Αρχική Διαβούλευση για τον εκσυγχρονισμό του Συστήματος Λιμενικής ΔιακυβέρνησηςΕρώτημα 1Σχόλιο του χρήστη Ε.ΛΙΜ.Ε. | 6 Ιουλίου 2017, 13:01
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ε.ΛΙΜ.Ε.' | 6 Ιουλίου 2017, 13:01

    Η Ένωση Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ), τόσο κατά τις συνεδριάσεις του Δ.Σ. της όσο και στις θεματικές ομάδες εργασίας που έχει συστήσει, έχει ασχοληθεί με τα μείζονα θέματα Λιμενικής Διακυβέρνησης σε θεσμικό/νομοθετικό όσο και σε επιχειρησιακό/λειτουργικό επίπεδο των ΦΔΛ και έχει υποβάλλει τις απόψεις της, με συγκεκριμένες προτάσεις επίλυσής τους προς την εποπτεύουσα Αρχή (ΥΝΝΠ).Σταχυολογώντας τα θέματα αυτά, επαναφέρουμε στη διαβούλευση τα θέματα τα οποία θεωρούμε σημαντικά για την εύρυθμη λειτουργία των Οργανισμών Λιμένων – μελών της ΕΛΙΜΕ (ΝΠΙΔ). 1.:Ο μη νόμιμος χαρακτηρισμός των Οργανισμών Λιμένων («Ο.Λ.») ως Φορέων Γενικής Κυβέρνησης (πλην ΟΛΠ/ΟΛΘ, εισηγμένων στο ΧΑΑ). Οι φορείς που περιλαμβάνονται στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης καθορίζονται κατ’αρχήν από το νόμο (βλ. άρθρο 14 Ν. 4270/14). Για την κατάταξη, όμως, ενός νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης απαιτείται προηγούμενη κρίση σχετικά με τη συνδρομή των τασσόμενων στις οικείες διατάξεις κριτηρίων. Συγκεκριμένα, προκειμένου να υπαχθεί ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης, εξετάζεται αν το εν λόγω πρόσωπο ελέγχεται και χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από την Κεντρική Διοίκηση (Ολ ΣΤΕ 3404/2014, ΣΤΕ 2497/2013). Συνεπώς, οι Ο.Λ. που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, διεπόμενα από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, διαθέτοντας ίδια διοίκηση, ανεξάρτητη ταμειακή υπηρεσία και ιδιαίτερο προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων, με βάση τον οποίο γίνεται η οικονομική διαχείρισή τους, ίδια περιουσία και δικούς τους πόρους, ανεξάρτητη και αυτοτελή εσωτερική οργάνωση και λειτουργία με βάση κανονισμούς που συντάσσονται από τα όργανα διοίκησης αυτών, δεν υπάγονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, από τον οποίο αντιθέτως ευθέως εξαιρούνται αφού βασικός μέτοχος τους είναι το ΤΑΙΠΕΔ ούτε ελέγχονται από την Κεντρική Διοίκηση, κατά την έννοια των σχετικών ορισμών του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εθνικών και Περιφερειακών Λογαριασμών της Κοινότητας. Ως εκ τούτου, δεν συντρέχει κανένα από τα δύο σωρευτικά τιθέμενα κριτήρια για την κατάταξή τους από την ΕΛΣΤΑΤ στον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης και την ένταξή τους στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης (Βλ. συναφώς ΑΠ 113/17). Η εκ μέρους της ΕΛ.ΣΤΑΤ μη νόμιμη ένταξη των Ο.Λ. στον πίνακα των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και η από πλευράς διοίκησης αντιμετώπιση τους ως μέρους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, υπονομεύει την καθημερινή τους λειτουργία, επιβάλλοντας την τήρηση παράλληλων πολύπλοκων και εν τέλει δυσεφάρμοστων διοικητικών και λογιστικών διαδικασιών και καταχωρήσεων,που εξυπηρετούν αποκλειστικά την λογική του Δημόσιου Λογιστικού, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν την λειτουργία μιας μεγάλης ΑΕ,όπως οι Ο.