό των προτεραιοτήτων της Διοίκησης.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Άμεσες λύσεις για επείγοντα προβλήματα, με τις διαθέσιμες Τεχνολογίες, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις μελλοντικές προοπτικές.
Δεν επιτρέπεται να αγνοεί κανείς τρέχουσες πιεστικές ανάγκες, που μπορεί να αντιμετωπιστούν και με απλά μέσα, επειδή προσβλέπει σε μελλοντική ιδεώδη λύση.
Προσωπικά, πιστεύω ότι τα δύο πρέπει να εξελίσσονται παράλληλα.
Εξ άλλου, οι απλές άμεσες λύσεις ενδέχεται να είναι χρήσιμες και ως εμπειρία και ως πρωτόλεια συστήματα, που θα διευκολύνουν την ανάπτυξη των μελλοντικών εφαρμογών.
Προτείνεται να προβλεφθεί Στρατηγικά, σε επείγουσες περιπτώσεις, να αξιοποιούνται οι άμεσα διαθέσιμες δυνατότητες της πληροφορικής (πόροι και μέσα) με στόχο την παροχή άμεσου αποτελέσματος, και, αν χρειάζεται, να προγραμματίζεται παράλληλα, η δημιουργία πιο εξελιγμένου συστήματος, που θα αξιοποιεί κατά το δυνατόν και τα αποτελέσματα των αρχικών λύσεων.
Δύο παραδείγματα συστημάτων, που μπορούσε και έπρεπε να είχαν ήδη δημιουργηθεί με απλά μέσα, καθώς η έλλειψή τους έχει καταστροφικά αποτελέσματα για πλήθος υπαλλήλων είναι:
1. Συστηματικό και ψηφιακά διαχειρίσιμο πλήρες οργανόγραμμα της Δημόσιας Διοίκησης, όπου να περιλαμβάνονται όλες οι μονάδες και όλοι οι υπάλληλοι που υπηρετούν σε αυτές. (Πρόκειται βασικά για ζεύγη κωδικών, που αποτυπώνουν τη σχέση υπαγωγής σε υπερκείμενη δομή. Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη του Άρθρου 8 του Ν. 3861/2010, να αναρτούν όλες οι υπηρεσίες στο δικτυακό τους τόπο το οργανόγραμμά τους, ακόμα και όταν τηρείται, παρέχει εικόνα του φορέα αλλά όχι τις οργανωτικές πληροφορίες σε περαιτέρω επεξεργάσιμη μορφή).
2. Βάση Δεδομένων διαθέσιμων θέσεων εργασίας, που να μπορούν να αξιοποιούν για την «κινητικότητα», εν είδει e-shop, οι υπάλληλοι που βρίσκονται σε διαθεσιμότητα, εκδηλώνοντας το ενδιαφέρον τους για συγκεκριμένες θέσεις. (Σημειώνεται ότι με την κλεψύδρα του οκταμήνου και χωρίς οργανωμένο τρόπο να βρίσκουν τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας, οι υπάλληλοι που είναι σε διαθεσιμότητα οδηγούνται στην έξοδο, όπως άλλωστε αναφέρει και το “The Second Economic Adjustment Programme for Greece – Third Review July 2013” (http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/occasional_paper/2013/op159_en.htm): “As the maximum period in the mobility scheme is being reduced to eight months from the original twelve, the delay accumulated in placing people in the mobility scheme would not affect compliance with the exit targets agreed in April 2013, cumulating to 4,000 exits by end-2013 and 15,000 by end-2014”.)
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Ελλείψεις στοιχείων να αντιμετωπίζονται ενιαία και γενικά για το σύνολο της ΔΔ
Η έλλειψη δεδομένων τη στιγμή που χρειάζονται, δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια για τη λήψη και για την εκτέλεση αποφάσεων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη αδυναμία του ΥΠΑΙΠΘ να μοριοδοτήσει τους υπαλλήλους των ΑΕΙ, επειδή τα απαραίτητα προς τούτο στοιχεία δεν ήταν διαθέσιμα. Η «λύση» εστιάστηκε στους υπαλλήλους για τους οποίους δημιουργήθηκε το θέμα, με αποτέλεσμα να είναι βέβαιο ότι σε ανάλογη περίπτωση για άλλους υπαλλήλους θα (ξανα)προκύψει το ίδιο πρόβλημα.
Στη Στρατηγική πρέπει να προβλέπεται συγκεκριμένα ότι εντοπιζόμενες ελλείψεις στοιχείων θα αντιμετωπίζονται ενιαία και γενικά για το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης, όπως άλλωστε αναφέρεται σαφώς στον τίτλο του Στόχου 3 «ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΡΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ», αλλά δεν αναλύεται στο περιεχόμενο.
Πρόσθετος λόγος για την θέσπιση αυτού του στόχου είναι να μη δημιουργείται άνιση μεταχείριση, που, επακόλουθα, δημιουργεί δυσπιστία προς τη Δημόσια Διοίκηση.
Σημείωση για τη διατύπωση «ΣΤΟΧΟΣ 8 – ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ»: Προφανώς και ο νεολογισμός «αλφαβητισμός» είναι αντιδάνειο από το γαλλικό «alphabétisation» όπως παλιότερα (από το 1886 κατά Μπαμπινιώτη) το «αναλφαβητισμός» από το «analphabétisation».
Μήπως, όμως, το «βασικές ψηφιακές γνώσεις» αποδίδει καλύτερα από το «ψηφιακός αλφαβητισμός», τον όρο «computer literacy»;
Σε επίπεδο στρατηγικής θα πρέπει να αναφέρεται και να καθορίζονται οι αρχές και το γενικό πλαίσιο ΔΕΙΚΤΩΝ μέτρησης Αποτελεσμάτων, ελέγχου εφαρμογής και αξιολόγησης της. Θα πρέπει να προσδιορισθούν οι βασικές αρχές και κατευθύνσεις ώστε στο Σχέδιο Δράσης να προσεγγισθούν και να προσδιορισθούν με ακρίβεια οι δείκτες μέτρησης.
α) Ποιοι είναι οι ΓΕΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ της διοίκησης; Αυτοί που προσδιορίζονται από την ΕΕ; Υιοθετούμε και άλλους;
Παράδειγμα:
Σχετική Εγκύκλιος του ΥΔιΜΗΔ αναφέρει:
α1. Εφαρμογή Νέων Τεχνολογιών στις επιχειρησιακές δράσεις. Πχ. Τι ποσοστό των διαδικασιών της διοίκησης παρέχονται πλήρως ηλεκτρονικά δηλ. ποιο είναι το online Availability; και ποιο το Οnline Sophistication δηλ. σε ποιο επίπεδο ηλεκτρονικής παροχής είναι; Θεωρώ ότι είναι χρήσιμοι δείκτες για όλη τη διοίκηση, βοηθούν το γενικό egov benchmarking.
α2. Ανταπόκριση σε αιτήματα Πολιτών. Μήπως θα μπορούσαμε να δούμε συμπληρωματικά και την G2G εσωτερική ανταπόκριση;
β) Ποια είναι η σχέση Γενικών Δεικτών με Στρατηγικούς στόχους;
Θα δημιουργηθεί σχέση ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ένα προς ένα ή διαφορετική;
Θα γίνει ένας δείκτης γενικός ανά στρατηγικό στόχο; Αν αποφασίσουμε ότι θα είναι ένα γενικός δείκτης πως θα γίνει η σύνθεση του αν κάποιοι φορείς δεν έχουν καταγράψει αντίστοιχο δείκτη;
γ) Οι Γενικοί Δείκτες θα παράγονται από Ειδικούς; Ποια η σχέση Γενικών με Ειδικούς;
Αν θέλουμε να αναδείξουμε γενικούς δείκτες στη Διοίκηση, τι απαιτήσεις δημιουργούνται για αντίστοιχους ειδικούς σε κάθε φορέα ή παρεχόμενη υπηρεσία;
Αν πχ. Θέλουμε έναν γενικό δείκτη «Χρόνος Ανταπόκρισης στα αιτήματα Πολιτών» πρέπει να δούμε ποια αιτήματα έχουμε σε κάθε φορέα ποιες υπηρεσίες αφορούν, αν έχουν τις ίδιες μονάδες μέτρησης ή άλλες και πως θα δημιουργηθεί ο γενικός δείκτης ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ για τη Διοίκηση που θα παράγεται από τη σύνθεση των επιμέρους Δεικτών.
