Αρχική ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ 2022-2027Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση 2022-2027

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση 2022-2027

Μεταφορτώστε το

 ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ 2022-2027

    Πλοήγηση στη Διαβούλευση

  • 50 ΣχόλιαΕθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση 2022-2027
Σχόλια
  • 9 Νοεμβρίου 2022, 17:54 | PRAKSIS

    Στο πλαίσιο της επιχειρούμενης προστασίας των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση την οποία χαιρετίζουμε ως πρωτοβουλία, και πέραν των νομοθετικών εξελίξεων που έχουν ήδη λάβει χώρα για την καταστολή των σχετικών εγκλημάτων, αναδεικνύεται εμφατικά η ανάγκη πρόληψης του φαινομένου ως μέσου συνολικής καταπολέμησής του. Και αυτό διότι βασικός πυλώνας για την εγκαθίδρυση ενός πραγματικά αποτελεσματικού πλαισίου προστασίας των παιδιών είναι η πρόληψη του φαινομένου και η αποτροπή εμφάνισής του στο μέλλον σε οποιαδήποτε έκφανσή του.
    Συγκεκριμένα, στο κείμενο του Σχεδίου επισημαίνεται ως συστημική δυσλειτουργία η ελλιπής πληροφόρηση και εκπαίδευση τόσο των επαγγελματιών του πεδίου της πρόληψης και αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών όσο και του προσωπικού των υπηρεσιών που έρχονται σε καθημερινή επαφή με τα παιδιά. Παράλληλα, διαπιστώνονται υστερήσεις στον πρώιμο εντοπισμό περιστατικών και κατ’ επέκταση στην πρόληψη του φαινομένου, καθώς και η επικέντρωση στην αντιμετώπιση των περιστατικών και λιγότερο στην πρόληψη. Επιπρόσθετα, αναγνωρίζεται ως παθογένεια η ελλιπής πληροφόρηση και εκπαίδευση των επαγγελματιών του πεδίου της πρόληψης και αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών καθώς και του προσωπικού των υπηρεσιών που έρχονται σε επαφή με τα παιδιά.
    Οι διαπιστώσεις των ελλείψεων αυτών αναδεικνύουν ως επιτακτική την ανάγκη υλοποίησης δράσεων ευαισθητοποίησης-ενημέρωσης της κοινής γνώμης σχετικά με τις πραγματικές διαστάσεις του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης, τις μορφές εμφάνισής του καθώς και το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για την καταστολή του και για την προστασία των θυμάτων. Ως PRAKSIS και ως φορέας απασχόλησης με ζητήματα προάσπισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων επί σειρά ετών και γνωρίζοντας τις ιδιαίτερα επώδυνες συνέπειες που έχουν στην ψυχοσύνθεση των παιδιών τα ειδεχθή αυτά εγκλήματα και τον αρνητικό αντίκτυπο για την ψυχοσωματική τους ανάπτυξη και διαμόρφωσή τους ως προσωπικοτήτων, θεωρούμε ότι η πρόληψη του φαινομένου απαιτεί πολυεπίπεδες, στοχευμένες και διαρκείς δράσεις για να επιφέρει ουσιαστικό αποτέλεσμα ώστε να μην οδηγηθούμε σε ένα ακόμη εθνικό διακηρυχθέν εθνικό σχέδιο δράσης δίχως απτά αποτελέσματα. Η ευθύνη βαρύνει όλους μας ως κοινωνία και οφείλουμε να εργαστούμε συλλογικά, στοχευμένα και με μεθοδικότητα ώστε να αλλάξει η νοσηρή αυτή εικόνα που αποτυπώνεται σήμερα με ολοένα και περισσότερα φαινόμενα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, με πολλά εξ αυτών μάλιστα να λαμβάνουν χώρα εντός της οικογένειας.
    Ενώ λοιπόν εξαγγέλλεται η εκπόνηση επιμορφωτικών προγράμματος και επιμορφωτικού υλικού για την πρόληψη και την καταπολέμηση διαφορετικών μορφών βίας εις βάρος των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων, για όλους τους εκπαιδευτικούς και τα στελέχη εκπαίδευσης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς επίσης και η επιμόρφωση των επαγγελματικών υγείας και των δημόσιων λειτουργών εν γένει σε θέματα σεξουαλικής κακοποίησης, ουδεμία αναφορά γίνεται στον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στην ανάπτυξη συνεργειών με φορείς του δημοσίου ώστε να μπορούν οι δράσεις αυτές να έχουν τα επιθυμητά σε όλους μας αποτρεπτικά αποτελέσματα. Τούτο δε τη στιγμή που η συσσωρευθείσα εμπειρία των φορέων αυτών που δραστηριοποιούνται επί σειρά ετών στο πεδίο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη δράσεων πρόληψης τόσο σε πρωτογενές αλλά και σε δευτερογενές επίπεδο.
    Κρίνεται συνεπώς ως επιβεβλημένη η ανάγκη ανάπτυξης στοχευμένων και πολυεπίπεδων για την πρόληψη του φαινομένου και την αποτροπή εμφάνισής του στο μέλλον, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων (δημόσιοι φορείς, εκπαιδευτικοί δομές παιδικής προστασίας, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών). Ειδικότερα δε τη στιγμή που προβλέπεται η θέσπιση και λειτουργία εθνικού αρχείου καταγραφής και επιτήρησης κρουσμάτων ως ενιαία βάση καταγραφής για όλα τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στην χώρα και για τις ενέργειες αντιμετώπισής τους από κάθε επαγγελματία και φορέα που εμπλέκεται σε αυτήν. Η μη συμπερίληψη των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και η αξιοποίηση των εξειδικευμένων γνώσεων που διαθέτουν κυρίως από την ενασχόλησή τους στο πεδίο, αποστερεί από την ίδια την πολιτεία τη δυνατότητα ανάπτυξης ουσιαστικής συνεργασίας για την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής βάσει του εκπονούμενου Σχεδίου.
    Η PRAKSIS θεωρεί ότι για να έχει αξία αυτή η θετική πρωτοβουλία που έχει ξεκινήσει και να μην καταντήσει ακόμη μια εξαγγελία χωρίς απτά αποτελέσματα, θα πρέπει να αναπτυχθούν συνέργειες και κοινές δράσεις πρόληψης του φαινομένου με όλους τους εμπλεκόμενους. Ενός φαινομένου που αφορά το σύνολο της κοινωνίας, γονείς, εκπαιδευτικούς, δημόσιους λειτουργούς, φορείς παιδικής προστασίας, αλλά πρωτίστως το πιο ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας μας, τα ίδια τα παιδιά. Ας δουλέψουμε συλλογικά, στο κομμάτι που μας αναλογεί, για την εγκαθίδρυση ενός πραγματικά αποτελεσματικού πλαισίου προστασίας των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 17:23 | ΑΡΣΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ

    ΑΡΣΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ

    ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ 2022-2027

    Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Κυβέρνησης να θεσπίσει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, ως ένα ουσιαστικό βήμα προς την ορθότερη, αποτελεσματικότερη, πληρέστερη και ολοκληρωμένη υποστήριξη όλων των παιδιών που διαβιούν στη χώρα.

    Το Εθνικό Σχέδιο έρχεται να καλύψει μια μακρόχρονη ανάγκη εκφρασμένη από τους φορείς που εμπλέκονται στην παιδική προστασία και να απαντήσει σε μια πολύχρονη απαίτηση λειτουργίας υποστηρικτικού μηχανισμού και ολοκληρωμένων διαδικασιών με επίκεντρο το παιδί και τη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντός του.

    Ως ένα γενικό σχόλιο αναφέρουμε ότι το Εθνικό Σχέδιο προβλέπει πολλές διαδικασίες, οι οποίες αν και ορθές, φαίνεται να αυξάνουν την πολυπλοκότητα με τρόπο που ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην είναι εφαρμόσιμες, σε περίπτωση που δεν υπάρξει ο κατάλληλος συντονισμός όλου του εγχειρήματος, η εξασφάλιση της παράλληλης δράσης όλων των εμπλεκόμενων Υπουργείων και αρχών, και σίγουρα η εξασφάλιση της οικονομικής υποστήριξης όλων όσων προβλέπονται. Μέχρι σήμερα η εμπειρία μας έχει δείξει ότι πολλά καινοτόμα προγράμματα και δράσεις με ουσιαστικά αποτελέσματα, είτε δεν υλοποιήθηκαν σωστά (πχ Σπίτι του Παιδιού), είτε διακόπηκαν λόγω αδυναμίας ένταξής τους σε σταθερή χρηματοδότηση.

    Περαιτέρω δε προβλήματα που είναι υπαρκτά και θέτουν σε κίνδυνο κάθε νέα προσπάθεια αφορούν στη σοβαρή υποστελέχωση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που παρέχουν υπηρεσίες παιδικής προστασίας ή άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες, στον ανεπαρκή συντονισμό μεταξύ των υπηρεσιών και των αρχών, τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, και πλήθος άλλων προβλημάτων που έχουν καταγραφεί από φορείς και οργανώσεις, έχουν συζητηθεί και είναι σε γνώση των αρχών.

    Σε κάθε περίπτωση για να μην αποτελέσει το εν λόγω Εθνικό Σχέδιο ένα ευχολόγιο και για να είναι εφαρμόσιμο και αποτελεσματικό, χρειάζεται να εξασφαλίσει τους ανάλογους πόρους, τόσο ανθρώπινους, όσο και οικονομικούς.
    Ευελπιστούμε η προσπάθεια αυτή να συνοδευτεί από όλες τις απαραίτητες και επιτακτικές ενέργειες για να αποτελέσει μια ολοκληρωμένη διαδικασία διαχείρισης όλων των περιστατικών κακοποίησης.

    Σε ό,τι αφορά επιμέρους σημεία, επισημαίνουμε την παντελή απουσία αναφοράς όλων των μορφών κακοποίησης, ειδικά σε ένα Σχέδιο που προβλέπει πλήθος διαδικασιών, που θα μπορούσαν να καλύψουν την υποστήριξη όλων των παιδιών που είναι θύματα βίας, κακοποίησης ή θύματα εμπορίας ανθρώπων σε βάρος ανήλικων θυμάτων.

    Επισημαίνουμε την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στην ενθάρρυνση, προτροπή, και προστασία επαγγελματιών για καταγγελία, ενώ καθολικά επιλέγεται ο έλεγχος ως διαδικασία πρόληψης και συμμετοχής στην καταπολέμηση της κακοποίησης.

    Προτείνεται η χρήση της λέξης «κρούσμα» να αντικατασταθεί με τη λέξη «υπόθεση/περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης».

    Να προβλέπεται με σαφήνεια η δυνατότητα δωρεάν νομικής υποστήριξης και εκπροσώπησης των παιδιών που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση.
    Προτείνεται να διασφαλιστεί η πρόβλεψη της συστηματικής και σταθερής απασχόλησης επαγγελματιών ψυχικής υγείας σε όλους τους φορείς/δομές/υπηρεσίες/συλλόγους που παρέχουν υπηρεσίες σε παιδιά. Ειδικότερα, κρίνεται σημαντικό: α) ο αριθμός των επαγγελματιών ψυχικής υγείας να είναι επαρκής και ανάλογος με τον αριθμό των παιδιών που υποστηρίζονται από το κάθε πλαίσιο, β) η πρόσληψη του προσωπικού να είναι σύγχρονη με την έναρξη των δράσεων του κάθε φορέα/δομής/υπηρεσίας/συλλόγου, γ) η απασχόληση των επαγγελματιών να είναι η μέγιστη δυνατή καθώς οι συχνές εναλλαγές προσώπων δεν ευνοούν στην εξέλιξη της σχέσης εμπιστοσύνης, αναγκαίου χαρακτηριστικού για την υποστήριξη των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης από το αρχικό στάδιο της καταγγελίας μέχρι και την διαδικασία θεραπευτικής πλαισίωσης.

    Προτείνεται να προβλέπεται με σαφήνεια η αξιοποίηση της μεθοδολογίας και της εμπειρίας φορέων που παρέχουν συστηματικά υπηρεσίες στο πεδίο τόσο όσον αφορά τις ανάγκες εκπαίδευσης του προσωπικού όσο και σχετικά με τη στάθμιση των διαδικασιών παραπομπής κ.α

    Προτείνεται να εξασφαλιστεί η θεσμοθετημένη, συστηματική και οργανωμένη διαδικασία επιστημονικής εποπτείας των επαγγελματιών που εργάζονται σε φορείς/δομές/υπηρεσίες/συλλόγους που παρέχουν υπηρεσίες σε παιδιά.

    Σχετικά με την ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1: Στο πλαίσιο της υπ’ αριθμ. 1 Πολιτικής, θεσπίζεται η δημιουργία Ενιαίου Εθνικού Πρωτοκόλλου Διαχείρισης Κρουσμάτων και επισημαίνεται ότι με τη συντονισμένη διατομεακή συνεργασία διασφαλίζεται η ισονομία των παιδιών, ανεξαρτήτως της γεωγραφικής περιοχής όπου διαμένει, των χαρακτηριστικών φύλου, φυλής, θρησκείας ή εθνικότητας. Στο σημείο αυτό, κρίνεται απαραίτητη η εισαγωγή και συμπερίληψη και λοιπών κριτηρίων μη διάκρισης, όπως αυτά προβλέπονται ρητά στο άρθρο 2 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Το ανωτέρω άρθρο επιτάσσει τον σεβασμό και τη διασφάλιση από το κράτος των δικαιωμάτων του παιδιού χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνικιστικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της ανικανότητάς τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης.

    Σχετικά με την ΠΟΛΙΤΙΚΗ 2:
    Στο πλαίσιο της υπ’ αριθμ. 2 Πολιτικής, προβλέπεται η δημιουργία Εθνικού Αρχείου Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων, στο οποίο θα καταχωρούνται ακόμα και «υπόνοιες» περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης. Η καταγραφή περιστατικών για τα οποία δεν ασκείται ή δεν έχει ασκηθεί ακόμη ποινική δίωξη, ελλοχεύει τον κίνδυνο της εισαγωγής περιστατικών που τελικώς μπορεί να μην έχουν τελεστεί. Για τον λόγο αυτό, θεωρούμε ότι θα πρέπει να οριστούν συγκεκριμένα κριτήρια, η πλήρωση των οποίων θα επιτρέπει την καταγραφή «υπονοιών» ή ενδείξεων περιστατικών κακοποίησης. Περαιτέρω, θα πρέπει να γίνεται παρακολούθηση των περιστατικών αυτών και ενημέρωση του σχετικού αρχείου αναλόγως της πορείας της ποινικής δίωξης και της ενδεχόμενης καταδίκης ή αθώωσης του φερόμενου ως δράστη.

    Σχετικά με την ΠΟΛΙΤΙΚΗ 4:
    Στο πλαίσιο της υπ’ αριθμ. 4 Πολιτικής, η εκπαίδευση των επαγγελματιών θα πρέπει να θεσπιστεί ως υποχρεωτική και να γίνεται ανά τακτά διαστήματα. Επιπρόσθετα, στο μέτρο 4.2, οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να λαμβάνουν κατάρτιση για την ενίσχυση των γνώσεων και των δεξιοτήτων τους όσον αφορά τον εντοπισμό, την ανταπόκριση, την υποστήριξη και την υποβολή καταγγελιών σχετικά με κακοποίηση ή άσκηση βίας κατά ανηλίκων, καθώς και την αναγνώριση πιθανών ενδείξεων σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Περαιτέρω, θα πρέπει να προβλεφθεί η νομική υποστήριξη και προστασία των εκπαιδευτικών, από τον κίνδυνο καταχρηστικών εγκλήσεων, αγωγών και πειθαρχικών κυρώσεων, σε σχέση με περιστατικά κακοποίησης που ανέφεραν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Τέλος, η εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών, δημόσιου και ιδιωτικού φορέα, θα πρέπει να περιλαμβάνει ζητήματα όχι μόνο σεξουαλικής κακοποίησης αλλά και εμπορίας ανθρώπων σε βάρος ανηλίκων.

    Σχετικά με την ΠΟΛΙΤΙΚΗ 8:
    Στο πλαίσιο της υπ’ αριθμ. 8 Πολιτικής, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί πλήρως η έννοια των «θεραπευτικών» πρωτοκόλλων ενηλίκων και ανηλίκων θυτών (μέτρα 8.3 και 8.4). Περαιτέρω, όσον αφορά τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες συνδρομής των θυμάτων, προτείνεται η συνεργασία με τους Δικηγορικούς Συλλόγους της χώρας με στόχο την εφαρμογή του μέτρου της δωρεάν νομικής βοήθειας προς υποστήριξη των ανήλικων θυμάτων και των οικογενειών τους για την άσκηση των δικαιωμάτων τους ενώπιον της δικαιοσύνης. Επίσης όσον αφορά την κατάρτιση ειδικών προγραμμάτων πρόληψης των υποτροπών, προτείνεται να μείνει εστιασμένο στο παιδί και η αναφορά να είναι ξεκάθαρη για την πρόληψη των υποτροπών όσον αφορά τους ανήλικους δράστες-θύτες, προς αποφυγή παρανόησης.

    Επισημαίνουμε το γεγονός ότι ο χρόνος διαβούλευσης για ένα τόσο σημαντικό θέμα δε μπορεί να είναι τόσο περιορισμένος, καθώς δεν επιτρέπει τη σε βάθος αξιολόγηση. Αναφέρουμε επίσης τον προβληματισμό μας για ανακοινώσεις έναρξης ενεργειών, σχετικών με το εν λόγω Εθνικό Σχέδιο, κατά την περίοδο της διαβούλευσης.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 17:25 | Δίκτυο Για τα Δικαιώματα του παιδιού

    Το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού χαιρετίζει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση (ΕΣΔ) και την προσέγγισή του στο κομμάτι της πρόληψης, καθώς και την αναγνώριση της σημασίας της συμμετοχής των ίδιων των παιδιών σε αυτό. Η εκπόνηση του ΕΣΔ και η πρόβλεψη και αναφορά στις πολιτικές και τα περιγραφόμενα μέτρα αποτελεί τη βάση οικοδόμησης ενός ενιαίου πλαισίου παιδικής προστασίας το οποίο είναι απαραίτητο για τη χώρα μας. Η συμπερίληψη όλων των συναρμόδιων φορέων είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί έχοντας πάντοτε ως γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού (άρθρο 3 ΣΔΠ) και με το ΕΣΔ γίνεται η αρχή της οικοδόμησης ενός πραγματικού προστατευτικού πλαισίου για τα παιδιά.

    Ωστόσο, θεωρούμε ότι σε ένα τέτοιο εθνικό σχέδιο δράσης, πέρα από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, θα έπρεπε να περιλαμβάνεται και η προστασία των παιδιών από κάθε μορφής βίας, παραμέλησης, κακής μεταχείρισης και εκμετάλλευσης, από όπου κι αν αυτή προέρχεται, και να προβλέπονται αντίστοιχα μέτρα και πολιτικές.

    Γενικά σχόλια

    Σε κάθε περίπτωση, στο κατατεθέν ΕΣΔ, κρίνουμε σημαντικό να υπάρξει το οργανόγραμμα σχετικά με την υλοποίηση του, καθώς και επίσης αναφορά σε χρονοδιαγράμματα ανά μέτρο και πολιτική, αλλά και η χρηματοδότηση και οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση των μέτρων και των πολιτικών. Τα προαναφερόμενα είναι κομβικής σημασίας προκειμένου το ΕΣΔ να εφαρμοστεί στην πράξη και να μην μείνει ένα «σχέδιο επί χάρτου».
    Περαιτέρω, καθώς καθίσταται πλήρως κατανοητή η ανάγκη διατομεακής συνεργασίας, θα θέλαμε να επισημάνουμε την ανάγκη για την θέσπιση συγκεκριμένου πλάνου εφαρμογής της, στο οποίο θα προβλέπεται και θα ορίζεται με συγκεκριμένα μέτρα η διαρκής λειτουργία της και η διαρκής εκπαίδευση των μελών της. Με δεδομένη, δυστυχώς, την έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ συναρμόδιων υπουργείων και φορέων και με γεγονός ότι σε πλείστα ζητήματα, ακόμα και υπηρεσίες του ίδιου Υπουργείου αγνοούν το έργο άλλων υπηρεσιών, είναι επόμενο η γενική εξαγγελία (μέσω του ΕΣΔ, σελ. 23) διατομεακής συνεργασίας σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, όπως η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, να δημιουργεί αμφιβολίες και δυσπιστία για το κατά πόσο θα εφαρμοστεί στην πράξη. Η όποια πολιτική για την παιδική προστασία στην Ελλάδα είναι αναπόφευκτο να αποτύχει αν δεν εξασφαλιστεί η διατομεακή συνεργασία. Η δημιουργία ενός Υπουργείου για το Παιδί ή μίας σχετικής Γενικής Γραμματείας, που θα συγκέντρωνε όλες τις σχετικές αρμοδιότητες για την προστασία, ευημερία και προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών, θα μπορούσε να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση και στη μεγαλύτερη επιτυχία του ΕΣΔ.

    Επίσης κρίνουμε σκόπιμο και προτείνουμε να προβλεφθεί η νομοθετική κατοχύρωση της νομικής προστασίας των κοινωνικών λειτουργών των ΟΤΑ α’ βαθμού σε σχέση με τη γνώμη που διατυπώνουν στο πλαίσιο διερεύνησης περιπτώσεων κακοποίησης-παραμέλησης, καθώς και των εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας που αναφέρουν στις αρμόδιες αρχές υπόνοια κακοποίησης παιδιού, όπως αντίστοιχα προβλέπεται στο άρθρο 40 του ν.4509/17 και στο άρθρο 6 του ν.4837/21 για άλλες περιπτώσεις επαγγελματιών, στοιχείο που αποτελεί και σύσταση του Συνηγόρου του Παιδιού- (Ετήσια έκθεση Συνηγόρου του Παιδιού 2018, σελ. 217, διαθέσιμο εδώ: https://old.synigoros.gr/resources/docs/ee2018-p00-plires-keimeno.pdf, κοινή επιστολή της Προέδρου Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος [ΣΚΛΕ] και της Βοηθού Συνηγόρου του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αναφορικά με το σύστημα κοινωνικής προστασίας και τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, προς την ΚΕΔΕ και κοινοποίηση στα συναρμόδια Υπουργεία https://www.skle.gr/index.php/el/2015-01-27-08-52-05/2015-01-27-08-54-50/item/801-koini-epistoli-tis-proedrou-skle-k-athanasiou-kai-tis-voithoy-synigorou-tou-politi-gia-ta-dikaiomata-tou-paidioy-k-koufonikolakou-anaforika-me-to-systima-koinonikis-prostasias). Είναι σημαντικό όμως οι καταγγελίες κακοποίησης να μην γίνονται άκριτα και καταχρηστικά ή εκδικητικά και για το λόγο αυτό θα πρέπει να προβλεφθούν συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις προκειμένου να μην υπάρχει κατάχρηση της διαδικασίας και των προβλεπόμενων προστατευτικών μέτρων για τους επαγγελματίες. Σκοπός θα είναι να υπάρχει η απαραίτητη διασφάλιση για να προβαίνουν οι επαγγελματίες σε καταγγελίες και να μην έχουν φόβο για την προσωπική τους ασφάλεια και ζωή.

    Τέλος, στο ΕΣΔ θεωρούμε σημαντικό όπου αναφέρεται η λέξη «κρούσμα», να αναφέρεται ως «περιστατικό», που έχει πιο ουδέτερη χροιά.

    Σχόλια επί των πολιτικών του ΕΣΔ

    Πολιτική 3-5: Πέραν του ορισμού υπευθύνου παιδικής προστασίας η λήψη ειδικού ποινικού μητρώου και ο έλεγχος αυτού καθώς και η εκπαίδευση όλων των στελεχών που έρχονται σε επαφή με παιδιά θα πρέπει να προβλεφθεί ως υποχρεωτική, ανεξαρτήτως του χώρου ενασχόλησης τους (π.χ. κατασκηνώσεις, κατηχητικές ομάδες, κλπ.), όπως επίσης η παρακολούθηση και τήρηση πολιτικών παιδικής προστασίας και κώδικα δεοντολογίας.

    Πολιτική 4: στη σελίδα 76 αλλά και στις αναφερόμενες στο ΕΣΔ εκπαιδεύσεις δεν υπάρχει αναφορά για την εκπαίδευση φοιτητών σχολών που με την ολοκλήρωση των σπουδών τους θα έρθουν σε επαφή με παιδιά (ενδεικτική αναφορά σε τμήματα και σχολές : Παιδαγωγικές Σχολές, Πανεπιστημιακά Τμήματα από τα οποία προέρχονται εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τμήματα Βρεφονηπιοκόμων, Κοινωνικής Εργασίας, Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Ιατρικές Σχολές, κλπ). Η υποχρεωτική ένταξη ειδικού μαθήματος στο αναλυτικό πρόγραμμα των σχολών ή η αναφορά σε υπάρχον μάθημα/μαθήματα σχετικά με την κακοποίηση, τις ενδείξεις αυτής, την ακολουθούμενη διαδικασία και τις υποχρεώσεις των επαγγελματιών, καθίσταται πολύ σημαντικό στοιχείο. Με τον τρόπο αυτό οι νέοι επαγγελματίες θα είναι σε θέση να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και πως να αντιδράσουν στο εργασιακό τους περιβάλλον σε περιστατικά κακοποίησης, καθώς θα έχουν λάβει την απαραίτητη γνώση ήδη κατά την φοίτησή τους και δεν θα μπορεί να αναφέρεται η άγνοια ως δικαιολογία μη αναφοράς και καταγγελίας περιστατικών κακοποίησης. Πέρα όμως από τα μαθήματα εντός σχολών, η διαρκής εκπαίδευση και επιμόρφωση πάνω στα προαναφερόμενα θέματα όλων των επαγγελματιών (και όχι μόνο των νέων) κρίνεται κρίσιμη.

    Πολιτική 6: Σχετικά με την εθνική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών είναι σημαντικό να προβλεφθεί η δημιουργία υλικού (π.χ. βίντεο, διαφημιστικά σποτ κλπ) με εικόνες ή κείμενα κατάλληλα για κάθε παιδί (συμπεριλαμβανομένων παιδιών με αναπηρίες, παιδιών-προσφύγων, παιδιών-μεταναστών) και σε γλώσσα ή άλλη μορφή που μπορεί να κατανοήσει το παιδί (π.χ. νοηματική γλώσσα, γραφή braille, αραβικά, ουρντού, φαρσί, μπάγκλα, γαλλικά, κλπ).

    Πολιτική 8: Σχετικά με την ενίσχυση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών, είναι σημαντικό να προστεθεί η πρόβλεψη για ύπαρξη διερμηνέων και παροχή δωρεάν διερμηνείας στη γλώσσα που χρησιμοποιούν τα παιδιά από κατάλληλα εκπαιδευμένους διερμηνείς κατά τη δικανική κατάθεση και την υποστήριξη των παιδιών.

    Μέτρο 8.16 Κρίνεται σκόπιμο να προστεθεί η υποχρεωτική απασχόληση ψυχολόγου αλλά και κοινωνικού λειτουργού τουλάχιστον σε κάθε σχολική μονάδα.

    Ανάγκη 12ης Πολιτικής

    Τέλος, θεωρούμε σημαντικό να υπάρξει στο ΕΣΔ αναφορά και ρητή πρόβλεψη για θέσπιση και εφαρμογή ειδικών και αυστηρών κανόνων δεοντολογίας στον τρόπο προσέγγισης των ΜΜΕ υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης αλλά και κάθε θέματος που αφορά παιδί. Οι κανόνες αυτοί είναι απαραίτητοι για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει η δευτερογενής θυματοποίηση των παιδιών και να αποτραπεί η επανειλημμένη έκθεσή τους στο κοινό. Εικόνες που έχουμε παρατηρήσει επανειλημμένως στις οποίες δημοσιογράφοι και ΜΜΕ παραμένουν ημέρες έξω από την οικία παιδιών, από το σχολικό τους περιβάλλον, από τις δικαστικές αίθουσες, τις αστυνομικές υπηρεσίες, τραυματίζουν ξανά και ξανά το ήδη τραυματισμένο παιδί και εμποδίζουν κάθε προσπάθεια επανόδου στην καθημερινότητα που δικαιούται να έχει ένα παιδί.

    Ως εκ τούτου προτείνεται να προστεθεί πολιτική με τίτλο «Προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού από την έκθεση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης» και το εξής περιεχόμενο: Σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ θα δημιουργηθεί πρωτόκολλο επιτρεπόμενων ενεργειών σε δημοσιογράφους και ΜΜΕ και ειδική αναφορά στον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας σχετικά με την προστασία και διαφύλαξη των δικαιωμάτων των παιδιών, ο οποίος θα περιλαμβάνει ρητή αναφορά στην απαγόρευση λήψης οπτικοακουστικού υλικού του παιδιού θύματος, της κατοικίας του, του σχολείου που φοιτά ή και οποιουδήποτε άλλου χώρου/στοιχείου που μπορεί να αποκαλύψει την ταυτότητά του, την απαγόρευση δημοσίευσης και δημοσιοποίησης των λεγομένων και των αναφορών και καταθέσεων του παιδιού στις αρμόδιες αρχές (Αστυνομία, Εισαγγελία) και την προστασία του παιδιού από την με άμεσο ή έμμεσο τρόπο έκθεση του ονόματος, των στοιχείων ταυτότητάς του και της καθημερινότητάς του, με μοναδική εξαίρεση την ύπαρξη σχετικής ρητής άδειας της αρμόδιας Εισαγγελικής Αρχής.

    Σκοπός θα είναι η προφύλαξη της προσωπικής ζωής, της αξιοπρέπειας και της ασφάλειας του παιδιού με απώτερο στόχο την ομαλή επανένταξή του στην κοινωνική ζωή που έχει δικαίωμα να απολαμβάνει.

    Περαιτέρω, καθίσταται απαραίτητη η πρόβλεψη συστηματικής εκπαίδευσης και των δημοσιογράφων τόσο σχετικά με την προσέγγιση που θα πρέπει να έχουν στις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών όσο και στις πολιτικές παιδικής προστασίας, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθούν.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 16:33 | SafeLine

    Η Ελληνική Ανοικτή Γραμμή SafeLine.gr, επιθυμεί να εκφράσει τις απόψεις της επί του παρόντος Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Προστασία των παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση 2022-2027. Το ΕΣΔ αποτελεί ένα πλήρες και εμπεριστατωμένο κείμενο βάσει των ενοτήτων που το απαρτίζουν. Ωστόσο, θα θέλαμε να παραθέσουμε κάποιες παρατηρήσεις για την αποτελεσματικότερη μελλοντική αξιοποίηση των υπηρεσιών της Γραμμής SafeLine προς το γενικότερο δημόσιο συμφέρον και ιδίως των ανηλίκων.
    • Η SafeLine.gr, είναι η Ελληνική Ανοικτή Γραμμή η οποία δέχεται καταγγελίες για παράνομο περιεχόμενο ή παράνομες δραστηριότητες στο Διαδίκτυο, έχοντας πάντα ως προτεραιότητα την καταπολέμηση υλικού παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης που υπάρχει στο διαδίκτυο. Η Γραμμή λειτουργεί από τον Απρίλιο του 2003, είναι μέλος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, που υλοποιείται από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας από το 2016, ενώ είναι επίσημο μέλος του INHOPE, του Διεθνούς Οργανισμού για την καταπολέμηση υλικού παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης στο διαδίκτυο. Στην παρούσα κατάσταση, ο οργανισμός INHOPE έχει 50 ανοικτές γραμμές καταγγελιών παγκοσμίως, όπου οι χρήστες, ακόμα και ανώνυμα μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά την καταγγελία τους.
    • Σε εθνικό επίπεδο προτείνουμε γενικότερα την αυστηροποίηση των ποινών σε ζητήματα που θίγουν τη γενετήσια αξιοπρέπεια των ανηλίκων είτε στο φυσικό κόσμο, είτε διαδικτυακά.
    • Προσθήκη μαθήματος Σεξουαλικής Αγωγής από νωρίς στα σχολεία αλλά και γενικότερη συστηματική ενημέρωση επί των ορίων που πρέπει να τίθενται από το κάθε παιδί σε τέτοιου είδους ζητήματα αλλά και το σεβασμό που πρέπει να επιδεικνύουν μεταξύ τους τα παιδιά επί των ορίων αυτών.
    • Ενώ υπάρχουν δομές και αρμόδιες αρχές για την αναφορά περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών, εντούτοις λόγω φόβου και ταμπού, τα παιδιά εξακολουθούν να αδυνατούν να μιλήσουν, να αναφέρουν ένα περιστατικό που τους συμβαίνει. Επιπροσθέτως, δεν είναι λίγες οι φορές που και άλλα μέλη της οικογένειας ακόμα και ενήλικες, από φόβο επίσης, ενώ γνωρίζουν ένα περιστατικό κακοποίησης, δεν το αποκαλύπτουν. Ως εκ τούτου, η ενθάρρυνση των θυμάτων αλλά και των συγγενών τους προκειμένου να προχωρήσουν σε μια καταγγελία περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης θα πρέπει να είναι πρωταρχικός στόχος. Η κοινωνία εις ολόκληρον θα πρέπει να είναι υποστηρικτική στα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης.
    • Η ύπαρξη μόνιμου εξειδικευμένου ψυχολόγου στις σχολικές μονάδες όλων των βαθμίδων, που θα έχει την εμπειρία να διαγιγνώσκει παιδιά και εφήβους που τυχόν υφίστανται σεξουαλική εκμετάλλευση, είναι επιβεβλημένη. Εξειδικευμένος ψυχολόγος στον οποίο μαθητής/τρια ή ακόμα και κάποιος τρίτος στην υπόθεση (πχ. ο γείτονας που έτυχε να αντιληφθεί κάτι από το διπλανό διαμέρισμα) να μπορεί χωρίς φόβο και δισταγμό, με απόλυτη εχεμύθεια, να απευθυνθεί.
    • Τον Ελληνικό Ποινικό Κώδικα, στο αρ. 348Α συγκεκριμένα, εξακολουθεί να υπάρχει ο αδόκιμος όρος «Πορνογραφία ανηλίκων». Τα περιστατικά που λαμβάνουν χώρα, δεν αποτελούν «πορνογραφία ανηλίκων» με τη χαλαρή έννοια που ίσως το αντιλαμβάνεται κάποιος. Αξίζει να σημειωθεί ότι πίσω από κάθε εικόνα ή βίντεο που διακινείται στο διαδίκτυο, υπάρχει ένας βιασμός ενός παιδιού. Επομένως ο σωστότερος όρος θα πρέπει να είναι το «υλικό (εικόνες/βίντεο) παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης», στα Αγγλικά Child Sexual Abuse Material (CSAM), το οποίο διαμοιράζεται και διαχέεται με μεγάλη ευκολία στο διαδίκτυο οδηγώντας το παιδί σε μια κακοποίηση χωρίς τέλος.
    • Η ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στους διαφόρους φορείς αλλά και η αξιοποίησή τους προς την αποτελεσματικότερη στήριξη των θυμάτων και την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των ανηλίκων συνολικά, είναι επιβεβλημένη. Η Γραμμή SafeLine, διαθέτει εξειδικευμένους και πιστοποιημένους αναλυτές παράνομου περιεχομένου στο Διαδίκτυο, στην υπηρεσία όλων των πολιτών αλλά και τους κρατικούς φορείς προς αξιοποίησή της. Επίσης, η Γραμμή διαθέτει συμβουλευτικό όργανο που το απαρτίζουν εκπρόσωποι από τον ακαδημαϊκό χώρο, τ Υπουργείου Παιδείας, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, την Ελληνική Αστυνομία, τη Βιομηχανία του διαδικτύου, τους παρόχους διαδικτύου κλπ., οι οποίοι συμβάλουν συνεχώς με τη γνώση και την εμπειρία τους στη βελτίωση των υπηρεσιών της Γραμμής.
    • Είναι ιδιαίτερα σημαντική η ενίσχυση του μηχανισμού και η αύξηση των αναφορών των κρουσμάτων στις αρμόδιες αρχές ώστε να υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα των κρουσμάτων της σεξουαλικής κακοποίησης είτε στο φυσικό κόσμο είτε στο διαδίκτυο. Ωστόσο, το ΕΣΔ φαίνεται να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα του διαδικτύου. Σε αυτό το σημείο μπορεί να συμβάλει η Γραμμή SafeLine, η οποία διατηρεί στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις καταγγελίες που λαμβάνει σε ετήσια βάση. Οι καταγγελίες αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, την παραγωγή αλλά και περαιτέρω διακίνηση εικόνων/βίντεο παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Επιπροσθέτως, κάθε τρίμηνο, γνωστοποιεί τα στατιστικά της στοιχεία στην Ευρωπαϊκή πλατφόρμα ΒΙΚ.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 16:52 | Παιδικά Χωριά SOS Ελλάδος

    Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση είναι στη σωστή κατεύθυνση, επιδέχεται όμως πολλών και ουσιαστικών βελτιώσεων.

    Ως κύριο θετικό βήμα ξεχωρίζουμε την οριζόντια πολιτική εφαρμογής πρωτοκόλλων (Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων – Πολιτική 1), καταγραφής και παρακολούθησης (Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης – Πολιτική 2). Η ενιαία, οριζόντια πολιτική, με ενιαία πρωτόκολλα και προσέγγιση για κάθε υπηρεσία που αγγίζει το παιδί, είναι σαφώς το πιο σημαντικό στοιχείο του Σχεδίου και αποτελεί μια ουσιαστικά συστημική αλλαγή στην προσέγγιση και τη νοοτροπία παρέμβασης.

    Υπογραμμίζουμε επίσης σημαντικά θετικά στοιχεία όπως τη δια βίου συστηματική εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών που σχετίζονται με παιδιά, τη συστηματοποίηση της εκπαίδευσης των παιδιών στα σχολεία για το ασφαλές άγγιγμα και τη σεξουαλική παιδεία, καθώς και τη συνεργασία του Κράτους με εξειδικευμένες οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.

    Υπάρχουν όμως σημεία σημαντικών ελλειμμάτων που χρίζουν προσοχής και ουσιαστικής βελτίωσης.

    Πρώτο και σημαντικότερο, απουσιάζει η λογική της Πρόληψης και ένα ουσιαστικό σύστημα υποστήριξης ευάλωτων οικογενειών και έγκαιρης παρέμβασης. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως οι περιπτώσεις κακοποίησης εμφανίζουν σημάδια κίνδυνου πολύ νωρίς – μάλιστα το σχετικό πρωτόκολλο του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού προβλέπει δεκάδες «προσδιοριστές επικινδυνότητας», δηλαδή χαρακτηριστικά του παιδιού ή/ και της οικογένειας που οφείλουν να οδηγήσουν έγκαιρα σε μια υποστήριξη και στενή παρακολούθησή της, λόγω υψηλού κινδύνου κακοποίησης και παραμέλησης. Πέραν ενιαίων πρωτοκόλλων και εκπαίδευσης, μια ουσιαστική πολιτική πρόληψης απαιτεί την ενίσχυση των πρωτοβάθμιων κοινωνικών δομών με καταρτισμένο διεπιστημονικό προσωπικό. Ενδεικτικά, σύμφωνα με το Συνήγορο του Πολίτη στη σχετική του έκθεση το 2021, σε σύνολο 260 κοινωνικών λειτουργών και 45 ψυχολόγων που απασχολούνται στους 14 Δήμους που συμμετείχαν στην έρευνα, μόνο το 14% (42 κοινωνικοί λειτουργοί) ασχολούνται με την διερεύνηση καταγγελιών κακοποίησης/παραμέλησης, δεδομένου ότι το προσωπικό είναι επιφορτισμένο με πολλές και διαφορετικές αρμοδιότητες και διαμοιρασμένο και σε άλλες υπηρεσίες των Δήμων. Σημειώνουμε δε πως η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων χρίζει παρακολούθησης και υποστήριξης σε μεγάλο βάθος χρόνου.

    Το δεύτερο σημείο έλλειψης αφορά τις μορφές κακοποίησης που αφορά το Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Είναι απαραίτητο και αυτονόητο πως κάθε πολιτική και σχεδιασμός που προκύπτει για την κακοποίηση οφείλει να την περιλαμβάνει σε κάθε της μορφή – σωματική, ψυχολογική και σεξουαλική κακοποίηση αλλά και παθητική κακοποίηση – παραμέληση, καθώς όλες οι μορφές κακοποίησης είναι – δυστυχώς – εξαιρετικά συχνές στην Ελλάδα και τραυματίζουν πάρα πολύ σοβαρά τα παιδιά – θύματα. Σημειώνουμε, δε, πως παγκοσμίως η σεξουαλική κακοποίηση δεν είναι η πιο συχνή μορφή κακοποίησης, αλλά και πως συχνά οι μορφές κακοποίησης συνδυάζονται μεταξύ τους.

    Το τρίτο σημείο έλλειψης είναι η έμφαση στην Αποϊδρυματοποίηση. Παρακολουθούμε με ανησυχία την αύξηση των κρουσμάτων να μετατρέπεται σε ραγδαία αύξηση εισαγωγών στα ιδρύματα παιδικής προστασίας. Χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις, ισχυρή πολιτική βούληση και ενίσχυση του διεπιστημονικού προσωπικού σε επίπεδο πρωτοβάθμιας κοινοτικής παρέμβασης, ο στόχος της τοποθέτησης σε επείγουσα αναδοχή, αμέσως μετά την απομάκρυνση του παιδιού από την οικογένεια, παραμένει μακρινός. Τα ιδρύματα αποτελούν το πλέον ακατάλληλο πλαίσιο στήριξης και φροντίδας των παιδιών που έχουν υποστεί κακοποίηση.

    Σημειώνουμε, επίσης, επιμέρους σχόλια βελτίωσης, όπως:

    1.Το γεγονός πως η εκπαίδευση των παιδιών ως προληπτικό μέτρο για την κακοποίηση οφείλει να είναι υποχρεωτική σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης
    2.Η χρήση των Σπιτιών του Παιδιού στη δικανική εξέταση των παιδιών – θυμάτων πρέπει να είναι υποχρεωτική.
    3.Οφείλει να αναφερθεί η χρηματοδότηση των δράσεων του σχεδίου από μόνιμους και σταθερούς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς.

    Τονίζουμε, τέλος, πως όσο σωστά κι αν καταγράφονται στο χαρτί οι σχεδιασμοί πολιτικής, το μόνο που μετράει είναι η εφαρμογή τους.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 16:04 | Terre des hommes Hellas

    -Προτείνεται η χρήση συμπεριληπτικής γλώσσας, με βάση τον σχετικό οδηγό για τα διοικητικά έγγραφα της ΓΓ Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών.
    -Προτείνουμε να προστεθούν προβλέψεις και ρυθμίσεις για τα παιδιά ΛΟΑΤΚΙ+ και τα παιδιά με αναπηρία καθώς συνιστούν ιδιαίτερα ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.
    -Καθώς οι υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες, προτείνουμε δημιουργία νέων θέσεων υπαλλήλων κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων με πρωτόκολλα καθηκόντων, όπως για παράδειγμα την δημιουργία ειδικής κοινωνικής υπηρεσίας στις εισαγγελίες όπως έχει προβλεφθεί με τον Νόμο 2447/1996 (Άρθρα 49-54)
    -Πολιτική 4 – Εκπαίδευση επαγγελματιών: Προτείνουμε να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον υποχρεωτικό και διαρκή χαρακτήρα της εκπαίδευσης αυτής.
    -Πολιτική 7 – Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών: Κρίνεται αναγκαίο να ενταχθεί, πέραν των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, υποχρεωτικό μάθημα γενικής εκπαίδευσης περί σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, σε περισσότερες από τις τρεις προβλεπόμενες τάξεις της Γ’, ΣΤ’ Δημοτικού και της Β’ Γυμνασίου, και όχι στα πλαίσια μάλιστα, όπως αναφέρεται, του μαθήματος «εργαστήρι δεξιοτήτων». Τα μαθήματα πρέπει να διδάσκονται από έχοντες ειδικές γνώσεις (τους ανωτέρω προαναφερθέντες ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς).
    ​-Πολιτική 8 – Μέτρο 8.1:Οι πέντε νέες δομές , αν και αποτελούν πολύ καλή πρωτοβουλία δυστυχώς δεν επαρκούν ,επομένως προτείνουμε την αύξηση του αριθμού τους.
    -Πολιτική 8 – Μέτρο 8.3: Προτείνουμε την ενίσχυση του θεσμού της επαγγελματικής αναδοχής στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών κρατών.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 16:46 | Μελίνα Δυναμίδη

    1.Ειδικά μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης από το νηπιαγωγείο και ανάλογη «πρώιμη» εκπαίδευση, στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Εφαρμογή πιστοποιημένου και αξιόπιστου συστήματος σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο (τυπικό και ειδικό).
    2.Εκπαίδευση γονιών παιδιών από την ηλικία του βρεφονηπιακού σταθμού και μετά του δημοτικού, σε βασικές αρχές γονεϊκής συμπεριφοράς, όρια της κακοποίησης, ανάδειξη και καταγγελία περιστατικών, συμπαράσταση στο παιδί-θύμα. Σημαντικό ρόλο θα παίζουν εδώ οι σύλλογοι γονέων.
    3.Εκπαίδευση του προσωπικού, ανεξαρτήτως ειδικότητας, δομών φροντίδας παιδιού κάθε είδους (σχολεία, ωδεία, σύλλογοι, βρεφονηπιακοί σταθμοί, κατασκηνώσεις κ.λπ.)
    Οι εκπαιδεύσεις γονιών και εργαζομένων δομών θα είναι τακτικές, επαναλαμβανόμενες και παρακολουθούμενες
    4.Καμπάνιες δημοσιότητας για ενθάρρυνση της καταγγελίας περιστατικών .
    5.Διαπίστωση, από εκπαιδευτικούς και δήμο, της σχολικής διαρροής και συνεργασία δήμων, σχολείων και γονιών για τη διαχείριση περιστατικών κακοποίησης.
    6.Δημιουργία, από το κράτος, ανεξάρτητων διεπιστημονικών μονάδων ανίχνευσης περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης (παιδοψυχολόγοι ή παιδοψυχίατροι, νομικοί, κοινωνικοί λειτουργοί) τουλάχιστον μιας ανά Δήμο.
    7.Στελέχωση των Εισαγγελιών Ανηλίκων με παιδοψυχολόγους και εξειδικευμένους κοινωνικούς λειτουργούς για τη διαχείριση περιστατικών με παιδιά.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 15:15 | Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)

    Λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν.2101/1992, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες που κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν.4074/2012, τις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες αναφορικά με τα άρθρα 9 «Παιδιά με αναπηρία» και 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακοποίηση» της προαναφερθείσας Σύμβασης, τις κατευθύνσεις της νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία για την περίοδο 2021-2030 καθώς και τις απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, η Ε.Σ.Α.μεΑ. διαπιστώνει και προτείνει ανά ενότητα και υπο-ενότητα τα ακόλουθα:
    Ενότητα Α΄: Η αναγκαιότητα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    1. Δεν διευκρινίζεται εάν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης υιοθετεί τον ορισμό του παιδιού όπως διατυπώνεται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (βλ. άρθρο 1). Θεωρούμε ότι πρέπει να συμπεριληφθεί σχετικός ορισμός προκειμένου να είναι σαφές ποιοι μπορούν να ωφεληθούν από τα μέτρα του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης.

    2. Στην υπο-ενότητα «1.Το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών» γίνεται αναφορά στα πλέον ευάλωτα παιδιά, δίχως ωστόσο να περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στα παιδιά με αναπηρία. Προτείνεται η συμπερίληψη ρητής αναφοράς στα παιδιά με αναπηρία.
    3. Στην υπο-ενότητα «4. Εθνικό θεσμικό πλαίσιο»:
    i) να συμπεριληφθεί αναφορά στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, στην οποία περιλαμβάνεται το άρθρο 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακομεταχείριση», το οποίο αναφέρεται σε όλα τα άτομα με αναπηρία ανεξαρτήτως ηλικίας. Πιο συγκεκριμένα, στο εν λόγω άρθρο προβλέπεται ότι τα κράτη που έχουν υπογράψει και κυρώσει τη Σύμβαση, όπως είναι και η χώρα μας, πρέπει να:

    α) λάβουν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά, διοικητικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά και λοιπά μέτρα προκειμένου να προστατεύσουν τα άτομα με αναπηρίες, τόσο εντός όσο και εκτός της κατοικίας, από όλες τις μορφές εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης,
    β) λάβουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να αποτρέψουν όλες τις μορφές εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, τις κατάλληλες μορφές βοήθειας και υποστήριξης, για το φύλο και την ηλικία, για τα άτομα με αναπηρία, τις οικογένειες και όσους τους παρέχουν φροντίδα, συμπεριλαμβανόμενης και της παροχής πληροφοριών και εκπαίδευσης για το πώς να αποφεύγουν, να αναγνωρίζουν και να αναφέρουν τις περιπτώσεις εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείριση,
    γ) διασφαλίσουν ότι, όλες οι διευκολύνσεις και τα προγράμματα που έχουν σκοπό να εξυπηρετήσουν τα άτομα με αναπηρία, παρακολουθούνται αποτελεσματικά από ανεξάρτητες αρχές προκειμένου να αποτρέψουν περιστατικά όλων των μορφών εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης,
    δ) λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να προάγουν τη φυσική, γνωστική και ψυχολογική ανάνηψη, αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη των ατόμων με αναπηρία, τα οποία καθίστανται θύματα οποιασδήποτε μορφής εκμετάλλευσης, βίας ή κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανόμενης και της παροχής υπηρεσιών προστασίας,
    ε) θέσουν σε ισχύ αποτελεσματική νομοθεσία και πολιτικές, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι περιπτώσεις εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης κατά των ατόμων με αναπηρία, εντοπίζονται, ερευνώνται και, όπου απαιτείται, διώκονται.
    Αξίζει δε να επισημανθεί ότι η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις (2019) στην αρχική έκθεση της Ελλάδας (2015) (Σύνδεσμος: https://www.esamea.gr/pressoffice/press-releases/4442-i-e-s-a-mea-dimosieyei-tis-telikes-systaseis-tis-epitropis-toy-oie-pros-tin-ellada-gia-ta-dikaiomata-ton-atomon-me-anapiria):
    Α) Ως προς το άρθρο 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακοποίηση» της Σύμβασης:
    • Εκφράζει την ανησυχία της για τα ανεπαρκή μέτρα εντοπισμού, πρόληψης και καταπολέμησης της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των ατόμων με αναπηρία, ιδιαίτερα των γυναικών και των παιδιών με αναπηρία (παρ. 26).

    • Συστήνει στο ελληνικό κράτος να εφαρμόσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο αντιμετώπισης της βίας, ιδιαίτερα της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κατά των ατόμων με αναπηρία, ιδίως των γυναικών και των παιδιών με αναπηρία. Συνιστά, επιπλέον, στο Συμβαλλόμενο Κράτος να παρέχει ειδική κατάρτιση στις αρχές επιβολής του νόμου, στο ιατρικό προσωπικό και τους κοινωνικούς λειτουργούς στις μεθόδους εντοπισμού και αντιμετώπισης της βίας κατά των ατόμων με αναπηρία και της σεξουαλικής εκμετάλλευσής τους (παρ. 27).
    Β) Ως προς το άρθρο 7 «Παιδιά με αναπηρία» της Σύμβασης:
    • Εκφράζει την ανησυχία της για «Την έλλειψη διαθέσιμων πληροφοριών σχετικά με τους προσβάσιμους μηχανισμούς και τα συγκεκριμένα μέτρα που έχουν ληφθεί ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά με αναπηρία απολαμβάνουν το δικαίωμά τους να ακούγονται και να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις τους για όλα τα θέματα που τα αφορούν» (παρ. 11 β).

    • Συστήνει στο Ελληνικό Κράτος «Να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική και προσβάσιμες υπηρεσίες για την πλήρη και αποτελεσματική εμπλοκή των παιδιών με αναπηρία σε όλες τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους, προκειμένου να εγγυηθεί το δικαίωμά τους να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις τους σε όλα τα θέματα που τα αφορούν» (παρ. 12 β).
    ii) να συμπεριληφθεί αναφορά στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από την Ελληνική Βουλή με τον ν. 2101/1992, στην οποία περιλαμβάνεται το άρθρο 39, σύμφωνα με το οποίο: «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διευκολύνουν τη σωματική και ψυχολογική ανάρρωση και την κοινωνική επανένταξη κάθε παιδιού θύματος: οποιασδήποτε μορφής παραμέλησης, εκμετάλλευσης ή κακοποίησης, βασανισμού ή κάθε άλλης μορφής σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης […]. Η ανάρρωση αυτή και η επανένταξη γίνονται μέσα σε περιβάλλον, που ευνοεί την υγεία, τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπεια του παιδιού».
    4. Στην υπο-ενότητα «5.Νέες Ευρωπαϊκές Στρατηγικές και Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης» να προστεθεί και η νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» στην οποία αφενός αναγνωρίζεται ότι «Τα άτομα με αναπηρία έχουν υψηλότερο κίνδυνο να καταστούν θύματα βίας και κακοποίησης τόσο στο οικιακό περιβάλλον όσο και σε ιδρύματα, ιδίως οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά με αναπηρία», αφετέρου προβλέπεται ότι «η Επιτροπή θα εξασφαλίσει την ενσωμάτωση πτυχών της βίας και της κακοποίησης που σχετίζονται με την αναπηρία στις συναφείς μελλοντικές πολιτικές της ΕΕ» και πως «Οι πολιτικές θα πρέπει να περιλαμβάνουν την παρακολούθηση των ιδρυμάτων και τη συστηματική ανίχνευση και διερεύνηση σε περιπτώσεις βίας, εγκληματικών ενεργειών ή κακοποίησης».
    5. Στην υπο-ενότητα «6. Οι συστημικές δυσλειτουργίες και οι συνέπειες στα παιδιά», τα σημεία 5, 7 και 8 και να συμπληρωθούν/τροποποιηθούν ως ακολούθως:
    «5. Δράση των υπηρεσιών με βάση τις παραδοσιακές τους πρακτικές και όχι προτεραιοποιώντας τις ανάγκες των παιδιών-θυμάτων και τις αρχές των «φιλικών και πλήρως προσβάσιμων προς κάθε παιδί, με ή χωρίς αναπηρία, υπηρεσιών» (Αιτιολόγηση: Δεδομένου ότι η προσβασιμότητα στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες συνιστά γενική αρχή -βλ. άρθρο 3- και ειδικό δικαίωμα -βλ. άρθρο 9. Ωστόσο βλέπει και Συστάσεις Επιτροπής Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες -σημείο 3 παρόντος εγγράφου).
    «7. Απουσία στατιστικών στοιχείων και ερευνητικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων στατιστικών στοιχείων και ερευνητικών δεδομένων για τα παιδιά με αναπηρία (Αιτιολόγηση: όπως υπαγορεύει το άρθρο 31 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες), προκειμένου να διαπιστωθεί η έκταση, η συχνότητα, οι ποιοτικές όψεις του φαινομένου, καθώς και η εξέλιξή του στο χώρο και το χρόνο, πολλές αλλά όχι συστηματικές και συνδεόμενες μεταξύ τους καταγραφές και ανυπαρξία ενός εθνικού αρχείου αναφοράς κρουσμάτων.
    8. Ελλιπής πληροφόρηση και εκπαίδευση (αρχική και σε βάθος εκπαίδευση) των επαγγελματιών του πεδίου της πρόληψης και αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών, του προσωπικού των υπηρεσιών που έρχονται σε καθημερινή επαφή με τα παιδιά, των παιδιών με αναπηρία και των γονέων/κηδεμόνων τους» (Αιτιολόγηση: όπως το άρθρο 16 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες υπαγορεύει).

    Ενότητα Β΄: Βασικές Αρχές, Στόχοι και Πολιτικές του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    6. Στην υπο-ενότητα «2. Οι Βασικές Αρχές του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» να προστεθεί μια επιπλέον αρχή ως ακολούθως: «2.6 Μη διάκριση λόγω αναπηρίας και προσβασιμότητα. Στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης ενσωματώνεται οριζόντια η αρχή της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας και η προσβασιμότητα προκειμένου οι δράσεις που περιλαμβάνονται σε αυτό αφενός να μη διακρίνουν τα παιδιά με αναπηρία, τους επαγγελματίες με αναπηρία, τους γονείς, ανάδοχους γονείς και κηδεμόνες με αναπηρία, αφετέρου τα παιδιά με αναπηρία, οι επαγγελματίες με αναπηρία, οι γονείς, ανάδοχοι γονείς και κηδεμόνες με αναπηρία να μπορέσουν να ωφεληθούν εξίσου από αυτές» (Αιτιολόγηση: Δεδομένου ότι στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες η μη διάκριση λόγω αναπηρίας και η προσβασιμότητα συνιστούν γενικές αρχές -βλ. άρθρο 3). Πρέπει να επισημανθεί ότι όλες οι ψηφιακές εφαρμογές που θα αναπτυχθούν θα πρέπει να είναι πλήρως προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία, όπως το Κεφάλαιο Η του ν.4727/2020 υπαγορεύει.

    7. Στην υπο-ενότητα «3. Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΔ»:
    i) η παρακάτω παράγραφος να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Το ΕΣΔ αποτελεί μια ολιστική παρέμβαση στο υφιστάμενο πλαίσιο δομών και λειτουργιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης όλων των παιδιών, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνικιστικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της αναπηρίας τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης […]» (Αιτιολόγηση: όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

    ii) ο στρατηγικός στόχος 1 να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «1. Η αναπροσαρμογή των θεσμικών λειτουργιών στην κατεύθυνση των φιλικών προς το παιδί διαδικασιών με την δημιουργία ενός σύγχρονου, συλλογικού, συνεκτικού, πλήρως προσβάσιμου και φιλικού προς κάθε παιδί (με ή χωρίς αναπηρία) πλέγματος προστασίας και υποστήριξης στα θύματα και στις οικογένειές τους, αξιοποιώντας όλους τους φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα».

    8. Στην ενότητα «4. Πολιτικές του ΕΣΔ σε βασικές επιδιώξεις» η 7η πολιτική να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως: «Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών και των γονέων τους, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρία και των γονέων και κηδεμόνων αυτών, για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους». Ως εκ τούτου, στην ενότητα «6. Τομεακές πολιτικές» η «Πολιτική 7:Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους» να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί αναλόγως.

    Ενότητα Γ΄: Διακυβέρνηση, Παρακολούθηση και Χρονοδιάγραμμα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    9. Παρά το γεγονός ότι: α) στο άρθρο 4, παρ. 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες προβλέπεται ότι «Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους» (άρθρο 4, παρ. 3), και β) στο άρθρο 12 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού προβλέπεται το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης των παιδιών σχετικά με οποιοδήποτε θέμα το αφορά, ωστόσο στην Ενότητα Γ’ δεν προβλέπεται η συμμετοχή Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των παιδιών με αναπηρία, όπως είναι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία-ΠΟΣΓΚΑμεΑ- ή χωρίς, καθώς και Ανεξάρτητων Αρχών (π.χ. Συνήγορος του Παιδιού) στην παρακολούθηση υλοποίησης και επικαιροποίηση του εν λόγω Σχεδίου Δράσης.

    10. Στην υπο-ενότητα 2 «Παρακολούθηση της Εφαρμογής και Αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» προβλέπεται η επιλογή δεικτών για την αποτίμηση της εφαρμογής των μέτρων που περιλαμβάνονται στο εν λόγω Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Δυστυχώς όμως το γεγονός ότι αυτή η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί, εφόσον οι δείκτες, για τους οποίους μάλιστα θα θέλαμε να εκφράσουμε την άποψή μας, δεν περιλαμβάνονται στο παρόν σχέδιο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καθιστά προς το παρόν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης ελλιπές. Για την επιλογή των δεικτών προτείνεται ηλόγω της υ στενή συνεργασία με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. αφενός λόγω της έλλειψης στατιστικών στοιχείων και δεικτών για τα παιδιά με αναπηρία, αφετέρου ποχρέωσης της χώρας, μετά την κύρωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες με τον ν.4074/2012 (βλ. άρθρο 12 της Σύμβασης), να συλλέγει δεδομένα για τα άτομα με αναπηρία εν γένει. Η συνεργασία αυτή άλλωστε επιβάλλεται και από την παρ. 3 του άρθρου 68 του ν.4488/2017, σύμφωνα με την οποία: «Η Ελληνική Στατιστική Αρχή και οι υπηρεσίες και φορείς που περιλαμβάνονται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα αναπτύσσουν, παράγουν και διαδίδουν σύμφωνα με τις αρχές του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος και την κείμενη νομοθεσία επίσημες στατιστικές σχετικά με τα ΑμεΑ, καθώς και με τα εμπόδια που αυτά αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση των δικαιωμάτων τους. Για τους σκοπούς του σχεδιασμού των ως άνω στατιστικών και της διάχυσης των παραγόμενων δεδομένων τελούν σε διαβούλευση με το Παρατηρητήριο για τα Θέματα Αναπηρίας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)». Αξίζει να διευκρινιστεί ότι στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα περιλαμβάνονται όλα τα Υπουργεία που εμπλέκονται στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και παρακολούθηση του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης.

    Ενότητα Δ΄: Συνοπτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική
    11. Στην ενότητα Δ΄ προτείνεται να συμπεριληφθεί η παρακάτω δράση 5 που περιλαμβάνεται στον Στόχο 16 του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία:
    «Στόχος 16. Ισότιμη Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη
    5. Μεριμνούμε για δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά με αναπηρία που είναι θύματα και μάρτυρες αξιόποινων πράξεων
     Αναθέτουμε σε εξειδικευμένο προσωπικό την εξατομικευμένη αξιολόγηση των αναγκών προστασίας των ανηλίκων θυμάτων, καθώς και της αντιληπτικής ικανότητας και ψυχικής κατάστασης αυτών.
     Διαμορφώνουμε συνθήκες και χώρους κατάλληλους για την εξέταση των ανηλίκων θυμάτων με αναπηρία από τις προανακριτικές, ανακριτικές, εισαγγελικές και δικαστικές αρχές.
     Βελτιώνουμε τους όρους προσβασιμότητας και απλοποιούμε την διαδικασία στα πέντε (5) Σπίτια του Παιδιού.
    Χρονοδιάγραμμα: Εντός του 2023
    Υπεύθυνος φορέας: Υπουργείο Δικαιοσύνης»

    Ενότητα Ε’: Αναλυτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική
    12. Λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το σημείο θ, της παρ. 1 του άρθρου 4-Γενικές Αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την ευθύνη «Να προάγουν την κατάρτιση επαγγελματιών και προσωπικού που απασχολείται με τα άτομα με αναπηρίες, σχετικά με τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στην παρούσα Σύμβαση, ώστε να παρέχουν με τον καλύτερο τρόπο τη βοήθεια και τις υπηρεσίες που εγγυώνται αυτά τα δικαιώματα» καθώς και τη σύστασης της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες για παροχή ειδικής κατάρτισης στις αρχές επιβολής του νόμου, στο ιατρικό προσωπικό και τους κοινωνικούς λειτουργούς στις μεθόδους εντοπισμού και αντιμετώπισης της βίας κατά των ατόμων με αναπηρία και της σεξουαλικής εκμετάλλευσής τους, προτείνεται σε όλες τις εκπαιδεύσεις που θα λάβουν χώρα στο πλαίσιο εφαρμογής του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης να περιληφθεί ξεχωριστή ενότητα, ανάλογα με το θέμα της εκπαίδευσης κάθε φορά, στα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρία, σε θέματα εντοπισμού κακοποίησης, πρόληψης και αποτελεσματικής προστασίας των παιδιών με αναπηρία από την κακοποίηση, καθώς στους τρόπους βέλτιστης επικοινωνίας με τα παιδιά με αναπηρία. Για τη διαμόρφωση και εφαρμογή αυτής της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας προτείνεται να υπάρχει κάθε φορά συνεργασία με το Ινστιτούτο της Ε.Σ.Α.μεΑ., το οποίο διαθέτει και Κέντρο Διά Βίου Μάθησης.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 15:35 | Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)

    Λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν.2101/1992, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες που κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν.4074/2012, τις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες αναφορικά με τα άρθρα 9 «Παιδιά με αναπηρία» και 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακοποίηση» της προαναφερθείσας Σύμβασης, τις κατευθύνσεις της νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Αναπηρία για την περίοδο 2021-2030 καθώς και τις απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, η Ε.Σ.Α.μεΑ. διαπιστώνει και προτείνει ανά ενότητα και υπο-ενότητα τα ακόλουθα:

    Ενότητα Α΄: Η αναγκαιότητα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    1. Δεν διευκρινίζεται εάν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης υιοθετεί τον ορισμό του παιδιού όπως διατυπώνεται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (βλ. άρθρο 1). Θεωρούμε ότι πρέπει να συμπεριληφθεί σχετικός ορισμός προκειμένου να είναι σαφές ποιοι μπορούν να ωφεληθούν από τα μέτρα του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης.

    2. Στην υπο-ενότητα «1.Το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών» γίνεται αναφορά στα πλέον ευάλωτα παιδιά, δίχως ωστόσο να περιλαμβάνεται ρητή αναφορά στα παιδιά με αναπηρία. Προτείνεται η συμπερίληψη ρητής αναφοράς στα παιδιά με αναπηρία.

    3. Στην υπο-ενότητα «4. Εθνικό θεσμικό πλαίσιο»:
    i) να συμπεριληφθεί αναφορά στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, στην οποία περιλαμβάνεται το άρθρο 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακομεταχείριση», το οποίο αναφέρεται σε όλα τα άτομα με αναπηρία ανεξαρτήτως ηλικίας. Πιο συγκεκριμένα, στο εν λόγω άρθρο προβλέπεται ότι τα κράτη που έχουν υπογράψει και κυρώσει τη Σύμβαση, όπως είναι και η χώρα μας, πρέπει να:

    α) λάβουν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά, διοικητικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά και λοιπά μέτρα προκειμένου να προστατεύσουν τα άτομα με αναπηρίες, τόσο εντός όσο και εκτός της κατοικίας, από όλες τις μορφές εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης,
    β) λάβουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να αποτρέψουν όλες τις μορφές εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, τις κατάλληλες μορφές βοήθειας και υποστήριξης, για το φύλο και την ηλικία, για τα άτομα με αναπηρία, τις οικογένειες και όσους τους παρέχουν φροντίδα, συμπεριλαμβανόμενης και της παροχής πληροφοριών και εκπαίδευσης για το πώς να αποφεύγουν, να αναγνωρίζουν και να αναφέρουν τις περιπτώσεις εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείριση,
    γ) διασφαλίσουν ότι, όλες οι διευκολύνσεις και τα προγράμματα που έχουν σκοπό να εξυπηρετήσουν τα άτομα με αναπηρία, παρακολουθούνται αποτελεσματικά από ανεξάρτητες αρχές προκειμένου να αποτρέψουν περιστατικά όλων των μορφών εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης,
    δ) λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να προάγουν τη φυσική, γνωστική και ψυχολογική ανάνηψη, αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη των ατόμων με αναπηρία, τα οποία καθίστανται θύματα οποιασδήποτε μορφής εκμετάλλευσης, βίας ή κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανόμενης και της παροχής υπηρεσιών προστασίας,
    ε) θέσουν σε ισχύ αποτελεσματική νομοθεσία και πολιτικές, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι περιπτώσεις εκμετάλλευσης, βίας και κακομεταχείρισης κατά των ατόμων με αναπηρία, εντοπίζονται, ερευνώνται και, όπου απαιτείται, διώκονται.
    Αξίζει δε να επισημανθεί ότι η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις (2019) στην αρχική έκθεση της Ελλάδας (2015) (Σύνδεσμος: https://www.esamea.gr/pressoffice/press-releases/4442-i-e-s-a-mea-dimosieyei-tis-telikes-systaseis-tis-epitropis-toy-oie-pros-tin-ellada-gia-ta-dikaiomata-ton-atomon-me-anapiria):
    Α) Ως προς το άρθρο 16 «Απαλλαγή από την εκμετάλλευση, τη βία και την κακοποίηση» της Σύμβασης:
    •Εκφράζει την ανησυχία της για τα ανεπαρκή μέτρα εντοπισμού, πρόληψης και καταπολέμησης της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των ατόμων με αναπηρία, ιδιαίτερα των γυναικών και των παιδιών με αναπηρία (παρ. 26).

    •Συστήνει στο ελληνικό κράτος να εφαρμόσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο αντιμετώπισης της βίας, ιδιαίτερα της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κατά των ατόμων με αναπηρία, ιδίως των γυναικών και των παιδιών με αναπηρία. Συνιστά, επιπλέον, στο Συμβαλλόμενο Κράτος να παρέχει ειδική κατάρτιση στις αρχές επιβολής του νόμου, στο ιατρικό προσωπικό και τους κοινωνικούς λειτουργούς στις μεθόδους εντοπισμού και αντιμετώπισης της βίας κατά των ατόμων με αναπηρία και της σεξουαλικής εκμετάλλευσής τους (παρ. 27).
    Β) Ως προς το άρθρο 7 «Παιδιά με αναπηρία» της Σύμβασης:
    •Εκφράζει την ανησυχία της για «Την έλλειψη διαθέσιμων πληροφοριών σχετικά με τους προσβάσιμους μηχανισμούς και τα συγκεκριμένα μέτρα που έχουν ληφθεί ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά με αναπηρία απολαμβάνουν το δικαίωμά τους να ακούγονται και να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις τους για όλα τα θέματα που τα αφορούν» (παρ. 11 β).

    •Συστήνει στο Ελληνικό Κράτος «Να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική και προσβάσιμες υπηρεσίες για την πλήρη και αποτελεσματική εμπλοκή των παιδιών με αναπηρία σε όλες τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους, προκειμένου να εγγυηθεί το δικαίωμά τους να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις τους σε όλα τα θέματα που τα αφορούν» (παρ. 12 β).
    ii) να συμπεριληφθεί αναφορά στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από την Ελληνική Βουλή με τον ν. 2101/1992, στην οποία περιλαμβάνεται το άρθρο 39, σύμφωνα με το οποίο: «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διευκολύνουν τη σωματική και ψυχολογική ανάρρωση και την κοινωνική επανένταξη κάθε παιδιού θύματος: οποιασδήποτε μορφής παραμέλησης, εκμετάλλευσης ή κακοποίησης, βασανισμού ή κάθε άλλης μορφής σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης […]. Η ανάρρωση αυτή και η επανένταξη γίνονται μέσα σε περιβάλλον, που ευνοεί την υγεία, τον αυτοσεβασμό και την αξιοπρέπεια του παιδιού».
    4. Στην υπο-ενότητα «5.Νέες Ευρωπαϊκές Στρατηγικές και Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης» να προστεθεί και η νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» στην οποία αφενός αναγνωρίζεται ότι «Τα άτομα με αναπηρία έχουν υψηλότερο κίνδυνο να καταστούν θύματα βίας και κακοποίησης τόσο στο οικιακό περιβάλλον όσο και σε ιδρύματα, ιδίως οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά με αναπηρία», αφετέρου προβλέπεται ότι «η Επιτροπή θα εξασφαλίσει την ενσωμάτωση πτυχών της βίας και της κακοποίησης που σχετίζονται με την αναπηρία στις συναφείς μελλοντικές πολιτικές της ΕΕ» και πως «Οι πολιτικές θα πρέπει να περιλαμβάνουν την παρακολούθηση των ιδρυμάτων και τη συστηματική ανίχνευση και διερεύνηση σε περιπτώσεις βίας, εγκληματικών ενεργειών ή κακοποίησης».

    5. Στην υπο-ενότητα «6. Οι συστημικές δυσλειτουργίες και οι συνέπειες στα παιδιά», τα σημεία 5, 7 και 8 και να συμπληρωθούν/τροποποιηθούν ως ακολούθως:
    «5. Δράση των υπηρεσιών με βάση τις παραδοσιακές τους πρακτικές και όχι προτεραιοποιώντας τις ανάγκες των παιδιών-θυμάτων και τις αρχές των «φιλικών και πλήρως προσβάσιμων προς κάθε παιδί, με ή χωρίς αναπηρία, υπηρεσιών» (Αιτιολόγηση: Δεδομένου ότι η προσβασιμότητα στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες συνιστά γενική αρχή -βλ. άρθρο 3- και ειδικό δικαίωμα -βλ. άρθρο 9. Ωστόσο βλέπει και Συστάσεις Επιτροπής Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες -σημείο 3 παρόντος εγγράφου).
    «7. Απουσία στατιστικών στοιχείων και ερευνητικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων στατιστικών στοιχείων και ερευνητικών δεδομένων για τα παιδιά με αναπηρία (Αιτιολόγηση: όπως υπαγορεύει το άρθρο 31 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες), προκειμένου να διαπιστωθεί η έκταση, η συχνότητα, οι ποιοτικές όψεις του φαινομένου, καθώς και η εξέλιξή του στο χώρο και το χρόνο, πολλές αλλά όχι συστηματικές και συνδεόμενες μεταξύ τους καταγραφές και ανυπαρξία ενός εθνικού αρχείου αναφοράς κρουσμάτων.
    8. Ελλιπής πληροφόρηση και εκπαίδευση (αρχική και σε βάθος εκπαίδευση) των επαγγελματιών του πεδίου της πρόληψης και αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών, του προσωπικού των υπηρεσιών που έρχονται σε καθημερινή επαφή με τα παιδιά, των παιδιών με αναπηρία και των γονέων/κηδεμόνων τους» (Αιτιολόγηση: όπως το άρθρο 16 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες υπαγορεύεi).

    Ενότητα Β΄: Βασικές Αρχές, Στόχοι και Πολιτικές του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    6. Στην υπο-ενότητα «2. Οι Βασικές Αρχές του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» να προστεθεί μια επιπλέον αρχή ως ακολούθως: «2.6 Μη διάκριση λόγω αναπηρίας και προσβασιμότητα. Στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης ενσωματώνεται οριζόντια η αρχή της μη διάκρισης λόγω αναπηρίας και η προσβασιμότητα προκειμένου οι δράσεις που περιλαμβάνονται σε αυτό αφενός να μη διακρίνουν τα παιδιά με αναπηρία, τους επαγγελματίες με αναπηρία, τους γονείς, ανάδοχους γονείς και κηδεμόνες με αναπηρία, αφετέρου τα παιδιά με αναπηρία, οι επαγγελματίες με αναπηρία, οι γονείς, ανάδοχοι γονείς και κηδεμόνες με αναπηρία να μπορέσουν να ωφεληθούν εξίσου από αυτές» (Αιτιολόγηση: Δεδομένου ότι στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες η μη διάκριση λόγω αναπηρίας και η προσβασιμότητα συνιστούν γενικές αρχές -βλ. άρθρο 3). Πρέπει να επισημανθεί ότι όλες οι ψηφιακές εφαρμογές που θα αναπτυχθούν θα πρέπει να είναι πλήρως προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία, όπως το Κεφάλαιο Η του ν.4727/2020 υπαγορεύει.

    7. Στην υπο-ενότητα «3. Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΔ»:
    i) η παρακάτω παράγραφος να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Το ΕΣΔ αποτελεί μια ολιστική παρέμβαση στο υφιστάμενο πλαίσιο δομών και λειτουργιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης όλων των παιδιών, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του ή των νόμιμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνικιστικής ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της αναπηρίας τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης […]» (Αιτιολόγηση: όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού).

    ii) ο στρατηγικός στόχος 1 να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «1. Η αναπροσαρμογή των θεσμικών λειτουργιών στην κατεύθυνση των φιλικών προς το παιδί διαδικασιών με την δημιουργία ενός σύγχρονου, συλλογικού, συνεκτικού, πλήρως προσβάσιμου και φιλικού προς κάθε παιδί (με ή χωρίς αναπηρία) πλέγματος προστασίας και υποστήριξης στα θύματα και στις οικογένειές τους, αξιοποιώντας όλους τους φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα».

    8. Στην ενότητα «4. Πολιτικές του ΕΣΔ σε βασικές επιδιώξεις» η 7η πολιτική να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως: «Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών και των γονέων τους, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρία και των γονέων και κηδεμόνων αυτών, για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους». Ως εκ τούτου, στην ενότητα «6. Τομεακές πολιτικές» η «Πολιτική 7:Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους» να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί αναλόγως.

    Ενότητα Γ΄: Διακυβέρνηση, Παρακολούθηση και Χρονοδιάγραμμα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης
    9. Παρά το γεγονός ότι: α) στο άρθρο 4, παρ. 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες προβλέπεται ότι «Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους» (άρθρο 4, παρ. 3), και β) στο άρθρο 12 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού προβλέπεται το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης των παιδιών σχετικά με οποιοδήποτε θέμα το αφορά, ωστόσο στην Ενότητα Γ’ δεν προβλέπεται η συμμετοχή Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των παιδιών με αναπηρία, όπως είναι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία-ΠΟΣΓΚΑμεΑ- ή χωρίς, καθώς και Ανεξάρτητων Αρχών (π.χ. Συνήγορος του Παιδιού) στην παρακολούθηση υλοποίησης και επικαιροποίηση του εν λόγω Σχεδίου Δράσης.

    10. Στην υπο-ενότητα 2 «Παρακολούθηση της Εφαρμογής και Αξιολόγηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» προβλέπεται η επιλογή δεικτών για την αποτίμηση της εφαρμογής των μέτρων που περιλαμβάνονται στο εν λόγω Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Δυστυχώς όμως το γεγονός ότι αυτή η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί, εφόσον οι δείκτες, για τους οποίους μάλιστα θα θέλαμε να εκφράσουμε την άποψή μας, δεν περιλαμβάνονται στο παρόν σχέδιο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καθιστά προς το παρόν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης ελλιπές. Για την επιλογή των δεικτών προτείνεται ηλόγω της υ στενή συνεργασία με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. αφενός λόγω της έλλειψης στατιστικών στοιχείων και δεικτών για τα παιδιά με αναπηρία, αφετέρου ποχρέωσης της χώρας, μετά την κύρωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες με τον ν.4074/2012 (βλ. άρθρο 12 της Σύμβασης), να συλλέγει δεδομένα για τα άτομα με αναπηρία εν γένει. Η συνεργασία αυτή άλλωστε επιβάλλεται και από την παρ. 3 του άρθρου 68 του ν.4488/2017, σύμφωνα με την οποία: «Η Ελληνική Στατιστική Αρχή και οι υπηρεσίες και φορείς που περιλαμβάνονται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα αναπτύσσουν, παράγουν και διαδίδουν σύμφωνα με τις αρχές του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος και την κείμενη νομοθεσία επίσημες στατιστικές σχετικά με τα ΑμεΑ, καθώς και με τα εμπόδια που αυτά αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση των δικαιωμάτων τους. Για τους σκοπούς του σχεδιασμού των ως άνω στατιστικών και της διάχυσης των παραγόμενων δεδομένων τελούν σε διαβούλευση με το Παρατηρητήριο για τα Θέματα Αναπηρίας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)». Αξίζει να διευκρινιστεί ότι στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα περιλαμβάνονται όλα τα Υπουργεία που εμπλέκονται στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και παρακολούθηση του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης.

    Ενότητα Δ΄: Συνοπτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική
    11. Στην ενότητα Δ΄ προτείνεται να συμπεριληφθεί η παρακάτω δράση 5 που περιλαμβάνεται στον Στόχο 16 του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία:
    «Στόχος 16. Ισότιμη Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη
    5. Μεριμνούμε για δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά με αναπηρία που είναι θύματα και μάρτυρες αξιόποινων πράξεων
     Αναθέτουμε σε εξειδικευμένο προσωπικό την εξατομικευμένη αξιολόγηση των αναγκών προστασίας των ανηλίκων θυμάτων, καθώς και της αντιληπτικής ικανότητας και ψυχικής κατάστασης αυτών.
     Διαμορφώνουμε συνθήκες και χώρους κατάλληλους για την εξέταση των ανηλίκων θυμάτων με αναπηρία από τις προανακριτικές, ανακριτικές, εισαγγελικές και δικαστικές αρχές.
     Βελτιώνουμε τους όρους προσβασιμότητας και απλοποιούμε την διαδικασία στα πέντε (5) Σπίτια του Παιδιού.
    Χρονοδιάγραμμα: Εντός του 2023
    Υπεύθυνος φορέας: Υπουργείο Δικαιοσύνης»

    Ενότητα Ε’: Αναλυτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική
    12. Λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το σημείο θ, της παρ. 1 του άρθρου 4-Γενικές Αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την ευθύνη «Να προάγουν την κατάρτιση επαγγελματιών και προσωπικού που απασχολείται με τα άτομα με αναπηρίες, σχετικά με τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στην παρούσα Σύμβαση, ώστε να παρέχουν με τον καλύτερο τρόπο τη βοήθεια και τις υπηρεσίες που εγγυώνται αυτά τα δικαιώματα» καθώς και τη σύστασης της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες για παροχή ειδικής κατάρτισης στις αρχές επιβολής του νόμου, στο ιατρικό προσωπικό και τους κοινωνικούς λειτουργούς στις μεθόδους εντοπισμού και αντιμετώπισης της βίας κατά των ατόμων με αναπηρία και της σεξουαλικής εκμετάλλευσής τους, προτείνεται σε όλες τις εκπαιδεύσεις που θα λάβουν χώρα στο πλαίσιο εφαρμογής του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης να περιληφθεί ξεχωριστή ενότητα, ανάλογα με το θέμα της εκπαίδευσης κάθε φορά, στα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρία, σε θέματα εντοπισμού κακοποίησης, πρόληψης και αποτελεσματικής προστασίας των παιδιών με αναπηρία από την κακοποίηση, καθώς στους τρόπους βέλτιστης επικοινωνίας με τα παιδιά με αναπηρία. Για τη διαμόρφωση και εφαρμογή αυτής της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας προτείνεται να υπάρχει κάθε φορά συνεργασία με το Ινστιτούτο της Ε.Σ.Α.μεΑ., το οποίο διαθέτει και Κέντρο Διά Βίου Μάθησης.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 15:21 | Πρωτοβουλία για το Παιδί

    Το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών είναι ένα θέμα που απασχολεί την κοινωνία μας εδώ και πολλά χρόνια.
    Στην Ημαθία από το 2008 λειτουργεί ο Σύλλογος Κοινωνικής Πρωτοβουλίας Βέροιας «Πρωτοβουλία για το Παιδί» τηρώντας και εφαρμόζοντας τις βασικές αρχές που διέπουν το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης. Η εκπόνηση και η υλοποίηση αυτού του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την προστασία των παιδιών είναι σημαντική ωστόσο υπάρχουν πολλά σημεία που χρειάζονται διευκρίνηση για τον τρόπο που θα υλοποιηθούν.

    Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες βασικές προτάσεις:
    • Σχετικά με το Μέτρο 8.2 για «Τα Σπίτια του Παιδιού», προτείνουμε να υπάρχει δυνατότητα πιστοποίησης, υπό προϋποθέσεις, των χώρων και του αντίστοιχου επιστημονικού προσωπικού, δομών που ήδη λειτουργούν από Ν.Π.Ι.Δ. σε συνεργασία με κρατικούς φορείς.
    Στο Σύλλογό μας λειτουργεί από το 2017 Κέντρο Θεραπείας Τραύματος της Βέροιας που ασχολείται με την ανίχνευση και τεκμηρίωση της κακοποίησης, ιδίως της σεξουαλικής σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, προσιτό και κατάλληλο για τα παιδιά, για την υλοποίηση της δικανικής συνέντευξης.
    • Επίσης θεωρούμε απαραίτητη την επαρκή νομική υποστήριξη των παιδιών – θυμάτων και την ουσιαστική προστασία και ενδυνάμωσή τους μετά την αναφορά και κατάθεση του περιστατικού, με σκοπό την αποτροπή νέων τραυμάτων.
    • Τέλος, η διαρκής εκπαίδευση και η αξιολόγηση των επαγγελματιών είναι απαραίτητη και αναγκαία σε όλα τα επίπεδα για την αντιμετώπιση των περιστατικών.

    Το επόμενο διάστημα θα υποβάλλουμε σχετικό υπόμνημα στο αρμόδιο Υπουργείο με αναλυτικές προτάσεις βασιζόμενοι στην εμπειρία μας από την καθημερινή διαχείριση ανάλογων περιστατικών μέσα από τις δομές του Συλλόγου μας, οι οποίες είναι:
    1.Το Κέντρο Αναφοράς και Παροχής Συμβουλευτικής της Βέροιας που λειτουργεί από το 2010 και αναλαμβάνει περιστατικά μετά από αναφορές και καταγγελίες. Παρέχει συμβουλευτική, υλική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε 400-450 ευάλωτα άτομα ετησίως από τον γενικό πληθυσμό.
    2.Το Κέντρο Θεραπείας Τραύματος της Βέροιας που ασχολείται με την ανίχνευση και τεκμηρίωση της κακοποίησης, ιδίως της σεξουαλικής. Επίσης στη δομή αυτή γίνεται συστηματική και εντατική θεραπεία του προκληθέντος τραύματος από ειδική επιστημονική ομάδα.
    3.Το Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας της Βέροιας και στήριξης οικογένειας που λειτουργεί από το 2010 και παρέχει ημερήσια κοινωνική φροντίδα σε παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο, με δυναμικότητα 40 θέσεων.
    4.Το Σπίτι της Βεργίνας που λειτουργεί από το 2012 ως ξενώνας μακροχρόνιας φιλοξενίας, οικογενειακού χαρακτήρα, παιδιών σε κίνδυνο την επιμέλεια των οποίων έχει ο Οργανισμός μας με εισαγγελική διάταξη.
    5.Η Στέγη Ημιαυτόνομης Διαβίωσης νέων λειτουργεί από το 2019 όπου παρέχει στέγαση, σίτιση, υποστήριξη σε νέους και νέες για ορισμένο χρονικό διάστημα, μέχρι την κοινωνική ένταξή τους.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:51 | ΖΗΝΟΒΙΑ ΠΛΕΜΜΕΝΟΥ

    ΑΡΧΙΚΑ ΝΑ ΕΛΕΓΧΘΟΥΝ ΕΚ ΝΕΟΥ ΟΙ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΤΙΜΩΡΙΕΣ.ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΑΦΗΝΟΝΤΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΛΛΩΝ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΩΡΗ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΔΙΟΤΙ ΟΠΩΣ ΕΙΔΑΜΕ ΣΕ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΗ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ,ΔΕ ΞΕΡΩ ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΣΜΟΥ ΣΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ.ΕΠΙΣΗΣ ΟΠΩΣ ΟΛΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ,ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΚΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ,ΕΙΤΕ ΑΥΤΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΠΟΥ ΜΠΑIΝΟΒΓΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ,ΕΙΤΕ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ,ΕΙΤΕ Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΚΤΛ,ΕΣΤΩ Η ΠΑΡΑΜΙΚΡΗ ΥΠΟΝΟΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡXΕΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΝΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΑΙ ΑΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΙ ΕΞΟΝΥΧΙΣΤΙΚΑ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΑ.ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΔΙΑΖΥΓΙΩΝ,ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΣΧΟΛΙΑ ΠΕΡΙ ΨΕΥΔΩΝ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ, ΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΛΕΕΙ ΟΤΙ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΣ ΚΙ Ο ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΗΣ ΔΕΝ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΨΕΥΤΟΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΔΗΘΕΝ ΓΟΝΕΙΚΗΣ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗΣ ,ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟ ΑΠΟ ΚΑΜΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ {ΒΛΕΠΕ Π.Ο.Υ. , UNITED NATION OF HUMAN RIGHTS ΚΤΛ}.
    ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΗΝ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ-ΑΣΕΛΓΕΙΑ ΚΤΛ ΣΤΟ ΤΕΚΝΟ ΤΟΥ ‘Η ΕΙΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΛΛΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ,ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΔΕΙ ΣΑΝ ΥΠΑΡΑΣΠΙΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΩΝ.ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΕΚΝΩΝ ΑΠΟ ΚΑΚΟΠΟΙΗΤΕΣ.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:25 | SolidarityNow

    Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση αποτελεί έναν οδικό χάρτη που εναρμονίζει τις διάσπαρτες διατάξεις που διέπουν το πλαίσιο και εισφέρει μία σημαντική αλλαγή στη νοοτροπία της παρέμβασης, που απηχεί το όραμα της μηδενικής ανοχής στην σεξουαλική βία κατά των παιδιών. Με το ΕΣΔ εισάγεται το Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων, ώστε να εναρμονιστούν οι πρακτικές όσων έρχονται αντιμέτωποι με ένα περιστατικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, αλλά και το Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων κάθε πράξης κακοποίησης παιδιού. Επιπλέον υπάρχουν προβλέψεις που έχουν σκοπό την πρόληψη τέτοιων αδικημάτων, δράσεις που στοχεύουν στην επιμόρφωση των επαγγελματιών που έρχονται σε επαφή με παιδιά καθώς και δράσεις που έχουν σκοπό την ενδυνάμωση και ενημέρωση των παιδιών και των γονέων τους, έτσι ώστε να διευκολύνονται στην καταγγελία των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης. Ξεχωρίζουμε επίσης την παιδοκεντρική προσέγγιση που διέπει το ΕΣΔ με την καθιέρωση «της οπτικής του παιδιού» στη διαμόρφωση των διαδικασιών και την πλήρη ενσωμάτωση των αρχών της φιλικής προς το παιδί δικαιοσύνης.
    Εντοπίσαμε ωστόσο ότι το ΕΣΔ αγνοεί το ρολό της κοινωνίας των πολιτών στις δράσεις και τις πρωτοβουλίες που εισάγει. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο μιας συμμετοχικής δημοκρατίας αναλαμβάνουν συμπληρωματικού χαρακτήρα δράσεις και συμμετοχές σε ενέργειες διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς της πολιτείας, αναλαμβάνοντας μερίδιο της ευθύνης των δράσεων που σχεδιάζονται από την πολιτεία και της υλοποίησής τους. Εν προκειμένω, υπάρχουν μη κυβερνητικές οργανώσεις με μεγάλη εμπειρία στο συγκεκριμένο πεδίο και επιπλέον με εμπειρία δικτύωσης τόσο με άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις όσο και με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς. Καθώς το ζήτημα της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης ακουμπάει βαθύτερα πολιτισμικά ζητήματα που εντοπίζονται σε περιοχές του κοινωνικού πεδίου, που ανήκουν και στην ιδιωτική σφαίρα, οι ΜΚΟ που έχουν συσσωρεύσει εμπειρίες κοινωνικής εργασίας, διαθέτουν το απαραίτητο κοινωνικό κεφάλαιο για να συμπληρώσουν και σε κάποιες περιπτώσεις να καθοδηγήσουν τις στοχευμένες δράσεις της πολιτείας. Επίσης φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα με ειδική επιστημονική εμπειρία στο πεδίο, όπως το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού θα μπορούσαν να παίξουν ένα συντονιστικό ρόλο στις δικτυώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών με τους φορείς πρόληψης της δημόσιας διοίκησης.
    Στο πλαίσιο αυτό και ενώ το ΕΣΔ βασίζεται σε 11 διυπουργικές οριζόντιες πολιτικές, με πολλαπλές διατομεακές δράσεις που θα αποτελέσουν το συνολικό έργο 12 υπουργείων, υπό τον συντονισμό της Πολιτικής Επιτροπής Παρακολούθησης Δημοσίων Πολιτικών, εγείρεται εύλογη ανησυχία για την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος, την κατανομή αρμοδιοτήτων με συγκεκριμένη στοχοθεσία και προϋπολογισμό. Αντίστοιχα, με βάση αυτά τα δεδομένα, η πρόβλεψη στο ΕΣΔ για διατομεακή συνεργασία των δημοσίων αρχών σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με την Κοινωνία των Πολιτών καθίσταται ουτοπική.
    Παρατηρήσαμε επίσης τη μεγάλη έμφαση του ΕΣΔ στην πρόληψη, θα θέλαμε όμως να εισφέρουμε την οπτική ότι μέρος της πρόληψης αποτελεί και η μέριμνα για την εξάλειψη των παραγόντων που οδηγούν σε συνθήκες ανέχειας και περιθωριοποίησης και η στήριξη των ευάλωτων οικογενειών που έχουν εκτεθεί σε τέτοιες συνθήκες. Είναι καίριας σημασίας ο έγκαιρος εντοπισμός και η άμεση παρέμβαση της πολιτείας όταν παρατηρούνται φαινόμενα παραμέλησης γονικής μέριμνας, σχολικής διαρροής, κακοποιητικής συμπεριφοράς καθώς τα φαινόμενα σεξουαλικής κακοποίησης, συχνά εντείνονται, σε περιπτώσεις παιδιών που διαβιούν σε επισφαλείς συνθήκες.
    Επιπρόσθετα, από την εμπειρία μας στο κοινωνικό πεδίο έχουμε παρατηρήσει ότι μέχρι σήμερα οι πολιτικές πρόληψης εστιάζουν σε παιδιά ενταγμένα στον αστικό ιστό και δη στο σχολικό περιβάλλον. Απουσιάζουν πολιτικές που συμπεριλαμβάνουν παιδιά, κυρίως Ρομά, που ζουν σε καταυλισμούς, παιδιά που δεν είναι ενταγμένα στο σχολικό πλαίσιο και συχνά δεν έχουν προστατευτικό περιβάλλον. Τα παιδιά αυτά διαβιούν σε επισφαλείς συνθήκες και απουσιάζει μια στοχευμένη παρέμβαση, ενδεχομένως με εξειδικευμένες αποστολές παιδικής προστασίας στις κοινότητές τους με σκοπό την πρόληψη και την ενημέρωση.
    Χαιρετίζουμε επίσης την πρόβλεψη αναφορικά με τον ορισμό Υπεύθυνου Παιδικής Προστασίας καθώς και την υποχρεωτική ανάπτυξη πολιτικών παιδικής προστασίας από όλους τους σχετικούς φορείς. Θα πρέπει παρ’ όλ’ αυτά να διευκρινιστεί το εύρος των φορέων που αφορά συγκεκριμένα ο ορισμός Υπεύθυνου Παιδικής Προστασίας, καθώς σύμφωνα με το σχετικό εδάφιο φαίνεται να δεσμεύονται όλοι οι φορείς που έχουν καθημερινή επαφή με παιδιά («θεσπίζεται η υποχρέωση όλων των φορέων ιδιωτικών και δημόσιων που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά να αναπτύξουν και να δημοσιοποιήσουν σαφείς πολιτικές παιδικής προστασίας καθώς και να ορίσουν Υπεύθυνο Παιδικής Προστασίας»), ενώ παρακάτω αναφέρονται μόνο συγκεκριμένοι φορείς («θεσπίζεται ο θεσμός του Υπεύθυνου Παιδικής Προστασίας στους φορείς που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες σε παιδιά υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας (ιδρύματα), βρεφικούς, παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών – συμπεριλαμβανομένων των παιδιών με αναπηρία – και παιδικές κατασκηνώσεις))». Εάν το μέτρο αφορά όλους τους φορείς που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά, οι οποίοι δεν διαθέτουν απαραίτητα προσωπικό εξειδικευμένο στην παιδική προστασία (λ.χ. φορείς μη τυπικής ή καλλιτεχνικής εκπαίδευσης), και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των ιδιωτικών φορέων όπου η ευθύνη της ανάπτυξης και εφαρμογής επιβαρύνει τη διοίκηση, η υποχρέωση ορισμού Υπεύθυνου Παιδικής Προστασίας θα πρέπει να συνοδεύεται από σαφείς κατευθυντήριες γραμμές και ιδανικά πρότυπες διαδικασίες λειτουργίας και αντίστοιχη εκπαίδευση εκ μέρους της πολιτείας.
    Στη συνέχεια εντοπίσαμε και επικροτούμε την πρόβλεψη για σχεδιασμό και σύνταξη Κώδικα Δεοντολογίας για του επαγγελματίες που εργάζονται με τους ασυνόδευτους ανήλικους καθώς επίσης και τη σύνταξη ή επικαιροποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας από τις αθλητικές Ομοσπονδίες και Ενώσεις αλλά, κατά αναλογική εφαρμογή, θα επιθυμούσαμε να υπάρχει σχετική πρόβλεψη για σχεδιασμό Κώδικα Δεοντολογίας από όλους τους φορείς που ασχολούνται με ανήλικους.
    Θα θέλαμε να επισημάνουμε, επιπλέον, ότι από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης απουσιάζει η οποιαδήποτε αναφορά και πρόβλεψη για πράξεις σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών που λαμβάνουν χώρα κατά το χρονικό διάστημα του περιορισμού αυτών σε ειδικά καταστήματα κράτησης νέων. Επίσης, θα ήταν σημαντικό, να συμπεριληφθεί πρόβλεψη για ειδική εκπαίδευση και κατάρτιση των σωφρονιστικών υπαλλήλων που απασχολούνται στα καταστήματα αυτά, ώστε να γνωρίζουν πως να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν τέτοια περιστατικά αποτελεσματικά.
    Σε σχέση με τη χρήση του διαδικτύου, που είναι ο κατεξοχήν χώρος όπου σήμερα κοινωνικοποιούνται και σχετίζονται οι νέοι, θα αναμέναμε πιο εντατικά και στοχευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, ενταγμένα στο υποχρεωτικό σχολικό πρόγραμμα και σε όλα τα σχολεία, στη θεματική της ορθής χρήσης του διαδικτύου και των κινδύνων που ελλοχεύουν από αυτό. Γνωρίζουμε για τις σποραδικές δράσεις ενημέρωσης της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στα σχολεία αλλά αυτές είναι μεμονωμένες και χρειάζεται μια πιο συστηματική και θεσμοθετημένη παρέμβαση στα σχολεία. Στη θεματική της ορθής και ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου εντάσσεται και η πολύ επίκαιρη θεματική της διαδικτυακής βίας, η οποία φυσικά συχνά συνδέεται με ερωτικό περιεχόμενο και με την αποκάλυψη ιδιωτικών προσωπικών στιγμών. Η θεματική της ορθής χρήσης του διαδικτύου και κατ’ επέκταση η εκπαίδευση που αφορά σε θέματα διαδικτυακής βίας με την μορφή της αποκάλυψης υλικού σεξουαλικού περιεχομένου ιδιωτικών στιγμών, αφορά τα ανήλικα παιδιά αλλά σίγουρα και τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:04 | Δέσποινα Τσιακάλου

    Σχετικά με την εκπαίδευση Επαγγελματιών, θα πρέπει να προωθηθεί:

    • Σύμπραξη των σχολείων και ειδικών εμπειρογνωμόνων και φορέων παιδικής προστασίας για την επιμόρφωση των μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικώ, η οποία θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική και συνεχής να επαναλαμβάνεται δηλαδή ανά έτος, όπως συμβαίνει και στο ΗΒ.
    • Εισαγωγή υποχρεωτικών σεμιναρίων για την παιδική προστασία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, και στην Γ΄βαθμια, με προτεραιότητες στις παιδαγωγικές/ καθηγητικές σχολές.
    • Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να επιμορφωθούν στην αναγνώριση ενδείξεων και στην αποτελεσματική ανταπόκριση σε περιστατικά παρενόχλησης/ κακοποίησης.

