Εισαγωγή
Η Χώρα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις, που επίσης αφορούν την αναμόρφωση των διοικητικών εκείνων δομών, οι οποίες έχουν νευραλγική σημασία για τη διαμόρφωση αναπτυξιακής προοπτικής. Άλλωστε σε πολλούς τομείς της οικονομικής-εμπορικής δραστηριότητας, η ανάγκη για ανάληψη δημιουργικών παρεμβάσεων δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε δημοσιονομικό κόστος, ενώ έχει καταστεί σαφής μέσα από τη συσσωρευμένη διοικητική εμπειρία και τη διεθνή πρακτική.
Με αφετηρία τις σκέψεις αυτές και έχοντας πλέον διαμορφωμένη την άποψη ότι ο τομέας των λιμενικών δραστηριοτήτων και κατ’ επέκταση το Σύστημα Λιμενικής Διακυβέρνησης, συγκαταλέγονται μεταξύ των τομέων εκείνων που χρήζουν αναμόρφωσης, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, προτίθεται να ξεκινήσει σειρά παρεμβάσεων-πρωτοβουλιών, με στόχο τη διόρθωση χρόνιων δυσλειτουργιών τους και την εμπέδωση νέας αναπτυξιακής δυναμικής.
Για το σκοπό αυτό έχει συσταθεί διυπουργική Ομάδα Εργασίας με αντικείμενο τη διενέργεια διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, καθώς κοινή πεποίθηση των Υπηρεσιών μας αποτελεί ότι η πιθανότητα επιτυχίας οποιασδήποτε αλλαγής είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο μεγαλύτερη είναι η συναίνεση που την περιβάλλει.
Αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης
Εκκινώντας λοιπόν τη σχετική διαδικασία, παρατίθενται ενδεικτικά μερικές από τις έως σήμερα διαπιστωμένες αδυναμίες του συστήματος λιμενικής οργάνωσης και διακυβέρνησης.
• Οι πολλές διαφορετικές μορφές Φορέων Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων (ΦΔΕΛ), ο κατακερματισμός του λιμενικού συστήματος σε ένα μεγάλο αριθμό Φορέων, καθώς και η αναίτια σε κάποιες περιπτώσεις ύπαρξη γειτονικών μεταξύ τους λιμενικών εγκαταστάσεων με ομοειδείς δραστηριότητες, δημιουργούν έναν προβληματισμό τόσο ως προς την ομαλή λειτουργία και ανάπτυξη του λιμενικού συστήματος, όσο και σε σχέση με την χάραξη και εφαρμογή μιας Εθνικής Στρατηγικής Λιμένων.
• Το σύστημα λιμενικής διακυβέρνησης δεν έχει έως σήμερα προσαρμοστεί στις επιταγές του αντίστοιχου διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών το οποίο δίνει βαρύτητα στη συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων για τη σύνδεση των λιμένων με το συνολικό μεταφορικό δίκτυο της Ε.Ε. και της Χώρας (οδικό, σιδηροδρομικό, αεροπορικό).
• Το σχετικό νομοθετικό καθεστώς λειτουργίας των ΦΔΕΛ, χαρακτηρίζεται από πολυνομία, ενώ συχνά είναι δύσκαμπτο και παρωχημένο.
• Η πολυδιάσπαση της αρμοδιότητας της εποπτείας επί των ΦΔΕΛ μεταξύ διαφορετικών Υπουργείων, καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη έως αδύνατη την παρακολούθησή τους, την καταγραφή των λιμενικών και οικονομικών πεπραγμένων τους και τελικά την συνολική αποτίμηση της λειτουργίας τους.
• Οι περισσότεροι ΦΔΕΛ, έχουν προβλήματα υποστελέχωσης ή μη στελέχωσης και έλλειψης τεχνογνωσίας, γεγονός που έχει σοβαρό αντίκτυπο στη λειτουργία τους και αποτυπώνεται στην αδυναμία: συλλογής των λιμενικών τελών, διεκδίκησης πόρων για την υλοποίηση αξιόλογων έργων μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων (ΕΣΠΑ, CEF, Horizon 2020 κ.α.), και παρακολούθησης των σύγχρονων τάσεων της λιμενικής δραστηριότητας.
• Ανά την επικράτεια, υφίστανται λιμένες ακόμα και μεγάλης λιμενικής δραστηριότητας, οι οποίοι στερούνται Ζώνης Λιμένα, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη νομιμότητα της άσκησης εκεί των αρμοδιοτήτων των ΦΔΕΛ.
• Μεταξύ των τοπικής σημασίας κυρίως λιμένων, υφίσταται ένας απροσδιόριστος αριθμός «ορφανών» λιμένων, οι οποίοι θα πρέπει να περάσουν στην αρμοδιότητα ΦΔΕΛ και οι εκεί υφιστάμενες λιμενικές εγκαταστάσεις να νομιμοποιηθούν.
Επιδιωκόμενο Αποτέλεσμα
Το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα είναι να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό Σύστημα Λιμενικής Διακυβέρνησης το οποίο θα βασίζεται στους εξής πυλώνες:
1. Σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα εντάσσει τους λιμένες σε ένα ολοκληρωμένο λιμενικό σύστημα με στρατηγικούς στόχους, θα προωθεί την συνεργασία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και θα εξασφαλίζει τον δημόσιο έλεγχο και εποπτεία (στον οικονομικό και λιμενικό τομέα)
2. Φορείς Διαχείρισης Λιμένων που θα είναι οικονομικά εύρωστοι και λειτουργικά ευέλικτοι και αποτελεσματικοί ώστε να γίνουν οχήματα ανάπτυξης για την τοπική και εθνική οικονομία
3. Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ώστε η λιμενική λειτουργία να συνδέεται με τις αναπτυξιακές δραστηριότητες της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας.
Σε απάντηση προηγούμενου εγγράφου σας για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος λιμενικής διακυβέρνησης, σας ενημερώνουμε ότι οι προτάσεις του Ελληνικού Επιμελητηριακού Συνδέσμου Μεταφορών θα αποσταλούν με τη μορφή ολοκληρωμένου Υπομνήματος σε σχετική επιστολή.
Επιτελική Περίληψη:
Η αναδιάταξη και αναζωογόνηση του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης αποτελεί καθοριστικό σημείο πολιτικής παρέμβασης για την ενίσχυση της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής, την ενδυνάμωση των Οργανισμών Λιμένων και των Λιμενικών Ταμείων, την αύξηση και αποδοτική διαχείριση του έργου των χρηστών λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων, την υποστήριξη της παραλιμενικής οικονομίας και της ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς και την εμπέδωση συνεργασίας με αυτοδιοικητικές δομές, ειδικότερα ως προς τον εκσυγχρονισμό και τη μετεξέλιξη των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων.
