Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Δρ. Στάθης Αβραμίδης' | 13 Νοεμβρίου 2018, 21:29

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  To ανώτατο όριο ηλικίας των 45 ετών για την πρόσληψη ναυαγοσωστών θάλασσας διατηρείται σε ισχύ από την Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας ενάντια στην Ελληνική Νομοθεσία και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Για αυτό τον λόγο έχουν γίνει ήδη προσφυγές στην δικαιοσύνη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Καλό θα ήταν το Υπουργείο Ναυτιλίας, για να αποφύγει τον διασυρμό, να προβεί τώρα στην κατάργηση της παράνομης διάταξης. Αν δεν το κάνει εκουσίως, σύντομα θα υποχρεωθεί με τρόπο που θα αποτελέσει ράπισμα προς τον τρόπου που διαχειρίστηκε την διαβούλευση αγνοώντας τεκμηριωμένες παρεμβάσεις επαγγελματιών ναυαγοσωστικής, Έλληνα Βουλευτή, του Συνηγόρου του Πολίτη, το Ελληνικό και Ευρωπαϊκό δίκαιο, παραδείγματα διεθνούς πρακτικής. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1.Το 2000, το Π.Δ. 23/2000, με τίτλο "Καθορισμός προϋποθέσεων χορηγήσεως άδειας ναυαγοσώστη από τις Λιμενικές Αρχές ως και καθορισμός των υποχρεώσεων του ναυαγοσώστη κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Καθορισμός περιπτώσεων υποχρεωτικής προσλήψεως ναυαγοσώστη σε οργανωμένες ή μη παραλίες, για την προστασία των λουομένων στο θαλάσσιο χώρο", τέθηκε σε ισχύ με σκοπό την ρύθμιση θεμάτων σχετικών με την ίδρυση και λειτουργία σχολών εκπαίδευσης ναυαγοσωστικής θάλασσας καθώς και για την λειτουργία των αντίστοιχων λουτρικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με το άρθρο 5, παρ. 12, οι ναυαγοσώστες ακτής επιτρέπονταν να εργαστούν μόνο μέχρι την ηλικία των 45 ετών. 2.Κατά την εφαρμογή του παραπάνω Π.Δ., προκλήθηκαν σημαντικά προβλήματα σε πλήθος επαγγελματιών (εκπαιδευτές ναυαγοσωστικής και πρώτης βοήθειας, πτυχιούχους ΤΕΦΑΑ, ιδιοκτήτες σχολών ναυαγοσωστικής και υπεύθυνους λειτουργίας λουτρικών εγκαταστάσεων). Τα προβλήματα αυτά, διατυπώθηκαν σε άρθρο μου που δημοσιεύθηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό [βλ. Avramidis, S. (2010). Lifeguard Legislation in Greece. International Journal of Aquatic Research and Education, 4(3), 312-327], φανερώνοντας την ανάγκη επικαιροποίησης της εν λόγω νομοθεσίας. Για τον σκοπό αυτό, πλήθος μεμονωμένων επαγγελματιών του χώρου και συλλογικών φορέων κατέθεσαν προτάσεις από το 2000 έως το 2018. 3.Το 2018, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, έθεσε σε ισχύ το Π.Δ. 31/2018 (ΦΕΚ 61/Α/4-4-2018), "Σχολές ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης, χορήγηση άδειας ναυαγοσώστη, υποχρεωτική πρόσληψη ναυαγοσώστη σε οργανωμένες ή μη παραλίες" με σκοπό την επικαιροποίηση της προηγούμενης νομοθεσίας και την διόρθωση των λαθών της. Σύμφωνα με το άρθρο 5, παρ. 15, οι ναυαγοσώστες ακτής επιτρέπονταν ΞΑΝΑ να εργαστούν ΜΟΝΟ μέχρι την ηλικία των 45 ετών. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Η διατήρηση αυτής της διάταξης, συνεχίζει να προκαλεί ένα σημαντικό αριθμό αρνητικών συνεπειών: 1)η Ελλάδα που κατέχει την 11η μεγαλύτερη ακτογραμμή στον κόσμο (βλ. CIA World Factbook, 2018) και πολλές χιλιάδες πισίνες δημοσίας και ιδιωτικής χρήσεως (κρατικές, ξενοδοχεία, δημοτικές), αδυνατεί να βρει επαρκή αριθμό ναυαγοσωστών, αφήνοντας απροστάτευτους τους λουομένους, με αποτέλεσμα κάποιοι όταν κινδυνέψουν να χάσουν την ζωή τους. Αυτό έγινε ιδιαίτερα εμφανές το φετινό καλοκαίρι, όπου πλήθος δήμων απέτυχαν να στελεχώσουν τις λουτρικές τους εγκαταστάσεις ακόμα και τον Αύγουστο (βλ. σχετικά δημοσιεύματα στον τύπο). 2)πλήθος λουτρικών χώρων απώλεσαν την "Γαλάζια Σημαία" τους, στερώντας από την Ελλάδα αυτό το εμβληματικό βραβείο-ένδειξη ότι είμαστε ασφαλής τουριστικός προορισμός. 3)στερούμαστε αντί να αξιοποιούμε έμπειρους επαγγελματίες, αφού με το κατώφλι της ηλικίας των 45 ετών, οι ναυαγοσώστες κρίνονται ακατάλληλοι. 4)οι δημοτικές αρχές υποβάλλονται σε πρόστιμο και είναι ευάλωτες σε ποινικές κυρώσεις επειδή αδυνατούν να βρουν ναυαγοσώστες για τις πολυσύχναστες λουτρικές εγκαταστάσεις τους. 5)περιορίζει το επάγγελμα του ναυαγοσώστη (αριθμητική θνησιμότητα αντί εξέλιξη). 6)επηρεάζει τα κριτήρια πρόσληψης του ΑΣΕΠ για την πρόσληψη ναυαγοσωστών πισίνας, που λανθασμένα ακολουθεί την επίμαχη διάταξη του Π.Δ. 31/2018, παρόλο που υπάγεται σε νομοθεσία του Υπουργείου Υγείας (Υ.Α. Γ1/443/1973 "Περί κολυμβητικών δεξαμενών μετά οδηγιών κατασκευής και λειτουργίας αυτών", με τις όποιες επικαιροποιήσεις της). Έτσι, ακόμα και οι ναυαγοσώστες πισίνας (επόπτες ασφαλείας) απορρίπτονται όταν καταθέτουν αιτήσεις πρόσληψης. 7)δημιουργεί διακρίσεις και άνισες ευκαιρίες στον εργασιακό χώρο. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΗΛΙΚΙΑΣ Η Διεύθυνση Επαγγελματιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας (ΚΕΣΥ) ενημέρωσε την Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας συμφωνεί με την διατήρηση του ορίου ηλικίας (αρ. πρωτ. Γ4β/Γ.Π.22232/28-9-2017). Η ανωτέρω επιστολή αναφέρει: "Σε απάντηση του παραπάνω σχετικού σας ενημερώνουμε ότι η Εκτελεστική Επιτροπή του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας με το από 21-9-2017 έγγραφό της μας γνωστοποίησε τη σύμφωνη γνώμη της με την ισχύουσα νομοθεσία αναφορικά με τα ηλικιακά όρια των νομίμως δραστηριοποιημένων ναυαγοσωστών". Αυτή η πρόταση (απαρτιζόμενη από 4 γραμμές), αποτελεί το μοναδικό επιχείρημα της Διεύθυνσης Λιμενικής Αστυνομίας για τη διατήρηση του ανώτατου ορίου ηλικίας σε ισχύ. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΗΛΙΚΙΑΣ Η διάταξη που θέτει ανώτατο όριο ηλικίας για την επαγγελματική απασχόληση των ναυαγοσωστών είναι επιστημονικά αβάσιμη, εκφράζει διοικητική αδιαφορία από την αρχή που την εξέδωσε, και αντίκειται στο Ελληνικό Δίκαιο και τις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας το γνωρίζει, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τα παρακάτω. Παρεμβάσεις από Επαγγελματίες Ναυαγοσωστικής