Άρθρο 59

Στη παράγραφο 1 του άρθρου πρέπει να προστεθεί και το πρότυπο ISO/IEC 16001 που περιλαμβάνει την ενεργειακή διαχείριση (φορείς διαπιστευμένοι κτά ISO/IEC 17021)

Η Παράγραφος 2 καταργείται και αντικαθίσταται από :
Οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και δοκιμές περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ελέγχων και Δοκιμών που υποχρεωτικά περιλαμβάνεται στο Π.Π.Ε. μορφότυπο του οποίου αναφέρεται στο πρότυπο ENV 1090.1 αποτελώντας αναπόσπαστο τμήμα του ΠΠΕ και εφαρμόζονται ως έχουν εγκριθεί. Οι έλεγχοι και Δοκιμές πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε διαπιστευμένα εργαστήρια σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025.
Στον προϋπολογισμό των έργων περιλαμβάνονται άρθρα για τη πληρωμή των ελέγχων και δοκιμών.

Θα πρέπει να προστεθεί στο άρθρο και η παρακάτω παράγραφος :

Το Πρόγραμμα Ποιότητας έργου συντάσσεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο διεθνές πρότυπο ISO 10005, όπως αυτό ισχύει διαχρονικά.

Θα πρέπει να προστεθεί στο άρθρο και η εξής παράγραφος:

Ο Ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να εκπονήσει για το έργο Πρόγραμμα Commissioning (Λειτουργικής Παραλαβής Συστημάτων), το οποίο θα εξειδικεύεται ανά περίπτωση έργου σε σχετικές ΥΑ που θα εκδοθούν μετά τη ψήφιση του παρόντος Νόμου.

Άρθρο 59.
Μετά το τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 59 του ν. 3669/08 να προστεθεί παράγραφος 6 ως εξής:
«6. Εάν ο ανάδοχος δεν εφαρμόζει το Πρόγραμμα Ποιότητας του Έργου η Διευθύνουσα Υπηρεσία εφαρμόζει τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των άρθρων 82 και επόμενα του παρόντος κώδικα.»
Επίσης στο ίδιο άρθρο έχουν αγνοηθεί οι επιθεωρητές του Ειδικού Σώματος Ελεγκτικών Συστημάτων και Προγράμματος Διασφάλισης Ποιότητας Δημοσίων Έργων, ΔΕΕΠΠ/οικ.4/19.1.01.

Άρθρο 59
Σημείο 1, Παράγραφος 3.
– Δε γίνεται αναφορά σε όλα τα σχετικά πρότυπα, καθώς και διευκρινίσεις για τα Προγράμματα Ποιότητας.
Έτσι, στο τέλος της παραγράφου 3 του σημείου 1 του άρθρου 59, προτείνεται να προστεθεί κείμενο ως εξής:
«…, για συστήματα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας κατά OHSAS 18001 και ΕΛΟΤ 1801 (ISO/IEC 17021), καθώς και για συστήματα διαχείρισης ενέργειας κατά ISO 16001 (ISO/IEC 17021).
Το Π.Π.Ε. θα είναι εναρμονισμένο με το ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ ISO 10005 όπως κάθε φορά ισχύει, ή ισοδύναμο. Η σύνταξη κι έγκριση του Π.Π.Ε. θα γίνεται από έμπειρους διπλωματούχους μηχανικούς μέλη του Τ.Ε.Ε. με αποδεδειγμένη τεχνική επάρκεια, ικανότητα και δεξιότητες.
O Ανάδοχος είναι υποχρεωμένος πριν την έναρξη κατασκευής να εκπονήσει Μεθοδολογίες Εργασιών, οι οποίες θα αφορούν τις εργασίες που θα πραγματοποιηθούν στο έργο και θα περιλαμβάνουν κατ’ ελάχιστον: τις Προδιαγραφές, τα Πρότυπα και τους Κανονισμούς που θα εφαρμοσθούν, τα υλικά που θα ενσωματωθούν στη συγκεκριμένη κατασκευή, τον εξοπλισμό και το προσωπικό (πόροι) που θα απαιτηθεί για την ολοκλήρωση της εργασίας, τις απαραίτητες προεργασίες που απαιτούνται, την αναλυτική περιγραφή της μεθόδου ανά φάση ή δραστηριότητα εργασιών, τους αναγκαίους ελέγχους και δοκιμές, τα απαιτούμενα μέτρα ασφάλειας και υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και τα σχετικά έντυπα τεκμηρίωσης που θα χρησιμοποιηθούν. Οι Μεθοδολογίες Εργασιών εντάσσονται στα πλαίσια υποστηρικτικής τεκμηρίωσης του Π.Π.Ε.
Οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και δοκιμές περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ελέγχων και Δοκιμών (Σ.Ε.Δ.), το οποίο υποχρεωτικά θα περιλαμβάνεται στο Π.Π.Ε. αποτελώντας αναπόσπαστο τμήμα του, θα εφαρμόζονται ως έχουν εγκριθεί από τον Κύριο του Έργου. Στο Σχέδιο Ελέγχων και Δοκιμών ο Ανάδοχος θα πρέπει να περιγράψει ρητά και μονοσήμαντα ως έγγραφα αναφοράς τους κανονισμούς και τα πρότυπα που θα ακολουθήσει για τον έλεγχο της ποιότητας των προσκομιζομένων υλικών κι εξοπλισμού, καθώς και των εργασιών που θα πραγματοποιήσει. Τονίζεται ότι ο Κύριος του Έργου ή η Επιβλέπουσα Αρχή ή η Διευθύνουσα Υπηρεσία διαθέτει το δικαίωμα να επιλέξει την εφαρμογή των κανονισμών, προτύπων κλπ. εκείνων που κατά τη γνώμη του εξασφαλίζουν την ποιότητα των υλικών που επιθυμεί. Τα Πρότυπα αυτά θα πρέπει να βρίσκονται στην κατοχή τόσο του Αναδόχου, όσο και του Κυρίου του Έργου.