δ) Χρόνος Μέτρησης των αποτελεσμάτων Στρατηγικής =Χρόνος Μέτρησης ΔΕΙΚΤΩΝ
Ο χρόνος μέτρησης δημιουργεί και άλλες απαιτήσεις για επιπλέον κοινές οδηγίες. Κάθε πότε μετράμε τα αποτελέσματα; πχ.την ανταπόκριση ανά εξάμηνο, ανά έτος ή και ανά περίπτωση
ε) Τρόπος Μέτρησης ΣτόχωνΣτρατηγικής =ΔΕΙΚΤΩΝ
Ο τρόπος μέτρησης καθορίζεται από τον κάθε Φορέα; Από το ΥΔιΜΗΔ;
Ο τρόπος μέτρησης θα πρέπει να είναι σαφής για να μπορεί να γίνει σύνθεση. Προσδιορίζουμε ως τελικό δείκτη ένα ποσοτικό στοιχείο ή ένα ποιοτικό με βάση κάποια μέτρηση ή αξιολόγηση της υπηρεσίας; πχ. Μέσος χρόνος ανταπόκρισης στα αιτήματα ποσοτικά θα δίνει πχ. πέντε ημέρες ή ποιοτικά θα δίνει άμεση ανταπόκριση 50% , καλή 20% κλπ .
Εκτός των παρακάτω σχολίων στους προτεινόμενους στόχους, σας γράφω και μερικούς στρατηγικούς στόχους που δεν φαίνεται να αναφέρονται κάπου:
1. Θέσπιση συγκεκριμένων στόχων χρόνου διεκπεραίωσης διαδικασιών / διαχειριστικού κόστους
Παρά το γεγονός ότι προβλέπονται αρκετές δράσεις βελτίωσης η στρατηγική ΗΔ συνεχίζει να επιτρέπει τον απροσδιόριστο χρόνο ολοκλήρωσης κατά την παροχή ηλεκτρονικών αλλά και με προσωπική επαφή υπηρεσιών, υποβαθμίζοντας έτσι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό μίας υπηρεσίας.
Έτσι, η ίδρυση επιχείρησης ή ο υπολογισμός σύνταξης ή η αναγνώριση τίτλου σπουδών θα συνεχίσουν να ολοκληρώνονται σε εβδομάδες ή μήνες, ενώ η εκκαθάριση φόρου εισοδήματος θα γίνεται σε 1 δευτερόλεπτο: όλα θα είναι σύννομα.
Πρέπει να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι ολοκλήρωσης ανά κατηγορία υπηρεσίας, αναγνωρίζοντας ζητήματα ποιότητας δεδομένων όπου υπάρχουν, ώστε να κινηθεί ο μηχανισμός αναμόρφωσης. Τέλος πρέπει να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι μείωσης του διαχειριστικού κόστους ανά κατηγορία υπηρεσιών, βελτιώνοντας δραστικά το σημερινό.
Ακόμη και αν δεν υπάρχουν «νούμερα» στη στρατηγική θα πρέπει ΣΑΦΩΣ να διατυπώνεται η βούληση για αποτύπωση στόχων με αντικειμενικό τρόπο, για όλες τις οργανωτικές μονάδες του δημόσιου τομέα.
2. Η στρατηγική δε θεσπίζει κανενός είδους κίνητρο ή αντικίνητρο για δημόσιους λειτουργούς ή συναλλασσόμενους πολίτες και επιχειρήσεις.
Θα έπρεπε να υπάρχουν συγκεκριμένα και σημαντικά κίνητρα και αντικίνητρα για τη δημιουργία και χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών και μέσων, ειδικά ανάμεσα στους δημόσιους λειτουργούς. Επίσης, πρέπει να τεθεί ένα σαφές πλαίσιο κινήτρων για τη χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς πολίτες και επιχειρήσεις (ακολουθώντας το παράδειγμα της φορολογίας εισοδήματος).
3. Η Στρατηγική ΗΔ δεν αναφέρει μέτρα για την καλύτερη κατάρτιση των δημόσιων λειτουργών στις νέες τεχνολογίες αλλά και τη σταδιακή αναμόρφωση της αποστολής τους.
Θα έπρεπε να προβλέπονται μηχανισμοί διαρκούς εκπαίδευσης αλλά και να θεσμοθετούνται συγκεκριμένες δεξιότητες για το σχεδιασμό νέων υπηρεσιών, τη διοίκηση διαδικασιών, τον ανασχεδιασμό δεδομένων, τη στατιστική επεξεργασία στοιχείων. Επιπλέον, η στρατηγική πρέπει να αποτυπώνει την πολιτική βούληση για τη σταδιακή εκπαίδευση και μετακίνηση εργαζομένων γραφείου από θέσεις παροχής υπηρεσιών, σε θέσεις που θα έχουν σαν αποστολή την παροχή εκπαίδευσης, τη διαχείριση της γνώσης, το σχεδιασμό και την προώθηση νέων υπηρεσιών για πολίτες και επιχειρήσεις – έτσι ώστε τα ανάλογα ποσοστά να προσεγγίσουν τα αντίστοιχα στον ιδιωτικό τομέα παροχής υπηρεσιών, διεθνώς.