    Σχετικά με τους μηχανισμούς αναφοράς, είναι θετική η θεσμοθέτηση Ενιαίου Εθνικού Αρχείου Καταγραφής, ωστόσο για να λειτουργήσει ένας μηχανισμός αναφοράς θα πρέπει να:

    •υπάρχει ορισμένο σημείο επαφής για την παιδική προστασία /σχολείο (δημοτικό/ γυμνάσιο/ Λύκειο). Θα πρέπει να γνωρίζουν οι μαθητές, οι δάσκαλοι και οι γονείς ποιος έχει την συγκεκριμένη αρμοδιότητα/ σχολείο.
    • Καθιέρωση σαφούς πρωτόκολο προστασίας και κώδικας συμπεριφοράς εκπαιδευτικών/ σχολείο, με συγκεκριμένα παραδείγματα κατάλληλων και ακατάλληλων συμπεριφορών αλλά και διερεύνησης περιστατικών ενδοσχολικά.

    Φαίνεται να απουσιάζει κάθε αναφορά στη χρηματοδότηση των δράσεων και των μέτρων του σχεδίου αλλά και λιγοστές αναφορές στην πρόληψη περισταστικών βίας.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:00 | ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

    Το όριο των 6 μηνών για κατάθεση ποινικού μητρώου είναι αδικαιολόγητο, ξαναδείτε το.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:48 | Δίκτυο Για τα Δικαιώματα του παιδιού

    Το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού χαιρετίζει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση (ΕΣΔ) και την προσέγγισή του στο κομμάτι της πρόληψης, καθώς και την αναγνώριση της σημασίας της συμμετοχής των ίδιων των παιδιών σε αυτό. Η εκπόνηση του ΕΣΔ και η πρόβλεψη και αναφορά στις πολιτικές και τα περιγραφόμενα μέτρα αποτελεί τη βάση οικοδόμησης ενός ενιαίου πλαισίου παιδικής προστασίας το οποίο είναι απαραίτητο για τη χώρα μας. Η συμπερίληψη όλων των συναρμόδιων φορέων είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί έχοντας πάντοτε ως γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού (άρθρο 3 ΣΔΠ) και με το ΕΣΔ γίνεται η αρχή της οικοδόμησης ενός πραγματικού προστατευτικού πλαισίου για τα παιδιά.

    Ωστόσο, θεωρούμε ότι σε ένα τέτοιο εθνικό σχέδιο δράσης, πέρα από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, θα έπρεπε να περιλαμβάνεται και η προστασία των παιδιών από κάθε μορφής βίας, παραμέλησης, κακής μεταχείρισης και εκμετάλλευσης, από όπου κι αν αυτή προέρχεται, και να προβλέπονται αντίστοιχα μέτρα και πολιτικές.

    Γενικά σχόλια

    Σε κάθε περίπτωση, στο κατατεθέν ΕΣΔ, κρίνουμε σημαντικό να υπάρξει το οργανόγραμμα σχετικά με την υλοποίηση του, καθώς και επίσης αναφορά σε χρονοδιαγράμματα ανά μέτρο και πολιτική, αλλά και η χρηματοδότηση και οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση των μέτρων και των πολιτικών. Τα προαναφερόμενα είναι κομβικής σημασίας προκειμένου το ΕΣΔ να εφαρμοστεί στην πράξη και να μην μείνει ένα «σχέδιο επί χάρτου».

    Περαιτέρω, καθώς καθίσταται πλήρως κατανοητή η ανάγκη διατομεακής συνεργασίας, θα θέλαμε να επισημάνουμε την ανάγκη για την θέσπιση συγκεκριμένου πλάνου εφαρμογής της, στο οποίο θα προβλέπεται και θα ορίζεται με συγκεκριμένα μέτρα η διαρκής λειτουργία της και η διαρκής εκπαίδευση των μελών της. Με δεδομένη, δυστυχώς, την έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ συναρμόδιων υπουργείων και φορέων και με γεγονός ότι σε πλείστα ζητήματα, ακόμα και υπηρεσίες του ίδιου Υπουργείου αγνοούν το έργο άλλων υπηρεσιών, είναι επόμενο η γενική εξαγγελία (μέσω του ΕΣΔ, σελ. 23) διατομεακής συνεργασίας σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, όπως η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, να δημιουργεί αμφιβολίες και δυσπιστία για το κατά πόσο θα εφαρμοστεί στην πράξη. Η όποια πολιτική για την παιδική προστασία στην Ελλάδα είναι αναπόφευκτο να αποτύχει αν δεν εξασφαλιστεί η διατομεακή συνεργασία. Η δημιουργία ενός Υπουργείου για το Παιδί ή μίας σχετικής Γενικής Γραμματείας, που θα συγκέντρωνε όλες τις σχετικές αρμοδιότητες για την προστασία, ευημερία και προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών, θα μπορούσε να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση και στη μεγαλύτερη επιτυχία του ΕΣΔ.

    Επίσης κρίνουμε σκόπιμο και προτείνουμε να προβλεφθεί η νομοθετική κατοχύρωση της νομικής προστασίας των κοινωνικών λειτουργών των ΟΤΑ α’ βαθμού σε σχέση με τη γνώμη που διατυπώνουν στο πλαίσιο διερεύνησης περιπτώσεων κακοποίησης-παραμέλησης, καθώς και των εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας που αναφέρουν στις αρμόδιες αρχές υπόνοια κακοποίησης παιδιού, όπως αντίστοιχα προβλέπεται στο άρθρο 40 του ν.4509/17 και στο άρθρο 6 του ν.4837/21 για άλλες περιπτώσεις επαγγελματιών, στοιχείο που αποτελεί και σύσταση του Συνηγόρου του Παιδιού- (Ετήσια έκθεση Συνηγόρου του Παιδιού 2018, σελ. 217, διαθέσιμο εδώ: https://old.synigoros.gr/resources/docs/ee2018-p00-plires-keimeno.pdf, κοινή επιστολή της Προέδρου Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος [ΣΚΛΕ] και της Βοηθού Συνηγόρου του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αναφορικά με το σύστημα κοινωνικής προστασίας και τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, προς την ΚΕΔΕ και κοινοποίηση στα συναρμόδια Υπουργεία https://www.skle.gr/index.php/el/2015-01-27-08-52-05/2015-01-27-08-54-50/item/801-koini-epistoli-tis-proedrou-skle-k-athanasiou-kai-tis-voithoy-synigorou-tou-politi-gia-ta-dikaiomata-tou-paidioy-k-koufonikolakou-anaforika-me-to-systima-koinonikis-prostasias). Είναι σημαντικό όμως οι καταγγελίες κακοποίησης να μην γίνονται άκριτα και καταχρηστικά ή εκδικητικά και για το λόγο αυτό θα πρέπει να προβλεφθούν συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις προκειμένου να μην υπάρχει κατάχρηση της διαδικασίας και των προβλεπόμενων προστατευτικών μέτρων για τους επαγγελματίες. Σκοπός θα είναι να υπάρχει η απαραίτητη διασφάλιση για να προβαίνουν οι επαγγελματίες σε καταγγελίες και να μην έχουν φόβο για την προσωπική τους ασφάλεια και ζωή.

    Τέλος, στο ΕΣΔ θεωρούμε σημαντικό όπου αναφέρεται η λέξη «κρούσμα», να αναφέρεται ως «περιστατικό», που έχει πιο ουδέτερη χροιά.

    Σχόλια επί των πολιτικών του ΕΣΔ

    Πολιτική 3-5: Πέραν του ορισμού υπευθύνου παιδικής προστασίας η λήψη ειδικού ποινικού μητρώου και ο έλεγχος αυτού καθώς και η εκπαίδευση όλων των στελεχών που έρχονται σε επαφή με παιδιά θα πρέπει να προβλεφθεί ως υποχρεωτική, ανεξαρτήτως του χώρου ενασχόλησης τους (π.χ. κατασκηνώσεις, κατηχητικές ομάδες, κλπ.), όπως επίσης η παρακολούθηση και τήρηση πολιτικών παιδικής προστασίας και κώδικα δεοντολογίας.

    Πολιτική 4: στη σελίδα 76 αλλά και στις αναφερόμενες στο ΕΣΔ εκπαιδεύσεις δεν υπάρχει αναφορά για την εκπαίδευση φοιτητών σχολών που με την ολοκλήρωση των σπουδών τους θα έρθουν σε επαφή με παιδιά (ενδεικτική αναφορά σε τμήματα και σχολές : Παιδαγωγικές Σχολές, Πανεπιστημιακά Τμήματα από τα οποία προέρχονται εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τμήματα Βρεφονηπιοκόμων, Κοινωνικής Εργασίας, Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Ιατρικές Σχολές, κλπ). Η υποχρεωτική ένταξη ειδικού μαθήματος στο αναλυτικό πρόγραμμα των σχολών ή η αναφορά σε υπάρχον μάθημα/μαθήματα σχετικά με την κακοποίηση, τις ενδείξεις αυτής, την ακολουθούμενη διαδικασία και τις υποχρεώσεις των επαγγελματιών, καθίσταται πολύ σημαντικό στοιχείο. Με τον τρόπο αυτό οι νέοι επαγγελματίες θα είναι σε θέση να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και πως να αντιδράσουν στο εργασιακό τους περιβάλλον σε περιστατικά κακοποίησης, καθώς θα έχουν λάβει την απαραίτητη γνώση ήδη κατά την φοίτησή τους και δεν θα μπορεί να αναφέρεται η άγνοια ως δικαιολογία μη αναφοράς και καταγγελίας περιστατικών κακοποίησης. Πέρα όμως από τα μαθήματα εντός σχολών, η διαρκής εκπαίδευση και επιμόρφωση πάνω στα προαναφερόμενα θέματα όλων των επαγγελματιών (και όχι μόνο των νέων) κρίνεται κρίσιμη.

    Πολιτική 6: Σχετικά με την εθνική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών είναι σημαντικό να προβλεφθεί η δημιουργία υλικού (π.χ. βίντεο, διαφημιστικά σποτ κλπ) με εικόνες ή κείμενα κατάλληλα για κάθε παιδί (συμπεριλαμβανομένων παιδιών με αναπηρίες, παιδιών-προσφύγων, παιδιών-μεταναστών) και σε γλώσσα ή άλλη μορφή που μπορεί να κατανοήσει το παιδί (π.χ. νοηματική γλώσσα, γραφή braille, αραβικά, ουρντού, φαρσί, μπάγκλα, γαλλικά, κλπ.)

    Πολιτική 8: Σχετικά με την ενίσχυση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών, είναι σημαντικό να προστεθεί η πρόβλεψη για ύπαρξη διερμηνέων και παροχή δωρεάν διερμηνείας στη γλώσσα που χρησιμοποιούν τα παιδιά από κατάλληλα εκπαιδευμένους διερμηνείς κατά τη δικανική κατάθεση και την υποστήριξη των παιδιών.
    Μέτρο 8.16 Κρίνεται σκόπιμο να προστεθεί η υποχρεωτική απασχόληση ψυχολόγου αλλά και κοινωνικού λειτουργού τουλάχιστον σε κάθε σχολική μονάδα.

    Ανάγκη 12ης Πολιτικής

    Τέλος, θεωρούμε σημαντικό να υπάρξει στο ΕΣΔ αναφορά και ρητή πρόβλεψη για θέσπιση και εφαρμογή ειδικών και αυστηρών κανόνων δεοντολογίας στον τρόπο προσέγγισης των ΜΜΕ υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης αλλά και κάθε θέματος που αφορά παιδί. Οι κανόνες αυτοί είναι απαραίτητοι για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει η δευτερογενής θυματοποίηση των παιδιών και να αποτραπεί η επανειλημμένη έκθεσή τους στο κοινό. Εικόνες που έχουμε παρατηρήσει επανειλημμένως στις οποίες δημοσιογράφοι και ΜΜΕ παραμένουν ημέρες έξω από την οικία παιδιών, από το σχολικό τους περιβάλλον, από τις δικαστικές αίθουσες, τις αστυνομικές υπηρεσίες, τραυματίζουν ξανά και ξανά το ήδη τραυματισμένο παιδί και εμποδίζουν κάθε προσπάθεια επανόδου στην καθημερινότητα που δικαιούται να έχει ένα παιδί.

    Ως εκ τούτου προτείνεται να προστεθεί πολιτική με τίτλο «Προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού από την έκθεση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης» και το εξής περιεχόμενο: Σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ θα δημιουργηθεί πρωτόκολλο επιτρεπόμενων ενεργειών σε δημοσιογράφους και ΜΜΕ και ειδική αναφορά στον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας σχετικά με την προστασία και διαφύλαξη των δικαιωμάτων των παιδιών, ο οποίος θα περιλαμβάνει ρητή αναφορά στην απαγόρευση λήψης οπτικοακουστικού υλικού του παιδιού θύματος, της κατοικίας του, του σχολείου που φοιτά ή και οποιουδήποτε άλλου χώρου/στοιχείου που μπορεί να αποκαλύψει την ταυτότητά του, την απαγόρευση δημοσίευσης και δημοσιοποίησης των λεγομένων και των αναφορών και καταθέσεων του παιδιού στις αρμόδιες αρχές (Αστυνομία, Εισαγγελία) και την προστασία του παιδιού από την με άμεσο ή έμμεσο τρόπο έκθεση του ονόματος, των στοιχείων ταυτότητάς του και της καθημερινότητάς του, με μοναδική εξαίρεση την ύπαρξη σχετικής ρητής άδειας της αρμόδιας Εισαγγελικής Αρχής.

    Σκοπός θα είναι η προφύλαξη της προσωπικής ζωής, της αξιοπρέπειας και της ασφάλειας του παιδιού με απώτερο στόχο την ομαλή επανένταξή του στην κοινωνική ζωή που έχει δικαίωμα να απολαμβάνει.

    Περαιτέρω, καθίσταται απαραίτητη η πρόβλεψη συστηματικής εκπαίδευσης και των δημοσιογράφων τόσο σχετικά με την προσέγγιση που θα πρέπει να έχουν στις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών όσο και στις πολιτικές παιδικής προστασίας, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθούν.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 13:24 | ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Στο παρόν σχέδιο νόμου παρατηρούνται γενικά αναφορές σε ζητήματα με ημιτελή ή ασαφή μορφή. Ανάμεσα σε αυτά το θέμα της ΠΡΟΛΗΨΗΣ, που κρίνεται σημαντικό και κομβικό.
    Όλες οι προτάσεις για μέτρα πρόληψης σε οικογένεια, σχολείο, δήμο. Υπηρεσίες ΔΕΝ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ και δεν αποτελούν ένα πλήρες ολιστικό σχέδιο παρέμβασης. Ο τρόπος κάλυψης του κύκλου «ενημέρωση- ευαισθητοποίηση- εντοπισμός- αντιμετώπιση» είναι ασαφής, περιορισμένος, αόριστος, ατελής. Π.χ. η εκπαίδευση του παιδιού για αναγνώριση της πρόθεσης η της προσπάθειας για παραβίαση πρέπει να συμπληρώνεται με αντίστοιχα μέτρα για τις ενέργειες του ενήλικα που υποδέχεται την πληροφορία από το παιδί, αλλά κυρίως με την υπόδειξη υπηρεσιών αντιμετώπισης.
    Οι οικογένειες χρειάζονται άμεση και ολιστική για όλα τους τα προβλήματα βοήθεια, σε ένα κέντρο συμβουλευτικής της γειτονιάς τους, του Δήμου τους, άμεσα προσβάσιμο. Χρειάζονται τις Σχολές Γονέων, τα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης ή τις λέσχες για μικρά παιδιά και έφηβους κ.λπ .ώστε να περιοριστεί η χρήση των εξειδικευμένων υπηρεσιών για αυτούς και τα παιδιά τους. Στον τομέα της εκπαίδευσης η γνώση είναι στοχευμένη αλλά και διάχυτη μέσα από όλες τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, σε όλες τις βαθμίδες, στο πνεύμα ότι το σχολείο επίσης είναι ένα εργαστήρι των ανθρώπινων σχέσεων. Οι δήμοι χρειάζονται στελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών τους για κάλυψη όλων των αναγκών των πολιτών τους, όπως ορίζεται από τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ και αναβάθμιση του τομέα της Κοινωνικής Αλληλεγγύης με δεσμευτικά μέτρα και όχι με εξάρτηση από την προσωπική αντίληψη των αιρετών συμβούλων. Τα δικαστήρια χρειάζονται στελέχωση με κοινωνικές υπηρεσίες και εισαγγελείς ανηλίκων ανά Περιφέρεια, τουλάχιστον. Το ανθρώπινο δυναμικό των παραπάνω υπηρεσιών ( εκπαιδευτικοί, αστυνόμοι, δικαστές, γιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί…) χρειάζονται: επιπλέον εξειδικευμένη εκπαίδευση στις σχολές τους, διαρκή υποχρεωτική εκπαίδευση, ενίοτε εξειδικευμένη εκπαίδευση και σχεδόν πάντα δυνατότητα για εποπτεία.
    Όλοι αυτοί χρειάζονται την σύνδεση μέσα από μια κοινή βάση πολιτικής και παροχής υπηρεσίας. Δηλαδή: κοινά πρωτόκολλα, ελεγμένο επιστημονικά έντυπο υλικό, οδηγούς και οδηγίες για επαγγελματίες και για πολίτες, πρωτόκολλα δικτύωσης, επιστημονική καθοδήγηση. Αυτά τα μέσα/ μέτρα, και άλλα, που μπορεί να συμπληρωθούν και με ΥΑ/ΚΥΑ, αν υπάρχει η πολιτική βούληση, θα συνδέσουν τα βήματα από την πρόληψη στην αντιμετώπιση.
    Στο παρόν σχέδιο επίσης είναι μη επαρκώς ανεπτυγμένη η πρόβλεψη προστασίας για ανάπηρα παιδιά, κυρίως για όσα στερούνται λόγου.
    Αδικαιολόγητα ανεπαρκής επίσης είναι η ανάπτυξη μέτρων για σύγχρονους τρόπους παραβίασης μέσω των ηλεκτρονικών μέσων, καθότι είναι κοινή γνώση ότι αυτοί οι τρόποι είναι ήδη πολύ διαδεδομένοι.
    Καμία αναφορά δεν γίνεται στις υπηρεσίες εξειδικευμένης αντιμετώπισης της κρίσης/υποδοχής των παιδιών, που χρειάζεται να απομακρυνθούν προσωρινά. Τέτοιες υπηρεσίες, όπως τις προτείνει το ΜΗΤΕΡΑ στα πλαίσια της μετεξέλιξής του, είναι απαραίτητο να αντικαταστήσουν το απαράδεκτο φαινόμενο της παραμονής παιδιών σε νοσοκομεία για κοινωνικούς λόγους. Όλα αυτά χρειάζονται χρονοδιαγράμματα, κοστολόγηση και εξασφάλιση πόρων ώστε να φανεί η πρόθεση και η δυνατότητα αυτό το σχέδιο να εφαρμοστεί και να μην είναι «άλλοθι» ενδιαφέροντος.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 11:03 | ΧΡΥΣΑ Κ

    Ένα ακόμα νομοσχέδιο, που αν εφαρμοστεί δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα από τα υπάρχοντα. ΕΑΝ υπήρχε πρόθεση πραγματικής προστασίας των παιδιών και σήμερα, με το υπάρχον σύστημα, θα μπορούσαμε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Ποιός εμπόδισε το ΕΣΡ να κάνει τη δουλειά του άμεσα, έγκαιρα και να μην επιτρέψει όλη αυτή τη δευτερογενή κακοποίηση συγκεκριμένων παιδιών, αλλά και όλων εμάς ως αποδέκτες κακών πληροφοριών και απαράδεκτης χειραγώγησης, μέσω της «σκανδαλοθηρικής» προσέγγισης; Αναρωτιόμαστε όμως όλοι ‘ΓΙΑΤΊ ΔΕΝ ΠΑΡΕΜΒΑΊΝΕΙ ΤΟ ΕΣΡ» και μείναμε με το ερώτημα.
    Αναρωτιόμαστε ποιος/ ποιοι έδιναν το υλικό των καταθέσεων στα κανάλια (για να πλουτίσουν, στην πλάτη του παιδιού); Μείναμε με το ερώτημα, βεβαίως.
    Και το ΕΣΡ και η Αστυνομία (αν διέρρευσαν από εκεί) έχουν πολιτικό υπεύθυνο, ελέγχονται και θα έπρεπε να έχουν παραδειγματική άμεση αντιμετώπιση, ΑΝ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΕΦΑΡΜΟΖΑΝ ΤΟΥΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ.
    Ενδεικτικά αναφέρω αυτά τα παραδείγματα για να δείξω ότι η εφαρμογή των νόμων είναι που βαραίνει. Στο νομοσχέδιο που προτείνετε δεν υπάρχουν τα σοβαρά εχέγγυα της εφαρμογής.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 11:27 | ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

    Οι θεσμικοί σύμβουλοι του/των Υπουργείου/ων Όπως είναι το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης- ΕΚΚΑ και το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού -ΙΥΠ, ποιυ έχουν γνώση, εμπειρία και ερευνητικά δεδομένα, δεν φαίνεται να έχουν καταθέσει τις απαραίτητες γνωμοδοτήσεις. Θα έπρεπε να έχουν συνδιαμορφώσει, ή έστω εξετάσει το παρόν, πριν αυτό βγει στη δημόσια διαβούλευση.Θα έπρεπε η διαβούλευση με τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς, ακόμα και με φορείς εφαρμογής, να έχει προηγηθεί ώστε να διασφαλιστεί η επιστημονική επάρκεια και τεκμηρίωση. Αλλιώς τι νόημα έχει να προκύπτει ένα πόνημα συμβούλων, που εξαιτίας της πολυπλοκότητας και της ασάφειας θα δημιουργήσει προβλήματα στην πράξη.
    Κατανοώ ότι η Κυβέρνηση σπεύδει να αποδείξει στην κοινωνία ότι διαθέτει γρήγορα αντανακλαστικά και μεριμνά, αναφορικά και με τα πρόσφατα γεγονότα του Κολωνού! Και βέβαια αυτό έχει μεγάλο «επικοινωνιακό όφελος»!! Δυστυχώς, στην πράξη θα αποδειχθεί ότι «τα πυροτεχνήματα σβήνουν γρήγορα». Δυστυχώς για τα παιδιά, που αξίζουν το καλύτερό μας σε όλα τα επίπεδα (και των σκοπιμοτήτων!)

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 11:51 | ActionAid

    H ActionAid χαιρετίζει την προσπάθεια διαμόρφωσης του παρόντος Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και εκμετάλλευση 2022-2027. Λαμβάνοντας υπόψιν τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, καθώς και τις σύγχρονες απαιτήσεις που καλούν σε αποτελεσματικές λύσεις που θέτουν στο επίκεντρο τα ίδια τα παιδιά και τις ανάγκες τους, ελπίζουμε πως το παρόν μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για μια συνολική αναμόρφωση του πλαισίου προστασίας των παιδιών στη χώρα μας προς μια προσέγγιση συνεκτική και ουσιαστικά παιδοκεντρική.

    Παρά τις προσπάθειες που γίνονται σε όλη την έκταση του κειμένου, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης είναι σημαντικό να βασίζεται στο σύνολό του -και όχι με τρόπο αποσπασματικό- στις βασικές αρχές της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (αρχή της μη διάκρισης, αρχή των βέλτιστων συμφερόντων των παιδιών, αρχή της προστασίας της ζωής και του δικαιώματος της ανάπτυξης των παιδιών, αρχή του σεβασμού της γνώμης των παιδιών). Αντ’ αυτού οι δράσεις που προβλέπονται, αν και εξαιρετικά σημαντικές, φαίνεται να επιχειρούν να καλύψουν κενά με τρόπο που δεν αναμορφώνει τη συνολική φιλοσοφία του ισχύοντος πλαισίου. Επιπλέον, θα ήταν αναμενόμενη μια μεθοδολογικά πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική σύνδεση με το ισχύον Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η αναφορά και κατ’ επέκταση η σύνδεση με το οποίο γίνεται μόνο στις σελίδες 55 και 97 όπου παρατίθενται οι πληροφορίες για τη λειτουργία των Σπιτιών του Παιδιού. Με άλλα λόγια, θα ήταν αναμενόμενο, το Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Κακοποίηση να εξειδικεύει τις δράσεις που προβλέπει το οικείο κεφάλαιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

    Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να επισημάνουμε πως παρά τη σημασία της ειδικότερης εστίασης στο θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης απουσιάζουν αναγκαίες προβλέψεις και αναφορές σε άλλες μορφές κακοποίησης των παιδιών που συχνά προηγούνται και καλλιεργούν το έδαφος ή/ και συμβαίνουν ταυτόχρονα με τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση. Με άλλα λόγια, είναι απαραίτητο το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να συμπεριλάβει περισσότερες δράσεις και για τη σωματική και την ψυχολογική κακοποίηση, αλλά και την παραμέληση. Το παρόν περιλαμβάνει δράσεις για την παραμέληση των παιδιών από το οικογενειακό περιβάλλον μόνο στο πλαίσιο της Πολιτικής 8 (Δράση 8.5).

    Δεδομένης της φύσης του ζητήματος, θα ήταν χρήσιμο να υπάρχει μία σαφέστερη κατανομή των δράσεων ανά στάδιο. Με άλλα λόγια, η κατανομή των δράσεων στο στάδιο της πρόληψης και στο στάδιο της αντιμετώπισης θα συνέβαλε στην αποτελεσματικότερη κατανόηση των ενεργειών που πρέπει να υλοποιηθούν και των λειτουργειών που αυτές εκπληρώνουν.

    Ακόμη, η πλαισιοθέτηση (contextualization) των δράσεων που συμπεριλαμβάνονται είναι απαραίτητο να λαμβάνει υπόψη επιπρόσθετα στοιχεία πέρα από την ανάλυση των συνεπειών της πανδημίας και την πιθανή σχέση της με τα περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης που έγιναν γνωστά και καταγγέλθηκαν στις αρχές κατά το διάστημα που ξεκινά και εκτείνεται από τον Μάρτιο του 2020 κι έπειτα (βλ. σελ. 7 και εξής). Είναι αλήθεια πως η πανδημία επεξέτεινε το περιβάλλον εντός του οποίου λάμβαναν/ λαμβάνουν χώρα περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης από τον φυσικό στον ψηφιακό χώρο δίνοντας διαφορετική διάσταση στις έννοιες της πρόληψης και της αντιμετώπισης και καλώντας σε αναγκαίες αναπροσαρμογές των υφιστάμενων μέτρων. Ωστόσο, ενώ γνωρίζουμε πως οι κρίσεις αποτελούν πρόσφορο έδαφος επιτάχυνσης της εκδήλωσης αντίστοιχων περιστατικών, δεν αποτελούν αποκλειστικά τη γενεσιουργό αιτία τους. Καθώς θα ήταν εσφαλμένη η διαμόρφωση της εντύπωσης ότι η πανδημία οφείλεται για τις υποθέσεις αυτές, θα ήταν σκόπιμη η πληρέστερη περιγραφή των αιτιών που οδηγούν σε κακοποιητικές συμπεριφορές σε βάρος των παιδιών και κυρίως η παράθεση στρατηγικών μέτρων καταπολέμησης των συνθηκών που επιτείνουν την ευαλωτότητα των παιδιών και οδηγούν στην ευκολότερη θυματοποίησή τους. Για παράδειγμα, από το κείμενο απουσιάζουν μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας, την υποστήριξη ευάλωτων οικογενειών, τη λήψη μέτρων προληπτικού εντοπισμού και υποστήριξης των παιδιών που ζουν είτε μόνα είτε με κάποιον/α κηδεμόνα/ φροντιστή/φροντίστρια και βρίσκονται εκτεθειμένα στον κίνδυνο κακοποίησης ή/ και εκμετάλλευσης. Αξίζει να αναφερθεί πως στο κείμενο η φτώχεια αναγνωρίζεται ως παράγοντας επίτασης της ευαλωτότητας των παιδιών, αλλά γίνεται αναφορά σε αυτήν μόλις δύο φορές στις σελίδες 7 και 16.

    Ένα από τα θετικά στοιχεία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης είναι η έμφαση στη διατομεακότητα και στη συνεργασία ανάμεσα στους φορείς από διαφορετικούς τομείς και επίπεδα διακυβέρνησης και ως προς αυτό το στοιχείο το παρόν Εθνικό Σχέδιο Δράσης κινείται στη σωστή κατεύθυνση αναδεικνύοντας την ανάγκη για ευρεία και συντονισμένη συνεργασία. Σε αυτό το πλαίσιο τα πρωτόκολλα, οι διαδικασίες και τα όργανα συντονισμού και παρακολούθησης που προτείνονται είναι κρίσιμα για την αποτελεσματικότητα της διατομεακότητας, ωστόσο θα πρέπει να ενισχυθούν και να περιγράφουν με πληρέστερο τρόπο.

    Επιπρόσθετα, σε ένα ακόμα στοιχείο που σχετίζεται με τη διασύνδεση των φορέων και την αντιμετώπιση του θέματος από διαφορετικές οπτικές, είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός πως το παρόν κείμενο συμπεριλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό μέτρα που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025. Παρόλα αυτά, η διαθεματικότητα και η διάσταση του φύλου δεν έχουν ενσωματωθεί πλήρως σε όλη την έκταση του κειμένου. Σε ό,τι αφορά στη διαθεματικότητα και στην ανάγκη για διεπιστημονική προσέγγιση του ζητήματος, θα θέλαμε να επισημάνουμε πως η χρήση του όρου «κρούσμα» σε όλο το κείμενο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης είναι σημαντικό να απαλειφθεί και να αντικατασταθεί με άλλους περισσότερο ουδέτερους όρους (π.χ. υπόθεση, περίπτωση κ.λπ.), καθώς ιατρικοποιεί το ζήτημα και δεν φωτίζει την ανάγκη πολυτομεακής προσέγγισης η οποία είναι απαραίτητη.

    Επιστρέφοντας στα πρωτόκολλα ως βασικά εργαλεία βελτίωσης του συντονισμού και της συνεργασίας, αλλά και της αποφυγής της δευτερογενούς θυματοποίησης των παιδιών από τις πολλαπλές εξιστορήσεις των βιωμάτων τους, θα ήταν σκόπιμη η περαιτέρω επεξήγηση των εργαλείων και των μεθόδων που θα συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρωτόκολλο μπορεί εύλογα να καθορίσει τις διαδικασίες και τους ρόλους που είναι απαραίτητο να συμπράξουν για τη διαχείριση των υποθέσεων παιδικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης, αλλά υπάρχει μία σειρά προϋποθέσεων που πρέπει να τηρηθεί για να επιτευχθεί ο σκοπός αυτός. Μία από αυτές είναι η ανταπόκριση στα πραγματικά δεδομένα του πεδίου μέσα από την αξιοποίηση της εμπειρίας των επαγγελματιών με κάθε δυνατό τρόπο, όπως και η λήψη ανατροφοδότησης με συμμετοχικό τρόπο για τις πραγματικές ανάγκες των επαγγελματιών και των παιδιών. Τέλος, αναφορικά με το ρόλο του Εθνικού Συντονιστή για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Ανηλίκων, θα ήταν χρήσιμο ο νέος αυτός ρόλος να αφορά στην συνολικά στην προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και όχι μόνο σε θέματα κακοποίησης και εκμετάλλευσης, καθώς η αποτροπή τους αφορά συνολικά στην ευημερία και το σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών.

