Στις 10 Απριλίου 2013, το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης έθεσε σε δημόσια διαβούλευση στο Σχέδιο Νόμου για την «Αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων για τη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης». Κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης, η οποία έληξε στις 29 Απριλίου 2013, κατατέθηκαν απόψεις και προτάσεις (28 σχόλια) από συνολικά 5 φορείς και 6 μεμονωμένα άτομα.
Η Έκθεση Δημόσιας Διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου για την «Αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων για τη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης» αποτελείται από δύο ενότητες. Στην πρώτη ενότητα, παρουσιάζεται το κύριο μέρος της Έκθεσης όπου συνοψίζονται τα σχόλια που κατατέθηκαν. Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από το Παράρτημα στο οποίο αναφέρονται οι φορείς οι οποίοι συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευση.
Α΄ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΓΕΝΙΚΑ
Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων, κρίνει ιδιαίτερα πετυχημένη στο σύνολό της τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης. Θετικό σημείο του σχεδίου νόμου «Αντικατάσταση και συμπλήρωση των διατάξεων για τη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης» αποτελεί η μείωση της γραφειοκρατίας μέσω της μείωσης των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, απαραίτητη προϋπόθεση για την ταχύτερη λήψη αποφάσεων, καθώς και για την ευέλικτη και αποτελεσματικότερη λειτουργία της εταιρείας.
Ιδιαίτερα θετικά αντιμετωπίζεται επίσης, η υπαγωγή της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας στην εποπτεία του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης, γεγονός το οποίο συμβάλλει στην επιτάχυνση της υλοποίησης του έργου της. Η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας και η εποπτεία τους από το ΥΜΑΘ, κρίνεται από τους ενδιαφερόμενους φορείς ως πρόσφορη λύση για την αναμόρφωση της Α.Ζ.Κ. και τη διασφάλιση επίτευξης των στόχων της.
Διατυπώθηκε όμως και η γνώμη, πως ενώ η μείωση των γραφειοκρατικών εμποδίων και η απλούστευση των διαδικασιών θα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία της Α.Ζ.Κ., έμφαση πρέπει να δοθεί στη λειτουργία της εταιρείας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και στη συνεργασία με φορείς έρευνας και παραγωγής, οι οποίοι βρίσκονται εντός της οροθετημένης ζώνης της Ζώνης Καινοτομίας αλλά και εκτός, σε ήδη οροθετημένες περιοχές βιομηχανικής δραστηριότητας. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς διατυπώνουν τη γνώμη πως πρέπει να προστεθούν στοιχεία στο παρόν σχέδιο νόμου τα οποία θα επιτρέψουν στην εταιρεία να λειτουργήσει με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια με ταυτόχρονο έλεγχο και εποπτεία της εταιρείας από το Κράτος.
Χαρακτηριστικά σχόλια
«[….]Αποτελεί θετική εξέλιξη η προσπάθεια της Κυβέρνησης για μείωση των γραφειοκρατικών εμποδίων στη γενικότερη λειτουργία της «Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας» ΑΕ, (ΑΖΚ ΑΕ) τα οποία προέρχονταν μέχρι σήμερα από την ανάγκη έκδοσης Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) με τις οποίες κάθε φορά εγκρίνονταν διάφορες διοικητικές πράξεις που εντάσσονταν στη λειτουργία της «Ζώνης».
Το γεγονός ότι ορίζεται σαφώς στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου ότι την εποπτεία της ΑΖΚ ασκεί το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, αποτελεί σαφώς θετική εξέλιξη προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης υλοποίησης του έργου.
Επίσης, η μείωση του αριθμού των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) που απαιτούνταν μέχρι τώρα για τη λειτουργία της «Ζώνης» αποτελεί επίσης θετική απόφαση, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχύτερη λήψη αποφάσεων που είναι αναγκαίες για την λειτουργία της τα επόμενα χρόνια[…]»
«[…]Ο ΣΕΒΕ θεωρεί ότι η συγκέντρωση όλων των αρμοδιοτήτων σε ένα μόνο σημείο, το ΥΜΑΘ, αποτελεί ίσως και τη μοναδική βιώσιμη διέξοδο για να αναβιώσει με ουσιαστικά αποτελέσματα το πολύ σημαντικό για τη Βόρεια Ελλάδα εγχείρημα της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας. Ο ΣΕΒΕ πιστεύει επίσης ότι η ίδια αίσθηση αποτελεσματικότητας θα πρέπει να διαπνέει όλες τις αλλαγές ιδιαίτερα σε επίπεδο οργάνων διοίκησης ώστε να διασφαλίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων.[…]»
