Οι ΟΣΔ εκπροσωπούν κατά κανόνα χιλιάδες δικαιούχους και μέσω των συμβάσεων αντιπροσώπευσης που έχουν με αλλοδαπούς οσδ ο αριθμός μπορεί να φθάσει και σε εκατομμύρια δικαιούχων. Δεν εκπροσωπούν όμως το σύνολο των δικαιούχων, αφενός, γιατί κάποιοι δικαιούχοι δεν ενδιαφέρονται για τη διαχείριση των δικαιωμάτων τους, και αφετέρου, επειδή κάποιοι επιλέγουν να διαχειριστούν τα δικαιώματά τους ατομικά. Σε ορισμένους τομείς η ατομική διαχείριση αποκλείεται εκ του νόμου και επιβάλλεται η συλλογική διαχείριση Προκειμένου να ασκήσουν τα δικαιώματά τους οι οσδ οφείλουν να αποδείξουν ποιους εκπροσωπούν, τα έργα που εκπροσωπούν και τα δικαιώματα διαχείρισης που τους έχουν ανατεθεί. Στην πράξη αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο και γι’ αυτό ο ν. 2121/1993 όπως ισχύει σήμερα προβλέπει διάφορες δικονομικές διευκολύνσεις.
Πιστεύετε ότι αυτές οι διευκολύνσεις είναι επαρκείς; Ή ενδεχομένως είναι υπερβολικές;
Στους τομείς που η συλλογική διαχείριση είναι υποχρεωτική ο ν.2121/1993 προβλέπει ότι οι ΟΣΔ νομιμοποιούνται να εκπροσωπούν το σύνολο των δικαιούχων της κατηγορίας που εκπροσωπούν (π.χ. άρθρα 18 και 49), προς το συμφέρον των χρηστών που επιθυμούν να υπάρχει ασφάλεια στις συναλλαγές και να μην είναι εκτεθειμένοι σε απεριόριστο ή άγνωστο αριθμό απαιτήσεων και αφετέρου προς το συμφέρον των δικαιούχων που δεν εκπροσωπούνται από οργανισμό και συνεπώς δεν μπορούν να εισπράξουν μόνοι τους την αμοιβή τους, αφού έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν την αμοιβή τους από τον οργανισμό που την εισέπραξε.
Πιστεύετε ότι η λύση αυτή είναι προβληματική και εάν ναι για ποιο λόγο και ποια εναλλακτική λύση προτείνετε;
5. Απόδειξη εκπροσώπησης – νομιμοποίησης των ΟΣΔ
Αναρτήθηκε
7 Δεκεμβρίου 2011, 12:00
Ανοικτή σε Σχόλια έως
10 Ιανουαρίου 2012, 12:00
Εργαλεία
Εκτύπωση Εξαγωγή Σχολίων σε
Στατιστικά
18 Σχόλια 191 Σχόλια επι της Διαβούλευσης 3004 - Όλα τα ΣχόλιαΌλες οι Διαβουλεύσεις
- ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ...
- ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
- Διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου "Οργανισμοί Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού, Ιαματικές Πηγές Ελλάδας, Ναυάγιο Ζακύνθου..."
- Ανάπτυξη καταδυτικού τουρισμού, ρυθμίσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα, ρυθμίσεις για κολυμβητικές δεξαμενές εντός τουριστικών καταλυμάτων, σήμα πιστοποίησης glamping και λοιπές διατάξεις
- Θεματικός τουρισμός – Ειδικές μορφές τουρισμού
- Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου στον τομέα του τουρισμού
- Αναδιοργάνωση Υπουργείου Τουρισμού και ΕΟΤ
- Βία στα Γήπεδα
- Αναδιάρθρωση ΕΟΤ
- Τουρισμός υπαίθρου
- Ζητήματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας
- Συνιδιοκτησία και Λειτουργία σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων
- Τεχνικές-λειτουργικές προδιαγραφές των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων
- Θεατρικές Επιχορηγήσεις
- Κινηματογραφική Τέχνη
Η Ένωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας (ΕΙΤΗΣΕΕ) αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους χρήστες πνευματικών έργων σχεδόν όλων των μορφών επί των οποίων υφίστανται τόσο πνευματικά όσο και συγγενικά δικαιώματα, διατηρεί συμβάσεις με όλους τους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων και καταβάλλει ετησίως ιδιαίτερα υψηλά ποσά ως αμοιβές δικαιούχων πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων στους οργανισμούς αυτούς. Σε μία ιδιαίτερα δυσχερή και κρίσιμη οικονομική συγκυρία, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη αναθεώρησης του ισχύοντος νομοθετικού καθεστώτος των ΟΣΔ, καθώς και η επιτάχυνση της επίλυσης προβλημάτων που ανακύπτουν μεταξύ χρηστών και ΟΣΔ.
• Επιτακτική κρίνεται η απόλυτη διαφάνεια όσον αφορά στις αξιώσεις που εγείρουν οι ΟΣΔ έναντι των χρηστών. Έτσι, λοιπόν, το σχετικό αμοιβολόγιο, οι συμβάσεις αμοιβαιότητας που έχουν συναφθεί με ΟΣΔ εξωτερικού, ο πλήρης κατάλογος των μελών/πελατών και το εκπροσωπούμενο ρεπερτόριο, ο κανονισμός διανομής κλπ. θα πρέπει να βρίσκονται ανά πάσα στιγμή στη διάθεση των χρηστών (μεταξύ άλλων και) δια της μόνιμης και επικαιροποιημένης αναρτήσεως αυτών στην ιστοσελίδα του εκάστοτε ΟΣΔ.
• Να υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος και τακτικός επανέλεγχος από αρμόδια όργανα (ΟΠΙ, Υπουργείο Πολιτισμού κλπ.) της βιωσιμότητας και εν γένει λειτουργίας των ΟΣΔ, προς αποφυγήν διατήρησης προβληματικών και μη βιώσιμων ΟΣΔ.
• Ιδιαίτερα σημαντική είναι η λειτουργία ενός αποτελεσματικού και διαφανούς συστήματος έγκρισης αμοιβολογίων των ΟΣΔ. Για την σύνταξη των αμοιβολογίων θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν διάφορα κριτήρια όπως τα δεδομένα της αγοράς, να πραγματοποιούνται αναλυτικές οικονομικές έρευνες, γνωμοδοτήσεις ειδικών νομικών και οικονομικών επιστημόνων κλπ. Η εν ισχύϊ νομοθετική πρόβλεψη (άρθρο 56 παρ. 3 ν. 2121/1993) κρίνεται (όπως έχουμε ήδη δηλώσει) μη επαρκής.