Επιπροσθέτως, η ολοκλήρωση της πορείας ιδιωτικοποίησης του Ο.Λ.Π. και η αντίστοιχη δρομολόγηση της ιδιωτικοποίησης του Ο.Λ.Θ. διαμορφώνουν ένα νέο, σύνθετο για την ελληνική διοικητική πραγματικότητα, τοπίο άσκησης λιμενικής πολιτικής, όπου οι σημαντικότεροι Λιμένες Διεθνούς Ενδιαφέροντος -Πειραιώς και Θεσσαλονίκης- τίθενται υπό νέα Διοίκηση, εκτός Κρατικής αρωγής και επιλογής, ενώ ταυτόχρονα, θεσπίζεται η μέριμνα ρυθμιστικής-εποπτικής παρακολούθησης του Λιμενικού Συστήματος, μέσω της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (Ρ.Α.Λ.) και της Δημόσιας Αρχής Λιμένων (Δ.Α.Λ.). Εξίσου σημαντική η παρουσία και η συστημική διαχείριση εκ μέρους της Ρ.Α.Λ. για τη διασφάλιση όμοιων προϋποθέσεων επιτυχούς ολοκλήρωσης πράξεων παραχώρησης σε άλλους Λιμένες Διεθνούς Ενδιαφέροντος / Εθνικής Σημασίας.
Η επισκόπηση, σήμερα, του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης, ορθώς εστιάζει στην απαλοιφή ή/και διόρθωση χρόνιων δυσλειτουργιών και στην εμπέδωση νέας αναπτυξιακής δυναμικής. Υπό την έννοια αυτή, η Δημόσια Διαβούλευση παρουσιάζει στο σύνολό της έναν προβληματισμό, εκθέτοντας διαπιστωμένες αδυναμίες του συστήματος λιμενικής οργάνωσης και διακυβέρνησης, τις οποίες και θα κληθεί να υπερβεί.
Συνοψίζοντας, η αφετηρία προβληματισμού της Δημόσιας Διαβούλευσης έγκειται στα ακόλουθα στοιχεία:
• στον κατακερματισμό του λιμενικού συστήματος και την ύπαρξη διαφορετικών μορφών Φορέων Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων (ΦΔΕΛ),
• στην έλλειψη προσαρμογής του συστήματος λιμενικής διακυβέρνησης στις επιταγές του αντίστοιχου διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών το οποίο δίνει βαρύτητα στη συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ως προς τη συνδεσιμότητα και συνέργεια των διαφορετικών δικτύων, ενισχύοντας την αξιοποίηση και την προσβασιμότητα σε συνδυασμένες μεταφορές,
• στη διαπιστωμένη πολυνομία και συντηρητική έκφανση σχεδιασμού του διοικητικού πλαισίου λειτουργίας των Φορέων Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων (ΦΔΕΛ) η οποία στερείται ενθάρρυνσης προσέγγισης μιας σύγχρονης αναπτυξιακής και επιχειρηματικής κουλτούρας, σε συνδυασμό με την πολυδιάσπαση της αρμοδιότητας της εποπτείας επί των ΦΔΕΛ, με συνέπεια τη δυσχέρεια επιμέρους και συνολικής αποτίμησης της λειτουργίας τους,
• στην εντεινόμενη επίδραση της υποστελέχωσης ή μη στελέχωσης και έλλειψης τεχνογνωσίας, καθώς και την αδυναμία εντοπισμού και επιλογής κατάλληλων στελεχών επιπέδου διοίκησης στα όργανα λήψης απόφασης, τουλάχιστον σε ΦΔΕΛ όπου η επιλογή γίνεται μέσω αιρετών οργάνων και με συνέπεια τον ισχυρό αντίκτυπο στην άσκηση διαχείρισης, τη διοικητική εποπτεία, καθώς και στην έλκυση νέων πόρων για την υλοποίηση αξιόλογων έργων μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων,
• στην αναγκαία συνολική αριθμητική και γεωγραφική αναδιάταξη ΦΔΕΛ, μέσω συγκεκριμένων κριτηρίων, ώστε να ενισχυθούν δομές εποπτείας αντίστοιχες με το κρίσιμο μέγεθος των λιμένων και λιμενικών εγκσταστάσεων που χρίζουν καλύτερης και άμεσης διαχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία περιστολής διοικητικών και οικονομικών βαρών, ως έναν υγιή κανόνα εξορθολογισμού και ενδυνάμωσης στο Λιμενικό Σύστημα, στο σύνολο του.
Η συζήτηση για τη Σύστημα Λιμενικής Διακυβέρνησης θα πρέπει να υπερβεί το οριακό σημείο διαχείρισης απόψεων που κατατίθενται στο πλαίσιο μιας συγκυρίας. Πρόκειται για έναν μακρόπνοο στόχο και δίδεται μια ευκαιρία, συσσώρευσης γνώσης, για τη χάραξη μιας πολιτικής επιλογής που θα επιτρέψει στο Εθνικό Λιμενικό Σύστημα να αποκτήσει υπόσταση, δομή και μεγέθη ανάλογα της σύγχρονης αποστολής του, προσβλέποντας σε νέες συνέργειες, δρώντας και επιχειρώντας, σε άξονες με τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές πρόσημο.
Η χωρική και επιχειρηματική αναδιάταξη λιμένων διεθνούς ενδιαφέροντος της Μεσογείου και της Β. Αφρικής είναι ενδεικτική των προκλήσεων που θα αντιμετωπίσουν οι Λιμένες της χώρας, καθώς δημιουργούνται, στο εξωτερικό περιβάλλον, νέοι Οργανισμοί Λιμένων, έλκονται νέοι και ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι στη διαχείριση τους, διεξάγονται μεγάλου μεγέθους επενδύσεις σε λιμενικές εγκαταστάσεις και υποδομές επ’ αυτών, καθώς και αναδιατάσσονται οι ροές και οι διαδρομές μετακίνησης φορτίων εμπορευματοκιβωτίων διεθνώς, λαμβάνοντας υπόψη υφιστάμενη και αναπτυσσόμενη υποδομή συνδυασμένων μεταφορών.
Η διεξαγωγή μιας αποτίμησης του ισχύοντος περιβάλλοντος ανάπτυξης Εθνικού Λιμενικού Συστήματος είναι ίσως πρώιμη, επιτρέπει όμως να εστιάσουμε στα σημεία όπου και η Δημόσια Διαβούλευση επιδιώκει συγκεκριμένα αποτελέσματα και ως εκ τούτου η διατύπωση απαντήσεων στα ερωτήματα που έχουν τεθεί θα λάβει υπόψη το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο και την αποτελεσματικότητα ή μη διατάξεων που δεν είχαν καθολική ή πλήρη εφαρμογή.
Επιπλέον, στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η παράλληλη συζήτηση και διαβούλευση για το θεσμικό πλαίσιο των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, όπου αναμφίβολα θα γίνουν συγκερασμοί και κρίσιμες παραδοχές, σε συνάρτηση με την επικαιροποίηση των χαρακτηριστικών του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης. Ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ., ανταποκρινόμενος στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία θεσμικού διαλόγου, έχει ήδη καταθέσει αναλυτικό Υπόμνημα, εστιάζοντας σε κρίσιμα ζητήματα της προσπάθειας αναδιοργάνωσης του ακτοπλοϊκού συστήματος.
Τεκμήριο της εμπειρίας που επιδιώκει να μεταφέρει ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ. αποτελεί η Έρευνα που εκπονήθηκε από ειδική Ομάδα Εργασίας για την Ακτοπλοΐα που συνεστήθη με πρωτοβουλία του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. μαζί με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) και το Εργαστήριο Διοίκησης Ναυτιλιακών και Λιμενικών Επιχειρήσεων (ΕΔΙΝΑΛΕ) του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (στην περίοδο 2013-2014).
Η Ομάδα ολοκλήρωσε τις εργασίες της με την εκπόνηση αναλυτικής Έκθεσης, με τίτλο: «Κρίσιμες ώρες για την Ακτοπλοΐα και τις συγκοινωνίες των ελληνικών νησιών: το πρόβλημα και οι πιθανές λύσεις» (Πειραιάς, 2014). Η Έκθεση για την Ακτοπλοΐα της Ομάδας Εργασίας του Ε.Ε.ΣΥ.Μ, αλλά και το σύνολο των παρουσιάσεων της ειδικής εκδήλωση που έγινε στο Ε.Β.Ε.Π., στις 17 Μαρτίου 2014 για το θέμα, έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ε.Ε.ΣΥ.Μ: http://www.eesym.gr/?p=769.
Ισχυρή πεποίθηση μας είναι ότι η μεθοδολογία προσέγγισης της ανωτέρω Έρευνας μπορεί να αξιοποιηθεί και για τη συλλογή και σύνθεση θέσεων και επιμέρους προβληματισμού, για την αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης, υποστηρίζοντας και το έργο της παρούσας πρωτοβουλίας Δημόσιας Διαβούλευσης.
Άλλωστε, κυρίαρχο στοιχείο της πρωτοβουλίας παραμένει η εξυπηρέτηση ενός Στρατηγικού Σχεδιασμού, όπως συνοψίζεται σε επίπεδο αρχών και διατυπώνεται ως μια Εθνική Στρατηγική, η οποία προτάσσει ένα πλαίσιο-όραμα διακυβέρνησης:
«Ολοκληρωμένο και βιώσιμο εθνικό λιμενικό σύστημα για την οικονομική ανάπτυξη και την εδαφική συνοχή με παροχή υψηλής ποιότητας λιμενικών υπηρεσιών, συμμετοχή των λιμένων στα διεθνή δίκτυα εφοδιασμού και μεταφορών και έμφαση στην τοπική ανάπτυξη και απασχόληση»
Ευελπιστούμε ότι οι θέσεις και προτάσεις που θα συλλέξει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών, μέσω της Ομάδας Εργασίας και της διενεργούμενης Δημόσιας Διαβούλευσης, θα αποτελέσουν την πρώτη ύλη και την αιτιολογική βάση στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης και εκτενούς εκσυγχρονισμού του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης.
Σε απάντηση του προαναφερόμενου σχετικού εγγράφου, σας ενημερώνουμε ότι οι απόψεις του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης συμπεριέχονται στην ανάλογη επιστολή της ΕΛΙΜΕ που σας έστειλε (αρ.πρωτ.66/6-7-2017) και στο οποίο περιέχονται οι συλλογικές απόψεις της Ενωσης Λιμένων Ελλάδας σχετικά με τη βελτίωση του συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης.
Θεωρούμε ότι η Πρόοδος ενός νησιού σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη των λιμένων του. Για αυτό το λόγο θεωρούμε ότι τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία πρέπει να παραμείνουν ως έχουν.
Όμως τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία τα οποία έχουν μεγάλη κίνηση και έχουν κριθεί με ΥΑ διεθνούς ενδιαφέροντος πρέπει να λειτουργούν πιο ευέλικτα (όπως οι ΑΕ) προκειμένου να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς. Μη ξεχνάμε άλλωστε ότι η συγκεκριμένη αγορά (ακτοπλοΐα και κρουαζιέρα) συμπεριλαμβάνονται στους δύο πυλώνες ανάπτυξης του Ελληνικού Κράτους (Ναυτιλία και Τουρισμός).
Σχετικά με την οργάνωση των ΔΛΤΜ θα μπορούσαν να δημιουργηθούν φορείς διαχείρισης σε μορφή ΑΕ, με κατοχή του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών >50% από τον οικείο Δήμο. Διαφορετικά θα μπορούσε να παραμείνουν στην μορφή διοίκησης όπως είναι, αλλά με την προϋπόθεση η νομοθεσία περί λειτουργίας και διοίκησης να συμμορφωθεί με τα πρότυπα της αγοράς.
Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γαλάζιας ανάπτυξης / Ανάπτυξη παράκτιου και Θαλάσσιου τουρισμού, υπάρχει η ευκαιρία με παραχώρηση χρήσης χώρων ημιτελών μαρινων, καρνάγιων κτλ., να δημιουργηθεί το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για τη διοργάνωση ιστιοπλοϊκών αγώνων διεθνούς εμβέλειας όπως το America’s Cup, Volvo Ocean Race κτλ. Η διοργάνωση αγώνων αυτού το επιπέδου, θα έχει πολλά οφέλη, κυρίως στις τοπικές κοινωνίες αφού θα δημιουργηθούν θύλακες τεχνολογίας σύνθετων υλικών που είναι προαπαιτούμενο για τη διαχείμανση Mega Yacht/ Super Yacht ανά το Αιγαίο, Ιόνιο και παράκτιες περιοχές.Επίσης θα αξιοιποιηθούν παρατημένα καρνάγια και μαρίνες, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και θα επεκταθεί η τουριστική περίοδος.
Μόνο με ειδικό θεσμικό πλαίσιο που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή μπορούμε να διεκδικήσουμε και διοργανώσουμε αγώνες διεθνούς εμβέλειας.
Θεωρώ ότι το βασικότερο που πρέπει να γίνει είναι το ξεκαθάρισμα της νομοθεσίας που διέπει το σύνολο της λιμενικής πολιτικής αλλά και της λειτουργίας των φορέων διαχείρισης με όποια μορφή και να έχουν.