Η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας έχει λάβει σωρεία επιστολών από επαγγελματίες του χώρου κατά την περίοδο 2000-2018, που μεσολάβησε μεταξύ των δύο Προεδρικών Διαταγμάτων αλλά και μετά από αυτήν. Συγκεκριμένα αναφέρω επιστολές των Δρ. Στάθη Αβραμίδη (8-5-2017, 4-12-2017, 13-4-2018, 29-9-2018), Λέανδρου Στεφανάκη (7-12-2017), Κωνσταντίνου Σταυρόπουλου (21-10-2015, 10-4-2017, 29-5-2018), Στέλιου Ξενάκη (5-6-2018), Δημήτρη Ιωνά (μέσω Συνηγόρου του Πολίτη), και Αλέξανδρου Γκοσιμέ (29-9-2018). Σε αυτές, μπορούν να προστεθούν τηλεφωνικές κλήσεις και επισκέψεις στην ανωτέρω υπηρεσία για το ίδιο θέμα (μεμονωμένα ή ως μέρος προτάσεων ευρύτερης επικαιροποίησης της ναυαγοσωστικής νομοθεσίας). Παρέμβαση Έλληνα Βουλευτή Ο Βουλευτής του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, κάνει επίκαιρη ερώτηση στον Υπ. Ναυτιλίας, Π. Κουρουμπλή με θέμα: "Αναχρονιστικό το πλαίσιο άσκησης επαγγέλματος ναυαγοσώστη". Σε αυτήν, θίγει με σειρά επιχειρημάτων το παράλογο της διάταξης και καταλήγει ρωτώντας: "Θα αναθεωρηθούν τα όρια ηλικίας των ναυαγοσωστών προς τα πάνω, προκειμένου να ασκείται το επάγγελμα από τους ενδιαφερόμενους και μετά του 45ου έτους ηλικίας, κατόπιν φυσικά αξιολόγησης της φυσικής και πνευματικής τους κατάστασης, αλλά και κατόπιν ιατρικών εξετάσεων που θα αποδεικνύουν την επάρκειά τους;" (19-7-2017). Παρέμβαση από τον Συνήγορο του Πολίτη Η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας ενημερώθηκε εγγράφως επανειλημμένα από τον Συνήγορο του Πολίτη. Από το πλήθος των πολυσέλιδων επιστολών που εστάλησαν, αναφέρω μόνο δύο: 1."Ο αυτοδίκαιος αυτός αποκλεισμός, ωστόσο δεν είναι νόμιμος. [...] Επομένως η θέσπιση ηλιακού ορίου για την χορήγηση της οικείας άδειας συνιστά κατ’ αρχήν αθέμιτο και απρόσφορο περιορισμό στην άσκηση της συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας, καθώς ο θεμιτός στόχος διαπίστωσης της πραγματικής ικανότητας του υποψηφίου εξυπηρετείται με την ad hoc ειδική ουσιαστική αξιολόγηση των ικανοτήτων του στις δοκιμασίες." [αρ. πρωτ. 221992/7234/2017]. 2."Η Υπηρεσία Υγειονομικού του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής αιτιολογεί, στο υπ. αρ. πρωτ. 2530.1/47363/17/28-6-2017, [...] την αύξηση του ανώτατου ορίου ηλικίας των ναυαγοσωστών από τα 45 έτη στα 50 έτη, κατόπιν προσκόμισης συγκεκριμένων ιατρικών πιστοποιητικών που προαναφέρθηκαν, επικαλούμενη την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Δεδομένου όμως ότι, το προσδόκιμο επιβίωσης έχει ανέλθει στην χώρα μας στα 81 έτη, δεν αιτιολογείται αυτοδικαίως και πάντως όχι επαρκώς, από την προαναφερθείσα υπηρεσία και, ως εκ τούτου από τη ΔΛΑ του ΥΠΝΝΠ, το προτεινόμενο ανώτατο όριο των 50 ετών [...] Δεν υπήρξε γνωμοδότηση του ΚΕΣΥ ως προς το αίτημα της ΔΛΑ του ΥΠΝΝΠ για εξέταση της αύξησης του ανώτατου ορίου ηλικίας πρόσληψης των ναυαγοσωστών. Επιπλέον, πρόβλεψη γνωμοδότησης του ΚΕΣΥ για τα όρια ηλικίας των ναυαγοσωστών δεν υφίσταται σε σχετική διάταξη και, ως εκ τούτου, τυχόν