«[…]Επίσης, θετική είναι και η μείωση του αριθμού των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) που απαιτούνταν μέχρι τώρα για τη λειτουργία της Ζώνης αποτελεί επίσης θετική απόφαση, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχύτερη λήψη αποφάσεων που είναι αναγκαίες για τη λειτουργία της τα επόμενα χρόνια.[…]»
«[…]Το ΔΣ της ΕΔΑΠ/ΤΠΘ Α.Ε. πιστεύει ότι η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης για τη μείωση της γραφειοκρατίας και απλοποίηση των διαδικασιών βρίσκεται σαφώς προς τη σωστή κατεύθυνση. Πιστεύει όμως ότι η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί απολύτως από το βαθμό ευελιξίας της Εταιρείας, τη δυνατότητα ταχύτατης λειτουργίας της καθαρά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και της στενής συνεργασίας της με τους φορείς έρευνας και παραγωγής στην ευρύτερη περιοχή.[…]»
«[…]Κατά την γνώμη του ΔΣ της ΕΔΑΠ/ΤΠΘ Α.Ε., στο νέο σχέδιο νόμου θα πρέπει να τροποποιηθούν ή να προστεθούν όλα εκείνα τα στοιχεία που θα επιτρέψουν την εταιρεία να λειτουργήσει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και όσο γίνεται πιο ανεξάρτητα από τη γραφειοκρατία του Κράτους, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει η εποπτεία της Πολιτείας στα βασικά, όμως, σημεία της Γενικής Στρατηγικής, της Διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας και των τυχόν επιχορηγήσεων από κρατικούς πόρους.[…]»
«[…]Αν και με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις φαίνεται να περιορίζεται η γραφειοκρατία, με τη μείωση του αριθμού των απαιτούμενων υπογραφών για την έκδοση διοικητικών πράξεων από τους αρμόδιους Υπουργούς από 47 σε 30, ωστόσο αυτό δεν αρκεί, αφού το ζητούμενο δεν είναι η μείωση αλλά η εξάλειψη της γραφειοκρατίας, ιδιαίτερα στην περίπτωση ενός τέτοιου εγχειρήματος που συντελείται στον τομέα της καινοτομίας, όπου οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες αποτελούν τροχοπέδη στη λειτουργία της εταιρείας και ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξή της.
Καινοτομία και γραφειοκρατία είναι έννοιες μη συμβατές μεταξύ τους με την τελευταία να αναιρεί ουσιαστικά την πρώτη. Η εταιρεία πρέπει να διαθέτει την ευελιξία να μπορεί να βρίσκεται συνεχώς μπροστά από τις εξελίξεις στην τεχνολογία, να μπορεί να προβλέψει και να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση άμεσα και αποτελεσματικά, έτσι ώστε να αναπτυχθεί τάχιστα η Ζώνη Καινοτομίας και να αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην οικονομία όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της χώρας γενικότερα, το συντομότερο δυνατό.
Το εγχείρημα αυτό, προκειμένου να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και να επιταχυνθεί η υλοποίησή του, θα πρέπει να συμπεριλάβει συνέργειες με φορείς και υφιστάμενες υποδομές, δημόσιες ή ιδιωτικές, οι οποίες υπάρχουν κατ’ αρχήν εντός της οριοθετημένης ζώνης της Ζώνης Καινοτομίας, αλλά και εκτός, σε άλλες ήδη οριοθετημένες περιοχές βιομηχανικής δραστηριότητας (π.χ. ΒΙΠΕ Σίνδου).[…]»
ΕΙΔΙΚΑ
AΡΘΡΟ 01
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς αντιμετωπίζουν θετικά τη δυνατότητα ίδρυσης Θυλάκων Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων (Θ.Υ.Κ.Δ.) και σε ιδιωτικούς χώρους οι οποίοι παραχωρούνται στην Α.Ζ.Κ.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων φορέων θεωρεί απαραίτητη την αποσαφήνιση του τύπου της έννομης σχέσης παραχώρησης της χρήσης ιδιωτικών χώρων στην Α.Ζ.Κ. Α.Ε με στόχο την αποφυγή συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού.
Συγκεκριμένα, η προϋπόθεση υπογραφής «μνημονίου συνεργασίας», όπως ορίζεται στο παρόν άρθρο, για την παραχώρηση ιδιωτικής γης με σκοπό την δημιουργία Θ.Υ.Κ.Δ. της Ζώνης Καινοτομίας, θεωρείται ασαφής. Συνεπώς, κρίνεται σκόπιμο ο προσδιορισμός της έννοιας του «μνημονίου συνεργασίας», ώστε να μην γεννούνται υποψίες ύπαρξης αθέμιτου ανταγωνισμού .
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Κρίνεται θετική η πρόβλεψη περί δυνατότητας ίδρυσης Θυλάκων Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων (Θ.Υ.Κ.Δ.) και σε ιδιωτικούς χώρους, εφόσον παραχωρούνται στην Α.Ζ.Κ. Α.Ε. Σημειώνεται ωστόσο, ότι θα ήταν σκόπιμο να διευκρινισθεί ο τύπος της έννομης σχέσης παραχώρησης της χρήσης ιδιωτικών χώρων στην Α.Ζ.Κ. Α.Ε. Επίσης σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση η ίδρυση Θ.Υ.Κ.Δ. σε ιδιωτικούς χώρους πρέπει να συνάδει με τους κανόνες περί προστασίας του ανταγωνισμού.»
