1. Η αρχή διενεργεί έλεγχο στους συρμούς που κυκλοφορούν στην εθνική σιδηροδρομική υποδομή.
2. Εάν κατά τη διενέργεια του ανωτέρω ελέγχου διαπιστωθεί ότι ο μηχανοδηγός:
α) δεν κατέχει άδεια μηχανοδηγού
β) δεν κατέχει κατάλληλο πιστοποιητικό για το τροχαίο υλικό και την υποδομή που χρησιμοποιεί
γ) δεν κατέχει τα νόμιμα έγγραφα πιστοποίησης μηχανοδηγών τρίτων, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρών για διασυνοριακές μεταφορές σύμφωνα με το άρθρο 8,
δ) οδηγεί χωρίς ισχύουσα άδεια ή πιστοποιητικό ή που έχει αφαιρεθεί ή ανακληθεί,
ε) κατέχει ή χρησιμοποιεί πλαστή ή παραποιημένη άδεια μηχανοδηγού
στ) κατέχει ή χρησιμοποιεί πλαστό ή παραποιημένο πιστοποιητικό,
ζ) έχει παραχωρήσει την οδήγηση σε πρόσωπο χωρίς άδεια ή πιστοποιητικό ή που του έχουν αφαιρεθεί τα στοιχεία αυτά,
η) οδηγεί υπό την επίδραση αλκοόλ, με συγκέντρωση στο αίμα (εκπνεόμενο αέρα): άνω των 0,20g/l (0.10 mg/l), όπως τα εν λόγω όρια συγκεντρώσεων δύνανται να αναπροσαρμόζονται εκάστοτε με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του συναρμόδιου Υπουργού που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
θ) οδηγεί χωρίς ένας άλλος μηχανοδηγός, που διαθέτει έγκυρο πιστοποιητικό για τη συγκεκριμένη υποδομή να βρίσκεται δίπλα του κατά την οδήγηση, στις παρακάτω περιπτώσεις:
(i) εκτροπής των οδηγούμενων συρμών ή συντήρησης των γραμμών λόγω διατάραξης της σιδηροδρομικής υπηρεσίας,
(ii) χρησιμοποίησης συρμών ιστορικής αξίας, για εξαιρετικές και έκτακτες υπηρεσίες,
(iii) σε εξαιρετικές και έκτακτες υπηρεσίες εμπορευμάτων,
(iv) για την παράδοση ή επίδειξη νέου συρμού ή μηχανής έλξης ή
(v) για τους σκοπούς της εκπαίδευσης και εξέτασης μηχανοδηγών,
επιβάλλεται πρόστιμο στο διαχειριστή υποδομής ή στην σιδηροδρομική επιχείρηση, κατά περίπτωση, ύψους 50.000 ευρώ για τις περιπτώσεις ε), στ) και η) και ύψους 30.000 ευρώ για τις λοιπές περιπτώσεις.
Ειδικότερα στην περίπτωση η) αν διαπιστωθεί ότι ο μηχανοδηγός οδηγεί υπό την επίδραση αλκοόλ, με συγκέντρωση στο αίμα (εκπνεόμενο αέρα), άνω των 0,80g/l (0.40 mg/l), επιπρόσθετα της επιβολής προστίμου γίνεται ανάκληση της άδειας του μηχανοδηγού για έξι (6) μήνες και σε περίπτωση υποτροπής αφαιρείται οριστικά αυτή.
3. Η επιβολή του προστίμου της προηγούμενης παραγράφου γίνεται με πράξη του διενεργούντα τον έλεγχο, την οποία συντάσσει επί τόπου.
Αντίγραφο της πράξης επιβολής προστίμου με πρόσκληση στον παραβάτη ή τους παραβάτες για πληρωμή του προστίμου εντός είκοσι (20) ημερών διαβιβάζεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) για βεβαίωση.
Τα πρόστιμα εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα περί Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων και αποτελούν έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού.