Άρθρο 59
Σημείο 2, Παράγραφος 5.
– Οι έλεγχοι θα πρέπει να διενεργούνται από Διαπιστευμένα Εργαστήρια σύμφωνα με το σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025.
Έτσι, η παράγραφος 5 του σημείου 2 του άρθρου 59, προτείνεται να γίνει ως εξής:
«Οι εργαστηριακοί έλεγχοι και δοκιμές θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε διαπιστευμένα εργαστήρια σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025 όπως κάθε φορά ισχύει, ή ισοδύναμο. Στην περίπτωση που οι εργαστηριακοί έλεγχοι και δοκιμές θα πραγματοποιούνται σε εγκατεστημένα εργοταξιακά εργαστήρια, αυτά θα πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025 όπως κάθε φορά ισχύει, ή ισοδύναμο. Για το εργοταξιακό εργαστήριο δεν απαιτείται διαπίστευση, είναι όμως απαραίτητη η έγκριση λειτουργίας του από τον Κύριο του Έργου. Οι υπεύθυνοι λειτουργίας του εκάστοτε Εργαστηρίου θα πρέπει να είναι διπλωματούχοι μηχανικοί μέλη του Τ.Ε.Ε. με αποδεδειγμένη εμπειρία, ικανότητα και τεχνική επάρκεια. Οι δεξιότητες, η ικανότητα, η επάρκεια και η εμπειρία των ανωτέρω στελεχών του έργου θα αποδεικνύονται με σχετικές Βεβαιώσεις, Πιστοποιητικά και λοιπά αποδεικτικά έγγραφα, επιπλέον του Βιογραφικού Σημειώματος.
Καθορίζεται ποσοστό έως 1% επί του προϋπολογισμού του έργου, το οποίο θα διατίθεται για τη διενέργεια ελέγχων και δοκιμών ποιότητας, οι οποίοι διενεργούνται από διαπιστευμένα εργαστήρια της ημεδαπής ή αλλοδαπής, πέραν των ελέγχων και δοκιμών που προβλέπονται από το Π.Π.Ε., τα συμβατικά τεύχη και την παράγραφο 4 του παρόντος.»