4. Ρόλοι, αποτελέσματα και αρμοδιότητες δημοσίων λειτουργών: ώρα για τολμηρά βήματα
Για να ενεργοποιηθούν οι δημόσιου λειτουργοί, η προτεινόμενη Στρατηγική πρέπει να θεσπίσει νέους στόχους και αρμοδιότητες, αναλυμένους στα διάφορα διοικητικά επίπεδα και τις κατηγορίες δημόσιων λειτουργών.
Η καθημερινή χρήση εφαρμογών γραφείου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η συνεχής πρόσβαση στο διαδίκτυο και η δυνατότητα ανεύρεσης πληροφοριών, η γνώση των ειδικών εφαρμογών που προβλέπει η θέση του, η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε αρχεία ανάλογα με τις αρμοδιότητες του κάθε δημόσιου λειτουργού, ακόμη και η χρήση κοινωνικών δικτύων για την καλύτερη διεκπεραίωση των λειτουργιών της δημόσιας διοίκησης πρέπει να θεσμοθετηθούν και να επιβληθούν ως απαραίτητα στοιχεία της αποστολής κάθε υπαλλήλου γραφείου στο δημόσιο τομέα.
5. WEB SERVICES (διαδικτυακές υπηρεσίες – «ανάμεσα σε μηχανές»)
Πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένος στόχος, για την ανάπτυξη και συντήρηση web services στη δημόσια διοίκηση, ανάλογα με την Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική.
Είναι απλά ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ να έχουμε σε όλο το Δημόσιο Τομέα 2 ή 3 web services σε λειτουργία, το 2014.
6. Κωδικολόγια
Αποδεικνύεται καθημερινά ότι η μη ύπαρξη κωδικολογίων αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην επίτευξη (σημασιολογικής) διαλειτουργικότητας. Όλες οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν ανάλογες δράσεις ανάπτυξης και λειτουργίας κωδικολογίων.
Είναι εξαιρετικά σημαντική η θέσπιση κοινών, συντηρήσιμων ταξονομιών για τις κύριες οντότητες που αναγνωρίζει ο δημόσιος τομέας (π.χ. εθνικότητες, νομίσματα, γλώσσες, επαγγελματικά δικαιώματα, αστικές καταστάσεις, διευθύνσεις κοκ).
Υπήρξε και σχετικό έργο : «Ταξονομία για την Αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης» – δείτε εδώ σχετικά http://gov-ontology.blogspot.gr/
7. Πλήρης αυτοματοποίηση διαδικασιών / λήψη αποφάσεων
Είναι απαραίτητη η στοχοθέτηση της πλήρους αυτοματοποίησης της παροχής κάποιων κατηγοριών υπηρεσιών, με τη χρήση κατάλληλων αλγορίθμων και μηχανισμών αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων.
Μόνο αν ¨απομακρυνθεί¨ο άνθρωπος από την υλοποίηση διαδικασιών μπορούμε να πάμε από ώρες και ημέρες σε δευτερόλεπτα, στην παροχή υπηρεσιών. Δείτε για παράδειγμα τη Φορολογική Ενημερότητα.
8. Μοντέλα προσομοίωσης για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων στο Δημόσιο Τομέα
Διακυβέρνηση δε σημαίνει μόνο παροχή υπηρεσιών, αλλά και λήψη αποφάσεων με βάση τεκμήρια (evidence-based decision making).
Στη Στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνεται στόχευση για την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων DSS σε στρατηγικούς τομείς της ΔΔ, τα οποία θα επιτρέπουν τη συστηματική ανάλυση επιπτώσεων προτεινόμενων νόμων ή άλλων πολιτικών, με χρήση τεχνικών προσομοίωσης και την αξιοποίηση μεγάλου όγκου δεδομένων.
ΣΤΟΧΟΣ 1 – ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ
Καθώς περισσότερες από τις μισές διαδικασίες / προσφερόμενες υπηρεσίες είναι σχεδιασμένες για την «προ διαλειτουργικότητας» εποχή, ο στόχος «Κατά την επανεξέταση της διαδικασίας παραγωγής μιας δημόσιας υπηρεσίας θα αναζητούνται οι δυνατότητες αυτεπάγγελτης αναζήτησης των δεδομένων χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, μέσω της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων, ώστε τελικά να μειωθεί ή εξαλειφθεί ο αριθμός των απαιτούμενων δικαιολογητικών και ενδιάμεσων σταδίων» είναι ΠΟΛΥ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΣ. Απλά θα κάνουμε «διαλειτουργικές» περίπου 500 άχρηστες πια διαδικασίες.
Για να πετύχουμε την απαιτούμενη απλούστευση πρέπει να τεθεί ο «βαρύς» αλλά σωστός στόχος του σταδιακού επανασχεδιασμού από μηδενική βάση, με τη βοήθεια πρότυπων διαδικασιών ανά κατηγορία προσφερόμενης υπηρεσίας, όλων των προσφερόμενων υπηρεσιών. Με ταυτόχρονη σταδιακή κατάργηση υπηρεσιών που έχουν νόημα μόνο στην χωρίς διαλειτουργικότητα λειτουργία της δημόσιας διοίκησης (π.χ. εκατοντάδες «υπηρεσίες» εκδόσεων αντιγράφων, βεβαιώσεων και λοιπών στοιχείων που περιλαμβάνονται σε κεντρικά μητρώακαι πρέπει να διακινούνται ΜΟΝΟ με web services)
ΣΤΟΧΟΣ 2 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ
Όπως είναι εκφρασμένος ο στόχος δεν αποτρέπει το ΣΟΒΑΡΟ κίνδυνο να «ψηφιοποιήσουμε το χάος».
Κάθε ψηφιοποίηση διαδικασίας πρέπει να γίνεται αφού πρώτα:
– Τεκμηριωθεί η ανάγκη ύπαρξης της προσφερόμενης υπηρεσίας (δείτε τον παραπάνω στόχο για «υπηρεσίες μιας άλλης εποχής» που πρέπει απλά να καταργηθούν)
– Γίνει επαρκής αναμόρφωση της διαδικασίας, με βάση τα σύγχρονα οργανωτικά και τεχνολογικά πρότυπα, αλλά και την ύπαρξη ηλεκτρονικά προσβάσιμων κεντρικών μητρώων
– Δημιουργηθούν ή επικαιροποιηθούν τα απαραίτητα XML έγγραφα, ενδιάμεσα WEB Services και Κωδικολόγια (για τα πεδία με δεσμευμένες τιμές)
Για όλα τα παραπάνω, απαραίτητη είναι η ύπαρξη κεντρικού μητρώου υπηρεσιών (διαδικασιών) του δημόσιου τομέα, όπου και θα μπορούν να γίνονται οι κατάλληλες ερωτήσεις προς επεξεργασία. Τετοιο μητρώο θα έπρεπε να λειτουργεί «πίσω» από τον ΕΡΜΗ (Ληξιαρχείο Διαλειτουργικότητας – search for that)
Δείτε σχετικά και το σχολιο του κ. Πρατικάκη, παρακάτω.
Αλλοιώς απλά θα φτιάξουμε άλλο ένα «ηλεκτρονικό σαμάρι», στο ίδιο γαιδούρι…
Για τη δυνατότητα δημιουργία εγγράφων (και web services – μην τα ξεχνάτε) συμφωνώ με τον κ. Σπινέλλη (ανάπτυξη από Διευθύνσεις), αρκεί να υπάρχουν κοινά πρότυπα.
ΣΤΟΧΟΣ 3 – ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΡΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Πολύ σωστά.
Πρέπει να προσθέσετε κάπου τη δυνατότητα προμήθειας υπηρεσιών (και όχι μόνο hardware & software) από φορείς του Δημοσίου, καθώς υπάρχει ζήτημα στο θεσμικό μας πλαίσιο, που δεν επιτρέπει ανάλογες προμήθειες, ενώ στο όχι μακρινό μέλλον όλα θα διατίθενται πια με μορφή υπηρεσίας…
ΣΤΟΧΟΣ 7 – ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Καλές οι προβλέψεις του στόχου, αλλά λείπουν δύο σημαντικά:
– Η δέσμευση των διενεργούντων την κάθε διαβούλευση / δημόσια συζήτηση, για την αξιοποίηση των σχολίων ή/και την αξιοποίηση ψηφισμάτων. Δεν είναι δυνατόν να γινεται δημόσια διαβούλευση για ένα θέμα, να υπάρχουν ΜΟΝΟ αρνητικά σχόλια και να μην συμβαίνει τίποτα. Χωρίς να θιγούν οι αρχές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, εδώ πρέπει να γίνουν σημαντικά βήματα. Και υπάρχει τρόπος…
– Ο αναλυτικός απολογισμός για το πως αντιμετωπίστηκε ΚΑΘΕ σχόλιο σε διαβουλεύσεις κλπ. Δύσκολο μεν, αλλά μόνο έτσι μπορεί ο πολίτης να πιστέψει και να εμπιστευτεί την ηλεκτρονική, συμμετοχική δημοκρατία.
