Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

1. Η παράγραφος 4 του άρθρου 2 του ν. 3709/2008 (Α’ 213) αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«4. «Άτομο με αναπηρία» ή «άτομο με μειωμένη κινητικότητα» είναι οποιοδήποτε άτομο η κινητικότητα του οποίου είναι μειωμένη κατά τη χρήση των μεταφορικών μέσων, λόγω οποιασδήποτε σωματικής αναπηρίας (αισθητήριας ή κινητικής, μόνιμης ή προσωρινής), διανοητικής ανικανότητας ή αδυναμίας ή λόγω οποιασδήποτε άλλης αιτίας ανικανότητας ή λόγω ηλικίας και η κατάσταση του οποίου απαιτεί κατάλληλη προσοχή και προσαρμογή των προσφερόμενων σε όλους τους επιβάτες υπηρεσιών στις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου αυτού».

2. Στο άρθρο 2 του ν. 3709/2008 προστίθενται παράγραφοι 9, 10 και 11, ως ακολούθως:

«9. «Λιμενικός τερματικός σταθμός» είναι τερματικός σταθμός, στελεχωμένος από μεταφορέα ή φορέα εκμετάλλευσης τερματικού σταθμού, σε λιμένα με εγκαταστάσεις, όπως έλεγχος εισιτηρίων, εκδοτήρια εισιτηρίων ή αίθουσες αναμονής, και προσωπικό για την επιβίβαση ή την αποβίβαση επιβατών που χρησιμοποιούν υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών ή συμμετέχουν σε κρουαζιέρα.
10. «Φορέας εκμετάλλευσης τερματικού σταθμού» είναι ιδιωτικός ή δημόσιος φορέας στο έδαφος ενός κράτους μέλους που είναι υπεύθυνος για τη διοίκηση και τη διαχείριση λιμενικού τερματικού σταθμού.
11. «Συνθήκες πρόσβασης» είναι κατάλληλοι κανόνες, οδηγίες και πληροφόρηση σχετικά με την προσβασιμότητα των λιμενικών τερματικών σταθμών και των πλοίων, καθώς και των εγκαταστάσεών τους, για τα άτομα με αναπηρία ή τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα».

3. Η παράγραφος 3 του άρθρου 4 του ν. 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«3. Καθορίζεται ως υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας που επιβάλλεται για την εξυπηρέτηση λόγων δημοσίου συμφέροντος, η χορήγηση έκπτωσης 50% επί του ναύλου σε όλες τις θέσεις των πλοίων στα οποία εφαρμόζεται ο παρών νόμος στα άτομα μειωμένης κινητικότητας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, με την επίδειξη σχετικής απόφασης των αρμόδιων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α) ή των υγειονομικών επιτροπών των Νομαρχιών της Περιφέρειας ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης μέχρι την ημερομηνία λήξης της ισχύος τους. Η ίδια έκπτωση χορηγείται και στα αναπηρικά ΙΧΕ οχήματα με τα οποία μετακινείται ο δικαιούχος του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον αυτά φέρουν ειδικές πινακίδες αναπήρων πολέμου ή Δελτίο Στάθμευσης Οχημάτων των Ατόμων με Αναπηρίες (ΔΕΛΤΙΟ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ «ΑΜΑ»). Η ίδια έκπτωση χορηγείται και στο συνοδό του δικαιούχου του πρώτου εδαφίου, εφόσον ο δικαιούχος είναι άτομο με παραπληγία−τετραπληγία, τύφλωση, νοητική αναπηρία, αυτισμό και σύνδρομο Down. Σε περίπτωση που ο μεταφορέας απαιτήσει συνοδεία για το άτομο με μειωμένη κινητικότητα, τότε ο συνοδός μεταφέρεται δωρεάν».

4. Στο άρθρο 4 του ν. 3709/2008 προστίθεται παράγραφος 4, ως ακολούθως:

«4. Οι επιβάτες με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, με την επιφύλαξη των υφιστάμενων συνθηκών πρόσβασης, δικαιούνται την παροχή δωρεάν συνδρομής, όπως ορίζεται στα παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010, σε λιμένες, συμπεριλαμβανομένης της επιβίβασης και της αποβίβασης, και επί πλοίου, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 10 του Κανονισμού, υπό τους όρους παροχής συνδρομής που ορίζουν τα άρθρα 11 και 12 του Κανονισμού».

