Υπουργός Επικρατείας Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων OpenGov.gr Ανοικτή Διακυβέρνηση |
Πολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Πολιτική Ασφαλείας και Πολιτική Cookies Όροι Χρήσης Πλαίσιο Διαλόγου |
Creative Commons License Με Χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ λογισμικού Wordpress. |
ΣΧΟΛΙΑ • Η παντελής απουσία αναφοράς και μέριμνας για τα ανήλικα θύματα σωματικής κακοποίησης ή/και παραμέλησης. Συχνά οι διαφορετικές μορφές κακοποίησης αλληλο-διαπλέκονται. • Δεν προβλέπεται πουθενά η συμμετοχή των παιδιών - θεμελιώδης επιταγή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού- τόσο στη διαμόρφωση του ΕΣΔ όσο και κατά την υλοποίησή του. • Η άμεση λειτουργία και των πέντε Αυτοτελών Γραφείων Ανήλικων Θυμάτων «Σπίτι του Παιδιού» (ΣΤΠ), κατά την πρόβλεψη του νομοθέτη και η θεσμοθέτηση στον ΚΠΔ της υποχρεωτικής λήψης της κατάθεσης σε αυτά και όχι στη ΓΑΔΑ, σε άλλα αστυνομικά τμήματα, άλλες δομές ή ΜΚΟ. Η άμεση πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων και η αποφυγή της κάκιστης πρακτικής τοποθέτησης ψυχολόγων με συμβάσεις εξαμήνου. Τέτοιες πρακτικές οδηγούν στην αποδυνάμωση και όχι στην ουσιαστική ενδυνάμωση των ΣΤΠ ενώ παράλληλα μπορεί να οδηγήσουν στον επανατραυματισμό του θύματος. Η διαρκής εκπαίδευση του συνόλου του επαγγελματιών σε ζητήματα λήψης της δικανικής συνέντευξης και η θεσμοθέτηση της εποπτείας τους, όπως ακριβώς λαμβάνει χώρα διεθνώς στην εν λόγω δομές. Η επέκταση της αρμοδιότητας των ΣΤΠ και σε περιπτώσεις σωματικής κακοποίησης. Όμοια και σε περιπτώσεις ανηλίκων που δεν έχουν την ιδιότητα του θύματος αλλά του μάρτυρα τέλεσης εγκλήματος όπως επίσης προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο πολλών ανάλογων δομών διεθνώς. • Προβλέπεται «η θέσπιση Ειδικού Ποινικού Μητρώου (Σύμβαση Lanzarote, άρθρο 5) στο οποίο θα καταχωρίζεται κάθε καταδικαστική απόφαση που αφορά αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής με θύματα ανήλικα πρόσωπα και δημιουργείται έτσι όπως αναφέρεται στο ΕΣΔ ένα επιπλέον πλαίσιο ελέγχου επαγγελματιών ή υποψήφιων εργαζομένων ή εθελοντών εργαζομένων που απασχολούνται ή σκοπεύουν να απασχοληθούν σε υπηρεσίες και δομές με παιδιά». Δεν προβλέπεται ωστόσο ένα μητρώο εξειδικευμένων σε θέματα κακοποίησης επαγγελματιών, εκπαιδευμένων και πιστοποιημένων ειδικών που μόνο εκείνοι θα μπορούν να δουλέψουν με ανήλικα θύματα γενετήσιας παραβίασης. Είναι γνωστό σε όλους το πόσο εύκολα αποκτάται στη χώρα μας- σε πλήρη αντίθεση με τις άλλες- η άδεια άσκησης του επαγγέλματος του Ψυχολόγου. Όμοια το πόσο εύκολα αυτοαποκαλείται κανείς «παιδοψυχολόγος», εγγράφεται στον πίνακα των πραγματογνωμόνων, ασκεί το έργο του τεχνικού συμβούλου, κ.