Άρθρο 1 Ορισμοί

Δεν είναι δυνατόν να τίθονται σε διαβούλευση και …τα αυτονόητα. Επιτέλους, ας λειτουργήσουμε κάποτε σαν σοβαρό κράτος με υπεύθυνη κυβέρνηση κι ας αναδιοργανώσουμε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες τοποθετώντας σ’ αυτές κατάλληλα εκπαιδευμένα στελέχη/υπαλλήλους με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Όσο δε για τα υπόλοιπα όλοι οι Έλληνες γνωρίζουμε τι πρέπει να γίνει. ΚΑΝΤΕ ΤΟ εδώ και τώρα!

Οι αρχές της καλής νομοθέτησης πρέπει κυρίως να είναι αποτελεσματικές. Θεμελιώδες στοιχείο της αποτελεσματικότητας των εισαγομένων ρυθμίσεων των νόμων και των κανονιστικών διοικητικών πράξεων, είναι, πλην άλλων, η έγκαιρη εξασφάλιση των αναγκαίων πιστώσεων για την εν γένει δράση της δημόσιας διοίκησης (σύσταση νέων θέσεων, λειτουργία οργάνων, υπηρεσιών, διενέργεια ελέγχων κ.ά.).
Συνεπώς, στις αρχές αυτές εντάσσεται και ο «ουσιαστικός προϋπολογισμός» της δαπάνης που απαιτείται, για να υλοποιηθούν οι εισαγόμενες ρυθμίσεις και η εξασφάλιση των αναγκαίων πιστώσεων.
Για το θέμα αυτό, σήμερα ισχύει το άρθρο 29Α του ν.1558/1985 για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, το οποίο όμως δεν είναι αποτελεσματικό, ως έχει. Διότι, για την κάλυψη της δαπάνης τα πέντε πρώτα έτη το παραπάνω άρθρο απαιτεί απλώς την αναφορά του σχετικού κωδικού του προϋπολογισμού, χωρίς όμως να γίνεται ουσιαστική εκτίμηση αν μπορεί να εξασφαλισθούν τα σχετικά ποσά, που βεβαίως δεν μπορεί να θεωρηθεί «κάλυψη» δαπάνης υπό ουσιαστική έννοια.
Προτείνεται, λοιπόν, η εισαγωγή αυτοτελούς αρχής «δημοσιονομικής προσαρμογής», η οποία θα ενσωματώνεται ως «παράρτημα» σε κάθε νομοσχέδιο ή κανονιστική διοικητική πράξη και θα υπογράφεται από τους αρμόδιους υπουργούς. Στο παράρτημα αυτό θα περιλαμβάνεται βεβαίωση του αρμόδιου Τμήματος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με τα παρακάτω στοιχεία:
α/ Η βεβαίωση αν προκαλείται ή όχι δαπάνη.
β/ Σε περίπτωση δαπάνης, το ύψος της δαπάνης και ο τρόπος εξασφάλισης των σχετικών πιστώσεων:
αα. Για το τρέχον έτος: η μνεία του κωδικού από τον οποίο θα καλυφεί η δαπάνη, το ποσό που απομένει στον κωδικό αυτό σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, μετά την αφαίρεση των παγίων δαπανών. Αν δεν υπάρχει ποσό για την πραγματοποίηση της δαπάνης, δεν προωθείται το νομοθέτημα χωρίς να προκύπτει ο τρόπος από τον οποίο θα εξασφαλιστεί η δαπάνη που προκαλεί.
ββ. Για τα επόμενα 5 έτη: μνεία του ποσού εσόδων του οικείου κωδικού με βάση τον ήδη εγκεκριμένο προϋπολογισμό, αφαίρεση των παγίων και άλλων υποχρεώσεων που θα βαρύνουν τον κωδικό αυτό σύμφωνα με τη νομοθεσία ή άλλες διοικητικές πράξεις, και αναγραφή του ποσού που απομένει. Στη συνέχεια, αν η νέα δαπάνη που θα βαρύνει τον κωδικό αυτό τα επόμενα 5 έτη, μπορείνα καλυφθεί έχει καλώς, διαφορετικά το νομοθέτημα δεν προωθείται, εκτός αν προβλέψει ρητά τον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί η δαπάνη την οποία προκαλεί.
Είναι αυτονόητο ότι η αρχή αυτή θα έπρεπε να εφαρμόζεται γενικότερα και σε κάθε πράξη οργάνων των ΟΤΑ, δημόσιων φορέων, που προκαλεί δαπάνη, ώστε να είναι εφικτός ο άμεσος έλεγχος του κράτους στη δημοσιονομική διαχείριση των δαπανών τους.
Ευχαριστώ

Όλοι οι νόμοι καλή τη πίστη θεωρούμε ότι γίνονται για την αναβάθμιση του Κράτους.
Κράτος όμως είναι και όλοι οι δημόσιοι λειτουργοί. Πως θα προχωρήσει η εφαρμογή οποιουδήποτε νόμου με μη καταρτισμένους υπαλλήλους η πλειοψηφία των οποίων πέρασε τις πόρτες του Δημοσίου με τον γνωστό σε όλους μας τρόπο.
Η άποψή μου είναι ότι θα πρέπει να αξιολογηθούν άμεσα όλοι οι υπάλληλοι, οι υπηρεσίες να καταρτίσουν καταλόγους του πλεονάζοντος αλλά και του ελλείποντος προσωπικού, να γίνει πλήρωση των κενών θέσεων (χωρίς άλλες προσλήψεις φυσικά) με μεταφορές προσωπικού, δίνοντας κίνητρα και αξιολογώντας την οικογενειακή κατάσταση αλλά και την εντοπιότητα και να τοποθετηθούν σε θέσεις ευθύνης αξιοκρατικά και εκ νέου όλοι εκείνοι που από την αξιολόγηση πληρούν τις προϋποθέσεις.
Οι υπόλοιποι θα πρέπει να περάσουν σε πρόγραμμα κατάρτισης προκειμένου να είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν σε άμεσο χρόνο τα συμφέροντα του Κράτους.
Και όταν αναφέρομαι σε αξιολόγηση δεν εννοώ μόνο τα «ηχηρά» πτυχία αλλά κυρίως την εμπειρία, την γνώση, την προσωπικότητα, την ευγένεια και τον σεβασμό για τα λεφτά που το κράτος τους δίνει.
Όλοι οι υπόλοιποι, με λύπη μου το λέω, που δεν έχουν τα παραπάνω προσόντα ας πάνε στις επαρχίες τους να καλλιεργήσουν την πλούσια ελληνική γη.
Τέλος οι επιτροπές αξιολόγησης πρέπει να αποτελούνται από καταξιωμένα πρόσωπα που κωφεύουν σε ιδιαίτερα γραφεία και που η προσωπικότητά τους και η πολύχρονη πείρα τους δεν θα επιτρέψουν να συμβούν τα ίδια πολιτικά λάθη που ταλανίζουν τους πολίτες.