Συμμετέχουμε σε μία διαβούλευση για τον εκσυχρονισμό του Συστήματος Λιμενικής Διακυβέρνησης με χαρά, αλλά έχουμε ακόμα στο μυαλό μας και τη διαβούλευση που έληξε στις 16/2/2017 με θέμα «Ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις.» όπου ακόμα δεν έχει κατατεθεί (αν δεν κάνω λάθος) το σχετικό νομοσχέδιο για ψήφιση από τη Βουλή των Ελλήνων στο οποίο περιλαμβάνονται διατάξεις που δίνουν κάποιες λύσεις σε προβλήματα των λιμένων. Το αναφέρω αυτό για να δώσω έμφαση στο μείζον πρόβλημα της ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ και γενικά της μεγάλης καθυστέρησης διευθέτησης των θεμάτων.
Επίσης αυτό που πρέπει να βάλουμε όλοι που ασχολούμαστε από διάφορες θέσεις με τα λιμάνια της χώρας, είναι ότι δεν μπορεί ένα λιμάνι,ιδίως των νησιών μας, να χρησιμοποιείται για όλες τις δραστηριότητες. Πρέπει επιτέλους να προσδιορίσουμε τι ακριβώς θέλουμε για το λιμάνι μας και φυσικά σε αυτό το θέμα σημαντικό λόγο έχει η τοπική κοινωνία και ο Δήμος.
1. Είναι γεγονός ότι η σημερινή δομή και οργάνωση των φορέων που διαχειρίζεται τους λιμένες πάσχει σοβαρά.
2. Για τον κλάδο της κρουαζιέρας, που εκπροσωπούμε, συμβαίνει να είναι πιο αισθητά τα προβλήματα του σημερινού καθεστώτος και αυτό προφανώς οφείλεται στο γεγονός της σύγκρισης, που γίνεται από τους χρήστες – διαχειρίστριες εταιρείες, με τις συχνές προσεγγίσεις των πλοίων σε πολλούς λιμένες άλλων χωρών, διαπιστώνοντας με τον τρόπο αυτό τις διαφορές στην λειτουργία των λιμένων από πολλές πλευρές.
3. Η Ένωση και τα Μέλη μας, θα ήθελε κατ’ αρχάς να ασχοληθεί το Διυπουργικό Όργανο σε βάθος, εξετάζοντας το καθεστώς άλλων λιμένων και κυρίως της Ε.Ε, όπου λειτουργούν συστήματα με πολύ αποτελεσματικό τρόπο στην εξυπηρέτηση της κρουαζιέρας, λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαιτερότητες και το πολυσύνθετο των αναγκών, όσον αφορά τις υποδομές για τα πλοία, αλλά και τις ευκολίες εξυπηρέτησης των εκατομμυρίων επισκεπτών – τουριστών που μεταφέρονται με αυτά.
4. Για την Χώρα μας, με το μεγάλο νησιωτικό σύμπλεγμα και τους πολλούς προορισμούς κρουαζιέρας – λιμένες, που ξεπερνούν τους 45, επιβάλλεται ιδιαίτερη προσοχή, λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι αρκετοί μικροί σε πληθυσμό και γεωγραφική έκταση τέτοιοι προορισμοί, συμβαίνει να έχουν δυσανάλογα μεγάλη επισκεψιμότητα κρουαζιεροπλοίων. Εδώ απαιτείται ο σχεδιασμός κατάλληλης και επαρκούς στελέχωσης με έμπειρο προσωπικό αλλά και σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό.
5. Οι ιδιαιτερότητες μάλιστα αρκετών προορισμών, όπως για παράδειγμα Σαντορίνη, Πάτμο και Μύκονο, είναι ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να εξεταστεί προσεχτικά και η Ένωσή μας είναι πρόθυμη να συμβάλλει σε αυτό,.
6. Κυρίαρχο ρόλο παίζει πάντα ο παράγων εξασφάλιση κονδυλίων, που απαιτούνται για την εκτέλεσή των έργων. Στα προαναφερόμενα πάσχει το καθεστώς διαδικασιών, με αποτέλεσμα να καθυστερούν υπέρμετρα τα έργα, όσα βέβαια από αυτά καταφέρνουν να χαρακτηριστούν ώριμα.
7. Δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι, οι Αρχές Διαχείρισης των Λιμένων έχουν σοβαρά εισοδήματα από τα διάφορα τέλη που εισπράττονται από τους χρήστες αυτού του κλάδου και αυτό είναι ένα στοιχείο που θα πρέπει να αξιοποιείται στις παρεχόμενες υπηρεσίες.
8. Όσον αφορά τα επιβαλλόμενα τέλη, σε αυτά πρέπει να ακολουθείται ενιαία πολιτική και να μην χειρίζεται κάθε αρχή όπως κρίνει, παραγνωρίζοντας γενικότερη πολιτική που σκοπεύει στη δημιουργία όρων ανταγωνισμού. Επίσης, στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί η κακή αρχή πολιτικής τελών χωρίς καμία διαβούλευση με τους χρήστες, αλλά και η εφαρμογή των επιβαλλομένων τελών, χωρίς περιθώριο έγκαιρης ενημέρωσης των χρηστών.
9. Πιστεύουμε πως χρειάζεται αναμόρφωση της συνολικής οργάνωσης, με τη δημιουργία συστήματος που θα είναι μεν αυτόνομο για κάθε λιμένα, όπου θα του παρέχεται η ευχέρεια flexible διαδικασιών, μακριά από τις Αρχές του Δημόσιου Λογιστικού. Θα προβλέπεται η παρακολούθηση των σχεδιαζόμενων έργων από Κεντρική Διοίκηση, που θα έχει τη γενικότερη πολιτική και θα βρεθούν τρόποι υποκίνησης των τοπικών φορέων για ανάληψη πρωτοβουλιών, στον βαθμό όπου θα ενεργοποιούνται όλοι οι μηχανισμοί και θα υπάρχει συνεργασία με τους παραγωγικούς φορείς και τις άλλες δυνάμεις του τόπου (Λιμεναρχείο, Τελωνείο, Αστυνομία, Υπηρεσίες ελέγχου ταξιδιωτικών εγγράφων) και κυρίως τον Δήμο.
10. Όμως, η Κεντρική Διοίκηση, εν προκειμένου η ΓΓΛΛΠ του ΥΝΑ, θα πρέπει να παίξει τον ρόλο της, όσον αφορά την παρακολούθηση των σχεδιασμών από την κάθε αρχή διαχείρισης του λιμένος, ώστε, λαμβάνοντας υπόψιν τη γενικότερη εικόνα που επιβάλλεται να υπάρχει περιφερειακός έλεγχος, να μπορεί να επεμβαίνει και να υποδεικνύει, για κάθε προορισμό – λιμένα της Επικράτειας, τις αναγκαίες κατευθύνσεις.
