Αρχική Διαβούλευση για το σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας (Voluntary National Report) σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ)Σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας (Voluntary National Report) σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ)

Σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας (Voluntary National Report) σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ)

Μεταφορτώστε την έκθεση εδώ.

Σχόλια
  • 26 Μαΐου 2022, 20:06 | Αναστάσιος Σεπετής

    Στην Ελλάδα οι Εθνικές πολιτικές και το Σχέδιο δράσης για την «Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» θα πρέπει να συνεχίσουν να προωθούν τη μεταρρύθμιση των Εθνικών πολιτικών ανάπτυξης ολιστικά σε θεσμική, επιχειρησιακή, δημοσιονομική και πολυεπίπεδη διακυβέρνησης και να στηρίξουν την αειφόρο πρόοδο της κοινωνίας και την αειφόρο προοπτική των μελλοντικών γενεών.
    Θα ήθελα στα πλαίσια της διαβούλευση να συμβάλλω προσθέτοντας ορισμένες προτάσεις σε συγκεκριμένους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης.

    Στα πλαίσια του Στόχου 3 για την Υγεία πρέπει να εναρμονιστούν οι βασικές αρχές των πολιτικών του Υπουργείου Υγείας και των Αειφόρων στόχους στόχων του Συστήματος Υγείας ώστε να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην εκπλήρωση των εθνικών και των περιφερειακών/τοπικών στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης Χωρίς Αποκλεισμούς στην Υγεία.
    Το Υπουργείο Υγείας και το Εθνικό Σύστημα Υγεία σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο πρέπει να αναδείξει επιπλέον τον πρωταγωνιστικό του ρόλο και την δυναμική των μονάδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας για την προαγωγή, την πρόληψη και την προώθηση της Αειφόρο Καινοτομίας/Τεχνογνωσίας στα Συστήματα Υγείας στις τοπικές κοινωνίες όπως για παράδειγμα, την Αειφόρο Πρωτοβάθμια Υγεία και τα Πράσινα Νοσοκομεία και να συμβάλει στον Εθνικό στόχο για την Αειφόρο Δημόσια Υγεία.
    Για να επιτευχθεί αυτός ο βασικός Αειφόρος Εθνικός Στόχος στην Υγεία και να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Αειφόρο Εθνικό Συστήμα Υγείας» πρέπει το υπουργείο Υγείας και σχεδιάσει και να εφαρμόσει την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στο Εθνικό Συστήμα Υγείας».
    Οι βασικές αρχές που προσδιορίζουν την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στο Εθνικό Σύστημα Υγείας» οροθετούνται:
    1. Στην αναγνώριση την υπάρχουσα κατάσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε σχέσεις με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης,
    2. Στον επανασχεδιασμό/ανατροφοδότηση των πολιτικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας ώστε να εναρμονιστούν με τους Εθνικούς Στόχους για της Αειφόρου Ανάπτυξης και να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Αειφόρο Εθνικό Συστήμα Υγείας»
    3. Στην προώθηση νέων πολιτικών του σύμφωνα με τα πρότυπα αξιολόγησης των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG) παραγόντων των Αειφόρων Δράσεων και Επενδύσεων του «Αειφόρου Εθνικού Συστήματος Υγείας».

    Στα πλαίσια του Στόχου 11 για τις Αειφόρες Πόλεις και Κοινότητες απαιτείται μια ουσιαστική αποκέντρωση των κεντρικών αρμοδιοτήτων της Κυβέρνησης προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι Ελληνικές Περιφέρειες και Δήμοι με ιδιαίτερη έμφαση μια νέα ολιστική «Εθνικής στρατηγική για την Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» πρέπει να εναρμονίσουν τις αναπτυξιακές πολιτικές τους και τους τοπικούς αειφόρους στόχους ώστε να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην εκπλήρωση των εθνικών στόχων για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον προσαρμόζοντας παράλληλα τις δημόσιες και τις ιδιωτικές επενδύσεις και την παροχή υπηρεσιών στις τοπικές ανάγκες.
    Για τον σκοπό αυτό τα αρμόδια υπουργεία όπως το Υπουργείο Εσωτερικών, Ανάπτυξης, Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Εργασίας, Υγείας κ.α. πρέπει να εκπονήσουν αντίστοιχες «Εθνικές στρατηγικές για την Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» και κάθε Περιφέρεια και Δήμος της Ελλάδος να εκπονήσουν τις «Περιφερειακές Στρατηγικές για την Τοπική Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» και τις «Δημοτικές Στρατηγικές για την Τοπική Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς».
    Στα πλαίσια ενός ολιστικού σχεδίου κάθε Περιφέρεια και Δήμος της Ελλάδος με τα αντίστοιχα Εθνικά στρατηγικά σχέδια πρέπει να λάβουν υπόψιν και να ενσωματώσουν τις βασικές αρχές και την εξής οριοθέτηση:
    1. Την Ανάπτυξη ενός κοινού «οράματος» για την «Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» σε πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς και επιχειρήσεις της τοπικής κοινωνίας, ώστε για να γίνει το κοινό «όραμα» μια κοινή «αποστολή» σύμφωνα με τους στόχους της Εθνικής Αειφόρου Ανάπτυξης.
    2. Οι τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές να έχουν ευρύτερους στόχους από την αύξηση του εθνικού εισοδήματος και του ΑΕΠ και να απαιτούν από τις εθνικές και τις περιφερειακές/τοπικές αρχές να συνεργαστούν, να εργαστούν προληπτικά, να παρακολουθούν, να ελέγχουν και να ανατροφοδοτούν τον σχεδιασμό για την επίτευξη αυτών των τοπικών αειφόρων στόχων της λαμβάνοντας υπόψιν: α) την αναπροσαρμογή στις παγκόσμιες, εθνικές, περιφερειακές/τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές στους εθνικούς στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης και β) να μην υποθέτουν αυτεπάγγελτα ότι τα θετικά τοπικά οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά αποτελέσματα θα προέλθουν αυτόματα μέσω της οικονομικής ανάπτυξης.
    3. Η ολιστική εθνική επιχειρησιακή στρατηγική πρέπει να προτείνει τις διαδικασίες σε κάθε περιφέρεια/τοπική κοινωνία για το «πως» θα γίνει η εφαρμογή της αειφόρου τοπικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς. Οι διαδικασίες εφαρμογής της προτεινόμενης ολιστικής εθνικής επιχειρησιακής στρατηγικής θα προσδιορίσουν την εμπειρική εφαρμογή του τοπικού αειφόρου επιχειρησιακού και πολιτικού «οράματος» της κάθε Περιφέρεια και Δήμου και των ενδιαφερόμενων φορέων, όπου η οικονομική ευημερία της τοπικής κοινωνίας πρέπει να δημιουργήσει ευρείες βάσεις και να έχει κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους.
    4. Τα οφέλη των τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών πρέπει να διοχετευθούν ολιστικά σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των πιο περιθωριοποιημένων «χωρίς να αφήσουν κανέναν πίσω», με την προώθηση πολιτικών κοινωνικής συνοχής και με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στις αποφάσεις των τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών.
    5. Οι τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές και η επιχειρησιακή στρατηγική πρέπει να λαμβάνουν υπόψη, στα πλαίσια μιας ολιστικής προσέγγισης, την ανάδειξη της τοπικής δυναμικής και την κοινωνικό/πολιτισμικής κουλτούρας για την προώθηση της τοπικής καινοτομίας/τεχνογνωσίας και της τοπικής επιχειρηματικότητας, με την παράλληλη αύξηση της απασχόλησης, την μείωση της φτώχειας και την κοινωνική ανισότητα των τοπικών κοινωνιών.
    6. Καθοριστική σημασία της ολιστικής εθνική στρατηγικής είναι η εμπλοκή και ευθυγράμμιση, των προσπαθειών των «τοπικών παραγόντων ανάπτυξης» (κυβερνητικοί/ τοπικοί φορείς, πανεπιστήμια/ερευνητικοί φορείς, επιχειρήσεις, επιμελητήρια, επιχειρηματικοί φορείς κ.α.) με εκείνους των τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων «συμπερίληψης» (κυβερνητικοί/ τοπικοί φορείς, πανεπιστήμια/ερευνητικοί φορείς, φορείς κοινωνικής ένταξης και συνοχής, ΜΚΟ, σωματεία κ.α.) σε μια από κοινού αποδεκτή επιχειρησιακή τοπική αειφόρο στρατηγική.
    7. Με την από κοινού συμφωνία ορισμών και μετρήσεων για την παρακολούθηση της τοπικής αειφόρου προόδου υλοποίησης σύμφωνα με τα πρότυπα αξιολόγησης των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG) παραγόντων και τον έλεγχο της εθνικής ολιστικής επιχειρησιακής στρατηγικής στα πλαίσια των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης.
    8. Η ολιστική Εθνική επιχειρησιακή στρατηγική των αναπτυξιακών πολιτικών να προωθεί την αειφόρο διαχείριση των τοπικών φυσικών πόρων και της τοπικής περιβαλλοντικής προστασίας στα πλαίσια των εθνικών, ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πολιτικών της κλιματικής αλλαγής και των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης.

    Στα πλαίσια του Στόχου 4 για την Ποιότητα στην Παιδεία τα Πανεπιστήμιά της Ελλάδος εισάγουν θέματα πολιτικών Αειφόρου Ανάπτυξης, επιχειρηματικής ηθικής, προστασίας του περιβάλλοντος, κοινωνικής προστασίας, διαχείρισης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), κ.α. σε πολλούς ακαδημαϊκούς τομείς αλλά κυρίως των σχολών Οικονομίας και Διοίκηση Επιχειρήσεων, αρχικά σε προπτυχιακό και στη συνέχεια σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ώστε να εισαχθούν και να προωθηθούν οι Στόχοι της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ).
    Από το 2000, οι έρευνες έχουν δείξει την αυξανόμενη επιθυμία διεθνών και Ελλήνων φοιτητών να ενσωματώσουν τους ΣΑΑ και την ΕΚΕ στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα. Επιπλέον, πολλοί ερευνητές επισημαίνουν ότι η προώθηση τέτοιων εκπαιδευτικών προγραμμάτων απαιτεί την απαιτούμενη ζήτηση από τις εταιρείες και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για την ανάπτυξη μιας ηθικής ευαισθητοποίησης στην εκπαίδευση.
    Οι Έλληνες φοιτητές θα είναι μελλοντικοί, διευθύνοντες σύμβουλοι, διευθυντές, στελέχη, μελλοντικοί εργαζόμενοι, ενεργοί πολίτες και θα είναι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση επιχειρηματικών αρχών, αξιών, πολιτικών και στρατηγικών, των Δημόσιων και Ιδιωτικών επιχειρήσεων οι οποίες θα πρέπει να είναι αειφόρες, κοινωνικά, ηθικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες. Κάθε λάθος και σωστή απόφαση των στελεχών των Ελληνικών Δημόσιων ή Ιδιωτικών Επιχειρήσεων έχει αντίκτυπο στην Ελληνική κοινωνία και στους Στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης.
    Για τους λόγους αυτούς, είναι επιτακτική ανάγκη η εκπαίδευση των Ελλήνων φοιτητών σε θέματα πολιτικών Αειφόρου Ανάπτυξης, των ΣΑΑ, της ΕΚΕ, των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social, Governance-ESG) παραγόντων να είναι ζωτικής σημασίας ώστε να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για να αντιμετωπίσουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της ελληνικής αγοράς.
    Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και ειδικά οι καθηγητές θα πρέπει να παρέχουν στους φοιτητές, όχι μόνο τις δεξιότητες και την κατάρτιση που θα χρειαστούν στη μελλοντική επιχειρηματική τους σταδιοδρομία, αλλά και να τους κάνει να κατανοήσουν πόσο κρίσιμη και ζωτικής σημασίας είναι η λήψη αποφάσεων σε θέματα Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής, και εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social, Governance-ESG) παραγόντων εντός ενός οργανισμού.
    Επιπλέον για την ενσωμάτωση των στόχων Αειφόρο Ανάπτυξης στην επιχειρηματική τοπική κοινότητα υπάρχουν σήμερα σημαντικά εμπόδια γνώσης στην καθημερινή επιχειρησιακή διαχείριση των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό, παρακολουθούμε την έλλειψη ενδιαφέροντος των εταιρειών για το ζήτημα της ΕΚΕ ή την ανησυχία τους για ζητήματα Αειφόρου ανάπτυξης.
    Μια σημαντική σύσταση για τα Ελληνικά Πανεπιστήμιά και την εφαρμογή των Στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης είναι ότι τα πανεπιστήμια θα πρέπει να θεσπίσουν επίσημες δομές για να καθοδηγήσουν την εφαρμογή της διαχείρισης της Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής, και εταιρικής Διακυβέρνησης και σε επιχειρησιακό επίπεδο του πανεπιστημίου δηλαδή να εφαρμόσουν στην επιχειρησιακή τους πολιτικής, αειφόρο στρατηγικές, και να γίνουν Αειφόρα Πανεπιστήμια ώστε να παραδειγματίσουν και να συμβάλουν στις αειφόρες πολιτικές των τοπικών επιχειρήσεων και των τοπικών κοινωνιών. Είναι επίσης σημαντικό η πολιτική των Αειφόρων Πανεπιστημίων πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν στην αξιολόγηση των Πανεπιστήμων από το υπουργείο Παιδείας.
    Ως εκ τούτου, το Ελληνικά Πανεπιστήμια που υποστηρίζουν τους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης θα πρέπει έχουν έντονο ενδιαφέρον για περαιτέρω συνεργασία με την τοπική επιχειρηματική κοινότητα με διάφορους τρόπους, συνοψίζοντας:
    1. Συνεργασία με εταιρείες για την κατάρτιση των φοιτητών σε πολιτικές Αειφόρου Ανάπτυξης, στην επιχειρηματική πρακτική ΕΚΕ και των ESG παραγόντων,
    2. Ανάπτυξη προγραμμάτων ανταλλαγής τεχνογνωσίας που σχετίζονται με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ) μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων
    3. Οργάνωση συνεργασιών καινοτομίας για την αντιμετώπιση των ΣΑΑ για ερευνητές σε όλο το πανεπιστήμιο και εξωτερικούς ενδιαφερόμενους φορείς
    4. Ανάπτυξη ερευνών σχετικά με τους ΣΑΑ και την ΕΚΕ σε μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις,
    5. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών συνεργασιών για τη διά βίου μάθηση και την ηλεκτρονική μάθηση στην επιχειρηματική ηθική, την ΕΚΕ και σχετικά με τους ΣΑΑ
    6. Δημιουργία συνεργασιών Πανεπιστημίων και τοπικών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη επιχειρησιακών εργαλείων αειφόρου ανάπτυξης
    7. Συνεργασία με την τοπικών επιχειρήσεων και πανεπιστημίων για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και λύσεων για την αντιμετώπιση των ΣΑΑ
    8. Δημιουργία κόμβων καινοτομίας και θερμοκοιτίδων που επικεντρώνονται σε προκλήσεις που σχετίζονται με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ) με την συνεργασία των τοπικών επιχειρήσεων και της πανεπιστημιακής έρευνας.
    9. Νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας που σχετίζονται με πανεπιστημιακά ερευνητικά προγράμματα εμπνευσμένα από τους ΣΑΑ

    Τα Πανεπιστήμια μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στους στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης και της αλλαγής της κοινωνικής, καταναλωτικής επιχειρηματικής και επενδυτικής κουλτούρας. Για να επιτευχθεί αυτός ο βασικός Αειφόρος Εθνικός Στόχος στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και για να διερευνηθούν οι ανάγκες και οι τάσεις της ελληνικής αγοράς ώστε τα πανεπιστήμια να συμβάλουν και να προσαρμόσουν σωστά το πρόγραμμα σπουδών στους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης πρέπει να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Εθνικό Αειφόρο Πανεπιστημιακό Σχέδιο Δράσης» και πρέπει το υπουργείο Παιδείας να σχεδιάσει και να εφαρμόσει την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στα Ελληνικά Πανεπιστήμια».
    Στα πλαίσια του Στόχου 17 συνεργασία για του στόχους το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί και πρέπει να αναδείξει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην Αειφόρο Χρηματοδότηση και την Αειφόρο Ταξινομία σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο μέσω της ομάδας εργασίας για την Αειφόρο Χρηματοδότηση και την Πράσινη Οικονομική Μετάβαση.

