Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ελληνικός Επιμελητηριακός Σύνδεσμος Μεταφορών' | 14 Ιουλίου 2017, 16:53

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σε απάντηση προηγούμενου εγγράφου σας για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος λιμενικής διακυβέρνησης, σας ενημερώνουμε ότι οι προτάσεις του Ελληνικού Επιμελητηριακού Συνδέσμου Μεταφορών θα αποσταλούν με τη μορφή ολοκληρωμένου Υπομνήματος σε σχετική επιστολή. Επιτελική Περίληψη: Η αναδιάταξη και αναζωογόνηση του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης αποτελεί καθοριστικό σημείο πολιτικής παρέμβασης για την ενίσχυση της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής, την ενδυνάμωση των Οργανισμών Λιμένων και των Λιμενικών Ταμείων, την αύξηση και αποδοτική διαχείριση του έργου των χρηστών λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων, την υποστήριξη της παραλιμενικής οικονομίας και της ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς και την εμπέδωση συνεργασίας με αυτοδιοικητικές δομές, ειδικότερα ως προς τον εκσυγχρονισμό και τη μετεξέλιξη των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων. Επιπροσθέτως, η ολοκλήρωση της πορείας ιδιωτικοποίησης του Ο.Λ.Π. και η αντίστοιχη δρομολόγηση της ιδιωτικοποίησης του Ο.Λ.Θ. διαμορφώνουν ένα νέο, σύνθετο για την ελληνική διοικητική πραγματικότητα, τοπίο άσκησης λιμενικής πολιτικής, όπου οι σημαντικότεροι Λιμένες Διεθνούς Ενδιαφέροντος -Πειραιώς και Θεσσαλονίκης- τίθενται υπό νέα Διοίκηση, εκτός Κρατικής αρωγής και επιλογής, ενώ ταυτόχρονα, θεσπίζεται η μέριμνα ρυθμιστικής-εποπτικής παρακολούθησης του Λιμενικού Συστήματος, μέσω της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (Ρ.Α.Λ.) και της Δημόσιας Αρχής Λιμένων (Δ.Α.Λ.). Εξίσου σημαντική η παρουσία και η συστημική διαχείριση εκ μέρους της Ρ.Α.Λ. για τη διασφάλιση όμοιων προϋποθέσεων επιτυχούς ολοκλήρωσης πράξεων παραχώρησης σε άλλους Λιμένες Διεθνούς Ενδιαφέροντος / Εθνικής Σημασίας. Η επισκόπηση, σήμερα, του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης, ορθώς εστιάζει στην απαλοιφή ή/και διόρθωση χρόνιων δυσλειτουργιών και στην εμπέδωση νέας αναπτυξιακής δυναμικής. Υπό την έννοια αυτή, η Δημόσια Διαβούλευση παρουσιάζει στο σύνολό της έναν προβληματισμό, εκθέτοντας διαπιστωμένες αδυναμίες του συστήματος λιμενικής οργάνωσης και διακυβέρνησης, τις οποίες και θα κληθεί να υπερβεί. Συνοψίζοντας, η αφετηρία προβληματισμού της Δημόσιας Διαβούλευσης έγκειται στα ακόλουθα στοιχεία: • στον κατακερματισμό του λιμενικού συστήματος και την ύπαρξη διαφορετικών μορφών Φορέων Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων (ΦΔΕΛ), • στην έλλειψη προσαρμογής του συστήματος λιμενικής διακυβέρνησης στις επιταγές του αντίστοιχου διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών το οποίο δίνει βαρύτητα στη συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ως προς τη συνδεσιμότητα και συνέργεια των διαφορετικών δικτύων, ενισχύοντας την αξιοποίηση και την προσβασιμότητα σε συνδυασμένες μεταφορές, • στη διαπιστωμένη πολυνομία και συντηρητική έκφανση σχεδιασμού του διοικητικού πλαισίου λειτουργίας των Φορέων Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων (ΦΔΕΛ) η οποία στερείται ενθάρρυνσης προσέγγισης μιας σύγχρονης αναπτυξιακής και επιχειρηματικής κουλτούρας, σε συνδυασμό με την πολυδιάσπαση της αρμοδιότητας της εποπτείας επί των ΦΔΕΛ, με συνέπεια τη δυσχέρεια επιμέρους και συνολικής αποτίμησης της λειτουργίας τους, • στην εντεινόμενη επίδραση της υποστελέχωσης ή μη στελέχωσης και έλλειψης τεχνογνωσίας, καθώς και την αδυναμία εντοπισμού και επιλογής κατάλληλων στελεχών επιπέδου διοίκησης στα όργανα λήψης απόφασης, τουλάχιστον σε ΦΔΕΛ όπου η επιλογή γίνεται μέσω αιρετών οργάνων και με συνέπεια τον ισχυρό αντίκτυπο στην άσκηση διαχείρισης, τη διοικητική εποπτεία, καθώς και στην έλκυση νέων πόρων για την υλοποίηση αξιόλογων έργων μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων, • στην αναγκαία συνολική αριθμητική και γεωγραφική αναδιάταξη ΦΔΕΛ, μέσω συγκεκριμένων κριτηρίων, ώστε να ενισχυθούν δομές εποπτείας αντίστοιχες με το κρίσιμο μέγεθος των λιμένων και λιμενικών εγκσταστάσεων που χρίζουν καλύτερης και άμεσης διαχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία περιστολής διοικητικών και οικονομικών βαρών, ως έναν υγιή κανόνα εξορθολογισμού και ενδυνάμωσης στο Λιμενικό Σύστημα, στο σύνολο του. Η συζήτηση για τη Σύστημα Λιμενικής Διακυβέρνησης θα πρέπει να υπερβεί το οριακό σημείο διαχείρισης απόψεων που κατατίθενται στο πλαίσιο μιας συγκυρίας. Πρόκειται για έναν μακρόπνοο στόχο και δίδεται μια ευκαιρία, συσσώρευσης γνώσης, για τη χάραξη μιας πολιτικής επιλογής που θα επιτρέψει στο Εθνικό Λιμενικό Σύστημα να αποκτήσει υπόσταση, δομή και μεγέθη ανάλογα της σύγχρονης αποστολής του, προσβλέποντας σε νέες συνέργειες, δρώντας και επιχειρώντας, σε άξονες με τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές πρόσημο. Η χωρική και επιχειρηματική αναδιάταξη λιμένων διεθνούς ενδιαφέροντος της Μεσογείου και της Β. Αφρικής είναι ενδεικτική των προκλήσεων που θα αντιμετωπίσουν οι Λιμένες της χώρας, καθώς δημιουργούνται, στο εξωτερικό περιβάλλον, νέοι Οργανισμοί Λιμένων, έλκονται νέοι και ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι στη διαχείριση τους, διεξάγονται μεγάλου μεγέθους επενδύσεις σε λιμενικές εγκαταστάσεις και υποδομές επ’ αυτών, καθώς και αναδιατάσσονται οι ροές και οι διαδρομές μετακίνησης φορτίων εμπορευματοκιβωτίων διεθνώς, λαμβάνοντας υπόψη υφιστάμενη και αναπτυσσόμενη υποδομή συνδυασμένων μεταφορών. Η διεξαγωγή μιας αποτίμησης του ισχύοντος περιβάλλοντος ανάπτυξης Εθνικού Λιμενικού Συστήματος είναι ίσως πρώιμη, επιτρέπει όμως να εστιάσουμε στα σημεία όπου και η Δημόσια Διαβούλευση επιδιώκει συγκεκριμένα αποτελέσματα και ως εκ τούτου η διατύπωση απαντήσεων στα ερωτήματα που έχουν τεθεί θα λάβει υπόψη το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο και την αποτελεσματικότητα ή μη διατάξεων που δεν είχαν καθολική ή πλήρη εφαρμογή. Επιπλέον, στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η παράλληλη συζήτηση και διαβούλευση για το θεσμικό πλαίσιο των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, όπου αναμφίβολα θα γίνουν συγκερασμοί και κρίσιμες παραδοχές, σε συνάρτηση με την επικαιροποίηση των χαρακτηριστικών του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης. Ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ., ανταποκρινόμενος στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία θεσμικού διαλόγου, έχει ήδη καταθέσει αναλυτικό Υπόμνημα, εστιάζοντας σε κρίσιμα ζητήματα της προσπάθειας αναδιοργάνωσης του ακτοπλοϊκού συστήματος. Τεκμήριο της εμπειρίας που επιδιώκει να μεταφέρει ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ. αποτελεί η Έρευνα που εκπονήθηκε από ειδική Ομάδα Εργασίας για την Ακτοπλοΐα που συνεστήθη με πρωτοβουλία του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. μαζί με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) και το Εργαστήριο Διοίκησης Ναυτιλιακών και Λιμενικών Επιχειρήσεων (ΕΔΙΝΑΛΕ) του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (στην περίοδο 2013-2014). Η Ομάδα ολοκλήρωσε τις εργασίες της με την εκπόνηση αναλυτικής Έκθεσης, με τίτλο: «Κρίσιμες ώρες για την Ακτοπλοΐα και τις συγκοινωνίες των ελληνικών νησιών: το πρόβλημα και οι πιθανές λύσεις» (Πειραιάς, 2014). Η Έκθεση για την Ακτοπλοΐα της Ομάδας Εργασίας του Ε.Ε.ΣΥ.Μ, αλλά και το σύνολο των παρουσιάσεων της ειδικής εκδήλωση που έγινε στο Ε.Β.Ε.Π., στις 17 Μαρτίου 2014 για το θέμα, έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ε.Ε.ΣΥ.Μ: http://www.eesym.gr/?p=769. Ισχυρή πεποίθηση μας είναι ότι η μεθοδολογία προσέγγισης της ανωτέρω Έρευνας μπορεί να αξιοποιηθεί και για τη συλλογή και σύνθεση θέσεων και επιμέρους προβληματισμού, για την αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης, υποστηρίζοντας και το έργο της παρούσας πρωτοβουλίας Δημόσιας Διαβούλευσης. Άλλωστε, κυρίαρχο στοιχείο της πρωτοβουλίας παραμένει η εξυπηρέτηση ενός Στρατηγικού Σχεδιασμού, όπως συνοψίζεται σε επίπεδο αρχών και διατυπώνεται ως μια Εθνική Στρατηγική, η οποία προτάσσει ένα πλαίσιο-όραμα διακυβέρνησης: «Ολοκληρωμένο και βιώσιμο εθνικό λιμενικό σύστημα για την οικονομική ανάπτυξη και την εδαφική συνοχή με παροχή υψηλής ποιότητας λιμενικών υπηρεσιών, συμμετοχή των λιμένων στα διεθνή δίκτυα εφοδιασμού και μεταφορών και έμφαση στην τοπική ανάπτυξη και απασχόληση» Ευελπιστούμε ότι οι θέσεις και προτάσεις που θα συλλέξει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών, μέσω της Ομάδας Εργασίας και της διενεργούμενης Δημόσιας Διαβούλευσης, θα αποτελέσουν την πρώτη ύλη και την αιτιολογική βάση στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης και εκτενούς εκσυγχρονισμού του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης.