Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου:
α) Εσωτερική κοινή γνώμη είναι η συλλογική γνώμη του ελληνικού λαού σε θέματα δημόσιου χαρακτήρα, τα οποία χρήζουν αποφάσεων και δράσεων.
β) Διεθνής κοινή γνώμη είναι η συλλογική γνώμη λαών άλλων χωρών και της διεθνούς κοινότητας σε θέματα δημόσιου και διεθνούς χαρακτήρα, τα οποία χρήζουν αποφάσεων και δράσεων.
γ) προβολή της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό είναι η προώθηση και ανάδειξη των ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών της ελληνικής κοινωνίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώπιον της διεθνούς κοινής γνώμης.
δ) Εσωτερική πολιτική ενημέρωση είναι η ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών για τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
ε) Επικοινωνιακή διπλωματία είναι ο μηχανισμός, με τον οποίο επιδιώκεται α) η προβολή της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό με τη χρήση νεωτερικών και εξειδικευμένων τεχνικών πολιτικής επικοινωνίας και β) η αμοιβαία κατανόηση του ελληνικού λαού με λαούς άλλων κρατών για κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος.
στ) Δημόσια διπλωματία είναι η διαδικασία επικοινωνίας της κυβέρνησης με την κοινή γνώμη άλλων κρατών, προκειμένου να καταστούν κατανοητά οι ιδέες και τα ιδανικά, οι θεσμοί και ο πολιτισμός, οι εθνικές επιδιώξεις και οι τρέχουσες πολιτικές του ελληνικού κράτους. Σκοπός της δημόσιας διπλωματίας είναι η αμοιβαία κατανόηση του ελληνικού λαού με τους λαούς άλλων κρατών.
ζ) Διπλωματία των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι όλες οι πτυχές της επικοινωνιακής διπλωματίας, στις οποίες εμπλέκονται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
η) Δημοσιογραφική διαμεσολάβηση είναι η μεσολάβηση δημοσιογράφων για τη διεξαγωγή διεθνών διαπραγματεύσεων.
θ) Ρύθμιση και εποπτεία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης είναι η υπαγωγή της οργάνωσης και λειτουργίας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σε κανόνες δημοσίου δικαίου προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος σύμφωνα με τους ορισμούς του Συντάγματος και η σχετική άσκηση ελέγχου νομιμότητας.
ι) Ρύθμιση και εποπτεία της κρατικής διαφήμισης είναι η υπαγωγή των διαφημιστικών προγραμμάτων και δράσεων των κρατικών φορέων σε κανόνες δημοσίου δικαίου προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος σύμφωνα με τους ορισμούς του Συντάγματος καθώς και ο συντονισμός και ο έλεγχος αυτών ως προς το επικοινωνιακό τους περιεχόμενο.
ια) στρατηγικό σχέδιο είναι η κανονιστική κυβερνητική πράξη, με την οποία καθορίζονται οι στρατηγικοί στόχοι, οι κατευθυντήριες γραμμές και η κατανομή πόρων για την υλοποίηση της εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής.
ιβ) Οπτικοακουστικό υλικό είναι η επί κάθε μέσου εγγραφή και καταγραφή ήχου ή ήχων (μονού ή πολλαπλών), με ή χωρίς άλλου τύπου συνοδευτικά δεδομένα, ή κινούμενων εικόνων, με ή χωρίς συνοδεύοντα ήχο ή άλλου τύπου συνοδευτικά δεδομένα, καθώς και οι πάσης φύσεως πληροφορίες που περιγράφουν με ακρίβεια το υλικό (μετα-δεδομένα περιγραφής) ή υποστηρίζουν τη διαχείριση του υλικού (μετα-δεδομένα διαχείρισης) ή περιγράφουν σε βάθος τη δομή του υλικού (μετα-δεδομένα δομής).
ιγ) αρχείο οπτικοακουστικών μέσων είναι το σύνολο του οπτικοακουστικού υλικού, το οποίο παράγεται οργανικά ή συσσωρεύεται και χρησιμοποιείται από συγκεκριμένο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή φορέα κατά τη διάρκεια άσκησης των δραστηριοτήτων και λειτουργιών του.
ιδ) ψηφιακή τεχνολογία είναι ο τομέας επιστημονικής ή τεχνικής γνώσης, ο οποίος αφορά στην κατασκευή και πρακτική χρήση ψηφιακών ή υπολογιστικών συσκευών, μεθόδων και συστημάτων
ιε) ψηφιακή προβολή είναι η προώθηση και ανάδειξη μέσω του διαδικτύου και της ψηφιακής τεχνολογίας της ιστορίας, της φυσιογνωμίας, των θέσεων, των απόψεων, των προϊόντων, των υπηρεσιών και της εν γένει εικόνας ενός ή περισσοτέρων προσώπων ή φορέων ή συλλογικών υποκειμένων.
ιστ) Επιχείρηση Ηλεκτρονικών Μέσων Ενημέρωσης είναι η με οποιαδήποτε νομική μορφή επιχείρηση κοινωφελούς ή κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η οποία αναπτύσσει δραστηριότητα στην Ελλάδα σχετική, εν μέρει ή εν όλω, με α) την έκδοση σε ηλεκτρονική μορφή εφημερίδων, περιοδικών και λοιπών εντύπων, που περιέχουν επίκαιρη ύλη ενημερωτικού ή πολιτικού ή οικονομικού ή κοινωνικού ή πολιτιστικού ή αθλητικού ή γενικότερου χαρακτήρα, που εκδίδονται, διανέμονται και τίθενται στη διάθεση του κοινού με ή χωρίς αντάλλαγμα ή β) την παροχή μέσω του διαδικτύου υπηρεσιών γραπτού λόγου ή/και οπτικοακουστικού περιεχομένου, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές έχουν επίκαιρο ενημερωτικό ή ψυχαγωγικό χαρακτήρα και περιλαμβάνουν ιδίως την καταγραφή και δημοσίευση ειδήσεων για πολιτικά ή κοινωνικά ή πολιτιστικά ή αθλητικά ή οικονομικά γεγονότα και εκδηλώσεις, καθώς και σχετικών άρθρων, σχολίων, συνεντεύξεων ή συζητήσεων.
Από πλευράς Ένωσης Διπλωματικών Υπαλλήλων (ΕΔΥ) έχουμε τα εξής σχόλια επί του σχεδίου νόμου.
Α. ΓΕΝΙΚΑ
Το ανωτέρω σχέδιο νόμου προβλέπει μίαν γιγάντωση του υφιστάμενου συστήματος της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, με δομές που αντιγράφουν εν πολλοίς την υφιστάμενη εκπροσώπηση της Εξωτερικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών, εις βάρος των αρμοδιοτήτων του, αμφισβητώντας τον συντονιστικό του ρόλο και θέτοντας ως εκ τούτου σε κίνδυνο την ενιαία έκφραση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Πέραν αυτών νεολογισμοί του τύπου «επικοινωνιακή διπλωματία» σε αντίθεση με καθιερωμένους όρους όπως «δημόσια διπλωματία» συσκοτίζουν και συγχέουν τα θέματα. Τέλος, το αίτημα τόσο του κλάδου των Συμβούλων και Γραμματέων Επικοινωνίας, που έχει ευρεία υποστήριξη στο ΥΠΕΞ, για υπαγωγή στο ΥΠΕΞ δεν ευρίσκει καμία έκφραση.
Β. ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΤΑ ΑΡΘΡΟ
1. Επικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 του σχεδίου νόμου η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας ασκεί εποπτεία, μεταξύ άλλων, στα Υπουργεία ως προς την εφαρμογή των επικοινωνιακών τους προγραμμάτων και δράσεων, κατά συνέπεια και στο ΥΠΕΞ. Σύμφωνα με τον Οργανισμό του ΥΠΕΞ (ν. 3566/2007, άρθρα 5 και 42) ανάλογη αρμοδιότητα ασκείται και από το ΥΠΕΞ.
