Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)' | 24 Απριλίου 2014, 14:14

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  1. Εισαγωγικά Η δημιουργία μιας στρατηγικής για την Ψηφιακή Ανάπτυξη στο διάστημα 2014-2020 αποτελεί βασικό κείμενο για μία σειρά από λόγους: - Οι ψηφιακές υπηρεσίες αποτελούν πλέον κεντρική υποδομή της δημόσιας διοίκησης και προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Είναι απαραίτητες τόσο για τη συμμετοχή του πολίτη στη δημόσια σφαίρα, όσο και για την εξυπηρέτησή του και την ενίσχυση της δράσης της επιχείρησης. - Το διάστημα 2014-2020 συμπίπτει με την τρέχουσα προγραμματική περίοδο και θα πρέπει να υπάρχει συντονισμός κεντρικών πολιτικών ανάπτυξης και χρηματοδοτικών πολιτικών προς έναν κοινό στόχο που να εξυπηρετεί την ανάπτυξη και την απασχόληση, ειδικά στις νεώτερες ηλικίες που αντιμετωπίζουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα ανεργίας αυτή τη στιγμή. - Οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν πλέον αναπόσπαστο μέρος κάθε παραγωγικής δραστηριότητας και κατά συνέπεια έχουν τεράστιες συνέπειες στη λειτουργία της οικονομίας εν γένει. Ανάλογα με τις γενικές αναπτυξιακές προτεραιότητες, θα πρέπει να δοθούν προτεραιότητες σε σχέση με τη υποστήριξη παραγωγικών τομέων με ψηφιακές τεχνολογίες που να μειώνει το κόστος διενέργειας τους και να βελτιώνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. - Οι ψηφιακές τεχνολογίες δίνουν τη δυνατότητα να αυξηθεί η παραγωγικότητα χωρίς να χρειάζεται να υπάρξει μείωση του κόστους εργασίας. Η στρατηγική για την ανάπτυξη θα πρέπει να δίνει έμφαση στην αύξηση του αΰλου κεφαλαίου τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα και την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό. Οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν τη μετατόπιση του παραγωγικού μοντέλου προς μια κατεύθυνση υψηλής ποιότητας ανθρωπίνου δυναμικού και όχι σε μια αδιέξοδη και διαρκή μείωση του μισθολογικού κόστους. - Η σωστή χρήση και ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογιών υποστηρίζει την έρευνα και την καινοτομία και αποτρέπει την μετανάστευση εργαζομένων υψηλής εκπαίδευσης και ποιότητας (brain drain). Το οποιοδήποτε σχέδιο για την ανάπτυξη μιας ψηφιακής στρατηγικής θα πρέπει να έχει στο κέντρο του την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, ώστε να ενισχυθεί η καινοτομία και να υπάρχουν γενικότερα θετικά αποτελέσματα στην οικονομία. - Οι ανοικτές τεχνολογίες, λογισμικό και δεδομένα αποτελούν το μέσο για μια μετάβαση από ένα μοντέλο πληρωμής αδειών σε ένα μοντέλο αμοιβής ανθρώπων υψηλής εκπαίδευσης. Οι ανοικτές τεχνολογίες, λογισμικό και δεδομένα δίνουν τη δυνατότητα στο δημόσιο να αγοράζει υπηρεσίες αντί για άδειες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αμοίβει το ταλέντο ελληνικών εταιριών, αντί να πληρώνει απλά άδειες και άρα να οδηγείται σε μια αδιάκοπη εκροή συναλλάγματος χωρίς να δημιουργείται γνώση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, χωρίς να αξιοποιοείται το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό που έχει η χώρα ή τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιείται στα ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. - Η χρηματοδότηση ψηφιακών τεχνολογιών έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία, όταν υπάρχει στόχευση και συντονισμός των διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων από διαφορετικούς πόρους, δημόσιους οργανισμούς ή φορείς χρηματοδότησης. 