4. Η Αρχή είναι αρμόδια για τη διενέργεια έρευνας σχετικά με την τήρηση των διατάξεων του παρόντος από τους μηχανοδηγούς, τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, τους διαχειριστές υποδομής, τους εξεταστές και τα εκπαιδευτικά κέντρα.
Εάν διαπιστωθεί κατά τους ελέγχους ότι:
α) δεν τηρήθηκε η σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 23 υποχρέωση διαχειριστή υποδομής,
β) δεν τηρούνται τα κριτήρια με τα οποία έγινε η αναγνώριση εκπαιδευτικού κέντρου σύμφωνα με το άρθρο 23,
γ) δεν τηρείται η διάρκεια εκπαίδευσης σύμφωνα με το άρθρο 23,
δ) δεν τηρούνται τα κριτήρια για τους εξεταστές σύμφωνα με το άρθρα 25,
ε) δεν τηρούνται οι περιοδικές ιατρικές εξετάσεις και δοκιμασίες σύμφωνα με το άρθρο 16,
στ) δεν έχει ενημερωθεί η Αρχή για παύση εργασίας μηχανοδηγού σύμφωνα με το άρθρο 17,
ζ) δεν τηρείται η διαδικασία παρακολούθησης μηχανοδηγών σύμφωνα με το άρθρο 18,
η) δεν τηρείται η διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών σύμφωνα με το άρθρο 15,
θ) δεν τηρείται μητρώο των πιστοποιητικών σύμφωνα με το άρθρο 22,
συντάσσεται έκθεση και δύναται, με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή της η Αρχή να επιβάλλει στη σιδηροδρομική επιχείρηση ή στο διαχειριστή υποδομής τις παρακάτω κυρώσεις:
(i) σύσταση για συμμόρφωση προς τις συγκεκριμένες διατάξεις της νομοθεσίας με προειδοποίηση επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση υποτροπής, και
(ii) σε περίπτωση υποτροπής, πρόστιμο δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ για την περίπτωση στ), τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ για την περίπτωση γ), πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ για τις περιπτώσεις β), δ) και ζ), εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ για τις περιπτώσεις ε), η) και θ) και εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ για την περίπτωση α).
5. Η επιβολή του προστίμου της προηγούμενης παραγράφου γίνεται με πράξη της Αρχής. Αντίγραφο της πράξης επιβολής προστίμου με πρόσκληση στον παραβάτη ή τους παραβάτες για πληρωμή του προστίμου εντός είκοσι (20) ημερών διαβιβάζεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) για βεβαίωση.
Τα πρόστιμα εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα περί Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων και αποτελούν έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού.
6. Η Αρχή μόλις ενημερωθεί από την Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων ότι μηχανοδηγός προκάλεσε ατύχημα ή συμβάν, διενεργεί ελέγχους για το μηχανοδηγό αυτόν επί του συνόλου των προϋποθέσεων του άρθρου 13.
7. Εάν η Αρχή διαπιστώσει με οποιοδήποτε τρόπο ότι μηχανοδηγός δεν πληροί πλέον μία ή περισσότερες από τις απαιτούμενες προϋποθέσεις που προβλέπει ο παρών νόμος ή, κατά περίπτωση, η οδηγία 2007/59/ΕΚ για την απόκτηση άδειας μηχανοδηγού και πιστοποιητικού αντίστοιχα, λαμβάνει τα ακόλουθα μέτρα:
α) Εφόσον πρόκειται για άδεια εκδοθείσα από την Αρχή:
Η Αρχή αναστέλλει αμέσως την άδεια με αιτιολογημένη απόφασή της. Η αναστολή είναι προσωρινή ή οριστική ανάλογα με το μέγεθος των προβλημάτων που δημιουργούνται για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Η Αρχή αποστέλλει την απόφασή της στον ενδιαφερόμενο μηχανοδηγό και τον εργοδότη του, ενημερώνοντάς τους για το δικαίωμα προσφυγής σύμφωνα με το άρθρο 21. Η Αρχή στην απόφαση αυτή αναφέρει και τη διαδικασία για την ανάκτηση της άδειας.