    Δρ. Αναστάσιος Σεπετής
    Επίκουρος Καθηγητής
    Πολιτικές και Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης
    και της Κοινωνικής Προστασίας

    Ερευνητικό Εργαστήριο Κοινωνικής Διοίκησης ΕΕΚΔ
    https://sarl.uniwa.gr/
    Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων
    http://www.ba.uniwa.gr
    Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

  • 26 Μαΐου 2022, 19:24 | ΚΟΣΜΟΣ

    Ο καθένας από τους Παγκόσμιους Στόχους, έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία και ο ένας συμπληρώνει τον άλλον με τέτοιο τρόπο που θα μπορούσε κάποιος να τους δει ως ένα πλέγμα, με βάση το οποίο πρέπει να δράσουμε αν θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο. Οι λύσεις που προτείνουν είναι τόσο παγκόσμιες όσο είναι και τοπικές μα πάνω από όλα είναι συνολικές και συλλογικές.

    To «Σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2022» πρέπει να αποτελεί ένα πολύ σημαντικό αντικείμενο διαβούλευσης, ανοιχτής συζήτησης, συμμετοχής και συνδιαμόρφωσης σε κάθε στόχο. Λόγω του περιορισμένου χρόνου της συγκεκριμένης διαβούλευσης αναφέρουμε κάποια γενικά σχόλια.

    To Σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης θα πρέπει να είναι ένα σχέδιο το οποίο θα υπερνικά τον εκλογικό κανόνα και θα θέτει τους άξονες και τις κατευθύνσεις ώστε να επιτύχουμε όσους περισσότερους Στόχους και Επιδιώξεις μπορούμε σαν χώρα μέχρι το 2030. Θα πρέπει να είναι ένα Σχέδιο υπερκομματικό, αναπόσπαστο κομμάτι και κτήμα της κοινωνίας. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω των οργανωμένων διαβουλεύσεων, της ενημέρωσης και της συμπερίληψης όλων των κοινωνικών ομάδων, φορέων, συλλογικοτήτων, πολιτών.

    Η πρόοδος των Στόχων και των επιδιώξεων θα πρέπει να μετριέται με συγκεκριμένους δείκτες, πάνω στους οποίους θα πρέπει να μπαίνουν συγκεκριμένοι στόχοι για την επίτευξή τους. Για παράδειγμα στο Στόχο 4 καταγράφουμε ότι το 2020 το 19,7% των κοριτσιών ηλικίας 15-29 δεν δουλεύει και δεν λαμβάνει κάποια εκπαίδευση (NEET). Θα πρέπει να ξέρουμε ποιός είναι ο Στόχος μας για αυτόν το δείκτη για το 2025, για το 2030 κ.ο.κ. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε πραγματικά την πρόοδο του εκάστοτε δείκτη.

    Είναι απαραίτητη μία ανεξάρτητη επιστημονική αρχή που θα λειτουργεί ως ένας μηχανισμός παρακολούθησης και αξιολόγησης του Σχεδίου, αλλά και του εκάστοτε κυβερνητικού έργου, στρατηγικών και πολιτικών. Από πλευράς κυβέρνησης το «Working Group on the SDGs» θα πρέπει να γίνει πιο συγκεκριμένο και ξεκάθαρο. Μία πολιτική αρχή που θα επιβλέπει την όλη διαδικασία.

    LOCALISING THE SDGS

    Για να μπορέσουμε να έχουμε μία πραγματική πρόοδο στις επιδιώξεις των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, θα πρέπει να τους «τοπικοποιήσουμε» σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο. Κάθε Δήμος και κάθε Περιφέρεια της χώρας πρέπει να έχει το δικό του «Σχέδιο Αξιολόγησης» για τους Στόχους με συγκεκριμένους δείκτες ανά Στόχο και τη μέτρηση της προόδου αυτών σε τοπικό επίπεδο. Οι τοπικές πολιτικές να είναι εναρμονισμένες με την πρόοδο και τους στόχους που η εκάστοτε τοπική αρχή έχει θέση σε κάθε επιδίωξη.

    Τέλος, η Έκθεση Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2022 δεν θα πρέπει να είναι ένας κολακευτικός καθρέφτης αλλά μία ειλικρινής αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης έτσι ώστε να αναδείξουμε, να μετρήσουμε, να βρούμε λύσεις και πολιτικής ώστε να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα που έχουμε μπροστά μας με τη βασική αρχή του «να μη μείνει κανένας πίσω».

  • 26 Μαΐου 2022, 19:27 | ΕΚΠΟΣΠΟ ΝΟΣΤΟΣ

    Εκ μέρους του ΝΟΣΤΟΥ, φορέα που δημιούργησαν Ποντιακοί Σύλλογοι το 1995 για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού: διαβάσαμε με ενδιαφέρον το κείμενο της Εκθεσης, το οποίο εκτιμάμε ότι αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την υπάρχουσα κατάσταση. Ειδικά για τους Στόχους που αφορούν το ευρύτερο πεδίο όπου δραστηριοποιούμαστε ολα αυτά τα χρόνια (ενδεικτικά: Στόχοι 1, 4, 11), έχουμε τη γνώμη ότι στις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα θα πρέπει να συμπεριληφθεί η εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου τομέα και των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών-παρόχων υπηρεσιών. Πιστεύουμε ότι το κείμενο (και άρα οι πολιτικές που εκφράζει) θα πρέπει να περιέχει σε μεγαλύτερο βαθμό και πιο ξεκάθαρο τρόπο τη δέσμευση για δράσεις που θα αξιοποιούν την εμπειρία και την τεχνογνωσία των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, θα κεφαλαιοποιούν και θα μεταφέρουν τις ικανότητες που έχουν ήδη οικοδομήσει, όπως με την επιτυχή υλοποίηση μεγάλου μεγέθους έργων στο κοινωνικό πεδίο, για παράδειγμα η στέγαση και υποστήριξη χιλιάδων αιτούντων άσυλο ανά έτος ή έργων που απαιτούν υψηλή επιστημονική εξειδίκευση, όπως η προστασία και υποστήριξη της κοινωνικής ένταξης ασυνόδευτων ανηλίκων.

  • 26 Μαΐου 2022, 18:05 | ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΜΑΜΑΓΑΙΑ

    SDG2 End hunger, achieve food security and improved nutrition and promote sustainable agriculture

    Any positive elements, according to the Report, have been made after the takeover of the government by the ruling party (July 2019). It gives the impression that this is not a scientific work, but a promotion of government work. In fact, the impression is given that only in the last 2.5 years inspections are carried out. In addition, the data are incomplete, while any state funding is not exactly state, but European through the NSRF, especially since the EU decided Greece not to pay the national contribution, due to the 10-year economic crisis. The main priorities include the actions of the NSRF, which concern the period 2014-2020 and have not been updated (pandemic).
    There is no mention regarding what constitutes a sustainable diet, and much less so a sustainable agricultural model.
    None of the issues touched upon by the Farm to Fork strategy are discussed, namely: Percentage reduction in fertilizer and pesticide usage / % target for organic land cultivation and land set aside for carbon sequestration and biodiversity protection (payments for ecosystem services).
    There is no mention of the state of hunger in Greece (or each country/continent). On the contrary, the Report emphasizes the issue of obesity, which is more of an issue of health and less of an issue of hunger at all. This gives the impression that there is no hunger in Greece, since the main problem is obesity.
    Not enough attention is given to food security, and specifically the ratio of food exports and imports
    Linked to the point of food imports, a large share of those comes from meat. There is no mention regarding the impacts of excessive meat eating on the environment or human health.
    No progress is observed in any of the sub-goals

    SDG7 – clean energy

    Not enough focus is given on the electrification of public transport / freight / ferries / aviation, as most attention is given to private mobility (e.g., subsidies for private EVs)
    The simplification of RES permitting should not come at the expense of the environment and lack of public consultation.
    We welcome the announced measure regarding future support of Municipalities in setting up energy communities to tackle energy poverty. We call on the Government to expand it with a wider national support programme for energy communities, especially those utilizing VNM. Energy communities are recognised in the report, but hitherto there have been no national support programs – financial or otherwise.
    There is no mention about ongoing support to fossil fuel exploration and extraction programs, or a possible phase out date
    There are no sectoral decarbonisation targets or quantitative data, especially regarding hard-to-decarbonize sectors like aviation, shipping, construction and public transportation

    SDG 11 – sustainable cities

    There are no quantifiable targets on promotion of walking/cycling etc and how that relates to reduction of air quality
    No mechanisms for participatory and multi-stakeholder planning are discussed or envisioned
    No incentives are discussed towards helping Municipalities draft and realize their climate and sustainability plans

    SDG 12 – consumption

    Although the report acknowledges the poor state of waste management in Greece, it does not seek to identify the systemic roots of this problem
    Globally, natural and mineral resource extraction and processing account for more than 90% of global biodiversity loss and water stress impacts, and for approximately half of global climate change emissions. The report doesn’t discuss a binding national quantitative target of resource reduction (e.g., 65% – 5 tonnes per capita by 2050 – a level which in general literature is generally considered sustainable https://eeb.org/library/green-mining-is-a-myth/)
    Similarly there’s no sectoral targets and road maps of resource use reduction (e.g., agriculture, transport, buildings, military), nor monitoring mechanisms
    No emphasis is given on waste prevention (zero waste strategies)
    The report states that by January 2022 the practice of landfilling will be terminated in Greece – which is by no means happening.
    Producer responsibility is mentioned in the context of recycling of discarded products, but there’s no mention of mandating a percentage of recycled content, guaranteeing recyclability and repairability and banning planned obsolescence
    There is a lack of discussion on the issue of (illegal and legal) export of waste to third countries
    The phase out of single use plastic from the public sector has not been efficiently enforced or monitored. Everyday experiences show widespread use of plastic, by employees, as well as in public procurement of events organised by public bodies.
    We are particularly concerned with the return of waste incineration as a waste management practice in the region of Attica (Filis landfill, Schisto waste processing plant), as envisioned in regional plans. This exacerbates the phenomenon of (regional) environmental racism.
    As a country whose economy largely relies on tourism, we believe the latter to be a cross-cutting area across all of the 17 SDGs. Over the years the country has consistently failed to implement a model of tourism that respects local communities, locally-based development, and sustainability.

    SDGs 14 and 15 – Biodiversity

    1. There is no assessment of the subgoals pertaining to Biodiversity protection by 2020: 2.5, 6.6, 11.4, 12.4, 14.2, 14.4, 14.5, 14.6, 15.1, 15.2, 15.5, 15.8, 15.9.
    2. There is no mention of Greece’s conviction by the European Court of Justice regarding the infringement of Directive 92/43/EEC. https://bit.ly/3yWSNZT
    3. The 5th periodic report on the global state of Biodiversity is not acknowledged. The latter shows that only 6 goals out of the 20 were achieved “partly” during the decade of 2010-2020. https://bit.ly/3lBaUMI
    4. There is scant information regarding biodiversity planning for the next decade 2021-2030. At the global level the vision is to achieve “Harmony with Nature” https://bit.ly/3Pzj46o
    The current poor state of the marine ecosystem and the unlikely attainment of SDG 14 by 2030 in many countries like Greece raise serious concerns regarding the capacity of either country to maintain a classification of ‘‘no poverty’’ in the long term. Two solutions present themselves: either the countries shift rapidly away from their ocean dependence (difficult given the nations’ geographies and the central importance of ocean-based livelihoods), or they invest in ocean health.
    14.4 By 2020, the goal effectively: (1) regulate harvesting, (2) end overfishing; illegal, unreported, and unregulated fishing; and destructive fishing practices, (3) and implement science-based management plans in order to restore fish stocks in the shortest time feasible, at least to levels that can produce a maximum sustainable yield as determined by their biological characteristics will not be met since wild fishery production is relatively stable (2006–2015), but over 30% of marine fish stocks are overfished, and this percentage has been rising since the 1970s.

  • 26 Μαΐου 2022, 18:29 | ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ

    Στη σελ. 125 σχετικά με forthcoming initiatives μπορεί να συμπληρωθεί ο Θεσμός της Διεθνούς Εμπορικής Διαιτησίας (International Arbitration), που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή, στο πλαίσιο της επίλυσης διαφορών (Mediation in Civil and Commercial Disputes)

    Στη σελ. 124, σχετικά με τη λειτουργία του Σπιτιού του Παιδιού στην Αθήνα (ως best practice examples) μπορούμε να συμπληρώσουμε ότι αναμένεται να λειτουργήσει και το Σπίτι του Παιδιού στη Θεσσαλονίκη.

    Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

  • 26 Μαΐου 2022, 17:05 | HIGGS

    Δίκτυα Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (ΟΚοιΠ), χαιρετίζουν την δημιουργία Σχεδίου της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2022. Ένα εξαιρετικά σημαντικό υλικό για τις περισσότερες ΟΚοιΠ που διαχρονικά δραστηριοποιούνται για την επίτευξη των Στόχων.

    Η έκθεση είναι καλά δομημένη και επίκαιρη, αντικατοπτρίζοντας το έντιμο ενδιαφέρον και τη δέσμευση της Γενικής Γραμματείας Κυβερνητικού Συντονισμού να φέρει εις πέρας την ευθύνη της να παρακολουθεί και να προωθεί την προσπάθεια της Ελλάδας να επιτύχει πρόοδο όσον αφορά τους ΣΒΑ.

