Στο άρθρο όγδοο του Νόμου 2932/2001 “Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές – Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής – Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις.” (ΦΕΚ Α’ 145) προστίθεται 15η παράγραφος ως εξής:
«15. Αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πέμπτης παραγράφου του παρόντος άρθρου και εφόσον κρίνεται απολύτως αναγκαίο, για λόγους κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής ή κάλυψης επειγουσών συγκοινωνιακών αναγκών, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ), με την οποία κατόπιν εισήγησης της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προσδιορίζονται το ύψος του μισθώματος και τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του πλοίου, να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας με δήμους με πληθυσμό λιγότερο από 5.000 κατοίκους, μεμονωμένα ή από κοινού, διάρκειας ενός έως πέντε έτη για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένης γραμμής ή γραμμών. Στις προγραμματικές συμβάσεις του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται και η συμμετοχή κοινωφελών δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων, αναπτυξιακών ανωνύμων εταιρειών, επιχειρήσεων Ο.Τ.Α. ειδικού σκοπού, με οποιαδήποτε νομική μορφή και αν λειτουργούν, επιχειρήσεων των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, ναυτικών εταιρειών του Ν. 959/1979 “Περί της Ναυτικής Εταιρείας” (Α’ 192), στις οποίες είτε τα νομικά πρόσωπα του πρώτου εδαφίου έχουν το σύνολο ή την πλειοψηφία των μετοχών του εταιρικού κεφαλαίου είτε έχουν κρατικό προνόμιο ή κρατική επιχορήγηση και ενώσεων ή κοινοπραξιών των ναυτικών εταιρειών της προηγούμενης περίπτωσης και πλοιοκτητών του άρθρου τρίτου του παρόντος Νόμου. Οι ανωτέρω συμβάσεις υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Στις προγραμματικές συμβάσεις των προηγούμενων εδαφίων απαραίτητα ορίζονται το αντικείμενο της σύμβασης, ο σκοπός και το περιεχόμενό τους, ο προϋπολογισμός τους, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης, οι πόροι από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις και η διάρκεια της σύμβασης. Επίσης ορίζεται το όργανο παρακολούθησης της εφαρμογής της και οι αρμοδιότητές του, καθώς και ρήτρες σε βάρος του συμβαλλόμενου που παραβαίνει τους όρους της προγραμματικής σύμβασης. Σε περίπτωση κατά την οποία συμβαλλόμενος σε προγραμματική σύμβαση του παρόντος άρθρου αναθέσει σε τρίτον τη διαχείριση, εκμετάλλευση και εκτέλεσή της, η ανάθεση διενεργείται για λογαριασμό του από τη Διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου. Οι φορείς του πρώτου και δεύτερου εδαφίου του παρόντος άρθρου για την εκτέλεση των προγραμματικών συμβάσεων του παρόντος άρθρου μπορεί να χρηματοδοτούνται και μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.»
Το άρθρο αυτό να συμπληρωθεί ως ακολούθως
«Στο άρθρο όγδοο του Νόμου 2932/2001 «Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στις θαλάσσιες ενδομεταφορές – Σύσταση Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής – Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 145) προστίθεται 15η παράγραφος ως ακολούθως:
‘15. Αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της πέμπτης παραγράφου του παρόντος άρθρου και εφόσον κρίνεται απολύτως αναγκαίο, για λόγους κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής ή κάλυψης επειγουσών συγκοινωνιακών αναγκών, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δύναται μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ), με την οποία κατόπιν εισήγησης της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προσδιορίζονται το ύψος του μισθώματος και τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του πλοίου, μεταξύ των οποίων υποχρεωτικά θα περιλαμβάνεται η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία, να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας με δήμους με πληθυσμό λιγότερο από 5.000 κατοίκους, μεμονωμένα ή από κοινού, διάρκειας ενός έως πέντε έτη για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένης γραμμής ή γραμμών.[…]’»
Η προαναφερόμενη συμπλήρωση προτείνεται στη βάση των απαιτήσεων του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία», την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με το οποίο τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στα μέσα μεταφοράς.
Να αντικατασταθεί το «με πληθυσμό λιγότερο από 5.000 κατοίκους» με το «με πληθυσμό λιγότερο από 20.000 κατοίκους»
Αιτιολόγηση: Έτσι θα υπάρξει δυνατότητα αξιοποίησης όλων των δημοτικών ναυτηλιακών επιχειρήσεων
Ο Σύνδεσμός μας καλεί το Υπουργείο να αποσύρει τη διάταξη και να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο για τους λόγους και κίνητρα που οδήγησαν στην εν λόγω πρόταση προκειμένου να γίνουν κατανοητές τυχόν αδυναμίες του υφιστάμενου συστήματος ανάθεσης γραμμών δημόσιας υπηρεσίας με διαγωνιστικές διαδικασίες και να προταθούν λύσεις εκατέρωθεν.
Με τη διάταξη αυτή επιχειρείται προνομιακή μεταχείριση των φορέων και οργανισμών που αναφέρονται (δήμοι, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις …….), κατά παρέκκλιση των σχετικών διατάξεων του ν. 2932/2001, των διατάξεων περί διενέργειας δημόσιων διαγωνισμών, νοθεύοντας τον υγιή και ελεύθερο ανταγωνισμό με την παρέμβαση της κεντρικής διοίκησης (κυβέρνησης) αναθέτοντας δημόσια υπηρεσία στους εν λόγω φορείς, αποκλείοντας άλλους πλοιοκτήτες ή εφοπλιστές και χωρίς να τηρείται η διαδικασία των σχετικών διαγωνισμών.
Επίσης δεν κατανοούμε το γεγονός ότι ενώ μιλάμε για κάλυψη επειγουσών συγκοινωνιακών αναγκών, η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας προβλέπεται για μία πενταετία.
Πέραν των ανωτέρω νομικών προβληματισμών είναι γνωστό ότι η κατά το παρελθόν διενέργεια σχετικών με το θέμα δραστηριοτήτων (ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση) από δήμους, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, εταιρείες λαϊκής βάσης, κ.α, είχε αρνητικά έως και καταστροφικά αποτελέσματα, πρώτον για τους ίδιους τους φορείς ως επιχείρηση, αλλά και στην εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων των συγκεκριμένων νησιών. Το μοντέλο αυτής της δραστηριότητας ακτοπλοϊκής εξυπηρέτησης έχει αποτύχει παντελώς και εδώ και δεκαετίες έχει εγκαταλειφθεί. Τυχόν δε εκδήλωση ενδιαφέροντος από αντίστοιχους φορείς και οργανισμούς δεν στηρίζεται σε ακτοπλοϊκή αναγκαιότητα παρά μόνο σε βραχυχρόνια πολιτική σκοπιμότητα καθαρά τοπικού ενδιαφέροντος.