• Πρέπει να υπάρχει ένα άμεσο και αποτελεσματικό σύστημα επίλυσης των διαφορών μεταξύ ΟΣΔ και χρηστών. Σήμερα αρμόδια για την επίλυση αυτών είναι συγκεκριμένης σύνθεσης πολιτικά δικαστήρια που, όμως, καθυστερούν στην έκδοση των αποφάσεων. Η επίλυση των διαφορών θα πρέπει να είναι άμεση και για το λόγο αυτό χρειάζεται να ρυθμισθούν καλύτερα τα του δικαιοδοτικού οργάνου, μη αποκλειομένης της σύστασης ενός (προδικαστικού ή οριστικού) ανεξάρτητου και αδιάβλητου διαιτητικού οργάνου, με ισομερή συμμετοχή εκπροσώπων χρηστών και δικαιούχων.
ΕΙΤΗΣΕΕ. Ενωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας.
Θεωρούμε ότι η δικονομική διευκόλυνση που παρέχει ο ισχύον νόμος αναφορικά με την απόδειξη της εκπροσώπησης – νομιμοποίησης των ΟΣΔ έχει υπερακοντίσει κατά την εφαρμογή της το σκοπό που όφειλε να εξυπηρετήσει η θέσπιση του εν λόγω τεκμηρίου. Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι οι διευκολύνσεις αυτές είναι υπερβολικές και άγουν σε ανασφάλεια δικαίου. Πράγματι όπως έχει παγίως νομολογηθεί το εν λόγω μαχητό τεκμήριο λειτουργεί καταρχήν αποδεικτικά και αποβλέπει στη διευκόλυνση της απόδειξης εκ μέρους του οργανισμού συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τη νομιμοποίησή τους τόσο για την κατάρτιση των σχετικών συμβάσεων και την είσπραξη των προβλεπομένων αμοιβών όσο και για τη δικαστική προστασία των δικαιωμάτων αυτών. Σημειωτέον ότι σύμφωνα με το ισχύον άρθρο 72 παρ. 3 εδ. β΄ του Ν. 2121/1993 δεν καλύπτεται η εφαρμογή του τεκμηρίου στους αλλοδαπούς ΟΣΔ, καθώς απαιτείται η αναλυτική και συγκεκριμένη αναφορά των συμβάσεων αμοιβαιότητας μεταξύ των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης της ημεδαπής και των αντίστοιχων οργανισμών συλλογικής διαχείρισης της αλλοδαπής, καθώς επίσης των μελών και των έργων που εκπροσωπούνται από αυτούς. Επιπλέον η ανταπόδειξη και ανατροπή του τεκμηρίου από τους χρήστες είναι ιδιαίτερα δυσχερής στο πλαίσιο της δικαστικής επίλυσης της διαφοράς, καθώς προϋποθέτει την αυτονόητη πλήρη και επακριβή γνώση των εκπροσωπούμενων από τους ΟΔΣ μελών και έργων. Άλλωστε στην περίπτωση των εξωδικαστικών συναλλαγών που ρυθμίζονται στο ισχύον άρθρο 55 παρ. 4 το τεκμήριο ανατρέπεται σε περίπτωση αμφισβήτησης του από τον χρήστη . Έτσι, θα πρέπει είτε στο οικείο δικόγραφο, είτε στο αποδεικτικό υλικό του οικείου φακέλου δικογραφίας να συμπεριλαμβάνεται υπεύθυνη δήλωση του εκάστοτε ΟΣΔ και αναλυτική παράθεση των εκπροσωπούμενων μελών του, προκειμένου να υπάρχει ασφάλεια και πληροφόρηση ως προς τα ακριβή όρια της νομιμοποίησης των ΟΣΔ, αλλά και να επέρχονται οι εκ του νόμου προβλεπόμενες συνέπειες σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης.
Το τεκμήριο που προβλέπει το αρ. 46 του Ν. 3905/2010 παρέχει υπερβολικές διευκολύνσεις στους ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων και θα πρέπει άμεσα να καταργηθεί. Επιπλέον δημιουργεί ουσιαστικά προβλήματα στη χρήση των αδειών Creative Commons, που επιτρέπουν την εμπορική χρήση, στην Ελλάδα, αφού εισάγει ένα εξαιρετικά δύσκολο να ανατραπεί τεκμήριο (το οποίο όμως παραμένει μαχητό όπως και αυτό της παρ. 2 του αρ. 55 του Ν. 2121/1993). Ειδικότερα:
– το τεκμήριο του αρ. 46 παραβιάζει την αρχή της ισότητας των πολιτών ενώπιον του νόμου (αρ.4 παρ.1 του Συντάγματος) καθώς δημιουργεί διακριτική νομοθετική μεταχείριση
– ακόμη κι αν οι χρήστες αδειών Creative Commons προσκομίσουν τα σχετικά δικαιολογητικά που αφορούν στην ΜΗ εκπροσώπηση των δικαιούχων από Ελληνικούς ΟΣΔ, είναι αμφίβολο κατά πόσο θα υπάρχουν έννομες συνέπειες με δεδομένο το τεκμήριο που εισάγεται από το νόμο
– δημιουργούνται ερμηνευτικές ασάφειες σε σχέση με την εγκυρότητα των ανωτέρω συμφωνιών που οδηγούν με τη σειρά τους σε άρνηση των δημοτικών αρχών να παράσχουν τις απαραίτητες άδειες για τη λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος προκειμένου να πραγματοποιείται δημόσια εκτέλεση έργων που αδειοδοτούνται με άδειες Creative Commons που επιτρέπουν την εμπορική χρήση
– περιορίζουν ανεπίτρεπτα τον ανταγωνισμό με ΟΣΔ του εξωτερικού όσο και με δικαιούχους που επιλέγουν να βρίσκονται εκτός του συστήματος συλλογικής διαχείρισης
– οδηγεί στην είσπραξη δικαιωμάτων για δικαιούχους που δεν εκπροσωπούνται από τους ΟΣΔ και συχνά στη μη απόδοση των σχετικών δικαιωμάτων σε αυτούς
– αντιβαίνει στη βούληση του Κοινοτικού νομοθέτη και τη νομολογία του ΔΕΚ που ορίζει ότι οι ΟΣΔ μπορούν αν εισπράττουν αμοιβή μόνον για όσα έργα πράγματι εκτελούνται και μεταδίδονται από τον εκάστοτε χρήστη και μόνον εάν ο δικαιούχος της εύλογης αυτής αμοιβής εκπροσωπείται από τους αιτούντες ΟΣΔ.
Προτείνεται η άμεση κατάργηση της διάταξης του αρ. 46 και η ρητή διατύπωση των αρχών ότι
– οι ΟΣΔ μπορούν να εισπράττουν αμοιβή μόνο για έργα που εκτελούν/ χρησιμοποιούν οι χρήστες και
– μόνο για τους χρήστες τους οποίους αποδεδειγμένα εκπροσωπούν.