2. Υφίσταται αλληλοεπικάλυψη και μάλιστα στο βαθμό που αμφισβητείται ο συντονιστικός ρόλος του ΥΠΕΞ στο σχεδιασμό και υλοποίησης της Εξωτερικής Πολιτικής της χώρας και ειδικότερα στο τομέα της Δημόσιας Διπλωματίας. Επιπλέον πιστεύουμε ότι τυχόν υιοθέτηση των σχετικών διατάξεων αυτού του νόμου θα θέσει σε κίνδυνο την ενιαία έκφρασης της εξωτερικής πολιτικής της χώρα. (άρθρο 6 πάρ.1 Οργανισμού ΥΠΕΞ, ν. 3566/2007).
3. Το άρθρο 4 έρχεται σε αντίφαση με τα άρθρα 5 (ιδίως το στοιχείο 7 αυτού), 6 και 42 του Οργανισμού του ΥΠΕΞ, βάσει του οποίου ο σχεδιασμός της επικοινωνιακής διπλωματίας γίνεται από αυτό. Ταυτόχρονα το υποβαθμίζει στο αντικείμενό του και είναι απαραίτητη η συναρμογή των ισχυουσών διατάξεων, το δε Συμβούλιο μοιάζει να λειτουργεί ως κεκαλυμμένο όργανο προπαγάνδας.
Πιστεύουμε ότι η χρήση του όρου (στο σχεδίου νόμου, άρθρο 2) «επικοινωνιακή διπλωματία», η οποία παραπέμπει σε διπλωματία των ΜΜΕ είναι αδόκιμη. Θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ο όρος «δημόσια διπλωματία» η οποία αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εξωτερικών, που μπορεί να ασκείται αποτελεσματικά μόνο εντός μιας ενιαίας, συνεκτικής και αυτοτελούς δομής του ΥΠΕΞ λαμβάνοντας υπόψη και την εκπεφρασμένη θέληση των Συμβούλων και Γραμματέων Τύπου να ενταχθούν σε αυτό.
4. Στο άρθρο 5 παρ.1 αναφέρεται ότι η «επικοινωνιακή διπλωματία» της οποία οι στρατηγικοί στόχοι καθορίζονται από το ΣΕΕΠ (Διυπουργικό Συμβούλιο αποτελούμενα από 6 υπουργεία, Εσωτερικών & ΔΑ, Οικονομίας Υ.Ν&Τα, Εθνικής Αμυνας, Πολιτισμού, Π&Θ, Εξωτερικών και Οικονομικών) «εναρμονίζεται με την εξωτερική πολιτική της χώρας» . Το ΥΠΕΞ δεν έχει καθοριστικό ρόλο στην εναρμόνιση αυτή.
5. Στο άρθρο 5 παρ.2 του σ.ν. δεν προβλέπεται ο τρόπος συνεργασίας της ΓΓΕΕ με την Υπηρεσία Ενημέρωσης και Δημόσιας Διπλωματίας του ΥΠΕΞ προκειμένου να εξασφαλιστεί εναρμονισμένη δράση.
6. Στο άρθρο 5 παρ.3 του σ.ν. με την αναφορά ότι συστατικό στοιχείο της επικοινωνιακής διπλωματίας είναι «η εσωτερική ενημέρωση των πολιτών για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής» αμφισβητείται ο ρόλος της Υπηρεσίας Ενημέρωσης και του Εκπροσώπου Τύπου του ΥΠΕΞ.
7. Όσον αφορά την διάρθρωση των Γραφείων Τύπου (άρθρο 8 σν), πιστεύουμε ότι τα ΓΤ σε χώρες ΒRICS θα έπρεπε να είναι αναβαθμισμένα σε τουλάχιστον Β΄ Τάξεως (πχ. Μπραζίλια, Γιοχάνεσμπουργκ ή Πρετόρια). Στην αναφερόμενη περίπτωση είναι Γ΄ Τάξεως και δεν λειτουργούν. Eνδεικτικά αναφέρουμε ως άλλο παράδειγμα το Γρ. Τύπου και Επικοινωνίας της Ρώμης που θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε ανώτερη Τάξη.
Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Από το αναφερόμενο νομοσχέδιο δεν δίδεται συνέχεια στην αντίληψη περί χρησιμότητας υπαγωγής του Κλάδου των Συμβούλων και Γραμματέως Επικοινωνίας στο Υπουργείο Εξωτερικών, ζήτημα που θα εξυπηρετούσε την ενιαία εκπροσώπηση του Κράτους προς τα έξω και θα οδηγούσε σε εξοικονόμηση πόρων. Επιπλέον, «υφαρπάζεται» ο συντονιστικός ρόλος του ΥΠΕΞ και τίθεται σε κίνδυνο η ενιαία έκφραση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας.
Ως εκ τούτου ζητούμε την απόσυρση του αναφερόμενου σχεδίου νόμου.
Διευκρινήσεις:
Η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας ασκεί εποπτεία στα Υπουργεία και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά την έννοια των διατάξεων του Κεφαλαίου Α’ του ν. 3429/2005 (Α’ 314), όπως έχουν τροποποιηθεί με τις διατάξεις της παραγράφου 1α του άρθρου 1 του ν. 3899/2010 (Α’ 212), ως προς την εφαρμογή των επικοινωνιακών τους προγραμμάτων και δράσεων με βάση το στρατηγικό σχέδιο της παραγράφου 1. Ο τρόπος και η διαδικασία άσκησης της εποπτείας καθορίζονται με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Σχετικά άρθρα Οργανισμού ΥΠΕΞ.
Αρθρο 5 παρ. 3. Η ενημέρωση των ξένων κρατών, των διεθνών οργανισμών και της διεθνούς κοινής γνώμης, καθώς και η παροχή πληροφοριών επί των ελληνικών θεμάτων
Αρθρο 5 παρ. 7. Ο συντονισμός των Υπουργείων και φορέων στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής και της εν γένει εξωτερικής πολιτικής της χώρας.
Αθρο 5 παρ. 12. Η ανάπτυξη των διεθνών πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών σχέσεων της Ελλάδας.
Αρθρο 5 παρ. 13. Η διεθνής προβολή της Ελλάδας, του ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού.
Αρθρο 5 παρ. 18. Η διατήρηση και σύσφιγξη των δεσμών της Ελλάδας με τους ανά τον κόσμο ομογενείς
Αρθρο 6 παρ. 1 όσον αφορά την εξασφάλιση της ενιαίας έκφρασης της εξωτερικής πολιτικής της χώρας
“1. Η επικοινωνιακή διπλωματία αποτελεί ειδικότερο τομέα της εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής, ο οποίος εναρμονίζεται με την εξωτερική πολιτική της χώρας. Το Σ.Ε.Ε.Π. είναι αρμόδιο για τον καθορισμό των στρατηγικών στόχων της Επικοινωνιακής Διπλωματίας”.
“3. Συστατικά στοιχεία της επικοινωνιακής διπλωματίας είναι η δημόσια διπλωματία, η διπλωματία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η δημοσιογραφική διαμεσολάβηση και η εσωτερική ενημέρωση των πολιτών για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής”
Νομίζω ότι δεν έχει γίνει αντιληπτή η ανάγκη για τη συγκρότηση εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής. Είναι μάλιστα λυπηρό φορείς και πρόσωπα που υπηρέτησαν επί χρόνια τον χώρο, να αναλώνονται σε ατέρμονες συζητήσεις σχολαστικών αναλύσεων περί ορθότητος ή μη όρων και ονομάτων. Μέχρι στιγμής δεν είχαμε δει κάτι αποτελεσματικό στην επικοινωνία της εικόνας της χώρας, ας μη σαμποτάρουμε εξ αρχής την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια.