    Θεωρούμε προς την σωστή κατεύθυνση το γεγονός ότι την ευθύνη έχει θεσμικά η Προεδρία της Κυβέρνησης, καθώς και το γεγονός της δημιουργίας ενός μηχανισμού για την παρακολούθηση και επανεξέτασης/αναθεώρησης για τη μέτρηση της προόδου των μέτρων για την εφαρμογή των ΣΒΑ. Επίσης θετική είναι η δημιουργία της Ειδικής Επιτροπής Στρατηγικής διερεύνησης με σκοπό τη διερεύνηση προκλήσεων, τάσεων, κινδύνων και ευκαιριών για τη χώρα.

    Συγχρόνως θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή σας σε κάτωθι σημεία:

    Θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό σε μελλοντικές δημόσιες διαβουλεύσεις να εξασφαλίζεται ο κατάλληλος χρόνος για να μελετηθεί ένα τόσο σημαντικό υλικό από πολίτες και οργανώσεις που δεν είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε προηγούμενα στάδια επεξεργασίας του.

    Στην έκθεση εντοπίζουμε μια υπερβολική αναφορά στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες και στον ρόλο του ιδιωτικού τομέα(επιχειρήσεις). Υπάρχουν 231 αναφορές σε «κυβέρνηση» και σχεδόν 200 σε «κράτος» καθώς και 95 αναφορές σε «επιχειρήσεις» και στον «ιδιωτικό τομέα». Ωστόσο, υπάρχουν μόνο 21 αναφορές στην «Κοινωνία των Πολιτών».

    Παράλληλα διαπιστώνονται σημαντικές ελλείψεις στους περισσότερους στόχους καθώς στην έκθεση δεν συμπεριλαμβάνονται συγκεκριμένοι δείκτες αξιολόγησης της πορείας

    Προβληματικό κομμάτι επίσης αποτελεί η μονοθεματική σε πολλές περιπτώσεις προσέγγιση του κάθε στόχου χωρίς να συνυπολογίζεται η διαθεματικότητα που τους διέπει. Για παράδειγμα στο τομέα των περιβαλλοντικών στόχων δεν συμπεριλαμβάνεται η κοινωνική διάσταση. Γενικότερα την έκθεση διατρέχει μία οικονομο-κεντρική προσέγγιση.

    Ως προς την χρήση και παρουσίαση των δεδομένων παρατηρούμε τέσσερις σημαντικές ελλείψεις: A) δεν γίνεται ένας διαχωρισμός των δεδομένων όσον αφορά διαφορετικές κοινωνικές ομάδες (π.χ., γυναίκες, πολίτες τρίτης ηλικίας, ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα κλπ.), μην λαμβάνοντας έτσι υπόψιν τις ιδιαιτερότητές τους. Β) Δεν γίνεται μία συγκριτική καταγραφή του πώς οι διαφορετικοί ΣΒΑ (καθώς και οι στρατηγικές επίτευξής τους) επηρεάζουν ο ένας τον άλλον, θετικά ή αρνητικά. Για παράδειγμα ο Στόχος 8 συχνά αντιβαίνει τον Στόχο 13 σε σχετικές επιστημονικές συγκριτικές μελέτες. Γ) Όπως και με την αντίστοιχη έκθεση της Eurostat σχετικά με τους ΣΒΑ, τα τελευταία δεδομένα δεν προσμετρούν τις επιπτώσεις της πανδημίας, καθώς και της ενεργειακής και οικονομικής κρίσης που έχει επιφέρει ο πόλεμος της Ουκρανίας. Ως εκ τούτου, η οποιαδήποτε σχετική πρόοδος σε επιμέρους δείκτες (π.χ., καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας) πρέπει να αναλύεται κριτικά και σχετικά συντηρητικά. Τέλος, Δ) δεν γίνεται κάποια καταγραφή του πως η επίτευξη των ΣΒΑ στην Ελλάδα δημιουργεί θετικό (ή αρνητικό) αντίκτυπο σε Τρίτες Χώρες (γειτονικές και μη).

    Τέλος, ενώ στη σελίδα 17 της έκθεσης ανακοινώνεται ότι «Οι απαντήσεις από ορισμένες από αυτές τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ», σε αυτό το Παράρτημα, που ξεκινά από τη σελίδα 236, υπάρχει κατάλογος Ελληνικών Επιστημονικών Ερευνητικών Κέντρων.

    Τα κάτωθι Δίκτυα Οργανώσεων & Οργανώσεις:
    Common Ground
    HIGGS Higher Incubator Giving Growth & Sustainability
    Ελληνικού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας
    Ελληνική Πλατφόρμα για την Ανάπτυξη
    Ομάδα έργου του ΕΛΙΑΜΕΠ για τη Δικτύωση Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών για τους ΣΒΑ
    Μαζί για το Παιδί
    Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών

  • 26 Μαΐου 2022, 17:58 | ActionAid

    Στο παρόν κείμενο αποτυπώνονται τα σχόλια της ActionAid για το περιεχόμενο του προσχεδίου της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας (Voluntary National Report) σχετικά με την πρόοδο υλοποίησης των Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΣΒΑ). Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως η προσπάθεια σύνταξης της έκθεσης μέσα από τρεις κύκλους διαβουλεύσεων, σε δύο εκ των οποίων ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων και των φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών ήταν βασικός, χαιρετίζεται και ενθαρρύνεται η συνέχισή τους και πέρα από τη σύνταξη της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης. Λαμβάνοντας υπόψιν τον ενεργό ρόλο των κοινωνικών εταίρων και της Κοινωνίας των Πολιτών στην επίτευξη των ΣΒΑ στην Ελλάδα, η ενίσχυση του διαλόγου με την Πολιτεία είναι εξαιρετικής σημασίας. Άλλωστε, η συνεργασία για την επίτευξη των ΣΒΑ αποτελεί ξεχωριστό στόχο (Στόχος 17), αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση των υπόλοιπων 16 στόχων. Στο πλαίσιο αυτό, θα θέλαμε, ωστόσο, να επισημάνουμε το εξαιρετικά βραχύ χρονικό διάστημα εντός του οποίου τα ενδιαφερόμενα μέρη θα είχαν τη δυνατότητα να μελετήσουν, να συντάξουν και να υποβάλουν τα σχόλιά τους.

    Κατά τη μελέτη του προσχεδίου της έκθεσης και της παρουσίασης των σχολίων που ακολουθούν έχει υιοθετηθεί διαθεματική προσέγγιση, με ιδιαίτερη έμφαση στην οπτική του φύλου (gender mainstreaming) και της συμμετοχής των νέων (youth mainstreaming), που αποτελούν τη μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθεί η ActionAid κατά την εξέταση της εφαρμογής (δημοσίων) πολιτικών και πρακτικών στις περιοχές δράσης της. Θα ήταν παράλειψη να μην ληφθεί, επίσης, υπόψη η συνοχή των πολιτικών για την επίτευξη των ΣΒΑ (policy coherence for sustainable development) που εκτιμάται ως παράγοντας καθοριστικής σημασίας για τη διαπίστωση της επίτευξης των ΣΒΑ, όπως προβλέπονται από την Agenda 2030. Με άλλα λόγια, η ActionAid προκρίνει τη συνοχή των εφαρμοζόμενων πολιτικών ως βασικό παράγοντα μέτρησης και εξακρίβωσης της αποτελεσματικότητάς τους που θα πρέπει να εξετάζεται σε κάθε περίπτωση.

    Ακολουθώντας τις ερωτήσεις που τίθενται στη σελ. 12 της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης για τα στοιχεία που έχουν ζητηθεί από τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, οι στόχοι που τίθενται υπό σχολιασμό παρακάτω έχουν επιλεγεί στη βάση της δράσης της ActionAid στην Ελλάδα από την οποία έχουν προκύψει ποιοτικά, αλλά και ποσοτικά δεδομένα που έχουν οδηγήσει στα παρακάτω συμπεράσματα. Τα συμπεράσματα αυτά απαντούν στις βασικές προκλήσεις και δυσκολίες που έχει εντοπίσει η ActionAid για την υλοποίηση των ΣΒΑ στην Ελλάδα, προτάσεις για την αντιμετώπισή τους και καλές πρακτικές που έχουν εντοπιστεί. Πιο συγκεκριμένα, οι παράγραφοι που ακολουθούν εστιάζουν στον σχολιασμό των στόχων 4 (ποιοτική εκπαίδευση), 5 (ισότητα των φύλων), 10 (λιγότερες ανισότητες), 11 (βιώσιμες πόλεις και κοινότητες) και 13 (δράση για το κλίμα). Καθώς δύο από αυτούς τους στόχους ταυτίζονται με τους Στόχους στους οποίους δίδεται έμφαση από τον ΟΗΕ για το 2022, η ανάλυση θα είναι περισσότερο εκτενής για τους Στόχους 4 και 5.

    Γενικές Παρατηρήσεις επί του Κειμένου της Έκθεσης

    Το προσχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας για την επίτευξη των ΣΒΑ που τίθεται υπό διαβούλευση είναι αρκετά αναλυτικό και υιοθετεί οριζόντια την οπτική της προώθησης της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αφιερώνοντας περιορισμένο χώρο στις εξελίξεις αναφορικά με την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων και προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία. Το γεγονός αυτό αναδεικνύεται τόσο κατά την ανάλυση των επιμέρους στόχων όσο και κατά τη διαπίστωση των συστημικών ζητημάτων που επιδεινώθηκαν από τις πρόσφατες κρίσεις και των οποίων τα αποτελέσματα είναι ακόμα ορατά (ή αναμένεται να γίνουν ορατά) στην ελληνική κοινωνία. Το δημογραφικό, η υψηλή ανεργία των γυναικών και των νέων, η χαμηλή επίδοση στους δείκτες ισότητας και τα όσα αναφέρονται στις σελ. 24 επ. του προσχεδίου είναι μάλλον τα αποτελέσματα των συστημικών κενών που εντοπίζονται στη χώρα και έχουν επισημανθεί πολλάκις από διεθνείς οργανισμούς αποκτώντας σταδιακά και τα ίδια συστημικό χαρακτήρα. Συνεπώς, απουσιάζει από το κείμενο της έκθεσης μια σε βάθος αναφορά στις αιτίες που προκαλούν τα παραπάνω ζητήματα και το πώς έχει ανταποκριθεί η ελληνική πολιτεία σε αυτά.

    Ενώ τα εισαγωγικά κεφάλαια είναι αναλυτικά, είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν περισσότερα στοιχεία για τους μηχανισμούς παρακολούθησης που αναφέρονται και για τον τρόπο συντονισμού των διϋπουργικών ομάδων εργασίας (π.χ. στη σελ. 8), ειδικά εκείνων που έχουν ως αντικείμενο και αποστολή την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της επίτευξης των ΣΒΑ. Πιο συγκεκριμένα, πέρα από την αναφορά στα συντονιστικά όργανα και στην ύπαρξη μηχανισμών παρακολούθησης (για παράδειγμα στη σελ. 6 που παρατίθεται η περιγραφή της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού ως φορέα που συντονίζει και παρακολουθεί την υλοποίηση πολιτικών) είναι χρήσιμη η περιγραφή των εργαλείων, των δεικτών παρακολούθησης, της δημοσίευσης εκθέσεων και λοιπών ενημερώσεων για τις οποίες είναι υπεύθυνοι.

    Ξεχωριστή αναφορά είναι απαραίτητο να γίνει στο πώς η πολιτική δέσμευση μεταφράζεται σε συγκεκριμένη δράση με μετρήσιμους στόχους οι οποίοι τυγχάνουν παρακολούθησης και αξιολόγησης στη βάση δεικτών που έχουν σχεδιαστεί. Στις αναλύσεις των επιμέρους στόχων δεν περιλαμβάνονται συνολικά τέτοιοι ειδικότεροι δείκτες της ελληνικής πολιτείας παράλληλα με την παράθεση των νομοθετικών μέτρων και των μέτρων πολιτικής που έχουν ληφθεί ώστε να γίνεται κατανοητή η αποτελεσματικότητα των μέτρων προς την επίτευξη των στόχων. Το γεγονός αυτό είναι αρκετά σημαντικό όχι μόνο για τη μέτρηση της προόδου, αλλά κυρίως για τον σχεδιασμό των μελλοντικών βημάτων που χρειάζεται να γίνουν και των μέτρων που πρέπει να ληφθούν στο πλαίσιο της Agenda 2030.

    Σε αρκετά σημεία του κειμένου της Έκθεσης Αξιολόγησης γίνεται λόγος για τις Εθνικές Στρατηγικές και τα Εθνικά Σχέδια Δράσης που έχουν κατατεθεί από το 2018 μέχρι σήμερα, για το χρονικό διάστημα που καλύπτει δηλαδή η Έκθεση Αξιολόγησης. Η ActionAid συμμετείχε στις δημόσιες διαβουλεύσεις αρκετών εξ αυτών με χαρακτηριστικά πρόσφατα παραδείγματα το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021 – 2025, την Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη Αιτούντων Άσυλο και Δικαιούχων Διεθνούς Προστασίας, την Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και Μείωση της Φτώχειας κ.α. Κοινή παρατήρηση που κατέθεσε η ActionAid σε όλες τις διαβουλεύσεις είναι η ανάγκη για ουσιαστική ενσωμάτωση της οπτικής του φύλου, της διαθεματικότητας, της υιοθέτησης της συμμετοχικότητας και της σαφούς αποτύπωσης των στόχων, των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησή τους και των δεικτών παρακολούθησης για όλα τα κείμενα πολιτικής αυτής της φύσης. Η απουσία αυτών των στοιχείων, που, όπως επισημάνθηκε παραπάνω εντοπίζεται και στο κείμενο της Έκθεσης Αξιολόγησης δεν επιτρέπει την εξαγωγή σαφών συμπερασμάτων για την πρόοδο της χώρας. Επιπλέον, δεν δίνει ακριβή εικόνα για την συνοχή των εφαρμοζόμενων πολιτικών, η οποία είναι προϋπόθεση αποτελεσματικής υλοποίησης, αλλά και χωριστός στόχος για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

    Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και της διασύνδεσης των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης, σε πολλά από τα στρατηγικά κείμενα που έχουν παραχθεί και αναφέρονται στην Έκθεση Αξιολόγησης ως σημαντικές ενέργειες της χώρας προς την υλοποίηση των ΣΒΑ, ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν παρουσιάζεται επαρκώς. Για παράδειγμα, στην Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη Αιτούντων Άσυλο και Δικαιούχων Διεθνούς Προστασίας, οι αναφορές στην τοπική αυτοδιοίκηση είναι περιορισμένες, γεγονός που δεν συνάδει με τον πραγματικό της ρόλο στις υλοποίηση των στρατηγικών ένταξης. Μάλιστα, η έλλειψη αυτή επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της οικείας δημόσιας διαβούλευσης από Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη. Είναι, λοιπόν, ασαφές το πώς έχει επιτευχθεί η συνοχή των πολιτικών, έστω και σε επίπεδο πρόβλεψης, από τη στιγμή που τα επιμέρους στρατηγικά κείμενα παρουσιάζουν ελλείψεις αναφορικά με την ακριβή σύνδεση των επιπέδων διακυβέρνησης.