11. Με την ευκαιρία αυτής της επικοινωνίας, είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι, στους κόλπους της νέας μορφής Διοίκησης και Διαχείρισης λιμένος θα πρέπει να υπαχθούν οι πλοηγοί, γιατί πιστεύουμε πως με τον τρόπο αυτό θα παύσουν τα πολλά προβλήματα που παρατηρούνται επί χρόνια στην εξυπηρέτηση των κρουαζιεροπλοίων.
12. Δεν παραλείπουμε να επισημάνουμε ακόμα ότι, η μη εφαρμογή του πολυπόθητου berth allocation, οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αδυναμία των Αρχών Διαχείρισης των λιμένων, ένεκα της ανεπαρκούς στελέχωσης αυτών με το σημερινό καθεστώς.
13. Ακόμα, η τακτική επιβολής τελών, όπως για παράδειγμα στον τομέα των reception facilities που, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου με νέες συμβάσεις με παρόχους καθορίζονται υψηλά τιμολόγια, αρκετές φορές στο τετραπλάσιο και πλέον και οι υπεύθυνοι, όταν απευθύνεται διαμαρτυρία των χρηστών, με πολύ εύκολο απλό και ανεύθυνο τρόπο, να απαντούν ότι αυτό είναι αποτέλεσμα διαγωνισμού.
14. Έχει επισημανθεί σε συναντήσεις – συσκέψεις με τον ΟΛΠ, ότι είναι σκόπιμο και θα συνδράμει στην καλύτερη λειτουργεία των λιμένων, ο συντονισμός όλων των Υπηρεσιών που λειτουργούν σε αυτούς (Λιμεναρχεία, Τελωνεία, Υπηρεσίες ελέγχου των πιστοποιητικών των πλοίων, αλλά κυρίως των ταξιδιωτικών εγγράφων των εκατομμυρίων επιβατών – τουριστών ακόμα και των πληρωμάτων). Με αυτή τη λογική θα λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψιν το γεγονός παραχώρησης, από κάθε φορέα διαχείρισης του λιμένος, καταλλήλου χώρου για στέγαση όλων των προαναφερομένων Υπηρεσιών.
15. Η νέα μορφή φορέα θα πρέπει να είναι δομημένη κατά τέτοιο τρόπο, που να μπορεί να λειτουργεί σε μορφή ελεύθερης διαχείρισης, χωρίς δυσκαμψίες που επιβάλει ο κρατικός παρεμβατισμός, εμποδίζοντας τον τρόπο ανάπτυξης. Ο ρόλος της Κεντρικής Διοίκησης εν προκειμένω, όπως για παράδειγμα της ΓΓΛΛΠ / ΥΝΑ θα είναι η παροχή κατευθυντηρίων οδηγιών, έχοντας την γνώση συλλογικά των αναγκών της Περιφέρειας και των καταστάσεων γενικότερα που συνηγορούν στην σκοπιμότητα ανάπτυξης προκειμένου για εξυπηρέτηση συγκεκριμένης κατηγορίας πλοίων.
Η διαβούλευση είναι στην σωστή κατεύθυνση και πραγματικά ακουμπά τα προβλήματα που υπάρχουν. Θα έπρεπε πέραν του Υπουργείου Εσωτερικών να συμμετέχει και το υπουργείου Τουρισμού στο οποίο λειτουργεί (;) η διυπουργική επιτροπή τουριστικών λιμένων.
Σας παραθέτω παρακάτω το «ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΔΗΜΑΡΧΩΝ
ΔΗΜΩΝ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ» όπως αυτό απεστάλη στο γραφείο του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Ναυτιλίας με το α.π. 3285 2.6.2017 έγγραφο του Δήμου Πόρου, το οποίο συνοψίζει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία 10 Δήμων
Όπως είναι γνωστό, το νομικό πλαίσιο που αφορά στην εποπτεία των ζωνών λιμένα, των οποίων η διαχείριση ασκείται από Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, αφήνει τεράστια περιθώρια για διαφορετικές ερμηνείες σχετικά με το τι επιτρέπεται και τι όχι και με το ποιες διαδικασίες απαιτούνται για την εκτέλεση αναγκαίων δράσεων. Έτσι, ανάλογα με την αντίληψη της κάθε Λιμενικής αρχής ή και την σχέση της με την κάθε δημοτική αρχή, η ίδια δράση μπορεί να επιτραπεί, να απαγορευθεί ή διακοπεί. Αυτό έχει συχνά σαν αποτέλεσμα οι διοικήσεις των Δ.Λ.Τ. να μην μπορούν να προγραμματίσουν και να εκτελέσουν τις δράσεις τους, αλλά και κατεπείγουσες δράσεις να καθυστερούν πάρα πολύ. Αποτελώντας κατά τεκμήριο εκείνους, που, μέσα από την καθημερινή διοίκηση των Δ.Λ.Τ., διαθέτουν την μεγαλύτερη εμπειρία για να προσδιορίσουν τα σημεία εκείνα των διατάξεων που χρήζουν ερμηνείας ή τροποποίησης, σάς παραθέτουμε ακολούθως τις προτάσεις μας για Ι) την άμεση έκδοση ερμηνευτικής Εγκυκλίου και ΙΙ) για την ψήφιση νομοθετικής ρύθμισης σχετικά με τα σημεία αυτά. Επίσης, στις σχετικές προτάσεις μας εντάσσουμε και ορισμένα επί μέρους ζητήματα που χρήζουν αντιμετώπισης. Παρακαλούμε τέλος να μας δεχθείτε σε συνάντηση, προκειμένου να σας εκθέσουμε τα ανωτέρω και να μας ενημερώσετε για την ανταπόκρισή σας.
Ι. ΣΧΕΔΙΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ
1) Οδηγίες για την εφαρμογή του ά. 18 του Ν.2971/2001 και του ά. 210 του Ν. 4072/2012, αναφορικά με την έννοια και τον ορισμό των έργων εντός ΧΖΛ:
α) Οι κατωτέρω δράσεις συνιστούν εργασίες και όχι έργα και συνεπώς δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των ως άνω διατάξεων, αλλά για την εκτέλεσή τους αρκεί Απόφαση μόνο του φορέα διαχείρισής τους:
i) Οι εργασίες συντήρησης, επισκευής και αντικατάστασης υφισταμένων στοιχείων των λιμενικών υποδομών, τα οποία δεν έχουν κατασκευασθεί επί του εδάφους ή του υπεδάφους του λιμένων, αλλά έχουν τοποθετηθεί επί αυτών, όπως μπίντες, δέστρες, προσκρουστήρες, αλυσίδες αγκύρωσης πλωτών εξεδρών, αγκυροβόλια, φρεάτια, κολώνες ρευματοδότησης και υδροδότησης, βάνες υδροδότησης, πλακοστρώσεις κρηπιδωμάτων, καταστρώματα πλωτών και πασσαλωτών εξεδρών, υποδομές πυρασφάλειας, φθαρμένα υλικά κρηπιδωμάτων, πάγκοι αναμονής, δικτύων και κολώνων φωτισμού, κ.α.
ii) Οι εργασίες συντήρησης, αντικατάστασης, επέκτασης και αναβάθμισης υφιστάμενων υπόγειων ή υπέργειων κοινωφελών δικτύων και υποδομών (ύδρευσης, αποχέτευσης, ομβρίων, τηλεπικοινωνιών, ηλεκτροδότησης).
iii) Οι εργασίες εγκατάστασης και επέκτασης δικτύων και πυλώνων ρευματοδότησης και υδροδότησης σκαφών, εφόσον συνοδεύονται από ηλεκτρομηχανολογικό σχέδιο.
iv) Οι πάσης φύσεως εργασίες απόφραξης – απομάκρυνσης φερτών υλικών (διαύλων, φρεατίων και αγωγών) ανεξαρτήτως του φορέα διαχείρισής τους, είτε είναι πάγιες και αναμενόμενες, είτε είναι κατεπείγουσες.
v) Χωματουργικές και κηπουρικές εργασίες και εργασίες κοπής, εκρίζωσης και φύτευσης δένδρων.
vi) Συντήρηση, αντικατάσταση και τοποθέτηση πάγκων αναμονής, κοινού επιβατών (παγκακίων, στεγάστρων, ομπρελών και υποδομών Α.Μ.Ε.Α.)
vii) Καθαρισμός συντήρηση και διάστρωση υφιστάμενης άμμου σε παραλίες.
β) Διευκρινίζεται ότι τα έργα κοινωφελών δικτύων και υποδομών (ύδρευσης, αποχέτευσης, ομβρίων, τηλεπικοινωνιών, ηλεκτροδότησης) που βρίσκονται στο έδαφος ή υπέδαφος της ζώνης λιμένα, αλλά δεν εξυπηρετούν τις ανάγκες του λιμένα όπως αυτές ορίζονται στις σχετικές διατάξεις, δεν αποτελούν λιμενικά έργα κατά την έννοια του Νόμου και επομένως οι φορείς διαχείρισης τους δεν είναι τα Δ.Λ.Τ., αλλά οι φορείς που έχουν την αρμοδιότητα ανάπτυξης των αντίστοιχων δικτύων (Ο.Τ.Α., πάροχοι τηλεπικοινωνιών και ηλεκτροδότησης κτλ).
2) Οδηγίες σχετικά με την άσκηση των αρμοδιοτήτων των κατά τόπους Λιμενικών Αρχών στη ζώνη λιμένα (συμμετοχή στα ΔΣ των ΔΛΤ, βεβαίωση παραβάσεων στην ΧΖΛ):
α) Οι εκπρόσωποι των Λιμενικών Αρχών, οι οποίοι μετέχουν εξ officio στα ΔΣ των κατά τόπους Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων, μπορούν να καταψηφίζουν τις εισηγήσεις της διοίκησης, μόνον εφόσον αιτιολογούν την αρνητική ψήφο τους με νομική αιτιολογία. Σε περίπτωση καταψήφισης Αποφάσεων χωρίς αιτιολόγηση ή με αιτιολόγηση μη αποδιδόμενη σε νομική βάση, θα διατάσσεται αυτομάτως Ε.Δ.Ε. για τον καταλογισμό πειθαρχικών ευθυνών.
β) Σε περίπτωση που μια Λιμενική Αρχή βεβαιώνει ή επικαλείται ή αναφέρει αρμοδίως ενώπιον τρίτων Υπηρεσιών παραβάσεις ή παραβατικές συμπεριφορές εντός της ζώνης λιμένα, οι οποίες αποδεδειγμένα είχαν συντελεσθεί και στο παρελθόν και τελούσαν αποδεδειγμένα σε γνώση της, χωρίς αυτή να είχε πράξει αναλόγως, θα διατάσσεται αυτομάτως Ε.Δ.Ε. για την εξακρίβωση των λόγων που η σχετική βεβαίωση, επίκληση ή αναφορά δεν είχε συντελεσθεί και στο παρελθόν και για τον εντοπισμό των πειθαρχικά ή ποινικά υπαίτιων για την παράλειψη αυτή.
γ) Η διαπίστωση κατ’ υποτροπή διευκόλυνσης πρόσδεσης σκαφών και υπόδειξης θέσεων ελλιμενισμού από άτομα μη – αδειοδοτημένα προς τούτο, στοιχειοθετεί το αδίκημα της άγρας πελατών, και στην δεύτερη περίπτωση, επιπλέον, το αδίκημα της αντιποίησης αρχής, και διώκεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις.
ΙΙ. ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ
1) Κατάργηση της αρμοδιότητας της Λιμενικής Αρχής για αδειοδότηση καβοδετών από και ανάθεσή της στα Δ.Λ.Τ. με καθορισμό σχετικών κριτηρίων:
Οι σχετικές άδειες θα χορηγούνται από τους Προέδρους των κατά τόπους Δ.Λ.Τ., κατόπιν πρόσκλησης και αξιολόγησης, ανάλογα με τις ανάγκες των λιμένων, οι οποίες θα προσδιορίζονται αριθμητικά με Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου τους. Υποχρεωτικές προϋποθέσεις για την δυνατότητα έκδοσης τέτοιας άδειας θα είναι α) η κατοχή διπλώματος ταχυπλόου, ιστιοπλοΐας ή εμπορικού ναυτικού και β) η γνώση ξένων γλωσσών και υποχρεωτικά αγγλικών και επιπλέον κριτήρια αξιολόγησης θα είναι α) η εντοπιότητα και β) η προϋπηρεσία. Για την παροχή υπηρεσιών εκ μέρους των καβοδετών αυτής της κατηγορίας να καθιερωθεί τιμολόγιο τελών καβοδεσίας ανά κατηγορία/μέγεθος σκαφών. Πέρα από τις άδειες που θα εκδίδει το Δ..Λ.Τ. για την εξυπηρέτηση των αναγκών του λιμένα, οφείλει να εκδίδει επιπλέον και άδειες κατόπιν αιτήματος ακτοπλοϊκών εταιριών και εταιριών θαλάσσιου τουρισμού για αδειοδότηση συνεργαζομένων ατόμων με αυτές, χωρίς στις τελευταίες περιπτώσεις να εξετάζεται η πλήρωση των ανωτέρω υποχρεωτικών προϋποθέσεων και κριτηρίων αξιολόγησης. Και στις δύο περιπτώσεις χορήγησης αδειών, θα απαγορεύεται η χορήγηση άδειας σε άτομα που σχετίζονται με καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και πώλησης καυσίμων.