    Ιδίως σε ό,τι αφορά στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση των δράσεων είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι ελάχιστες δράσεις είναι επαρκώς οριοθετημένες χρονικά γεγονός που έχει άμεση επίδραση στο πώς θα γίνει η παρακολούθησή τους και το πώς θα αξιολογηθεί η πρόοδος υλοποίησης τους. Αξίζει να σημειωθεί πως οι περισσότερες έχουν ανοικτό ορίζοντα υλοποίησης και για κάποιες άλλες η προθεσμία υλοποίησης είναι το 2027 που αποτελεί το καταληκτικό έτος ισχύος του παρόντος. Επίσης, ενώ το σχέδιο δράσης ξεκινά να εφαρμόζεται από το 2022, υπάρχουν δράσεις που έχουν έναρξη υλοποίησης το 2020 και το 2021 (πίνακες της σελ. 52). Θα ήταν παράλειψη να μην σημειωθεί πως απουσιάζει η πρόβλεψη τόσο για το συνολικό προϋπολογισμό υλοποίησης όσο και για τον προϋπολογισμό ανά δράση.

    Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση των δράσεων με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση πληρέστερης εικόνας για το φαινόμενο και για την προστασία των παιδιών, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί η σχέση ανάμεσα στους στόχους της «μετρήσιμης ποσοτικής μείωσης των κρουσμάτων» και της ταυτόχρονης «αύξησης της αναφοράς στις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες» προς διερεύνηση, καθώς δεν διευκρινίζεται σαφώς το πώς η επίτευξη των δύο αυτών στόχων συνδέεται αιτιωδώς με τις δράσεις που προβλέπει το παρόν. Λαμβάνοντας υπόψιν πως η κακοποίηση κάθε είδους είναι ένα φαινόμενο με αθέατες πλευρές, η έκταση του οποίου δεν είναι εύκολο να γίνει γνωστή με πληρότητα, χρειάζεται να διευκρινιστεί το πώς θα μετρηθεί και θα διαπιστωθεί η μείωση του φαινομένου, όπως αποτυπώνεται στους στρατηγικούς στόχους της σελ. 24. Καθώς η αύξηση των αναφορών σε πολλές περιπτώσεις ταυτίζεται με την αύξηση των σχετικών υποθέσεων θα ήταν χρήσιμο να διευκρινιστεί η σχέση ανάμεσα στους δύο στόχους και ο τρόπος μέτρησης της προόδου σε ορίζοντα πενταετίας.

    Παρακάτω ακολουθούν κάποια ειδικότερα σχόλια για τις δράσεις:

    -Σε σχέση με την Πολιτική 2 για το Εθνικό Σύστημα Καταγραφής είναι σημαντικό να προσδιοριστεί για πόσο χρονικό διάστημα θα διατηρούνται στο σύστημα τα προσωπικά δεδομένα των παιδιών, καθώς με βάση την ισχύουσα νομοθεσία κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύει επ’ αόριστον.
    -Σε σχέση με την Πολιτική 7 για την «Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους» και τον ρόλο του Υπουργείου Παιδείας επισημαίνεται η ανάγκη κατάλληλης υποστήριξης των εκπαιδευτικών και ενίσχυσης των σχολικών μονάδων σε επίπεδο χωροταξικό, αλλά και σε επίπεδο στελέχωσης με επαγγελματίες ψυχικής υγείας και κοινωνικές υπηρεσίες. Στόχος είναι να γίνει/ να είναι το σχολείο ένας ασφαλής χώρος εντός του οποίου θα προλαμβάνονται και θα αντιμετωπίζονται φαινόμενα κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών από άλλα πρόσωπα.
    -Σε σχέση με τα «Σπίτια του Παιδιού» δεν διευκρινίζεται ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση και φάση της λειτουργίας τους και ως εκ τούτου πώς ακριβώς αναμένεται να ενισχυθούν μέσα στα επόμενα χρόνια. (βλ. μέτρο 8.2: Ολοκλήρωση Λειτουργίας του Θεσμού «Τα Σπίτια του Παιδιού» (Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού) (σελ. 97), ενώ προηγουμένως έχει αναφερθεί ότι λειτουργούν (σελ. 32).
    -Σε σχέση με τα νέα γραφεία προστασίας ανηλίκων στην ΕΛ.ΑΣ. θα ήταν κρίσιμο να διευκρινιστεί πώς αναμένεται να λειτουργήσουν, όπως επίσης και το ότι η παιδική προστασία θα πρέπει να διατρέχει οριζόντια τη δράση της ΕΛ.ΑΣ. και να μην είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των γραφείων αυτών, καθώς τα στελέχη της είναι πιθανό να έρθουν σε επαφή με υποθέσεις παιδικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης τους.
    -Σε σχέση με την Πολιτική 10 για την ενίσχυση της έρευνας και της μελέτης του φαινομένου είναι σημαντικό να διευκρινιστεί το πώς ακριβώς θα ενισχυθεί (π.χ. οικονομικοί πόροι, ανθρώπινο δυναμικό, περιοδικότητα διεξαγωγής ερευνών κ.λπ.).
    -Είναι σημαντικό να συμπεριληφθούν ρητά μέτρα για την υιοθέτηση (όπου δεν υπάρχουν) και την πραγματική εφαρμογή (όπου υπάρχουν ή όπου αναμένεται να υιοθετηθούν) εσωτερικών πολιτικών σε χώρους όπου δραστηριοποιούνται παιδιά και κωδίκων δεοντολογίας επαγγελματιών ως εργαλείων για την διαμόρφωση κουλτούρας μηδενικής ανοχής στην κακοποίηση και στην εκμετάλλευση των παιδιών.
    -Ένα από τα πιο βασικά ζητήματα που δεν αντιμετωπίζει το παρόν είναι η υποστελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο γεγονός ύψιστης σημασίας για την παιδική προστασία στη χώρα μας τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο αντιμετώπισης.
    -Η αναπηρία αναφέρεται αποσπασματικά μέσα στο κείμενο κυρίως στα σημεία όπου αναφέρεται το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, γεγονός που αποδεικνύει πως το παρόν δεν υιοθετεί ουσιαστικά διαθεματική προσέγγιση. Η ουσιαστική συμπερίληψη της αναπηρίας στο κείμενο ως στοιχείο της διαθεματικής προσέγγισης που θα πρέπει να ακολουθείται θα ήταν σημαντικό να αντιστοιχίζεται με περισσότερες σχετικές δράσεις και να εξετάζεται πιο συστηματικά.
    -Σε σχέση με τη δράση 8.12 για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών που φιλοξενούνται στους Ξενώνες Φιλοξενίας γυναικών θυμάτων έμφυλης βίας και πολλαπλών διακρίσεων και τη δημιουργία φιλικών προς τα παιδιά χώρων στα Συμβουλευτικά Κέντρα του Δικτύου της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων είναι σημαντικό να διευκρινιστεί αν θα ληφθούν μέτρα που θα ενισχύουν συνολικά τη λειτουργία του δικτύου και θα καλύπτουν τις ανάγκες που έχουν επανειλημμένως εκφραστεί από επαγγελματίες του πεδίου (επέκταση ωραρίων λειτουργίας, περισσότερες θέσεις έκτακτης φιλοξενίας, ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού κ.λπ.).
    -Τέλος, απουσιάζουν μέτρα εκπαίδευσης/ επιμόρφωσης των επαγγελματιών των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σχετικά με την κάλυψη των ειδήσεων που αφορούν στην παιδική κακοποίηση και εκμετάλλευση με έμφαση στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών -θυμάτων και την αποφυγή της δευτερογενούς θυματοποίησης και του επανατραυματισμού τους.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 10:07 | Έλλη Φρεγγίδου Τόνια Παπαδοπούλου

    •Εθνικό Μητρώο κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων. Στατιστική απεικόνιση (ποσοτική και ποιοτική) των περιπτώσεων κακοποίησης/παραμέλησης ανηλίκων ανά Δήμο / ανάλυση των δεδομένων με στόχο την εξατομίκευση του σχεδίου πρόληψης και θεραπείας σε κάθε περιοχή.
    •Σύσταση Τμημάτων Παιδικής Προστασίας στους ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού / προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού με αποκλειστικό αντικείμενο την παιδική προστασία. Οι Ομάδες Προστασίας Ανηλίκων (Ο.Π.Α.) λειτουργούν, κατά κύριο λόγο, με προσωπικό από τα Βοήθεια στο Σπίτι και τα Κέντρα Κοινότητας, με αποτέλεσμα η προστασία ανηλίκων να αντιμετωπίζεται ως «πάρεργο». Επίσης, το προσωπικό αυτό, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν έχει εκπαιδευτεί επαρκώς και παράλληλα, δεν εποπτεύεται από εξειδικευμένο φορέα, όπως το Ε.Κ.Κ.Α. Ο σχεδιασμός των Ο.Π.Α. είναι ελλιπής, καθώς δεν προϋποθέτει τη διεπιστημονικότητα (καθορίζεται μόνο η συμμετοχή κοινωνικών λειτουργών). Πιο συγκεκριμένα, δεν προβλέπεται θεσμικά η συμμετοχή ψυχολόγων ή άλλων ειδικοτήτων (παιδοψυχίατρων, νομικών κ.α.).
    •Ενιαίο Πρωτόκολλο, με θεσμική κατοχύρωση, διαχείρισης περιστατικών κακοποίησης/παραμέλησης ανηλίκων με διατομεακή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Εισαγγελία Πρωτοδικών, Τμήμα Παιδικής Προστασίας Ο.Τ.Α., Αστυνομία, Νοσοκομείο κ.α.). Παρατηρείται κατακερματισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών και υιοθέτηση ενός διαφορετικού εσωτερικού κανονισμού διαχείρισης του περιστατικού κακοποίησης ανηλίκου σε κάθε υπηρεσία.
    •Ο καθορισμός υπεύθυνου σεξουαλικής κακοποίησης σε κάθε φορέα που ασχολείται με την παιδική προστασία δεν συνδέεται με τη λειτουργία της Ο.Π.Α.. Για παράδειγμα, στους Ο.Τ.Α. ενδέχεται ο υπεύθυνος σεξουαλικής κακοποίησης, ως πρόσωπο αναφοράς, να μην προέρχεται από την Ο.Π.Α. ή να μη διαθέτει την ειδικότητα του κοινωνικού λειτουργού. Επίσης, δεν προβλέπεται η εκπαίδευση του υπευθύνου σεξουαλικής κακοποίησης, δεν έχει καθοριστεί επακριβώς το καθηκοντολόγιο και οι αρμοδιότητές του, ενώ δεν ορίζεται αναπληρωματικό μέλος.
    •Εξάλειψη της δευτερογενούς κακοποίησης ανηλίκων την οποία υφίστανται μέσα από τις διαδικασίες και την ελλιπή συνεργασία των υπηρεσιών.
    •Λειτουργία Συμβουλευτικού Σταθμού Παιδιού, Εφήβου, Οικογένειας στους Ο.Τ.Α. με προσλήψεις διεπιστημονικού προσωπικού, παρέχοντας υπηρεσίες τόσο στην πρόληψη, όσο και στην θεραπεία.
    •Δημιουργία αυτοτελούς γραφείου κοινωνικής υπηρεσίας στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών κάθε επικράτειας, στελεχωμένο με μόνιμους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους.
    •Δημιουργία αυτοτελούς γραφείου κοινωνικής υπηρεσίας σε κάθε σχολική μονάδα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στελεχωμένο με μόνιμους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους. Εκστρατείες ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού.
    •Προώθηση του θεσμού της αναδοχής ως κύρια μορφή φροντίδας σε περιπτώσεις απομάκρυνσης παιδιών με σκοπό την αποφυγή της ιδρυματοποίησής τους / εκστρατείες ενημέρωσης πολιτών για την αναδοχή.
    •Επέκταση και διεύρυνση της υπηρεσίας «Το Σπίτι του Παιδιού» (έως τώρα λειτουργούν πέντε (5) σε όλη την Ελλάδα). Στις περισσότερες από αυτές τις δομές δεν υπάρχει υλικοτεχνικός εξοπλισμός (π.χ. μέσα οπτικοακουστικής καταγραφής) με στόχο την αποφυγή της επαναθυματοποίησης των ανηλίκων κατά τις ανακριτικές και ποινικές διαδικασίες / Στελέχωση της υπηρεσίας με επιπρόσθετες ειδικότητες (π.χ. παιδοψυχίατρος, νοσηλευτής κ.α.).
    •Εκπαίδευση και εξειδίκευση ψυχολόγων Ο.Τ.Α. στην Ποινική Διαμεσολάβηση και διασύνδεση με τα Τμήματα Παιδικής Προστασίας όταν υπάρχουν ανήλικα στην οικογένεια.
    •Κατοχύρωση και εφαρμογή του ακαταδίωκτου του επιστημονικού προσωπικού για την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων του.
    •Διαβούλευση με ΣΚΛΕ, ΣΕΨ, ΠΙΣ, ΕΚΚΑ και λοιπούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, προκειμένου να αποτυπωθούν οι απόψεις και τα προβλήματα που ασχολούνται με την παιδική προστασία.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 09:41 | International Rescue Committee Hellas (IRC)

    2. ΣΧΟΛΙΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΡΩΝ
    • Πολιτική 2: Να διευκρινιστεί εάν το Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων θα είναι διαφορετικό από το αρχείο που διατηρεί το ΕΚΚΑ για την καταγραφή περιστατικών κακοποίησης παιδιών, και εάν ναι προτείνεται η ενοποίηση των αρχείων, καθώς σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώνονται πολλαπλές μορφές κακοποίησης δυστυχώς.
    • Πολιτική 8: Είναι σημαντικό να οριστούν ποιες είναι οι υπάρχουσες δομές στήριξης του συστήματος και ποιοι είναι οι τρόποι ενίσχυσης των εμπλεκόμενων υπηρεσιών. Σχετικά με τις εξιδεικευμένες δομές και υπηρεσίες, είναι σημαντικό να προβλεφθεί και να ενισχυθεί η λειτουργία των Σπιτιών του Παιδιού με συνεχή χρηματοδότηση, καθώς οι αρμόδιοι φορείς δε γνωρίζουν πού και πώς λειτουργούν την παρούσα χρονική στιγμή. Τα Σπίτια του Παιδιού, θα πρέπει να μπορούν να υποστηρίζουν και παιδιά θύματα κάθε μορφής κακοποίησης αλλά και παιδιά μάρτυρες σε υποθέσεις κακοποίησης. Παράλληλα πρέπει να οριστεί ο τρόπος κατάθεσης μαρτυριών ενός παιδιού που έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση και οι αρμόδιοι φορείς.
    • Να προστεθεί επίσης στο σημαντικό έργο του εθνικού συντονιστή για τον έλεγχο εφαρμογής του εθνικού σχεδίου, η συνεργασία και με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στο κομμάτι της παιδικής προστασίας και έχουν την αρμόζουσα εμπειρία.
    • Μέτρο 3.2: Το προβλεπόμενο εξάμηνο για τον έλεγχο του ποινικού μητρώου από την έναρξη ισχύος του νόμου, για το υφιστάμενο προσωπικό σε δομές παιδικής προστασίας, αποτελεί μεγάλο χρονικό διάστημα εντός του οποίου τα παιδιά βρίσκονται σε κίνδυνο σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης. Εφόσον το αντίγραφο ποινικού μητρώου είναι πλέον άμεσα διαθέσιμο εντός 1-2 ημερών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης – σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το υφιστάμενο προσωπικό πρέπει να ελεγχθεί εντός 10 ημερών από την έναρξη ισχύος του νόμου.
    • Μέτρο 3.9: Δεν είναι σαφές πώς σχετίζεται το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού στο πλαίσιο ελέγχου εργαζομένων και εθελοντών για το Ειδικό Ποινικό Μητρώο για αδικήματα σεξουαλικής βίας κατά ανηλίκων στα αθλητικά σωματεία και φορείς και ο λόγος που χρονικά σταματά το 2023.
    • Μέτρο 4.1: Η εκπαίδευση πρέπει να είναι συνεχής, και ειδικότερα όταν στα Γραφεία Ανηλίκων μετατίθενται αστυνομικοί από άλλες υπηρεσίες που δεν έχουν εμπειρία και εξειδίκευση.
    • Μέτρο 4.3: Για την Ορθόδοξη Εκκλησία και την Ελληνική Αστυνομία γίνεται αναφορά στην απουσία πληροφόρησης και ενημέρωσης. Είναι απαραίτητο να αναφερθεί και η πρόληψη και υλοποίηση των μέτρων του σχεδίου, καθώς υπάρχουν και περιπτώσεις εμπλοκής Αστυνομικών ή Κληρικών σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, όπως σε κάθε άλλο επάγγελμα ή ιδιότητα της ελληνικής κοινωνίας.
    • Μέτρο 6.1: Στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης και εντοπισμού περιστατικών, πρέπει να προστεθεί η πρόληψη.
    • Μέτρο 6.2: Στο συγκεκριμένο μέτρο πρέπει να αλλάξει η διατύπωση και το νόημα, καθώς η φράση «Δυστυχώς, πολλές φορές τα παιδιά, δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι θύματα παρενόχλησης ή κακοποίησης ή το αντιλαμβάνονται έπειτα από αρκετά χρόνια.» ελλοχεύει τον κίνδυνο η ευθύνη να πέσει στα ίδια τα παιδιά-θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης.
    • Μέτρο 7.1: Δεν είναι σαφής η επιλογή συγκεκριμένων τάξεων και ο αποκλεισμός του λυκείου (Γ’, ΣΤ’ τάξεις δημοτικού και Β’ γυμνασίου) για την ενημέρωση των παιδιών. Η ενημέρωση πρέπει να ξεκινά εγκαίρως ήδη από το νηπιαγωγείο και ανάλογα με την ηλικία να γίνεται συνδυαστικά με άλλο υλικό για την ενημέρωση αρχικά ως προς τα δικαιώματά τους και την ενδυνάμωση των παιδιών.
    • Μέτρο 7.2: Πρέπει να πάμε ένα βήμα πίσω και να γίνει ευαισθητοποίηση και αλλαγή στάσης ώστε ακριβώς να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των παιδιών στα αρμόδια άτομα. Η εκπαίδευση των παιδιών ώστε να αναγνωρίζουν την κακοποίηση, από μόνη της, δεν επαρκεί. Επιπλέον, θα πρέπει να ενημερώνονται και για τη διαδικασία αναφοράς ενός περιστατικού, σε ποιον μπορούν να απευθυνθούν, πότε, πως και σε ποια γλώσσα. Επίσης, πρέπει να προστεθεί μία διευκρίνιση πως στις στοχευμένες συζητήσεις πρέπει να υπάρχει διερμηνεία σε όλες τις γλώσσες από επαγγελματίες που έχουν λάβει αντίστοιχη εκπαίδευση και κατάρτιση απο επίσημο φορέα.
    • Μέτρο 7.3: Πρέπει να προστεθούν οι λέξεις κακοποίηση και εκμετάλλευση.
    • Μέτρο 8.5: Η φράση «δυσλειτουργικές συμπεριφορές των παιδιών» πρέπει να διευκρινιστεί με σαφείς ορισμούς και πώς ένας επαγγελματίας μπορεί να συνδράμει. Επίσης είναι προβληματική η έλλειψη συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος ανάπτυξης στην υπόλοιπη επικράτεια, καθώς τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών δεν αφορούν μόνο την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη.
    • Μέτρο 8.6: Να αναφερθεί η χρηματοδότηση της ίδρυσης των εξειδικευμένων θεραπευτικών μονάδων για τα παιδιά.
    • Μέτρο 8.9: Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι σημαντικό να συμμετάσχει και σε άλλες δράσεις και μέτρα, όχι μόνο στη δημιουργία μιας ιστοσελίδας ενημέρωσης.
    • Μέτρο 8.15: Είναι σαφής η ανάγκη εφαρμογής του μόνιμου νόμου περί επιτροπείας (Ν.4554/2018), καθώς λόγω της απουσίας του πολλά παιδιά εξακολουθούν να στερούνται βασικών δικαιωμάτων και υπηρεσιών, όπως η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, καθώς και σε υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής και νομικής υποστήριξης. Ο νόμος εγκρίθηκε το 2018, αλλά ακόμη δεν εφαρμόζεται ουσιαστικά.
    • Μέτρο 11.4: Δεν είναι κατανοητό γιατί η σεξουαλική εκμετάλλευση και συγκεκριμένα η σεξεργασία παιδιών αφορά αποκλειστικά τον τομέα του τουρισμού, και όχι κάθε τομέα και άρα Υπουργείο και φορέα της ελληνικής Πολιτείας.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 09:41 | International Rescue Committee Hellas (IRC)

    1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

    • Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση, αποτελεί ένα κενό χρόνων από την ελληνική νομοθεσία το οποίο θα πρέπει να θέτει συγκεκριμένες δράσεις, στόχους, βασισμένο στην πρόληψη των διαρκώς αυξανόμενων περιστατικών κακοποίησης παιδιών.
    • Ωστόσο, στο συγκεκριμένο σχέδιο δράσης εντοπίζονται αρκετά προβληματικά σημεία. Συγκεκριμένα, παρατηρείται απουσία στο κομμάτι της πρόληψης σε όλα τα επίπεδα, και απουσιάζει οποιαδήποτε πρόβλεψη πρόληψης σε επίπεδο Δήμων, Σχολείων και Οικογένειας και πόσο μάλλον η ουσιαστική πρόληψη, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή στάσης και άρα σε μια βιωσιμότητα ως προς τη μείωση των περιστατικών ή την έγκαιρη αναγνώριση και αναφορά. Παρατηρείται επίσης παντελής έλλειψη αναφοράς ή πρόβλεψης για παιδιά με αναπηρίες.
    • Είναι εξαιρετικά σημαντική η αναφορά συγκεκριμένων και αναλυτικών στοιχείων για τους θύτες (πχ φύλο, ηλικία, σχέση με θύμα), στατιστικά και έρευνες που χρησιμοποιήθηκαν για το συγκεκριμένο εθνικό σχέδιο δράσης. Δεν είναι εμφανής επίσης η πρόληψη περιστατικών κακοποίησης από τους ίδιους τους ανήλικους.
    • Ως προς το νομικό πλαίσιο, είναι ξεκάθαρο πως παρότι η Ελλάδα έχει υπογράψει και επικυρώσει συμβάσεις και οδηγίες και έχει προβλέψει συγκεκριμένες διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, πρόβλημα αποτελεί η εφαρμογή των νομοθετικών διατάξεων. Ειδικότερα, η επαναφορά της αιμομιξίας ως κακούργημα αποπροσανατολίζει παρά επικουρεί στην νομική προστασία των παιδιών (και των ενήλικων) θυμάτων σεξουαλικής βίας. Το κέντρο βάρους μετατοπίζεται από τη δυνατότητα συναίνεσης και την προστασία όλων των παιδιών ανεξαιρέτως στο εάν ενώνουν δεσμοί αίματος τον/την θύτη και το θύμα ή όχι. Η συμπερίληψη της επαναφοράς του συγκεκριμένου κακουργήματος σε αυτό το εθνικό σχέδιο, εγείρει ερωτήματα για την επάρκεια και την εφαρμογή στοχευμένης νομοθέτησης που να προστατεύει όλα τα ανήλικα θύματα ουσιαστικά. Δημιουργείται σύγχυση καθώς κάτω από το κακούργημα της αιμομιξίας εξισώνεται η σεξουαλική κακοποίηση κατά ανηλίκου από συγγενή με τη συναινετική σχέση δυο ενηλίκων συγγενών κάτω από κοινό κακουργηματικό πλαίσιο, ενώ θα έπρεπε να είναι σαφές πως πρόκειται για σεξουαλική κακοποίηση παιδιού.
    • Σε πολλά σημεία, η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι λανθασμένη -έως και επικίνδυνη. Είναι ξεκάθαρο πως δεν πρόκειται για κρούσματα αλλά για περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και συγκεκριμένα κακουργήματα σύμφωνα με το νόμο. Ο όρος θεραπεία αφορά αποκλειστικά και μόνο ασθενείς και όχι δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων. Σε άλλο σημείο αναφέρεται «Κατά περίπτωση παροχής συνδρομής στους δράστες», χωρίς να αναφέρεται συγκεκριμένα το είδος της συνδρομής και εάν πρόκειται να επηρεάζει την επιβαλλόμενη ποινή. Στην πολιτική 8 η φράση «Στόχος της πολιτικής αυτής είναι το παιδί-θύμα αλλά και οι δράστες που θέλουν να μην υποπέσουν ξανά σε τέτοια παραπτώματα», αναφέρει δράστες που θέλουν και δράστες που δε θέλουν να υποπέσουν σε παράπτωμα, ενώ πρόκειται για δράστες κακουργημάτων – δεν υποπίπτουν σε παράπτωμα, διαπράττουν έγκλημα. Η γλώσσα πρέπει να αλλάξει προκειμένου να είναι ορθή τόσο νομικά, όσο και κοινωνικά.
    • Οι στρατηγικοί στόχοι πενταετίας δεν είναι ρεαλιστικοί και δεν παρουσιάζουν λογική αλληλουχία, ενώ εκτός από τον πρώτο δεν έχουν ως βασικό πρόσωπο τα ίδια τα παιδιά και το βέλτιστο συμφέρον τους.
    Παραδείγματος χάριν, ενώ η έκθεση στο πρώτο μέρος της σωστά εστιάζει στο οτι βασικό πρόβλημα της απόκρυψης των περιστατικών, γίνεται ένα λογικό άλμα και δεν περιλαμβάνεται στους στόχους η αύξηση της αναφοράς περιστατικών από τα παιδιά θύματα ή οικείους που το έχουν αντιληφθεί μέσω δημιουργίας εναλλακτικών καναλιών που μπορούν με ασφάλεια να αναφέρουν το περιστατικό και να λάβουν στήριξη. Δεν είναι εφικτή μια «μετρήσιμη ποσοτική μείωση κρουσμάτων», χωρίς την απαραίτητη καταγραφή.
    • Είναι ανησυχητική η δημιουργία νέων, ιδρυματικού τύπου, κέντρων φιλοξενίας των παιδιών που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση ή/και εκμετάλλευση, παρότι η μεγάλης κλίμακας ιδρυματικού τύπου φροντίδα αναγνωρίζεται πλέον, σε παγκόσμιο επίπεδο, ως μία από τις κύριες αιτίες εμφάνισης συμπτωμάτων παραμέλησης και συναισθηματικής ή/και ψυχολογικής κατάπτωσης των παιδιών.
    • Παράλληλα, απουσιάζει κάθε αναφορά στη χρηματοδότηση των δράσεων και των μέτρων του σχεδίου.
    • Τέλος, παρατηρείται και στο συγκεκριμένο σχέδιο δράσης μια διάσπαση των μέτρων και των αρμοδιοτήτων, μεταξύ πολλών Υπουργείων και διαφορετικών δημόσιων φορέων ανά περίπτωση, χωρίς να αναφέρονται συγκεκριμένα κριτήρια.

  • 9 Νοεμβρίου 2022, 07:50 | Ζαγούρα Παρασκευή

    Σε ερευνητικό επίπεδο (Πολιτική 10) είναι αναγκαίο να προγραμματισθούν, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και χρηματοδότηση τα παρακάτω: Προκήρυξη νέας πανελλήνιας έρευνας στον παιδικό πληθυσμό για επικαιροποίηση των δεδομένων, με έμφαση σε νέες όψεις του φαινομένου και στη διαδικτυακή σεξουαλική κακοποίηση. Εξειδικευμένες εγκληματολογικές έρευνες είναι αναγκαίο να προσεγγίσουν το φαινόμενο σε βάρος ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων παιδιών (παιδιών που ζουν στο δρόμο, παιδιών στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων-μεταναστών κ.λπ.).

    Στο πολύπτυχο των προσεγγίσεων (βασικές αρχές του εθνικού σχεδίου δράσης) είναι αναγκαίο να προβληθεί η «θυματοκεντρική προσέγγιση» για την πρόληψη της δευτερογενούς θυματοποίησης, με βάση τα διεθνή και ευρωπαϊκά κείμενα. Στην κατεύθυνση της πρόληψης της δευτερογενούς θυματοποίησης, τα Σπίτια του Παιδιού (Πολιτική 8, Μέτρο 8.2) θα πρέπει να λειτουργήσουν στην έδρα κάθε Εφετείου, με εξειδικευμένο και μόνιμο προσωπικό αποκλειστικής απασχόλησης, σε οργανική πρόσδεση με τις δικαστικές και εισαγγελικές αρχές. Πέραν της δικανικής κατάθεσης, θα πρέπει να φιλοξενούν την ιατροδικαστική εξέταση, σε συνεργασία με την οικεία ιατροδικαστική υπηρεσία, και να αναλάβουν το σύνολο των συμβουλευτικών υπηρεσιών που έχει ανάγκη το παιδί θύμα στο πέρασμά του από τη δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένης και της παρακολούθησης της πορείας κάθε περιστατικού σε όλα τα στάδια ποινικής διαδικασίας και μετά το πέρας αυτής.

    Στο σκέλος της εκπαίδευσης, ήδη από το 2020, παρέχεται πρόγραμμα υπηρεσιακής επιμόρφωσης δημοσίων υπαλλήλων στο ΙΝΕΠ ΕΚΔΔΑ στη θεματική «Το ανήλικο θύμα στην ποινική δίκη» (Πολιτική 4. Εκπαίδευση επαγγελματιών). Αντίστοιχα προγράμματα θα πρέπει να υποστηρίξουν τη θεματική της ανίχνευσης της κακοποίησης.

    Ο Εθνικός Συντονιστής για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Ανηλίκων (φυσικό πρόσωπο) θα πρέπει να φέρει την ακαδημαϊκή ιδιότητα και να είναι εμπειρογνώμονας εγνωσμένου κύρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Θα πρέπει να υποστηρίζεται από Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων για τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των πολιτικών (Διακυβέρνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης). Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αξιοποιηθεί δίκτυο ακαδημαϊκών και ερευνητών με εξειδίκευση στο αντικείμενο και η δημιουργία ομάδων εργασίας, με τη συμμετοχή και των παιδιών (Πολιτική 10, Μέτρο 10.1).

    Χαιρετίζεται η ίδρυση Εθνικού Αρχείου Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων (Πολιτική 2) και θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη δημιουργία/ επικαιροποίηση/διάχυση εργαλείων.

    Χαιρετίζεται η ίδρυση Γραφείων Προστασίας Ανηλίκων στη διαρθρωτική δομή των Υποδιευθύνσεων Ασφαλείας Πατρών, Λάρισας, Ιωαννίνων, Ηρακλείου και Αλεξανδρούπολης (Πολιτική 8, Μέτρο 8.1), καθώς και η λειτουργία Εισαγγελιών ανηλίκων ως αποκλειστική ενασχόληση σε μεγάλα αστικά κέντρα (Πολιτική 8, Μέτρο 8.7). Είναι αναγκαίο να υποστηρίζονται από εξειδικευμένο μόνιμο προσωπικό. Η εκπόνηση θεραπευτικών πρωτοκόλλων για ενήλικους και ανήλικους θύτες για την ομοιόμορφη εφαρμογή στους αρμόδιους φορείς και η πραγματοποίηση αντίστοιχων εκπαιδεύσεων των εμπλεκόμενων επαγγελματιών αποτελεί διεπιστημονικό έργο και εκφεύγει της αποκλειστικής αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας (Πολιτική 8, Μέτρα 8.3. και 8.4.).

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 22:08 | Γρηγοριαδης Λ.