Το πρόβλημα δεν είναι οι ορισμοί, αν απαντώνται στη διεθνή βιβλιογραφία και με ποιά συχνότητα. Το ζήτημα είναι αν οι ορισμοί αυτοί χρησιμοποιούνται με την δέουσα μεθοδολογική συνέπεια για να αιτιολογήσουν μια πρόταση νόμου, η οποία ως γνωστόν δεν είναι ακαδημαϊκή άσκηση ή μεταφυσική πραγματεία, αλλά συγκεκριμένο σχέδιο άσκησης πολιτικής, με πολύ συγκεκριμένες πρακτικές συνέπειες. Το ερώτημα δεν είναι λοιπόν αν υφίσταται και υπό ποιές περιστάσεις διεξάγεται επί παραδείγματι η «δημοσιογραφική διαμεσολάβηση», αλλά αν η χρήση του όρου είναι δόκιμη στο πλαίσιο ενός σχεδιου νόμου που επιχειρεί να θέσει υπό τον έλεγχο μιας συγκεκριμένης κυβερνητικής δομής ένα ευρύτατο φάσμα πολιτικών που εκ των ορισμών καταφανώς δεν της αρμόζουν. Ενδεικτικά, η έννοια της δημόσιας διπλωματίας είναι σαφής αρμοδιότητα του ΥΠΕΞ, η εποπτεία του τοπίου των ρ/τ ΜΜΕ υπάγεται στην αρμοδιότητα ανεξάρτητης διοικητικής αρχής (αφήνω κατα μέρος την κρατική διαφήμιση και τον επιμερισμό της διότι είναι θλιβερό απομεινάρι άλλων εποχών) και η πλουραλιστική και έγκυρη ενημέρωση της ελληνικής κοινής γνώμης πρέπει να παρέχεται από τα ανεξάρτητα και πολυφωνικά ΜΜΕ. Η εσωτερική κοινή γνώμη έχει τις δικές της ιδιότητες που καθορίζουν και τα εργαλεία και τις (δημοκρατικές) διαδικασίες που επιβάλλεται κάποιος να χρησιμοποιήσει για την ενημέρωση της. Στον αντιποδα, η διεθνής κοινή γνώμη έχει τις δικές της διακριτές ιδιότητες που με τη σειρά τους καθορίζουν τα εργαλεία και τις διαδικασίες που πρέπει ένα κράτος να ενεργοποιήσει για την ενημέρωση και ει δυνατόν τον επηρεασμό της υπερ των συμφερόντων και της ασφαλειας του. Όταν όλες αυτές οι απολύτως διακριτές έννοιες τίθενται σε ένα ενιαίο πλαίσιο ως να ήσαν διαφορετικές εκφάνσεις και πτυχές μιας, ενιαίας και συμπαγούς αρμοδιότητας, τότε ευλόγως εγείρονται σοβαρα ερωτηματικά που πολύ εποικοδομητικά έθεσε η πλειονότητα των συμμετεχόντων στην συζήτηση.
Μέχρι σήμερα κανείς δεν είχε μπει στον κόπο να αναλύσει βασικές έννοιες που αφορούν την προώθηση της εικόνας της χώρας μας στο εξωτερικό. Επί τέλους με αυτό το νομοσχέδιο κάποιοι αποφάσισαν να βάλουν τάξη στο εννοιολογικό αλαλούμ που χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο χώρο. Οι όροι «διπλωματία των ΜΜΕ» (Media Diplomacy) και «δημοσιογραφική διαμεσολάβηση» (Media Broker Diplomacy) συναντώνται σε πάρα πολλά επιστημονικά κείμενα της διεθνούς βιβλιογραφίας και τα φαινόμενα, τα οποία υποδηλώνουν, έχουν αναλυθεί σε μεγάλο βαθμό. Επίσης, ο όρος «επικοινωνιακή διπλωματία» χρησιμοποιείται στην ελληνική βιβλιογραφία από επιστήμονες που διδάσκουν σε ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και από επαγγελματίες του χώρου που έχουν αρθρογραφήσει στον ελληνικό Τύπο. Αν δεν κάνω λάθος υπάρχουν και εργασίες αποφοίτων του Τμήματος Στελεχών Επικοινωνίας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, όπου αναλύεται ο όρος «επικοινωνιακή διπλωματία». Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί οι όροι αυτοί αμφισβητούνται από όσους έχουν κάνει σχόλια εδώ. Δεν γνωρίζουν την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία ή συμβαίνει κάτι άλλο; Και σε κάθε περίπτωση δεν βλέπω κάποια αντιπρόταση για πιο «δόκιμους» όρους, που να ανταποκρίνονται στα συγκεκριμένα φαινόμενα. Θα περίμενα από εξειδικευμένα στελέχη στην επιστήμη της επικοινωνίας να αποδείξουν τις γνώσεις τους με εποικοδομητικό τρόπο και όχι με αφορισμούς. Κρίμα!
Παρατηρήσεις επί της Αιτιολογικής Έκθεσης:
1. Στη σελ. υποσ. 3 χρειάζεται πλήρης καταγραφή των ονομάτων των συγγραφέων και κατά προτίμηση παραπομπή στη σελίδα.
2. Στη σελ. 4, τελευταία παράγραφο εάν οι δύο νέοι μηχανισμοί έχουν λόγο και στον σχεδιασμό της επικοινωνιακής πολιτικής, τότε περιττεύει το ΣΕΕΠ ή θα υπάρχει αλληλοεπικάλυψη. Επιπλέον στο σχέδιο νόμου δεν εμφαίνεται ο ρόλος τους στον σχεδιασμό της εθνικής επικοινωνιακής πολιτικής.
3. Στη σελ. 5, πρώτη παράγραφος, δεν προκύπτει από πού θα προέρχεται το προσωπικό και με ποιο σκεπτικό προκρίνονται τα μέσα που δραστηριοποιούνται στη διαδικτυακή ενημέρωση.
4. Στο άρθρο 3 δεν διευκρινίζεται αν ο έλεγχος είναι ουσιαστικός ή τυπικός.
5. Στο άρθρο 18 όπου απαιτείται η άσκηση πειθαρχικής δίωξης και όχι πειθαρχικής απόφασης επέρχεται ανατροπή του τεκμηρίου αθωότητας στην πειθαρχική διαδικασία, η αποκατάσταση του οποίου στο πλαίσιο αυτής έγινε με το άρθρο 3 ν. 4325/2015 (νομοθέτημα της παρούσας Κυβέρνησης).
Η έννοια της διαμεσολάβησης σε νομικό επίπεδο είναι διάφορη αυτής με την οποία χρησιμοποιείται στο στοιχείο (η) και ετυμολογικά αναφέρεται στη μεσολάβηση, βοήθεια στη συνεννόηση ή την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ διαφορετικών (συνηθ. αντίπαλων) μερών (σχετικά Μπαμπινιώτη Γ., Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, λήμματα “διαμεσολαβώ”, “διαμεσολαβητής”). Κατά συνέπεια δεν έχει νόημα η μεσολάβηση σε απλές διαπραγματεύσεις, αν πάλι αυτές έχουν το στοιχείο της αντιπαλότητας, τότε η επίλυση αυτής δεν εμπίπτει στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων των δημοσιογράφων αλλά άλλου επαγγέλματος.
Στο στοιχείο (ια) ορίζει με το οριζόμενο, “στρατηγικό” – “στρατηγικοί”.
Στο στοιχείο (γ) χρειάζεται να γίνει αποσαφήνιση του όρου “ποσοτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας”, δηλαδή δημογραφικά; Είναι χρήσιμη, ίσως, η αντικατάστασή του όρου με έναν όρο περισσότερο σαφή στις επιδιώξεις του Συντάκτη του σχεδίου νόμου.
Η “επικοινωνιακή διπλωματία” και η “δημόσια διπλωματία” ανήκει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΥπΕξ, βάσει του άρθρου 5 του Οργανισμού του. Κατά συνέπεια υφίσταται σημείο αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων, το οποίο θα πρέπει να ρυθμιστεί είτε με τροποποίηση του Οργανισμού του ΥπΕξ είτε με εξειδίκευση ή περαιτέρω ρύθμιση των αρμοδιοτήτων της Γραμματείας Ενημέρωσης.