Άρθρο 59
Σημείο 3, Παράγραφος 3.
– Δε διασαφηνίζεται η συσχέτιση των ουσιωδών ελαττωμάτων με την πιστοποίηση.
Έτσι, στο τέλος της παραγράφου 3 του σημείου 3 του άρθρου 59, προτείνεται να προστεθεί κείμενο ως εξής:
«Οι εργασίες που δεν έχουν υποβληθεί από τον Ανάδοχο και δεν έχουν εγκριθεί από τον Κύριο του Έργου τα υλικά προς ενσωμάτωση στο Έργο, ή δεν έχουν διενεργηθεί οι εργαστηριακοί έλεγχοι και δοκιμές που προβλέπονται από το Πρόγραμμα Ποιότητας Έργου, ή που παρουσιάζουν ουσιώδη ελαττώματα, δεν περιλαμβάνονται στην πιστοποίηση.»

2. Στη σελ. 64 άρθρο 59, που αφορά τη νέα παράγραφο 3 του άρθρου 59 του ν.3669/2008, να τροποποιηθεί ως εξής:
«3. Η επίβλεψη της εφαρμογής των Προγραμμάτων Ποιότητας Έργων, η υλοποίηση των σχεδίων ελέγχων και δοκιμών, καθώς και η αξιολόγηση των εργαστηριακών ελέγχων και δοκιμών, θα ανατίθενται σε διαπιστευμένους φορείς Επιθεώρησης – Πιστοποίησης, σύμφωνα με τα πρότυπα ISO/IEC 17021 για συστήματα διαχείρισης ποιότητας ISO 9001 κατ’ ελάχιστο στο πεδίο EA 28 στην Ελλάδα ή σε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ISO/IEC Guide 66 (EN ISO/IEC 17021) για συστήματα διαχείρισης περιβάλλοντος κατά ISO 14001 και EN 45012 (ISO/IEC 17021), για συστήματα υγείας και ασφάλειας κατά OHSAS 18001 και ΕΛΟΤ 1801
να προστεθεί:

«που εποπτεύονται από το ΕΣΥΔ και οι οποίοι έχουν κατάλληλη εμπειρία από παρόμοια έργα και στελεχώνονται από μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων που έχουν εφαρμογή στο έργο.»

Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται τα όρια των αμοιβών για τις ως άνω προσφερόμενες υπηρεσίες, μέσα στα όρια που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου».

3. Στη σελ. 64 άρθρο 59, που αφορά τη νέα παράγραφο 5 του άρθρου 59 του ν.3669/2008, να τροποποιηθεί ως εξής:

«Καθορίζεται ποσοστό έως 2% του προϋπολογισμού του έργου, το οποίο διατίθεται για τη διενέργεια επιθεωρήσεων, ποιοτικών ελέγχων και δοκιμών, που διενεργούνται από το Κ.Ε.Δ.Ε., τα Περιφερειακά Εργαστήρια Δημοσίων Έργων και διαπιστευμένους, κατά την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, φορείς Επιθεώρησης – Πιστοποίησης, πέραν των ποιοτικών ελέγχων που προβλέπονται από το Π.Π.Ε., τα συμβατικά τεύχη και την παράγραφο 4 του παρόντος.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζεται κλιμακωτά το ποσοστό της προηγούμενης παραγράφου ανάλογα με το ύψος του προϋπολογισμού δημοπράτησης του έργου και ρυθμίζονται όλα τα θέματα αναφορικά με τους ανωτέρω ελέγχους, όπως ο προγραμματισμός, η ανάθεση της διενέργειας των ελέγχων, οι δαπάνες που καλύπτονται, ο τρόπος πληρωμής και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για την υλοποίηση των ελέγχων και την αποτελεσματικότητά τους».

Με βάση αυτήν την απόφαση, θα πρέπει να διαμορφώθεί το θεσμικό πλαίσιο για τη συμμετοπή των φορέων, όπως ο ελάχιστος χρόνος απασχόλησης, τα προσφερόμενα, η καταλληλότητα των φορέων με μόνιμη στελέχωση από μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων, οι δαπάνες ανάλογα το ύψος προϋπολογισμού κλπ.

