Αρχική Σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια ΘεσσαλίαςMASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural ChallengesΣχόλιο του χρήστη Λιακατάς Αθανάσιος | 28 Μαρτίου 2024, 21:47
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΕΦ. 4 ΤΟΥ MASTER PLAN, «COOPERATIVE APPROACH» (Λιακατάς Αθανάσιος, Γεωπόνος ΔΑΟ Π.Ε. Λάρισας) Η πρόταση του Master Plan για ενίσχυση του ρόλου των αγροτικών συνεταιρισμών (σελ. 34-35) θεωρώ πως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Γι’ αυτό τον λόγο, θέτω στο τραπέζι της δημόσιας διαβούλευσης την παρακάτω πρόταση, η οποία σχετίζεται με την εφαρμογή μιας εναλλακτικής στρατηγικής εμπορίας των αγροτικών προϊόντων που θα συμβάλλει σημαντικά στην εξάλειψη των παθογενειών που υπάρχουν στην αλυσίδα εμπορίας και δεν επιτρέπουν στους Θεσσαλούς παραγωγούς να καρπωθούν την υπεραξία των προϊόντων τους. Ειδικότερα, αναφέρομαι στον θεσμό των Δημοπρατηρίων Αγροτικών Προϊόντων (ΔΑΠ) που σε χώρες όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία, αποτελούν βασικό τρόπο εμπορίας των αγαθών τους εδώ και 70 χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Τα ΔΑΠ είναι Συνεταιριστικές Αγροτικές Οργανώσεις που εφαρμόζουν σύγχρονες υπηρεσίες και πρακτικές, επιτρέποντας στους παραγωγούς να πουλούν τα προϊόντα τους απευθείας στους λιανεμπόρους, χωρίς μεσάζοντες, με τις τιμές να διαμορφώνονται κατόπιν ελεύθερης και διαφανούς διαπραγμάτευσης μεταξύ παραγωγών και αγοραστών, κάτι που στην Ελλάδα οι μικροί και κατακερματισμένοι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και οι Ομάδες Παραγωγών δεν μπορούν να επιτύχουν. Στα ΔΑΠ, η τιμή ανά ποιότητα προϊόντος καθορίζεται από ψηφιακά «ρολόγια» δημοπρασίας με τους αγοραστές να σταματούν το «ρολόι» στην τιμή που είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν, πατώντας ένα κουμπί στην ατομική ηλεκτρονική κονσόλα τους. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, οι περισσότερες πωλήσεις – πλέον - πραγματοποιούνται μέσω διαδικτύου και από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου, με τους υποψήφιους αγοραστές να μπορούν να παρακολουθούν το ρολόι της δημοπρασίας από την οθόνη του υπολογιστή τους στο γραφείο, παραγγέλνοντας προϊόντα. Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι οι υποψήφιοι αγοραστές αξιολογούνται και πιστοποιούνται από τα ΔΑΠ, καταθέτοντας προηγουμένως τραπεζικές εγγυητικές επιστολές για τη διασφάλιση των συναλλαγών. Στο Βέλγιο και στην Ολλανδία, κάθε πρωί, στις αμφιθεατρικές αίθουσες ΟΛΩΝ των ΔΑΠ και σε προκαθορισμένη ώρα για κάθε είδος προϊόντος, γίνονται οι αγοραπωλησίες ΟΛΗΣ της ημερήσιας παραγωγής των λαχανικών, εξαλείφοντας έτσι, κάθε προσπάθεια αθέμιτου ανταγωνισμού. Στο Βέλγιο, ο κύκλος εργασιών των τριών (3) μεγαλύτερων ΔΑΠ το 2022 ανήλθε στα 1,1 δις ευρώ. Η μερίδα του λέοντος ανήκε στην BELORTA με 492,3 εκ. ευρώ, ενώ το 2023 ο κύκλος εργασιών της ανήλθε στα 626 εκ. ευρώ, όταν στην Ελλάδα, ο τέως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλης Αποστόλου σε ομιλία του μέσα στη Βουλή το 2016, δήλωσε ότι «οι συνεταιρισμοί έχουν συνολικό κύκλο εργασιών 950 εκ. ευρώ και οφειλές που ξεπερνούν τα 2,4 δις. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται οι οφειλές προς τρίτους». (Τα μεγάλα «βαρίδια» της αγροτικής οικονομίας, 19.02.2024, www.kathimerini.gr). Λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων, μέχρι τα τέλη Μαΐου 2022, οι ενήμεροι αγροτικοί συνεταιρισμοί στην Ελλάδα ήταν 1.114, γίνεται αντιληπτή η χαμηλή αξία των διακινούμενων προϊόντων ανά συνεταιρισμό στη χώρα μας (διαΝΕΟσις 2022, Προοπτικές και ευκαιρίες για τον πρωτογενή τομέα στην Ελλάδα). Αναφέρονται ενδεικτικά, μερικά από τα πολλά οφέλη από την ίδρυση ΔΑΠ: 1) αύξηση διαπραγματευτικής ισχύος των συνεταιρισμών και υψηλότερες τιμές πώλησης, 2) αποφυγή μεσαζόντων, 3) περιορισμός του τεράστιου αριθμού χονδρεμπόρων που κερδοσκοπούν σε βάρος των παραγωγών και του καταναλωτή, 4) μείωση της ψαλίδας μεταξύ των τιμών του παραγωγού και του καταναλωτή, 5) «Αγορά μιας στάσης» - “One-Stop-Shop” για τους αγοραστές, με εξοικονόμηση χρημάτων και διευκόλυνση των συναλλασσόμενων μερών, 6) διαφάνεια στις πωλήσεις και εξάλειψη κάθε υπόνοιας μεροληψίας προς οποιοδήποτε μέλος-πωλητή του ΔΑΠ, 7) εξάλειψη της κομματικοποίησης και χειραγώγησης των μελών της Διοίκησης των Συνεταιρισμών όπως συμβαίνει στην Ελλάδα δυστυχώς μέχρι και σήμερα, 8) εξάλειψη «μαύρης» διακίνησης προϊόντων (χωρίς τιμολόγια), 9) καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, 10) εξάλειψη του φαινομένου των «εικονικών» τιμολογίων, 11) εξάλειψη του φαινομένου των «ανοιχτών» τιμών, 12) μείωση των «ελληνοποιήσεων» και 13) δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Στην Ελλάδα, το νομοθετικό πλαίσιο για την ίδρυση ΔΑΠ ρυθμίζεται με τον Ν.4015/2011 (Α’ 210) ο οποίος παραμένει ουσιαστικά ανενεργός, ενώ σύμφωνα με την παρ. 3 του ανωτέρω νόμου, δεν επιτρέπεται η ίδρυση περισσότερων των δύο (2) ΔΑΠ σε κάθε Περιφέρεια. Κλείνοντας, θεωρώ ότι ο Δήμος Λαρισαίων και ο Δήμος Τεμπών πλεονεκτούν έναντι άλλων Δήμων της Θεσσαλίας, καθώς βρίσκονται δίπλα στην Κεντρική Εθνική Οδό και στον κεντρικό εθνικό σιδηρόδρομο, και επομένως μπορούν επάξια να διεκδικήσουν την ίδρυση του πρώτου ΔΑΠ που δικαιούται η Περιφέρεια Θεσσαλίας, ενώ το δεύτερο ΔΑΠ θα μπορούσε να δημιουργηθεί στα διοικητικά όρια του Δήμου Τρικκαίων, πλησίον του Αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας (Ε65) που σύντομα θα ολοκληρωθεί.