γνωμοδότηση του Συμβουλίου για το εν λόγω αίτημα δεν παράγει δεσμευτικότητα για τη ΔΛΑ του ΥΠΝΝΠ [...] Ο Πρόεδρος της ΕΕ του ΚΕΣΥ, με το από 21-9-2017 έγγραφό του, γνωστοποίησε στη ΔΕΥ του Υπουργείου Υγείας συμφωνία με την ισχύουσα νομοθεσία αναφορικά με τα ηλικιακά όρια των ναυαγοσωστών, χωρίς όμως να παραθέτει σχετική αιτιολογία". [αρ. πρωτ. 221992/10370/2018]. Ευρωπαϊκές Οδηγίες Η επίμαχη διάταξη αντίκειται στις Ευρωπαϊκές Οδηγίες: 1."Η ίση μεταχείριση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι παράνομη η διάκριση λόγω [...] της ηλικίας [...] ενός ατόμου" [βλ. Ευρωπαϊκή Επιτροπή]. 2.Η Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία, λέει: •"Σκοπός της παρούσας οδηγίας είναι η θέσπιση γενικού πλαισίου για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω [...] ηλικίας [...] στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας, προκειμένου να υλοποιηθεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης στα κράτη μέλη." (Άρθρο 1, Σκοπός). •"(11) Οι διακρίσεις λόγω [...] ηλικίας [...] μπορούν να υπονομεύσουν την επίτευξη των στόχων της συνθήκης ΕΚ, ειδικότερα δε την επίτευξη υψηλού επιπέδου απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής, την οικονομική και κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη." •"(12) Προς τούτο, πρέπει να απαγορεύεται σε όλη την Κοινότητα κάθε άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω [...] ηλικίας [...] στους τομείς που καλύπτονται από την παρούσα οδηγία. Η απαγόρευση των διακρίσεων πρέπει να εφαρμόζεται και σε υπηκόους τρίτων χωρών, αλλά δεν καλύπτει τη διαφορετική μεταχείριση λόγω ιθαγένειας και δεν θίγει τις διατάξεις που ρυθμίζουν την είσοδο και την παραμονή υπηκόων τρίτων χωρών και την πρόσβασή τους στην απασχόληση και την επαγγελματική δραστηριότητα." •"(25) Η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω ηλικίας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο για την πραγματοποίηση των στόχων που καθορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και για την ενθάρρυνση της ποικιλομορφίας στην απασχόληση εντούτοις, η διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας μπορεί να δικαιολογείται υπό ορισμένες περιστάσεις και, συνεπώς, απαιτούνται ειδικές διατάξεις οι οποίες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την κατάσταση των κρατών μελών. Συνεπώς, ο διαχωρισμός μεταξύ της διαφορετικής μεταχείρισης που δικαιολογείται με βάση θεμιτούς στόχους των πολιτικών απασχόλησης αγοράς εργασίας και επαγγελματικής κατάρτισης και των απαγορευμένων διακρίσεων είναι ουσιαστικής σημασίας." •"(29) Τα άτομα που έχουν υποστεί διακριτική μεταχείριση λόγω [...] ηλικίας [...] πρέπει να διαθέτουν κατάλληλα μέσα έννομης προστασίας. Προκειμένου να υπάρξει ένα πιο ουσιαστικό επίπεδο προστασίας, οι ενώσεις ή τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει επίσης να δύνανται να κινήσουν διαδικασίες, όπως ορίζουν κατ' ιδίαν τα κράτη μέλη, είτε εξ ονόματος κάποιου θύματος είτε