«Δεν είναι σαφείς οι όροι του «μνημονίου συνεργασίας» για την παραχώρηση ιδιωτικής γης με σκοπό την δημιουργία ΘΥΚΔ της Ζώνης Καινοτομίας. Θα πρέπει να προσδιοριστούν οι όροι ώστε να μην δημιουργείται θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού. (θέμα επιλογής γης, καταλληλότητας, ύπαρξη ανταλλαγμάτων προς τους ιδιώτες κλπ).»
«Θα πρέπει να ορίζεται πως θα παραχωρείται ιδιωτική έκταση στην εταιρεία για λόγους προστασίας αθέμιτου ανταγωνισμού.»
AΡΘΡΟ 02
Δεν κατατέθηκαν σχόλια.
AΡΘΡΟ 03
Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων κρίνει εξαιρετικά θετική την εποπτεία της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας από τον Υπουργό Μακεδονίας και Θράκης, καθώς η Ζ.ΚΑΙ.Θ. θα αναπτυχθεί και θα λειτουργήσει στην ευρύτερη περιοχή, η οποία εμπίπτει στο χώρο ευθύνης του ως άνω Υπουργείου.
Ιδιαίτερα θετική κρίνεται επίσης, η εξαίρεση της Α.Ζ.Κ. Α.Ε. από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των σκοπών της εταιρείας, καθώς εξασφαλίζεται η ευέλικτη, γρήγορη και αποτελεσματική λειτουργία της εταιρείας, καθώς και η καλύτερη διαχείριση της Ζ.ΚΑΙ.Θ.
Με στόχο τη σαφέστερη διατύπωση της διάταξης του άρθρου 3, διατυπώθηκε η άποψη, ο όρος «ευρύτερο δημόσιο τομέα» να συμπληρωθεί ως εξής: «ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1Β του Ν.2362/1995».
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Επισημαίνεται κατ’ αρχάς ότι κρίνεται εξαιρετικά θετική η υπαγωγή της Α.Ζ.Κ. Α.Ε. στην εποπτεία του Υπουργού Μακεδονίας και Θράκης, δεδομένου ότι η Ζ.ΚΑΙ.Θ. θα αναπτυχθεί και θα λειτουργήσει στην ευρύτερη περιοχή που καλύπτει η χωρική αρμοδιότητα του ως άνω Υπουργείου.
Επισημαίνεται επιπλέον ότι, η εξαίρεση της Α.Ζ.Κ. Α.Ε. από τις διατάξεις που ισχύουν για τα ν.π.ι.δ. και α.ε. του ευρύτερου δημόσιου τομέα αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την επίτευξη των σκοπών της εταιρείας και την επιτυχία του εγχειρήματος της Ζ.ΚΑΙ.Θ., δοθέντος ότι μόνο κατα αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλισθεί η ευέλικτη και αποτελεσματική λειτουργία της εταιρείας. Εξάλλου, η ρύθμιση αυτή δεν θίγει το δημόσιο συμφέρον, δεδομένου ότι η συμμετοχή του Δημοσίου στη διοίκηση της εταιρείας (μέσω της Γ.Σ. και –ενδεχομένως- της συμμετοχής στο Δ.Σ.) διασφαλίζει πλήρως τη χρηστή διοίκηση των υποθέσεων και οικονομική διαχείριση της εταιρείας. Ωστόσο, χάριν σαφήνειας της προτεινόμενης ρύθμισης και αποφυγής παρερμηνειών, προτείνεται η φράση «ευρύτερο δημόσιο τομέα» να συμπληρωθεί με την φράση «ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1Β του Ν.2362/1995».
AΡΘΡΟ 04
Χαρακτηριστικά Σχόλια
«Η κατάρτιση και διαχείριση προγραμμάτων που επιχορηγούνται από το ΠΔΕ, την ΕΕ και Διεθνής οργανισμούς, να καθοριστούν τώρα σε αυτή την φάση και να προβλέπονται οι το δυνατόν ευρύτερες, έτσι ώστε να μην λειτουργήσουν ανασταλτικά.»
AΡΘΡΟ 05
Χαρακτηριστικά Σχόλια
«Η μεταβίβαση μετοχών από το δημόσιο σε ιδιώτες να προβλέπει αποφυγή profiteering σε βάρος των υπαρχόντων παραγωγικών μονάδων.»
AΡΘΡΟ 06
Ιδιαίτερη επιτυχημένη κρίνεται η οργάνωση του θεσμικού πλαισίου της εταιρείας καθώς οι κανονισμοί του παρόντος άρθρου σε συνδυασμό με α) τον ιδρυτικό νόμο της εταιρείας, β) το καταστατικό της και γ) τις περί Α.Ε. κείμενες διατάξεις συγκροτούν ένα πλήρες πλαίσιο λειτουργίας.
Κατατέθηκε η άποψη πως ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας είναι ελλιπής, καθώς μεταξύ των θεμάτων τα οποία ρυθμίζει δεν περιλαμβάνεται η οργανωτική δομή της εταιρείας, στοιχείο ήδη προβλεπόμενο στο άρθρο 6 του Ν. 4072/2012 και ταυτόχρονα απαραίτητο για την εύρυθμη και ολοκληρωμένη λειτουργία της εταιρείας.