Τέλος, πρέπει να προβλεφθούν και επερχόμενες πρακτικές, όπως:
– Crowdsourcing ιδεών και τρόπων επίλυσης προβλημάτων
– Συνεργατικής ανάπτυξης εφααρμογών απο πολίτες και επιχειρήσεις, βασισμένες σε ανοικτά δεδομένα και ανοικτές υπηρεσίες
ΣΤΟΧΟΣ 9 – ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΗΤΡΩΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Τα Βασικά Μητρώα που αναφέρονται δεν είναι όλα. Μία τελευταία λίστα που έχω φτιάξει (για το W3C eGov Group) έχει τα εξής:
• ID
• Passport
• VAT number
• Municipal Citizen Registry
• Social Insurance Number
• Birth registry
• Marriage registry
• Death registry
• Driving License Registry
• Election / voter registry
• Land registry / cadastre
• Property registry
• Car/vehicle registry
• Business registry (multiple)
• Professional Chamber Registry (multiple)
• Criminal record registry
• Medical File – Health
• Education (school / university) registry
• (Un)employment registry
• Utilities registry – (multiple)
Επίσης, πρέπει να προχωρήσετε περισσότερο: η λέξη «διασύνδεση» των μητρώων δεν απεικονίζει σωστά το στόχο. Ουσιαστικά πρέπει να δημιουργηθούν τα απαραίτητα WEB SERVICES από όλα τα μητρώα, ώστε να μπορούν να κληθούν από ενδιαφερόμενους φορείς (επιχειρήσεις ? πολίτες ?)
Τέλος, τα μητρώα και η ύπαρξη web services θα σας οδηγήσουν σε αναμόρφωση του Στόχου 3 (δείτε σχετικό σχόλιό μου παραπάνω)
ΣΤΟΧΟΣ 10 – ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ
Εδώ νομίζω πρέπει να είμαστε λίγο πιο τολμηροί – η διατύπωση που προτείνεται είναι μάλλον ήδη ξεπερασμένη από πολλά μέλη του OGP. Δείτε κάτι στην εξής κατεύθυνση:
«Κάθε πληροφορία που παράγεται, λαμβάνεται, διακινείται ή συντηρείται με κάθε τρόπο από οποιοαδήποτε οργανωτική οντότητα του Δημόσιου Τομέα θεωρείται ανοικτό δεδομένο, εκτός όσων θεωρούνται προσωπικές και ευαίσθητες, όπως ορίζονται στο Πλαίσιο Αυθεντικοποίησης. Ως εκ τούτου κάθε δημόσιος υπάλληλος ή λειτουργός είναι υποχρεωμένος να προάγει την ανοικτή διάθεση των παραπάνω πληροφοριών, με κάθε διαθέσιμο τρόπο.»
Επίσης, πρέπει να γίνει ειδική μνεία σε «ανοικτές υπηρεσίες», δηλαδή την παροχή ανοικτών δεδομένων με μορφή web services. Μόνο τότε τα ανοικτά δεδομένα μπορούν να δράσουν ως «προωθητές» της επιχειρηματικότητας και της ποιότητα ζωής.
ΣΤΟΧΟΣ 2 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ
Το να ψηφιοποιήσουμε όλα τα έγγραφα που βρίσκονται στα αρχεία όλων των υπηρεσιών του κράτους μπορεί να αποβεί χρήσιμο για τη διατήρηση ηλεκτρονικού αρχείου αλλά ως εκεί.
Στην εποχή της αυτοματοποιημένης παροχής υπηρεσιών από το Ελληνικό Δημόσιο, και των διαλειτουργικών βάσεων δεδομένων, αυτό που χρειαζόμαστε είναι τα δεδομένα που περιέχουν τα έγγραφα και όχι τη «φωτογραφία» του εγγράφου.
Για παράδειγμα : Τι χρήση θα έχει να ψηφιοποιήσω την «εικόνα» μιας βεβαίωσης ενός ιατρού προς κάποιον πολίτη ότι είναι ψυχικά ικανός να φέρει όπλο; Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ο γιατρός αυτό να το βεβαιώνει online μέσω ψηφιακής υπογραφής, ώστε το δημόσιο να γνωρίζει αργότερα αν ο συγκεκριμένος γιατρός κάνει σωστά τη δουλειά του.
Επίσης η χρήση της ψηφιακής εικόνας ενός εγγράφου σε αντιπαραβολή με την ψηφιοποίηση των δεδομένων που θα περιείχε αυτό το έγγραφο, μπορεί να διευκολύνει αλλά δεν ΛΥΝΕΙ τη γραφειοκρατία.
Το σημαντικό επιτέλους, είναι να αποφασίσουμε να προχωρήσουμε στο τελικό στάδιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης πληροφορίας μέσα από εικονικά νέφη βάσεων δεδομένων, που ΘΑ ΑΝΟΙΚΟΥΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ και οχι σε providers (Η διαχείριση δεδομένων πολιτών δεν μπορεί να παραδοθεί σε ιδιωτικά clouds).
Αυτή τη δυνατότητα την είχαμε ακόμη και από το 3ο ΚΠΣ, αλλά προτιμήσαμε την προμήθεια έργων αποκλειστικά για να απορροφήσουμε τα κονδύλια και όχι απαραίτητα να οργανώσουμε τις δομές μας σε επίπεδα 21ου αιώνα.
Καραθανάσης Δημήτρης
Προϊστάμενος Σχεδιασμού % υποστήριξης συστημάτων φορέα
Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας
Φάση 1η :
Δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Επιστημόνων πληροφορικής Δημοσίου (και όχι μόνο) για το σχεδιασμό και την εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής, ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ μηχανογραφημένης παροχής υπηρεσιών από το δημόσιο.
1. Οργάνωση επιστημόνων πληροφορικής Δημοσίου ανα Γεωγραφική Ενότητα και Υπηρεσία.
2. Δημιουργία θεματικών ομάδων (πυρήνων) αποτελούμενη από υπαλλήλους επιστήμονες πληροφορικής (και όχι μόνο) που:
a. θα μελετούν,
b. θα οργανώνουν,
c. θα αναπτύσσουν νέες εφαρμογές ΟΠΣ, (όπου είναι εφικτό),
d. Θα προωθούν και προπάντων θα ΥΛΟΠΟΙΟΥΝ λύσεις πληροφορικής στο Ελληνικό Δημόσιο, οι οποίες θα είναι κοινές για όλο το Δημόσιο Τομέα και συμβατές μεταξύ τους,
3. Απαρίθμηση, περιγραφή & κωδικοποίηση όλων των παρεχόμενων υπηρεσιών από το Δημόσιο
4. Αναζήτηση νομιμοποιητικών και άλλων εγγράφων που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση κάθε υπόθεσης
5. Κατάρτιση εθνικού σχεδιασμού ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ μηχανογραφημένης παροχής υπηρεσιών από το δημόσιο.
Φάση 2η :
Αξιοποίηση αποτελεσμάτων :
1. Δημιουργία δικτύου διαλειτουργικών βάσεων δεδομένων (συμβατές μεταξύ τους και μετατροπή υπαρχόντων βάσεων) για όλα τα στοιχεία που αφορούν φυσικά και νομικά πρόσωπα.
2. Δημιουργία WEB εφαρμογών για χρήση από τις υπηρεσίες και από τους πολίτες.
3. Καθιέρωση ηλεκτρονικής υπογραφής σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, αιρετούς, σε πολίτες και εκπροσώπους νομικών προσώπων.
4. Και τελικά Δημιουργία της Σελίδας του Πολίτη, όπου ο κάθε πολίτης εισάγοντας τον κωδικό του (Ηλεκτρονική υπογραφή), θα μπορεί να δεί, να αξιοποιήσει και να αιτηθεί με τις κατάλληλες εφαρμογές και εργαλεία που θα του παρέχονται, κάθε τι που τον αφορά σε σχέση με το Ελληνικό Δημόσιο online.
θα ήταν πολύ απαραίτητα δύο πράγματα, ο χρονικός ορίζοντας και τα αναμενόμενα αποτελέσματα (μετρήσιμοι στόχοι)
Μεσα στο προαναφερθέν πλαίσιο είναι σημαντικό να υπάρξεια από τον κάθε φορέα ένα e-mail account το οποίο θα είναι πιστοποιημένο ούτως ώστε ο κάθε υπάλληλος η η κάθε υπηρεσία που θα επικοινωνεί με τον πολίτη και εξάγει κάποιο έγγραφο να λαμβάνει την επίσημη βαρύτητα που πρέπει και να αποφεύγονται επιπλέον ταλαιπωρίες για τον πολίτη αλλά και για την υπηρεσία.
