Ένα αντικειμενικό, αξιοκρατικό και καινοτόμο σύστημα επιλογής προϊσταμένων στο Δημόσιο εισάγει το σχέδιο νόμου με τίτλο «Τροποποίηση διατάξεων του Υπαλληλικού Κώδικα (Ν. 3528/2007) περί επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων και λοιπές διατάξεις», θέτει σήμερα, Πέμπτη 8 Μαΐου 2014, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης σε δημόσια διαβούλευση.
Με το νέο σύστημα εισάγονται αξιοκρατικά κριτήρια για την ανάληψη θέσης ευθύνης στη δημόσια διοίκηση και μπαίνει τέλος στη λογική της επετηρίδας, αλλά και της κομματικής συχνά επιλογής. Στόχος είναι να επιλέγονται οι πλέον κατάλληλοι υπάλληλοι για κάθε συγκεκριμένη διευθυντική θέση. Να εντοπίζονται, δηλαδή, τα δυναμικά εκείνα χαρακτηριστικά και οι ειδικές δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας δημόσιος υπάλληλος για κάθε συγκεκριμένη θέση ευθύνης.
Βασικό στοιχείο του νέου συστήματος αποτελεί η κατάργηση της μοριοδότησης των «στατικών» χαρακτηριστικών των υπαλλήλων (πτυχία, πιστοποιητικά κ.λπ.) που αποτελούσε το κύριο, αν όχι αποκλειστικό, κριτήριο για την επιλογή προϊσταμένων και η ενεργοποίηση γραπτών εξετάσεων και δομημένων συνεντεύξεων.
Σκοπός της μεταρρύθμισης αυτής είναι να επιλέγονται οι καταλληλότεροι «μάνατζερς» για κάθε συγκεκριμένη θέση ευθύνης. Τα προηγούμενα χρόνια αφενός δεν είχαμε περιγράμματα θέσεων ευθύνης – πλέον θα υπάρχουν καθώς ολοκληρώθηκε η αποστολή των Προεδρικών Διαταγμάτων με τους νέους οργανισμούς των Υπουργείων στο Συμβούλιο της Επικρατείας και αναμένεται η εφαρμογή τους από το προσεχές φθινόπωρο – αφετέρου προτασσόταν ως στόχος η αντικειμενικότητα της επιλογής προϊσταμένων έναντι της αξιοσύνης και του ταλέντου. Και στην πράξη η φιλοσοφία αυτή αποδείχτηκε αναποτελεσματική.
Μέσω των εργαλείων και της μεθόδου αξιολόγησης που εισάγει ο νέος νόμος, μια νέα φιλοσοφία που στοχεύει στην προαγωγή της αξιοσύνης και του ταλέντου στη διοίκηση γίνεται πράξη.
Για να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα στο νέο σύστημα, προβλέπεται η ουσιαστική εμπλοκή του ΑΣΕΠ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Παράλληλα, όλα τα στάδια (προφίλ θέσης, κριτήρια αξιολόγησης, αποτελέσματα γραπτών εξετάσεων και συνέντευξης) θα αναρτώνται σε πραγματικό χρόνο στο διαδίκτυο. Οι γραπτές εξετάσεις θα διενεργούνται με τις ίδιες δικλείδες διαφάνειας όπως ακριβώς και οι πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στη συνέντευξη ως κύριο εργαλείο αξιολόγησης των υποψηφίων. Η διεθνής πρακτική και η εμπειρία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, δείχνει ότι μόνο με δομημένη συνέντευξη μπορούν να αξιολογηθούν τα «δυναμικά» χαρακτηριστικά υποψηφίων προϊσταμένων. Για τη διασφάλιση της αντικειμενικότητας αυτής, εισάγονται δύο δικλείδες ασφαλείας: α) η συνέντευξη θα είναι «δομημένη», δηλαδή θα αξιολογεί με ενιαίο τρόπο συγκεκριμένες δεξιότητες όπως προκύπτουν από τα βιογραφικά των υποψηφίων και από τις δηλώσεις ενδιαφέροντος και β) η συνέντευξη θα διεξάγεται από έμπειρα και πιστοποιημένα στελέχη, που θα προτείνονται από το ΑΣΕΠ.
Καινοτόμο στοιχείο του νέου συστήματος αποτελεί και το γεγονός ότι στις διαδικασίες αξιολόγησης πέραν των εκπροσώπων του ΑΣΕΠ και του Δημοσίου, θα συμμετέχουν και επιλεγμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα ως αξιολογητές. Τα στελέχη αυτά θα προτείνονται από το ΑΣΕΠ και θα έχουν πιστοποιηθεί σχετικά. Αυτή η καινοτομία εισάγεται κυρίως για να μεταφέρεται σχετική τεχνογνωσία στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Επιπλέον όμως συμβάλλει και στην περαιτέρω διασφάλιση της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας της διαδικασίας.
Πεδίο εφαρμογής του νέου συστήματος θα είναι, προς το παρόν τουλάχιστον, το λεγόμενο κεντρικό κράτος. Για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα ακολουθήσει νέα μελέτη για το σύστημα επιλογής προϊσταμένων, σε συνεργασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης με το συναρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών.
Παρακαλούμε για τα σχόλιά σας μέχρι την Παρασκευή 23 Μαΐου 2014.
Ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης
και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Κυριάκος Μητσοτάκης