2) Εξαίρεση έργων συντήρησης, αντικατάστασης, επέκτασης και αναβάθμισης υφιστάμενων υπόγειων ή υπέργειων κοινωφελών δικτύων και υποδομών από την εφαρμογή του ά. 18 του Ν.2971/2001 και του ά.210 του Ν.4072/2012:
Τα έργα συντήρησης, αντικατάστασης, επέκτασης και αναβάθμισης υφιστάμενων υπόγειων ή υπέργειων κοινωφελών δικτύων και υποδομών (ύδρευσης, αποχέτευσης, ομβρίων, τηλεπικοινωνιών, ηλεκτροδότησης), ανεξαρτήτως του φορέα διαχείρισής τους, εξαιρούνται από την εφαρμογή του ά. 18 του Ν.2971/2001 και του ά.210 του Ν.4072/2012 και για την εκτέλεσή τους δεν απαιτείται Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής του Υπουργείου Ανάπτυξης.
3) Δυνατότητα απασχόλησης υπαλλήλων υποστήριξης Δ.Λ.Τ.:
Οι εισπράξεις των Λιμενικών Τελών θεωρούνται ανταποδοτικά τέλη και έτσι τα ΔΛΤ έχουν τη δυνατότητα απασχόλησης υπαλλήλων είσπραξης, συντήρησης και εξυπηρέτησης όταν οι π/υ τους είναι πλεονασματικοί ή ισοσκελισμένοι.
4) Δυνατότητα έκπτωσης επί των λιμενικών τελών για τους δημότες του οικείου Δήμου την χειμερινή περίοδο:
Τα ΔΛΤ δύνανται να προβαίνουν στις μέγιστες εκπτώσεις τελών ελλιμενισμού που προβλέπονται στην υπ αριθμ 8122.1/29/2014ΚΥΑ (40%) κατά τους μήνες Νοέμβριο έως Μάρτιο, χωρίς την υποχρέωση προκαταβολής του ποσού, για τους κατόχους σκαφών που είναι δημότες των Δήμων στους οποίους υπάγονται τα ΔΛΤ.
Ο Αντιπρόεδρος του ΔΛΤ Πόρου,
Αλέξανδρος Δημητριάδης
Για να δοθεί ενα παράδειγμα κακού σχεδιασμού και έλλειψη επαφής του μελετητή με την πραγματικότητα ας πάρουμε το νεότευκτο λιμένα της Σερίφου.
Αποφασίστηκε να κατασκευαστεί ενας νέος λιμένας και όλοι εμείς οι σκίππερ που ταξιδεύαμε υποθέσαμε ότι θα γινόταν εκβάθυνση του παλαιού λιμένα με προσθήκη κρηπιδώματος. Σε αντίθεση μπαζώθηκε και τσιμεντώθηκε σε απόσταση πλέον των 30 μέτρων απο το παλαιό κρηπίδωμα και σχεδιάστηκαν δυο λιμενολεκάνες για ψαρόβαρκες και φουσκωτά η μία, και για σκάφη μέχρι 10-12 μέτρα η άλλη, συν μία γλίστρα καθέλκυσης αναγκαίας μεν αλλά με λάθος χωροθέτηση . Αν ο μελετητής είχε και την παραμικρή επαφή με την αγορά του charter θα έβλεπε οτι η τάση της είναι για μεγαλύτερα σκάφη άνω των 15 μέτρων και φυσικά καταμαράν που ένα μόνο 15μετρο καταλαμβάνει χώρο 100 τετρ. μέτρων. Η απόσταση μεταξύ του ενός προβλήτα (του παλαιού) με τον νέο είναι 50 μ. Ως αποτέλεσμα 3- 4 σκάφη να πλαγιοδετούν εσωτερικά στον παλαιό και τα 15μετρα είτε να χρησιμοποιούν τον εξωτερικό βορινό με ανέμους της τάξης των 35 κόμβων – εξαιρετικά επικινδυνοι οι χειρισμοί στην εσωτερική λιμενολεκάνη για πρόκληση ζημιών εξ’ αιτίας της έλλειψης χώρου- είτε να παραμένουν αρόδου άρα απώλεια εσόδων. Δοκιμή που έκανα με το δικό μου 16μετρο μου έδειξε οτι σε πρυμνοδέτηση δύο ίδιου μήκους σκαφών μεταξύ του βορινού το ένα, και του νέου κρηπιδώματος το άλλο, μόλις και μετά βίας η απόσταση από τις πλώρες τους είναι 5 μ. Πως λοιπόν θα διαχειριστεί οικονομικά ο χώρος και θα αποσβεσθεί η επένδυση όταν είναι «γνωστόν τοις πάσι» ότι τα φουσκωτά και οι ψαρόβαρκες δεν πληρώνουν αλλά και αν πλήρωναν το τίμημα είναι της τάξης του 1 ευρώ άντε 2. Εφ’ όσον ζητάτε παραδείγματα διαχείρισης ιδού ένα προς αποφυγήν, όμορφο στο σχέδιο και στην μακέττα άσχετο όμως με την πραγματικότητα και κοστοβόρο. Μια ιδιωτική μαρίνα θα επένδυε σε πολλές θέσεις πρυμνοδέτησης με αρκετό χώρο χειρισμών και μεγάλα σκάφη με υψηλότερο τιμολόγιο.Και μία παρατήρηση στις διάφορες επιτροπές σας βάλτε και κανένα έμπειρο καπετάνιο του ΕΝ και ζητήστε απο τον ΣΙΤΕΣΑΠ και την ΕΠΕΣΤ την γνώμη τους. Γνωρίζουμε αρκετά καλά το αντικείμενο, αλλά ακόμα και ένας «αστοιχείωτος» ψαράς θα διέβλεπε το λάθος στην Σέριφο.
Για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα πρέπει να γίνουν τα παρακάτω |
1)Να γίνει συγχώνευση των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων τουλάχιστον σε επίπεδο
Νομού ή και Ναυτιλιακής Ενότητας που θα ξεπερνά τα Διοικητικά όρια του Νομού
με την δημιουργία ισχυρών φορέων διαχείρισης.
2) Ισχυροποίηση της ΔΑΛ και ίδρυση περιφερειακών,αλλά και τοπικών γραφείων (
σε μεγάλα λιμάνια υπερτοπικού-μείζων – εθνικού ενδιαφέροντος.
3)Στα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία υπάρχει εσφαλμένη αντίληψη για τη διαχείριση λιμένα και κυρίως της χερσαίας ζώνης γιατί τα αντιμετωπίζουν ως περιουσία τους.
Η Λιμενική πολιτική πρέπει να αποτελεί αποκλειστικά Εθνική υπόθεση. Κατά τη γνώμη μας η πολυδιάσπαση των κέντρων αποφάσεων και ελεγκτικών μηχανισμών δεν βοηθά για μια συμπαγή Διοίκηση και την ταχύτητα εφαρμογών.