Στο άρθρο 59, η Ελληνική Πολιτεία σκοπεύει να καθιερώσει το ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΟ στοιχείο της δυνατότητας του ελέγχου της ποιότητας των Δημοσίων Έργων μέσω της εμπλοκής Ανεξάρτητων Διαπιστευμένων Φορέων.
Η προσέγγιση αυτή θα αποτρέψει συνολικά ή μερικά (ανάλογα με την ΕΚΤΑΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ και την ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ του Ανεξάρτητου Διαπιστευμένου Φορέα)τις ποιοτικές μη συμμορφώσεις (σφάλματα) που παρατηρούνται σήμερα σε σημαντικό αριθμό έργων στην Ελληνική Επικράτεια, όπως αυτές αποτυπώνονται στις σχετικές εκθέσεις των Επιβλεπουσών/Διευθυνουσών Υπηρεσιών των Δημόσιων Φορέων και του ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΕΣΠΕΛ)/ΥΠΟΙΚ.
Για την αποτελεσματική εφαρμογή της υπό νομοθέτηση πρότασης οι Διευθύνουσες/Επιβλέπουσες/Τεχνικές Υπηρεσίες των Δημοσίων Φορέων, ως αποκλειστικά υπεύθυνες από τη νομοθεσία για την ποιότητα των εκτελούμενων έργων τους, θα πρέπει να αποκτήσουν τη δυνατότητα:
1. Να θέτουν απαιτήσεις/επίπεδο ποιότητας ανά τύπο εκτελούμενου έργου.
2. Να θέτουν κριτήρια επιλογής του Ανεξάρτητου Διαπιστευμένου Φορέα, ανά τύπο εκτελούμενου έργου.
3. Να υλοποιούν τις σχετικές διαδικασίες επιλογής/ανάδειξης του Ανεξάρτητου Διαπιστευμένου Φορέα.
4. Να συνεργάζονται με τον Ανεξάρτητο Διαπιστευμένο Φορέα κατά την περίοδο παροχής των υπηρεσιών του, με σκοπό το βέλτιστο ποιοτικό αποτέλεσμα του έργου.

Οι παραπάνω απαιτήσεις προϋποθέτουν εμπλοκή στελεχών με ειδικές γνώσεις και εμπειρία, που σήμερα υπάρχουν σε μικρό αριθμό στο Δημόσιο Τομέα.
Για την κάλυψη των παραπάνω απαιτήσεων προτείνεται να ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΘΟΥΝ στους Δημόσιους Φορείς που υλοποιούν έργα, μια ή περισσότερες θέσεις Μηχανικών με αντικείμενο τις δράσεις ποιότητας και τον διακριτικό τίτλο «Μηχανικός ή Υπηρεσία Ποιότητας».
Ο αριθμός των Μηχανικών θα καθορίζεται από τη φύση, τον αριθμό, τη συχνότητα, το ύψος δαπάνης των έργων και τη γεωγραφική περιοχή δραστηριοποίησης του κάθε Δημόσιου Φορέα.
Οι μηχανικοί, αρχικά, μπορεί να είναι ήδη υπηρετούντες υπάλληλοι με εμπειρία επιβλέψεων τεχνικών έργων, στους οποίους οικειοθελώς (αν είναι δυνατόν) θα ανατεθούν τα παραπάνω καθήκοντα μετά από ειδική εκπαίδευση.
Η στοχευμένη εκπαίδευση στις προπεριγραφόμενες απαιτήσεις προτείνεται να παρέχεται από το ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ/ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ, το οποίο διαθέτει ήδη εμπειρία επιμόρφωσης στελεχών του Δημόσιου Τομέα σε γενικά θέματα ποιότητας, στο σύνολο των Περιφερειών της χώρας.
Επίσης, η παραπάνω εκπαιδευτική δράση πρέπει να είναι σχεδιασμένη ώστε να επιτυγχάνεται ταυτόχρονα μεταφορά τεχνογνωσίας ποιότητας από Δημόσιους Φορείς που διαθέτουν ήδη αντίστοιχα τμήματα(π.χ. ΥΠΟΜΕΔΙ/ΚΕΔΕ, ΥΠΟΜΕΔΙ/ΔΙΠΑΔ, ΥΠΟΜΕΔΙ/ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, ΕΣΠΕΛ/ΥΠΟΙΚ, ΕΣΥΔ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΗ/ΚΔΕΠ κ.λ.π.) στα προαναφερόμενα στελέχη.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι παραπάνω απόψεις αποτελούν προσωπικές θέσεις του συντάξαντος.