Οι ορισμοί που προτείνει το σχέδιο νόμου δεν είναι πλήρεις ούτε αρκετά σαφείς, πράγμα ανεπίτρεπτο για έννοιες που στην πράξη πρόκειται να οριοθετήσουν την εξουσία οργάνων της δημόσιας δικοίκησης. Η ατζέντα της Καλής Νομοθέτησης (Better Regulation) είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη στην Ευρώπη και αλλού και δεν είναι δύσκολη υπόθεση το να συναχθούν κατάλληλοι ορισμοί με βάση τη διεθνή εμπειρία.

Παρακάτω παραθέτω ορισμένες σημειώσεις

α. Ρύθμιση: Ο ορισμός της ρύθμισης για τους σκοπούς της Καλύτερης Νομοθέτησης οφείλει να αναπτυχθεί περαιτέρω και να συμπληρωθεί με σαφή παραδείγματα του ποιες πράξεις πρέπει να υπόκεινται στις προβλέψεις της. Για παράδειγμα, πρέπει να καταστεί σαφές αν η Καλή Νομοθέτηση αφορά και την εφαρμογή αποφάσεων που δεν προέρχονται αυστηρά από τον Έλληνα νομοθέτη, όπως στην περίπτωση εφαρμογής κοινοτικών οδηγιών, ή αποφάσεων των Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων. Μολονότι τα εργαλεία της ρυθμιστικής διακυβέρνησης δεν μπορούν να επηρεάσουν το περιεχόμενο τέτοων αποφάσεων, οφείλουν να τις λαμβάνουν υπόψιν στην εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων των ρυθμίσεων και κατά τη θεματική επισκόπηση της νομοθεσίας. Το τελευταίο σημείο είναι πολύ σημαντικό στην περίπτωση, π.χ. του εργατικού δικαίου, του οποίου το κόστος συμμόρφωσης καθορίζεται τουλάχιστον άλλο τόσο από δικαστικές αποφάσεις όσο από το περιεχόμενο του νόμου.

β. και γ. Οι έννοιες της καλής νομοθέτησης και της ρυθμιστικής διακυβέρνησης όπως ορίζονται από το σχέδιο νόμου είναι αρκετά περιοριστικές. Η ρυθμιστική διακυβέρνηση πρέπει να αποτελεί ένα εργαλείο δημοκρατικού ελέγχου και νομιμοποίησης των ρυθμιστικών επεμβάσεων της κυβέρνησης και όχι απλά ένα σύστημα ποιοτικής αναβάθμισής τους, όσο επιθυμητό και αν είναι αυτό από μόνο του. Η καλή νομοθέτηση προκύπτει αβίαστα από ένα καλά σχεδιασμένο σύστημα ρυθμιστικής διακυβέρνησης.

Είναι χρήσιμος σε αυτό το σημείο ο παραλληλισμός με τη δημοσιονομική πολιτική. Όπως η δημοσιονομική πολιτική, έτσι και οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις δεσμεύουν πόρους της οικονομίας για λογαρισμό του κράτους και απαιτούν την ιεράρχηση διαφορετικών στόχων και συμφερόντων γιατί δημιουργούν κατ’ ανάγκη καταστάσεις αλληλοεπιδότησης. Πρέπει άρα να ελέγχονται τουλάχιστον το ίδιο εξονυχιστικά, όσο θα θέλαμε να ελέγχεται και η δημοσιονομική πολιτική. Ως εκ τούτου, οι στόχοι της ρυθμιστικής διακυβέρνησης πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής:

* Μεγιστοποίηση της ωφέλειας προς το κοινωνικό σύνολο από κάθε ευρώ που δεσμεύεται από ρυθμιστικές επεμβάσεις.

* Μέριμνα για τη δικαιοσύνη και αειφορία των αλληλοεπιδοτήσεων που δημιουργούν οι ρυθμιστικές επεμβάσεις, ούτως ώστε να μην εξαντλούν τις παραγωγικές δυνάμεις των συμμορφούμεων μερών και να μην θέτουν σε κίνδυνο την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.

* Καλλιέργεια των ελεγκτικών μηχανισμών και των ιδιωτικών υπηρεσιών συμμόρφωσης ώστε να προσθέτουν αξία στα συμμορφούμενα μέρη και στο κοινωνικό σύνολο και να μην αποσπούν προσόδους χωρίς λόγο.

Είναι δε πολύ σημαντικό ο νομοθέτης να ξεχωρίσει τις δύο διαστάσεις της ρυθμιστικής διακυβέρνησης. Η πρώτη είναι η διοικητική και περιλαμβάνει τους θεσμούς και τα εργαλεία της ρυθμιστικής διακυβέρνησης, για τα οποία είναι υπεύθυνοι οι δημόσιοι λειτουργοί. Η δεύτερη είναι η πολιτική διάσταση και περιλαμβάνει την αξιολόγηση και την ιεράρχηση των συμφερόντων που καλείται να εξισορροπήσει ο νομοθέτης. Η τελευταία λειτουργία είναι κατ’ εξοχήν πολιτική και πρέπει να τελεί υπό τον έλεγχο των εκλεγμένων αντιπροσώπων του λαού.

Αυτή η διπλή δομή πρέπει να αντικατοπτρίζεται και στην ηγεσία του συστήματος της ρυθμιστικής διακυβέρνησης – ένα διοικητικό και έναν πολιτικό πυλώνα. Η δομή αυτή χρησιμοποιείται με επιτυχία στις ΗΠΑ από την Υπηρεσία Πληροφοριών και Ρυθμιστικών Υποθέσεων (OIRA) και εν μέρει στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου αντικατοπτρίζεται στην κατανομή εξουσιών μεταξύ της Διοίκησης Καλής Νομοθέτησης (BRE) και της Επιτροπής Ρυθμιστικής Πολιτικής (RPC).