προς υπεράσπισή του, χωρίς να θίγονται εθνικοί δικονομικοί κανόνες όσον αφορά την εκπροσώπηση και την υπεράσπιση ενώπιον των δικαστηρίων." •"Κατά παρέκκλιση εκ του άρθρου 2 παράγραφος 2, τα κράτη μέλη δύνανται να προβλέπουν ότι η λόγω ηλικίας διαφορετική μεταχείριση δεν συνιστά διάκριση εφόσον δικαιολογείται στο πλαίσιο του εθνικού δικαίου αντικειμενικά και λογικά από έναν θεμιτό στόχο, ιδίως δε από θεμιτούς στόχους της πολιτικής στον τομέα της απασχόλησης, της αγοράς εργασίας και της επαγγελματικής κατάρτισης, και εφόσον τα μέσα επίτευξης του στόχου αυτού είναι πρόσφορα και αναγκαία. Αυτή η διαφορετική μεταχείριση μπορεί ιδίως να περιλαμβάνει: α) την καθιέρωση ειδικών συνθηκών για την πρόσβαση στην απασχόληση και την επαγγελματική κατάρτιση, για την απασχόληση και την εργασία, συμπεριλαμβανομένων των όρων απόλυσης και αμοιβής, για τους νέους, τους ηλικιωμένους και τους εργαζομένους που συντηρούν άλλα πρόσωπα, προκειμένου να ευνοείται η επαγγελματική τους ένταξη ή να εξασφαλίζεται η προστασία τους, β) τον καθορισμό ελάχιστων όρων ηλικίας, επαγγελματικής εμπειρίας ή αρχαιότητας στην απασχόληση για την πρόσβαση στην απασχόληση ή σε ορισμένα πλεονεκτήματα που συνδέονται με την απασχόληση, γ) τον καθορισμό ανώτατου ορίου ηλικίας για την πρόσληψη, με βάση την απαιτούμενη κατάρτιση για τη συγκεκριμένη θέση εργασίας ή την ανάγκη εύλογης περιόδου απασχόλησης πριν από τη συνταξιοδότηση." (Άρθρο 6, Δικαιολογημένη διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας). •"Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη συμμόρφωση προς την παρούσα οδηγία το αργότερο έως τις 2 Δεκεμβρίου 2003 ή μπορούν να αναθέσουν στους κοινωνικούς εταίρους, εφόσον αυτοί το ζητήσουν από κοινού, την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας όσον αφορά τις διατάξεις περί συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι, το αργότερο κατά την 2α Δεκεμβρίου 2003 οι κοινωνικοί εταίροι θα έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα μέσω συμφωνιών, ενώ παράλληλα τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή σε θέση να εγγυώνται τα αποτελέσματα που επιβάλλονται από την εν λόγω οδηγία. Αμέσως ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή." (Άρθρο 18, Εφαρμογή). •"Προκειμένου να ληφθούν υπόψη ειδικοί όροι και εφόσον είναι αναγκαίο, τα κράτη μέλη διαθέτουν τρία επί πλέον έτη αρχής γενομένης της 2ας Δεκεμβρίου 2003, ήτοι συνολικά 6 έτη, για να θέσουν σε εφαρμογή τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας τις σχετικές με τις διακρίσεις λόγω ηλικίας και ειδικών αναγκών. Στην περίπτωση αυτή ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή. Τα κράτη μέλη που αποφασίζουν να κάνουν χρήση της πρόσθετης αυτής περιόδου υποβάλλουν κάθε χρόνο έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνουν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις λόγω ηλικίας και ειδικών αναγκών και σχετικά με τις προόδους που σημειώνονται ως προς την εφαρμογή της οδηγίας. Η Επιτροπή υποβάλλει κάθε χρόνο έκθεση στο Συμβούλιο." (Άρθρο 18, Εφαρμογή). Ελληνικό Δίκαιο Η επίμαχη διάταξη αντίκειται σε άρθρα του Ελληνικού δικαίου: 1."Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα [...]" (Σύνταγμα της Ελλάδας, άρθρο 2, παρ. 2). 2.Η "Εφαρµογή της αρχής της ίσης µεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισµού", υπερασπίζεται την αρχή της ισότητας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον εργασιακό χώρο στην Ελλάδα [Νόμος 3304/2005 -ΦΕΚ: 16/Α (27/01/2005)]. 3.Η "Ι) Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής, της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση", περιλαμβάνει στο σύνολό της, πλήθος άρθρων που υπερασπίζονται στο δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης στον εργασιακό χώρο με βάση την ηλικία (Ν. 4443/2016 - ΦΕΚ 232/Α/9-12-2016). Παραδείγματα Διεθνούς Πρακτικής Παρατίθενται παραδείγματα με το τι ισχύει σχετικά με το όριο ηλικίας στην Αμερική και την Ευρώπη: 1.Ο Greg Bonann, ο εμβληματικός δημιουργός, σκηνοθέτης, και παραγωγός της #1 τηλεοπτικής σειράς στον κόσμο "Baywatch", ολοκλήρωσε το πρώτο e-mail που μου έστειλε, γράφοντας: "One of the things I am most proud of is the fact that I am still a lifeguard. This is my 40th year of working on the beach of Malibu!" (Bonann, προσωπική επικοινωνία 16.2.2010). Γεννηθείς στις 28/6/1952, αυτό σημαίνει ότι εργαζόταν σε ηλικία 58 ετών! Στον πρόλογο των απομνημονευμάτων του, γράφει: "To the day I die, I want to be able to say that I am a lifeguard!" (Bonann 2000, σελ. 8, "Baywatch: Rescued from Prime Time"). Ευτυχώς για αυτόν, αλλά και για όσους απόκτησαν γνώσεις μέσα από την τηλεοπτική του σειρά... δεν γεννήθηκε στην Ελλάδα! 2.Στις ΗΠΑ, χώρα εξαιρετικά προηγμένη σε θέματα ναυαγοσωστικής, ισχύει το εξής: "Ανεξάρτητα από την ηλικία ενός ατόμου άνω των 40 ετών, εφ 'όσον ο ναυαγοσώστης μπορεί να περάσει τις δοκιμασίες, να διατηρεί τη φυσική του κατάσταση και να κάνει τη δουλειά του, πρέπει να του επιτραπεί να εργάζεται." [West Bend, 2010]. 3.Στις 9-2-2018, ζήτησα γνωμοδότηση του International Life Saving Federation of Europe. Η απάντηση, αναφέρει: "Αγαπητέ Στάθη Αβραμίδη, Σε ευχαριστούμε για την ενημέρωση σχετικά με το Ελληνικό προεδρικό διάταγμα. Το International Life Saving Federation of Europe είναι η αρχή για την πρόληψη πνιγμών, τη διάσωση και ναυαγοσωστική στην Ευρώπη. Κατανοούμε ότι οι Ελληνικές αρχές έχουν ορίσει ένα ανώτατο όριο ηλικίας για την αδειοδότηση ναυαγοσωστών θάλασσας βάση του Π.Δ. 31/2018 και πως οι αρμόδιες αρχές για τις κολυμβητικές δεξαμενές ακολουθούν αυτή την διάταξη. Αυτό μας ανησυχεί πολύ. Εκτός από το ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι μεροληπτικό, στερεί και ένα σύνολο επιδέξιων, έμπειρων και αφοσιωμένων ναυαγοσωστών από την εργασία και για αυτό είμαστε ανήσυχοι ότι θα έχει αρνητική επίδραση στην πρόληψη πνιγμών. To European Pool Lifeguard guidance EN15288 ορίζει ότι ο ρόλος πρέπει να βασίζεται στην επάρκεια