    Στόχος 4: Χωρίς αποκλεισμούς, ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση και προαγωγή των ίσων ευκαιριών δια βίου μάθησης για όλους

    Από το 2000 η ActionAid υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης δημιουργώντας εκπαιδευτικές ευκαιρίες που καλλιεργούν την κριτική σκέψη και παρουσιάζουν την παγκόσμια πραγματικότητα. Στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών έχουν συλλεγεί σημαντικά στοιχεία αναφορικά με τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος και τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες που προσφέρονται στην Ελλάδα ώστε να μην μείνει κανένα παιδί πίσω. Τα στοιχεία που παρατίθενται προκύπτουν από τα παρακάτω κείμενα που έχει διαμορφώσει η ΑΑ: 1) Σύνοψη Πολιτικής «Προτάσεις για Ουσιαστική Εκπαίδευση στην Ελλάδα», 2) Έρευνα για την Εκπαιδευτική Καινοτομία και την Ανάπτυξη Ψηφιακών Δεξιοτήτων στα Σχολικά Προγράμματα κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία COVID-19, 3) Έρευνα για τις Ανισότητες στην Εκπαίδευση κατά την Περίοδο της Πανδημίας στην Ελλάδα, 4) σχόλια στις διαβουλεύσεις των νόμων 4692/2020 για την «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις» και 4823/2021 για την «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις».

    Ως εισαγωγική παρατήρηση επισημαίνεται το γεγονός ότι οι πολιτικές για την εκπαίδευση στη χώρα μας εναλλάσσονται διαχρονικά με ταχύτατους ρυθμούς χωρίς να μεσολαβεί ο χρόνος που απαιτείται για να αξιολογείται η πρόοδος που σημειώνεται σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό που για ένα σύγχρονο σχολείο δεν μπορεί να είναι άλλος πέρα από την ουσιαστική συμμετοχή των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία και την ενδυνάμωσή τους ώστε να μετέχουν αργότερα ενεργά στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική ζωή. Oι διαρκείς αλλαγές χωρίς επαρκή αιτιολόγηση δεν αποτελούν στοιχείο καλής νομοθέτησης και ύπαρξης συνεκτικών πολιτικών και δεν συμβάλλουν στην ασφάλεια δικαίου που απαιτείται προκειμένου να γνωρίζουν τα εμπλεκόμενα μέρη τι ακριβώς πρέπει να κάνουν για την επίτευξη του κοινού τους σκοπού. Η νομοθετική παραγωγή που έλαβε χώρα κατά την προηγούμενη διετία ήταν εξαιρετικά σημαντική, αλλά, όπως έχει επισημανθεί από φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών που συμμετείχαν στις οικείες διαβουλεύσεις, από εκπαιδευτικούς και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, υπάρχουν ανάγκες που συνεχίζουν να μην καλύπτονται (π.χ. υποστήριξη εκπαιδευτικών), ενώ δεν έχει μεσολαβήσει επαρκές διάστημα από την ψήφιση και την εφαρμογή των όσων έχουν νομοθετηθεί για να γνωρίζουμε αν πράγματι έχουν αντιμετωπιστεί καίρια ζητήματα της εκπαίδευσης.

    Ενώ στις εισαγωγικές ενότητες της έκθεσης γίνεται λόγος για τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19 και την απόκριση της χώρας στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν, στην ενότητα για τον τέταρτο στόχο που αφορά στη χωρίς αποκλεισμούς, ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση και προαγωγή των ίσων ευκαιριών δια βίου μάθησης για όλους δεν παρατίθεται το στρατηγικό πλάνο της χώρας για το πώς θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πανδημίας στην εκπαίδευση, η οποία παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα επλήγη σημαντικά. Μπορεί οι θεσμοί να εργάζονται πάνω στον Στόχο 4, που είναι μέχρι το 2030 όλα τα παιδιά της γης να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, ωστόσο παράλληλα με αυτήν την προσπάθεια έχει αρχίσει να γίνεται λόγος για μια “Global Education Crisis” γιατί τελικά δεν αρκεί απλά να έχουν πρόσβαση στο σχολείο τα παιδιά. Πρέπει να παραμένουν και να αλλάζει η ζωή τους μέσα από αυτό.
    Η απουσία αναφοράς στο πώς θα εκτιμήσει το Υπουργείο Παιδείας τις επιπτώσεις της πανδημίας στο εκπαιδευτικό σύστημα και το αν θα διαμορφώσει κάποιο σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των αναγκών των εκπαιδευτικών και του μαθητικού πληθυσμού είναι αξιοσημείωτη δεδομένων των στοιχείων από έρευνες και εκθέσεις (συμπεριλαμβανομένης της ως άνω αναφερθείσας έρευνας της ActionAid) που υπογραμμίζουν πως η πανδημία άμβλυνε τις υπάρχουσες ανισότητες και οδήγησε πολλά παιδιά μακριά από τις σχολικές αίθουσες για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Για παράδειγμα, ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας, τα παιδιά πρόσφυγες/ αιτούντα άσυλο που διέμεναν σε κέντρα φιλοξενίας τόσο στα νησιά όσο και στην ενδοχώρα έμειναν εκτός σχολείου για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να υπάρχει καμία επαφή με την εκπαιδευτική διαδικασία (γεγονός που επισημάνθηκε και από το Συνήγορο του Πολίτη). Συγκεκριμένα, έχει διαπιστωθεί ότι λιγότερα από 1 στα 7 παιδιά που ζουν σε κέντρα φιλοξενίας αιτούντων και αιτουσών άσυλο είχαν τη δυνατότητα να εγγραφούν στο σχολείο κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2020 – 2021.
    Παρά τις αναφορές στην συμπερίληψη μαθητών και μαθητριών ΑμεΑ και τις λιγότερες αναφορές σε παιδιά με μεταναστευτικό και προσφυγικό υπόβαθρο, η έκθεση δεν υιοθετεί μια ομοιόμορφη προσέγγιση ως προς την έννοια της συμπερίληψης στην εκπαίδευση. Με άλλα λόγια, δεν αναφέρεται το πώς ορίζεται η συμπερίληψη στην εκπαίδευση, ποια είναι η μεθοδολογία, τα μέσα, τα εργαλεία και οι πόροι που αφιερώνονται για την ουσιαστική επίτευξή της. Μάλιστα, η εξέταση του εν λόγω ζητήματος με την οπτική του φύλου και με έμφαση στη στήριξη παιδιών με ευαλωτότητες κρίνεται απαραίτητη για να εξασφαλιστεί ότι πράγματι κανένα παιδί δεν θα μείνει πίσω. Στο κείμενο της Έκθεσης Αξιολόγησης η εκπαίδευση αντιμετωπίζεται περισσότερο ως εργαλείο για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας χωρίς να αναλύεται η κοινωνική πτυχή της.

    Είναι επιτακτική ανάγκη περισσότερο από ποτέ στη χώρα μας, με τις σύγχρονες προκλήσεις που βιώνει, να δημιουργήσουμε ένα σχολείο που να αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα και να καλλιεργεί τον σεβασμό των δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ένα συμπεριληπτικό σχολείο, ένα σχολείο για όλους θα πρέπει να δημιουργεί ίσες ευκαιρίες όπου όλοι μαθαίνουμε να συμβιώνουμε με όλους. Ένα τέτοιο σχολείο επιτρέπει σε όλα τα παιδιά να ζουν και να μαθαίνουν μέσα από την κοινή τους δράση και να ανταποκρίνεται στις διαφορετικές ανάγκες των μαθητών ξεχωριστά. Στις νομοθετικές αλλαγές του Απριλίου του 2020 για την αναβάθμιση του σχολείου δεν υπήρχαν διατάξεις που εισήγαγαν στοιχεία για την ενίσχυση της συμπερίληψης για χιλιάδες μαθητές, όπως τα παιδιά πρόσφυγες ή τα παιδιά με αναπηρία, ενώ με την αύξηση του αριθμού των μαθητών και μαθητριών ανά τμήμα τίθενται περαιτέρω εμπόδια στην εκπαιδευτική διαδικασία – ιδίως σε πανδημικές συνθήκες οπότε ο κανόνας της τήρησης των φυσικών αποστάσεων έπρεπε να τηρείται ως μέτρο προστασίας της ατομικής και της δημόσιας υγείας. Όλα αυτά φαίνεται ότι συντηρούν ένα εκπαιδευτικό σύστημα που απομακρύνεται από τις σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις και αμβλύνει τις ανισότητες.

    Σε άλλες παρατηρήσεις αναφορικά με την πρόοδο για την επίτευξη του τέταρτου στόχου επισημαίνονται συνοπτικά τα εξής:
    1) Για τα παιδιά με αναπηρίες: Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι εκπαιδευτικοί παράλληλης στήριξης είναι στην πλειοψηφία τους αναπληρωτές και αναπληρώτριες και μπαίνουν στα σχολεία έως και τα μέσα της χρονιάς με αποτέλεσμα να μην εξασφαλίζεται η απαραίτητη σταθερότητα και υποστήριξη για όλα τα παιδιά κατά τη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
    2) Η συρρίκνωση των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τα προγράμματα σπουδών είναι ένα ζήτημα μεγάλης βαρύτητας δεδομένου του ρόλου των τεχνών στην εκπαίδευση, ως ενός δυναμικού εργαλείου πρόσληψης της γνώσης και ολόπλευρης ανάπτυξης του μαθητικού πληθυσμού.
    3) Δεν είναι γνωστό αν οι πρωτοβουλίες δια βίου εκπαίδευσης των επαγγελματιών έχουν βασιστεί σε επίκαιρη χαρτογράφηση των υφιστάμενων επαγγελματικών ομάδων και αν έχουν υλοποιηθεί κατόπιν εκτίμησης των γνωσιακών τους αναγκών. Κάτι τέτοιο θα ήταν απαραίτητο ώστε να αποφεύγονται οι αποσπασματικές εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και να είναι επιδιώκεται ουσιαστικά η επίτευξη αυτής της διάστασης του Στόχου 4.

    Στόχος 5: Ισότητα των Φύλων

    Κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων η ActionAid έχει αναπτύξει σημαντική δράση στο πεδίο της καταπολέμησης των έμφυλων ανισοτήτων με προεξέχοντα τα προγράμματα και τις ερευνητικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα. Τα στοιχεία που παρατίθενται προκύπτουν από τα παρακάτω κείμενα που έχει διαμορφώσει η ΑΑ: 1) Έρευνα του 2018 με θέμα «Η ενδοοικογενειακή βία κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης – Η οπτική των επαγγελματιών και προτάσεις αντιμετώπισης των εφαρμοζόμενων πολιτικών», 2) Έρευνα του 2020 με θέμα «Δεν είναι αυτή η δουλειά μας – Σεξουαλική παρενόχληση κατά των γυναικών στην εργασία – Εξετάζοντας τον κλάδο επισιτισμού – τουρισμού», 3) Σχόλια στη διαβούλευση του Νόμου 4808/2021 Για την Προστασία της Εργασίας – Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής «Επιθεώρηση Εργασίας» – Κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας – Κύρωση της Σύμβασης 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τo Πλαίσιο Προώθησης της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής, άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις , κωδικοποιημένος με τον 4921/2022, 4) Σχόλια στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2021 -2025).

    H ActionAid είχε υποβάλει τα σχόλιά της στη διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2021 -2025) κάποια εκ των οποίων επαναλαμβάνονται και εδώ τόσο γιατί το εθνικό σχέδιο αναφέρεται από την Έκθεση Εθελοντικής Αξιολόγησης ως μία από τις μείζονες ενέργειες πολιτικής που έλαβαν χώρα όσο και γιατί περιλαμβάνουν παρατηρήσεις για νομοθετικά μέτρα, όπως ο Νόμος 4808/2021 που ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο τη Σύμβαση 190 για τη Βία και την Παρενόχληση στον Κόσμο της Εργασίας, η οποία χρήζει βελτιωτικών παρεμβάσεων.

    Όπως αναφέρθηκε και στην ανάλυση του Στόχου 4 για την εκπαίδευση, η Έκθεση Εθελοντικής Αξιολόγησης εστιάζει κυρίως σε ζητήματα οικονομικής ανάπτυξης αφιερώνοντας περιορισμένο χώρο στις κοινωνικές προεκτάσεις των ζητημάτων που παρατίθενται. Η ισότητα των φύλων φαίνεται πως προσεγγίζεται με τον ίδιο τρόπο σε μια περίοδο που οι ανισότητες αμβλύνονται διαρκώς λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και με την Ελλάδα να βρίσκεται σταθερά στην τελευταία θέση του Δείκτη Ισότητας του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων. Είναι γεγονός ότι σε νομοθετικό επίπεδο η χώρα δείχνει να έχει καλές επιδόσεις, κάτι που, όμως, δεν αντικατοπτρίζεται στην πρακτική. Άλλωστε, τα νομοθετικά μέτρα και τα μέτρα πολιτικής από μόνα τους δεν αρκούν για να βελτιωθεί η θέση της Ελλάδας στους δείκτες ισότητας, αλλά χρειάζονται συστηματικές προσπάθειες που θα συμπεριλαμβάνουν με αποφασιστικό τρόπο όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης που θα κληθούν να τα υλοποιήσουν και όλα τα μέλη της κοινωνίας. Με άλλα λόγια, είναι απαραίτητο η ελληνική πολιτεία να αντιμετωπίσει το ζήτημα των έμφυλων ανισοτήτων με τρόπο που δεν θα είναι αποσπασματικός και θα λαμβάνει υπόψιν τις πραγματικές συνθήκες τις κοινωνίας και τις ανάγκες μελών της χωρίς διακρίσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντικό να επισημανθεί πως στο πεδίο αυτό της Εθελοντικής Έκθεσης δεν γίνεται κάποια ειδική αναφορά στις προσφύγισσες και στις μετανάστριες, σε γυναίκες με πολλαπλές ευαλωτότητες, στις ηλικιωμένες κ.α. Έμφαση δίνεται στις νέες γυναίκες και στην πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας, καθώς και στην ανάληψη θέσεων ηγεσίας που συνήθως είναι προσβάσιμες σε πιο προνομιούχες ομάδες γυναικών. Είναι, λοιπόν, απαραίτητη η υιοθέτηση μιας πιο συμπεριληπτικής προσέγγισης που θα κάνει έναν απολογισμό των μέτρων για όλες τις παραπάνω κατηγορίες και θα σχεδιάζει στρατηγικά όχι μόνο το πώς η χώρα θα ανέβει στους διεθνείς δείκτες ισότητας, αλλά κυρίως το πώς θα διαμορφωθεί σταδιακά μια ισότιμη κοινωνία με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης.

    Η ενότητα για τον Στόχο 5 θα ήταν σκόπιμο να περιλαμβάνει εκτενέστερες αναφορές και σχετική ανάλυση για το πώς επηρεάστηκαν οι πολιτικές ισότητας των φύλων από την πανδημία, ποιες αλλαγές παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το πώς ανταποκρίθηκε η Ελλάδα σε αυτές και αν κάποια από αυτά τα μέτρα αναμένεται να επεκταθούν και κατά την περίοδο μετά από την πανδημία. Τα στοιχεία αυτά θα ήταν απαραίτητο να συνοδεύονται από τους αντίστοιχους δείκτες που θα αξιολογούσαν την πραγματική πρόοδο της χώρας και το πώς θα κινηθεί στα επόμενα χρόνια για την υλοποίηση των στόχων της Agenda 2030. Είναι σημαντική, επίσης, η απουσία αναφοράς στη λειτουργία μηχανισμού παρακολούθησης και αξιολόγησης των εφαρμοζόμενων πολιτικών και του τρόπου με τον οποίο συλλέγει και δημοσιοποιεί τα σχετικά στοιχεία. Γνωρίζουμε πως η Γενική Γραμματεία Δημογραφίας και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων είναι ο συντονιστικός φορέας για τα ζητήματα ισότητας, αλλά θα ήταν χρήσιμη η συμπερίληψη περισσότερων στοιχείων για την παραπάνω λειτουργία του.

    Σε ό,τι αφορά στην καταπολέμηση της βίας στην εργασία και πιο συγκεκριμένα στην Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης 190 για την βία και την παρενόχληση στην εργασία είναι σημαντικό να καθίσταται σαφές ότι η προστασία από τη βία και την παρενόχληση στην εργασία δεν αποτελεί καινούρια υποχρέωση, αλλά υποχρέωση προστασίας των εργαζομένων που έχουν οι εργοδότες, αλλά και της πολιτείας για την οποία η Σύμβαση 190 εισάγει σύγχρονα πρότυπα. Σε επίπεδο νομοθετικών αλλαγών δεν αρκούν μόνο οι παρεμβάσεις στον ποινικό κώδικα, αλλά χρειάζεται βελτίωση του κυρωτικού νόμου της Σύμβασης στη βάση των σχολίων που είχαν κατατεθεί κατά τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης. Για παράδειγμα, και όπως είχαν επισημάνει αρκετοί φορείς – μεταξύ των οποίων και η ActionAid- δεν προβλέπονται αρκετά μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από την ενδοοικογενειακή βία.

    Επειδή οι χώροι εργασίας διαφέρουν θα ήταν σκόπιμο να περιλαμβάνονται ειδικότερα μέτρα ανά κλάδο απασχόλησης και ανά τομέα εργασίας γιατί δεν μπορούν όλες οι πολιτικές να εφαρμοστούν με τον ίδιο οριζόντιο τρόπο παντού. Δεδομένου του ότι μέχρι σήμερα τα στοιχεία για την καταπολέμηση της βίας είναι περιορισμένα και προέρχονται από πολύ συγκεκριμένες πηγές (Συνήγορος του Πολίτη, ΣΕΠΕ κ.λπ.) θα ήταν χρήσιμο σε αυτόν τον στόχο να συμπεριληφθεί μία δράση σχετικά με τον τρόπο συλλογής των δεδομένων αυτών και τη συστηματοποίησή τους.

    Θα ήταν παράλειψη να μην γίνει λόγος για το ότι για την καταπολέμηση της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία δεν είναι αρκετές μόνο οι παραπάνω παρεμβάσεις. Χρειάζεται ένα ευρύ πλέγμα ενεργειών που θα ενδυναμώνει ουσιαστικά τις γυναίκες και θα τους επιτρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες στην εργασία και στις υπόλοιπες πτυχές της ζωής. Το γεγονός ότι δεν ξεκινούν όλες οι γυναίκες από την ίδια αφετηρία, αλλά υπάρχει ανάγκη μεγαλύτερης υποστήριξης για κάποιες δεν θα πρέπει να παραβλέπεται. Για να είναι η διάχυση της οπτικής του φύλου στις πολιτικές επιτυχής θα πρέπει να γίνεται με συμπεριληπτικό τρόπο που δεν θα αφήνει καμία γυναίκα πίσω και όχι να δίνεται έμφαση μόνο σε εκείνες που βρίσκονται ήδη στην αγορά εργασίας.

    Αντίστοιχες αλλαγές θα διευκόλυναν την υλοποίηση και την παρακολούθηση των μέτρων σε ολόκληρο τον άξονα δράσης της Ελλάδας για την έμφυλη βία. Η ενίσχυση των υφιστάμενων υπηρεσιών ώστε να μπορούν να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τα επιζώντα πρόσωπα ενδοοικογενειακής βίας, η αναθεώρηση της νομοθεσίας που δεν προστατεύει επαρκώς τα επιζώντα πρόσωπα και τα παιδιά τους, η διενέργεια τακτικών εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού για τις έμφυλες ανισότητες, η εκπαίδευση των επαγγελματιών σε θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας είναι κάποια από τα βήματα που πρέπει να γίνουν άμεσα ώστε να κινηθεί η χώρα στην κατεύθυνση της ισότητας χωρίς βία που ασκείται εξαιτίας του φύλου ενός προσώπου.
    Τέλος, αναφέρεται ο Νόμος 4604/2019 για την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, που πράγματι αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την εμπέδωση της έμφυλης οπτικής σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και στις δημόσιες πολιτικές. Η ενσωμάτωση της οπτικής του φύλου στους δημόσιους προϋπολογισμούς είναι μία από τις πιο σημαντικές προβλέψεις του νόμου για την οποία, ωστόσο, ενώ γίνονται προσπάθειες δεν έχει συντελεστεί η αναμενόμενη πρόοδος. Η εκτενής γραφειοκρατία, η ανετοιμότητα πολλών δημοσίων δομών, η ελλιπής εξοικείωση με το έμφυλο ζήτημα και άλλοι παράγοντες έχουν αναχαιτίσει την πρόοδο που θα μπορούσε να έχει σημειωθεί. Είναι σημαντικό να ληφθούν άμεσα μέτρα για την ορθή αξιοποίηση τόσο της νομοθετικής ρύθμισης όσο και των εργαλείων που μπορούν να διαμορφωθούν για την υλοποίησή της, καθώς η έμφυλη διάσταση των δημόσιων προϋπολογισμών, είναι ένα βασικό βήμα για την άρση των ανισοτήτων.

    Στόχος 10: Λιγότερες Ανισότητες στο Εσωτερικό και Μεταξύ των Χωρών

    Σε ό,τι αφορά στο Στόχο 10 για τις λιγότερες ανισότητες στο εσωτερικό και μεταξύ των χωρών, επισημαίνεται πως έμφαση δίνεται στο εσωτερικό της χώρας και ιδίως στη διαχείριση της μετανάστευσης. Παράλληλα, γίνεται λόγος για εθνικά σχέδια δράσης που έχουν αναπτυχθεί (π.χ. για ΑμεΑ, Ρομά κ.λπ.) χωρίς, ωστόσο, να εισφέρονται στοιχεία που αποδεικνύουν τα αποτελέσματα των πολιτικών και των πρακτικών που προβλέπονται σε αυτά. Οι αναφορές στην αναπτυξιακή βοήθεια που, επίσης, καταλαμβάνεται από αυτόν τον στόχο είναι περιορισμένες και ασαφείς γεγονός που συνιστά σημαντικό κενό της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης.

    Για τη μετανάστευση το κείμενο της διαβούλευσης αναφέρεται (σ. 84-85) στο ότι η διευκόλυνση της ασφαλούς, οργανωμένης και τακτικής μετανάστευσης και η ανάπτυξη αποτελεσματικών μεταναστευτικών πολιτικών είναι ο κύριος στόχος του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Καθώς μία από τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου ήταν η σύνταξη μιας νέας ενταξιακής στρατηγικής που μεταξύ άλλων έχει ως στόχο την άρση των ανισοτήτων κρίνεται σκόπιμο να παραθέσουμε τα σχόλια που υπέβαλε η ActionAid στη διαβούλευση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ένταξη Αιτούντων Άσυλο και Δικαιούχων Διεθνούς Προστασίας.
    Η ύπαρξη μιας συνεκτικής και σύγχρονης στρατηγικής για την ένταξη μεταναστών και προσφύγων στις κοινωνίες υποδοχής είναι απαραίτητη τόσο για τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους όσο και για την επίτευξη της αρμονικής συνύπαρξης με τα πρόσωπα που ήδη είναι μέλη αυτών των κοινωνιών. Η διαθεματικότητα, η συμμετοχικότητα και η έμφυλη προσέγγιση είναι σκόπιμο να διατρέχουν κάθε εθνική στρατηγική για την ένταξη. Η ισχύουσα Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη Αιτούντων Άσυλο και Δικαιούχων Διεθνούς Προστασίας δεν καταφέρνει να ενσωματώσει αποτελεσματικά τις παραπάνω οπτικές που είναι απαραίτητες για την ουσιαστική συμπερίληψη. Ενώ τίθενται κάποιες κατευθύνσεις, είναι σημαντική η απουσία ενός σχεδίου δράσης το οποίο θα αντιστοιχίζει τους στόχους με συγκεκριμένες ενέργειες και θα προβλέπει τα χρονοδιαγράμματα ανάπτυξής τους, τις πηγές χρηματοδότησης και τους φορείς που θα έχουν την ευθύνη για την υλοποίησή τους. Η πρόβλεψη για την προ-ένταξη των αιτούντων άσυλο είναι θετική. Συνολικά, η Εθνική Στρατηγική δεν επιτυγχάνει να ευθυγραμμιστεί με το Ευρωπαϊκό Πλάνο Δράσης για την Ένταξη και τη Συμπερίληψη (Action plan on Integration and Inclusion 2021-2027) για τους λόγους που εξηγούνται παρακάτω.

    Θα ήταν σκόπιμο να συμπεριλαμβάνονται στατιστικά δεδομένα και μελέτες που δικαιολογούν και αιτιολογούν την προσέγγιση που υιοθετεί η Εθνική Στρατηγική, συνδέουν τις δράσεις και τις κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται με ενέργειες που βρίσκονται ήδη υπό εξέλιξη και υπογραμμίζουν την ανάγκη για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και διαφάνεια αναφορικά με τους στόχους που τίθενται. Ενώ υπάρχουν αναφορές σχετικά με μια σειρά από ενέργειες για τον συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών υπουργείων, δεν προβλέπεται κάποιος σχετικός μηχανισμός σε κανένα σημείο του κειμένου. Παράλληλα, οι αναφορές σε υπουργεία και αρμόδιους φορείς, είναι απαραίτητο να συγκεκριμενοποιείται κάθε φορά ώστε να καθίσταται σαφές σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ποιοι είναι οι φορείς στους οποίους μπορούν να απευθύνονται και να με τους οποίους μπορούν να συνεργάζονται.
    Επιπλέον, είναι σημαντικό το ότι στη μεγαλύτερη έκταση του κειμένου οι γυναίκες αναφέρονται κυρίως ως θύματα έμφυλης βίας. Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ισότιμη ένταξη των μεταναστριών και των προσφυγισσών στις κοινωνίες υποδοχής, αλλά η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να πλαισιώνεται με τον κατάλληλο τρόπο και έχοντας διασφαλίσει ουσιαστικά τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην εκπαίδευση, να μπορούν να αναγνωρίζονται τα προσόντα και οι δεξιότητές τους και να έχουν δυνατότητες να τις εξελίξουν και να συμμετέχουν στην επαγγελματική και οικονομική ζωή (και μάλιστα σε θέσης ηγεσίας όπου είναι δυνατό). Τέλος, με το να δίδεται έμφαση στις γυναίκες μόνο υπό το πρίσμα της έμφυλης βίας δημιουργείται εσφαλμένα η εντύπωση πως η έκθεσή τους στη βία συνδέεται με πολιτισμικά ζητήματα, κάτι που οδηγεί στον στιγματισμό των πληθυσμών αυτών.

    Αναφορικά με την εκπαίδευση, είναι σημαντική η πρόβλεψη για τη συμπερίληψη όλων των παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά δεν αναδεικνύονται ειδικότερες δράσεις και κατευθύνσεις για την αντιμετώπιση των εμποδίων που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής για να έχουν όλα τα παιδιά πρόσβαση και συμμετοχή στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι θα ζητήματα αυτά έχουν αναδειχθεί πολλάκις από οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Στο ίδιο πλαίσιο η συμμετοχή προσφύγων και μεταναστών σε ομάδες νέων δεν είναι αρκετή για την προώθηση της συμμετοχής τους στην κοινωνική ζωή και για την ομαλή ένταξή τους στις κοινωνίες των οποίων είναι μέλη. Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού θα ήταν χρήσιμο να προβλεφθούν με πιο συγκεκριμένο τρόπο μέθοδοι και κατευθύνσεις που θα διεύρυναν τις ευκαιρίες συμμετοχής και θα αξιοποιούσαν με δημιουργικό τρόπο ενέργειες που λαμβάνουν ήδη χώρα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να συμπεριληφθεί αναλυτικό πεδίο στόχων για την αξιοποίηση των τεχνών και του αθλητισμού ως μέσα για την ενίσχυση της συμμετοχικότητας των νέων στις τοπικές κοινωνίες. Τα συμβούλια νέων της τοπικής αυτοδιοίκησης θα μπορούσαν, επίσης, να αποκτήσουν έναν πιο ενισχυμένο ρόλο στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για την Ένταξη.
    Μεγαλύτερη μέριμνα θα έπρεπε να δοθεί στα ζητήματα διερμηνείας και εκπαίδευσης όλων των επαγγελματιών στη διαπολιτισμική επικοινωνία. Η ύπαρξη εκπαιδευμένων και διαπιστευμένων διαμεσολαβητών συνιστά ένα από τα μεγαλύτερα κενά που εντοπίζονται στο πεδίο, και ειδικά σε ό,τι σχετίζεται με την υποστήριξη επιζωσών έμφυλης βίας. Ακόμη, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί πως δεν έχει υλοποιηθεί ουσιαστική καμπάνια μεταστροφής της κοινής γνώμης ως προς το μεταναστευτικό/προσφυγικό ζήτημα.

    Συνολικά, η προσπάθεια άρσης των ανισοτήτων μέσω της Εθνικής Στρατηγικής για την Ένταξη και των μέτρων που προβλέπει είναι απαραίτητο να υιοθετήσει μια προσέγγιση που θα είναι περισσότερο βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα (human rights based approach), ευαίσθητη ως προς το φύλο και τη διαπολιτισμικότητα και θα προωθεί την καταπολέμηση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού με κάθε τρόπο.