    Επειδή το θέμα της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης είναι ιδιαίτερα σοβαρό και δυστυχώς επίκαιρο, απαιτεί από όλους μας να σκεφτούμε και την παραμικρή λεπτομέρεια για το καλό αυτών των παιδιών, ώστε να μην ταλαιπωρούνται ψυχικά και σωματικά από τις διαδικασίες που ακολουθούνται όταν προβούν σε κάποια καταγγελία.
    Αυτά που θα ήθελα εγώ να αναφέρω για την βελτίωση της σπουδαίας αυτής δράσης είναι τα εξής:
    1) Δεν γνωρίζω σε ποιό χώρο γίνενται η ιατροδικαστική πραγματογνωμοσύνη στην υπόλοιπη Ελλάδα, πάντως στην Θεσσαλονίκη πραγματοποιείται στο χώρο που εδρεύει και το νεκροτομείο της πόλης, κάτι που όπως καταλαβαίνετε δεν είναι και ότι καλύτερο για μια παιδική ψυχή που θα πάει εκεί προκειμένου να βρεθούν τυχόν σημάδια σεξουαλικής κακοποίησης. Ο χώρος αυτός είναι για άλλους σκοπούς και δεν έχει γραφείο κατάλληλα διαμορφωμένο για τα παιδιά. Θεωρώ ότι επειδή δεν απαιτούνται κάποια ιδιαιτέρος εξειδικευμένα εργαλεία για να γίνει η εξέταση αυτή θα μπορούσε να τα έχει μαζί του ο Ιατροδικαστής που θα κληθεί και να γίνει και αυτή στο χώρο που αρχικά θα έχει πάει το παιδί για κατάθεση (δηλαδή στο Σπίτι του Παιδιού) και να μην ταλαιπωρείται το παιδί με μετακινήσεις από εδώ και από εκεί.
    2) Θα πρέπει να δώσουμε μεγάλη σημασία για το που θα μείνουν τα παιδιά που καταγγέλουν κακοποίηση και ο δράστης είναι στο χώρο που μένει το παιδί και δεν υπάρχει άλλος χώρος για να μείνει ή κάποιος άλλος να το φροντίσει, ώστε να μην ξαναπέσουν θύματα των ίδιων πράξεων (π.χ. παιδιά πρόσφυγες ή παιδιά από οικογένειες Ρομά). Αυτό που εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή είναι τα παιδιά αυτά να πηγαίνουν σε δημόσια νοσοκομεία για τυπικές ιατρικές εξετάσεις, αν διαταχθεί να απομακρυνθούν από την οικογένεια τους και μέχρι να βρεθεί θέση σε κάποια δομή φιλοξενίας να παραμένουν στα νοσοκομεία για βδομάδες ή μήνες. Αυτή η διαδικασία δεν είναι ευχάριστη για ένα παιδί γιατί ζει σε χώρο νοσοκομείου που έχουν και αυτά τα δικά τους προβλήματα, με φύλαξη αστυνομικών και επέρχεται για τα παιδιά αυτά μια ψυχολογική κόπωση. Πρέπει να πηγαίνουν σε κάποιο άλλο δημόσιο χώρο που να λειτουργεί 24 ώρες το 24ώρο, ο οποίος να στελεχώνεται από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που να είναι εκεί για τα παιδί που θα μένει προσωρινά, ώστε να το στηρίζουν και να το προετοιμάζουν για την μετάβαση του στην επόμενη φάση της ζωής του.
    3) Τέλος πρέπει πάση θυσία να εφαρμοστεί ο θεσμός Σπίτι του Παιδιού ώστε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (αστυνομία, εισαγγελία, κοινωνική υπηρεσία κ.τ.λ.) να είναι εκεί όταν καταθέτει το παιδί και η κατάθεση να γίνεται υποχρεωτικά και μόνο σε ψηφιακό μέσο για να μπορεί να έχει το δικαστήριο μια πραγματική αίσθηση της υπόθεσης είτε είναι αληθινή είτα πρόκειτε για αναληθή καταγγελία, κάτι που η εικόνα και ο ήχος θα αποδώσει άψογα σε σχέση με μια άψυχη έγγραφη κατάθεση.

    Σας ευχαριστώ και ελπίζω λίγο να βοήθησα στο σπουδαίο αυτό εγχείρημα.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 21:55 | Κέντρπο Έρευνας Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Κρίσεων

    *Εισαγωγικές Παρατηρήσεις*

    Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, συνιστά ένα φαινόμενο που παράγεται και αναπαράγεται μέσα στα όρια της κοινωνίας και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η δέσμη μέτρων που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την προστασία των παιδιών από την σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, αναμφίβολα εισάγει μια σειρά από καινοτομίες και θετικές προτάσεις.
    Συνολικά, η αναφορά σε ζητήματα πρόληψης είναι μια θετική εξέλιξη, ωστόσο είναι σημαντικό αυτή να υπερβαίνει το στενό πλαίσιο της «ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του παιδιού» και να βασίζεται κυρίως στην πολύ-επίπεδη και ολιστική στήριξη των οικογενειών.

    Πιο συγκεκριμένα:

    *Διασαφήνιση του ρόλου της σχολικής κοινότητας στην πρόληψη και τον εντοπισμό περιστατικών κακοποίησης και εκμετάλλευσης ανηλίκων*.

    Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την προστασία των παιδιών από την σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση θέτει πολύ ορθά την σημασία της πρόληψης στην ανάσχεση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών. Ανάμεσα στις προτεινόμενες ενέργειες είναι και η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών, οι οποίοι λειτουργούν για τα παιδιά ως οι «σημαντικοί άλλοι» και είναι πολύ πιθανό να γίνουν αποδέκτες καταγγελιών κακοποίησης από τους μαθητές τους. Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί. Η ύπαρξη κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία, σε καθημερινή και μόνιμη βάση, μπορεί να αποτελέσει έναν πρώτο κόμβο πρόληψης, ανίχνευσης και δια-υπηρεσιακής σύνδεσης με το σύστημα δίωξης των δραστών και υποστήριξης των θυμάτων. Η παρουσία ενός επαγγελματία στον φυσικό χώρο των παιδιών-το σχολείο- μπορεί να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες εμπιστοσύνης και σύνδεσης τόσο των μαθητών, όσο και των οικογενειών για τα ζητήματα που τους αφορούν, γεγονός που θα συμβάλει στην δημιουργία ενός ασφαλούς πλαισίου μέσα στο οποίο κανείς μπορεί να καταγγείλει τη σεξουαλική κακοποίηση. Επιπλέον, οι υποστηρικτικές υπηρεσίες των κοινωνικών λειτουργών μπορούν να εστιάσουν στην πρόληψη του φαινομένου και την ευαισθητοποίηση όλων των μελών της σχολικής κοινότητας, των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των οικογενειών.
    Επιπλέον, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης είναι σημαντικό να λάβει υπόψιν την άμεση σύνδεση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών με τις συνθήκες φτώχειας, δεδομένου ότι η βιβλιογραφική έρευνα έχει αποδείξει πως τα θύματα είναι πολύ συχνά παιδιά χαμηλών οικονομικών στρωμάτων. Η υποστήριξη των οικογενειών σε καθολικό επίπεδο και με οριζόντια μέτρα (δωρεάν φοίτηση σε Κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, αύξηση του επιδόματος παιδιού) είναι υψίστης σημασίας για τη δημιουργία ενός ελάχιστου δικτύου προστασίας μέσα στο οποίο τα παιδιά θα είναι ασφαλή.

    *Κακοποίηση ανηλίκων και το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης*

    Η διαχείριση περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, αναδεικνύει θεωρητικές ελλείψεις και ελλείψεις σε εργαλεία και πρακτικές διαχείρισης. Η επιμέρους παρέμβαση από την εκάστοτε υπηρεσία, όπως προτείνεται, αποδυναμώνει την αποτελεσματικότητα και έρχεται σε αντίθεση με το ολιστικό μοντέλο και την πολυεπίπεδη προσέγγιση που χρειάζονται αντίστοιχα περιστατικά.
    Το ολιστικό μοντέλο και η πολυεπίπεδη προσέγγιση, μας επιτρέπει είτε να εργαζόμαστε σε ένα επίπεδο (π.χ. παιδί) ή συγχρόνως σε περισσότερα (π.χ. γονείς, αδέρφια) ανάλογα με τον εντοπισμό του προβλήματος, κατά κοινή εκτίμηση με το άτομο/σύστημα.
    Το σχέδιο νόμου προτάσσει την ανάγκη ενοποίησης διαδικασιών και έναν ενιαίο τρόπο αντιμετώπισης των περιστατικών αλλά κατακερματίζει τις αρμοδιότητες σε πολλές και διαφορετικές υπηρεσίες. Η μείωση της πολυπλοκότητας είναι απαραίτητη έτσι ώστε τα θύματα με τις οικογένειές τους να έχουν άμεση πρόσβαση και ανταπόκριση στις βασικές και κατ’ επείγουσες ανάγκες, χωρίς ταλαιπωρία και άσκοπες μετακινήσεις. Παρ’ όλο που το πρωτόκολλο αποτελεί οδηγό διαχείρισης περιστατικών μπορεί να αφαιρέσει την ευελιξία της εξατομικευμένης παρέμβασης και να αποτελέσει τροχοπέδη στην πορεία της υπόθεσης.
    Προτείνεται να αναβαθμιστεί ο ρόλος και οι αρμοδιότητες που έχει το «Σπίτι του παιδιού» έτσι ώστε να υπάρχει μία υπηρεσία που θα φροντίζει τη διαχείριση του περιστατικού και θα αποφεύγεται η δευτερογενής θυματοποίηση του παιδιού και της οικογένειάς του από τις πολλαπλές καταθέσεις, τις εναλλαγές των ειδικών που έρχονται σε επαφή μαζί του κτλ.
    Η συμμετοχή πολλών και διαφορετικών φορέων, έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να εμπλακεί σε παράλληλες έρευνες και αξιολογήσεις, να μετακινείται μεταξύ διαφορετικών φορέων και επιστημονικών κλάδων, προκαλώντας του ενδεχομένως επαναλαμβανόμενες και τραυματικές εμπειρίες. Οι επανειλημμένες συνεντεύξεις με διαφορετικά άτομα, σε διαφορετικές τοποθεσίες και από διαφορετικές υπηρεσίες σε συνδυασμό με ανεπαρκείς μεθόδους συνέντευξης, έχει αποδειχθεί από την έρευνα και τις κλινικές εμπειρίες ότι συμβάλλουν στην επανατραυματοποίηση του παιδιού (Promise project ).
    Με γνώμονα το μοντέλο του “Barnahus” το «Σπίτι του παιδιού» μπορεί να είναι ο χώρος που παρέχει όλες τις υπηρεσίες όπως δικανική κατάθεση, υποστήριξη, θεραπεία, κοινωνική υπηρεσία, ιατροδικαστική εξέταση. Ο βασικός σκοπός των προτύπων είναι να παρέχει ένα κοινό λειτουργικό και οργανωτικό πλαίσιο που προάγει πρακτικές προς αποφυγή του επανατραυματισμό. Ως εκ τούτου, εξασφαλίζονται εγκυρες μαρτυρίες για το Δικαστήριο και συμμόρφωση με τα δικαιώματα των παιδιών για προστασία, βοήθεια και φιλική δικαιοσύνη.
    Το μοντέλο Barnahus υιοθετεί μια πολυθεματική και διυπηρεσιακή προσέγγιση, εξασφαλίζοντας τη συνεργασία διαφόρων υπηρεσιών (δικαστικών, κοινωνικών, ιατρικών) σε ένα φιλικό προς το παιδί χώρο, ο οποίος προσφέρει ολοκληρωμένες προς το παιδί και την οικογένεια υπηρεσίες, κάτω από μία στέγη.
    Με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού και την αρχή της παιδοκεντρικότητας που επικαλείται το σχέδιο δράσης, είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί η γνώμη του παιδιού σε σχέση με το τι καταγράφεται γι’ αυτό και επίσης σε ποιο βαθμό θα υπάρχει πρόσβαση του ίδιου στις πληροφορίες που το αφορούν.
    Ο ρόλος της αστυνομίας χρειάζεται αποσαφήνιση καθώς η καθημερινή πρακτική δείχνει ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται (πολλές και επαναλαμβανόμενες καταθέσεις, αναγνώριση δραστών) οδηγούν στη δευτερογενή θυματοποίηση του ανηλίκου. Τέτοιου είδους διαδικασίες δημιουργούν αισθήματα ενοχής στα θύματα, επιβαρύνουν την ψυχοσυναισθηματική τους κατάσταση και προωθούν τη στιγματοποίηση του παιδιού. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση επισημαίνει ότι η «αποκάλυψη» από το θύμα δεν γίνεται εν θερμώ αλλά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι το μεσοδιάστημα από την καταγγελία στην αστυνομία μέχρι την κατάθεση μπορεί να είναι διαφορετική για κάθε παιδί με σεβασμό στις ιδιαίτερες ανάγκες του. Κρίνεται λοιπόν αναγκαίο να υπάρχει άμεση ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ειδική διαμορφωμένη υπηρεσία και όχι σε αστυνομικά τμήματα που δεν έχουν ψυχοκοινωνικό χαρακτήρα.

    Θετικά αποτιμάται η συγκέντρωση – σύνοψη των δυσλειτουργιών και παθογενειών του κρατικού μηχανισμού εν συνόλω στην Ενότητα Α’, καθώς η επιλογή αυτή άσκησης κριτικής δεν μπορεί παρά να αποτελεί μοχλό και κίνητρο αφενός για την πραγματική λειτουργία θεσμών και διαδικασιών που έχουν ήδη θεσπιστεί αλλά αδρανούν, αφετέρου για τη βελτίωση της κρατικής προστασίας των παιδιών από τη θυματοποίηση.
    Ωστόσο, κίνητρο για την πραγματική παροχή προστασίας δεν μπορεί να είναι η πλήρης απαλλαγή από τυχόν ευθύνη των επαγγελματιών. Αντίθετα, σε συνδυασμό με την ανωτέρω αναφερόμενη συγκεντρωτική ανάληψη ευθύνης από την πλευρά της πολιτείας για τις έως τώρα παρεχόμενες υπηρεσίες από θεσμούς και οργανισμούς (βλ. Ενότητα Α’) – υπηρεσίες ελλιπείς, ασύνδετες, ή παρωχημένες – το ΕΣΔ οφείλει να πάει αυτήν την ανάληψη ευθύνης ένα βήμα παραπέρα: επαγγελματίες σε θέσεις ευθύνης χρειάζεται να οφείλουν να εκφράζουν και να τεκμηριώνουν την επιστημονική τους άποψη για το συμφέρον και την προστασία των παιδιών από τη θυματοποίηση χωρίς το φόβο νομικών διώξεων, αλλά και χωρίς την πλαστή αίσθηση ότι λειτουργούν σε κενό. Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των επαγγελματιών αλλά και η νομική υποστήριξη τους (με το κόστος να βαρύνει τον εργοδότη ή/και τον επαγγελματικό τους σύνδεσμο) είναι αυτή που δύναται να τους δώσει την εμπιστοσύνη στην κρίση και το έργο τους, και όχι η «παθητική ασφάλεια» από ένα νομικό πλαίσιο που πατερναλιστικά κρίνει ότι αδυνατούν να σταθούν επαρκώς υπερασπιζόμενοι τις θέσεις τους.
    Η συστράτευση όλων στην κατεύθυνση δημιουργίας ασπίδας προστασίας των παιδιών, δεν μπορεί να δημιουργεί ειδικές συνθήκες προστασίας για τα άτομα που εκ της θέσης τους, Παράλληλα, ο κώδικας δεοντολογίας που αναφέρεται αποκλειστικά στους επαγγελματίες που συνεργάζονται με ασυνόδευτα ανήλικα είναι σημαντικό να καλύπτει το σύνολο των επαγγελματιών που εμπλέκονται με ανηλίκους.

    *Επανορθωτική Δικαιοσύνη*

    Περαιτέρω, αναφέρεται στο ΕΣΔ (Ενότητα Α4) η Οδηγία 2012/29/ΕΕ για την προστασία των δικαιωμάτων των θυμάτων, που ενσωματώθηκε με τον Ν. 4478/2017, στην οποία ρητά αναφέρεται η Επανορθωτική Δικαιοσύνη ως θεσμός υποστηρικτικός στα θύματα. Οι αρχές και η φιλοσοφία της Επανορθωτικής Δικαιοσύνης συμπεριλαμβάνουν την έκφραση του βιώματος και της φωνής των θυμάτων, που έχει κριθεί ότι λειτουργεί ενδυναμωτικά στα άτομα – το οποίο αναφέρεται ως πρίσμα υπό το οποίο συντάχθηκε ίδιο το ΕΣΔ. Με τον ίδιο τρόπο, η προστασία τους από τη θυματοποίηση χρειάζεται να γίνεται με τρόπο που δεν τα αγκυλώνει σε παθητικές συμπεριφορές, αλλά τα εμπλέκει ενεργητικά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που τα αφορούν. Κατά συνέπεια, η δημιουργία εξειδικευμένων κέντρων παροχής θεραπευτικών υπηρεσιών σε παιδιά-θύματα και στις οικογένειές τους, καθώς και ειδικών προγραμμάτων πρόληψης των υποτροπών για δράστες, ανήλικους και ενήλικους (Μέτρα 8.3 και 8.4), δύναται να ενσωματώσει τους θεωρητικούς πυλώνες και τις πρακτικές της Επανορθωτικής Δικαιοσύνης. Για παράδειγμα, οι οικογενειακές συνεδρίες (family group conferencing) υποστηρίζουν την οικογένεια στην υποστήριξη του παιδιού τους, είτε πρόκειται για παιδί-θύμα, είτε για παιδί-δράστη, εμπλέκοντας ενεργητικά όλους τους ανθρώπους-κλειδιά στη ζωή του παιδιού, και ακολουθώντας εξατομικευμένα τις ανάγκες του (case by case approach). Οι αρχές της Επανορθωτικής Δικαιοσύνης είναι αυτές που θα διασφαλίσουν το ζητούμενο του ΕΣΔ σχετικά με την μη αντιμετώπιση του παιδιού ως παθητικού δέκτη υπηρεσιών, αλλά ενεργού υποκειμένου που δύναται να αρθρώνει λόγο ως προς την εξέλιξη της υπόθεσής του.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 15:48 | ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

    «ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ»
    Με το παρόν κείμενο παρατηρήσεων και προτάσεων «Το Χαμόγελο του Παιδιού» χαιρετίζει την σημαντική πρωτοβουλία της Προεδρίας της Κυβέρνησης για ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση, καθώς θεωρεί ότι αποτελεί ένα σημαντικό βήμα ως προς την αναβάθμιση της προστασίας των παιδιών.
    Ειδικότερα δε καλωσορίζει την πρωτοβουλία εισαγωγής και υλοποίησης του Ενιαίου Εθνικού Πρωτόκολλου Διαχείρισης Κρουσμάτων, του Εθνικού Αρχείου Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων, αλλά και της συστηματικής εκπαίδευσης επαγγελματιών και παιδιών ως προς την ευαισθητοποίηση και πρόληψη ( πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια ) των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων.
    Ωστόσο και με στόχο την ουσιαστική βελτίωση του συγκεκριμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης «Το Χαμόγελο του Παιδιού» κρίνει σκόπιμο να διατυπώσει μια σειρά γενικών και ειδικών παρατηρήσεων και προτάσεων καθώς και μια σειρά προτάσεων σύμπραξης με στόχο πάντα την ουσιαστική επίτευξης των σκοπών του παρόντος ΕΣΔ.
    Πιο συγκεκριμένα:
    1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

    1.1. Προτείνεται η εκτίμηση της σκοπιμότητας για την ανάπτυξη , υιοθέτηση και υλοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Κακοποίηση και Εκμετάλλευση, όπου θα προβλέπονται ενότητες για όλες τις μορφές κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών. Η σεξουαλική κακοποίηση αποτελεί μια μορφή κακοποίησης με δυσδιάκριτα όρια μέσα στο συνολικό φάσμα των κακοποιητικών συμπεριφορών. Επιπλέον η υιοθέτηση ενός ΕΣΔ για την κακοποίηση θα συμβάλλει στην αποφυγή της πολυδιάσπασης των σχετικών ΕΣΔ και παράλληλα θα δοθεί η δυνατότητα για υλοποίηση δράσεων και μέτρων όπως το Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων, το Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων, αλλά και της συστηματικής εκπαίδευσης επαγγελματιών και παιδιών για το σύνολο των μορφών της παιδικής κακοποίησης.
    1.2. Προτείνεται η θεσμική συμμετοχή στην Πολιτική Επιτροπή Παρακολούθησης του Εθνικού Σχεδίου δράσης εκπρόσωπων των Πανεπιστημίων και εμπειρογνωμόνων του πεδίου και να μην προκύπτει αυτή σε συνέχεια πρόσκλησης όπως περιγράφεται στην ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄ «Διακυβέρνηση, Παρακολούθηση και Χρονοδιάγραμμα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» 1. Διακυβέρνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
    1.3. Προτείνεται η σαφής διάκριση και συστηματοποίηση μεταξύ των δράσεων που ήδη τρέχουν και αυτών που πρόκειται να εφαρμοστούν μελλοντικά με παράλληλη αναλυτική διευκρίνιση ανά δράση των συγκεκριμένων στόχων, των προτεινόμενων μέτρων, των εμπλεκομένων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων, των αρμοδιοτήτων ανά φορέα, των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης και των δεικτών αξιολόγησης της δράσης και των αποτελεσμάτων του.
    1.4. Επιπλέον και μολονότι στο ΕΣΔ γίνεται εξατομικευμένη και εκτενής αναφορά για την αναγκαιότητα συμμετοχής των ίδιων των παιδιών στη διαμόρφωση πολιτικών και μέτρων καταπολέμησης του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης , ωστόσο στην παράθεση των μέτρων και των πολιτικών δεν διαφαίνεται αυτή η συμμετοχή. Ως εκ τούτοι προτείνεται η λήψη μέτρων που θα αποτυπώνει την οπτική των παιδιών στην διαμόρφωση του ΕΣΔ.

    2. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

    2.1 Στην ενότητα «Οι συστημικές δυσλειτουργίες και οι συνέπειες στα παιδιά» κρίνεται σκόπιμο να ληφθούν υπόψη και τα ακόλουθα:
    • Υποστελέχωση εμπλεκομένων υπηρεσιών , όπως για παράδειγμα οι κοινωνικές υπηρεσίες των Ο.Τ.Α αρμόδιες για την ανάπτυξη προγραμμάτων στήριξης της οικογένειας και της προστασίας του παιδιού.
    • Καθυστέρηση στην εισαγωγή παγίων διαδικασιών παιδικής προστασίας σε κρίσιμους τομείς, όπως για παράδειγμα η καθυστέρηση στην υιοθέτηση της χρήσης του πρωτοκόλλου του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού για την διερεύνηση, διάγνωση και διαχείριση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης αλλά και η καθυστέρηση στην διαμόρφωση ενιαίου πρωτοκόλλου για την παρακολούθηση και υποστήριξη των οικογενειών παιδιών που μπορεί να βρίσκονται σε κίνδυνο.
    • Καθυστέρηση και απουσία διαδικασιών, φιλικών προς το παιδί, και κυρίως στον τομέα της φιλικής προς το παιδί δικαιοσύνης
    • Μη Τήρηση Πρωτοκόλλου Διερεύνησης, Διάγνωσης και Διαχείρισης της σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών από τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες.
    • Απουσία εξειδικευμένων θεραπευτικών Κέντρων για τα παιδιά θύματα σεξουαλικής κακοποίησης.
    • Απουσία συντονισμένων και καθολικών προγραμμάτων πρόληψης και ευαισθητοποίησης των παιδιών για τα δικαιώματα τους.

    2.2 Στην ενότητα «Πολιτική 1: Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων» , θα πρέπει να αποτυπώνεται με σαφήνεια ότι το Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων με διατομεακές προβλέψεις για τον τρόπο λειτουργίας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών δικαιοσύνης, προστασίας του πολίτη, υγείας, πρόνοιας και εκπαίδευσης που θα καλύπτει όλες τις φάσεις παρέμβασης θα αφορά και θα πρέπει να εφαρμόζεται από το σύνολο των δημοσίων και ιδιωτικών εμπλεκομένων φορέων . Επιπλέον οι περιγραφόμενοι σε αυτό ρόλοι των κοινωνικών λειτουργών, επαγγελματιών υγείας, σωματικής και ψυχικής και των εκπαιδευτικών λειτουργών στα περιστατικά σεξουαλικής θυματοποίησης παιδιών θα πρέπει να είναι σαφές ότι αφορούν τους επαγγελματίες τόσο των δημοσίων όσο και των ιδιωτικών φορέων.
    2.2.1 Επιπλέον στην ενότητα «ΕΝΟΤΗΤΑ Ε΄ -Αναλυτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική -Πολιτική 1: Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων Μέτρο 1.1: Σχεδιασμός, θεσμοθέτηση και υλοποίηση Ενιαίου Εθνικού Πρωτοκόλλου Διαχείρισης Κρουσμάτων σεξουαλικά κακοποιημένων παιδιών με διατομεακές προβλέψεις για τον τρόπο λειτουργίας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών δικαιοσύνης, προστασίας του πολίτη, υγείας, πρόνοιας και εκπαίδευσης που θα καλύπτει όλες τις φάσεις παρέμβασης» το Πρωτόκολλο ορίζεται ότι θα αποτελεί προϊόν διυπουργικής συνεργασίας και θα αναπτυχθεί με ευθύνη του Υπουργείου Συντονισμού του έργου της Κυβέρνησης και σε συνεργασία των Υπουργείων Δικαιοσύνης, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας, Παιδείας και Εργασίας. Στην ανάπτυξη του πρωτοκόλλου και την παρακολούθηση του , προτείνεται η θεσμική συμμετοχή των επαγγελματιών και των φορέων που αποδεδειγμένα εργάζονται στο πεδίο καθώς η εμπειρία και γνώση τους μπορεί να προσφέρει θετικά και αποτελεσματικά προς τον σκοπό αυτόν.
    2.2.2 Στο Μέτρο 1.2: Ανάπτυξη προτύπων διαδικασιών λειτουργίας για τη δημιουργία συστήματος παραπομπής και ανταπόκρισης σε περιστατικά κακοποίησης και εκμετάλλευσης ασυνόδευτων ανηλίκων της ίδια ενότητας θα πρέπει να οριστεί ο φορέας ή η επιστημονική ομάδα που θα δομήσει το σύνολο των περιγραφόμενων διαδικασιών.
    2.2.3 Επιπλέον στο ίδιο μέτρο αναφέρεται ότι « Στο πλαίσιο των πρότυπων διαδικασιών θα συμπεριλαμβάνονται συνέργειες με άλλους φορείς, συντονισμένη παραπομπή στον Εθνικό Μηχανισμό Αναφοράς καθώς και άμεση ενημέρωση της Εισαγγελίας και του αστυνομικού τμήματος της περιοχής ή/και της Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων Αττικής της Γ.Α.Δ.Α. με σκοπό να διενεργηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες διερεύνησης του καταγγελθέντος ή ύποπτου/πιθανού περιστατικού όπου θα πρέπει να συμπεριληφθεί η παραπομπή και στα Γραφεία Προστασίας Ανηλίκων στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας.
    2.2.4 Στο Μέτρο 1.3: Προτυποποίηση και απλούστευση των προβλεπόμενων διαδικασιών μέσω της ανάπτυξης Πρωτοκόλλων Ενεργειών των φορέων του Υπουργείου Δικαιοσύνης προτείνεται η συνέρια με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Υπουργείο Εσωτερικών καθώς υπηρεσίες αμφότερων των Υπουργείων εμπλέκονται άμεσα στην προστασία των ανήλικων θυμάτων, πολλές φορές δε πριν από την Δικαιοσύνη.
    2.2.5 Στο Μέτρο 1.4: Ενιαίο Πρωτόκολλο για τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ σε όλη τη χώρα (Συμμετοχή στη δημιουργία διακλαδικού και δια-τομεακού
    πρωτοκόλλου λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών) – θα πρέπει να προβλεφθεί η αύξηση των ανθρώπινων πόρων και η ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων και Περιφερειών με διεπιστημονική ομάδα (κοινωνικό λειτουργό , ψυχολόγο, ψυχίατρο κα.). Επιπλέον προτείνονται η συνεχιζόμενη και αξιόπιστη επιμόρφωση και επιστημονική εποπτεία των εμπλεκομένων επαγγελματιών.

    2.3 Στην ενότητα ΕΝΟΤΗΤΑ Ε΄ – Αναλυτικός Πίνακας Μέτρων με κατηγοριοποίηση ανά Πολιτική 2: Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων» στο «Μέτρο 2.2: Σύσταση Συστήματος Καταγραφής και Παρακολούθησης Αναφορών περιστατικών κακοποίησης Φορέων Παιδικής Προστασίας προτείνεται να προβλεφθεί η υποχρεωτικότητα αναφοράς στο συγκεκριμένο σύστημα και των περιστατικών κακοποίησης παιδιών που καταγράφουν λοιποί φορείς παροχής υπηρεσιών παιδικής προστασίας (π.χ τηλεφωνικές γραμμές υποδοχής αναφορών) ώστε να υπάρχει μια συνολική εθνική καταγραφή των περιστατικών κακοποίησης παιδιών και να αποφευχθεί ο κατακερματισμός των στοιχείων .

    2.4 Στην ενότητα Πολιτική 3: Πλαίσιο ελέγχου εργαζομένων και εθελοντών – Ειδικό Ποινικό Μητρώο για αδικήματα σεξουαλικής βίας κατά ανηλίκων προτείνεται η πρόβλεψη για την δημιουργία Μητρώου Πιστοποιημένων Φορέων ελέγχου εργαζομένων και εθελοντών που θα παρέχουν και υπηρεσίες αξιολόγησης και εκπαίδευσης.
    Στην ίδια ενότητα όπου προβλέπεται η θέσπιση Ειδικού Ποινικού Μητρώου (Σύμβαση Lanzarote, άρθρο 5) στο οποίο θα καταχωρίζεται κάθε καταδικαστική απόφαση που αφορά αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής με θύματα ανήλικα πρόσωπα, η σύγχρονη τάση αναφέρει ότι θα πρέπει να καταχωρούνται και εκκρεμείς αποφάσεις ή αποφάσεις που δεν έχουν τελεσιδικήσει.
    Επιπλέον προτείνεται η θεσμοθέτηση του διαδικτυακού δημόσιου μητρώου Σεξουαλικών Παραβατών βάσει του προτύπου του Καναδά.
    Επίσης είναι σκόπιμο να προβλεφθεί η προσκόμιση αντίστοιχου Ειδικού ποινικού Μητρώου και στις περιπτώσεις των υποψηφίων αναδόχων και θετών γονέων αλλά και επαγγελματιών που θα ενταχθούν στο «Μητρώο Επιμελητών» του Προγράμματος «Νταντάδες της Γειτονιάς» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

    2.5 Στην ενότητα Πολιτική 4: Εκπαίδευση Επαγγελματιών προτείνονται τα ακόλουθα:
    • Εισαγωγή ειδικών μαθημάτων για την παιδική προστασία και την κακοποίηση στο σύνολο των ανθρωπιστικών σχολών των δημοσίων και ιδιωτικών πανεπιστημίων.
    • Σύμπραξη των πανεπιστημίων, ειδικών εμπειρογνωμόνων και φορέων παιδικής προστασίας για την παροχή συνεχιζόμενης αξιόπιστης κι ποιοτικής επιμόρφωσης των επαγγελματιών φορέων παιδικής προστασίας.

    2.6 Στην ενότητα Πολιτική 5: Πολιτικές Προστασίας του Παιδιού και ορισμός Υπευθύνων Παιδικής Προστασίας, όπου ορίζεται η υποχρέωση όλων των φορέων ιδιωτικών και δημόσιων που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά να αναπτύξουν και να δημοσιοποιήσουν σαφείς πολιτικές παιδικής προστασίας κρίνεται σκόπιμο να δοθούν σαφείς κατευθύνσεις ή προτεινόμενο πλαίσιο πολιτικής βασιζόμενο στις 4 Αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού: την Αρχή της Μη Διάκρισης, την Αρχή της Συμμετοχής, την Αρχή της Ανάπτυξης και το Συμφέρον του Παιδιού.
    2.6.1 Στην ίδια πολιτικής το Μέτρο 5.4: Σχεδιασμός Κώδικα Δεοντολογίας για επαγγελματίες που εργάζονται με ασυνόδευτους ανηλίκους θα πρέπει να προβλεφτεί η διεύρυνση του κώδικα δεοντολογίας στο σύνολο των επαγγελματιών που εργάζονται με παιδιά.

    2.7 Στην ενότητα Πολιτική 8: Ενίσχυση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών Μέτρο 8.7: Εισαγγελίες ανηλίκων ως αποκλειστική ενασχόληση σε κάθε Περιφέρεια ή σε μεγάλα αστικά κέντρα κρίνεται σκόπιμη η λειτουργία ειδικών δικαστηρίων και η ενίσχυση των εισαγγελικών αρχών με κοινωνικούς λειτουργούς εκπαιδευμένους στο πεδίο της κακοποίησης ανήλικων .