και στην ικανότητα και όχι στην ηλικία. Δεν γνωρίζουμε πουθενά αλλού στην Ευρώπη να υπάρχει τέτοιο όριο ηλικίας. Σας ζητάμε να αναθεωρήσετε την επιβολή του ορίου ηλικίας για τους ναυαγοσώστες παραλίας και πισίνας ακολουθώντας αυτή την οδηγία. Ο Πρόεδρος Dr. Detlef Mohr, ο Γ. Γραμματέας Joachim Kellermeier" (International Life Saving Federation of Europe, 20-8-2018). ΣΥΖΗΤΗΣΗ Η παρωχημένη προηγούμενη νομοθεσία (ΠΔ 23/2000, άρθρο 5, παρ. 12) έπρεπε να επικαιροποιηθεί. Η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας ενημερώθηκε επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια επ' αυτού, από επαγγελματίες ναυαγοσωστικής, ένα μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου, τον Συνήγορο του Πολίτη και εμένα προσωπικά για την γνωμοδότηση του International Life Saving Federation of Europe. Αυτό σημαίνει πως γνωρίζει ότι η εν λόγω διάταξη παραβιάζει την Ελληνική νομοθεσία και το Ευρωπαϊκό δίκαιο και δεν συνάδει με καμία βέλτιστη πρακτική άλλης χώρας. Πριν τεθεί σε ισχύ το Π.Δ. 31/2018, η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας απαντούσε λέγοντας ότι το ζήτημα της επίμαχης διάταξης είναι εύλογο και θα ληφθεί υπ' όψιν κατά την νομοπαρασκευή. Παρόλα αυτά, μετά την νομοθέτηση είτε δεν απαντά σε επιστολές που ρωτούν γιατί τη διατήρησε σε ισχύ (βλ. επιστολές μου στις 13-4-2018, 29-8-2018), είτε συνεχίζει να επικαλείται (βλ. την υπ. αρ. 133.3/66133/7-9-2018 επιστολή της) την προχειρογραμμένη, ατεκμηρίωτη και μη δεσμευτικού χαρακτήρα επιστολή του ΚΕΣΥ, που στερείται οποιασδήποτε ερευνητικής απόδειξης ή βέλτιστης πρακτικής, που να δικαιολογεί στοιχειωδώς το κύρος του γνωμοδοτικού του ρόλου. Η Διεύθυνση Λιμενικής Αστυνομίας φρονεί είτε ότι ορθώς έπραξε και άρα δεν οφείλει να υπερασπιστεί το νομοπαρασκευαστικό της έργο απαντώντας, είτε εκουσίως σιωπά για να μην ομολογήσει το διαχρονικό της λάθος (γεγονός που θα την έφερνε ενώπιων ευθυνών για τις πλείστες επιπτώσεις που έχει προκαλέσει). Όμως αυτό αντίκειται στο άρθρο 10, παρ. 1 του Συντάγματος της Ελλάδας που ορίζει ότι "καθένας ή πολλοί μαζί έχουν το δικαίωμα, τηρώντας τους νόμους του Κράτους, να αναφέρονται εγγράφως στις αρχές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντούν αιτιολογημένα σε εκείνον, που υπέβαλε την αναφορά, σύμφωνα με το νόμο." Επίσης, το γεγονός ότι επί σειρά ετών προσβάλει το έννομο αγαθό άσκησης του επαγγέλματος του ναυαγοσώστη σε μεγάλο αριθμό φυσικών προσώπων, της καταδεικνύει ελλιπή άσκηση καθήκοντος. Σε Ευρωπαϊκή κλίμακα, έκαναν την Ελλάδα, ως κράτος-μέλος, να ξεπεράσει δραματικά την πρόσθετη περίοδο των 3 ετών από τις 2 Δεκεμβρίου 2003, δηλαδή τα 6 χρόνια που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραχώρησε για να εφαρμοστούν οι διατάξεις της οδηγίας για τις διακρίσεις λόγω ηλικίας. Σε εθνική κλίμακα, αυτή η μη συμμόρφωση εγείρει κυρώσεις προς τουλάχιστον δύο κατευθύνσεις. Πρώτον, εις βάρος της ίδιας της Διεύθυνσης Λιμενικής Αστυνομίας που διατήρησε την επίμαχη διάταξη στο νέο Π.Δ. για τους ναυαγοσώστες θάλασσας καθώς και εις βάρος του ΑΣΕΠ που την αποδέχεται ως κριτήριο πρόσληψης των ναυαγοσωστών πισίνας. Συγκεκριμένα "όποιος, κατά τη συναλλακτική διάθεση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών στο κοινό, παραβιάζει την κατά τον παρόντα νόμο απαγόρευση της διακριτικής μεταχείρισης για λόγους [...] ηλικίας, τιμωρείται με φυλάκιση 6 μηνών μέχρι 3 ετών και με χρηματική ποινή 1.000 έως 5.000 ευρώ. Οι πράξεις που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο διώκονται αυτεπαγγέλτως." (άρθρο 11 "Κυρώσεις-άρθρα 15 της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ, 17 της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ", Ν. 4443/2016 - ΦΕΚ 232/Α/9-12-2016). Δεύτερον, υφίστανται κυρώσεις εις βάρος όσων λουτρικών εγκαταστάσεων (παραλίες, πισίνες) που εφαρμόζουν την επίμαχη διάταξη ως προϋπόθεση για την πρόσληψη ναυαγοσωστών. Αυτό συμβαίνει επειδή "η κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Μέρους για διακριτική μεταχείριση λόγω [...] ηλικίας, από πρόσωπο που ενεργεί ως εργοδότης καθ’ οποιοδήποτε στάδιο πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση, κατά τη σύναψη ή άρνηση σύναψης εργασιακής σχέσης ή στη διάρκεια, λειτουργία, εξέλιξη ή λύση αυτής συνιστά παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας για την οποία επιβάλλονται από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24 του N. 3996/2011 (Α΄ 170)." (άρθρο 11 "Κυρώσεις-άρθρα 15 της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ, 17 της Οδηγίας 2000/78/ΕΚ", Ν. 4443/2016 - ΦΕΚ 232/Α/9-12-2016). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συνοψίζοντας, κρίνω ότι η παρ. 15 του άρθρο 5, του Π.Δ. 31/2018 "Σχολές ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης, χορήγηση άδειας ναυαγοσώστη, υποχρεωτική πρόσληψη ναυαγοσώστη σε οργανωμένες ή μη παραλίες": 1.δεν είναι ούτε αντικειμενική ούτε επιστημονικά αιτιολογημένη 2.είναι παράνομη με βάση το Ελληνικό δίκαιο και τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και εκθέτει τις δημόσιες υπηρεσίες που την εισηγούνται ή την εφαρμόζουν (ΚΕΣΥ, ΔΛΑ, ΥΝΝΠ, ΑΣΕΠ, δημοτικά ή δημόσια κολυμβητήρια) 3.δεν συνάδει με βέλτιστη πρακτική ναυαγοσωστικής χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης 4.δημιουργεί διακρίσεις στον τρόπο πρόσληψης των ναυαγοσωστών θάλασσας και πισίνας 5.προκαλεί νομικές κυρώσεις σε μεγάλο αριθμό επαγγελματιών (ναυαγοσωστών, εκπροσώπων δημοτικών αρχών, εργολάβων ναυαγοσωστικής φύλαξης) που αδυνατούν να επιτελέσουν την αποστολή τους (πρόσληψη ναυαγοσωστών, παροχή ασφάλειας στους λουομένους) 6.πλήττει την ασφάλεια Ελλήνων και τουριστών που κολυμπούν στις θάλασσες και πισίνες για τουρισμό, αναψυχή, αποκατάσταση, αθλητισμό Στάθης Αβραμίδης DipEd, BEd, MSc, MPH, PhD Τιμημένος x2 από το International Swimmming Hall of Fame Διδάσκων Εφαρμοσμένης και Αθλητικής Ναυαγοσωστικής ΣΕΦΑΑ-ΕΚΠΑ Στέλεχος ΚΕΕΛΠΝΟ elagreece@gmail.com stathisavramidis.blogspot.com