Ιδιαίτερα επιφυλακτικοί δείχνουν ως προς το καθεστώς το οποίο ισχύει μέχρι την έγκριση των Κανονισμών Προμηθειών Παροχής Υπηρεσιών και Εκτέλεσης Έργων οι ενδιαφερόμενοι φορείς, καθώς η εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου μέχρι την έγκριση των προαναφερθέντων κανονισμών, έρχεται σε αντίφαση με την μη υπαγωγή της εταιρείας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τη λειτουργία της με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Προτείνεται λοιπόν, η σύναψη των ανωτέρω συμβάσεων να γίνεται κατά παρέκκλιση των συμβάσεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου, με αποφάσεις του Δ.Σ.
Με στόχο τη σαφέστερη διατύπωση της διάταξης του άρθρου 6, επαναδιατυπώθηκε η άποψη, ο όρος «ευρύτερο δημόσιο τομέα» να συμπληρωθεί ως εξής: «ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1Β του Ν.2362/1995».
Χαρακτηριστικά σχόλια
«[…]Η οργάνωση του θεσμικού πλαισίου της λειτουργίας της Α.Ζ.Κ. Α.Ε. κρίνεται επί της αρχής επιτυχής, δεδομένου ότι οι επιμέρους κανονισμοί που προβλέπει η παράγραφος 1 σε συνδυασμό με α) τον ιδρυτικό νόμο της εταιρείας, β) το καταστατικό της και γ) τις περί Α.Ε. κείμενες διατάξεις συγκροτούν ένα πλήρες πλαίσιο λειτουργίας. Θα πρέπει ωστόσο να εξασφαλισθεί ότι οι κανονισμοί που θα εγκριθούν θα παρέχουν την αναγκαία ευελιξία και δεν θα εισάγουν διαδικασίες και πρότυπα που χρησιμοποιεί το Δημόσιο.[…]»
«[…]Στα θέματα που προβλέπεται ότι καθορίζονται με τον Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας της εταιρείας δεν περιλαμβάνεται η οργανωτική δομή της εταιρείας, αν και το στοιχείο αυτό υπήρχε στην τροποποίηση που επήλθε με το άρθρο 6 στο Ν. 4072/2012. Ο καθορισμός της οργανωτικής δομής της εταιρείας θεωρείται στοιχείο απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας.[…]»
«Με τη νέα ρύθμιση αναδιατυπώνεται το άρθρο 6 και επανεισάγεται ο «Κανονισμός Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών» και ο «Κανονισμός Εκτέλεσης Έργων», με στόχο «την απλοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών, ως και συμβάσεων εκτέλεσης έργων με τρίτους», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην Αιτιολογική Έκθεση του νομοσχεδίου. Μέχρι την έγκριση όμως του Κανονισμού Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών, «εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου». Παρότι δεν υπάρχει αντίστοιχη ρύθμιση και για τον Κανονισμό Εκτέλεσης Έργων, θωρείται σχεδόν βέβαιο ότι αντίστοιχη ρύθμιση θα ισχύει και σ’ αυτή την περίπτωση. Η εφαρμογή, έστω και αναλόγως, διατάξεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου, για τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών, ως και συμβάσεων εκτέλεσης έργων με τρίτους που συνάπτει η εταιρεία, μέχρι την έγκριση των ως άνω Κανονισμών (ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εγκριθεί ούτε καν ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας της εταιρείας), δεν συνάδει με την πανηγυρική διακήρυξη του άρθρου 3 παρ. 1 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με την οποία «Η εταιρεία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός οριοθετείται κάθε φορά, και λειτουργεί αποκλειστικά με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, …». Επιπρόσθετα, η ρύθμιση αυτή θα αποτελέσει τροχοπέδη στη λειτουργία της, η οποία εκ των πραγμάτων θα πρέπει να είναι και ευέλικτη και τάχιστη, ιδιαίτερα στην αρχή της λειτουργίας της και την πλήρη ανάπτυξή της.
Ως εκ τούτου, προτείνεται η σύναψη των ανωτέρω συμβάσεων, μέχρι την έγκριση των ανωτέρω Κανονισμών, να γίνεται κατά παρέκκλιση των διατάξεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου, με αποφάσεις του Δ.Σ. της εταιρείας, στα πλαίσια των αρχών της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας.»
«[…]Στην παράγραφο 2 του άρθρου 6 κρίνεται σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί ο ορισμός του Δημόσιου Τομέα άρθρου 1Β του Ν.2362/1995 (πρβλ. σχετική παρατήρηση επί του άρθρου 3).»
ΑΡΘΡΟ 07
Υπήρξαν αρκετά σχόλια σχετικά με τα κριτήρια επιλογής του Διευθύνοντος Συμβούλου καθώς και με τη σύνθεση Διοικητικού Συμβουλίου .
Η πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων φορέων κρίνει απαραίτητο το λεπτομερή προσδιορισμό των κριτηρίων επιλογής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου καθώς και την περαιτέρω διευκρίνιση των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων του Διευθύνοντος Συμβούλου, λόγω της εξέχουσας σημασίας της θέσης. Ειδικότερα, διατυπώθηκε η άποψη, τα μέλη του ΔΣ να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, και οι θέσεις να πληρώνονται με βάση την εμπειρία τους και την ικανότητα κατανόησης των επενδύσεων και των κινήτρων αυτών.