ά. Η εκ νέου εκμετάλλευση (κυρίως οικονομική) και επαναθυματοποίηση του ανήλικου είναι κοινός τόπος. Πώς θα αποφευχθεί αυτό; • Προβλέπεται «η ανάπτυξη καθολικών σχημάτων εκπαίδευσης όλων των επαγγελματιών των υπηρεσιών που έρχονται σε επαφή με παιδιά για την πρόληψη, αναγνώριση και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών, καθώς και εγχειρίδια καθοδήγησης αναφορικά με τον εντοπισμό και την διαχείριση των περιστατικών». Πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί αυτός ο στόχος. Τι εννοείται εδώ ως εκπαίδευση; Μια ημερίδα, ένα σεμινάριο; Πόσων ωρών; Θα λάβει χώρα μια φορά ή δια βίου; Από ποιους φορείς; Με ποια «εγχειρίδια καθοδήγησης» και με ποιο περιεχόμενο; Υπάρχει μεγάλη απόκλιση στο τι θεωρεί η διεθνής επιστημονική κοινότητα ως «εκπαίδευση επαγγελματιών» και στο τι εννοεί η χώρα μας. • Θεσπίζεται «η υποχρέωση όλων των φορέων ιδιωτικών και δημόσιων που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά να αναπτύξουν και να δημοσιοποιήσουν σαφείς πολιτικές παιδικής προστασίας καθώς και να ορίσουν Υπεύθυνο Παιδικής Προστασίας». Πώς θα εφαρμοστεί ουσιαστικά αυτή η επιταγή της υποχρέωσης στην πράξη; Και οι εκπαιδευτικοί έχουν την υποχρέωση αναφοράς περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας ήδη από το 2006 (Ν. 3500/2006). Ήταν η νομοθετική αυτή πρόβλεψη αρκετή από μόνη της; Αρκεί διατύπωση καλών προθέσεων; Επιπρόσθετα, πώς κατοχυρώνεται η ασφαλής πρόσβαση των παιδιών σε έναν υπεύθυνο ο οποίος εργάζεται στη δομή στην οποία τα ίδια φιλοξενούνται; Μήπως θα έπρεπε να προβλεφθεί ένας εξωτερικός μηχανισμός, ένα «εξωτερικό» πρόσωπο, το οποίο στη συνείδηση του ανήλικου δε συνδέεται με το πλαίσιο φιλοξενίας του και ως εκ τούτου θα μπορέσει ευκολότερα να κάμψει τους όποιους φόβους και αναστολές του για να μιλήσει; Διαφορετικά αποτελεί περισσότερο μια θεωρητική κατασκευή, ένα ευχολόγιο παρά μια πρακτική που μπορεί να επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα. • «Δημιουργούνται επίσης νέα γραφεία ανηλίκων της ΕΛΑΣ, εξειδικευμένες δομές θεραπείας για παιδιά- θύματα, ενώ ενισχύεται η αναδοχή ως τρόπος φιλοξενίας παιδιών-θυμάτων με ευθύνη των αρμοδίων κατά περίπτωση Υπουργείων. Δημιουργούνται εξειδικευμένα κέντρα παροχής θεραπευτικών υπηρεσιών σε παιδιά-θύματα και στις οικογένειές τους. Επιπλέον, καταρτίζονται ειδικά προγράμματα πρόληψης των υποτροπών για δράστες θύτες (διαφοροποιημένα για ανήλικους και ενήλικους)». Πότε, πώς και από ποιους θα υλοποιηθούν; Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, τα παραπάνω θα υλοποιηθούν την επόμενη πενταετία (2022- 2027). Είναι εφικτό; • Προβλέπεται «Εθνικός Συντονιστής για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Ανηλίκων». Προτείνεται τη θέση αυτή να έχει ένα Επιστημονικό Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων, του οποίου θα προΐσταται ένας πανεπιστημιακός με σχετικό γνωστικό αντικείμενο, εγνωσμένου κύρους, με πλούσια ερευνητική εμπειρία και διεθνή αναγνώριση. • Τα σημαντικά και ιδιαίτερα χρήσιμα εργαλεία τα οποία έχουν αναπτυχθεί από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού χρήζουν επικαιροποίησης καθώς έχουν παρέλθει χρόνια από την κατασκευή τους. Πρέπει να ληφθεί υπόψη η πρόσφατη πλούσια διεθνής βιβλιογραφία. Πέρα ωστόσο από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού θα πρέπει να αξιοποιηθεί ιδιαίτερα η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» (Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού), το ΕΚΚΑ, τα ΑΕΙ και οι εμπειρογνώμονες της χώρας με σχετικό ή συναφές γνωστικό αντικείμενο.