Η ανωτάρω πιστοποίηση ακολουθεί φυσικά και τα πιθανόν συννειμένα έγγραφα που συνοδεύουν το mail.
ΣΤΟΧΟΣ 10 – ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ
Συμφωνώ με το σχόλιο του Διομήδη Σπινέλλη: Πρέπει να αναφερθεί η αυτόματη (by default) δημόσια διάθεση όλων των μη προσωπικών δεδομένων που παράγει ο ευρύς δημόσιος τομέας μέσω του διαδικτύου σε ηλεκτρονικά επεξεργάσιμη μορφή με άδειες Creative Commons.
ΣΤΟΧΟΣ 2 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ
Το να μοντελοποιηθούν με ενιαία πρότυπα τα βασικά έγγραφα της διοίκησης και να χρησιμοποιούνται χωρίς εξαιρέσεις από το σύνολο των δημόσιων φορέων θα παράξει μια στατική κατάσταση που γρήγορα θα καταστεί παρωχημένη. Αντί αυτού (ή παράλληλα με αυτό) προτείνω να δοθεί η τεχνολογική δυνατότητα σε οργανωτικές μονάδες επιπέδου Διεύθυνσης και άνω να μοντελοποιούν και να υλοποιούν οι ίδιες ηλεκτρονικά τις απαιτούμενες διαδικασίες.
Δεν υπάρχει λόγος διάθεσης ψηφιακών υπογραφών. Να χρησιμοποιηθεί το εναλλακτικό πλαίσιο αυθεντικοποίησης που ορθότατα περιγράφεται στο στόχο 6.
ΣΤΟΧΟΣ 4 – ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Πέρα από αυτά που περιγράφονται ο στόχος θα πρέπει να είναι, όλες οι υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα να είναι προσβάσιμες από όλους τους τρόπους πρόσβασης στην υπηρεσία (διαδικτυακά, *ταχυδρομικά*, με φυσική παρουσία ή μέσω τηλεφωνικού κέντρου) χωρίς την απαίτηση φυσικής παρουσίας.
ΣΤΟΧΟΣ 5 – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ
Για να είναι ρεαλιστικός ο στόχος αυτός θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα εισαγωγής δεδομένων και διαδικασιών στο ενιαίο σημείο πρόσβασης από όλες τις οργανωτικές μονάδες επιπέδου Τμήματος και άνω.
Η διαδικτυακή παρουσία και δράση των φορέων του δημόσιου τομέα δεν θα πρέπει να ακολουθήσει τη φυσική οργανωτική πυραμίδα (η οποία αφορά τη Διοίκηση και όχι τον ενδιαφερόμενο) αλλά τις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων (π.χ. γέννηση, εγγραφή σε σχολείο, ασθένεια, έναρξη επιχείρησης, σύνταξη, θάνατος).
ΣΤΟΧΟΣ 10 – ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ
Προτείνω ο στόχος να συγκεκριμενοποιηθεί με το να αναφερθεί η αυτόματη (by default) δημόσια διάθεση όλων των μη προσωπικών δεδομένων που παράγει ο ευρύς δημόσιος τομέας μέσω του διαδικτύου σε ηλεκτρονικά επεξεργάσιμη μορφή με άδειες Creative Commons.
Σχετικά με τον πρώτο στόχο, την απλούστευση των διαδικασιών, θα μπορούσε να γίνει μελέτη διαδικασιών από την κάθε υπηρεσία (process engineering, http://en.wikipedia.org/wiki/Process_engineering) ώστε να υπάρχει συστηματοποιημένα κάπου η σειρά από βήματα και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για κάθε «πράξη» του πολίτη με το Δημόσιο. Τα δικαιολογητικά αυτά μπορείτε να δείτε ποιές άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου τα εκδίδουν (ανάλυση εξαρτήσεων) και να συνδέσετε τα συστήματα αντίστοιχα.
Για παράδειγμα, η έκδοση πιστοποιητικού γεννήσεως είναι διαδικασία που ποτέ δεν αποτελεί τελικό σκοπό του πολίτη, αλλά μόνο ενδιάμεσο στάδιο σε άλλη διαδικασία. Μπορεί επομένως να αντικατασταθεί με ένα standardized API μέσω του οποίου οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία (και η όποια ηλεκτρονική εφαρμογή χρησιμοποιεί) θα ζητά αυτές τις πληροφορίες (σε xml) από το αρμόδιο Ληξιαρχείο. Ο πολίτης απλά θα τους δίνει εξουσιοδότηση να τις διαβάσουν.