δ. Ο ορισμός της ανάλυσης συνεπειών ως στατικού προϊόντος (μιας έκθεσης) αποκλίνει σημαντικά από τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και από τη διεθνή βέλτιση πρακτική. Η ανάλυση συνεπειών πρέπει να αποτελεί κυκλική διαδικασία, η οποία αρχίζει πολύ πριν την υποβολή ενός σχεδίου νόμου, (ιδανικά άμα τη συλλήψει) συμπεριλαμβάνει τη δημόσια διαβούλευση, συνεχίζεται με τη σύνταξη και ενημέρωση της σχετικής έκθεσης και ολοκληρώνεται με την post-hoc ανάλυση των συνεπειών κάθε ρύθμισης, ώστε να εξάγονται συμπεράσματα από την εφαρμογή των ρυθμίσεων τα οποία ο νομοθέτης μπορεί να χρησιμοποιήσει στο μέλλον. Χωρίς αυτή την κυκλική ροή πληροφορίας και ερεθισμάτων η έκθεση ανάλυσης συνεπειών θα είναι ένα νεκρό κείμενο που θα αγνοείται συστηματικά τόσο από τη Βουλή όσο και από τους κοινωνικούς εταίρους: ένα παράρτημα στο σχέδιο νόμου όπως οι αιτιολογικές εκθέσεις, των οποίων το αναλυτικό περιεχόμενο είναι απελπιστικά πτωχό. Το πρόβλημα αυτό έχει επισημανθεί επανηλλειμένα σε άλλες χώρες- πρωτοπόρους της Ρυθμιστικής Διακυβέρνησης, όπως εξάλλου και στους ίδιους τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς

ε. και στ. Ο ορισμός των διοικητικών βαρών και του κόστους συμμόρφωσης ξεκινά από καλές βάσεις, αλλά οφείλει να αναγνωρίσει την περιπλοκότητα της διάκρισης μεταξύ κόστους και βάρους. Η περιπλοκότητα έγκειται στον προσδιορισμό του τι θα έκαναν τα συμμορφούμενα μέρη χωρίς την επέμβαση του κράτους, ενίοτε σε αρκετά μακροχρόνιο ορίζοντα, καθώς και του ποιες θετικές επιπτώσεις θα έχει η εγκαθίδρυση ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου. Αυτά δε τα ερωτήματα δεν απαντώνται πάντα αβίαστα από τη διαβούλευση αλλά αντιθέτως απαιτούν σοβαρή και μακροχρόνια μελέτη.

Εμμανουήλ Σχίζας
Senior Policy Adviser, ACCA Global

Το πρόβλημα του διαμοιρασμού αρμοδιοτήτων λογικά είναι άλυτο διότι σχεδόν όλα έχουν σχέση με όλα. Κατά την γνώμη μου εκείνο που μπορεί να γίνει είναι να καταγραφούν οι αρμοδιότητες σε μιά λίστα και κατόπιν να γίνει διαμέριση αυτών σε όσον το δυνατόν λιγότερα σύνολα ( Υπουργεία ), δηλαδή για να μην υπάρχουν πολλές συναρμοδιότητες ,τα υπουργεία πρέπει να είναι σχετικά λίγα και η λίστα μικρή με αρμοδιότητες γενικές.
Η νομοθεσία πρέπει να αρχίση από το Σύνταγμα το οποίο δεν πρέπει να είναι εκτεταμένο αλλά να περιέχει ελάχιστες βασικές αρχές και πιστέυω της κοινωνίας στην οποία απευθύνεται και τις οποίες αρχές η εν λόγο κοινωνία δεν είναι διατεθημένη να αγνοήσει.
Τώρα η πολυνομία είναι ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ και ουσιαστικά είναι ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ.
Είμαι της γνώμης ότι αυτοί που θα νομοθετούν δεν πρέπει να είναι κάποιοι, έστω και εκλεγμένοι, αλλά εκείνοι που θα έχουν τις γνώσεις τις ικανότητες και το ήθος ,να διαβλέπουν την κοινωνική ανάγκη ενός νόμου που λογικά δεν προκύπτει από τους ήδη υπάρχοτες.
Τα θέματα αυτά δεν είναι απλά, ζητάω εκ των προτέρων συγνώμη για το θράσος μου να εκφέρω γνώμη, μια και είμαι ανίδεος,και δυσλεξικός
( λάθη ορθογραφικά και συντακτικά ).

Όλο και πιο συχνά νιώθω σαν βλάκας σε αυτή τη χώρα. Είναι άραγε η πρώτη φορά που προσπαθεί καποιος να βελτιώσει τη λειτουργικότητα του κρατικού μηχανισμού με νομοθετήματα; Πέτυχε; Αν ναι τότε δεν υπάρχει πια πρόβλημα! Αν όμως όχι τότε τι μας κάνει να πιστεύουμε οτι το επόμενο νομοθέτημα θα πετύχει; Ασχοληθήκαμε με τη διερεύνηση των λόγων της αποτυχίας και βρήκαμε οτι έφταιγε ο νόμος;

Ως απλός πολίτης με πρόσβαση μέσω διαδικτύου στο Εθνικό τυπογραφείο προσπάθησα σε 2-3 περιπτωσεις να βρω την αντίστοιχη νομοθεσία. Είναι, για εμένα μόνο από όλους τους έλληνες, αδύνατον. Νόμοι, τροπλογίες, προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις, εγκύκλιοι…. δε βγάζεις άκρη. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των πολιτών είναι μία προφορική παράδοση με όλες τις στρεβλώσεις που κάτι τέτοιο ενέχει.

Ως δημόσιος υπάλληλος, είμαι από αυτούς, ζω το ίδιο δράμα. Περιμένω την υπουργική εγκύκλιο για να εφαρμόσω τον νόμο, γιατί ο νόμος είναι δυσνόητος και δεν είναι ένας. Με αυτόν τον τρόπο η λειτουργία μας καθορίζεται από τις εγκυκλίους και όχι από τους νόμους ( αυτά τα δύο δεν ταυτίζονται πάντοτε χρονικά και νοηματικά ).

Ως απλός πολίτης και ως δημόσιος υπάλληλος μπορώ να κάνω κάτι; Ως πολίτης απαιτώ την κωδικοποίηση των νόμων … όλων … τώρα. Ως δημόσιος υπάλληλος απαιτώ τη δημιουργία ή την ενεργοποίηση των μηχανισμών ανάδρασης και τη θετική αξιολόγηση. Όταν ένας υπάλληλος βρίσκει τρόπο πιο αποδοτικής λειτουργίας της υπηρεσίας του (υπάρχουν πολλοί τέτοιοι υπάλληλοι) θα πρέπει να εισακούγεται θεσμικά η πρότασή του και να μην εξαρτάται από τον προϊσταμενο ή τους αρχαιότερους συναδέλφους του. Και επιτέλους, όποιος εργάζεται κάνει λάθη … αλίμονο έχει βυθιστεί όλο το δημόσιο σε δυσπραγία για την αποφυγή λαθών. Ας σταματήσει επιτέλους η αξιολόγηση με βάση τα λάθη και ας αρχίσουμε την αξιολόγηση με βάση την προσφορά και τις πρωτοβουλίες.

