Αρχική Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με ΑναπηρίαΕθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με ΑναπηρίαΣχόλιο του χρήστη Γιώργος Παπαδάκης | 5 Οκτωβρίου 2020, 14:42
  • Σχόλιο του χρήστη 'Γιώργος Παπαδάκης' | 5 Οκτωβρίου 2020, 14:42

    1. Σχετικά με την ένταξη στην απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προβλέπονται ευεργετικές διατάξεις για την εργασία των ατόμων με αναπηρία, μία από τις σημαντικότερες — αυτή της ποσόστωσης στις διαθέσιμες θέσεις εργασίας σε εργοδότες με περισσότερους των 16 εργαζόμενους — δεν εφαρμόζεται στην χώρα μας και, το χειρότερο, δεν επιτηρείται η εφαρμογή της. Από την άλλη, πολύ σωστά στο Σχέδιο Δράσης επισημαίνεται η ανάγκη έμφασης στην λειτουργικότητα του ατόμου με αναπηρία και όχι στο ποσοστό της αναπηρίας του με τη εφαρμογή του Πιλοτικού Προγράμματος σχετικά με την εισαγωγή λειτουργικών κριτηρίων στην αξιολόγηση της αναπηρίας για την παροχή προνοιακών αναπηρικών δικαιωμάτων, με σκοπό την ανάπτυξη σχετικής δημόσιας πολιτικής στη βάση ενός περισσότερο κοινωνικού μοντέλου αξιολόγησης της αναπηρίας. [Στόχος 7: Συλλέγουμε και αξιοποιούμε δεδομένα στη χάραξη δημόσιας πολιτικής για την αναπηρία] Σε συνδυασμό με την πρόβλεψη στο Σχέδιο Δράσης ότι ενισχύουμε την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των μαθητών με αναπηρία με έμφαση σε δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού) η εφαρμογή της ποσόστωσης στον τομέα της απασχόλησης και της αξιολόγησης της ικανότητας προς εργασία, θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό τα άτομα με αναπηρία να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτονομία στην ικανότητά τους να βιοποριστούν ανεξάρτητα από πηγές εισοδήματος που σχετίζονται με την επιδοματική πολιτική της χώρας. Σε συνάφεια με τα παρακάτω (αντίθεση μάλλον) είναι κάπως ανησυχητική η διατύπωση στο Σχέδιο Δράσης ότι "Μεριμνούμε για τη θεσμοθέτηση και την ενίσχυση της υφιστάμενης Υποστηριζόμενης Απασχόλησης ως δημιουργικής διεξόδου και μέσου βιοπορισμού για τα Άτομα με Αναπηρία". Η διατύπωση ότι θα γίνει εισήγηση να θεσμοθετηθεί κάτι προσκρούει σε κάποια άλλη ατζέντα ("κλωτσάει" κατά το κοινώς λεγόμενο) και δεν θα είναι ακριβώς μέριμνα του Σχεδίου Δράσης αλλά ένα αόριστο πλάνο. 2. Σχετικά με τη δημιουργία ολοήμερων δομών και ΣΥΔ για άτομα με αναπηρία. Παρότι τα δύο εργαλεία που αυτή τη στιγμή αξιοποιούνται για την εκπαίδευση, κατάρτιση, ψυχαγωγία και δημιουργική απασχόληση (ανάπτυξη χόμπι και πλαισίωση ελεύθερου χρόνου) βρίσκονται σε τροχιά ανάπτυξης στην Ελλάδα, δεν είναι δυνατή η αξιοποίησή τους συνδυαστικά προκειμένου να δημιουργηθούν ολοήμερες δομές για τα άτομα με αναπηρία. Συγκεκριμένα, τα Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας (ΚΔΗΦ) που συνηθέστερα έχουν πρωινή λειτουργία και παρέχουν υπηρεσίες στον τομέα της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης των ατόμων αναπηρία — συνηθέστερα σε παιδιά και εφήβους ή ενήλικες αντίστοιχα — δεν είναι εφικτό να απευθυνθούν στο ίδιο άτομο με αναπηρία προκειμένου να πλαισιώσουν την ένταξή του ίδιου ατόμου σε ένα Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης για Άτομα με Αναπηρία (ΚΔΑΠ-ΜΕΑ). Πρακτικά, ο μοναδικός αριθμός ΑΜΚΑ κάθε ατόμου δεν μπορεί να εμφανίζεται ως λήπτης υπηρεσίας ταυτόχρονα σε πρόγραμμα ΚΔΗΦ και ΚΔΑΠ-ΜΕΑ καθόσον οι δύο υπηρεσίες (δομές) χρηματοδοτούνται από τον ίδιο προϋπολογισμό (ΕΣΠΑ). Απεναντίας, η δυνατότητα των ατόμων με αναπηρία να συμμετέχουν σε ένα ολιστικό πρόγραμμα δια βίου εκπαίδευσης, θα τους έδινε της δυνατότητα να είναι περισσότερο λειτουργικοί, αναπτύσσοντας σε βάθος χρόνου μεγαλύτερο δυναμικό σε όλους τους βασικούς τομείς των ΔΚΖ (Δεξιότητες Καθημερινής Ζωής), επομένως θα τους καθιστούσε περισσότερο λειτουργικά άτομα. Παράλληλα, θα βοηθούσε τις οικογένειές τους να μειώσουν τον χρόνο που απαιτείται να δαπανήσουν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας προκειμένου να φροντίσουν το άτομο με αναπηρία το διάστημα από την απόκτηση της αναπηρίας του μέχρι την επίτευξη του μέγιστου βαθμού λειτουργικότητας. Στο ίδιο μήκος κύματος, θα πρέπει να εξασφαλιστεί (όπως συμβαίνει ήδη με τους φορείς που έχουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ για νοσήλιο διαμονής σε Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης) ότι άτομα με αναπηρία που διαβιούν σε ΣΥΔ μπορούν να εξακολουθούν να είναι λήπτες υπηρεσιών ανοικτής περίθαλψης (Ημερήσιας Φροντίδας) ανεξαρτήτως της πηγής χρηματοδότησης της δομής όπου φοιτούν ή διαβιούν (ΕΣΠΑ, Περιφέρεια, Σύμβαση ΕΟΠΥΥ κ.ο.κ.) χωρίς να δημιουργούνται ασυμβίβαστα για το ίδιο άτομο ενόσω λαμβάνει διαφορετικού τύπου υπηρεσίες. Με τον τρόπο αυτό, θα εξασφαλιστεί ένα ενιαίο πλαίσιο αντίληψης και αντιμετώπισης των πολύπλευρων αναγκών ενός ατόμου με αναπηρία, σε όλο το φάσμα της εξέλιξής τους σε βάθος χρόνου. 3. Σχετικά με το χρονικό περιθώριο των φορέων της κοινωνίας των πολιτών και των ΑμεΑ να συμμετέχουν στη διαβούλευση. Τέλος, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι η ολιγοήμερη περίοδος ανοικτής διαβούλευσης ενός τόσο σοβαρού και πολύπλοκου Σχεδίου Δράσης για τα άτομα με αναπηρία, περιπλέκει την ικανότητα των δευτεροβάθμιων φορέων να διαβουλευτούν εσωτερικά με τις οντότητες που τους απαρτίζουν αλλά και άλλους σημαντικούς εταίρους (stakeholders) στο πεδίο, προκειμένου να καταθέσουν ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις επί του Σχεδίου. Ειδικά, στις τρέχουσες επικρατούσες συνθήκες της πανδημίας COVID-19, οι επαφές που απαιτούνται χρειάζεται να πλαισιωθούν με νέους εναλλακτικούς μηχανισμούς και πρωτόκολλα, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο αυτό το έργο. Επίσης, δεν φαίνεται να έγινε καμία προσπάθεια να δημιουργηθούν έστω τμήματα του Σχεδίου σε μορφή "Κείμενο για όλους" (Easy-to-Read), μία ανάγκη που τίθεται επιτακτική πλέον σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επίπεδο κρατών μελών. Τέλος, επισημαίνω μερικά σημεία από το Σχέδιο Δράσης: — Προβλέπει (αυτολεξεί: επιδιώκει) την ενεργό συμμετοχή των αντιπροσωπευτικών φορέων των ΑμεΑ στις Επιτροπές Παρακολούθησης όλων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και σε ομάδες εργασίας, τη συστηματική επικοινωνία, διαβούλευσης και συνεργασίας με τη διοίκηση. — Σκοπεύει στην υλοποίηση προγραμμάτων Ψηφιακής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία. Αυτό θα μπορούσε να συνδυαστεί με τη δυνατότητα των ΑμεΑ να έχουν καλύτερη πρόσβαση στην πληροφορία και με ηλεκτρονικά μέσα — σε περιπτώσεις όπου απαιτείται (όπως στο Σχέδιο Δράσης) με ειδικές προσαρμογές στον τρόπο παρουσίασης της πληροφορίας. Γιώργος Παπαδάκης Αντιπρόεδρος ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΛΟΣ ΕΝΩΣΗΣ “ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ” ΜΕΛΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΑΜΕΑ “ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ”