Αρχική Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξειςΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις» ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΝΤΑΖΗ ΜΕΛΙΣΤΑ | 31 Ιανουαρίου 2024, 19:17
ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΣΧΟΛΙΑ Επί της αρχής και των επιμέρους προτεινόμενων ρυθμίσεων του Σχεδίου Νόμου για τον γάμο και την τεκνοθεσία ομοφύλων ζευγαριών Έχει κατατεθεί προς διαβούλευση το προτεινόμενο σχέδιο νόμου του Υπουργού Επικρατείας με τίτλο <> σύμφωνα με το οποίο η στην ελληνική έννομη τάξη θεσμοθέτηση του γάμου μεταξύ δύο προσώπων ανεξάρτητα από το φύλο τους γίνεται α) προκειμένου να επιτευχθεί η Ισότητα στον γάμο και η νομική προστασία οικογενειών και β) διότι η θεσμοθέτηση ισότητας στον πολιτικό γάμο δημιουργεί ισότητα και στα δικαιώματα παιδιών που ήδη υπάρχουν. Συγχρόνως εκκρεμεί και πρόταση του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Σύριζα περί δυνατότητας τεκνοθεσίας μέσω παρένθετης μητέρας και από ομόφυλα ζευγάρια. Η προτεινόμενη ρύθμιση ως προς τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών συγκρούεται με τις αξίες της ελληνικής κοινωνίας και τον θεσμό της οικογένειας όπως αναπτύσσεται σε αυτήν, αλλά και διαχρονικά σε όλους τους πολιτισμούς και τις κοινωνίες, ως η δημόσια επισημοποίηση της σύμβασης δύο ατόμων διαφορετικού φύλου να συμβιώσουν αρμονικά μέχρι το τέλος της ζωής τους, σε μία ένωση η οποία εκ φύσεως στοχεύει στην τεκνοποίηση, ανεξαρτήτως του αν αυτή είναι επιθυμητή ή εφικτή. Υπό την έννοια αυτή, η οικογένεια αποτελεί το πρώτο κύτταρο της κοινωνίας αλλά και τον πυρήνα κοινωνικοποίησης του παιδιού. Υπό την ανωτέρω έννοια ο γάμος και η οικογένεια εμπίπτουν στο προστατευτέο πεδίο του άρθρου 21 του Συντάγματος και του άρθρου 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), η οποία «Άμα τη συμπληρώσει ηλικίας γάμου, ο ανήρ και η γυνή έχουν το δικαίωμα να συνέρχωνται εις γάμον και ιδρύωσιν οικογένειαν συμφώνως προς τους διέποντας το δικαίωμα τούτο εθνικούς νόμους». Άλλωστε και η νομολογιακή του επεξεργασία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) δεν επιβάλλει στα κράτη μέλη την αναγνώριση της δυνατότητας γάμου μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου. Διατεινόμενος σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης, η οποία δεν ορίζει την έννοια του γάμου, είναι η επίτευξη ισότητας ομόφυλων και ετερόφυλων ζευγαριών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι πρόκειται περί καταστάσεων ανόμοιων. Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία ομόφυλων ατόμων για κοινή συμβίωση και συντροφικότητα ρυθμίζεται ήδη από το θεσμοθετημένο σύμφωνο συμβίωσης (Ν. 4356/2015), το οποίο παρέχει και στα ομόφυλα ζευγάρια νομική κάλυψη ισότιμη με εκείνη που παρέχεται στα ετερόφυλα ζευγάρια. Πρόσθετος διατεινόμενος σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης, είναι η δια της θεσμοθέτησης του γάμου μεταξύ δύο προσώπων ανεξάρτητα από το φύλο τους, επίτευξη ισότητας και στα δικαιώματα των παιδιών που ήδη υπάρχουν. Ωστόσο, τόσο μέσω του θεσμού της αναδοχής και από ομόφυλα ζευγάρια που συμβιώνουν με σύμφωνο συμβίωσης (Ν. 4358/2018) όσο και μέσω του θεσμού της επιτροπείας, τα δικαιώματα των παιδιών ήδη προστατεύονται, ώστε να αποφεύγεται η εισαγωγή παιδιών σε ιδρύματα. Τυχόν νομικές αβλεψίες ή αδικίες ή διακρίσεις σε βάρος παιδιών ομόφυλων ζευγαριών που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, μπορούν να αρθούν με συμπληρωματικές, ευέλικτες, αναλογικές, νομικές ρυθμίσεις, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η ισότιμη αντιμετώπιση των παιδιών, είτε ανήκουν σε ετερόφυλα είτε σε ομόφυλα ζευγάρια που συμβιώνουν με σύμφωνο συμβίωσης. Ισότητα δεν σημαίνει ισοπεδωτική εξομοίωση, αλλά όμοια αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων, προς την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας. Οι ουσιαστικές ρυθμίσεις δεν πρέπει να κατατείνουν στην επιβολή του ειδικού – μερικού (μειοψηφικού) επάνω στο ολικό – συλλογικό και στην αναγωγή του πρώτου σε κανονικότητα και κανονιστικότητα, καθώς διαφαίνεται ότι τούτο, όπως και η αναοριοθέτηση των ταυτοτήτων, προωθούνται από τις προτεινόμενες διατάξεις. Εξάλλου, ο νομοθέτης, αποβλέποντας στην προστασία του συμφέροντος του παιδιού, πρόσφατα θέσπισε την συνεπιμέλεια ως υποχρεωτική, ώστε το παιδί να μπορεί να μοιράζεται τα πρότυπα τόσο του πατέρα όσο και της μητέρας, ως στοιχεία απαραίτητα για την ομαλή ψυχοσωματική και κοινωνική του ανάπτυξη (Ν. 4800/2021), πρότυπα τα οποία απουσιάζουν στην περίπτωση της τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια. Επιπλέον, η τεκνοθεσία δια παρένθετης μητέρας εμπλέκει τη γυναίκα σε μια σύγχρονη μορφή δουλείας και εξανδραποδισμού, υπόβαθρο της οποίας είναι η εκμετάλλευση της οικονομικής της αδυναμίας, καταλείπει στη γυναίκα δυσμενείς ψυχολογικές επιπτώσεις, ενώ δεν προστατεύεται ούτε η ίδια ούτε το κυοφορούμενο έμβρυο. Οι ρυθμίσεις που την επιτρέπουν θεσπίζουν ένα εξαιρετικό πλαίσιο, υπό τη συνδρομή αυστηρών προϋποθέσεων, οι οποίες χρήζουν βελτίωσης ως προς την προστασία που παρέχεται στην παρένθετη μητέρα και στα κυοφορούμενο έμβρυο. Αποτελεσματικό μέσο για την αποδοχή των παιδιών των ομόφυλων ζευγαριών που συμβιώνουν με σύμφωνο συμβίωσης και την αποτροπή απορριπτικών σε βάρος τους συμπεριφορών, καθώς και τυχόν κινδύνου απομόνωσης και περιθωριοποίησης, είναι η διενέργεια παρεμβάσεων στην κοινωνία και όχι η θέσπιση νομοθετικών ρυθμίσεων.