Ευχαριστώ.

Κύριοι,
Πρωταρχική και αναγκαία συνθήκη για ένα νέο ξεκίνημα της Δημόσιας Διοίκησης, οιασδήποτε μορφής, είναι η άμεση κατάργησση προνομίων που οι διοικούντες έχουν κατά καιρούς θεσπίσει για τους εαυτούς τους και τους εξαρτουμένους τους. Παράδειγμα, και μόνο, είναι το ψήφισμα «Ζ» για απαλλαγή φορολογίας βουλευτών δικαστικών και λοιπών, ουκ ολίγων προνομιούχων.
Νομίζω ότι είναι καιρός να ξυπνήσουμε πρωτού να είναι αργά.
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία

θεωρώ ότι οι νόμοι πρέπει να είναι τόσο σαφείς που να μην χρειάζεται πληθώρα διευκρινιστικών εγκυκλίων.

Θετική η πρωτοβουλία του Υπουργείου πλην όμως για την επίτευξη των σκοπών του νομοθετήματος θα πρέπει να αλλάξουν αντίληψη οι δημόσιοι υπάλληλοι, διότι οι εσφαλμένες αντιλήψεις που έχουν επικρατήσει συνθλίβουν κάθε εξέλιξη, ακόμη και αν αυτή έχει επιβληθεί νομοθετικά.

Και που οφείλεται η επικράτηση εσφλμένων αντιλήψεων? Στο γεγονός ότι έχει επιβληθεί ένα πνεύμα εχρότητας κατά του πολίτη, κατά το οποίο η δημόσια διοίκηση αποτελεί όχι έναν εξυπηρετικό μηχανισμό της κοινωνίας αλλά έναν εξουσιαστικό μηχανισμό επί αυτής, στο γεγονός ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι εκκινούν χωρίς γνώση των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου, τους είναι άγνωστη η αρχή της χρηστής διοίκησης, η αρχή της επιείκειας.

Δυστυχώς στην καθημερινή μου επαγγελματική μου τριβή μαζί τους διαπιστώνω την σκόπιμη ακαμψία τους, σε βαθμό που φτάνει το επίπεδο της κακοπιστίας. Ταυτόχρονα όμως διαπιστώνω και την αδυναμία τους να συλλάβουν γενικότερες έννοιες.

Εχει επικρατήσει η ιδέα ότι όποιος γνωρίζει ανάγνωση και γραφή αποτελεί και δυνάμει αυθεντικό ερμηνευτή του δικαίου – δεν δέχεται άλλη από την γραμματική ερμηνεία του, και βέβαια η κατάσταση γίνεται απερίγραπτη όταν και γραμματικά πολλές φορές εξαιτίας των νομοτεχνικών ατελειών του νόμου αυτός είναι ακατανόητος.

Μεταφέρω το περιεχόμενο μια πρόσφατης συνομιλίας μου με προϊστάμενο μεγάλης περιφερειακής υπηρεσίας: Κύριε, εμείς δεν είμαστε νομικοί και δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε τον νόμο. Εμείς απλά τον εφαρμόζουμε!!!

Τα κοινωνιολογικά λοιπόν δεδομένα πρέπει να βελτιωθούν ώστε να εφαρμόζεται ένας νόμος προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, του πολίτη και της κοινωνίας ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει τα νομοθετικά κείμενα να είναι άψογα, από νομοτεχνική άποψη.

Όσο νομοθετούν άνθρωποι χωρίς νομική παιδεία και χωρίς ειδική άσκηση στη διατύπωση των νομοθετικών κειμένων με σαφήνεια, ακρίβεια αλλά και γενικότητα, χωρίς γνώση των ερμηνευτικών μεθόδων του δικαίου, και όσο τα κείμενα αυτά προσεγγίζονται χωρίς την εφαρμογή των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου και του δικαίου της διοικητικής διαδικασίας, η γραφειοκρατία θα βασιλεύει.

Παράδειγμα τέτοιου νομοθετήματος, που εκδόθηκε κατά τη θητεία του σημερινού υπουργού στο Υπουργείο Μεταφορών, έχω σχολιασμένο στο blog μου. ^[1]

Η εφαρμογή του αποτελεί ένα όνειδος για τον κλάδο, με τον οποίο πέρυσι αντιπαρατέθηκε ο κος Υπουργός, μια κατά κράτος νίκη της γραφειοκρατίας στην εξέλιξη του και εν τέλει ένα εξαίρετο δείγμα αναποτελεσματικού νομοθετήματος.

Θεοχάρης Αγγελίδης
Δικηγόρος

«Αντικείμενο του παρόντος νόμου είναι ……. η τήρηση των αρχών και η εφαρμογή των μέσων της καλής νομοθέτησης».
Χαίρομαι για την νομοθετική ρύθμιση που ρυθμίζει τα αυτονόητα αλλά λυπάμαι που αυτά, δυστυχώς, δεν είχαν κατοχυρωθεί (και συνεπώς εφαρμοστεί), νομικά, από συστάσεως Ελληνικού Κράτους…
Εύχομαι ο παρών νόμος να συνταχθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε να αποτελέσει το πρότυπο της πιστής εφαρμογής των αρχών της » καλής νομοθέτησης» έτσι ώστε να αποτελεί ελπιδοφόρο ξεκίνημα. Καλή φώτιση στους ιθύνοντες..

Να παραλείψετε τους νόμους που έχουν περιπέσει σε αχρηστία, να απομακρύνετε επαναλήψεις και αντιφάσεις, να αναπτύξετε και να
αναδιατυπώσετε τα κείμενα των νόμων με σαφήνεια. Να προσληφθούν ανεξάρτητοι νομικοί προκειμένου να τροποποίησετε τα κείμενα έτσι
ώστε να λείψουν αντιφάσεις,επαναλήψεις και απαρχαιωμένοι τύποι
και διατάξεις. Να πραγματοποιηθεί “ανακάθαρσις των παλαιων νόμων” και να καθορίζονται με απλότητα οι υποχρεώσεις και τα
δικαιώματα των διοικουμένων.-

Δεν είμαι ούτε νομικός ούτε συνταγματολόγος, αλλά θα σχολιάσω το θέμα χρησιμοποιώντας την απλή λογική και υπό το πρίσμα ενός απλού πολίτη που βιώνει καθημερινά τη γραφειοκρατία σε όλο το μεγαλείο της, σ’ αυτή τη χώρα που θα μπορούσε να είναι υπόδειγμα για ολόκληρη την Ευρώπη.