5. Η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του ν. 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«2. Ο μεταφορέας ευθύνεται για τη φθορά ή απώλεια των αποσκευών εντός του πλοίου, εφόσον αυτές παραδίδονται για φύλαξη και εκδίδεται σχετική απόδειξη. Στις περιπτώσεις που ο μεταφορέας απαιτεί από τον επιβάτη να τοποθετεί τις αποσκευές του σε συγκεκριμένο σημείο, υποχρεούται στην έκδοση σχετικής απόδειξης και στη φύλαξη αυτών».

6. Στο άρθρο 5 του ν. 3709/2008 προστίθεται παράγραφος 3 ως ακολούθως:

«3. Ο μεταφορέας ευθύνεται για τη φθορά ή απώλεια σε εξοπλισμό κινητικότητας ή άλλο ειδικό εξοπλισμό που χρησιμοποιείται από άτομο με μειωμένη κινητικότητα, εφόσον η ζημία οφείλεται σε υπαιτιότητα ή παράλειψη του και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να παρασχεθεί προσωρινός εξοπλισμός αντικατάστασης που να συνιστά κατάλληλη εναλλακτική λύση. Η αποζημίωση που καταβάλλεται από το μεταφορέα αντιστοιχεί στην αξία αντικατάστασης του σχετικού εξοπλισμού ή κατά περίπτωση, στις δαπάνες επισκευής».

7. Το άρθρο 6 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Άρθρο 6
Καθυστέρηση απόπλου
Σε περίπτωση καθυστέρησης του απόπλου πλοίου πάνω από 90 λεπτά από την προγραμματισμένη ώρα, λόγω βλάβης ή ζημιάς του πλοίου ή για λόγους που ανάγονται σε υπαιτιότητα του μεταφορέα, ο επιβάτης δικαιούται:

α. Να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση και να του καταβληθεί ως αποζημίωση το αντίτιμο του εισιτηρίου επιβάτη και οχήματος.

β. Με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα, να λάβει ελαφρά γεύματα ή αναψυκτικά και να διαμείνει επί του πλοίου καθ’ όλο το χρόνο της καθυστέρησης και να προωθηθεί στον προορισμό του θαλάσσιου ταξιδίου με το ίδιο πλοίο ή το πρώτο διαθέσιμο ή άλλο πλοίο.

γ. Να λάβει τροφή, με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα, όταν η καθυστέρηση εκτείνεται πέραν των τεσσάρων ωρών από την προγραμματισμένη αρχικώς ώρα απόπλου και κατάλυμα στο πλοίο ή σε ξενοδοχείο, εφόσον τούτο είναι εφικτό και καθίσταται αναγκαία η διανυκτέρευση επί μία ή περισσότερες νύχτες ή η παραμονή επί μεγαλύτερο διάστημα από εκείνο που σχεδίαζε ο επιβάτης. Η μεταφορά του επιβάτη από και προς το λιμένα αναχώρησης γίνεται με έξοδα του μεταφορέα. Για κάθε επιβάτη ο μεταφορέας μπορεί να περιορίσει το συνολικό κόστος του καταλύματος σε 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση και τον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε τρείς, κατ΄ανώτατο όριο.

δ. Να λάβει χρηματική αποζημίωση ποσοστού 25% επί της τιμής του εισιτηρίου ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων, εφόσον τελικά προωθήθηκε στον προορισμό του με το ίδιο ή το πρώτο διαθέσιμο ή άλλο πλοίο με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα και η καθυστέρηση από τον προγραμματισμένο χρόνο άφιξής του στον προορισμό του ήταν: αα) μιας ώρας σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής μέχρι και τεσσάρων ωρών• ββ) δύο ωρών σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των τεσσάρων, αλλά όχι άνω των οκτώ ωρών• γγ) τριών ωρών, σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των οκτώ, αλλά όχι άνω των 24 ωρών• ή δδ) έξι ωρών, σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των 24 ωρών. Αν η καθυστέρηση υπερβαίνει το διπλάσιο του χρόνου που αναφέρεται στις ανωτέρω υποπεριπτώσεις με στοιχεία αα) έως δδ), η αποζημίωση ανέρχεται στο 50 % της τιμής του εισιτηρίου. Το δικαίωμα αυτό ασκείται στο λιμένα αναχώρησης ή άφιξης του πλοίου.