Δεν συνηθίζεται στην ελληνική έννομη τάξη να περιλαμβάνονται ορισμοί, και μάλιστα αδόκιμοι, σε νόμο.
Σε αυτό το άρθρο χρησιμοποιούνται αδόκιμοι όροι (π.χ. «επικοινωνιακή διπλωματία», «διπλωματία των ΜΜΕ», «δημοσιογραφική διαμεσολάβηση») προκειμένου να επιτευχθούν τα λογικά άλματα που είναι απαραίτητα για να δικαιολογηθούν συγκεκριμένες ρυθμίσεις στη επόμενα άρθρα.
Ειδικότερα, ο όρος «εθνική επικοινωνιακή πολιτική» είναι αδόκιμος και χρησιμοποιείται για την ενοποίηση και τη φαινομενική αλληλεξάρτηση ανόμοιων αρμοδιοτήτων. Η δημόσια διπλωματία (που εδώ αναφέρεται εσφαλμένα ως «επικοινωνιακή διπλωματία») επιχειρείται να συνδεθεί με την πολιτική ρύθμισης του ελληνικού ραδιοτηλεοπτικού τοπίου, την κρατική διαφήμιση και την πολιτική επικοινωνία της κυβέρνησης στο εσωτερικό. Η δε βιβλιογραφία που χρησιμοποιείται στην αιτιολογική έκθεση προκειμένου να επιτευχθεί η ανορθόδοξη αυτή σύνδεση είναι ανεπαρκής.
Επιπλέον, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η έννοια της «δημοσιογραφικής διαμεσολάβησης», η οποία ορίζεται ως «η μεσολάβηση δημοσιογράφων για τη διεξαγωγή διεθνών διαπραγματεύσεων»! Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ο όρος χρειάζεται περαιτέρω διασάφηση.
Η χρήση αδόκιμων όρων και η ανεπάρκεια στην αποσαφήνισή τους δημιουργεί σύγχυση και ερμηνευτικές δυσχέρειες.
Οι όροι που χρησιμοποιούνται είναι δόκιμοι και αναφέρονται εκτενώς τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή βιβλιογραφία (κυρίως αγγλική), ειδικά αυτός της επικοινωνιακής διπλωματίας. Ο όρος που χρειάζεται περαιτέρω διευκρίνηση όπως χρησιμοποιείται στο ν/σ είναι αυτός της δημοσιογραφικής διαμεσολάβησης καθώς στην πραγματικότητα είναι πολύ ευρύτερος (media mediation, journalistic mediation/re-mediation, inter-mediation, trans-mediation).
Οι μη δόκιμοι όροι που χρησιμοποιεί ο συντάκτης χρησιμοποιούνται για να δικαιολογηθούν οι ρυθμίσεις που ακολουθούν.Αυτό φαίνεται και στην αιτιολογική έκθεση, που παρουσιάζεται η εθνική επικοινωνιακή πολιτική ως έννοια που υφίσταται πριν από το 2004 με συγκεκριμένους πυλώνες και η οποία είχε ανατεθεί στον Υπουργό Τύπου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η διάσταση που λαμβάνει η εσωτερική πολιτική ενημέρωση στη συνέχεια του σχεδίου.
Επισημαίνεται ότι οι όροι που χρησιμοποιεί ο συντάκτης του κειμένου, όπως π.χ. επικοινωνιακή διπλωματία, δεν είναι οι δόκιμοι, αν ανατρέξει κανείς στη βιβλιογραφία. Καλό θα ήταν να γίνεται χρήση της πλέον έγκυρης ορολογίας.
Προβληματική γλωσσικά είναι και η διατύπωση των ορισμών. Ενδεικτικά: Η διπλωματία είναι «μηχανισμός» ή «διαδικασία»; Η τεχνολογία είναι «τομέας γνώσης»;
Εντοπίζονται και άλλα παράδοξα: Σε ποιου είδους διεθνών διαπραγματεύσεων τη διεξαγωγή μεσολαβούν δημοσιογράφοι;