Καθώς ο διορισμός των μελών του Δ.Σ. ύστερα από τη δημοσίευση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος αποτελεί μια χρονοβόρα διαδικασία, το σύνολο των φορέων προτείνει να κατονομάζονται οι φορείς οι οποίοι θα εκπροσωπούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας και συγκριμένα, προτείνεται, η θεσμική εκπροσώπηση φορέων έρευνας και παραγωγής καθώς και φορέων αναπτυξιακού σχεδιασμού. Ειδικότερα, κατατίθενται απόψεις για τη συμμετοχή εκπροσώπων του Σ.Β.Ε.Ε., του Σ.Ε.Β.Ε., της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Α.Π.Θ. και του ΕΚΕΤΑ.
Με σκοπό την ορθότερη διατύπωση του νόμου και την αποφυγή ασαφειών, προτείνεται η παράθεση νομοθεσίας η οποία ρυθμίζει την αποζημίωση τόσο του Διευθύνοντος Συμβούλου όσο και των μελών του Δ.Σ.
Καθώς στο παρόν νομοσχέδιο, ορίζεται ότι η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και καλείται να λειτουργήσει με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με βάσει το νόμο για τις Α.Ε. και το καταστατικό της, προτείνεται η Α.Ζ.Κ. να λειτουργήσει με τους κανόνες που ισχύουν για τις Ανώνυμες Εταιρείες, δηλαδή, κυρίαρχο όργανο της να είναι η Γενική Συνέλευση η οποία θα ορίζει και τα μέλη του Δ.Σ.
Χαρακτηριστικά Σχόλια
«[…]Οι ρυθμίσεις περί οργάνων διοίκησης της Α.Ζ.Κ. Α.Ε. εξασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό την δι’ αντικειμενικών και αξιοκρατικών διαδικασιών επιλογή των προσώπων που θα διοικήσουν την εταιρεία. Επισημαίνεται ωστόσο, ότι στην παράγραφο 4 του άρθρου 7 δεν ορίζονται λεπτομερώς και ειδικότερα τα προσόντα του Προέδρου, ενώ θα έπρεπε. Ιδιαίτερα για τα Μέλη του Δ.Σ., τα κριτήρια επιλογής τους, θα πρέπει να είναι σαφή και λεπτομερή, ώστε να διασφαλισθεί η αμερόληπτη και αντικειμενική αξιολόγηση των υποψηφίων, και θα πρέπει φορείς της πόλης (π.χ. Ε.Β.Ε.Θ.) να προτείνουν υποψήφια Μέλη. Τα παραπάνω ισχύουν ανάλογα και για την παράγραφο 5, η οποία αφορά τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας, για τον οποίο κρίνεται ότι απαιτείται περαιτέρω διευκρίνιση των απαραίτητων τυπικών και ουσιαστικών προσόντων στην σχετική προκήρυξη, δεδομένου ότι αποτελεί το κομβικό πρόσωπο διοίκησης της εταιρείας.[…]»
«[…]Η πρόταση του νομοθέτη για διορισμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου κατόπιν πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος που δημοσιοποιείται στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, το μόνο που θα επιφέρει είναι αναίτιες χρονικές καθυστερήσεις στην επιλογή των συγκεκριμένων μελών, άρα και στη συνολική λειτουργία της «Ζώνης».
Είναι γνωστό ότι κατά τα προηγούμενα χρόνια το σύνολο των αντίστοιχων διαδικασιών που εφαρμόσθηκαν στον δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, κι αυτό αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος, ήταν εντελώς προσχηματικές και τελικά άνευ ουσίας. Για το λόγο αυτό, και για την ταχύτερη υλοποίηση όλων των διαδικασιών ορισμού του Διοικητικού Συμβουλίου της «Ζώνης», ο ΣΒΒΕ προτείνει να συμπεριληφθούν στο Νόμο οι φορείς από τους οποίους θα προέρχονται τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου κατ΄ αντιστοιχία του Νόμου για την ΔΕΘ ΑΕ. Προτείνεται στο παραπάνω επταμελές σχήμα να συμμετέχουν εκπρόσωποι από τον ΣΒΒΕ, τον ΣΕΒΕ, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το ΑΠΘ, και το ΕΚΕΤΑ, ενώ ο Πρόεδρος και ο Διευθύνων Σύμβουλος να ορίζονται με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού Μακεδονίας Θράκης.[…]»
«Τα μέλη του ΔΣ να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, να μην έχουν πολιτική απόχρωση και οι θέσεις να πληρώνονται με κριτήρια εμπειρίας και δυνατότητας κατανόησης από προσέλκυση και εκτέλεση επενδύσεων.»
«Θα πρέπει να ορίζονται τα πλήρη και ουσιαστικά προσόντα του Διευθύνοντος Συμβούλου, προφανώς μέσω της δημοσίευσης της προκήρυξης, ώστε να διασφαλιστεί η αξιοκρατική επιλογή ενός στελέχους με πολυετή εμπειρία στο περιβάλλον της αγοράς.»