    3. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

    Στο πλαίσιο των προβλεπομένων στην Πολιτική 11 του εν λόγω Εθνικού Σχεδίου Δράσης για κοινές δράσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, έτσι ώστε οι ιδιωτικές επιχειρήσεις να γίνουν συμμέτοχοι και πρωταγωνιστές της εθνικής αυτής προσπάθειας, σας παραθέτουμε προτάσεις σύμπραξης με την ελπίδα ότι αυτές θα αξιοποιηθούν προς όφελος των παιδιών.
    3.1 Στην Πολιτική 1: Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων, Μέτρο 1.2 προβλέπεται η «Ανάπτυξη προτύπων διαδικασιών λειτουργίας για τη δημιουργία συστήματος παραπομπής και ανταπόκρισης σε περιστατικά κακοποίησης και εκμετάλλευσης ασυνόδευτων ανηλίκων».
    Το Χαμόγελο του Παιδιού» λειτουργεί την «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000», η οποία είναι αναγνωρισμένη ως κόμβος ενημέρωσης (info desk) και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως προς το παραπάνω πλαίσιο δεδομένου ότι έχει αναπτύξει ήδη ένα πρότυπο συστήματος παραπομπής και ανταπόκρισης σε περιστατικά κακοποίησης και εκμετάλλευσης ασυνόδευτων ανηλίκων».
    Ο ως άνω κόμβος, τέθηκε σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2014 στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «VICTOR», δέχεται καταγγελίες, παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης σε παιδιά θύματα/δυνητικά θύματα εμπορίας, παρέχει υπηρεσίες παραπομπής σε συνεργαζόμενους φορείς, ενημερώνει το κοινό και προωθεί στοχευμένες δράσεις που απευθύνονται σε ευάλωτες ομάδες ατόμων, με στόχο την ευαισθητοποίηση και πρόληψη του φαινομένου.
    Το INFO DESK, που βασίζεται στην Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000 που διαχειρίζεται «Το Χαμόγελο του Παιδιού», προωθείται ως καλή πρακτική στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
    3.2 Στην Πολιτική 6: Εθνική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών αναφέρεται η έναρξη μιας εθνικής εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο σύνολο των φορέων και υπηρεσιών των εμπλεκόμενων Υπουργείων, στον ιδιωτικό τομέα, στο γενικό κοινό κάθε ηλικίας
    Το Χαμόγελο του Παιδιού Υλοποιεί την Πανελλαδική εκστρατεία ενάντια στην Σεξουαλική Κακοποίηση «ΜΕΝΕΙ ΜΥΣΤΙΚΟ» υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας την οποία και θέτει στην διάθεση σας.
    3.3 Στην Πολιτική 8 Ενίσχυση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών Μέτρο 8.10: Συμβουλευτική γραμμή υποστήριξης προβλέπεται ότι Το Υφυπουργείο Αθλητισμού σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των φύλων 24ωρη ενισχύουν την ήδη υπάρχουσα γραμμής SOS 15900 προκειμένου να υποστηρίζει και αθλητές που υφίστανται οποιουδήποτε είδους κακοποίηση.
    Ορμώμενοι από την επιτυχημένη συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και του Χαμόγελου του Παιδιού» με σκοπό την ενίσχυση των διαδικασιών προστασίας και ολιστικής υποστήριξης στις γυναίκες και τα παιδιά θύματα ενδοοικογενειακής βίας που επικυρώνεται με την υπογραφή σχετικού Συμφώνου Συνεργασίας, προτείνουμε την αξιοποίηση της δυνατότητας επικυρωμένης διασύνδεσης του Υφυπουργείο Αθλητισμού και της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των φύλων (γραμμής SOS 15900) με την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 που λειτουργεί Το Χαμόγελο του Παιδιού, υπό το πρίσμα της παροχής γνώσεων, πληροφοριών, τεχνογνωσίας και εμπειρίας για τα παιδιά/ θύματα κακοποίηση.

    3.4 Στην Πολιτική 11: Συστράτευση ιδιωτικού και δημόσιου, κυβερνητικού και μη κυβερνητικού τομέα, Μέτρο 11.4: Συνεργασία με φορείς τουρισμού για εντοπισμό κρουσμάτων – πρόληψη σεξεργασίας ανηλίκων προβλέπεται η ανάπτυξη δράσεων με τη συνεργασία των φορέων του κλάδου με θέμα την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης.
    Το Χαμόγελο του Παιδιού στο πλαίσιο της συνεργασίας του με τον Οργανισμό ECPAT (Every Child Protected Against Trafficking) υλοποίει ήδη το πρόγραμμα DON’T LOOK AWAY στα πλαίσια του όποιου πραγματοποιεί παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης προσωπικού που στελεχώνει επιχειρήσεις τουρισμού.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 11:59 | ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΑΣ

    Το Εθνικό Σχέδιο κινείται προς τη θετική κατεύθυνση ενώ επιπλέον θα μπορούσε να συμπεριλάβει τις παρακάτω προτάσεις:
    1. Πανελλήνια εγκληματολογική έρευνα καταγραφής σε επίπεδο Δικαστηρίων και Σωφρονιστικών Καταστημάτων των υποθέσεων κακοποίησης ανηλίκων.
    2. Πανελλήνια εγκληματολογική έρευνα σε επίπεδο Αστυνομικών Τμημάτων καταγραφής των υποθέσεων κακοποίησης ανηλίκων.
    3. Δημιουργία ενός ενιαίου Πρωτοκόλλου καταγραφής των υποθέσεων κακοποίησης ανηλίκων στα Δικαστήρια και τα Σωφρονιστικά Καταστήματα.
    4. Δημιουργία Ειδικού Παρατηρητηρίου παρακολούθησης τόσο σε δικαστικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο σωφρονιστικής μεταχείρισης της πορείας των υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων.
    5. Εκπόνηση εξειδικευμένων προγραμμάτων σωφρονιστικής μεταχείρισης για τους κρατούμενους δράστες εγκλημάτων σεξουαλικής κακοποίησης.
    6. Δημιουργία on line εκπαιδευτικής πλατφόρμας για τα θέματα κακοποίησης, ενδοοικογενειακής βίας κλπ για τους επαγγελματίες που ασχολούνται με τέτοια θέματα ( αστυνομικούς, δικαστές κλπ)
    7. Αναβάθμιση του ρόλου των εκπαιδευτικών «υπευθύνων σχολικής ζωής», πλαισίωσή τους με εξειδικευμένους επιστήμονες και σύνδεσή τους θεσμικά με τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων
    8. Δημιουργία σε επίπεδο Δ/νσης Εκπαίδευσης Συμβουλίου εμπειρογνωμόνων (ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, εγκληματολόγων) με αρμοδιότητα την διαχείριση των προβλημάτων σχολικής ζωής και ειδικότερα θεμάτων (βίας, κακοποίησης κλπ) που απασχολούν μαθητές και περιέρχονται σε γνώση των εκπαιδευτικών.
    9. Ενίσχυση των υπηρεσιών ( Δήμων, Συμβουλευτικών Κέντρων, Κέντρων Κοινότητας, Δικαστηρίων, Αστυνομικών Τμημάτων κλπ )με εγκληματολόγους για την αμεσότερη αντιμετώπιση των θεμάτων λόγω της εξειδικευμένης γνώσης τους.
    10. Ενίσχυση των προγραμμάτων σπουδών των ΑΕΙ με σχετικά μαθήματα.
    11. Δίκτυο Εμπειρογνωμόνων για την παρακολούθηση του Σχεδίου με Εθνικό Συντονιστή επιστήμονα, εγνωσμένου κύρους, εγκληματολογικής κατεύθυνσης.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 11:21 | Ναούμ

    Σχετικά με την πρόληψη και ενημέρωση των παιδιών αλλά και όλων των πολιτών σε πραγματικό χρόνο και την υποβολή καταγγελιών και πληροφοριών από τους πολίτες, η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος έχει προδιαγράψει μία αξιόλογη εφαρμογή για κινητές συσκευές η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει θεμέλιο λίθο στην προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο.
    Μέσω της εφαρμογής αυτής θα μπορούν οι πολίτες, για παράδειγμα, να λαμβάνουν άμεση ενημέρωση σχετικά με την επικινδυνότητα διάφορων ιστοτόπων και εφαρμογών, να παίρνουν απαντήσεις σε πραγματικό χρόνο σε συγκεκριμένα ερωτήματα τους, απλά με την αποστολή κάποιων στοιχείων στην εφαρμογή (πχ κάποιο ύποπτο email ή sms) χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά σε κάποιο τηλεφωνικό κέντρο ή αστυνομικό τμήμα, κ.α.
    Παρακαλώ οι αρμόδιοι εάν ενδιαφέρονται να επικοινωνήσουν με την εν λόγω Υπηρεσία για περισσότερες λεπτομερειες.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 00:44 | Αννέτα Δ.

    1. Για την προστασία του παιδιού θύματος κατά τη νομική διαδικασία απόδοσης των ποινικών ευθυνών των θυτών, απαιτείται μια ριζική σύγχρονη παρέμβαση στη λειτουργία αλλά και τη δημιουργία σε όλα τα Πρωτοδικεία της χώρας Εισαγγελιών ανηλίκων στελεχωμένων όμως με εξειδικευμένους και διαρκώς εκπαιδευόμενους επιστήμονες και δικαστές. Η ίδια στελέχωση και εκπαίδευση απαιτείται και στις διευθύνσεις της Αστυνομίας ανηλίκων και όχι να παρατηρούνται τα φαινόμενα διαρροών των καταθέσεων ή της παρέλασης αστυνομικών ακόμη και ψυχολόγων της αστυνομίας από τις τηλεοράσεις.
    Σε αυτό το πεδίο κεντρικό ρόλο πρέπει να παίζουν τα Σπίτια του Παιδιού που θεσπίστηκαν το 2017 και σήμερα υπολειτουργεί μόνο ένα στην Αθήνα, το οποίο και δεν χρησιμοποιήθηκε καθόλου για τις καταθέσεις του τραγικού παιδιού θύματος του Κολωνού που πηγαινοέρχεται στη ΓΑΔΑ (ήδη 4 φορές), με τραγικά αποτελέσματα και εκ νέου δευτερογενούς θυματοποίησής του.
    2. Σήμερα δεν υπάρχουν κατάλληλες κρατικές δομές ή προβλέψεις για τη στήριξη και παρέμβαση στην ψυχική αποκατάσταση στα παιδιά θύματα. Όταν μάλιστα ο θύτης είναι από το οικογενειακό περιβάλλον, συνήθως φιλοξενούνται σε νοσοκομεία και ιδρύματα. Όμως θεραπευτικό περιβάλλον, μόνο μια εκπαιδευμένη ανάδοχη οικογένεια μπορεί να προσφέρει. Για αυτό ο νόμος αναδοχής-υιοθεσίας προέβλεπε δημιουργία δεξαμενής εκπαιδευμένων αναδόχων-οικογενειών σε κάθε Περιφέρεια για επείγουσες αναδοχές παιδιών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τη δομή μεταβατικής φροντίδας (έως την αναδοχή) «πρώτη αγκαλιά». Αυτά πάγωσαν δυστυχώς και απαιτείται η επανενεργοποίησή τους. Είναι ακόμα απαραίτητη η παρακολούθηση του παιδιού από ειδικούς επιστήμονες σε μεγάλο βάθος χρόνου. Και πάλι εδώ οι κοινωνικές δομές απαιτείται να στελεχωθούν κατάλληλα για να παίζουν και αυτόν τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 00:07 | ΑΡΗΣ ΚΕΦ.

    1.Το παρόν Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών που έθεσε σε διαβούλευση η κυβέρνηση, είναι ένα ευχολόγιο πρωτίστως με επικοινωνιακή στόχευση, χωρίς ιεράρχηση στόχων και χωρίς προϋπολογισμό. Και νομίζω πως θα είναι και αναποτελεσματικό γιατί συνεχίζεται το ισχύον μοντέλο που βασίζεται πρωτίστως στην αστυνομική και ποινική αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης την οποία μάλιστα κακώς διαχωρίζει από τις πάσης μορφής κακοποιήσεις που υφίστανται σήμερα τα παιδιά κάτι που και αντιεπιστημονικό είναι αλλά δεν εφαρμόζεται σήμερα σε καμία χώρα της Ευρώπης.
    2.Αντίθετα κατά τη γνώμη μου απαιτείται μια ριζική στροφή στην ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης για την προστασία του παιδιού που θα υλοποιείται στην κοινότητα με ισχυρές και καλά στελεχωμένες με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό κοινωνικές δομές και υπηρεσίες στους δήμους, στις Περιφέρειες με κύριο στόχο την πρόληψη, την ενημέρωση και την εκπαίδευση των πολιτών. Αλλά και την έγκαιρη και σωστή προσέγγιση, ανίχνευση και διάγνωση των περιστατικών. Ένα μεγάλο δίκτυο εξειδικευμένων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών. Είναι για παράδειγμα δομές – όπως τα Κέντρα Στήριξης της Οικογένειας σταδιακά σε όλους τους δήμους – με τις οποίες έρχεται σε επαφή η οικογένεια, το φιλικό και συγγενικό περιβάλλον για να προλάβουν πριν γίνει το κακό ή να το ανακαλύψουν. Στελέχωσή τους με τις προβλεπόμενες ειδικότητες παιδοψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και κοινωνικών επιστημόνων που θα ακολουθούν τα επιβεβλημένα πρωτόκολλα σε κάθε περιστατικό. Είναι δομές απόλυτα απαραίτητες για τον Δημόσιο ισχυρό προνοιακό βραχίονα που έχει ανάγκη η κοινωνία σήμερα.
    3.Είναι γνωστό ότι η φτώχεια και η ανέχεια, οι ανισότητες κάθε μορφής εντείνονται συνεχώς λόγω της ελλιπούς έως ανύπαρκτης πολλές φορές κρατικής μέριμνας για τα παιδιά και τις ευάλωτες οικογένειες, μαζί με τις περιπτώσεις ελλιπούς γονεϊκής φροντίδας (κυρίως λόγω των δύσκολων συνθηκών που αντιμετωπίζουν) και της σχολικής διαρροής, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη κακοποιητικών συμπεριφορών και σεξουαλικής κακοποίησης. Είναι λοιπόν αναγκαία η λήψη ειδικών μέτρων αύξησης των παροχών και υπηρεσιών σε οικογένειες πολύ χαμηλών εισοδημάτων, στήριξης του ανάπηρου παιδιού, διασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τα παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες και πληθυσμού Ρομά. Σε μια περίοδο που αυξάνονται ξανά οι δείκτες φτώχειας, παιδικής φτώχειας και κοινωνικών ανισοτήτων, το παρόν ΕΣΔ δεν έχει την παραμικρή αναφορά στις αναγκαίες πολιτικές αντιμετώπισης των αιτιών αυτών αλλά και στις αναγκαίες γενναίες πιστώσεις που απαιτούνται. Και μάλιστα όταν την ίδια στιγμή μειώνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια οι δαπάνες για το προνοιακό κράτος.

  • 8 Νοεμβρίου 2022, 00:00 | Αννέτα Δ.

    1. Μεγάλο όπλο για την πρόληψη είναι η ενημέρωση με συνεχείς και στοχευμένες καμπάνιες. Και όμως αν και υπάρχουν εκτεταμένες αναφορές και μέτρα πρόληψης απουσιάζουν μέτρα και πολιτικές ενημέρωσης.
    2. Ιδιαίτερα σημαντική όμως είναι και η εκπαίδευση και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση με σύγχρονες αντιλήψεις και όχι περιχαρακωμένες σε άκρως οπισθοδρομικές θεωρίες και σε στείρο θρησκευτικό συντηρητισμό. Είναι αναγκαία μια σύγχρονη και συνεχιζόμενη κατά τακτά χρονικά διαστήματα – και όχι εφάπαξ – εκπαίδευση στα σχολεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευση, που θα αφορά τα παιδιά από τη μικρή ηλικία, τους γονείς, αλλά και τους εργαζόμενους και επαγγελματίες του χώρου. Πολιτικές που υλοποιούνται από χρόνια και με επιτυχία στις Ευρωπαϊκές χώρες.
    3. Αντίστοιχα συνεχής εκπαίδευση των εισαγγελέων και αστυνομικών ανηλίκων καθώς και όλου του εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού με το οποίο πρέπει να στελεχωθούν οι υπηρεσίες ανηλίκων

  • 7 Νοεμβρίου 2022, 17:09 | ΒΑΣΩ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

    Το μείζον θέμα όμως που αναδεικνύεται είναι ότι με το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό στα Υπουργεία, τους εποπτευομενους φορείς τους, τις κρατικές δομές παιδικής προστασίας, τους Δήμους και τις Περιφέρειες, το Εθνικό Σχέδιο αυτό είναι πρακτικά ανεφάρμοστο.
    Ισχυρή συνηγορία σε αυτό είναι η αποτυχία του νόμου 4837/21 με τους υπευθύνους αναφοράς περιστατικών παιδικής κακοποίησης που επιλέγονται από τη διοίκηση ή την ιδιοκτησία των δομών παιδικής προστασίας, όπου ο «τουλάχιστον ένας» κοινωνικός επιστήμονας-αποδέκτης των αναφορών στην Περιφέρεια αποδείχθηκε κενό γράμμα. Το Εθνικό Σχέδιο κατά της Σεξουαλικής κακοποίησης περιλαμβάνει το νόμο ως έχει, εθελοτυφλώντας.
    Όμως, η δημόσια διοίκηση, και στον τομέα της παιδικής προστασίας, αλλά και γενικότερα της κοινωνικής φρονίδας, μετά από ένα μία δεκαετία και πλέον απαγόρευσης προσλήψεων, αποχώρησης δεκάδων χιλιάδων επιστημόνων και προσπάθειας κάλυψης των κενώ από εργαζομένους ορισμένου χρόνου στο πλαίσιο ευρωπαΊκών και διεθνών προγραμμάτων, είναι αποδεκατισμένη και αδύναμη να παίξει το ρόλο της στην εφαρμογή του προτεινόμενου Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
    Όσο για την ανάθεση σε ΝΠΙΔ και ΜΚΟ, της καταπολέμηση της παιδικής κακοποίησης με δικά τους μέσα και δράσεις, μπορεί να συμφωνεί με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, αλλά στη χώρα μας, με τις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες και τις προαναφερθείσες αδυναμίες του κράτους να παίξει τον κυρίαρχο ρόλο, μοιραία θα καταλήξει σε ένα ανεξέλεγκτο συνονθύλευμα πρακτικών που απλώς θα θολώσουν το τοπίο και σίγουρα δεν θα αλλάξουν στο παραμικρό την πραγματικότητα προς το συμφέρον των παιδιών

  • 7 Νοεμβρίου 2022, 17:33 | ΒΑΣΩ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

    Οι πολιτικές πρόληψης, που είναι πράγματι πολλές, εμφανίζονται διασπαρμένες σε υπουργεία και φορείς, σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να καλυφθούν ως σχεδιασμός οι διάφοροι τομείς, χωρίς όμως να προβλέπεται ένας ισχυρός συντονισμός που να πείθει ότι όλες οι δράσεις συγκλίνουν και εφαρμόζονται συντονισμένα.
    Η Πολιτική Επιτροπή Παρακολούθησης Δημόσιων Πολιτικών και το φυσικό πρόσωπο-Εθνικός Συντονιστής του εγχειρήματος είναι πολύ αδύναμοι μηχανισμοί για να διασφαλίσουν ότι το Σχέδιο θα εφαρμοστεί σε όλες του τις πτυχές και θα δώσει αποτελέσματα.
    Για ανθρώπους που έχουν δουλέψει στη δημόσια διοίκηση, το παρόν Εθνικό Σχέδιο Δράσης φαίνεται σαν ένα από τα πολλά κείμενα δράσεων και στοχοθεσιών που κατά καιρούς υποτίθεται ότι εξειδικεύονται στα διάφορα υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους αλλά τελικά, επειδή λείπει ο κεντρικός στιβαρός συντονισμός, εφαρμόζονται κατά βούληση, αποσπασματικά, συχνά επιλεκτικά και εν μέρει. Ο απολογισμός τους, αν και όποτε γίνει, εμφανίζει τεράστια κενά και ανισοτιμίες, άρα στην πράξη τα σχέδια μένουν κενό γράμμα στα χαρτιά.

  • 7 Νοεμβρίου 2022, 17:55 | Νίκος Μαγκαφώσης

    Σχόλιο
    Η πρόληψη αποτελεί βασικό στοιχείο των εφαρμοζόμενων πολιτικών κατά της κακοποίησης.
    Καταθέτω δυο παρατηρήσεις μια σχετικά με το σχολείο και μια σχετικά με τη λειτουργία συμβουλευτικών κέντρων ανά δήμο.
    1) Σχολικό περιβάλλον, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και εκπαίδευση γονέων.
    Σε όλες τις σχολικές βαθμίδες να υπάρχει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, κατάλληλη για την κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα, ώστε να γίνεται κατανοητή ενδεχόμενη κακοποιητική συμπεριφορά πολλώ δε μάλλον σεξουαλική κακοποίηση, είτε εντός είτε εκτός του οικογενειακού περιβάλλοντος. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα αποτρέψει και παρεκκλίνουσες συμπεριφορές εξουαστικές λογικές που οδηγούν σε βία και κακοποιητικές πράξεις.
    Εκπαίδευση και των γονέων ώστε να μπορούν να συμβουλέψουν τα παιδιά να γνωρίζουν να θέτουν όρια και να διαπαιδαγωγούν στο σεβασμό του άλλου και να μπορούν να αντιληφθούν απευκταίες κακοποιητικές συμπεριφορές και πώς να αντιδράσουν σε τέτοιο ενδεχόμενο.
    Στο σχέδιο δράσης υπάρχει μόνο σαν τίτλος:
    Πολιτική 7:
    Μέτρο 7.1: Σταδιακή εισαγωγή της ενημέρωσης των παιδιών όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης
    Υποβάλλων Φορέας:Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
    Συναρμόδιοι φορείς–
    Έτος υλοποίησης —

    2) Στήριξη σε δημοτικό κοινοτικό επίπεδο με συμβουλευτικά κέντρα / δομές που θα πλαισιώνονται από παιδοψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχιάτρους κ.ά
    Το Μέτρο 1.4: Ενιαίο Πρωτόκολλο για τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών των ΟΤΑ σε όλη τη χώρα (Συμμετοχή στη δημιουργία διακλαδικού και δια-τομεακού πρωτοκόλλου λειτουργίας των κοινωνικών υπηρεσιών)
    Εκτός από το πρωτόκολλο λείπει τελείως αναφορά σε δημιουργία και στελέχωση των απαραίτητων συμβουλευτικών κέντρων στους Δήμους και στις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις.

  • 7 Νοεμβρίου 2022, 17:56 | ΒΑΣΩ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

    Δεν έχει νόημα να εκπονηθεί ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης αποκλειστικά κατά της σεξουαλικής κακοποίησης. Η σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα κομμάτι της γενικότερης κακοποίησης και μάλιστα με πολύ δυσδιάκριτα όρια μέσα στο συνολικό φάσμα των κακοποιητικών συμπεριφορών είτε του οικογενειακού είτε του ευρύτερου περιβάλλοντος.
    Ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα όφειλε να μην αντανακλά μόνον την επικαιρότητα των ημερών, αλλά να την παίρνει ως αφορμή για μία γενικότερη πολιτική προστασίας του παιδιού από την κακοποίηση.
    Ακόμη και ο τρόπος που είναι δομημένο το όλο Σχέδιο και οι Πολιτικές στις οποίες αναφέρεται αποτυπώνουν περισσότερο τη διάθεση να απαλυνθούν οι εντυπώσεις από τα πρόσφατα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης στην κοινή γνώμη παρά να να θέσουν ένα πάγιο και διαρκές σύστημα προστασίας των παιδιών από την κακοποίηση.
    Η έμφαση στη δράση της αστυνομίας κατά των παιδοφιλων, παιδοβιαστών και διακινητών υλικού πορνογραφίας και ο δημόσιος λόγος των αρμοδίων υπέρ της εντατικοποίησης των κατασταλτικών διαδικασιών και αυστηροποίησης των ποινών φαίνεται να επιβάλλονται ως απάντηση στην οργή της κοινής γνώμης κατά των θυτών.
    Η καταστολη και η ποινική τιμωρία δεν αρκούν, μάλιστα διεθνώς είναι παραδεκτό ότι δεν αποτελούν τη λύση. Αυτή εντοπίζεται στην αντιμετώπιση, μέσω συγκεκριμένων δράσεων και πολτικών, όλων των παραγόντων και συνθηκών, μέσα και έξω από την οικογένειας, που καθιστούν εφικτή μια κακοποίηση, ειδικότερα τη σεξουαλική. Και, δυστυχώς, στο παρόν Σχέδιο οι δράσεις αυτές είναι ανεπαρκείς, αποσπασματικές, ασυντόνιστες και εκ προιμίου ατελέσφορες.

  • 6 Νοεμβρίου 2022, 20:04 | Σωτηρία

    2.4 Η παιδοκεντρική προσέγγιση:
    Πιστεύω ότι είναι απαραίτητο να προστεθεί σε ξεχωριστή ενότητα και να εστιάσουμε στη θυματοκεντρική προσέγγιση, πέραν της παιδοκεντρικής, η οποία αναφέρεται ως αναγκαια προσέγγιση σε ολα τα διεθνή και ευρωπαίκά κείμενα με στόχο τη προληψη της δευτερογενούς θυματοποιησης.

    Πολιτική 2: Σχετικά με το Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα ώστε να παρακολουθείται η πορεία κάθε περιστατικού σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας και μετά το πέρας αυτής ώστε να παρέχονται στοιχεία που θα βοηθήσουν στην βελτίωση της υποστήριξης των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης αλλά και πρόληψης της επαναθυματοποίησης.

    Πολιτική 4: Εκπαίδευση Επαγγελματιών
    Το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοικησης υλοποιεί πρόγραμμα ‘Το ανήλικο Θύμα στην Ποινικη Δίκαιοσύνη’ το οποίο θα πρέπει να παρακολουθήσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες και δημόσιοι λειτουργοί.

    Μέτρο 8.3
    Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα που θα εκπονηθούν θα πρέπει να περιλαμβάνουν και δράσεις παρακολούθησης των ανήλικων θυτών αλλά και παρεμβάσεις επανένταξης τους. Για τους λόγους αυτούς θα ήταν σημαντικό να σχεδιαστούν πρωτόκολλα σε διεπιστημονικό πλαίσιο.

    Μέτρο 10.3
    Κατά την επαναληπτική μέτρηση της έκθεσης του παιδικού πληθυσμού της χώρας σε εμπειρίες σεξουαλικής θυματοποίησης θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα επικαιροποιημένο πρωτόκολλο έρευνας και προσαρμοσμένο στις ανάγκες της χώρας και των παιδιών.

    Επίσης θα πρέπει να προβλεφθεί και η αξιολόγηση των δομών φιλοξενίας ανηλίκων μέσα από τα ίδια τα παιδιά που φιλοξενούνται, σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης τους και υποστήριξης τους από τις Δομές μέχρι την ενηλικίωση τους. Θα ήταν χρήσιμο να υπάρχουν και δείκτες αύξησης ή μείωσης της εμφάνισης παραβατικής συμπεριφοράς των παιδιών που φιλοξενούνται στις δομές αυτές, ώστε σε επίπεδο πρόληψης να σχεδιάζονται κατάλληλες παρεμβάσεις. Η αξιολόγηση αυτή θα μπορούσε να διενεργείται από τους Επιμελητές Ανηλίκων. Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει και μια αξιολόγηση του προσωπικού που απασχολείται σε δομές φιλοξενίας ανηλίκων (παιδαγωγούς, ψυχολόγους, κοιν. λειτουργούς, βοηθούς) όσον αφορά την καταλληλόλητα τους και την απόδοση τους στο έργο που τους έχει ανατεθεί.

  • 6 Νοεμβρίου 2022, 19:54 | Μέλος ΔΕΠ

    ΣΧΟΛΙΑ

    • Η παντελής απουσία αναφοράς και μέριμνας για τα ανήλικα θύματα σωματικής κακοποίησης ή/και παραμέλησης. Συχνά οι διαφορετικές μορφές κακοποίησης αλληλο-διαπλέκονται.

    • Δεν προβλέπεται πουθενά η συμμετοχή των παιδιών – θεμελιώδης επιταγή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού- τόσο στη διαμόρφωση του ΕΣΔ όσο και κατά την υλοποίησή του.

    • Η άμεση λειτουργία και των πέντε Αυτοτελών Γραφείων Ανήλικων Θυμάτων «Σπίτι του Παιδιού» (ΣΤΠ), κατά την πρόβλεψη του νομοθέτη και η θεσμοθέτηση στον ΚΠΔ της υποχρεωτικής λήψης της κατάθεσης σε αυτά και όχι στη ΓΑΔΑ, σε άλλα αστυνομικά τμήματα, άλλες δομές ή ΜΚΟ.
    Η άμεση πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων και η αποφυγή της κάκιστης πρακτικής τοποθέτησης ψυχολόγων με συμβάσεις εξαμήνου. Τέτοιες πρακτικές οδηγούν στην αποδυνάμωση και όχι στην ουσιαστική ενδυνάμωση των ΣΤΠ ενώ παράλληλα μπορεί να οδηγήσουν στον επανατραυματισμό του θύματος.
    Η διαρκής εκπαίδευση του συνόλου του επαγγελματιών σε ζητήματα λήψης της δικανικής συνέντευξης και η θεσμοθέτηση της εποπτείας τους, όπως ακριβώς λαμβάνει χώρα διεθνώς στην εν λόγω δομές.
    Η επέκταση της αρμοδιότητας των ΣΤΠ και σε περιπτώσεις σωματικής κακοποίησης. Όμοια και σε περιπτώσεις ανηλίκων που δεν έχουν την ιδιότητα του θύματος αλλά του μάρτυρα τέλεσης εγκλήματος όπως επίσης προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο πολλών ανάλογων δομών διεθνώς.

    • Προβλέπεται «η θέσπιση Ειδικού Ποινικού Μητρώου (Σύμβαση Lanzarote, άρθρο 5) στο οποίο θα καταχωρίζεται κάθε καταδικαστική απόφαση που αφορά αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής με θύματα ανήλικα πρόσωπα και δημιουργείται έτσι όπως αναφέρεται στο ΕΣΔ ένα επιπλέον πλαίσιο ελέγχου επαγγελματιών ή υποψήφιων εργαζομένων ή εθελοντών εργαζομένων που απασχολούνται ή σκοπεύουν να απασχοληθούν σε υπηρεσίες και δομές με παιδιά».
    Δεν προβλέπεται ωστόσο ένα μητρώο εξειδικευμένων σε θέματα κακοποίησης επαγγελματιών, εκπαιδευμένων και πιστοποιημένων ειδικών που μόνο εκείνοι θα μπορούν να δουλέψουν με ανήλικα θύματα γενετήσιας παραβίασης.
    Είναι γνωστό σε όλους το πόσο εύκολα αποκτάται στη χώρα μας- σε πλήρη αντίθεση με τις άλλες- η άδεια άσκησης του επαγγέλματος του Ψυχολόγου. Όμοια το πόσο εύκολα αυτοαποκαλείται κανείς «παιδοψυχολόγος», εγγράφεται στον πίνακα των πραγματογνωμόνων, ασκεί το έργο του τεχνικού συμβούλου, κ.ά. Η εκ νέου εκμετάλλευση (κυρίως οικονομική) και επαναθυματοποίηση του ανήλικου είναι κοινός τόπος. Πώς θα αποφευχθεί αυτό;

    • Προβλέπεται «η ανάπτυξη καθολικών σχημάτων εκπαίδευσης όλων των επαγγελματιών των υπηρεσιών που έρχονται σε επαφή με παιδιά για την πρόληψη, αναγνώριση και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών, καθώς και εγχειρίδια καθοδήγησης αναφορικά με τον εντοπισμό και την διαχείριση των περιστατικών».
    Πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί αυτός ο στόχος. Τι εννοείται εδώ ως εκπαίδευση; Μια ημερίδα, ένα σεμινάριο; Πόσων ωρών; Θα λάβει χώρα μια φορά ή δια βίου; Από ποιους φορείς; Με ποια «εγχειρίδια καθοδήγησης» και με ποιο περιεχόμενο; Υπάρχει μεγάλη απόκλιση στο τι θεωρεί η διεθνής επιστημονική κοινότητα ως «εκπαίδευση επαγγελματιών» και στο τι εννοεί η χώρα μας.

    • Θεσπίζεται «η υποχρέωση όλων των φορέων ιδιωτικών και δημόσιων που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά να αναπτύξουν και να δημοσιοποιήσουν σαφείς πολιτικές παιδικής προστασίας καθώς και να ορίσουν Υπεύθυνο Παιδικής Προστασίας».