ε. Να λάβει χρηματική αποζημίωση διπλάσια του ναύλου μεταφοράς επιβάτη, καθώς και τον καταβληθέντα ναύλο μεταφοράς οχήματος ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων, εφόσον δεν προωθηθεί στον προορισμό του σε εύλογο χρόνο με το ίδιο ή το πρώτο διαθέσιμο ή άλλο πλοίο με υπαιτιότητα του μεταφορέα. Ο εύλογος χρόνος δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 24 ώρες από την προγραμματισμένη ώρα απόπλου του πλοίου».

8. Το άρθρο 7 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Άρθρο 7
Καθυστέρηση – διακοπή ταξιδίου
1. Στην περίπτωση καθυστέρησης του ταξιδίου λόγω ζημίας ή βλάβης του πλοίου κατά τη διάρκεια του πλου ή για λόγους που ανάγονται σε υπαιτιότητα του μεταφορέα, ο επιβάτης δικαιούται:
α. να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, οπότε και του οφείλεται η τιμή του εισιτηρίου επιβάτη για το υπολειπόμενο τμήμα της διαδρομής με το ίδιο πλοίο στην ίδια θέση και η τιμή του εισιτηρίου οχήματος που αντιστοιχεί στο τμήμα μεταξύ του τελικού προορισμού και του λιμένα αποβίβασής του, είτε
β. να συνεχίσει το ταξίδι και σε περίπτωση καθυστερημένης άφιξής του στον προορισμό του, να λάβει χρηματική αποζημίωση ποσοστού 25% επί της τιμής του εισιτηρίου ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων, για καθυστέρηση τουλάχιστον: αα) μιας ώρας σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής μέχρι και τεσσάρων ωρών• ββ) δύο ωρών σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των τεσσάρων, αλλά όχι άνω των οκτώ ωρών• γγ) τριών ωρών, σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των οκτώ, αλλά όχι άνω των 24 ωρών• ή δδ) έξι ωρών, σε περίπτωση προγραμματισμένης διαδρομής άνω των 24 ωρών. Εάν η καθυστέρηση υπερβαίνει το διπλάσιο του χρόνου που αναφέρεται στις ανωτέρω υποπεριπτώσεις με στοιχεία αα) έως δδ), η αποζημίωση ανέρχεται στο 50 % της τιμής του εισιτηρίου.

2. Ομοίως ο επιβάτης δικαιούται χρηματική αποζημίωση ποσοστού 25% ή 50% επί της τιμής του εισιτήριου ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων στην περίπτωση διακοπής του ταξιδίου σε ενδιάμεσο λιμάνι, λόγω ζημίας ή βλάβης του πλοίου και εφόσον τελικά προωθήθηκε στον προορισμό του με άλλο πλοίο με καθυστέρηση σύμφωνα με τις ανωτέρω υποπεριπτώσεις με στοιχεία αα) έως δδ).

3. Στην περίπτωση διακοπής του ταξιδίου σε ενδιάμεσο λιμάνι, λόγω ζημίας ή βλάβης του πλοίου και εφόσον δεν προωθήθηκε στον προορισμό του με άλλο πλοίο με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα, ο επιβάτης, εφόσον δεν ασκήσει δικαίωμα υπαναχώρησης από τη σύμβαση, δικαιούται:
α. να λάβει τροφή, με μέριμνα και δαπάνη του μεταφορέα καθ’ όλο το χρόνο αναμονής μέχρι τη συνέχιση του ταξιδίου του και κατάλυμα στο πλοίο ή σε ξενοδοχείο, εφόσον τούτο είναι εφικτό και καθίσταται αναγκαία η διανυκτέρευση επί μία ή περισσότερες νύχτες ή την παραμονή επί μεγαλύτερο διάστημα από εκείνο που σχεδίαζε ο επιβάτης. Η μεταφορά του επιβάτη από και προς το λιμένα αναχώρησης γίνεται με έξοδα του μεταφορέα. Για κάθε επιβάτη ο μεταφορέας μπορεί να περιορίσει το συνολικό κόστος του καταλύματος σε 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση και τον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε τρείς, κατ΄ανώτατο όριο και β. χρηματική αποζημίωση διπλάσια του ναύλου μεταφοράς επιβάτη ή άλλη αντισταθμιστική παροχή μετά από συμφωνία των συμβαλλομένων.