«[…]Προτείνεται η θεσμική εκπροσώπηση στο ΔΣ της Εταιρείας φορέων έρευνας και παραγωγής (όπως το ΑΠΘ, το ΕΚΕΤΑ, ο ΣΒΒΕ, ο ΣΕΒΕ) καθώς επίσης και φορέων αναπτυξιακού σχεδιασμού (όπως η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας).»
«[…]Στη διατύπωση «4. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου προέρχονται από τον επιχειρηματικό, τον επιστημονικό − τεχνικό και τον ερευνητικό χώρο, καθώς και από το χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου ή δεύτερου βαθμού» ίσως θα έπρεπε να κατονομάζονται οι φορείς που θα εκπροσωπούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΖΚ.[…]»
«[…]Τέλος, όσον αφορά την παράγραφο 6, επισημαίνεται ότι η απόφαση καθορισμού της αποζημίωσης του Προέδρου και των λοιπών μελών του Δ.Σ., καθώς και των αποδοχών του Διευθύνοντος Συμβούλου, πρέπει, για όσο διάστημα η εταιρεία λαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της χρηματοδότησής της από τον κρατικό προϋπολογισμό, να λαμβάνει υπόψη της ανάλογους περιορισμούς που ισχύουν για εταιρείες του Δημόσιου Τομέα, παρά το γεγονός ότι η Α.Ζ.Κ. Α.Ε. δεν υπάγεται σ’ αυτόν (πρβλ. σχετική παρατήρηση επί του άρθρου 3). Συνεπώς, προτείνεται η φράση «σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία» να τροποποιηθεί σε «σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία (Ν.3899/2010).»
«[…]Αν και στην παρ. 2 του άρθρου 7 ορίζεται ότι η Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.) είναι το ανώτατο όργανο της εταιρείας, ωστόσο, όπως φαίνεται από τις επόμενες παραγράφους, η Γενική Συνέλευση τύποις μόνο ανακηρύσσεται ως το ανώτατο όργανο της εταιρείας, αφού τόσο ο Πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας διορίζονται με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού (και μάλιστα μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που δημοσιοποιείται μέσω του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου), όσο και ο Διευθύνων Σύμβουλος, ο οποίος προσλαμβάνεται επίσης με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού, ύστερα από δημόσια προκήρυξης της θέσης. Σε ποια ανώνυμη εταιρεία του ιδιωτικού τομέα ο Πρόεδρος, ο Διευθύνων Σύμβουλος και τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας, ορίζονται κατά τέτοιο τρόπο; Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν συνάδει τόσο με το θεσμικό πλαίσιο της ίδιας της Α.Ε., όσο και με τη λειτουργία αυτής με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Προτείνεται το Δ.Σ. της εταιρείας να εκλέγεται από τη Γ.Σ., που είναι και το ανώτατο όργανο της εταιρείας, με πενταετή θητεία. Κατ΄ αυτό τον τρόπο, για όσο χρόνο μεν το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας θα μπορεί προφανώς να ορίζει και τα μέλη του Δ.Σ.[…]»
«[…]Με βάση την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου η Εταιρεία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και καλείται να λειτουργήσει με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Προτείνεται η ΑΖΚ να λειτουργήσει όπως κάθε Ανώνυμη εταιρεία, με κυρίαρχο όργανό της τη Γενική Συνέλευση των μετόχων, η οποία και θα ορίζει τα μέλη του Δ.Σ.
Είναι προφανές ότι το Δημόσιο ως κύριος μέτοχος, έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει, ανάλογα με τη συμμετοχή του, όλες τις αποφάσεις της ΓΣ και έχει τη δυνατότητα να εγκρίνει (δια του εποπτεύοντος Υπουργού) τις αποφάσεις του ΔΣ για την εκλογή του Πρόεδρου της Εταιρείας.
Προτείνεται το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας να λειτουργήσει σύμφωνα με τον νόμο περί ΑΕ και το καταστατικό της.[…]»
ΑΡΘΡΟ 08
Ιδιαίτερα πετυχημένο κρίνεται το νομικό πλαίσιο της Εταιρείας για την στελέχωση της με το απαραίτητο προσωπικό, ενώ η απόσπαση σε αυτή εξειδικευμένου προσωπικού θεωρείται ότι θα συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία της εταιρείας.
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Οι ρυθμίσεις περί του προσωπικού της εταιρείας εξασφαλίζουν την κάλυψη των αναγκών της σε προσωπικό, με την επιθυμητή ευελιξία έτσι ώστε να εξασφαλίζουν την αποκλειστική εφαρμογή των διατάξεων που ρυθμίζουν θέματα απασχόλησης και εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Αντίστοιχα χρήσιμη κρίνεται η δυνατότητα απόσπασης προσωπικού στην εταιρεία για χρονικό διάστημα που δεν θα υπερβαίνει την τριετία, ώστε να διευκολυνθεί η σε βραχυπρόθεσμο στάδιο ανάπτυξη της παραγωγικής λειτουργίας της.[…]»
ΑΡΘΡΟ 09
Διατυπώνεται η γνώμη πως η έγκριση του Στρατηγικού Σχεδίου, του Επιχειρησιακού Σχεδίου, του Ετήσιου Προϋπολογισμού, της Έκθεσης Τεκμηρίωσης του Ετήσιου Προϋπολογισμού, του Ετήσιου Απολογισμού, και των Οικονομικών Καταστάσεων από τον Υπουργό Μακεδονίας Θράκης, έρχεται σε φανερή αντίφαση με την διατύπωση του νόμου για τη λειτουργία της εταιρείας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και τη μη υπαγωγή της στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Συνεπώς, προτείνεται η έγκριση των προαναφερθέντων από το Δ.Σ. της εταιρείας.