β) Εφόσον πρόκειται για άδεια εκδοθείσα από αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Η Αρχή επικοινωνεί με αυτήν και της υποβάλλει αιτιολογημένο αίτημα είτε για τη διεξαγωγή περαιτέρω επιθεώρησης, είτε για την αναστολή της άδειας μηχανοδηγού. Η Αρχή ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις λοιπές αρμόδιες αρχές για το αίτημά της. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 29 παρ. 4 στοιχ. β) της Οδηγίας 2007/59/ΕΚ, η αρχή που εξέδωσε τη συγκεκριμένη άδεια αναλαμβάνει να εξετάσει το αίτημα εντός τεσσάρων εβδομάδων και να κοινοποιήσει την απόφασή της στην Αρχή. Η αρχή η οποία εξέδωσε την άδεια ενημερώνει επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις λοιπές αρμόδιες αρχές για την απόφασή της. Η Αρχή μπορεί να απαγορεύει στους μηχανοδηγούς να εργάζονται στην Ελλάδα μέχρι να της κοινοποιηθεί η απόφαση της εκδούσας αρχής.
γ) Εφόσον πρόκειται για πιστοποιητικό:
Η Αρχή επικοινωνεί με την σιδηροδρομική επιχείρηση ή το διαχειριστή υποδομής που έχει εκδώσει το πιστοποιητικό αυτό και ζητεί είτε τη διενέργεια περαιτέρω επιθεώρησης είτε την αναστολή του πιστοποιητικού.
Η σιδηροδρομική επιχείρηση ή ο διαχειριστής υποδομής που έχει εκδώσει το πιστοποιητικό αυτό λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και ενημερώνει την Αρχή εντός τεσσάρων εβδομάδων. Η Αρχή μπορεί να απαγορεύει στους μηχανοδηγούς να εργάζονται στην Ελλάδα μέχρι να της κοινοποιηθεί η έκθεση της σιδηροδρομικής επιχείρησης ή διαχειριστή υποδομής που εξέδωσε το πιστοποιητικό και ενημερώνει σχετικά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις λοιπές αρμόδιες αρχές.
8. Σε κάθε περίπτωση, εάν η Αρχή κρίνει ότι συγκεκριμένος μηχανοδηγός συνιστά σοβαρή απειλή για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, μπορεί να ζητήσει από το διαχειριστή υποδομής να ακινητοποιήσει το συρμό, μέχρι να αντικατασταθεί ο οδηγός με μηχανοδηγό που κατέχει ισχύουσα άδεια και πιστοποιητικό ή να λάβει κάθε άλλο απαιτούμενο μέτρο. Το αίτημα για την ακινητοποίηση του συρμού από τον ελεγκτή απευθύνεται τηλεφωνικά προς τον υπεύθυνο του πλησιέστερου σιδηροδρομικού σταθμού και προς τους υπευθύνους ασφάλειας του διαχειριστή υποδομής και της σιδηροδρομικής επιχείρησης. Η Αρχή ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις λοιπές αρμόδιες αρχές, κατά την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας 2007/59/ΕΚ για κάθε τέτοια απόφαση
9. Η Αρχή ενημερώνει το μητρώο του άρθρου 22 σε κάθε περίπτωση που μεταβάλλονται τα στοιχεία του μητρώου από τις παραπάνω αναφερόμενες πράξεις.
10. Αν η Αρχή κρίνει ότι απόφαση που έλαβε αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαίκής Ένωσης, βάσει της παραγράφου 7 του παρόντος άρθρου, δεν πληροί τα σχετικά κριτήρια, προσφεύγει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 29 της Οδηγίας 2007/59/ΕΚ, έχοντας τη δυνατότητα διατήρησης της απαγόρευσης οδήγησης του μηχανοδηγού στην Ελλάδα μέχρι να ληφθεί η οριστική απόφαση.
11. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων δύνανται να αναπροσαρμόζεται το ύψος των προστίμων του παρόντος άρθρου.