4. Η άσκηση ενός εκ των δικαιωμάτων που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 3 του παρόντος αποδεικνύεται με ενυπόγραφη συμπλήρωση από τον επιβάτη σχετικού εντύπου, που χορηγείται από το μεταφορέα κατά την ενημέρωση του επιβάτη για το γεγονός της καθυστέρησης ή διακοπής του ταξιδίου».

9. Η παράγραφος 2 του άρθρου 8 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«2. Ο επιβάτης δικαιούται επίσης, με μέριμνα και δαπάνες του μεταφορέα, να λάβει τροφή και κατάλυμα στο λιμάνι ανταπόκρισης, όταν εξαιτίας της απώλειας ανταπόκρισης, αναγκάστηκε να αναχωρήσει για τον τελικό προορισμό του την επομένη ημέρα από την άφιξή του ή καθίσταται αναγκαία η διανυκτέρευση επί μία ή περισσότερες νύχτες ή την παραμονή επί μεγαλύτερο διάστημα από εκείνο που σχεδίαζε ο επιβάτης. Για κάθε επιβάτη ο μεταφορέας μπορεί να περιορίσει το συνολικό κόστος του καταλύματος σε 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση και τον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε τρείς, κατ΄ανώτατο όριο».

10. Στο άρθρο 8 του ν. 3709/2008 προστίθεται παράγραφος 3 ως ακολούθως:

«3. Σε κάθε άλλη περίπτωση απώλειας ανταπόκρισης, εκτός των περιπτώσεων της παραγράφου 1, ο μεταφορέας και, κατά περίπτωση, ο φορέας εκμετάλλευσης τερματικού σταθμού, καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες να ενημερώσουν τους ενδιαφερόμενους επιβάτες σχετικά με εναλλακτικές ανταποκρίσεις και μεριμνούν, ώστε τα άτομα με αναπηρία ή τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα να λάβουν τις πληροφορίες που απαιτούνται σε προσβάσιμη μορφή».

11. Το άρθρο 12 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Άρθρο 12
Καταγγελίες – παράπονα επιβατών
Για κάθε παράπονο ή καταγγελία κατά τη διάρκεια του πλου οι επιβάτες δύνανται να απευθύνονται στον ορισμένο για το σκοπό αυτόν αξιωματικό του πλοίου και μετά το πέρας του ταξιδιού στον εκδότη του εισιτηρίου ή το μεταφορέα ή στις Λιμενικές Αρχές. Για παράπονα ή καταγγελίες που αφορούν σε συνθήκες πρόσβασης ατόμων με μειωμένη κινητικότητα σε λιμάνια και πλοία ή καταγγελίες που αφορούν στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010 «για τα δικαιώματα των επιβατών στις θαλάσσιες και εσωτερικές πλωτές μεταφορές και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) 2006/2004» και δεν καλύπτονται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου, οι επιβάτες δύνανται να απευθύνονται στο φορέα εκμετάλλευσης τερματικού σταθμού του λιμένα ή στο μεταφορέα ή στις Λιμενικές αρχές. Με μέριμνα του μεταφορέα και του φορέα εκμετάλλευσης τερματικού σταθμού του λιμένα, τοποθετούνται σε εμφανή σημεία του πλοίου και του λιμένα, αντίστοιχα, έντυπα υποβολής παραπόνων στην ελληνική και αγγλική γλώσσα αναφορικά με τις προσφερθείσες, στο λιμένα και επί του πλοίου υπηρεσίες. Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο του εντύπου, η αρμόδια Υπηρεσία ή Υπηρεσίες εποπτείας διαχείρισης των παραπόνων και στατιστικής καταγραφής αυτών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής».

12. Στο άρθρο 14 προστίθεται παράγραφος 12 ως ακολούθως:

«12. Σε περίπτωση ατόμου με μειωμένη κινητικότητα, να ενημερώσει τον εκδότη του εισιτηρίου ή το μεταφορέα ότι έχει ανάγκη συνδρομής το αργότερο 48 ώρες πριν την παροχή της συνδρομής και να βρίσκεται σε προκαθορισμένο σημείο σε συγκεκριμένη ώρα, η οποία δεν υπερβαίνει τα 60 λεπτά από την προγραμματισμένη ώρα απόπλου του πλοίου. Επιπλέον, κατά την κράτηση ή προέκδοση του εισιτηρίου κοινοποιούν στο μεταφορέα τις ειδικές τους ανάγκες για κατάλυμα, κάθισμα ή τις απαιτούμενες υπηρεσίες ή την ανάγκη να φέρουν μαζί τους ιατρικό εξοπλισμό».

13. Οι παράγραφοι 6, 8 και 9 του άρθρου 15 του νόμου 3709/2008 αντικαθίστανται ως ακολούθως:

«6. Να ενημερώνει τηλεφωνικώς ή μέσω μηνύματος SMS ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους επιβάτες, οι οποίοι, κατά την έκδοση του εισιτηρίου, είχαν γνωστοποιήσει στοιχεία επικοινωνίας στην περίπτωση ματαίωσης − ακύρωσης, αλλαγής ή καθυστέρησης των προγραμματισμένων δρομολογίων. Ειδικά σε περίπτωση ματαίωσης ή καθυστερημένης άφιξης/αναχώρησης του πλοίου, να ενημερώνει τους επιβάτες που αναχωρούν από τους λιμενικούς τερματικούς σταθμούς για την κατάσταση, το συντομότερο δυνατόν και, σε κάθε περίπτωση, το αργότερο 30 λεπτά, μετά από την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησης, για την εκτιμώμενη ώρα αναχώρησης και άφιξης αμέσως μόλις έχει στη διάθεσή του σχετική πληροφορία».

«8. Παρέχει δωρεάν συνδρομή, σε συνεργασία με τους φορείς εκμετάλλευσης των τερματικών σταθμών, στο πλαίσιο των αντίστοιχων τομέων αρμοδιότητάς τους, στα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, όπως ορίζεται στα παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010, με την επιφύλαξη των υφιστάμενων συνθηκών πρόσβασης στο λιμένα. Επί αιτημάτων παροχής συνδρομής της παραγράφου 12 του άρθρου 14, με ευθύνη του μεταφορέα, ενημερώνεται χωρίς καθυστέρηση ο φορέας εκμετάλλευσης του λιμενικού τερματικού σταθμού, για την παροχή συνδρομής στον τομέα αρμοδιότητας του. Τα άτομα που έχουν αιτηθεί την παροχή συνδρομής λαμβάνουν γραπτή επιβεβαίωση για την παροχή της συνδρομής με κάθε διαθέσιμο μέσο, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών μέσων ή της υπηρεσίας σύντομων μηνυμάτων (SMS). Σε περίπτωση που άτομο με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα δεν έχει συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της παραγράφου 12 του άρθρου 14, ο μεταφορέας και ο φορέας εκμετάλλευσης του λιμενικού τερματικού σταθμού καταβάλλει κάθε εύλογη προσπάθεια για την παροχή κάθε δυνατής βοήθειας».

«9. Να μεριμνά για την ενημέρωση του ενδιαφερόμενου επιβάτη από τον εκδότη πριν την έκδοση του εισιτηρίου για τις τιμές και εκπτώσεις, τις συνθήκες πρόσβασης στους λιμένες επιβίβασης και αποβίβασης, καθώς και τη δυνατότητα παροχής συνδρομής σε περιπτώσεις επιβατών με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα».