Χαρακτηριστικά σχόλια
« […]Ενώ υπάρχει σαφής αναφορά στο Νόμο ότι η εταιρεία θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αφού δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, και δηλώνεται ρητώς στον ιδρυτικό της νόμο ότι η λειτουργία της διέπεται από τις διατάξεις του κ.ν.2190/1920, το Στρατηγικό της Σχέδιο, το Επιχειρησιακό Σχέδιο, ο Ετήσιος Προϋπολογισμός, η Έκθεση Τεκμηρίωσης του Ετήσιου Προϋπολογισμού, ο Ετήσιος Απολογισμός, και οι Οικονομικές Καταστάσεις, ορίζεται στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου ότι θα πρέπει να τύχουν της έγκρισης του εποπτεύοντος Υπουργού Μακεδονίας Θράκης.
Κατά τον ΣΒΒΕ αποτελεί αντίφαση η προδιαγραφή του συγκεκριμένου τρόπου λειτουργίας της ΑΖΚ ΑΕ, με την επιταγή του νόμου για λειτουργία της με κριτήρια ιδιωτικού τομέα. Η εμπειρία των τελευταίων επτά (7) ετών μας οδηγεί με βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι και πάλι εξαιτίας αυτού του λόγου θα υπάρχουν εκ νέου αναίτιες καθυστερήσεις.
Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε το Στρατηγικό Σχέδιο κλπ, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, να καταρτίζονται και να εγκρίνονται αποκλειστικά και μόνον με αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, οι οποίες στη συνέχεια θα κοινοποιούνται στον Εποπτεύοντα Υπουργό Μακεδονίας – Θράκης. »
ΑΡΘΡΟ 10
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Να δοθούν στα υπάρχοντα αργούντα κτίρια: πολλαπλές χρήσεις γης και να αποφευχθεί νέος γύρος real estate, που πήγε «πίσω» την ζώνη καινοτομίας πολλά χρόνια»
ΑΡΘΡΟ 11
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Να διευκρινιστεί ποιες δραστηριότητες θα μπορούν να εγκαθίστανται, έτσι ώστε να μην γίνει μοχλός κατάχρησης των σκοπών Ζ.ΚΑΙ.Θ.»
ΑΡΘΡΟ 12
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς τονίζουν τον αποκλειστικά συμβουλευτικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Συμβουλευτική Επιτροπή των άρθρων 12-13 και την αποφυγή της μετατροπής του σε ένα ακόμα διοικητικό όργανο το οποίο θα έχει κόστος λειτουργίας και θα καθυστερεί τη λειτουργία της Εταιρείας.
Ταυτόχρονα, ιδιαίτερη έμφαση δίνουν οι ενδιαφερόμενοι φορείς στη στελέχωση της Επιτροπής καθώς και στον τρόπο διορισμού των μελών της. Προτείνεται από την πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων φορέων, τα μέλη της Επιτροπής να υποδεικνύονται από τους αρμόδιους φορείς της ευρύτερης περιοχής καθώς με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλισθεί η ενεργότερη συμμετοχή και εμπλοκή φορέων της τοπικής κοινότητας στο εγχείρημα της Ζ.ΚΑΙ.Θ.
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Σχετικά με την Συμβουλευτική Επιτροπή των άρθρων 12-13, επισημαίνεται ότι το εν λόγω όργανο μπορεί να λειτουργήσει αποκλειστικά και μόνο ως δεξαμενή σκέψης που θα υποστηρίξει αποτελεσματικά την Α.Ζ.Κ. Α.Ε., μόνον εφόσον στελεχωθεί από έμπειρα στελέχη και εμπειρογνώμονες και με την επιφύλαξη ότι δε θα αυξήσει το κόστος λειτουργίας της εταιρίας. Θα μπορούσε επίσης να εξετασθεί η πιθανότητα μέρος των μελών της Επιτροπής να υποδεικνύεται από φορείς (π.χ. Ε.Β.Ε.Θ.) της ευρύτερης περιοχής της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ώστε να εξασφαλισθεί η ενεργότερη συμμετοχή και εμπλοκή φορέων και παρόντων της τοπικής κοινότητας στο εγχείρημα της Ζ.ΚΑΙ.Θ. Παρατηρείται ωστόσο ότι ο ρόλος της Επιτροπής θα πρέπει να διατηρηθεί σε αυστηρά συμβουλευτικά πλαίσια και να μην εξελιχθεί σε ένα ακόμη διοικητικό όργανο, το οποίο απλά θα περιπλέξει και καθυστερήσει την υλοποίηση του εγχειρήματος.»