    Πώς θα εφαρμοστεί ουσιαστικά αυτή η επιταγή της υποχρέωσης στην πράξη; Και οι εκπαιδευτικοί έχουν την υποχρέωση αναφοράς περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας ήδη από το 2006 (Ν. 3500/2006). Ήταν η νομοθετική αυτή πρόβλεψη αρκετή από μόνη της; Αρκεί διατύπωση καλών προθέσεων;
    Επιπρόσθετα, πώς κατοχυρώνεται η ασφαλής πρόσβαση των παιδιών σε έναν υπεύθυνο ο οποίος εργάζεται στη δομή στην οποία τα ίδια φιλοξενούνται; Μήπως θα έπρεπε να προβλεφθεί ένας εξωτερικός μηχανισμός, ένα «εξωτερικό» πρόσωπο, το οποίο στη συνείδηση του ανήλικου δε συνδέεται με το πλαίσιο φιλοξενίας του και ως εκ τούτου θα μπορέσει ευκολότερα να κάμψει τους όποιους φόβους και αναστολές του για να μιλήσει; Διαφορετικά αποτελεί περισσότερο μια θεωρητική κατασκευή, ένα ευχολόγιο παρά μια πρακτική που μπορεί να επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.

    • «Δημιουργούνται επίσης νέα γραφεία ανηλίκων της ΕΛΑΣ, εξειδικευμένες δομές θεραπείας για παιδιά- θύματα, ενώ ενισχύεται η αναδοχή ως τρόπος φιλοξενίας παιδιών-θυμάτων με ευθύνη των αρμοδίων κατά περίπτωση Υπουργείων. Δημιουργούνται εξειδικευμένα κέντρα παροχής θεραπευτικών υπηρεσιών σε παιδιά-θύματα και στις οικογένειές τους. Επιπλέον, καταρτίζονται ειδικά προγράμματα πρόληψης των υποτροπών για δράστες θύτες (διαφοροποιημένα για ανήλικους και ενήλικους)».
    Πότε, πώς και από ποιους θα υλοποιηθούν; Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, τα παραπάνω θα υλοποιηθούν την επόμενη πενταετία (2022- 2027). Είναι εφικτό;

    • Προβλέπεται «Εθνικός Συντονιστής για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Ανηλίκων». Προτείνεται τη θέση αυτή να έχει ένα Επιστημονικό Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων, του οποίου θα προΐσταται ένας πανεπιστημιακός με σχετικό γνωστικό αντικείμενο, εγνωσμένου κύρους, με πλούσια ερευνητική εμπειρία και διεθνή αναγνώριση.

    • Τα σημαντικά και ιδιαίτερα χρήσιμα εργαλεία τα οποία έχουν αναπτυχθεί από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού χρήζουν επικαιροποίησης καθώς έχουν παρέλθει χρόνια από την κατασκευή τους. Πρέπει να ληφθεί υπόψη η πρόσφατη πλούσια διεθνής βιβλιογραφία. Πέρα ωστόσο από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού θα πρέπει να αξιοποιηθεί ιδιαίτερα η Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» (Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού), το ΕΚΚΑ, τα ΑΕΙ και οι εμπειρογνώμονες της χώρας με σχετικό ή συναφές γνωστικό αντικείμενο.

  • 6 Νοεμβρίου 2022, 10:36 | Vana Papakitsou

    Είναι πολύ σημαντική η εκπόνηση και η υλοποίηση αυτού του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την προστασία των παιδιών! Είναι σημαντικό να υπάρχει μια δράση για την πρόληψη της κακοποίησης των παιδιών, την προστασία τους και γενικότερα την αντιμετώπιση του φαινομένου. Η αξία του Σχεδίου Δράσης κρίνω ότι είναι πολύ σημαντική και ωφέλιμη τόσο για τους ίδιους τους ανήλικους, όσο και για τον τρόπο με τον οποίο θα κινητοποιηθούν οι θεσμοί και η κοινωνία για την εξάλειψη του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών.
    Παρακάτω παρατίθενται κάποια σχόλια επί του σχεδίου:

    1. Καθώς αναφέρεται η παιδοκεντρική προσέγγιση, η οποία θα διέπεται από το σεβασμό, την ευαισθησία και την υποστήριξη του παιδιού, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι προσεγγίσεις την θυματολογίας και των ζητημάτων πρόληψης της δευτερογενούς θυματοποίησης του παιδιού από τις αρχές.

    2. Η θέση του Εθνικού Συντονιστή για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Ανηλίκων θα πρέπει να καλυφθεί από έναν εμπειρογνώμων, με βαθιά γνώση των ζητημάτων της κακοποίησης και της εκμετάλλευσης ανηλίκων, ο οποίος θα συνδράμει σημαντικά στην ενίσχυση της δράσης και την προστασία των παιδιών.

    3. Μέτρα 8.3 και 8.4: τα θεραπευτικά πρωτόκολλα θα πρέπει να είναι υπό την αιγίδα μιας διεπιστημονικής ομάδας, οργανισμού ή φορέα που θα είναι αρμόδιος για την παρακολούθηση των θυτών, την αποτροπή της υποτροπής και τη σταδιακή ενσωμάτωσή του στην κοινωνία.

    4. Μέτρο 10.1: η ενσωμάτωση θεματικών που σχετίζονται με την πρόληψη και
    αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών θα πρέπει να υπάρχουν και σε προπτυχιακά προγράμματα καθώς δεν πρέπει να αφορά μόνο μια εξειδικευμένη γνώση που παρέχεται σε μεταπτυχιακού επιπέδου σπουδές.

    5. Μέτρο 10.3: πράγματι θα πρέπει να υπάρχουν επικαιροποιημένα ερευνητικά δεδομένα. Αλλά θα πρέπει να εκπονηθεί μια νέα έρευνα από έμπειρους ερευνητικές και ακαδημαϊκούς, με βαθιά γνώση των ζητημάτων αυτών, με εμπειρία ερευνητική και με γνωστικά αντικείμενα συναφή που αφορούν την κακοποίηση παιδιών, ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας, προστασίας ανηλίκων και θυματοποίησης τους.

  • 4 Νοεμβρίου 2022, 22:36 | Christos

    Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και εναρμονισμένο με τη διεθνή εμπειρία και τις κατευθυντήριες γραμμές των διεθνών και ευρωπαϊκών οδηγιών. Εύχομαι να αποτελέσει το έναυσμα για μια ολιστική προσέγγιση του φαινόμενου.
    Ακολουθούν σχόλια που αφορούν σε προτάσεις επί του συγκεκριμένου σχεδίου:
    -το Εθνικό Σχέδιο Δράσης στηρίζεται σε μια ψυχιατρικοποιημένη προσέγγιση, μολονότι το εν λόγω φαινόμενο είναι, πρωτίστως, κοινωνικό. Επομένως, είναι αναγκαία η συμπερίληψη κοινωνιολογικών, εγκληματολογικών και θυματολογικών προσεγγίσεων στο πλαίσιο των δράσεων που προτείνονται, στις οποίες θα χρειαστεί να συγκροτηθεί μια διεπιστημονική ομάδα από ακαδημαϊκούς, επιστημόνισσες-επιστήμονες και ερευνήτριες/ερευνητές, και να ακολουθηθεί μια ολιστική προσέγγιση.
    – Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, αναφέρονται παλαιότερα στοιχεία ερευνών, οι οποίες έχουν ποικίλους μεθοδολογικούς περιορισμούς, επομένως δεν αξιοποιούν τις σύγχρονες πολυμεθοδοδικές προσεγγίσεις κοινωνικής έρευνας. Το ανωτέρω είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, εάν λάβουμε υπόψη ότι ένας μεγάλο μέρος παραμένει στο σκοτεινό αριθμό της παιδικής κακοποίησης-εκμετάλλευσης.
    – Όσον αφορά στην ΕΝΟΤΗΤΑ Γ’ «Διακυβέρνηση, Παρακολούθηση και Χρονοδιάγραμμα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης» – 1. Διακυβέρνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, η/ο Εθνική/Εθνικός Συντονίστρια/Συντονιστής πρέπει να είναι ακαδημαϊκό πρόσωπο εγνωσμένου κύρους στην Ελλάδα και διεθνώς με συναφή εμπειρία.
    – Όσον αφορά στο 2.4., σημαντική κρίνεται η συμπερίληψη της θυματοκεντρικής προσέγγισης βάσει των σύγχρονων εγκληματολογικών και θυματολογικών θεωριών και ερευνών, καθώς επίσης και του πλαισίου που ακολουθούν Ευρωπαϊκοί και Διεθνείς οργανισμοί. Βάσει του ανωτέρω, θα ενισχυθεί, μεταξύ άλλων, η πρόληψη της δευτερογενούς θυματοποίησης και η προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών. Όσον αφορά στις «ειδικές κατηγορίες», όπως για παράδειγμα παιδία που έχουν βιώσει μορφές κακοποίησης – εκμετάλλευσης και προέρχονται από διαφορετικό πολιτισμικό πλαίσιο (ενδεικτικά μέτρα 1.2., 4.6., 4.7., 5.4., 8.15), τα οποία παραμένουν «μη ορατά», είναι σημαντική η εφαρμογή του σχεδίου στην πράξη.
    – Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, διαπερνάται από μια λογική που στρέφει το ενδιαφέρον σχεδόν αποκλειστικά στα παραδοσιακά εγκλήματα. Επομένως, σημαντική κρίνεται η συμπερίληψη μορφών οργανωμένης εγκληματικής δραστηριότητας με έμφαση στην κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων. Επιπροσθέτως, τα εν λόγω φαινόμενα μετασχηματίζονται στην παγκοσμιοποιημένη συνθήκη, επομένως ζητήματα όπως αυτό της εργασίας ανηλίκων (μέτρο 11.4) χρειάζεται να επανεξεταστούν, ιδιαιτέρως όταν αυτά συνδέονται με τη διεθνική εμπορία και εκμετάλλευση (και) ανηλίκων. Παρομοίως, ο μετασχηματισμός των εν λόγω φαινομένων στην ψηφιακή συνθήκη προσεγγίζεται πολύ περιορισμένα, παρόλο που αποτελεί μια κεντρική πτυχή αυτού του σύνθετου κοινωνικού φαινομένου.

  • 4 Νοεμβρίου 2022, 09:44 | Γιώργος Καρβελάς

    Στο αρθ. 69 του νόμου 4478/2017 «ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2012/29/ΕΕ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΠΙΣΗ ΕΛΑΧΙΣΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ, ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ – ΠΛΑΙΣΙΟ 2001/220/ΔΕΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ», γίνεται αναφορά στη χρήση ηλεκτρονικού οπτικοακουστικού μέσου (βιντεοσκόπιση) της κατάθεση του ανήλικου θύματος -παράλληλα με την έγγραφη κατάθεση- με σκοπό την αποφυγή πολλαπλών καταθέσεων και εξ’ αυτού, δευτερογενούς θυματοποίησης. Η πολύ σωστή αυτή διάταξη έχει καρκινοβατήσει είτε γιατί δεν υπήρχαν οι κατάλληλοι χώροι με τον εξοπλισμό, είτε και σε εκείνους που είχαν την δυνατότητα, δεν γινόταν χρήση των ηλεκτρονικών μέσων καταγραφής λόγω ασάφειας σχετικά με την χρήση του αρχείου της καταγραφής.
    Ο Άρειος Πάγος με την Υπ. Αρ. Γνωμοδότηση 1/26-1-2021 απεφάνθη ότι το αρχείο καταγραφή θα ενσωματώνεται όπως και οι έγγραφες καταθέσεις εντός των δικογραφιών με δικαίωμα λήψης του βιντεοσκοπούμε νου υλικού από τους έχοντες το δικαίωμα πρόσβασης στη δικογραφία.
    Θεωρώ ότι στο πλαίσιο των προβλέψεων του Εθνικού Σχεδίου θα πρέπει νομοθετικά να διαφοροποιηθεί η κατάληξη αυτής της τόσο ευαίσθητης -σπαρακτικής πολλές φορές- καταγραφής των θυμάτων. Δεν πρέπει να έχουν πρόσβαση τόσα πολλά άτομα -πρόσφατη η απαράδεκτη με λεπτομέρειες διαρροή της κατάθεσης της 12χρονης- που ίσως όχι σε πρώτη φάση, όταν είναι σε εξέλιξη η έρευνα, αλλά αργότερα όταν ο έλεγχος ατονήσει, να βρεθούν στα σκοτεινά δίκτυα του διαδικτύου ως ακόμα μίας πηγής διαστροφής παιδόφιλων.
    Τα αρχεία αυτά δεν πρέπει να εντάσσονται μέσα σε δικογραφίες, σαφέστατα να έχουν πρόσβαση μόνο οπτική δικηγόροι ή τεχνικοί σύμβουλοι -ψυχολόγοι- όχι όμως κατοχή αυτού του υλικού. Επίσης μετά το τέλος όλης της δικαστικής διαδρομής τα αρχεία αυτά πρέπει να καταστρέφονται με ευθύνη των Δικαστικών Αρχών.

  • 3 Νοεμβρίου 2022, 23:25 | ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

    Ενα φαινομενο που θα ηθελα να αναδειξω ειναι αυτο το των ψευδων καταγγελιων περι σεξουαλικης κακοποιησης των τεκνων. Κατηγοριες που εκτοξευει ο ενας γονεας εναντι του αλλου συνεπικουρουμενος απο ταχα «επιστημονικες γνωματευσεις» που δινουν ψυχολογοι ελαφρα την καρδια. Κατηγοριες που εκτοξευονται πολλες φορες και προς το οικογενειακο περιβαλλον του εταιρου γονεα με σκοπο την πληρη μονοπλευρη αποκοπη του τεκνου απο τον ενα γονεα τους συγγενεις αυτου. Και ενω θα περιμενε κανεις την ταχυτατη διερευνηση απο τη δικαιοσυνη αυτων των καταγγελιων δυστυχως αυτες οι υποθεσεις «βαλτωνουν» για χρονια. Κοβεται η επικοινωνια με τον κατηγορουμενο γονεα, τα παιδια αποξενωνονται και υποβαλλονται σε ψυχολογικη κακοποιηση, και ο κατηγορορουμενος γονεας απο τη μια στιγμη στην αλλη μπορει να βρεθει αντιμετωπος με κατηγοριες κακουργηματικου χαρακτηρα. Πρεπει να υπαρξει κρατικη μεριμνα για αμεση και αποτελεσματικη εξεταση ολων αυτων των καταγγελιων. Τελειται ενα έγκλημα. Ανθρωποι αθωοι να κατηγορουνται για το ειδεχθεστερο των εγκληματων και να μην μπορουν να αντιδρασουν.

  • 3 Νοεμβρίου 2022, 12:48 | Savvas Kalokairinos

    Θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχουν κοινωνικοί λειτουργοί στα σχολεία και στις σχολικές μονάδες ώστε να υπάρχει monitoring και evaluation στα περιστατικά που προκύπτουν και να υπάρχουν συνεχώς workshops από τους ειδικούς σε εκπαιδευτικούς και δασκάλους αλλά και στα παιδιά για την παιδική προστασία. Ακόμη θα πρέπει να υπάρξει ενιαία εφαρμογή του πλαισίου παιδικής προστασίας με εκπαιδεύσεις των δικαστικών λειτουργών της χώρας και των εισαγγελέων στο θέμα και τέλος να γίνονται γνωστά στα παιδιά οι έννοιες του σώματος, της αυτοδιάθεσης, των ορίων, και το πλέγμα τωου πού μπορούν να καταγγείλλουν περιστατικά βάις ή κακοποίησης τόσο για τους ίδιους όσο και για φίλους.

  • 3 Νοεμβρίου 2022, 08:44 | ΧΡΥΣΑ ΜΠΟΤΣΗ

    Νομιζω οτι το ΕΣΔ προστασίας των παιδιων απο τη σεξουαλικη κακοποιηση και την εκμεταλλευση ειναι σαφώς αναγκαίο και οφείλει να ειναι μερος ΕΣΔ για τη σεξουαλικη κακοποίηση οπου θα αντιμετωπιζεται και παρακολουθείτια και και καταγράφεται και η έμφυλη βια έναντι ενηλίκων. Η διακινηση και εμπορία ανθρώπων που μπορεί να περιλαμβανει και τη σεξουαλικη κακοποιηση ειναι ενα διαφορετικό αντικείμενο για το οποιο η πολιτεία ηδη έχει εκπονήσει σχετικο ΕΣΔ.
    Σχετική προσπάθεια για την ιατρική αντιμετώπιση του φαινομένου εχει γίνει ηδη με αφορμή το προσφυγικό/μεταναστευτικό και το υλικό βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥhttps://eody.gov.gr/philos-start/philos-enimerotiko-yliko-2/ Οπου περιγράφονται οι διαδικασίες και προτείνεται φόρμα καταγραφής που περιγράφει και την κλινική εξέταση του παιδιου.
    Παρα την προσπάθεια και το γεγονός οτι το υλικό υιοθετήθηκε και απο το UNFPA και εγινε κοινη έκδοση με το τοτε ΚΕΕΛΠΝΟ, δεν υπήρξε προωθηση του αντικειμένου απο το ΥΥγείας και σαφής είναι η έλλειψη εκπαιδευσης και αγνοιας διαδικασιών, ιατρικών και νομικών, του υγειονομικου προσωπικού. Η εκπαιδευση οφείλει να είναι επαναλαμβανόμενη κ συνεχής ενώ σαφής είναι και η ανάγκη ύπαρξης ομάδων για το θέμα στα νοσοκομεία αλλα και η αλληλεπίδραση τους υπο συγκεκριμμένο πλαίσιο με την αστυνομία.
    Να αναφερω απο τη δικη μου εμπειρια οτι απο τα 52 περιστατικά έμφυλης βιας που αντιμετώπισα το 2021 στη ΜΕΛ του νοσοκομείου Α.Συγγρός μονον μια γυναικα κατηγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία καθως δεν υπάρχει υποστηρικτικό δίκτυο. Ελπιζω το ΕΣΔ να λειτουργήσει με γνώμονα και την ανάγκη στέλεχωσης και εκπαιδευσης, αλλιώς θα μεινει αλλο ένα ΕΣΔ αναρτημένο. Σαφως για τις δράσεις που περιγράφονται πρεπει να αναφέρεται η χρηματοδοτηση αλλιως ειναι ευχολογιο

  • 2 Νοεμβρίου 2022, 19:08 | Νικολαος

    Ενα τεραστιο θεμα που αφορα την παιδικη κακοποιηση ειναι η μαστιγα των ψευδων κατηγοριων απο γονεις που επιθυμουν να απομακρυνουν τα παιδια απο τον γονεα που δεν εχει την επιμελεια.κατηγορουνται αθωοι ανθρωποι για σεξουαλικη κακοποιηση στα ιδια τους τα παιδια μεσω ψευδων εκθεσεων απο ψυχολογους οπου δεν τους διορισε εισαγγελεας ή ανακριτης ως πραγματογνωμονες με αποτελεσμα να αφαιρειται η επικοινωνια με τα τεκνα ακομα κ η μεριμνα.η καθυστερηση της δικαιοσυνης ετσι ωστε να διαλευκανθει η καθε ψευδης κατηγορια ειναι τεραστια με πρωτο θυμα τα ιδια τα παιδια οπου υποβαλλονται σε πραγματογνωμοσυνες εχοντας υποβολιμα κακοποιηθει απο ψυχολογους.υποθεσεις οπου φαινεται η κακοποιηση των παιδιων σε νηπιακη ηλικια και μεγαλυτερα απασχολουν καθημερινα τα δικαστηρια σε ολη τη χωρα και σερνουν γονεις και ανιοντες σε εναν ατελειωτο γολγοθα με πρωτο θυμα τα παιδια.
    Απασχολουν ηδη και τον αρειο παγο οι ψευδεις κατηγοριες για ασελγεια σε ανηλικα παιδια και τα ευρωπαικα δικαστηρια.
    Οι ποινες θα πρεπει να γινουν παραδειγματικες σε γονεις,δικηγορους και ψυχολογους που φροντιζουν να διαιωνιζεται αυτη η μαστιγα.
    Φροντιστε επιτελους για τα παιδια ετσι ωστε να εχουμε μια υγιη κοινωνια στο μελλον και να μην κατηγορουνται ανευ λογου γονεις κανοντας πιο δυσκολο ετσι το εργο στην ανευρεση των πραγματικων ασελγων κ κακοποιημενων παιδιων.

  • 2 Νοεμβρίου 2022, 14:06 | Vicky

    Συγχαρητήρια για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης σε αυτό το κοινωνικό φαινόμενο! Μακάρι αυτό το σχέδιο να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου εθνικού σχεδίου για την πρόληψη της βίας σε όλες τις μορφές της, ενδοοικογενειακή, σχολική, κοινωνική, αθλητική, και εν γένει της βίας κατά των παιδιών, των γυναικών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Σε αυτή την προοπτική, θα υπάρχει μια ‘εθνική ομπρέλλα’ για την πρόληψη της βίας στη χώρα και θα έχει μέγιστη επίδραση και ωφέλιμα αποτελέσματα σε βάθος χρόνου. Μια παρόμοια πολιτική αποτελεί την βέλτιστη αντεγκληματική πολιτική επίσης.
    Επι του συγκεκριμένου σχεδίου, οι εξής παρατηρήσεις/προτάσεις:
    α. να ενισχυθεί η διεπιστημονική προσέγγιση, με δεδομένο ότι σε πολλές δράσεις του ΕΣΔ παρατηρείται μια ‘ψυχιατρική προσέγγιση’, ενώ το πρόβλημα της κακοποίησης είναι πρωτίστως κοινωνικό και πολιτισμικό. Ο υπερτονισμός αυτής της προσέγγισης και η ανάληψη τόσων δράσεων στην εφαρμογή του σχεδίου από το Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού (που αποτελεί ερευνητικό φορέα και όχι φορέα παροχής υπηρεσιών) δεν συμβάλλει στην αξιοποίηση των εμπειρογνωμόνων, των ακαδημαϊκών και των ερευνητών με συναφή εμπειρία στη χώρα. Προτείνεται η ενεργή εμπλοκή των ακαδημαϊκών και ερευνητών της χώρας που έχουν συναφές γνωστικό αντικείμενο, τεχνογνωσία και ερευνητική εμπειρία στην υλοποίηση των ερευνητικών δράσεων (σύσταση διεπιστημονικής ομάδας που θα καθορίσει τις ερευνητικές προτεραιότητες, με επικαιροποιημένα μεθοδολογικά εργαλεία, προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα, αντί της επανάληψης έρευνας που έγινε προ δεκαετίας με έντονο ψυχιατρικό υπόβαθρο),
    β. η διαδικτυακή σεξουαλική βία κατά των παιδιών δεν περιλαμβάνεται εξισορροπημένα στο ΕΣΔ συγκριτικά με τη διαπροσωπική σεξουαλική βία. Όταν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί αναγνωρίζουν τη ‘μετατόπιση’ της σεξουαλικής βίας από το φυσικό στο διαδικτυακό περιβάλλον και τη δραματική αύξηση της τελευταίας, το ΕΣΔ φαίνεται ‘παρωχημένο’ στο βαθμό που αναφέρει τη διαδικτυακή βία σε ελάχιστα σημεία. Προτείνεται ο εμπλουτισμός του σχεδίου σε όλα τα σημεία και επικαιροποίηση των δράσεων ώστε να συμπεριληφθεί η διαδικτυακή βία αναλόγως,
    γ. Η ενίσχυση της έρευνας στη θεματική της σεξουαλικής κακοποίησης των ανηλίκων και την πρόληψη της βίας είναι θετικό σημείο του ΕΣΔ. Ωστόσο, επειδή δεν υπάρχουν αντίστοιχα τμήματα στα ΑΕΙ της χώρας, αλλά μέλη ΔΕΠ με παρεμφερή αντικείμενα, προτείνεται η δημιουργία δικτύου εμπειρογνωμόνων πανεπιστημιακών αντί του δικτύου τμημάτων ΑΕΙ. Εναλλακτικά, η παροχή κινήτρων στα ΑΕΙ για την ενίσχυση της έρευνας σε παρόμοιες με το ΕΣΔ θεματικές,
    δ. Ο συντονισμός του ΕΣΔ περιγράφεται ορθά και φαίνεται αποτελεσματικός με τη συνεργασία των συναρμόδιων υπουργείων. Η θέση του Εθνικού Συντονιστή είναι καίρια και σημαντική για τη χώρα, καθώς επιβλέπει την εφαρμογή του ΕΣΔ στο εσωτερικό της χώρας και αναφέρεται στον Ευρωπαίο Επίτροπο και σε άλλα διεθνή όργανα (περιοδικές εκθέσεις -review- στον ΟΗΕ, τη UNICEF, τον OSCE κ.α.). Αρα, η θέση αυτή είναι αναγκαίο να στελεχωθεί από πανεπιστημιακό εμπειρογνώμονα διεθνούς κύρους με υψηλή θεωρητική κατάρτιση, ερευνητική εμπειρία και διεθνές κύρος. Ισως να επικουρείται και από ένα ολιγομελές συμβούλιο εμπειρογνωμόνων για να επιτευχθεί η ολιστική διεπιστημονική προσέγγιση εντός και εκτός Ελλαδας. Το ΕΣΔ προϋποθέτει την άμεση εμπλοκή των συναρμόδιων υπουργείων για την αποτελεσματική εφαρμογή του, αλλά δεν είναι σωστό να αποτελέσει μια θέση για οποιονδήποτε πολιτικό (που θα αλλάζει με καθε αλλαγή της κυβέρνησης) που θα εξασφαλίζει την προβολή του -δυστυχώς- στο όνομα των θυμάτων.

  • 2 Νοεμβρίου 2022, 08:00 | Χρυσούλα Τ.

    Στον τομέα της πρόληψης και διαχείρισης περιστατικών παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις ,κενά και αδιέξοδα ,στην χώρα μας.

    Η πολιτεία πρέπει να δράσει επιτέλους και να δημιουργήσει ένα ενιαίο και αποτελεσματικά κατοχυρωμένο σύστημα παιδικής προστασίας καταφεύγοντας στα εξής μέτρα:

    1. Να εφαρμόσει στην πράξη τον Νόμο του 2447/1996 , στελεχώνοντας τις κοινωνικές υπηρεσίες των Πρωτοδικείων της Χώρας με κοινωνικούς λειτουργούς με σκοπό την διενέργεια κοινωνικών ερευνών

    2. Να χρηματοδοτήσει από τον κρατικό προϋπολογισμό κρατικές υπηρεσίες και υποδομές σε Δήμο και κοινότητα, για την πρόληψη του φαινομένου της έμφυλης βίας και τη στήριξη των θυμάτων και παιδιών, επαρκώς στελεχωμένες με κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, νομικούς . Οι Υπηρεσίες αυτές να έχουν συγκεκριμένα καθήκοντα και αρμοδιότητες , το προσωπικό τους να έχει την απαραίτητη εξειδίκευση και γνώσεις και να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες.

    3. Οι κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων να αναλάβουν την οικονομική και ψυχολογική στήριξη των οικογενειών

    4. Να στελεχώσει κάθε σχολείο με κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους καθώς επίσης και να αναβαθμίσει τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας

    5. Να λειτουργήσουν πλήρως τα Αυτοτελή Γραφεία Ανήλικων Θυμάτων ‘Σπίτια του Παιδιού’, δομές εξειδικευμένες και ειδικά στελεχωμένες για τη δικανική εξέταση των ανήλικων θυμάτων κακοποίησης και σεξουαλικής βίας. Επίσης, να θεσμοθετηθούν οι βασικές αρχές και πρακτικές μιας φιλικής προς τα παιδιά δικαιοσύνης οι οποίες πλέον εφαρμόζονται σε πλήθος αναπτυγμένων χωρών.

    6. Να προωθήσει την πρόσληψη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα αστυνομικά τμήματα και να αυξήσει τα γραφεία ενδοοικογενειακής βίας

    7. Να αποφεύγεται και να τιμωρείται με κάθε τρόπο η ηδονοβλεπτική έκθεση των υποθέσεων των παιδιών στο πανελλήνιο από τα ΜΜΕ

    8. Να διενεργηθούν και στην Ελλάδα ευρείες επιδημιολογικές μελέτες για το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης, τα αποτελέσματα των οποίων να μπορούν να συγκριθούν με αυτά της υπάρχουσας βιβλιογραφίας ώστε να υλοποιηθούν κατάλληλες παρεμβάσεις στον τομέα της πρόληψης και της αντιμετώπισης του προβλήματος.

  • 31 Οκτωβρίου 2022, 21:25 | Βασια Παπαδημητριου

    Αυτο που θα πρεπει να διορθωθει ΑΜΕΣΑ οσον αφορα τις ποινες για τα εγκληματα της κακοποίησης και σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων παιδιών, ειναι ο τροπος με τον οποιο επιβαλλονται και εκτιονται οι ποινες.
    – ΚΑΜΙΑ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ποινης να μη γινεται δεκτη, οταν προκειται για καταδικασμενο για σοβαρα σεξουαλικα εγκληματα κατα ανηλικων και για κανενα λογο.
    – Να ειναι πολυ αυστηρες οι διαταξεις που αφορουν τη μειωση της επιβληθεισας ποινης μετα την παρελευση ορισμενου χρονικου διαστηματος (να μη μειωνονται δλδ στο ημισυ η στο ενα τριτο(!) οι ποινες. Για τετοιου ειδους εγκληματα να ειναι ελαχιστοι οι λογοι για τους οποιους μια ποινη μπορει να μειωθει.
    Για να μη βλεπουμε παιδοβιαστες καταδικασμενους σε 15 και 25 χρονια φυλακισης να βγαινουν μετα απο 3 η 5 χρονια! Να μη βλεπουμε να κυκλοφορουν ελευθεροι καταδικασμενοι παιδοφιλοι και βιαστες ανηλικων με αναστολη μεχρι να εκδικαστει η υποθεση τους σε δευτερο βαθμο.

  • 31 Οκτωβρίου 2022, 09:03 | Βασίλης

    Οι ποινές χάδι θα πρέπει να επανεξεταστούν ΑΜΕΣΑ.

  • 30 Οκτωβρίου 2022, 09:33 | Panos

    Πολύ σημαντική πρωτοβουλία για την αναβάθμιση της κακοποίησης και σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ανηλίκων παιδιών. Δυστυχώς τα περιστατικά καθημερινώς αναδεικνύονται και με προβληματίζει πάρα πολύ γιατί έχω και εγώ παιδιά. Προτείνω να υπάρχει μία διαδικτυακή επικοινωνία με κάποιον φορέα όπου να αναφέρει το πρόβλημά του ο παθών. Μία τηλεφωνική άμεση γραμμή. Ειδικός παιδοψυχολόγος να επισκέπτεται τα σχολεία και να κάνει συνεδρίες.
    Οι γονείς να είναι υποχρεωμένοι με νομοθετική πρωτοβουλία να παίρνουν το παιδί τους στον γιατρό και ΝΑ ΤΟ εξετάζουν οι γιατροί αν υπάρχει σεξουαλική κακοποίηση. Όπως μας υποχρεώνουν να βάλουμε εμβόλια για διάφορες αρρώστιες .έτσι νομίζω ότι πρέπει να γίνει υποχρεωτικό να επισκέπτονται τα ανήλικα παιδιά μαζί με τους γονείς τους έναν γιατρό που να το εξετάζει αν είναι κακοποιημένο το παιδί. Ξέρω είναι σκληρό αυτό αλλά ίσως με αυτό τον τρόπο βγούνε κι άλλα πράγματα κακοποίησης ανηλίκων. Τώρα αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί μέχρι την πρωτοβάθμια εκπαίδευση .Αν και θα προτείνω και μέχρι και το γυμνάσιο. Το να ελέγχει ένας γιατρός τα γεννητικά όργανα των παιδιών και να διαπιστώνει Και διάφορες λοιμώξεις, ή κακοποίηση , νομίζω δεν είναι κακό να γίνει υποχρεωτικό.
    ***Επίσης αυτά τα καθάρματα που έχουνε βλέψεις να κακοποιούν ανήλικα τέκνα θα πρέπει να γίνει πιο αυστηρό το νομοθετικό Πλαίσιο και όταν συλλαμβάνονται να βγαίνουν οι φωτογραφίες τους στη δημοσιότητα.
    ***Επίσης κάτι πολύ σκληρό για έναν παιδεραστή .να υπάρχει μία ειδική ποινή πού να του κάνει μία ιατρική επέμβαση στο γεννητικό του όργανο ώστε να μην μπορεί να ξανά συνευρεθεί για πάντα. Να τον κάνει ανίκανο.

  • 28 Οκτωβρίου 2022, 14:25 | Basiliy

    Bravo

Σχόλια