2. Παρατηρήσεις Στη συνέχεια παρουσιάζουμε τα βασικά μας σχόλια για το σύνολο της στρατηγικής. Η γενική κατεύθυνση που λείπει και πρέπει απαραιτήτως να συμπληρωθεί είναι η διασύνδεση: - με πρωτοβουλίες που υπάρχουν ήδη - με πολιτικές που έχουν ήδη καταρτιστεί - με νομοθετικές και κανονιστικές ενέργειες για την ψηφιακή ανάπτυξη που ήδη υπάρχουν και, σε διάφορους βαθμούς, λειτουργούν - με δεσμεύσεις της χώρας σε διεθνές επίπεδο - με ψηφιακές υποδομές που ήδη υπάρχουν και, σε διάφορους βαθμούς, λειτουργούν Η στρατηγική επιδέχεται βελτιώσεων στα ακόλουθα σημεία: - Θα πρέπει να προσδιοριστεί η κυριότητα της στρατηγικής και ο θεσμικός ρόλος τους φορέα που τη συντάσσει. Δεν είναι ξεκάθαρος ο ρόλος της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομίων σε σχέση με τη στρατηγική, ούτε οι αρμοδιότητες της σε σχέση με την εφαρμογή της. Ειδικότερα: o πως συνδέεται με άλλους φορείς του δημοσίου τομέα που επίσης έχουν αρμοδιότητα για την κατάρτιση και υλοποίηση στρατηγικών που αφορούν στην ψηφιακή υποδομή, εφαρμογές και πολιτική στη χώρα. Ειδικότερα πως συνδέεται με • τα κείμενα του Γραφείου του Πρωθυπουργού σε σχέση με την Στρατηγική για τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) • τη στρατηγική του Υπουργείου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ειδικότερα στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα σε σχέση (α) με το Open Government Partnership και (β) την υλοποίηση του Ψηφιακού Θεματολογίου της Ευρωπαϊκής ένωσης • τις στρατηγικές προτεραιότητες του υπουργείου ανάπτυξης και μεμονωμένων υπουργείων (π.χ. του Υπουργείο Πολιτισμού, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ) ή φορέων (π.χ. ΕΟΤ, ΕΚΧΑΕ) σε σχέση με το Πλαίσιο Στήριξης για τη νέα προγραμματική περίοδο (ΕΣΠΑ Β ή ΣΕΣ). • Άλλα κείμενα ελληνικών πολιτικών που έχουν γίνει στο πλαίσιο εφαρμογής του ψηφιακού θεματολογίου (π.χ. η ψηφιακή Ελλάδα 2020 (http://www.digitalgreece2020.gr/) • Τη δουλειά που έχουν κάνει οι περιφέρειες στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ (ή ΣΕΣ) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περιφερειακή στρατηγική για την Έξυπνη Εξειδίκευση (π.χ. αυτή της Ηπείρου που είναι και από τις πιο ανεπτυγμένες http://epirusinnovationcouncil.blogspot.gr/2013/03/blog-post_26.html) o Τις αρμοδιότητες και δυνατότητες εφαρμογής της στρατηγικής ή το κοινό στο οποίο απευθύνεται. - Θα πρέπει να προσδιοριστούν οι υπεύθυνοι για την υλοποίηση συγκεκριμένων κεφαλαίων της στρατηγικής (π.χ. στην περίπτωση των ανοικτών δεδομένων θα πρέπει να φαίνεται η ευθύνη του κάθε φορέα σε σχέση με το άνοιγμα και την υλοποίηση της στρατηγικής. Είναι η ΕΚΧΑΕ ή το υπουργείο περιβάλλοντος υπεύθυνο για το άνοιγμα των δεδομένων του Κτηματολογίου και πως θα υλοποιηθεί η στρατηγική αυτή;) - Θα πρέπει να υπάρξει σύνδεση με στρατηγικά κείμενα του παρελθόντος και να εξετασθεί η συνέχεια στην ψηφιακή πολιτική. Για παράδειγμα, στο παρελθόν έχουν γίνει στρατηγικά κείμενα τόσο από την (τότε) Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού (τουλάχιστον για δύο προγραμματικές περιόδους μέχρι το 2014), όσο και από άλλους φορείς (π.