Το επιθυμητό για εμάς μοντέλο είναι η άσκηση κεντρικής Λιμενικής πολιτικής. Η καταγραφή όλων των προβλημάτων, η ιεράρχηση των λύσεων και η υλοποίηση των πολιτικών και των έργων να γίνεται με ευθύνη του Υπουργείου και όχι των φορέων.
Η κεντρική διοίκηση θα πρέπει σε συνεργασία με το συναρμόδια Υπουργεία ΠΧ (Τουρισμού- Ανάπτυξης) να επιλέξει τις πολιτικές και να υλοποιήσει τις παρεμβάσεις και τα έργα στη λογική, «αυτό θέλουμε στις Κυκλάδες, αυτό στη νότια Ελλάδα, αυτό στα εμπορικά Λιμάνια εκεί θέλουμε Μαρίνες εκεί βελτιώσεις, εκεί αλλαγές χρήσης» κλπ).Οι φορείς να καλούνται να διαχειριστούν ένα ολοκληρωμένο λιμενικό πεδίο-έργο και όχι να καλούνται να το δημιουργήσουν προς χάρη «του ενδιαφέροντος για τον τόπο τους». Οι συνενώσεις φορέων δεν θα είναι σημαντικό να γίνουν η να μην γίνουν αν η πολιτική και η υλοποίηση της θα ασκείται κεντρικά.
Συνενώσεις φορέων διαχείρισης παρόμοιων ολοκληρωμένων λιμενικών συστημάτων έχει νόημα να γίνουν.
Σημαντικό είναι στους φορείς διαχείρισης να τοποθετούνται στελέχη με συγκεκριμένο μορφωτικό επίπεδο και ειδίκευση, τα οποία να ελέγχονται αυστηρότατα και διαρκώς για την εφαρμογή της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής ώστε να την εφαρμόζουν εντός των τεθέντων χρονοδιαγραμμάτων και στόχων. Να αμείβονται με βάση το παραγόμενο αποτέλεσμα μέσα από σύστημα αξιολόγησης των υπηρεσιών του Λιμένα και της εφαρμογής των τιθέμενων στόχων. Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του ΕΜΠ (Port Management) είναι στη σωστή κατεύθυνση αλλά απαιτείται νομοθετική ρύθμιση για να αξιοποιηθούν τα στελέχη που θα παραχθούν και όχι να διορίζονται διοικήσεις με προτάσεις βουλευτών και παραγόντων ξένων με το αντικείμενο.
Αξιότιμοι Κύριοι Καλησπέρα σας,
Είμαι σύμβουλος για την προστασία του θαλασσίου Περιβάλλοντος και έχω συνεργασία με πάρα πολλά Λιμενικά και Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία της Ελλάδος.
Ως εκ τούτου έχω προσωπική εμπειρία 17 ετών και με το παλαιότερο σχήμα των Περιφερειακών Λιμενικών Ταμείων (πχ Λιμενικό Ταμείο όλων των Κυκλάδων, Λιμενικό Ταμείο Δωδεκανήσου κλπ), αλλά και με την αποτυχημένη κατά την άποψή μου απόπειρα ίδρυσης νέου Περιφερειακού Οργανισμού όλων των Λιμένων Εύβοιας πλην Σκύρου, αλλά και της σημερινής τάσης διάσπασης διαδημοτικών Λιμενικών Ταμείων σε πιο μικρά σχήματα (πχ το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πάτμου το οποίο μέχρι τώρα συμπεριλάμβανε την Πάτμο, την Λέρο, τους Λειψούς, τους Αρκιούς και το Αγαθονήσι, από το οποίο αποσπώνται αυτές τις ημέρες η Λέρος και το Αγαθονήσι και ιδρύεται το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Λέρου).
Επομένως οι σημερινές ανάγκες της προόδου του κάθε Λιμανιού, οι οποίες είναι συνυφασμένες με την πρόοδο όλης της Νήσου, συνάδουν στον τοπικό έλεγχο του Λιμένα από τον ίδιο τον Τοπικό Δήμο, υπο την προϋπόθεση να υπάρξει σωστή οργάνωση και μέριμνα κατ΄αρχήν από τον ίδιο τον οικείο Δήμο γι΄αυτό.
Η αποτυχημένη απόπειρα δημιουργίας Οργανισμού Λιμένων Εύβοιας, αλλά και των περισσότερων Οργανισμών Λιμένων και συγκεκριμένα αυτών του Ηρακλείου, της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης, της Κέρκυρας, της Ηγουμενίτσας, του Βόλου, της Ραφήνας και του Λαυρίου, φροντίζουν μον για τα Κεντρικά Λιμάνια όπου εδρεύουν και έχουν παραμελήσει τελείως όλα τα μικρότερης σημασίας Λιμάνια και Λιμενικές εγκαταστάσεις ευθύνης τους, πληρώνοντας μόνο τους λογαριασμούς νερού και ρεύματος ( και αυτό όχι σε όλες τις περιπτώσεις), με συνέπεια την υποβάθμιση όλων των άλλων περιοχών πλην του Κεντρικού Λιμένα του Οργανισμού.
Παράδειγμα προς μίμηση θεωρώ ότι αποτελεί η Σκύρος, η οποία αφού κατάφερε να μην μπει στην «ομπρέλα» του πολλά υποσχόμενου στα χαρτιά Οργανισμού Λιμένα Εύβοιας, με την αμέριστη βοήθεια σε προσωπικό και οικονομικό επίπεδο του ιδίου του Προέδρου του ΛΤ Σκύρου, έχει βραβευθεί και ως Λιμάνι (σε ότι αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίας προς τα σκάφη που ελλιμενίζονται εκεί), αλλά και για το Περιβάλλον αφού έχει επιτύχει άριστη συνεργασία τα τελευταία 3 χρόνια και με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, κατακτώντας ακόμη και Γαλάζια Σημαία και μάλιστα χωρίς να διαθέτει μόνιμο υπάλληλο…
Επομένως θεωρώ ότι με την κατάλληλη υποστήριξη του Υπουργείου Ναυτιλίας, είναι δυνατή η περεταίρω ανάπτυξη των μικρών Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων και όχι ο ενταφιασμός τους σε μεγάλα Περιφερειακά κέντρα, τα οποία έχει πλέον αποδειχθεί ότι ενδιαφέρονται στην πράξη μόνον για την περιοχή γύρω από τα γραφεία όπου αυτά εδρεύουν.
Σας ευχαριστώ πολύ που μου δίνεται η δυνατότητα να πω την γνώμη μου και ελπίζω να εισακουστεί, αφού τα στοιχεία τα οποία ήδη υπάρχουν επιβεβαιώνουν όλα τα προαναφρθέντα…
Είμαι στην διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες ή διευκρινίσεις, αν τις ζητήσετε..