Λ. Οι διαδικασίες αυτές, αφενός είναι ασύμβατες με την λογιστική λογική μιας ΑΕ, αφετέρου συνιστούν προφανή οπισθοδρόμηση για την Δημόσια Διοίκηση, επιβαρύνοντας περαιτέρω την υφιστάμενη γραφειοκρατία και το διαχειριστικό κόστος, γεγονός που θα μπορούσε κάλλιστα να αποφευχθεί με την όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένη αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής. Ιδιαίτερα επισημαίνεται συναφώς ότι οι διατάξεις των εξής νόμων, διαταγμάτων και αποφάσεων, δημιουργούν οξύ πρόβλημα λειτουργίας των Ο.Λ. - Ν.4111/2013- ΦΕΚ 18Α /25.01.2013, - ΥΑ υπ’ αρ. 2/23416/ΔΠΓΚ-ΦΕΚ 607Β/15.03.2013, - Ν.4270/2014 – ΦΕΚ 143Α /28.06.2014, - Ν.4334/2015 – ΦΕΚ 80Α /16.07.2015, - Ν.4337/2015 – ΦΕΚ 129Α /17.10.2015, - ΥΑ υπ’ αρ. 2/82445/ΔΠΓΚ-ΦΕΚ 2934Β/31.12.2015 - Π.Δ 80/2016 – ΦΕΚ 145Α /05.08.2016, Το εν λόγω Π.Δ. επιβάλλει σε Φορείς της Δημόσιας Διοίκησης δυσβάστακτο διαχειριστικό φόρτο και γραφειοκρατία – ταλαιπωρώντας πλέον τους πολίτες και τα στελέχη της – και υποχρεώνει πλέον, χωρίς διαχωρισμούς ή ελαστικότητα, όλους τους Φορείς Γενικής Κυβέρνησης. Προς άμεση επίλυση του προβλήματος που – υπενθυμίζεται- ξεκινά από την μη νόμιμη αντιμετώπιση των Ο.Λ. από την ΕΛΣΤΑΤ, προτείνεται η θέσπιση νομοθετικά της εξαιρέσεως των Ο.Λ. από τους Φορείς Γενικής Κυβέρνησης. 2.: Επιβολή Δημοτικών τελών και Φόρων. Η σχετική διένεξη υφίσταται σε αρκετούς Οργανισμούς Λιμένων – μέλη της ΕΛΙΜΕ, η οποία έχει μετατραπεί σε δικαστική διαμάχη με τους οικείους Δήμους. Το πρόβλημα χρήζει συνολικής αντιμετώπισης σε συνεννόηση τόσο με τα συναρμόδια Υπουργεία όσο και με τον συλλογικό φορέα της Τ.Α. την ΚΕΔΕ. Στις σχετικές συζητήσεις του Δ.Σ. της ΕΛΙΜΕ, έγινε κατανοητό μετά και από την γνωμοδότηση των νομικών συμβούλων της, ότι ο νόμος είναι πάνω από σαφής ότι τα τέλη αυτά είναι ανταποδοτικά. Δηλαδή ο Δήμος δύναται να εισπράττει τέλη για υπηρεσίες τις οποίες μπορεί να παρέχει στο λιμάνι και μόνο τότε. Η σχετική νομική γνωμοδότηση που βασίζεται στην ισχύουσα νομοθεσία και νομολογία, ώστε να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση από τα μέλη της ΕΛΙΜΕ, έχει γίνει ταυτόχρονα γνωστή στο αρμόδιο Υπουργείο, μέχρις ότου τουλάχιστον να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση που θα λύνει το πρόβλημα σε μόνιμη βάση. Στην περίπτωση αυτή το Δ.Σ. υιοθέτησε και υπέβαλλε στο αρμόδιο Υπουργείο την τεκμηριωμένη γνωμοδότηση και Εισηγητικό Σημείωμα του νομικού Συμβούλου του μέλους της ΕΛΙΜΕ, Οργανισμού Λιμένος Βόλου, όσο αφορά την νομοθετική παρέμβαση που απαιτείται με Σχέδιο τροποποίησης του άρθρου 82, του Β.Δ. 24.9/20.10.1958 (ΦΕΚ 171 Α’), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 60 του Ν. 1416/1984 (ΦΕΚ 18 Α') και τροποποιήθηκε με το άρθρο 13, του Ν.4337/2015 (ΦΕΚ 129 Α'), ώστε το θέμα να λυθεί μόνιμα. 3.: Υποστελέχωση Οργανισμών Λιμένων. Είναι διαπιστωμένο πρόβλημα ότι στους περισσότερους Οργανισμούς Λιμένων αλλά και στα περισσότερα Λιμενικά Ταμεία (είτε Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία είτε Λιμενικά Ταμεία) υφίσταται τεράστιο πρόβλημα επαρκούς εργατοϋπαλληλικού δυναμικού. Αποτέλεσμα του προβλήματος αυτού είναι οι περισσότερες από τις απαιτούμενες λιμενικές υπηρεσίες να παρέχονται μέσω εργολαβικών Συμβάσεων και εργολαβικού προσωπικού, γεγονός που σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος του κύκλου εργασιών των λιμένων αυτών “διαρρέει” προς τις εργολαβικές Συμβάσεις μειώνοντας τα κέρδη των Φορέων Διαχείρισης Λιμένων. Θεωρούμε ότι η κανονική στελέχωση των Φορέων Διαχείρισης Λιμένων είναι απαραίτητη διότι θα αυξήσει μεν, σε περιορισμένο βαθμό, το λειτουργικό τους κόστος, αλλά θα προσθέσουν δύο πλεονεκτήματα στους ΦΔΛ: (α) την αποκτώμενη εμπειρία και τεχνογνωσία που θα αποτελέσει δικό τους κεφάλαιο και (β) το κόστος αυτό θα είναι πολύ μικρότερο από το κόστος των Συμβάσεων με τους εργολάβους. Η κανονική και μόνιμη στελέχωση των ΦΔΛ όμως θα πρέπει να περιλαμβάνει και αυτά τα στελέχη, τα οποία προσφέρουν ήδη την υπηρεσία τους για πολλά χρόνια με συμβάσεις διαφόρων μορφών εργασίας (μπλοκάκι κ.α.), έχοντας αποκτήσει εργασιακή εμπειρία στη διαχείριση των λιμένων, η οποία είναι αξιοποιήσιμη. Επομένως, θεωρούμε ότι είναι αναγκαία η ύπαρξη ενός ελάχιστου ενιαίου οργανογράμματος (συνοδευόμενο από συγκεκριμένη περιγραφή εργασιών) για όλους τους Φορείς Διαχείρισης Λιμένων, που θα προβλέπει την στελέχωση και οργάνωση της εργασίας και θα διευκολύνουν κατά πολύ την οργάνωση και λειτουργία των Φορέων Διαχείρισης Λιμένων. 4.: Καθορισμός όρων δόμησης και χρήσεων Γης στη χερσαία ζώνη Λιμένος. Σύμφωνα με το άρθρο 31 του Ν.4368/2016 (ΦΕΚ Α 21/21-2-2016) «2. Η περίπτωση στ' της παρ. 4 του άρθρου 19 του ν. 2932/ 2001 «Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές. Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής - Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις» (Α' 145) αντικαθίσταται ως εξής: «στ) Η παροχή σύμφωνης γνώμης για τον καθορισμό των χρήσεων γης και των όρων δόμησης, μετά από πρόταση του οικείου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένος, ο οποίος αφορά στη συνολική έκταση της χερσαίας ζώνης του λιμένα, για όλους τους λιμένες, εάν δεν έχει συνταχθεί Γενικό Προγραμματικό Σχέδιο (Master Plan) ή Πρόγραμμα Έργων Ανάπτυξης Λιμένα (Π.Ε.Α.Λ.), προκειμένου να εκδοθεί προεδρικό διάταγμα σύμφωνα με την παράγραφο 9.», για να έχουν ισχύ οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης που περιλαμβάνονται στα master plan των λιμένων, προβλέπεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Από την έκδοση του παραπάνω Νόμου οι τοπικές πολεοδομίες δεν εκδίδουν άδειες στις χερσαίες ζώνες λιμένων, με αποτέλεσμα να παγώσουν, όλα τα έργα (κυρίως κτιριακά) που χρήζουν έκδοσης πολεοδομικής αδείας και οι εκδόσεις αδειών λειτουργίας για τις οποίες απαιτείται βεβαίωση χρήσεων γης. Επομένως, από την στιγμή που είναι απαραίτητη η έκδοση Π.Δ. σύμφωνα και με την νομική γνωμοδότηση των νομικών μας συμβούλων, θα πρέπει η ΕΣΑΛ μετά από σύντομες όσο γίνεται διαδικασίες να γνωμοδοτεί για την έκδοσή του Π.Δ., με αποκλειστική αρμοδιότητα του εποπτεύοντος Υπουργού Ναυτιλίας. Σχετικά θέματα που δημιουργούν προβλήματα στη λειτουργία των ΦΔΛ είναι: (α) η διευθέτηση ορίων χερσαίων ζωνών λιμένα και (β) η αποσαφήνιση της νομοθεσίας αναφορικά με την εκτέλεση έργων στους χώρους των ζωνών λιμένα.