Ακούμε συχνά τη φράση, «Νόμοι υπάρχουν πολλοί, αλλά δεν τηρούνται». Αυτό στην ουσία σημαίνει ότι, είτε οι νόμοι είναι ανεφάρμοστοι για λόγους αστοχίας, αδικίας, είτε γιατί παρεμβαίνουν άλλες διατάξεις που τους ακυρώνουν στην πράξη.

Το θέμα της γραφειοκρατίας είναι πολύ σοβαρό στην Ελλάδα και κοστίζει και πάρα πολλά χρήματα στον προϋπολογισμό.

Φανταστείτε πόσες ανθρωποώρες χάνονται κάθε μέρα στις ουρές που στήνονται στις διάφορες Υπηρεσίες του Κράτους, εξαιτίας της γραφειοκρατίας.

Για το ίδιο αίτιο στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε πολλαπλάσιους δημοσίους υπαλλήλους, σε σχέση με αυτούς που χρησιμοποιούν οι άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες και έχουν και πολύ καλύτερη εξυπηρέτηση.

Εδώ στην Ελλάδα έχουμε εφεύρει τα ΚΕΠ και τα εμφανίζουμε σαν τη μαγική λύση για την πάταξη της γραφειοκρατίας. Σίγουρα τα ΚΕΠ βοηθούν τους πολίτες για να ξεφύγουν από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας, αλλά θα ήταν εντελώς άχρηστα, αν το Κράτος ήταν διαφορετικά δομημένο, όπως π.χ. την Γαλλία, στην οποία έχω ζήσει επί 30 χρόνια και μπορώ να συγκρίνω τις δυο περιπτώσεις.

Στην σημερινή εποχή, με την τεχνολογία που διαθέτουμε, δεν δικαιολογείται η ύπαρξη μιας τέτοιας γραφειοκρατικής στρέβλωσης, που δυσκολεύει τη ζωή μας και μας κοστίζει και πολύ ακριβά.

Είναι μάλλον πρώτη ανάγκη να προτείνονται και να αποφασίζονται νόμοι άμεσης απόδοσης κοινωνικής δικαιοσύνης όπως θα ήταν η κατάργηση της παραγραφής για αδικήματα πολιτικών προσώπων κατά του δημόσιου συμφέροντος με αναδρομική ισχύ.

Μόλις διάβασα την αρχική σελίδα παρουσίασης του παρόντος σχεδίου νόμου και έχω να πω τα εξής πολύ απλά:

(α) Η 2η παράγραφος: «Η διαφθορά, η γραφειοκρατία…της αποδοτικότητας», περιγράφει πάρα πολύ εύστοχα το πρόβλημα. Άρα, το «αφεντικό» γνωρίζει πολύ καλά τι δεν πάει καλά στο «μαγαζί του».

(β) Η 3η παράγραφος: «Για την αντιμετώπιση…και των επιχειρήσεων», εύχομαι να μην μπει ποτέ ως θέμα έκθεσης στις πανελλήνιες εξετάσεις! Δίνω συγχαρητήρια σε όποιον το έγραψε, διότι κατάφερε να κάνει τα εύκολα σαν μία κβαντική θεωρία φωτός, που κάθε μέρα, στην κουβέντα μας αυτήν αναλύουμε, εμείς, ο απλός λαός!

Δεν υπάρχει (γ), θέλω να πω ότι η προσπάθεια είναι καλή, αλλά δε νομίζετε ότι φτάνει πια με τις θεωρητικές προσπάθειες; Συμφωνώ με όσους θέλουν αποτέλεσμα, γνωρίζετε καλύτερα από το λαό τι λειτουργεί στραβά στο «μαγαζί σας», μην περιμένετε από το λαό να σας πει τι να κάνετε, εσείς γνωρίζετε καλύτερα. Ο λαός σάς έχει ήδη εκφράσει πολλά, μέσα σε όλα είναι και η απαίτηση να αλλάξετε το σκηνικό. Μια καλή αρχή θα ήταν να μην χρειαζόταν να παλεύουμε καθημερινά για τα αυτονόητα, αυτοί που καθιέρωσαν τα αυτονόητα δεν περιμένουν τίποτα άλλο από τη ζωή τους από το να βγουν στη σύνταξη (όσοι δεν γεννήθηκαν συνταξιούχοι). Οι υπόλοιποι όμως, πρέπει να ζήσουμε!

Σας υχαριστώ για το χώρο και το χρόνο σας.

Συγχαρητήρια για την προσπάθεια και καλή επιτυχία κυρίως με την εφαρμογή του σχετικού Νόμου.
Αναφορικά με το άρθρο 1 θεωρώ ότι λείπουν δύο ορισμοί. Καταρχήν η διάκριση ανάμεσα στο διοικητικό βάρος και το διοικητικό κόστος. Αν αυτό θεωρείται αρκετά θεωρητικό για να συμπεριληφθεί εδώ, τουλάχιστον θα πρέπει να δοθεί ένας ορισμός για το τι είναι ενδο-διοικητικό βάρος. Στην εισαγωγή αναφέρετε ότι αποτελεί στόχο σας ο περιορισμός των ενδο-διοικητικών βαρών.
Παρόλο που στην χώρα μας δεν υπάρχει επαρκής βιβλιογραφία αναφορικά με το θέμα θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν, έστω και ενδεικτικά,πηγές από χώρες που πρωτοστατούν στον τομέα αυτό (βλ.Hood, C. & Scott, C. & James, O. & Jones, G. & Travers, T.(1999),Regulation inside Government: Waste – Watchers, Quality Police and Sleaze-Busters, Oxford, Oxford University Press) ή σχετικές αναφορές που έχουν γίνει στην χώρα μας (βλ. εργασίες αποφοίτητων ΕΣΔΔ, 20 σειρά:»Δημόσια Διοίκηση: Μέτρηση ενδοδιοικητικών βαρών. Μοντέλα αποτίμησης του κόστους της διοικητικής δράσης»).

Ευχαριστώ για το χρόνο σας,
Καλή επιτυχία.

ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΘΑ ΚΆΝΕΙ ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ? ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ.
ΔΗΛΑΔΗ.. ΨΗΦΙΣΕ ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΑ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Π,Χ (ΑΥΞΗΣΗ ΦΠΑ ΣΤΟ 23% ΣΤΗΝ ΕΣΤΙΑΣΗ)ΚΑΙ ΘΑ ΙΣΧΥΣΕΙ ΑΠΟ 10/9/2011
ΤΟ ΝΕΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ (ΔΙΟΙΚ/ΚΗΣ ΜΕΤΑΡ/ΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛ.ΔΙΚ) ΘΑ ΕΠΕΜΒΕΙ ΚΑΙ ΘΑ
ΠΕΙ ΟΤΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΥΤΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΜΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ? ΘΑ ΔΙΟΡΘΩΝΕΙ ΔΗΛΑΔΗ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΛΛΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ?
ΑΥΤΟ ΑΡΑΓΕ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΣΚΕΦΘΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΠΟΥ ΨΗΦΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ»»»??????

Καλή η κωδικοποίηση κλπ των νόμων, αλλά που θα βοηθήσει έναν πολίτη στην πράξη.
καλό θα ήταν να συνδεθούν οι νόμοι με μιά πράξη.
δηλαδή:» ΕΝΑΡΞΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ» εμπλέκονται 8 με 10 νόμοι ή ακόμη στην πιό απλή πράξη εμπλέκονται πάντα πάνω από τρείς υπηρεσίες. ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΥΣΕΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΛΟΓΟ ΥΠΑΡΞΗΣ

Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει κωδικοποίηση των παρόντων νόμων και στη συνέχεια να επικεντρωθεί κάποιος στην απλούστευση των νόμων αυτών διαγράφοντας προσαρμόζοντας και προσθέτοντας διάφορα άρθρα αλλά σε μια γλώσσα κατανοητή στο κοινό. Η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων
αδυνατεί να ερμηνεύση τους νόμους του εκάστοτε υπουργείου και αυτό συνιστά καθηστέρηση και ταλαιτωρία για το κοινό. Κάθε νομοσχέδιο μπορεί να επεξεργαστεί με την συνδρομή διαφόρων ατόμων με πρακτική εμπειρία στους τομείς προς διερεύνηση, με προτάσεις απο οργανισμούς που αύτονται αυτών των διαδικασιών και τέλος απο προτάσεις των ιδίων δημόσιων υπαλλήλων που εργάζονται κάτω απο τα υπουργεία αυτά και έχουν άμεση επαφή με την εξυπηράτηση των πολιτών. Κάθε οργανισμός που αντιπροσωπεύει ένα μέρος της κοινωνίας π.χ οι ορκωτοί ελεγχτές θα πρέπει να δημιουργήσουν πρότυπα Βλέπε πχ, τα CICA HANDBOOK από τους CAs στην Αμερική οι οποίοι προτείνουν με στοιχεία και τεκμηριώνουν την άποψη τους στο κράτος για την νομοθεσία και τον κώδικα τον φορολογικό. Δεν αφήνονται οι τροποποιήσους του φορολογικού κώσικα π.χ σε τελειόφοιτους Γυμνασίου Δημόσιων υπαλλήλων και εκατοντάδων νομικών συμβούλων των υπουργείων, άτομα τα οποία έχουν παντελή γνώση της πραγματικότητας, ούτε σε ειδικούς συμβούλους των εργατοπατέρων στα διάφορα συνδικάτα. Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι μπορούν να συνεισφέρουν στην απλούστευση των διαδικασιών που επιβάλει ένας νόμος. Γιατί το εκάστοτε υπουργείο δεν ζητά ανοικτά όσοι υπάλληλοι θέλουν να αποστείλουν στα Υπουργεία που ανήκουν την γνώμη τους για την βελτίωση των εργασιών των τομέων τους. Και να επιβραβεύονται απο αυτή την διαδικασία όταν αυτές οι προτάσεις εφαρμόζονται αποτελεσματικά;

στο ΦΕΚ 170/05-08-2011 διαβασα οτι θα ρυθμιζονται ζητηματα εργατικης φυσεως (καρτα προσληψης στον ΟΑΕΔ,κατασταση προσωπικου στην ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΓΑΣΙΑΣ ΚΛΠ.) ηλεκτρονικα.
Εαν αυτο εφαρμοσθει διοτι δεν υπαρχει ακομη ερμηνευτικη απο τα
συναρμοδια υπουργεια ειναι οτι καλυτερο για τις επιχειρησεις
καθως καιτους λογιστες

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ-ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ-ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ -ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΞΥΠΥΡΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ Κ.Λ.Π.,ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ ΕΝΝΟΙΕΣ ΕΥΗΧΕΣ, ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΟΜΩΣ ΠΟΛΥΝΟΜΙΑ- ΣΥΝΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ-ΑΣΑΦΕΙΕΣ-ΑΔΙΑΦΑΝΕΙΑ-ΔΙΑΦΘΟΡΑ Κ.Λ.Π..ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΕ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΙΝΗΤΡΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΗΦΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΝΟΜΟΥ Η ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ; Η ΣΥΝΤΕΧΝΙΕΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΩΝ ΜΕ ΙΔΙΟΤΕΛΗ (ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ) ΚΙΝΗΤΡΑ ΝΟΜΟΘΕΤΟΥΣΑΝ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΠΟΛΛΩΝ ΑΡXΩΝ ΔΙΚΑΙΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΟΛΙΤΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ, ΩΣΤΕ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ, Η ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΠΟΥ ΘΕΣΠΙΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΣ ΣΚΟΠΟΥΣ; (ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΣΥΛΙΑ-ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ -ΝΟΜΟΣ ΠΕΡΙ ΜΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΩΝ- Κ.Λ.Π.). ΤΗΝ ΒΑΣΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΣΕ ΟΛΗ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΕΡΟΥΝ ΟΙ ΕΧΟΝΤΕΣ ΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΟΝΤΑΙ ΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΠΟΥ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΝ ΤΑ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ ΤΟΥΣ.ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΜΕ ΛΥΠΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΜΕ, ΟΤΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΧΟΝΤΕΣ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΕΚΦΡΑΖΕΤΑΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΚΑΙ ΑΛΑΖΩΝΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ.
31-8-2011