Εταιρεία ΕΛ/ΛΑΚ
http://eellak.gr/
Ο Ελληνικός Νόμος, σε αντίθεση με άλλους, δεν περιέχει ρύθμιση που να απαλλάσσει τον χρήστη στην περίπτωση της καταβολής του συνόλου της αμοιβής σε έναν ελληνικό ΟΣΔ της συγκεκριμένης κατηγορίας και τούτο γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν αντισυνταγματικό και ευθέως αντικείμενο σε θεμελιώδεις διατάξεις της Συνθήκης της ΕΟΚ για την ελευθερία εγκαταστάσεως, κινήσεως κεφαλαίων και, πρωτίστως, παροχής υπηρεσιών, αφού έτσι θα αποκλείονταν ήδη υπαρκτοί ή μελλοντικοί δυνητικοί ανταγωνιστές, δηλαδή αλλοδαποί (και μάλιστα ήδη υφιστάμενου) ή υπό σύσταση ΟΣΔ.
Κρίτων Μεταξόπουλος,
Δικηγόρος
Το Νομοσχέδιο δεν χρειάζεται ουδέν σχόλιο!! Είναι απαράδεκτο και αντισυνταγματικό και προσβάλλει τα δικαιώματα των χρηστών μουσικής
Η υπάρχουσα ρύθμιση είναι επαρκής. Οι διευκολύνσεις που προβλέπονται αναγκαίες και σε καμία περίπτωση υπερβολικές. Αυτό που πρέπει να εξετάζεται με αυστηρότητα, είναι το κατά πόσο τα εισπραττόμενα από τους ΟΣΔ ποσά, για λογαριασμό όλων αυτών που εκπροσωπούν, πραγματικά διανέμονται στους δικαιούχους ή αποδίδονται στους αλλοδαπούς οργανισμούς, στις περιπτώσεις των συμβάσεων αμοιβαιότητας. Εφόσον υπάρχει πραγματική και ουσιαστική διανομή, οι όποιες διευκολύνσεις που παρέχει ο Νόμος , πληρούν τον πραγματικό λόγο ύπαρξής τους και δικαιολογούν την ρητή πρόβλεψή τους.
Οι παρεχόμενες με το άρθρο 46 του Ν. 3905/2010 διευκολύνσεις υπέρ των ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων – και μόνον – όσον αφορά την διεκδίκηση της προβλεπόμενης στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993 «εύλογης αμοιβής», είναι όχι μόνον υπερβολικές αλλά και ανεπίτρεπτες ως ευθέως αντισυνταγματικές και αντικείμενες στην Οδηγία της 92/100 ΕΕ. Οι διατάξεις αυτές αντίκεινται, πρωτίστως, στην καθιερούμενη με το αυξημένης τυπικής ισχύος άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος «αρχή της ισότητας των πολιτών ενώπιον του νόμου» και τούτο διότι οδηγούν σε ανεπίτρεπτη διακριτική νομοθετική μεταχείριση των ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων έναντι αφενός των χρηστών μουσικής και αφετέρου των λοιπών ΟΣΔ (όπως των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων). Οι ρυθμίσεις οδηγούν στο παράλογο και συνταγματικά ανεπίτρεπτο αποτέλεσμα οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης συγγενικών δικαιωμάτων – και μόνον αυτοί από το σύνολο των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης που έχουν συσταθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2121/1993 – να τεκμαίρεται ότι εκπροσωπούν όλους ανεξαιρέτους τους δικαιούχους, ημεδαπούς και αλλοδαπούς ενώ στην πράξη, αποδεδειγμένα, δεν εκπροσωπούν παρά ένα ποσοστό της αντίστοιχης κατηγορίας δικαιούχων.
Οι ρυθμίσεις αυτές, επιπλέον, ενέχουν παραβίαση και της κατ’ άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ «αρχή της δίκαιης δίκης» και της ειδικότερης έκφανσης αυτής της «αρχής της ισότητας των όπλων» καθώς συνιστούν ανεπίτρεπτη παρέμβαση σε εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις αφού αναστρέφουν την αναμενόμενη έκβαση της δίκης (δεδομένου ότι όσες αιτήσεις/ αγωγές των εν λόγω ΟΣΔ κατά χρηστών έχουν απορριφθεί από τα δικαστήρια, απερρίφθησαν λόγω αοριστίας στην ενεργητική νομιμοποίηση των ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων) και, επιπλέον, θέτουν σε ουσιαστικά μειονεκτικότερη (δικονομική) θέση τον διάδικο/ χρήστη έναντι του αντιδίκου ΟΣΔ.
Το προβλεπόμενο στην παρ. 3 του άρθρου 46 του Ν. 3905/2010 τεκμήριο το οποίο ιδρύεται για πρώτη φορά στον νόμο – σε ενίσχυση του τεκμηρίου της παρ. 2 του άρθρου 55 του Ν. 2121/1993, το οποίο ήταν μαχητό, υπό την έννοια ότι ο αντίδικος μπορούσε να αποδείξει ότι η πραγματική κατάσταση είναι αντίθετη από την τεκμαιρόμενη – μετατρέπεται, στην ουσία, σε «αμάχητο» τεκμήριο το οποίο καθίσταται αδύνατο να ανατραπεί στην πράξη από τους αντιδίκους των ΟΣΔ/ χρήστες οι οποίοι στερούνται των αναγκαίων μέσων και πληροφοριών για την ανταπόδειξή του (είναι αυτονόητο ότι οι εκάστοτε χρήστες, όπως π.χ. οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν αναγκαίες πληροφορίες για την ανατροπή του εν λόγω τεκμηρίου, όπως π.χ. πόσοι και ποιοι οι δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα, πόσοι και ποιοι οι αλλοδαποί οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης σε κάθε χώρα, ποια τα μέλη των αλλοδαπών οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, με ποιους εκ των αλλοδαπών οργανισμών συλλογικής διαχείρισης έχουν συμβληθεί οι ελληνικοί οργανισμοί κλπ) αλλά και εάν ακόμη καταφέρουν να αποδείξουν σε κάποια περίπτωση ότι οι ημεδαποί ΟΣΔ ΔΕΝ εκπροσωπούν κάποιους δικαιούχους κάτι τέτοιο στερείται έννομων συνεπειών διότι κατά το Νόμο και αντίθετα με ό,τι πραγματικά συμβαίνει τεκμαίρεται ότι εκπροσωπούν το σύνολο των δικαιούχων.
Στο σημείο αυτό δέον να ληφθεί υπόψη ότι υφίσταται πλήθος αλλοδαπών ΟΣΔ οι οποίοι ΔΕΝ συνδέονται με συμβάσεις αμοιβαιότητας με τους εγχώριους ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων (Grammo, Απόλλων, Ερατώ -GEA), οι οποίοι διατηρούν αυτοτελές δικαίωμα διεκδίκησης και είσπραξης ποσοστού/ τμήματος της προβλεπόμενης στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993 «εύλογης αμοιβής», για φωνογραφήματα που ανήκουν στο εκπροσωπούμενο ρεπερτόριό τους και μεταδίδονται ραδιοτηλεοπτικώς ή παρουσιάζονται στο κοινό από χρήστες στην Ελλάδα. Την θέση αυτή πλήρως έχει αποδεχθεί πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΕΚ με την ad hoc επί του θέματος νομολογία τους. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ad hoc από 16.7.2008 απόφαση της στη γνωστή υπόθεση CISAC ΙΙΙ έκρινε ότι αντίκειται στο κοινοτικό δίκαιο οιαδήποτε ερμηνεία και/ή διάταξη βάσει της οποίας περιορίζεται καθ’ οποιονδήποτε τρόπο, νόμιμο ή συμβατικό, το δικαίωμα αλλοδαπού οργανισμού συλλογικής διαχείρισης που εδρεύει σε άλλη χώρα – μέλος της ΕΕ, να χορηγεί απευθείας την άδεια του και / ή να εισπράττει την προβλεπόμενη στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993 «εύλογη αμοιβή». Ομοίως, η σύσταση 2005/737/ΕΕ ενθαρρύνει την κατάργηση των φραγμών του ανταγωνισμού που δεν επιτρέπουν στους δικαιούχους να επιλέγουν ελεύθερα τις εταιρίες συλλογικής διαχείρισης και στους διαχειριστές δικαιωμάτων να εκδίδουν πολυεδαφικές άδειες. Το γεγονός ότι οι εθνικές νομοθεσίες ορίζουν το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας, καθώς και το εύρος της προστασίας του και τις επιπτώσεις των παραβιάσεων, δεν σημαίνει ότι οι άδειες εκμετάλλευσης σε μια συγκεκριμένη χώρα πρέπει να παραχωρούνται από την κατεστημένη εταιρεία συλλογικής διαχείρισης. Αυτό εξάλλου γίνεται δεκτό και στο ίδιο το κείμενο της διαβούλευσης (σημείο 6) στο οποίο απερίφραστα ομολογείται ότι αλλοδαποί ΟΣΔ δραστηριοποιούνται ήδη ,ως έχουν δικαίωμα εξάλλου, στην Ελλάδα
Συνεπώς, αφού υπάρχουν περισσότεροι του ενός οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης (ελληνικοί ή εντός ΕΕ) ανά κατηγορία δικαιούχων, οι οποίοι δύνανται να διεκδικήσουν την προβλεπόμενη στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993 «εύλογη αμοιβή», το θεσπισθέν με το άρθρο 46 παρ. 3 του Ν. 3905/2010 «αμάχητο» τεκμήριο αίρεται αυτομάτως και είναι ανεφάρμοστο στην πράξη. Άλλωστε ο Ελληνικός Νόμος, σε αντίθεση με άλλες νομοθεσίες, δεν περιέχει ρύθμιση που να απαλλάσσει τον χρήστη έναντι παντός τρίτου δικαιούχου στην περίπτωση της αχρεώστητης καταβολής του συνόλου της αμοιβής σε έναν ελληνικό ΟΣΔ, της συγκεκριμένης κατηγορίας, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν αντισυνταγματικό και ευθέως αντικείμενο σε θεμελιώδεις διατάξεις της Συνθήκης της ΕΟΚ για την ελευθερία εγκαταστάσεως, κινήσεως κεφαλαίων και, πρωτίστως, παροχής υπηρεσιών, αφού έτσι θα αποκλείονταν ήδη υπαρκτοί ή μελλοντικοί δυνητικοί ανταγωνιστές, δηλαδή αλλοδαποί ΟΣΔ ή υπό σύσταση ΟΣΔ και/ή ,όπως σήμερα συμβαίνει, θα εξαναγκάζονταν οι δικαιούχοι να ενταχθούν σε έναν ήδη υφιστάμενο ΟΣΔ διότι σε αντίθεση με όσα κατά καιρούς ισχυρίζονται οι ημεδαποί ΟΣΔ τα μη μέλη τους τα οποία εκ των υστέρων εισέπραξαν την εύλογη αμοιβή τους είναι απειροελάχιστα. Εξάλλου υπό το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς η έγερση μίας τέτοιας αξίωσης έναντι του ΟΣΔ θα ήταν μη νόμιμη ως αντικείμενη στην απαγόρευση ατομικής άσκησης του δικαιώματος αυτού την οποία καθιερώνει το άρθρο 49 παρ.2 του ν 2121/93εισάγει
Πλην των ανωτέρω, οι ως άνω διατάξεις όχι μόνον δεν βρίσκουν αντίκρισμα στον εφαρμοστέο κανόνα του κοινοτικού δικαίου αλλά και αποτελούν αυτοτελή παράβαση της ορθής μεταφοράς των αντίστοιχων Οδηγιών στο ελληνικό δίκαιο (ενδεικτικώς αναφερόμαστε σε πλήθος σχετικών αποφάσεων του ΔΕΕ, όπως η από 15.04.2010, C-64/09, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Γαλλίας, η από 20.05.2010, C- 158/09 Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ισπανίας, η από 14.01.2010, C- 343/08 Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Τσεχικής Δημοκρατίας), αφού η βούληση του Κοινοτικού νομοθέτη δεν ήταν σε καμία περίπτωση να χορηγήσει στους ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων, στα πλαίσια διεκδίκησης της εν λόγω «εύλογης αμοιβής», το δικαίωμα εκπροσωπήσεως περιουσιακών δικαιωμάτων και μη μελών τους.
Η καταβαλλόμενη στους ΟΣΔ εύλογη αμοιβή θα πρέπει να υπόκειται στην αρχή της αναλογικότητας, υπό την έννοια ότι οι ΟΣΔ θα πρέπει να εισπράττουν μόνον για το εκπροσωπούμενο από αυτούς μουσικό ρεπερτόριο το οποίο πράγματι (αποδεδειγμένα) μεταδόθηκε από τους εκάστοτε χρήστες. Η θέση αυτή έχει άλλωστε επικυρωθεί και από το ΔΕΚ στην ad hoc επί του θέματος αυτού απόφασή του στην υπόθεση C52/07 «Kanal 5 Ltd, TV 4 AB κατά Foreningen Svenska Tonsattares Internationella Musikbyra (STIM) upa», στην οποία έγινε δεκτό ότι οι ΟΣΔ δικαιούνται να εισπράττουν αμοιβή μόνον για όσα έργα πράγματι μεταδίδονται από τον εκάστοτε χρήστη (όπως π.χ. ραδιοφωνικό σταθμό) και μόνον εάν ο δικαιούχος της εύλογης αυτής αμοιβής εκπροσωπείται από τους αιτούντες ΟΣΔ. Στα ίδια ακριβώς συμπεράσματα με το ΔΕΚ έχουν καταλήξει ι) η Ισπανική Επιτροπή Ανταγωνισμού (CNC) με τις ad hoc υπ’ αριθ. 2785/2007 και 651/08 αποφάσεις της και με την σχετική Εισήγησή της για την συλλογική διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων αλλά και ιι) ο Ισπανικός Άρειος Πάγος, με την ad hoc υπ’ αριθ. 55/2009 απόφασή του στην υπόθεση TELECINCO v AIE, με την οποία επέβαλε στον Ισπανικό Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης ΑΙΕ βαρύτατα πρόστιμα, εκατομμυρίων Ευρώ, για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, λόγω του ότι αξίωνε δικαστικά να του καταβάλλεται το σύνολο της εύλογης αμοιβής (του αντίστοιχου άρθρου 49 του Ν. 2121/1993) για τη ραδιοφωνική μετάδοση φωνογραφημάτων, χωρίς να τηρείται η αρχή της αναλογικότητας (δηλαδή αξίωνε αμοιβή όχι μόνον για όσα φωνογραφήματα πράγματι μεταδόθηκαν και ανήκαν στο ρεπερτόριο του εν λόγω ΟΣΔ).
Η δικαιοταξία μας δεν είναι η μόνη που παρέχει αυτές τις δικονομικές διευκολύνσεις. Ανάλογης λειτουργίας δικονομικές διευκολύνσεις (ασχέτως αν υπάρχουν τεχνικές διαφοροποιήσεις), που υπακούουν στον ίδιο σκοπό, δηλαδή στη διευκόλυνση της δυνατότητας είσπραξης των δικαιούχων της αμοιβής τους από τη δημόσια εκτέλεση, προβλέπονται στο δίκαιο των περισσοτέρων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Εξ άλλου αυτές οι δικονομικές διευκολύνσεις για τη συλλογική διαχείριση των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων αποτελούν και αντίβαρο της δυνατότητας που έχουν οι χρήστες να χρησιμοποιούν/εκμεταλλεύονται κατ΄επιλογή τους έργα/ερμηνείες με μόνον την άδεια του αντίστοιχου ΟΣΔ. Αν οι χρήστες, όπως ιδιοκτήτες ραδιοφώνων ή κέντρων διασκέδασης, για τα αναρίθμητα έργα, που δημόσια παρουσιάζονται στο κοινό, χρειαζόταν να ζητούν την έγγραφη άδεια από τον κάθε δημιουργό και ερμηνευτή ξεχωριστά, η δημόσια εκτέλεση στους χώρους/επιχειρήσεις τους θα καθίστατο αδύνατη.
Έλλη Γ. Ρούσσου, Δικηγόρος
Το ζήτημα της διαφάνειας της λειτουργίας των ΟΣΔ είναι αυτονόητο και τουλάχιστον ο ΟΣΔΕΛ το έχει ενσωματώσει στη λειτουργία του ήδη από την ίδρυσή του. Το καταστατικό του ΟΣΔΕΛ διασφαλίζει πλήρη διαφάνεια και εύλογο κόστος διαχείρισης με συμμετοχή αποκλειστικά δικαιούχων σε όλα του τα όργανα, ενώ ήδη έχουμε προχωρήσει στην ανάρτηση ισολογισμών και άλλων οικονομικών στοιχείων στον ιστότοπό μας καθώς και στην ανάλυση των στοιχείων της διανομής για κάθε δικαιούχο.
Ταυτόχρονα πιστεύουμε ότι η οικονομική αξία των δικαιωμάτων κάθε δικαιούχου ως παράμετρος για την εκπροσώπηση και διαδικασία λήψης αποφάσεων αναιρεί την έννοια του μη κερδοσκοπικού συνεταιρισμού των δημιουργών και αλλοιώνει τη φύση των ΟΣΔ. Με την ίδια λογική με την οποία οι ΟΣΔ δεν κρίνουν (με τι κριτήρια;) την ποιότητα των έργων, δεν είναι δυνατόν να υιοθετήσουν ως κριτήριο την οικονομική αξία των δικαιωμάτων. Η υιοθέτηση ενός τέτοιου κριτηρίου θα οδηγούσε σε κυριαρχία συγκεκριμένων κατηγοριών έργων έναντι άλλων εξίσου αναγκαίων και πολύτιμων π.χ. η λογοτεχνία θα εξαφάνιζε την ποίηση, το μυθιστόρημα θα εξαφάνιζε το δοκίμιο κ.λπ.
Από την εφαρμογή του Ν. 2121/93 έχουν αναφανεί προβλήματα στο ζήτημα της απόδειξης εκπροσώπησης-νομιμοποίησης των ΟΣΔ. Παρά τις διάφορες δικονομικές διευκολύνσεις το πρόβλημα γίνεται οξύτερο στην ψηφιακή εποχή καθώς, για παράδειγμα, δεν μπορεί να προχωρήσει η ψηφιοποίηση βιβλιοθηκών και αρχείων χωρίς τη συνολική εκπροσώπηση των δημιουργών της κάθε κατηγορίας από Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε Σχέδιο Οδηγίας που έχει κυκλοφορήσει για τα Ορφανά Έργα συστήνει την καθιέρωση του «τεκμηρίου εκπροσώπησης» δημιουργών από ΟΣΔ. Αυτό γίνεται κυρίως για διευκόλυνση των χρηστών, δηλαδή βιβλιοθηκών, αρχείων, κ.λπ., ώστε να μπορέσουν να πάρουν άδεια από έναν Οργανισμό, ο οποίος θα εκπροσωπεί το σύνολο των κατόχων πνευματικών δικαιωμάτων και να μην αναζητούν μεμονωμένα χιλιάδες δικαιούχους. Η ίδια προτροπή για καθιέρωση «τεκμηρίου εκπροσώπησης» εμφανίζεται και στο Memorandum of Understanding για τα Έργα εκτός Εμπορίου, το οποίο υπεγράφη πρόσφατα από όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές, τόσο τους δημιουργούς όσος και τους χρήστες κάθε είδους. Η συλλογική διαχείριση και οι αντίστοιχοι Οργανισμοί αναδεικνύονται στην ψηφιακή εποχή ως οι ιδανικοί διαμεσολαβητές μεταξύ δημιουργών και χρηστών και αναγκαίος παράγοντας για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν. Πιστεύουμε ότι πρέπει να γενικευτεί το «τεκμήριο εκπροσώπησης» δημιουργών από ΟΣΔ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας ΟΣΔ εκπροσωπεί όλους τους δημιουργούς συγκεκριμένης κατηγορίας δικαιωμάτων – εκτός από όσους δηλώσουν ρητά στον ΟΣΔ ότι δεν επιθυμούν να τους εκπροσωπήσουν-.
Τεράστιο το θέμα με σημαντικές επιπτώσεις και για τις δύο πλευρές. Το δικαίωμα του δημιουργού να μην επιθυμεί την εκπροσώπηση του (με στόχο πχ τη μεγαλύτερη διείσδυση στα ΜΜΕ) και το δικαίωμα του χρήστη να χρησιμοποιεί μη εκπροσωπούμενο ρεπερτόριο (με στόχο πχ τη μείωση των λειτουργικών δαπανών του) μπορεί να φαίνονται ότι συμπίπτουν. Κρύβουν όμως κινδύνους και για τις δύο πλευρές. Προτείνεται δημιουργία επιτροπής που θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των επαγγελματικών ενώσεων χρηστών και ΟΣΔ που θα καταλήξει σε πρόταση κοινά αποδεκτή.
Ας μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε μια μικρή χώρα με περιορισμένη χρήση ρεπερτορίου, και ότι αυτό το περιβόητο «εκπροσωπούμε εκατομμύρια δημιουργών» όσο τρομακτικό κι αν ακούγεται προκαλεί χαμόγελα όταν μπει σε πραγματικές διαστάσεις: Ένας ραδιοφωνικός σταθμός που μεταδίδει όλο το 24ωρο μουσική, θα χρησιμοποιήσει περίπου 103.000 τραγούδια το χρόνο. Άρα, το ένα και μόνο από τα «εκατομμύρια» των εκπροσωπουμένων δημιουργών του ΟΣΔ, καλύπτει τον ρ/σ για μια δεκαετία ΑΝ χρησιμοποιήσει ΜΟΝΟ ΕΝΑ τραγούδι από κάθε δημιουργό και το μεταδώσει ΜΟΝΟ ΜΙΑ φορά. Οι πραγματικές ανάγκες ενός TOP 40 ρ/σ είναι λιγότερα από 100 τραγούδια την ημέρα. Αν τα μισά από αυτά είναι μη εκπροσωπούμενα τότε το «εκατομμύρια» ακούγεται …διαστημικό.
Αλήθεια, πόσοι είναι οι εκπροσωπούμενοι Ινδοί δημιουργοί από τους Ελληνικούς ΟΣΔ, και πόσα Ινδικά τραγούδια ακούγονται καθημερινά από Ελληνικούς ρ/σ? Δεν πρόκειται για αστείο. Το Bollywood είναι μια τεράστια μουσική βιομηχανία, εκπροσωπούμενη, που μας αφήνει όμως παντελώς αδιάφορους ως καταναλωτές ραδιοφωνικού προγράμματος.
Σχολιάζοντας την θέση της Ε.Ι.ΤΗ.Σ.Ε.Ε., θα ήθελα, στα πλαίσια του διαλόγου, να εκθέσω τα εξής:
Κατ’ αρχάς η αντιπροσωπευτικότητα των Ο.Σ.Δ. κρίνεται από τον Ο.Π.Ι.
Σημειώνεται ότι για την ενεργοποίηση του παλαιού τεκμηρίου του άρθρ. 55 παρ. 2 εδ. α΄ αρκεί, κατά την ΕφΑΘ. 5757/2010, να προσκομίσει ο Ο.Σ.Δ. μόνον την Εγκριτική απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού.
Γίνεται λόγος περί σκανδαλωδώς υπερβολικού τεκμηρίου. Ωστόσο, το ίδιο τεκμήριο ισχύει και στο γερμανικό δίκαιο. Πιστεύω ότι η υιοθέτηση μίας διάταξης του γερμανικού δικαίου δεν συνιστά σκανδαλωδώς υπερβολικό τεκμήριο. Άλλωστε, και ο ΑΚ τον γερμανικό αστικό κώδικα του 1897 ακολούθησε πιστά.
Σημειώνεται επίσης το εξής: Ήδη η εφετειακή νομολογία, ενδεικτικά ΕφΑθ 472/2009, 5757/2010 ΕφΑθ. 5757/2010, ΕφΘεσ. 2187/2008, 2238/2009˙ 843/2010˙ 929/2010˙ ΕφΛαρ. 608/2010 & 609/2010, ομόφωνα δέχεται ότι το παλαιό τεκμήριο είχε εν πολλοίς το περιεχόμενο του νέου. Η διάταξη επικύρωσε απλώς ό,τι είχε νομολογηθεί.
Ας σημειωθεί και το εξής: Τα περί μείωσης του ρεπερτορίου είναι υποθετικά. Ύστερα, ο χρήστης δύναται να ζητήσει ο ίδιος τον καθορισμό της εύλογης αμοιβής. Πρόκειται για δικονομική δυνατότητα, της οποίας, εξ όσων δύναμαι να γνωρίζω, δεν έχει χρήση.
Και, βεβαίως, χωρεί ανταπόδειξη κατά του τεκμηρίου. Όμως, δεν αρκεί γενική άρνηση. Γιατί εάν αρκούσε, τότε η ύπαρξη του τεκμηρίου δεν θα είχε νόημα. Τεκμήριο σημαίνει αντιστροφή του βάρους απόδειξης. Η άρνηση, λοιπόν, πρέπει να είναι συγκεκριμένη. Να αναφέρει δηλαδή ο χρήστης ποιό συγκεκριμένο έργο από αυτά που μεταδόθηκαν δεν εκπροσωπείται και για ποιόν λόγο δεν εκπροσωπείται. Αυτό, άλλωστε, γίνεται ήδη δεκτό στην ελληνική θεωρία. Όμοια νομολογεί και το γερμανικό ακυρωτικό, ήδη από τα έτη 1989 και 1991.
Μεγάλο θέμα για τους χρήστες αποτελεί ότι στις περιπτώσεις ΟΣΔ πνευματικών δικαιωμάτων , όπου η ανάθεση της διαχείρισης σε ΟΣΔ δεν είναι υποχρεωτική από το νόμο για το σύνολο των δημιουργών και δεν υπάρχει τεκμήριο εκπροσώπησης. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι εν λόγω ΟΣΔ δεν εκπροσωπούν το σύνολο των δικαιούχων είτε γιατί οι τελευταίοι δεν επιθυμούν να διαχειριστούν το έργο τους είτε γιατί διαφωνούν με τον τρόπο διαχείρισης/διανομής. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να υπάρξει δικονομική εγγύηση για τους χρήστες, η οποία να προβλέπει ότι αν ο χρήστης συμβάλλεται με Οργανισμό που εκπροσωπεί συγκεκριμένη κατηγορία δικαιούχων, θα απαλλάσσεται έναντι οποιουδήποτε τρίτου-δικαιούχου της ιδίας κατηγορίας εμφανισθεί και δηλώσει ότι δεν είναι μέλος του εν λόγω Οργανισμού. Ο τελευταίος θα υποχρεούται να αναζητήσει την αμοιβή του από τον εν λόγω Οργανισμό και όχι από τον εκάστοτε χρήστη. Μόνο με την συγκεκριμένη ρύθμιση, που εφαρμόζεται ήδη στα συγγενικά δικαιώματα, υπάρχει ασφάλεια συναλλαγών. Φυσικά το παραπάνω θα πρέπει να έχει εφαρμογή μόνο στην περίπτωση του δικαιώματος δημόσιας εκτέλεσης (και όχι άλλων δικαιωμάτων των δημιουργών, ώστε να προστατεύεται το αδιαμφισβήτητο ηθικό τους δικαίωμα επί των έργων τους).
Με το νόμο 2905/2010, άρθρο 46, παράγραφο 3, που ψηφίσθηκε στη Βουλή τον Δεκέμβριο 2010 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α 219/23.12.2010, προστέθηκε η ακόλουθη διάταξη/ρύθμιση στο άρθρο 55 του νόμου 2121/1993:
«Εφόσον οργανισμός συλλογικής διαχείρισης που λειτουργεί με έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού ασκεί το δικαίωμα της εύλογης και ενιαίας αμοιβής του άρθρου 49 παράγραφος 1 του παρόντος νόμου, τεκμαίρεται ότι εκπροσωπεί όλους ανεξαιρέτως τους δικαιούχους, ημεδαπούς και αλλοδαπούς, και όλα ανεξαιρέτως τα έργα τους. Εάν στην περίπτωση του προηγούμενου εδαφίου, υφίστανται περισσότεροι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης για κάθε κατηγορία δικαιούχων, το τεκμήριο ισχύει, εφόσον τα δικαιώματα ασκούνται από κοινού από όλους τους αρμόδιους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης.»
Αυτή η προσθήκη που έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2010 πρέπει να καταργηθεί ολοσχερώς, διότι το εκ του νόμου προσφερόμενο τεκμήριο υπέρ των ΟΣΔ είναι σκανδαλωδώς υπερβολικό. Σε κανένα τομέα του ιδιωτικού δικαίου δεν παρέχεται τόσο μείζον προνόμιο αποφυγής της απόδειξης του (ποιοτικού και ποσοτικού) μεγέθους της παροχής ενός φορέα δικαιωμάτων – έναντι της υποχρέωσης αντιπαροχής του αντισυμβαλλομένου του.
Πριν την ανωτέρω προσθήκη στο άρθρο 49 του νόμου 2121/1993, κάθε χρήστης που τυχόν αμφισβητούσε το (ποιοτικό και ποσοτικό) μέγεθος της παροχής ενός ΟΣΔ, δηλαδή αμφισβητούσε το εκπροσωπούμενο ρεπερτόριο, είχε την ευχέρεια να προσφύγει στα δικαστήρια. Εκεί, ο μόνος αρμόδιος, ο φυσικός δικαστής, είχε ενώπιόν του τις δύο πλευρές, κάθε δε διάδικος έφερε το βάρος της απόδειξης με έγγραφα της δικής του παροχής και των ισχυρισμών του.
Μετά την προσθήκη που έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2010 (με το νόμο 2905/2010, άρθρο 46, παράγραφο 3), παραχωρήθηκε ένα προνομιακό τεκμήριο υπέρ των ΟΣΔ, χωρίς καμμιά υποχρέωση έστω έγγραφης δήλωσης εκ μέρους των δικαιούχων ΟΣΔ για το ρεπερτόριό τους, τεκμήριο που παραμένει στο διηνεκές ως πλήρης και διαρκής απόδειξη, ανεξαρτήτως του ποιους και τι εκπροσωπεί ο ΟΣΔ. Ετσι, είναι πολύ πιθανόν, σε διάστημα μιάς δεκαετίας ένας ΟΣΔ, να αυξομειώσει τον κατάλογο των εκπροσωπήσεών του ακόμη και – πλέον ή έλασσον – κατά 50%. Σε περίπτωση μείωσης του ρεπερτορίου κατά 50%, οι χρήστες πελάτες του ΟΣΔ, θα είναι σχεδόν αδύνατον, πρώτον να το γνωρίζουν, δεύτερον να το αμφισβητήσουν ζητώντας ανάλογη μείωση των αρχικώς συμφωνηθέντων ποσών χρήσης και τρίτον να μπορέσουν να το αποδείξουν δικαστικά (δεδομένου ότι ο ΟΣΔ του παραδείγματος, σε περίπτωση σχετικής δίκης, θα «καλύπτεται» πίσω από το προνόμιο του νομοθετικά παραχωρηθέντος ευρύτατου τεκμηρίου).
Εάν, παρά τα επιχειρήματα αυτά, η συγκεκριμένη διάταξη κριθεί ότι πρέπει να παραμείνει, τότε θα πρέπει να αναιρεθούν οι συνέπειες από το παραχωρηθέν σκανδαλωδώς υπερβολικό προνόμιο με την ακόλουθη προτεινόμενη προσθήκη, στο τέλος της διάταξης/ρύθμισης στο άρθρο 55 του νόμου 2121/1993 (που προβλέφθηκε με το νόμο 2905/2010, άρθρο 46, παράγραφο 3, που ψηφίσθηκε στη Βουλή τον Δεκέμβριο 2010):
«Σε περίπτωση αμφισβήτησης της εκπροσώπησης σε οποιαδήποτε δικαστική διαδικασία, οι ως άνω οργανισμοί οφείλουν να αποδείξουν στο δικαστήριο την επικαλούμενη από αυτούς εκπροσώπηση με κάθε δικονομικά παραδεκτό μέσο και ιδίως με κατάθεση όλων των εγγράφων συμβάσεων ανάθεσης σε αυτούς της, σύμφωνα με το νόμο, προβλεπόμενης εκπροσώπησης για τα έργα και τους δικαιούχους».
Ενωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας (Ε.Ι.ΤΗ.Σ.Ε.Ε.).
Η διάταξη που εισήχθη με τον ν. 3905/2010 αφορά στη συλλογική διαχείριση της αξίωσης εύλογης αμοιβής που απορρέει όταν υλικός φορέας ήχου χρησιμοποιείται για παρουσίαση στο κοινό ή ραδιοτηλεοπτική μετάδοση. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή η συλλογική διαχείριση του δικαιώματος είναι υποχρεωτική, υπό την έννοια ότι κάθε δικαιούχος δεν μπορεί να ζητήσει μόνος του την καταβολή σε αυτόν της αμοιβής.
Πρόκειται για εύστοχη τροποποίηση. Το πρότυπό της πρέπει να αναζητηθεί στο γερμανικό νόμο περί συλλογικής διαχείρισης. Και συγκεκριμένα στο άρθρο 13b, από το οποίο και πορίζεται το λεκτικό της.
Με τη διάταξη αυτή εισάγεται τεκμήριο. Και έτσι ο Ο.Σ.Δ. απαλλάσσεται από το βάρος να αναφέρει στο δικόγραφο όλους τους δικαιούχους που εκπροσωπεί.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το περιεχόμενο της διάταξης είχε εν πολλοίς «προαναγγελθεί» από τη νομολογία των δικαστηρίων μας. Κυρίως των Εφετείων, τα οποία δέχονταν, υπό το κράτος του παλαιού τεκμηρίου του άρθρ. 55 παρ. 2 εδ. α΄, ότι ο Ο.Σ.Δ. δεν χρειάζεται να αναφέρει τους δικαιούχους που εκπροσωπεί.
Με την αναγωγή της νομολογιακής ερμηνείας σε διάταξη του κειμένου δικαίου, επιλύεται ένα ζήτημα που ταλάνισε τη νομολογία, κυρίως των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων, και επέρχεται ασφάλεια δικαίου.
Δοθέντος ότι η διάταξη αφορά σε περίπτωση υποχρεωτικής συλλογικής διαχείρισης, είμαι της άποψης ότι η εφαρμογή της δεν πρέπει να περιορισθεί στο άρθρ. 49 παρ. 1 ν. 2121/1993. Νομίζω ότι χωρεί αναλογική εφαρμογή της διάταξης και στην εύλογη αμοιβή του άρθρ. 49 παρ. 5 ν. 2121/1993, που αφορά τα δικαιώματα των ερμηνευτών και εκτελεστών καλλιτεχνών, όταν υλικός φορέας ήχου ή ήχου και εικόνας χρησιμοποιείται για παρουσίαση στο κοινό ή ραδιοτηλεοπτική μετάδοση. Αληθώς, μεταξύ 49 παρ. 1 & 5 υφίσταται ουσιώδης ομοιότητα, πρόκειται περί της αυτής αξίωσης. Υπάρχει, λοιπόν, αθέλητο κενό δικαίου, που πρέπει να καλυφθεί με την υποστηριζόμενη αναλογική εφαρμογή.
Σκόπιμο θα ήταν, με την σκοπούμενη νομοθετική παρέμβαση να ρυθμισθεί ρητώς το ζήτημα, ούτως ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.
Γιώργος Μπαμπέτας
Δ.Ν. Δικηγόρος
Λέκτορας Νομικής Σχολής Δ.Π.Θ.
Η τελευταία τροποποίηση του νόμου με την οποία οι ΟΣΔ θεωρούνται ότι εκπροσωποούν τους πάντες ακόμα και αυτούς οι οποίοι δεν θέλουν να εκπροσωπούνται είναι τουλάχιστον αντισυνταγματική και δεν είναι δυνατόν να ζητούν από ραδιοσταθμούς οι οποίοι παίζουν μόνο τραγούδια εκτός της λίστας των ΟΣΔ ποσοστά για τα συγγενικά ή πνευματικά δικαιώματα.
Θα πρέπει να καθοριστεί ένα ποσοστό % συνολικά το οποίο θα λαμβάνουν άπαντες ΟΣΔ και όχι κάθε νέος οργανισμός να ζητά το 2% ή το 4,2% προσθετικά
Ο ΟΠΙ πρέπει να έχει μια δημόσια βάση δεδομένων με πρόσβαση από το internet και να ενημερώνονται οι χρήστες αν το έργο που χρησιμοποιούν έχει ή δεν έχει copyright, τι copyright έχει, πότε λήγει και ποιος εκπροσωπεί τον δημιουργό.
Οι ΟΣΔ είναι απλός εισπρακτικές εταιρείες, αν δεν θέλω να με αντιπροσωπεύουν τότε με κλέβουν!!!
Στον χώρο της πληροφορικής, όταν φτιάχνεται εξειδικευμένο software για εξειδικευμένες λύσεις μιας μικρής αγοράς, την οποία αντιπροσωπεύω εγώ και την εμπορεύομαι εγώ, δεν μπορώ να δεχτώ την επέμβαση ΟΣΔ.
Το ίδιο και στην μουσική, πως γίνεται οι ΟΣΔ να αντιπροσωπεύουν δημοτικά τραγούδια;
Οι μικροί καλλιτέχνες έχουν συγγενικά δικαιώματα αλλά επειδή δίνουν ζωντανές εμφανίσεις-εκτελέσεις δεν είναι δυνατόν να αντιπροσωπεύονται από ΟΣΔ.
Στο θέατρο οι μικροί θίασοι, που ανεβάζουν ένα έργο που γράφτηκε πριν 100 χρόνια, δεν μπορούν να αντιπροσωπεύονται από ΟΣΔ.
Γενικά οι ΟΣΔ μπορούν να αντιπροσωπεύουν μόνο δημιουργούς της βιομηχανικής παραγωγής. Δηλαδή τους καλλιτέχνες(μουσική, τηλεόραση, κινηματογράφο, εφημερίδες) που απευθύνονται στις μάζες, όπως και τους δημιουργούς ηλεκτρονικών παιχνιδιών που έχουν μεγάλες πωλήσεις.
Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΣΤΙΑΣΗΣ & ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗΣ με διακριτικό τίτλο ΠΑ.Σ.Κ.Ε.ΔΙ., χαιρετίζοντας τους εμπνευστές και όσους λάβουν μέρος στην τόσο σημαντική διαβούλευση που αφορά την πνευματική ιδιοκτησία, αισθάνεται την υποχρέωση να δηλώσει πως έστω και αργά, μετά από αλλεπάλληλα Υπομνήματα που στείλαμε στο αρμόδιο Υπουργείο, που αφορούσαν τροποποίηση του Νόμου 2121/1993, εισακουσθήκαμε. Δυστυχώς το υπάρχον Νομοθετικό πλαίσιο για τους Οργανισμούς Πνευματικών και Συγγενικών Δικαιωμάτων λειτουργεί από το 1993 μόνο υπέρ τους, με αποτέλεσμα να παρατηρείται το φαινόμενο της κατάφορης αδικίας στον κλάδο των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Επί του συγκεκριμένου ερωτήματος απαντάμε ως εξής: Γιατί θα πρέπει, πιεζόμενοι εκ του Νόμου, κάποιοι δημιουργοί ή καλλιτέχνες να συμβληθούν με Ο.Σ.Δ. τη στιγμή που ακούνε συναδέλφους τους να μην παίρνουν ούτε 1 Ευρώ από αυτούς; Για να γίνουν ίσα ίσα κακοί στο αγοραστικό κοινό; Κι έπειτα αφού οι περισσότεροι από αυτούς εργάζονται στα δικά μας καταστήματα, είναι δίκαιο να στρέφονται Δικαστικά κατά των ίδιων των εργοδοτών τους και χωρίς κανένα όφελος; Η κότα πίνει νερό, κοιτάει όμως και τον Θεό. Άρα συνοψίζοντας, θα πρέπει στον Νέο Νόμο, να υποχρεώνονται οι Ο.Σ.Δ. να παρουσιάζουν στους χρήστες τις συμβάσεις των μελών τους, ούτως ώστε να γνωρίζουν οι χρήστες ποιους δεν εκπροσωπούν, ούτως ώστε, εάν επιθυμούν να παίζουν μόνο και ΜΟΝΟ αυτούς και ίσως αυτοί που δεν παίρνουν ούτε 1 Ευρώ σήμερα, να γίνουν οι αυριανοί ΠΛΑΤΙΝΕΝΙΟΙ. ΟΧΙ λοιπόν στον εξαναγκασμό της Υποχρεωτικής Σύμβασης Δημιουργού-καλιτέχνη με Ο.Σ.Δ., διότι έτσι δημιουργείται το Μονοπώλιο που οδηγεί και στην κατάχρηση εξουσίας. Δηλώνουμε ότι αυτή είναι μια πρώτη παρέμβασή μας και θα ακολουθήσουν κι άλλες.
Για τον ΠΑ.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.
Ηλίας Καλιώρας
Γεν. Γραμματέας