14. Η παράγραφος 4 του άρθρου 16 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«4. Ο μεταφορέας και ο υπόχρεος έκδοσης και διάθεσης εισιτηρίων που έχουν πρόσβαση στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Κράτησης Θέσεων και Έκδοσης Αποδείξεων (Η.Σ.Κ.Θ.Ε.Α.) απαγορεύεται να αρνούνται κράτηση θέσεως και έκδοση εισιτηρίου, όταν από το Η.Σ.Κ.Θ.Ε.Α. προκύπτει η διαθεσιμότητα θέσεων. Άρνηση κράτησης θέσεως και έκδοσης εισιτηρίου δικαιολογείται μόνο όταν αποδεδειγμένα πρόκειται για πρόσωπο που είναι επικίνδυνο είτε για την ασφάλεια του πλοίου είτε για τη ζωή, υγεία, ασφάλεια και ησυχία των επιβαινόντων. Άρνηση κράτησης ή έκδοσης εισιτηρίου σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα δικαιολογείται μόνο όταν πρόκειται για συμμόρφωση προς τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, κοινοτικό ή εθνικό δίκαιο ή τις απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζουν οι αρμόδιες αρχές ή ο σχεδιασμός ή υποδομή και ο εξοπλισμός του πλοίου καθιστούν αδύνατη την πραγματοποίηση της μεταφοράς με ασφαλή και λειτουργικό τρόπο. Σε αυτή την περίπτωση ο μεταφορέας ή ο εκδότης του εισιτήριου καταβάλλει κάθε εύλογη προσπάθεια να προσφερθεί εναλλακτικός τρόπος μεταφοράς».

15. Στο άρθρο 16 του ν. 3709/2008 προστίθενται παράγραφοι 10, 11 και 12 ως ακολούθως:

«10. Οι μεταφορείς και, κατά περίπτωση, οι φορείς εκμετάλλευσης των τερματικών σταθμών θεσπίζουν διαδικασίες εκπαίδευσης σε θέματα αναπηρίας, συμπεριλαμβανομένων οδηγιών, και διασφαλίζουν ότι τα μέλη του προσωπικού τους, ιδιαίτερα αυτών που παρέχουν άμεση συνδρομή σε άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, λαμβάνουν εκπαίδευση ή οδηγίες, σύμφωνα με το παράρτημα ΙV του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1177/2010.
11. Αν η εκτέλεση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ 1177/2010 έχει ανατεθεί σε εκτελεστή μεταφορών, πωλητή εισιτηρίων ή άλλο πρόσωπο, ο μεταφορέας, ο ταξιδιωτικός πράκτορας, ο διοργανωτής ταξιδιών ή ο φορέας εκμετάλλευσης του τερματικού σταθμού που έχει αναθέσει αυτές τις υποχρεώσεις παραμένει υπόλογος για τις πράξεις και παραλείψεις του εν λόγω τρίτου προσώπου, στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων του.
12. Με Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται οι διαδικασίες και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 9 παρ.1 και 2, 10, 11 και 12 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1177/2010, που αφορούν σε θέματα προσβασιμότητας, πληροφόρησης και παροχής συνδρομής σε άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα στους λιμένες, αρμοδιότητας των φορέων εκμετάλλευσης λιμενικών τερματικών σταθμών».

16. Το άρθρο 18 του νόμου 3709/2008 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Άρθρο 18
Διοικητικές Κυρώσεις
Στους παραβάτες των υποχρεώσεων του παρόντος νόμου και του Κανονισμού (ΕΕ) 1177/2010 «για τα δικαιώματα των επιβατών στις θαλάσσιες και εσωτερικές πλωτές μεταφορές και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) 2006/2004» που δεν προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου και ανεξάρτητα εάν συντρέχει ποινική ή πειθαρχική δίωξη, επιβάλλονται με απόφαση του Προϊσταμένου της κατά τόπον αρμόδιας Λιμενικής Αρχής οι κυρώσεις του άρθρου 157 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (ν.δ. 187/1973, ΦΕΚ 261 Α΄). Στους παραβάτες των υποχρεώσεων των παραγράφων 3 έως και 8 του άρθρου 14 επιβάλλονται με απόφαση του Προϊσταμένου της κατά τόπον αρμόδιας Λιμενικής Αρχής οι κυρώσεις του άρθρου 157 του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου (ν.δ. 187/1973, ΦΕΚ 261 Α΄)».