Για όσους έχουν ασχοληθεί με το σχεδιασμό του νομοθετικού έργου και τη σύνταξη νομικών διατάξεων στη δημόσια διοίκηση, το νομοθέτημα αυτό αποτελεί ένα σημαντικό εγχείρημα που μπορεί να συμβάλει στη θεραπεία των παθογενειών της πολυνομοθεσίας και της γραφειοκρατίας και στην καταπολέμηση του φαινομένου των ασαφών – ατελών διατάξεων (τα γνωστά «παραθυράκια») που τόσο έχουν ταλανίσει ως σήμερα τη δημόσια διοίκηση και τον πολίτη και τον καθιστούν αρνητικά διακείμενο απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους.
Επειδή, λοιπόν, σύμφωνα με τα ανωτέρω, η σημασία του εν λόγω νομοθετήματος είναι μεγάλη, θεωρώ αναγκαίο να σταθώ τόσο στα σημεία εκείνα του σχεδίου που χρήζουν κατά την άποψή μου διόρθωσης ή τροποποίησης, συμπλήρωσης, ώστε να εφαρμοσθούν πρώτα απ’ όλα πλήρως οι αρχές της καλής νομοθέτησης στο νομοθέτημα που τις θεσπίζει, όσο και στους παράγοντες που πρέπει να συντρέξουν, προκειμένου να εφαρμοσθεί αποτελεσματικά και να μην αποτελέσει άλλο ένα εγχείρημα που θα μείνει στα χαρτιά.
Άρθρο 1
Θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί κάποιος ορισμός όσον αφορά τις «πράξεις ή αποφάσεις μείζονος σημασίας», κάποιες κατευθυντήριες γραμμές, ώστε ο υπάλληλος να γνωρίζει αν η πράξη που συντάσσει, εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος σχεδίου νόμου.
Θεωρώ ότι είναι ξεκάθαρο πως οι λοιπές κατηγορίες είναι οι νόμοι, τα Προεδρικά Διατάγματα και οι κανονιστικές αποφάσεις της Διοίκησης (ΚΥΑ, ΥΑ), επομένως εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του σχεδίου νόμου και όλες οι ανωτέρω πράξεις με τις οποίας εναρμονίζεται το εθνικό δίκαιο με το κοινοτικό (οδηγίες) ή λαμβάνονται συμπληρωματικά μέτρα σε εκτέλεση Κανονισμού (αναφερόμενη σε σχόλιο της διαβούλευσης)

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
1. Είναι επαινετή η προσπάθεια βελτίωσης της ρυθμιστικής διακυβέρνησης.
2. Οι αρχές και οι διαδικασίες που περιγράφονται στο Νόμο είναι θετικές.
3. Οι διαδικασίες λειτουργίας της πολιτείας αφορούν ένα μεγάλο πλέγμα νομοθετικών και διαδικαστικών δράσεων, που και αν ακόμη όλα τα υπουργεία αυτόματα ασχολούνταν με την απλοποίηση και κωδικοποίηση του δικαίου, θα ήταν μια διαδικασία μακρόχρονη και πιθανόν περιορισμένης αποτελεσματικότητας στην βάση της πιεστικότητας των οικονομικών προβλημάτων.
4. Προτείνεται η διαφάνεια, η απλούστευση, η ταχύτητα και η αντικειμενικότητα κατά προτεραιότητα η διαδικασία της υλοποίησης επενδύσεων, της απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης κατά το πρότυπο του εφαρμοστικού νόμου του μεσοπρόθεσμου πλαισίου στήριξης , αποφυγή της διαφθοράς στο φορολογικό σύστημα με εξάλειψη όλων των δυνατοτήτων αυθαιρέτων ερμηνειών (ΚΒΣ, εξωλογιστικοί προσδιορισμοί, πρόστιμα, αντικειμενικά κριτήρια).
5. Κατά την κατάρτιση των Νόμων από νομικούς να μην εμπεριέχει την λογική της πολυνομίας και της για προσποριστικούς λόγους διαιώνισης του δικονομικού συστήματος.

Με εκτίμηση,
Νίκος Σπ. Φιλίππου,
Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος

ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΔΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ Α.Ε.
ΝΕΟ ΡΕΥΜΑ – ΝΕΟ ΟΡΑΜΑ
Ν. Μοναστηρίου 114, Τ.Κ.56334, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
Τ/Φ: 2310/763925-7, Τ/Ο: 2310/764883, e-mail: ^[2]

Το Σχέδιο Νόμου για την βελτίωση της «Ρυθμιστικής Διακυβέρνησης» αποτελεί αναμφίβολα ένα σημαντικό βήμα για την θεσμική αναδιοργάνωση του δημοσίου τομέα σε μια κρίσιμη στιγμή για την δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας. Μελέτες του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ υπενθυμίζουν την στενή σχέση μεταξύ της ποιότητας της «Ρυθμιστικής Διακυβέρνησης» και της ευρωστίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, το υφιστάμενο κανονιστικό καθεστώς αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα και την έλλειψη συνοχής ενός συστήματος που στην δεδομένη χρονική στιγμή χρήζει αμεσότητας, απλούστευσης και προσβασιμότητας. Το νομοσχέδιο αυτό οδηγεί την παραγωγή νομοθετικού έργου προς την σωστή κατεύθυνση, αν και θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω παρατηρήσεις:

1). Στρατηγική διαχείριση

– Απαραίτητη προυπόθεση για την ορθή λειτουργία του προτεινόμενου συστήματος ρυθμιστικής διακυβέρνησης είναι a priori η σωστή στοχοθεσία. Για να μπορεί το εκάστοτε νομοσχέδιο να είναι αποτελεσματικό και να μην αντιτίθεται στους σκοπούς άλλων πολιτικών κρίνεται σκόπιμη η επιλογή μιας μεσοπρόθεσμης αναπτυξιακής στρατηγικής που αφορά ένα ευρύ φάσμα κρατικών δραστηριοτήτων. Μέσα από την διατύπωση συγκεκριμένων στόχων και την επιλογή εξειδικευμένων πολιτικών προς επίτευξή τους (management by objectives), ο νομοθέτης γνωρίζει τις κατευθύνσεις της πολιτικής και μπορεί να ανταποκριθεί στα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Επομένως η επιλογή μιας ευρύτερης στρατηγικής ανάπτυξης μπορεί να προσφέρει καλύτερη εξειδίκευση και ενσωμάτωση των επιμέρους στοιχείων των πολιτικών των διαφόρων υπουργείων.
Ιδιαίτερα χρήσιμη προς αυτήν την κατέυθυνση θα ήταν και η υιοθέτηση του «προυπολογισμού προγραμμάτων»(Program Budgeting), όπως έχει ξεκινήσει από το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά δυστυχώς δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

– Για την βελτιστοποίηση του νέου συστήματος και την ενίσχυση της διαφάνειας κρίνεται σκόπιμη και η πρόβλεψη αμεσότερης συνεργασίας όλων των ενδιαφερομένων μερών, σε εθνικό ή υπερεθνικό επίπεδο και μάλιστα σε πολύ πρώιμο στάδιο δημιουργίας ή αναθεώρησης νομοθετικών ρυθμίσεων (άρθρο 8 του νομοσχεδίου). Θα ήταν επομένως χρήσιμη η πρόβλεψη μιας ευρύτερης συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο, η οποία να στοχεύει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στην αναπτυξιακή τροχιά της οικονομίας.

– Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν είναι ζωτικής σημασίας η αποδοτικότερη ενσωμάτωση της ανάλυσης επιπτώσεων των κανονιστικών ρυθμίσεων στην εξέλιξη, επισκόπηση και αναθεώρηση σημαντικών νομοθετημάτων. Η ex ante (άρθρο 6) και ex post (άρθρο 7) αξιολόγηση που προτείνεται από το νομοσχέδιο θα έπρεπε να είναι πιο σαφής και καλύτερα εναρμονισμένη οργανωτικά και χρονικά με την κυκλική ροή των πληροφοριών. Η επεξεργασία κάποιων κατευθυντήριων οδηγιών (guidelines) ώστε να οριστούν με μεγαλύτερη σαφήνεια η διαδικασία και οι απαιτήσεις της αξιολόγησης δεν πρέπει να παραληφθεί. Επιπλέον, η έλλειψη καταρτισμένου και έμπειρου προσωπικού σε αυτόν τον τομέα ίσως είναι ένα ακόμη τρωτό σημείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη και να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη εκπαίδευση.

2). Νομική Διάσταση

– Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του νέου συστήματος κρίνεται απαραίτητη η ευρύτερη κωδικοποίηση και απλούστευση της νομοθεσίας (άρθρα 9 και 10), ώστε:
α). να είναι πρωτίστως κατανοητή από αυτούς που καλούνται να την εφαρμόσουν. Σκόπιμο θα ήταν λοιπόν να προωθηθεί το ταχύτερο δυνατό μια αναθεώρηση και απλοποίηση της παραγωγής και εφαρμογής του νομοθετικού έργου για την εναργέστερη ερμηνεία του εκάστοτε νομικού πλαισίου όπως και να αποφευχθεί η χρήση πολλών διευκρινιστικών εγκυκλίων, η οποία επιφέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο η απλή αναφορά των αρχών της καλής νομοθέτησης (άρθρο 2) χωρίς την περαιτέρω εξειδίκευσή τους κινείται δυστυχώς σε αυτό το πλαίσιο.
β). να μπορεί ευκολότερα να γίνει σύγκριση και αναθεώρηση διατάξεων που αφορούν συγκεκριμένες πολιτικές (και που ενδεχομένως εμπίπτουν στη δράση πολλών υπουργείων – διατέμνουσα προσέγγιση-transversal approach).
γ). να είναι ευκολότερα προσβάσιμη με τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα περιλαμβάνει τη σχετική νομοθεσία και τις μεταγενέστερες τροποποιήσεις της.

– Χρήσιμη επίσης είναι και η πρόβλεψη αυτόματης ενημέρωσης ή αναθεώρησης των κανονιστικών ρυθμίσεων, που μπορεί να προωθηθεί με ρήτρες λήξης ισχύος (sun-setting clauses), ώστε τα νομοθετήματα αυτοδικαίως να υποκείνται σε επεξεργασία και να μελετώνται εκ νέου.

– Τέλος, ο περιορισμός του νομοθετικού προγραμματισμού σε 2 νομοσχέδια ανά έτος (άρθρο 3) ενδεχομένως να παρεμποδίσει την ομαλή λειτουργία του νομοπαρασκευασικού έργου και να επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα από το αναμενόμενο.

3). Οικονομική διαχείριση

– Ένα σημείο στο οποίο πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι η άμεση σύνδεση της δημοσιονομικής επιβάρυνσης κάθε νομοθετήματος με τον προϋπολογισμό (άρθρο 1). Για να μπορέσουν οι στόχοι να είναι πιο ρεαλιστικοί και αξιόπιστοι και επομένως το νομοθέτημα πιο αποτελεσματικό, κρίνεται ιδιαίτερα βαρύνουσα η ερμηνεία της εφαρμογής του εκάστοτε νομοθετήματος στην δημοσιονομική του διάσταση και μάλιστα υπό τον περιορισμό της ύπαρξης των απαραίτητων κονδυλίων στον προϋπολογισμό. Υπό το πρίσμα αυτό θα μπορούσε να προβλεφθεί και μια ex post εκτίμηση/απολογισμός του κόστους του εκάστοτε νομοθετικού έργου, ώστε να έχει ο νομοθέτης μια πλήρη εικόνα των δημοσιονομικών επιπτώσεών του.

– Σε κάθε περίπτωση κύριος γνώμονας της νομοθετικής διαδικασίας πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση της συνολικής επιβάρυνσης από τις κανονιστικές ρυθμίσεις για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Η μέτρηση κόστους/οφέλους κατά τρόπο δυναμικό και εμπειρικό, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο οφείλει να είναι πλήρης και αρκετά ξεκάθαρη. Το Σχέδιο Νόμου στο άρθρο 4 παραμένει αρκετά γενικό ως προς τον τρόπο της αξιολόγησης αυτής από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Για τον λόγο αυτό προτείνεται η αποσαφήνιση και ερμηνεία της έννοιας της αξιολόγησης ώστε να μην παραμείνει μια απλή μεταφορά των εννοιών από ξένα ρυθμιστικά συστήματα αλλά να μετατραπεί σε εγχώρια νομική δέσμευση.

– Ακόμη, η ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας θα πρέπει να είναι πιο σαφής σε όλο το νομοσχέδιο. Ιδίως τα τελευταία χρόνια προωθείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο η βελτίωση της ποιότητας των νομοθετημάτων με σκοπό την βελτίωση της διακυβέρνησης και την ενίσχυση του ανταγωνισμού στις διεθνείς αγορές (ατζέντα Λισαβόνας). Βασική επιδίωξη λοιπόν παραμένει η υιοθέτηση και εφαρμογή μιας αναπτυξιακής πολιτικής για την ενδυνάμωση της οικονομίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαν να ληφθούν περισσότερες πρωτοβουλίες μεταξύ των οποίων και η δημιουργία και συνεχής ενημέρωση ενός αρχείου/μητρώου κανονισμών και ρυθμίσεων που αφορούν τις επιχειρήσεις.

Δρ. Έφη Βράνιαλη
Policy Analyst
Για τη ΜΚΟ «Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς»