Αρχική Ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στο νησιωτικό χώρο και λοιπές διατάξειςΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΟΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Άρθρο 1 ΑντικείμενοΣχόλιο του χρήστη Μαρία Σαλωμίδη - Βαγγέλης Παράβας - Γιάννης Ίσσαρης | 25 Νοεμβρίου 2020, 13:25
Γενικά σχόλια επί του Πλαισίου Το παρόν υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου θέτει ως αντικείμενο τη ρύθμιση μία σειρά σημαντικών θεμάτων σε σχέση με εθνικές στρατηγικές για τη θάλασσα και τον νησιωτικό χώρο, όπως προκύπτει από το Άρθρο 1: «καθορισμό του πλαισίου για τον σχεδιασμό και την εξειδίκευση των κατευθύνσεων της εθνικής στρατηγικής για την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο, τον προσδιορισμό των αναπτυξιακών πολιτικών και προγραμμάτων χρηματοδότησης που συνδέονται με τη θαλάσσια οικονομία και τη νησιωτικότητα, καθώς και τον συντονισμό των πολιτικών που συνδέονται με το θαλάσσιο χώρο» […] μεριμνώντας «για την υιοθέτηση ολοκληρωμένου και συνεκτικού σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της έντονης διαφοροποίησης του νησιωτικού οικονομικού και κοινωνικού χώρου, με ιδιαίτερη έμφαση στις ειδικές κατηγορίες του νησιωτικού χώρου, όπως τα μικρά νησιά ή νησιά που αντιμετωπίζουν συνδυαστικά χωρικές, οικονομικές, κοινωνικές-πληθυσμιακές και περιβαλλοντικές προκλήσεις». Σε κάθε περίπτωση όμως οι προβλέψεις και ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στα επιμέρους άρθρα του απέχουν κατά πολύ από το να αποτελεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση, στρατηγικού επιπέδου, η οποία έχει λάβει υπόψη της την πολυπλοκότητα του θαλάσσιου χώρου, την σημαντικότατη επιρροή και συμβολή πλήθους σχετικών ευρωπαϊκών και διεθνών στρατηγικών, οδηγιών, κανονισμών και συνθηκών, από τις οποίες πολλές αν όχι όλες έχουν ήδη ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία της χώρας και αποτελούν νομικές δεσμεύσεις της ελληνικής πολιτείας. Πιο συγκεκριμένα (και όχι εξαντλητικά) βασικές ελλείψεις που εντοπίζονται, καθώς και αναφορές/συνδέσεις που απουσιάζουν από το σχέδιο νόμου, αφορούν στα παρακάτω σημεία: 1. Το σχέδιο νόμου δεν εναρμονίζεται με το ευρύτερο πλαίσιο περί «Ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής για την Ευρωπαϊκή Ένωση {COM(2007) 574}» η οποία μεταξύ άλλων εμφορείται από: α) τις αρχές του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Παράκτιων Ζωνών για την οργάνωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές προκειμένου να επιτευχθεί η σύνθεση οικολογικών, περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών στόχων, β) τους στόχους της περιβαλλοντικής Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών ενδιαιτημάτων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. γ) τους στόχους της οδηγίας-πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική (2008/56/ΕΚ) για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων δ) τους στόχους της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) της ΕΕ για τη διαχείριση της αλιείας με γνώμονα την ευημερία των παράκτιων κοινοτήτων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την αποκατάσταση των αποθεμάτων, την εξάλειψη της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας και τη βελτίωση της ασφάλειας των αλιέων στην εργασία, καθώς και την ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας εστιάζοντας στην ποιότητα, την υγεία, την ασφάλεια και τη φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή ε) τις διατάξεις της UNCLOS για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος 2. Δεν λαμβάνει υπόψη του τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (Ατζέντα 2030) (ενδεικτικά ΣΒΑ 7: Φθηνή και Καθαρή ενέργεια, ΣΒΑ 13: Δράση για το κλίμα, ΣΒΑ 14: Ζωή στο Νερό) και το στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ έως το 2050. 3. Αποτυγχάνει να ορίσει (Άρθρο 2) τα «γαλάζια επαγγέλματα» και τη «γαλάζια ανάπτυξη» με όρους περιβαλλοντικής αειφορίας, λαμβάνοντας υπόψη τον ευάλωτο χαρακτήρα του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την ανάγκη μείωσης του αρνητικού περιβαλλοντικού αντικτύπου των θαλάσσιων δραστηριοτήτων, σύμφωνα με την Ανακοίνωση της Επιτροπής περί «Γαλάζιας ανάπτυξης - ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη στους τομείς της θάλασσας και της ναυτιλίας {COM(2012) 494}». 4. Δεν υπάρχει καμία συναρμοδιότητα και πρόβλεψη συνεργασίας και συμβολής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του καθ’ ύλην αρμόδιου υπουργείου για την εφαρμογή της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας της Θαλάσσιας Στρατηγικής, του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, της οδηγίας πλαίσιο για τα Ύδατα, καθώς και των Οδηγιών 92/43/ΕΟΚ και 2009/147/ΕΕ για την προστασία ειδών, τύπων οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος και άγριων πτηνών Μαρία Σαλωμίδη, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας ΕΛΚΕΘΕ, msal@hcmr.gr Βαγγέλης Παράβας, Υπ. Δρ. Δημοκρίτειου Παν. Θράκης, v.paravas@gmail.com Γιάννης Ίσσαρης, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας ΕΛΚΕΘΕ, issaris@hcmr.gr