«[…]Προτείνεται, ο ορισμός του Προέδρου και των μελών της Συμβουλευτικής Επιτροπής να γίνεται από το ΔΣ της εταιρείας ενώ τα θέματα που αφορούν τη λειτουργία της, τη διοικητική και οικονομική της υποστήριξη, τον τρόπο και το χρόνο σύγκλησής της να προβλέπονται στον Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας της εταιρείας, αντί της Υπουργικής απόφασης του άρθρου 12 παρ. 3 του νομοσχεδίου.[…]»
«Η Συμβουλευτική Επιτροπή Ανάπτυξης να αποτελείται από 7 μέλη, με αξιολογικά κριτήρια και χωρίς οριζόντια πολιτικά κριτήρια.»
«Στο άρθρο 12 παράγραφος 5 ορίζεται ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή συνεδριάζει εκτάκτως σύμφωνα με την κρίση του προέδρου της, ενώ στο άρθρο 13 παράγραφος 1 δίνεται το δικαίωμα στο Δ.Σ. στης εταιρίας καθώς και στον ΥΜΑΘ να συγκαλέσουν εκτάκτως της επιτροπή.»
«[…]Στο άρθρο 12 παρ. 3 και 4 του νομοσχεδίου ορίζεται ο τρόπος ορισμού των μελών, του Προέδρου, του αναπληρωτή του και της μεταβολής της σύνθεσης της «Συμβουλευτικής Επιτροπής Ανάπτυξης» της Ζ.ΚΑΙ.Θ., η οποία συνεπικουρεί το Δ.Σ. στο έργο του. Οποιαδήποτε αναφορά στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου σε επιλογή των μελών της Επιτροπής από Διοικητικό όργανο (π.χ. Υπουργό) και μάλιστα μετά από «δημόσια προκήρυξη της θέσης» παραπέμπει σε γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε κανόνες λειτουργίας του Δημοσίου, οι οποίες δεν συνάδουν ούτε με το χαρακτήρα της εταιρείας ως ανώνυμης εταιρείας, ούτε και με την πανηγυρική διακήρυξη του νομοσχεδίου ότι η εταιρεία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και λειτουργεί αποκλειστικά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Προτείνεται, ο ορισμός των μελών, του Προέδρου της, του αναπληρωτή του, τα κριτήρια επιλογής τους, καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή της σύνθεσης αυτής, να γίνεται από το Δ.Σ. της εταιρείας, το οποίο, έχοντας τις ειδικές γνώσεις του αντικειμένου και του σκοπού της, θεωρείται κατά τεκμήριο, ως το πλέον αρμόδιο όργανο να αποφασίζει για τα θέματα αυτά. Επίσης, προτείνεται τουλάχιστον τα μισά από τα μέλη της Επιτροπής να προέρχονται από θεσμικούς φορείς.»
«[…]Όπως και στο άρθρο 7 θα ήταν ίσως σκόπιμο ο νόμος να προσδιορίζει τους φορείς που με την σειρά τους θα ορίζουν εκπροσώπους στην Συμβουλευτική Επιτροπή. Με τον τρόπο αυτόν εξασφαλίζεται ότι οι φορείς θα συνδράμουν ουσιαστικά στην εκπλήρωση των στόχων του εγχειρήματος.[…]»
ΑΡΘΡΟ 13
Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση από τους ενδιαφερόμενους φορείς στο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η επιτροπή στη λειτουργία της Α.Ζ.Κ., ο οποίος πρέπει να είναι καθαρά συμβουλευτικός και να μην κωλυσιεργεί τη λειτουργία της Α.Ζ.Κ.
Χαρακτηριστικά σχόλια
«[…]Παράλληλα θα πρέπει να διασφαλιστεί από τον τρόπο λειτουργίας της Συμβουλευτικής Επιτροπής ότι ο ρόλος της θα είναι υποστηρικτικός και όχι μία ακόμη γραφειοκρατική διαδικασία που θα καθυστερεί το εγχείρημα. Για παράδειγμα στο άρθρο 2 του νόμου απαιτείται η ύπαρξη γνώμης της Συμβουλευτικής Επιτροπής προκειμένου να συνταχθεί το Στρατηγικό Σχέδιο της ΑΖΚ Α.Ε».
«Θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή θα υποστηρίζει μόνο την εταιρεία χωρίς να καθυστερεί και να περιπλέκει την πορεία του εγχειρήματος, το οποίο ήδη θα έπρεπε να είχε προχωρήσει, πόσο μάλλον με βάση τις τωρινές συνθήκες».
ΑΡΘΡΟ 14
Χαρακτηριστικά σχόλια
«Προτείνεται η Επιτροπή να αποτελεί όργανο προσέλκυσης επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία, χωρίς οριζόντιες σκοπιμότητες που δεν παράγουν νέο ΑΕΠ.»
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α’
ΦΟΡΕΙΣ ΠΟΥ ΠΗΡΑΝ ΜΕΡΟΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ελλάδος
Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος
Σύνδεσμος Εξαγωγών Βορείου Ελλάδος
Εταιρεία Διαχείρισης και Ανάπτυξης Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης Α.Ε.
Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης :ΕΚΕΤΑ