    Τέλος, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δεν γίνεται αναφορά στην αναπτυξιακή βοήθεια ως μέσο καταπολέμησης των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών. Για το σκοπό αυτό, αξίζει να παρατεθούν συγκεκριμένα στοιχεία που έχουν παραχθεί σε πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα της CONCORD με θέμα την προσπάθεια των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιτύχουν την ισότητα στο πλαίσιο των ΣΒΑ. Η έρευνα αυτή είναι η πρώτη του είδους της και στηρίζεται σε πέντε άξονες στους οποίους βασίζεται η αξιολόγηση της προόδου των χωρών οι οποίοι είναι οι εξής: 1) η πολιτική δέσμευση για τη μείωση των ανισοτήτων σε διεθνές επίπεδο, 2) τα εργαλεία και οι πρακτικές για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στις χώρες εταίρους, 3) η αντιμετώπιση των ανισοτήτων μέσω της αναδιανομής του πλούτου μεταξύ των χωρών, 4) η στοχευμένη δράση για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών και 5) η συνοχή των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

    Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που δείχνουν την πολιτική τους δέσμευση, η οποία, ωστόσο, δεν μεταφράζεται σε στοχευμένη δράση. Τα τελικά συμπεράσματα της έρευνας δείχνουν ότι η χώρα υστερεί στην αναδιανομή μεταξύ των χωρών, στην ανάληψη στοχευμένης δράσης και στην συνοχή πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι σημαντικό ότι παρά τις δράσεις που προβάλλονται ως προς το πεδίο εσωτερικής θεσμικής και οργανωτικής αναδιάρθρωσης, απουσιάζει κάθε εκπαίδευση/κατάρτιση του προσωπικού των δημόσιων κρατικών υπηρεσιών για την εξάλειψη των ανισοτήτων, κάτι που επηρεάζει και τα ζητήματα της αναπτυξιακής βοήθειας. Τα αναλυτικά ευρήματα της έρευνας είναι διαθέσιμα στους παρακάτω συνδέσμους: https://concordeurope.org/resource/the-road-to-equality/ και https://concordeurope.org/sdm_downloads/the-road-to-equality-report-greece/.

    Στόχος 11: Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες

    Για τις βιώσιμες πόλεις και κοινότητες η ActionAid δίνει έμφαση στη συμπερίληψη και στην ανθεκτικότητα ως βασικά στοιχεία της βιωσιμότητας, οι οποίες μάλιστα συνιστούν στρατηγικούς πυλώνες δράσης της οργάνωσης. Σε αυτό το πλαίσιο θα ήταν χρήσιμο να αξιοποιηθούν περισσότερο -ιδίως σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης- τα μεθοδολογικά εργαλεία του community building τα οποία ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες και αυξάνουν τη συμμετοχικότητα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο. Σημαντικές είναι, επίσης, οι παρατηρήσεις που αναφέρθηκαν στην ανάλυση του Στόχου 10 για την κοινωνική ένταξη, η οποία είναι απαραίτητη για την ενίσχυση των κοινωνικών ιστών και τη μακροπρόθεσμη επίτευξη της βιωσιμότητας.

    Στόχος 13: Δράση για το Κλίμα

    Μέσα από τη δράση της η ActionAid δίνει έμφαση στην κλιματική δικαιοσύνη πέρα από τις αμιγώς περιβαλλοντικές πτυχές της κλιματικής κρίσης. Από την ανάπτυξη των δράσεων που παρατίθενται στο κείμενο της Εθελοντικής Έκθεσης παρατηρούμε ότι οι δράσεις για την κλιματική δικαιοσύνη είναι περιορισμένες. Με τον όρο κλιματική δικαιοσύνη γίνεται λόγος για τη δίκαιη κατανομή της ευθύνης ανάμεσα στα ισχυρά και λιγότερο ισχυρά κράτη σε ζητήματα που αφορούν στην κλιματική κρίση. Η οπτική αυτή είναι άμεσα σχετιζόμενη και με τον Στόχο 10 για την άρση των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών πέρα από τον Στόχο 13.

    Είναι γεγονός ότι -και σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών- ζητήματα μεγάλης έντασης και κλίμακας, όπως η κλιματική κρίση επηρεάζουν δυσανάλογα τους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς, οι οποίοι μάλιστα δεν είναι εκείνοι στη δράση των οποίων οφείλεται η πρόκληση και η επίταση των φαινομένων αυτών. Τα ανεπαρκή μέτρα προστασίας τους είναι, επίσης, γεγονός. Για να μπορέσει η κλιματική δικαιοσύνη να εμπεδωθεί ως έννοια και στη συνέχεια να μετατραπεί σε μετρήσιμο στόχο, κρίνεται απαραίτητο να συμπεριληφθούν σχετικές προβλέψεις στην εθνική νομοθεσία. Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης πέρα από περιβαλλοντικό είναι και σοβαρό κοινωνικό ζήτημα που αλλάζει τα δεδομένα σε όλες τις κοινωνίες και καλεί για νέες λύσεις. Μάλιστα, θα ήταν σκόπιμο η εθνική νομοθεσία να υιοθετήσει συνολικά μία οπτική έμφυλη και διαθεματική, η οποία θα αναγνωρίζει τις υπάρχουσες ανισότητες σε διάφορες βάσεις και να προτείνει μέτρα για την άμβλυνσή τους. Αυτό θα μπορούσε και θα έπρεπε να επιτευχθεί διασυνδέοντας τον κλιματικό νόμο (που είναι το βασικό νομοθετικό κείμενο για την κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα) με τις υπάρχουσες εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης (π.χ. Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη, Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη και τη Μείωση της Φτώχειας, Εθνική Στρατηγική για τη Δημόσια Υγεία κ.α.).

    Επιπλέον, η συμμετοχικότητα των πολιτών είναι ένα στοιχείο αρκετά ασθενές. Πιο συγκεκριμένα, μαζί με την έμφυλη και διαθεματική οπτική, η ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι απαραίτητο να αποτελέσει έναν από τους βασικούς άξονες δράσεις της εθνικής νομοθεσίας για την κλιματική αλλαγή. Ιδιαίτερα η συμμετοχή των νέων μέσα από τοπικά συμβούλια και άλλες πλατφόρμες θα πρέπει να ενισχυθεί. Για να είναι αποτελεσματικός ο διάλογος, οι ρυθμίσεις για τη συμμετοχή των πολιτών και συγκεκριμένα των νέων θα πρέπει να γίνουν πιο συγκεκριμένες, προβλέποντας μια πιο δομημένη μορφή συμμετοχής στις σχετικές διαδικασίες. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση γύρω από ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση και την κλιματική δικαιοσύνη οφείλουν, επίσης, να ενισχυθούν τόσο στο πλαίσιο του Στόχου 4 όσο και στο πλαίσιο του Στόχου 13.

  • 26 Μαΐου 2022, 14:54 | ισοι γονεις

    Γενικότερα όσον αφορά την προστασία των παιδιών, υπάρχουν δράσεις, αλλά υπάρχουν και μεγάλες ελλείψεις τόσο σε επιμέρους θέματα όσο και σε έλλειψη στρατηγικής στόχευσης. Παράδειγμα το δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώνει από την οικογένειά του, ένα από τα βασικά του δικαιώματα, όχι απλά δεν προστατευόταν μέχρι πρόσφατα αλλά εμποδιζόταν.
    Στη χώρα μας η υλοποίηση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη ΔΣΔΠ, υπολείπεται των προτύπων που θέτει η Σύμβαση, λόγω υφιστάμενων διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου.
    Έπρεπε δηλαδή να φτάσουμε στο 2021 για να ψηφιστεί ο Ν. 4800/2021 (σελίδα 55 της παρούσας Έκθεσης) που σε κάποιο βαθμό εξασφαλίζει το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους 2 γονείς του ανεξαρτήτως της μεταξύ τους νομικής σχέσης; Ακόμα όμως και ο Ν. 4800 δεν λύνει τα πολλά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί λόγω της καταστροφικής παλαιότερης επιλογής του κράτους να προωθεί την ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΉ επιμέλεια(φροντίδα) των παιδιών μετά τον γάμο.

    προτασεις:
    Χρειαζόμαστε πληρέστερη και νεότερη καταγραφή του προβλήματος.
    Οπότε, προτείνουμε να ξεκινήσει να καταγράφεται το σχετικό στατιστικό
    στοιχείο από την ΕΛΣΤΑΤ, και να χρηματοδοτηθούν σχετικές ποιοτικές και ποσοτικές ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ έρευνες που μπορούν να πραγματοποιηθούν από την ΕΛΣΤΑΤ και τα πανεπιστήμια, από κονδύλια που σχετίζονται με την προαγωγή της οικογένειας ή της κοινωνικής συνοχής.

    Στατιστικές σχετικά με την ορθή εφαρμογή του Ν. 4800. Δεν είναι δυνατόν να αποτελεί νομικό τεκμήριο η κοινή επιμέλεια των παιδιών προ και μετά γάμου και η ελάχιστη επικοινωνία του 1/3 για κάθε γονέα, και μην ακολουθούν τον νόμο τουλάχιστον 90% των δικαστικών αποφάσεων. Αν όχι, τότε μιλάμε για δικαστικές αποφάσεις παρά τον νόμο και όχι κατά τον νόμο και θα πρέπει να υπάρχουν πειθαρχικές κυρώσεις για όσους δικαστές δεν αποφασίζουν κατά τον νόμο. Ο έλεγχος όμως των δικαστικών αποφάσεων δεν μπορεί να γίνεται μόνο από άλλους δικαστές. Το όργανο ελέγχου θα πρέπει να είναι κατά τουλάχιστον 50%+1 ανεξάρτητο από το δικαστικό σώμα. Καλό θα ήταν να δημιουργηθεί σχετική επιτροπή ή υποεπιτροπή π.χ. της ΕΕΔΑ.

    Θα μπορούσε να δημιουργηθεί κάποια κοινωνική υπηρεσία που να
    ασχολείται με την προώθηση της επανασύνδεσης των μέχρι σήμερα
    αποξενωμένων παιδιών με τους γονείς τους, σε κάθε περίπτωση όμως θα
    πρέπει να υπάρχει σχετική πολιτική στο ζήτημα γονεΪκής αποξένωσης.Ειδικό τμήμα της Δικαστικής αστυνομίας κ.α

    Οργανώσεις (ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΊ ΦΟΡΕΙΣ) που εδώ και χρόνια έχουν αγωνιστεί για την καθιέρωση της συνεπιμέλειας θα πρέπει να αξιοποιηθούν είτε στην προτεινόμενη επιτροπή της παραγράφου Β., είτε να γίνουν μέλη στην ΕΕΔΑ όπως ζήτησαν πριν από μερικούς μήνες στην τότε δημόσια διαβούλευση αλλά δεν εισακούστηκαν από την κυβέρνηση. Παρεμπιπτόντως, δεν είναι δυνατόν να έχει αναγνωρίσει ο Συνήγορος του Πολίτη ότι στην Ελλάδα υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά στην εξασφάλιση του δικαιώματος του παιδιού να μεγαλώνει από τους δύο γονείς και στην ΕΕΔΑ όχι μόνο να μην συμμετέχει κάποιος φορέας που να υποστηρίζει τη συνεπιμέλεια, δηλαδή την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, αλλά δυστυχώς να συμμετέχουν αρκετές οργανώσεις που έχουν ξεκάθαρα ταχθεί εναντίον της συνεπιμέλειας, δηλαδή εναντίον της προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού.

    Σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία (σελίδα 56 της Έκθεσης), θα πρέπει να μπορούν και οι άνδρες θύματα να απευθύνονται τόσο στα 43 συμβουλευτικά κέντρα, όσο και στο τηλεφωνικό κέντρο 15900, αλλά επίσης να δημιουργηθούν ξενώνες φιλοξενίας και για άνδρες, ενώ απαράδεκτη είναι η παράλειψη τα αγόρια θύματα ενδοοικογενειακής βίας άνω των 12 ετών να μην επιτρέπεται να φιλοξενηθούν στους υπάρχοντες 19 ξενώνες ή οπουδήποτε αλλού. Γενικότερα, όσες δράσεις, φορείς, προγράμματα αφορούν την προστασία ή αποκατάσταση γυναικών θυμάτων βίας θα πρέπει να δέχονται και άνδρες χωρίς αποκλεισμούς ή προκαταλήψεις. Τέλος, στο επικοινωνιακό υλικό των φορέων που ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία θα πρέπει να εκλείψει η ρητορική μίσους εναντίον των ανδρών (π.χ. οι άνδρες να παρουσιάζονται μόνο ως θύτες) τόσο από τους δημόσιους φορείς, όσο και αυτούς που λαμβάνουν επιχορηγήσεις από το κράτος ή δημόσιους φορείς.

    Τα αποξενωμένα σήμερα ή στο παρελθόν από τους γονείς τους παιδιά, οι αποξενωμένοι από τα παιδιά τους γονείς, οι γονείς που δεν ασκούν ή δεν ασκούσαν την επιμέλειά τους ενώ το επιθυμούσαν (με εξαίρεση όσους ελάχιστους έχουν κριθεί ακατάλληλοι ή επικίνδυνοι), θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι αποτελούν ευάλωτη κοινωνική ομάδα (όπως δείχνουν διεθνείς έρευνες σχετικά με την σωματική και ψυχική τους υγεία, την κοινωνικοποίησή τους, την ανάπτυξή τους, την επαγγελματική τους εξέλιξη) στην οποία είχε αδικαιολόγητα στερηθεί ή περιοριστεί το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή. Για τον λόγο αυτό προτείνω να
    χρηματοδοτηθούν σχετικά προγράμματα και δράσεις, αντίστοιχα π.χ. με το “FAROS” (σελ. 131).

    Η αποξένωση των παιδιών από τους γονείς τους, πρέπει με νόμο να αναγνωριστεί ως μορφή κακοποίησης, οπότε αυτόνομα να διώκεται ποινικά (όχι απλά να καταδικάζεται ο θύτης για παραβίαση δικαστικής απόφασης), και η σύνδεσή της με την αφαίρεση της επιμέλειας να είναι πιο ξεκάθαρη από ότι με τον Ν. 4800.

    Οι δικαστές πρέπει να επιμορφωθούν σχετικά με τον Ν.4800 από κοινωνικούς επιστήμονες και νομικούς ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΆ.

    Η συνεπιμέλεια συντελεί και στην εξίσωση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων μεταξύτων δύο φύλων εντός της οικογένειας, και διευκολύνει την επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, οπότε πρέπει να αναληφθούν και δράσεις υπέρ της συνεπιμέλειας και υπό αυτό το πρίσμα. Δεν είναι τυχαίο, που ο Συνήγορος του Πολίτη έχει χαρακτηρίσει τη θέσπιση της συνεπιμέλειας ως τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της εποχής μας.

    ΙΣΟΤΗΤΑ στους ΓΟΝΕΙΣ ευτυχισμένα παιδιά

  • 26 Μαΐου 2022, 14:28 | Δημήτρης Κ Γονέας

    Σχόλια σχετικά με την Έκθεση:
    1. Θα έπρεπε η προς διαβούλευση Έκθεση να ήταν γραμμένη στα Ελληνικά, όχι στα Αγγλικά, για να μπορούν όλοι να σχολιάζουν.
    2. Γενικότερα όσον αφορά την προστασία των παιδιών, υπάρχουν δράσεις, αλλά υπάρχουν και μεγάλες ελλείψεις τόσο σε επιμέρους θέματα όσο και σε έλλειψη στρατηγικής στόχευσης.

    3. Για παράδειγμα το δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώνει από την οικογένειά του, ένα από τα βασικά του δικαιώματα, όχι απλά δεν προστατευόταν μέχρι πρόσφατα αλλά εμποδιζόταν. Το είχε επισημάνει με πιο διπλωματική διατύπωση ακόμα και ο Συνήγορος του Πολίτη (και του Παιδιού), σε επιστολή του στον Υπουργό Δικαιοσύνης το καλοκαίρι του 2020 ( https://www.synigoros.gr/resources/050820-
    epistolh-oikogeneiako-dikaio.pdf )
    («Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει διαπιστώσει ότι στη χώρα μας η υλοποίηση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη ΔΣΔΠ, υπολείπεται των προτύπων που θέτει η Σύμβαση, λόγω υφιστάμενων διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου…»)
    Έπρεπε δηλαδή να φτάσουμε στο 2021 για να ψηφιστεί ο Ν. 4800/2021 (σελίδα 55 της παρούσας Έκθεσης) που σε κάποιο βαθμό εξασφαλίζει το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους 2 γονείς του ανεξαρτήτως της μεταξύ τους νομικής σχέσης; Ακόμα όμως και ο Ν. 4800 δεν λύνει τα πολλά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί λόγω της καταστροφικής παλαιότερης επιλογής του κράτους να προωθεί την «μονογονεϊκή» επιμέλεια(φροντίδα) των παιδιών (το ορφάνεμα δηλαδή) πριν και μετά τον γάμο.

    Συγκεκριμένα:
    Α. Δεν υπάρχει καν στατιστικό στοιχείο που να δείχνει το μέγεθος του
    προβλήματος, δηλαδή τον αριθμό των παιδιών που μεγαλώνουν ή
    μεγάλωσαν από μόνο έναν γονέα ενώ είχαν δύο εν ζωή γονείς. Ότι το
    πρόβλημα είναι τεράστιο είναι γνωστό από παλαιότερη (2006) έρευνα του
    Πανεπιστημίου Αιγαίου. Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης | Κοινωνία |
    MY.aegean.gr Community. («Το 38,1% των αγοριών σε σχέση με το 68,3%
    των κοριτσιών διατηρεί επαφή μόνο με τη μητέρα του μετά το διαζύγιο»).
    Χρειαζόμαστε όμως πληρέστερη και νεότερη καταγραφή του προβλήματος.
    Οπότε, προτείνουμε να ξεκινήσει να καταγράφεται το σχετικό στατιστικό
    στοιχείο από την ΕΛΣΤΑΤ, και να χρηματοδοτηθούν σχετικές ποιοτικές και ποσοτικές έρευνες που μπορούν να πραγματοποιηθούν από την ΕΛΣΤΑΤ
    και τα πανεπιστήμια, από κονδύλια που σχετίζονται με την προαγωγή της
    οικογένειας ή της κοινωνικής συνοχής.

    Β. Θα χρειαστούν από εδώ και πέρα στατιστικές σχετικά με την ορθή
    εφαρμογή του Ν. 4800. Δεν είναι δυνατόν να αποτελεί νομικό τεκμήριο η
    κοινή επιμέλεια των παιδιών προ και μετά γάμου και η ελάχιστη
    επικοινωνία του 1/3 για κάθε γονέα, και μην ακολουθούν τον νόμο
    τουλάχιστον 90% των δικαστικών αποφάσεων. Αν όχι, τότε μιλάμε για
    δικαστικές αποφάσεις παρά τον νόμο και όχι κατά τον νόμο και θα πρέπει να υπάρχουν πειθαρχικές κυρώσεις για όσους δικαστές δεν αποφασίζουν κατά τον νόμο. Ο έλεγχος όμως των δικαστικών αποφάσεων δεν μπορεί να γίνεται μόνο από άλλους δικαστές. Το όργανο ελέγχου θα πρέπει να είναι κατά τουλάχιστον 50%+1 ανεξάρτητο από το δικαστικό σώμα. Καλό θα ήταν να δημιουργηθεί σχετική επιτροπή ή υποεπιτροπή π.χ. της ΕΕΔΑ.

    Γ. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί κάποια κοινωνική υπηρεσία που να
    ασχολείται με την προώθηση της επανασύνδεσης των μέχρι σήμερα
    αποξενωμένων παιδιών με τους γονείς τους, σε κάθε περίπτωση όμως θα
    πρέπει να υπάρχει σχετική πολιτική στο ζήτημα γονεΪκής αποξένωσης.

    Δ. Οι οργανώσεις που εδώ και χρόνια έχουν αγωνιστεί για την καθιέρωση
    της συνεπιμέλειας (π.χ. ο ΓΟΝ.ΙΣ.) θα πρέπει να αξιοποιηθούν είτε στην προτεινόμενη επιτροπή της παραγράφου Β., είτε να γίνουν μέλη στην ΕΕΔΑ όπως ζήτησαν πριν από μερικούς μήνες στην τότε δημόσια διαβούλευση αλλά δεν εισακούστηκαν από την κυβέρνηση. Παρεμπιπτόντως, δεν είναι δυνατόν να έχει αναγνωρίσει ο Συνήγορος του Πολίτη ότι στην Ελλάδα υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά στην εξασφάλιση του δικαιώματος του παιδιού να μεγαλώνει από τους δύο γονείς και στην ΕΕΔΑ όχι μόνο να μην συμμετέχει κάποιος φορέας που να υποστηρίζει τη συνεπιμέλεια, δηλαδή την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, αλλά δυστυχώς να
    συμμετέχουν αρκετές οργανώσεις που έχουν ξεκάθαρα ταχθεί εναντίον της
    συνεπιμέλειας, δηλαδή εναντίον της προστασίας των δικαιωμάτων του
    παιδιού.

    4. Σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία (σελίδα 56 της Έκθεσης), θα πρέπει να μπορούν και οι άνδρες θύματα να απευθύνονται τόσο στα 43 συμβουλευτικά κέντρα, όσο και στο τηλεφωνικό κέντρο 15900, αλλά επίσης να δημιουργηθούν ξενώνες φιλοξενίας και για άνδρες, ενώ απαράδεκτη είναι η παράλειψη τα αγόρια θύματα ενδοοικογενειακής βίας άνω των 12 ετών να μην επιτρέπεται να φιλοξενηθούν στους υπάρχοντες 19 ξενώνες ή οπουδήποτε αλλού. Γενικότερα, όσες δράσεις, φορείς, προγράμματα αφορούν την προστασία ή αποκατάσταση γυναικών θυμάτων βίας θα πρέπει να δέχονται και άνδρες χωρίς αποκλεισμούς ή προκαταλήψεις. Τέλος, στο επικοινωνιακό υλικό των φορέων που ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία θα πρέπει να εκλείψει η ρητορική μίσους εναντίον των ανδρών (π.χ. οι άνδρες να παρουσιάζονται μόνο ως θύτες) τόσο από τους δημόσιους φορείς, όσο και αυτούς που λαμβάνουν επιχορηγήσεις από το κράτος ή δημόσιους φορείς.

    5. Τα αποξενωμένα σήμερα ή στο παρελθόν από τους γονείς τους παιδιά, οι αποξενωμένοι από τα παιδιά τους γονείς, οι γονείς που δεν ασκούν ή δεν ασκούσαν την επιμέλειά τους ενώ το επιθυμούσαν (με εξαίρεση όσους ελάχιστους έχουν κριθεί ακατάλληλοι ή επικίνδυνοι), θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι αποτελούν ευάλωτη κοινωνική ομάδα (όπως δείχνουν διεθνείς έρευνες σχετικά με την σωματική και ψυχική τους υγεία, την κοινωνικοποίησή τους, την ανάπτυξή τους, την επαγγελματική τους εξέλιξη) στην οποία είχε αδικαιολόγητα στερηθεί ή περιοριστεί το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή. Για τον λόγο αυτό προτείνω να
    χρηματοδοτηθούν σχετικά προγράμματα και δράσεις, αντίστοιχα π.χ. με το “FAROS” (σελ. 131).

    6. Η αποξένωση των παιδιών από τους γονείς τους, πρέπει με νόμο να αναγνωριστεί ως μορφή κακοποίησης, οπότε αυτόνομα να διώκεται ποινικά (όχι απλά να καταδικάζεται ο θύτης για παραβίαση δικαστικής απόφασης), και η σύνδεσή της με την αφαίρεση της επιμέλειας να είναι πιο ξεκάθαρη από ότι με τον Ν. 4800.

    7. Οι δικαστές πρέπει να επιμορφωθούν σχετικά με τον Ν.4800 από κοινωνικούς επιστήμονες και νομικούς που είναι υπέρ της συνεπιμέλειας και όχι από αυτούς που έχουν ταχθεί εναντίον της συνεπιμέλειας, δηλαδή εναντίον του δικαιώματος
    στην οικογενειακή ζωή.

    8. Η συνεπιμέλεια συντελεί και στην εξίσωση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων μεταξύτων δύο φύλων εντός της οικογένειας, και διευκολύνει την επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, οπότε πρέπει να αναληφθούν και δράσεις υπέρ της συνεπιμέλειας και υπό αυτό το πρίσμα. Δεν είναι τυχαίο, που ο Συνήγορος του Πολίτη έχει χαρακτηρίσει τη θέσπιση της συνεπιμέλειας ως τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της
    εποχής μας.
    Σας ευχαριστώ.

  • 26 Μαΐου 2022, 14:42 | Αναστάσιος Σεπετής

    Στην Ελλάδα οι Εθνικές πολιτικές και το Σχέδιο δράσης για την «Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» θα πρέπει να συνεχίσουν να προωθούν τη μεταρρύθμιση των Εθνικών πολιτικών ανάπτυξης ολιστικά σε θεσμική, επιχειρησιακή, δημοσιονομική και πολυεπίπεδη διακυβέρνησης και να στηρίξουν την αειφόρο πρόοδο της κοινωνίας και την αειφόρο προοπτική των μελλοντικών γενεών.
    Θα ήθελα στα πλαίσια της διαβούλευση να συμβάλλω προσθέτοντας ορισμένες προτάσεις σε συγκεκριμένους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης.

    Στα πλαίσια του Στόχου 3 για την Υγεία πρέπει να εναρμονιστούν οι βασικές αρχές των πολιτικών του Υπουργείου Υγείας και των Αειφόρων στόχους στόχων του Συστήματος Υγείας ώστε να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην εκπλήρωση των εθνικών και των περιφερειακών/τοπικών στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης Χωρίς Αποκλεισμούς στην Υγεία.
    Το Υπουργείο Υγείας και το Εθνικό Σύστημα Υγεία σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο πρέπει να αναδείξει επιπλέον τον πρωταγωνιστικό του ρόλο και την δυναμική των μονάδων του Εθνικού Συστήματος Υγείας για την προαγωγή, την πρόληψη και την προώθηση της Αειφόρο Καινοτομίας/Τεχνογνωσίας στα Συστήματα Υγείας στις τοπικές κοινωνίες όπως για παράδειγμα, την Αειφόρο Πρωτοβάθμια Υγεία και τα Πράσινα Νοσοκομεία και να συμβάλει στον Εθνικό στόχο για την Αειφόρο Δημόσια Υγεία.
    Για να επιτευχθεί αυτός ο βασικός Αειφόρος Εθνικός Στόχος στην Υγεία και να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Αειφόρο Εθνικό Συστήμα Υγείας» πρέπει το υπουργείο Υγείας και σχεδιάσει και να εφαρμόσει την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στο Εθνικό Συστήμα Υγείας».
    Οι βασικές αρχές που προσδιορίζουν την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στο Εθνικό Σύστημα Υγείας» οροθετούνται:
    1. Στην αναγνώριση την υπάρχουσα κατάσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε σχέσεις με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης,
    2. Στον επανασχεδιασμό/ανατροφοδότηση των πολιτικών του Εθνικού Συστήματος Υγείας ώστε να εναρμονιστούν με τους Εθνικούς Στόχους για της Αειφόρου Ανάπτυξης και να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Αειφόρο Εθνικό Συστήμα Υγείας»
    3. Στην προώθηση νέων πολιτικών του σύμφωνα με τα πρότυπα αξιολόγησης των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG) παραγόντων των Αειφόρων Δράσεων και Επενδύσεων του «Αειφόρου Εθνικού Συστήματος Υγείας».