χ. το γραφείο του πρωθυπουργού ή τον ΟΚΧΕ). Πως συνδέεται η νυν στρατηγική με τις προηγούμενες; πόσο κοντά είμαστε στους σχετικούς στόχους και ως προς τι διαφέρει με αυτές; - Χρειάζεται σύνδεση με τις βασικές νομοθετικέ δράσεις στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και εμπορίου και εξειδίκευση της στρατηγικής στο υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Οι αιτιολογικές εκθέσεις των σχετικών νομοθετημάτων περιέχουν πολλά στοιχεία πολιτικής. Πως αναπροσαρμόζονται με βάση τις τωρινές ανάγκες και τι σημαίνει αυτό για την εθνική ψηφιακή στρατηγική για την ανάπτυξη; Αναφέρονται ενδεικτικά οι ακόλουθες περιοχές στις οποίες χρειάζεται σύνδεση της στρατηγικής και η οποία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει: o Ν. 3979/2011 για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση: πως προχωρά η υλοποίησή του όχι μόνο σε σχέση με τις κανονιστικές πράξεις, αλλά και με τις υποδομές που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή του; υπάρχει στρατηγικό και θεσμικό πλαίσιο για την επέκταση του; τι σημαίνει η εφαρμογή του αρ. 19 για τις υπηρεσίες νέφους της δημόσιας διοίκησης (G-cloud) και πως εφαρμόζονται τα πλαίσια συνεργασίας μεταξύ δημοσίων οργανισμών ήδη σε ισχύ και με μεγάλη σημασία για την κατεύθυνση πόρων στη νέα χρηματοδοτική περίοδο; Ενισχύουμε υπηρεσίες κυβερνητικού ή δημόσιου νέφους όπως ο Ωκεανός και ο Πύθος της ΕΔΕΤ, οι υπηρεσίες Software as a Service του ΕΚΤ (και τα δύο θεσμικά κατοχυρωμένα αλλά με ανάγκη για επέκταση στη νέα προγραμματική περίοδο). o Ν. 3882/2010 για τα γεωχωρικά δεδομένα: πως τίθεται σε λειτουργία η Εθνική Πολιτική Γεωπληροφορίας και η Εθνική Επιτροπή Γεωπληροφορίας; πως θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα της μη εφαρμογής των σχετικών διατάξεων από τους φορείς του δημοσίου; πως θα εφαρμοστεί επιτέλους η Οδηγία INSPIRE για τα γεωχωρικά δεδομένα της δημόσιας διοίκησης; o Ν. 3448/2006 για την περαιτέρω χρήση της πληροφορίας του δημοσίου τομέα: πως τίθεται σε εφαρμογή ενόψει του ανοίγματος των δεδομένων και της πύλης δεδομένων data.gov.gr; o Ν. 2472/1997 για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα: πως τίθεται σε εφαρμογή σε σχέση με το άνοιγμα δεδομένων και τι θα πει για την ηλεκτρονική επιχείρηση η περαιτέρω χρήση μεγάλων συνόλων δεδομένων (Big Data). o Ν. 3731/2008 (αρ.27) για το Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Η σχετική Υπουργική Απόφαση έχει εκδοθεί, αλλά δεν υπάρχει επιχειρησιακό σχέδιο εφαρμογής της και δεν είναι ξεκάθαρο πως θα σταματήσει να είναι ευχολόγιο στις προκηρύξεις δημοσίων έργων. - Θα πρέπει η πολιτική να βασίζεται σε μετρικά στοιχεία για σειρά από δραστηριότητες που είναι κομβικές για την οικονομία της γνώσης. Ενδεικτικά αναφέρονται δύο βασικές πηγές: (α) Τα μετρικά στοιχεία του ΕΚΤ (http://metrics.ekt.gr/) για την Έρευνα την Ανάπτυξη και την Καινοτομία και (β) τα σχετικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Τέλος, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοιχεία και από διεθνείς οργανισμούς όπως η Eurostat, ΟΟΣΑ κλπ - Θα πρέπει να υπάρξει σύνδεση με τις επιτυχημένες ηλεκτρονικές υποδομές (π.χ. ΕΔΕΤ, ΕΚΤ) και να υπάρχει σαφής στρατηγική σε σχέση με κεντρικούς διεθνείς φορείς υποδομής ως υπηρεσίας (π.χ. Google). Συνολικά, είναι απαραίτητο να υπάρξουν στρατηγικές προτεραιότητες σε σχέση με τα σημεία στα οποία θα πρέπει να επικεντρωθεί η στρατηγική πολιτική. Ενδεικτικά αναφέρονται ο Τουρισμός, η Έρευνα και η Καινοτομία, η Εκπαίδευση, ο Πολιτισμός, η Γεωργία. Οι προτεραιότητες αυτές θα πρέπει να είναι σε συνάρτηση με τις πολιτικές Έξυπνης Εξειδίκευσης που ήδη έχουν καταρτιστεί και να παρέχουν ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό όραμα, βασισμένο σε στοιχεία και σε συνέχεια των πολιτικών, κανονιστικού, νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου αλλά και ηλεκτρονικών υποδομών που ήδη υπάρχουν.