    Στα πλαίσια του Στόχου 11 για τις Αειφόρες Πόλεις και Κοινότητες απαιτείται μια ουσιαστική αποκέντρωση των κεντρικών αρμοδιοτήτων της Κυβέρνησης προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι Ελληνικές Περιφέρειες και Δήμοι με ιδιαίτερη έμφαση μια νέα ολιστική «Εθνικής στρατηγική για την Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» πρέπει να εναρμονίσουν τις αναπτυξιακές πολιτικές τους και τους τοπικούς αειφόρους στόχους ώστε να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην εκπλήρωση των εθνικών στόχων για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον προσαρμόζοντας παράλληλα τις δημόσιες και τις ιδιωτικές επενδύσεις και την παροχή υπηρεσιών στις τοπικές ανάγκες.
    Για τον σκοπό αυτό τα αρμόδια υπουργεία όπως το Υπουργείο Εσωτερικών, Ανάπτυξης, Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Εργασίας, Υγείας κ.α. πρέπει να εκπονήσουν αντίστοιχες «Εθνικές στρατηγικές για την Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» και κάθε Περιφέρεια και Δήμος της Ελλάδος να εκπονήσουν τις «Περιφερειακές Στρατηγικές για την Τοπική Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» και τις «Δημοτικές Στρατηγικές για την Τοπική Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς».
    Στα πλαίσια ενός ολιστικού σχεδίου κάθε Περιφέρεια και Δήμος της Ελλάδος με τα αντίστοιχα Εθνικά στρατηγικά σχέδια πρέπει να λάβουν υπόψιν και να ενσωματώσουν τις βασικές αρχές και την εξής οριοθέτηση:
    1. Την Ανάπτυξη ενός κοινού «οράματος» για την «Αειφόρο Τοπική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς» σε πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς και επιχειρήσεις της τοπικής κοινωνίας, ώστε για να γίνει το κοινό «όραμα» μια κοινή «αποστολή» σύμφωνα με τους στόχους της Εθνικής Αειφόρου Ανάπτυξης.
    2. Οι τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές να έχουν ευρύτερους στόχους από την αύξηση του εθνικού εισοδήματος και του ΑΕΠ και να απαιτούν από τις εθνικές και τις περιφερειακές/τοπικές αρχές να συνεργαστούν, να εργαστούν προληπτικά, να παρακολουθούν, να ελέγχουν και να ανατροφοδοτούν τον σχεδιασμό για την επίτευξη αυτών των τοπικών αειφόρων στόχων της λαμβάνοντας υπόψιν: α) την αναπροσαρμογή στις παγκόσμιες, εθνικές, περιφερειακές/τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές στους εθνικούς στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης και β) να μην υποθέτουν αυτεπάγγελτα ότι τα θετικά τοπικά οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά αποτελέσματα θα προέλθουν αυτόματα μέσω της οικονομικής ανάπτυξης.
    3. Η ολιστική εθνική επιχειρησιακή στρατηγική πρέπει να προτείνει τις διαδικασίες σε κάθε περιφέρεια/τοπική κοινωνία για το «πως» θα γίνει η εφαρμογή της αειφόρου τοπικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς. Οι διαδικασίες εφαρμογής της προτεινόμενης ολιστικής εθνικής επιχειρησιακής στρατηγικής θα προσδιορίσουν την εμπειρική εφαρμογή του τοπικού αειφόρου επιχειρησιακού και πολιτικού «οράματος» της κάθε Περιφέρεια και Δήμου και των ενδιαφερόμενων φορέων, όπου η οικονομική ευημερία της τοπικής κοινωνίας πρέπει να δημιουργήσει ευρείες βάσεις και να έχει κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους.
    4. Τα οφέλη των τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών πρέπει να διοχετευθούν ολιστικά σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των πιο περιθωριοποιημένων «χωρίς να αφήσουν κανέναν πίσω», με την προώθηση πολιτικών κοινωνικής συνοχής και με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στις αποφάσεις των τοπικών αναπτυξιακών πολιτικών.
    5. Οι τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές και η επιχειρησιακή στρατηγική πρέπει να λαμβάνουν υπόψη, στα πλαίσια μιας ολιστικής προσέγγισης, την ανάδειξη της τοπικής δυναμικής και την κοινωνικό/πολιτισμικής κουλτούρας για την προώθηση της τοπικής καινοτομίας/τεχνογνωσίας και της τοπικής επιχειρηματικότητας, με την παράλληλη αύξηση της απασχόλησης, την μείωση της φτώχειας και την κοινωνική ανισότητα των τοπικών κοινωνιών.
    6. Καθοριστική σημασία της ολιστικής εθνική στρατηγικής είναι η εμπλοκή και ευθυγράμμιση, των προσπαθειών των «τοπικών παραγόντων ανάπτυξης» (κυβερνητικοί/ τοπικοί φορείς, πανεπιστήμια/ερευνητικοί φορείς, επιχειρήσεις, επιμελητήρια, επιχειρηματικοί φορείς κ.α.) με εκείνους των τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων «συμπερίληψης» (κυβερνητικοί/ τοπικοί φορείς, πανεπιστήμια/ερευνητικοί φορείς, φορείς κοινωνικής ένταξης και συνοχής, ΜΚΟ, σωματεία κ.α.) σε μια από κοινού αποδεκτή επιχειρησιακή τοπική αειφόρο στρατηγική.
    7. Με την από κοινού συμφωνία ορισμών και μετρήσεων για την παρακολούθηση της τοπικής αειφόρου προόδου υλοποίησης σύμφωνα με τα πρότυπα αξιολόγησης των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG) παραγόντων και τον έλεγχο της εθνικής ολιστικής επιχειρησιακής στρατηγικής στα πλαίσια των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης.
    8. Η ολιστική Εθνική επιχειρησιακή στρατηγική των αναπτυξιακών πολιτικών να προωθεί την αειφόρο διαχείριση των τοπικών φυσικών πόρων και της τοπικής περιβαλλοντικής προστασίας στα πλαίσια των εθνικών, ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πολιτικών της κλιματικής αλλαγής και των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης.

    Στα πλαίσια του Στόχου 4 για την Ποιότητα στην Παιδεία τα Πανεπιστήμιά της Ελλάδος εισάγουν θέματα πολιτικών Αειφόρου Ανάπτυξης, επιχειρηματικής ηθικής, προστασίας του περιβάλλοντος, κοινωνικής προστασίας, διαχείρισης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), κ.α. σε πολλούς ακαδημαϊκούς τομείς αλλά κυρίως των σχολών Οικονομίας και Διοίκηση Επιχειρήσεων, αρχικά σε προπτυχιακό και στη συνέχεια σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ώστε να εισαχθούν και να προωθηθούν οι Στόχοι της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ).
    Από το 2000, οι έρευνες έχουν δείξει την αυξανόμενη επιθυμία διεθνών και Ελλήνων φοιτητών να ενσωματώσουν τους ΣΑΑ και την ΕΚΕ στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα. Επιπλέον, πολλοί ερευνητές επισημαίνουν ότι η προώθηση τέτοιων εκπαιδευτικών προγραμμάτων απαιτεί την απαιτούμενη ζήτηση από τις εταιρείες και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για την ανάπτυξη μιας ηθικής ευαισθητοποίησης στην εκπαίδευση.
    Οι Έλληνες φοιτητές θα είναι μελλοντικοί, διευθύνοντες σύμβουλοι, διευθυντές, στελέχη, μελλοντικοί εργαζόμενοι, ενεργοί πολίτες και θα είναι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση επιχειρηματικών αρχών, αξιών, πολιτικών και στρατηγικών, των Δημόσιων και Ιδιωτικών επιχειρήσεων οι οποίες θα πρέπει να είναι αειφόρες, κοινωνικά, ηθικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες. Κάθε λάθος και σωστή απόφαση των στελεχών των Ελληνικών Δημόσιων ή Ιδιωτικών Επιχειρήσεων έχει αντίκτυπο στην Ελληνική κοινωνία και στους Στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης.
    Για τους λόγους αυτούς, είναι επιτακτική ανάγκη η εκπαίδευση των Ελλήνων φοιτητών σε θέματα πολιτικών Αειφόρου Ανάπτυξης, των ΣΑΑ, της ΕΚΕ, των Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social, Governance-ESG) παραγόντων να είναι ζωτικής σημασίας ώστε να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για να αντιμετωπίσουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της ελληνικής αγοράς.
    Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια και ειδικά οι καθηγητές θα πρέπει να παρέχουν στους φοιτητές, όχι μόνο τις δεξιότητες και την κατάρτιση που θα χρειαστούν στη μελλοντική επιχειρηματική τους σταδιοδρομία, αλλά και να τους κάνει να κατανοήσουν πόσο κρίσιμη και ζωτικής σημασίας είναι η λήψη αποφάσεων σε θέματα Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής, και εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social, Governance-ESG) παραγόντων εντός ενός οργανισμού.
    Επιπλέον για την ενσωμάτωση των στόχων Αειφόρο Ανάπτυξης στην επιχειρηματική τοπική κοινότητα υπάρχουν σήμερα σημαντικά εμπόδια γνώσης στην καθημερινή επιχειρησιακή διαχείριση των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό, παρακολουθούμε την έλλειψη ενδιαφέροντος των εταιρειών για το ζήτημα της ΕΚΕ ή την ανησυχία τους για ζητήματα Αειφόρου ανάπτυξης.
    Μια σημαντική σύσταση για τα Ελληνικά Πανεπιστήμιά και την εφαρμογή των Στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης είναι ότι τα πανεπιστήμια θα πρέπει να θεσπίσουν επίσημες δομές για να καθοδηγήσουν την εφαρμογή της διαχείρισης της Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής, και εταιρικής Διακυβέρνησης και σε επιχειρησιακό επίπεδο του πανεπιστημίου δηλαδή να εφαρμόσουν στην επιχειρησιακή τους πολιτικής, αειφόρο στρατηγικές, και να γίνουν Αειφόρα Πανεπιστήμια ώστε να παραδειγματίσουν και να συμβάλουν στις αειφόρες πολιτικές των τοπικών επιχειρήσεων και των τοπικών κοινωνιών. Είναι επίσης σημαντικό η πολιτική των Αειφόρων Πανεπιστημίων πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν στην αξιολόγηση των Πανεπιστήμων από το υπουργείο Παιδείας.
    Ως εκ τούτου, το Ελληνικά Πανεπιστήμια που υποστηρίζουν τους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης θα πρέπει έχουν έντονο ενδιαφέρον για περαιτέρω συνεργασία με την τοπική επιχειρηματική κοινότητα με διάφορους τρόπους, συνοψίζοντας:
    1. Συνεργασία με εταιρείες για την κατάρτιση των φοιτητών σε πολιτικές Αειφόρου Ανάπτυξης, στην επιχειρηματική πρακτική ΕΚΕ και των ESG παραγόντων,
    2. Ανάπτυξη προγραμμάτων ανταλλαγής τεχνογνωσίας που σχετίζονται με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ) μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων
    3. Οργάνωση συνεργασιών καινοτομίας για την αντιμετώπιση των ΣΑΑ για ερευνητές σε όλο το πανεπιστήμιο και εξωτερικούς ενδιαφερόμενους φορείς
    4. Ανάπτυξη ερευνών σχετικά με τους ΣΑΑ και την ΕΚΕ σε μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις,
    5. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών συνεργασιών για τη διά βίου μάθηση και την ηλεκτρονική μάθηση στην επιχειρηματική ηθική, την ΕΚΕ και σχετικά με τους ΣΑΑ
    6. Δημιουργία συνεργασιών Πανεπιστημίων και τοπικών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη επιχειρησιακών εργαλείων αειφόρου ανάπτυξης
    7. Συνεργασία με την τοπικών επιχειρήσεων και πανεπιστημίων για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και λύσεων για την αντιμετώπιση των ΣΑΑ
    8. Δημιουργία κόμβων καινοτομίας και θερμοκοιτίδων που επικεντρώνονται σε προκλήσεις που σχετίζονται με τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΑΑ) με την συνεργασία των τοπικών επιχειρήσεων και της πανεπιστημιακής έρευνας.
    9. Νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας που σχετίζονται με πανεπιστημιακά ερευνητικά προγράμματα εμπνευσμένα από τους ΣΑΑ

    Τα Πανεπιστήμια μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στους στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης και της αλλαγής της κοινωνικής, καταναλωτικής επιχειρηματικής και επενδυτικής κουλτούρας. Για να επιτευχθεί αυτός ο βασικός Αειφόρος Εθνικός Στόχος στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και για να διερευνηθούν οι ανάγκες και οι τάσεις της ελληνικής αγοράς ώστε τα πανεπιστήμια να συμβάλουν και να προσαρμόσουν σωστά το πρόγραμμα σπουδών στους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης πρέπει να δημιουργηθεί ένα καινοτόμο «Εθνικό Αειφόρο Πανεπιστημιακό Σχέδιο Δράσης» και πρέπει το υπουργείο Παιδείας να σχεδιάσει και να εφαρμόσει την «Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς στα Ελληνικά Πανεπιστήμια».
    Στα πλαίσια του Στόχου 17 συνεργασία για του στόχους το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί και πρέπει να αναδείξει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην Αειφόρο Χρηματοδότηση και την Αειφόρο Ταξινομία σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο μέσω της ομάδας εργασίας για την Αειφόρο Χρηματοδότηση και την Πράσινη Οικονομική Μετάβαση.

  • 26 Μαΐου 2022, 13:59 | ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΝΕΑΝΙΔΩΝ (Χ.Ε.Ν.) ΕΛΛΑΔΟΣ

    ΧΕΝ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΣΧΟΛΙΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
    Ως μία κοινωνική, γυναικεία οργάνωση που γνωρίζει τα θέματα, τις δυσκολίες, τις διακρίσεις που απασχολούν και αποτελούν τροχοπέδη για την εξέλιξη και απόκτηση ικανοτήτων γυναικών θα θέλαμε να σχολιάσουμε συνοπτικά, τα εξής:
    ΓΕΝΙΚΑ
    1. Αν και η δομή του Σχεδίου Έκθεσης είναι ικανοποιητική, η έκταση και η απευθείας χρήση της αγγλικής γλώσσας θεωρούμε ότι δεν είναι βοηθητική για την συμμετοχή στη διαβούλευση όλων όσων πιθανώς θα ήθελαν να καταθέσουν τα σχόλια τους και μάλιστα εντός λίγων ημερών.
    2. Η οπτική του φύλου θα πρέπει να διαπνέει όλες ανεξαιρέτως τις πολιτικές που υλοποιούνται ή/και σχεδιάζεται να υλοποιηθούν προς την επίτευξη και των 17 στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.
    3. Η ενεργή συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών στον σχεδιασμό και υλοποίηση των πολιτικών θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση. Είναι σημαντική η αποτίμηση από πλευράς της ΚτΠ της αποτελεσματικότητας και της ανταποκρισιμότητας των πολιτικών που υλοποιούνται ή/και σχεδιάζεται να υλοποιηθούν. Ταυτόχρονα, όμως, η προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που στοχεύει ο ΟΗΕ μέσα από την επίτευξη των Στόχων επιβάλλει την ενεργό συμμετοχή όλων των κοινωνικών ομάδων ήδη από τον σχεδιασμό των πολιτικών προς υλοποίηση.
    4. Η δημιουργία Επιτροπών και μηχανισμών, η ανάπτυξη πρωτοβουλιών κλπ. προς την επίτευξη των Στόχων είναι σημαντικό να επικοινωνείται με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη π.χ. τους φορείς, τους πολίτες, ώστε η πληροφορία να φτάνει έγκυρα και έγκαιρα στους αποδέκτες.

    ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ:
    1. Σε ό,τι αφορά στον στόχο 4 που αφορά το δικαίωμα πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση για όλους, θα θέλαμε να παρατηρήσουμε ότι υπάρχει έλλειμμα ως προς την πρόσβαση των νέων και ιδιαίτερα των νέων γυναικών σε δωρεάν, ασφαλή και αξιοπρεπή στέγη, ώστε να μπορούν να επιλέγουν τις Σχολές και τα Τμήματα που επιθυμούν βάσει των ενδιαφερόντων τους και όχι με κριτήριο το κόστος που απαιτείται για τη φοίτηση (ενοίκιο, μετακίνηση από και προς τη Σχολή κλπ.).
    Μια τέτοια παροχή θα συμβάλλει θετικά και στη μετέπειτα σταδιοδρομία των φοιτητών και φοιτητριών, καθώς θα ελαττώσει τον κίνδυνο μη ολοκλήρωσης των σπουδών τους ή την απόκτηση ενός τίτλου που δεν ικανοποιεί ή/και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς.
    Επιπλέον, τα προγράμματα περαιτέρω εξειδίκευσης και επιμόρφωσης θα πρέπει να προσφέρονται όσο το δυνατόν και σε περιοχές απομακρυσμένες, ώστε οι ενδιαφερόμενοι / ενδιαφερόμενες να έχουν πρόσβαση, δίχως να απαιτείται η μετεγκατάστασή τους και το ανάλογο κόστος για αυτή. Εδώ, η περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε συνδυασμό με την παροχή και του ανάλογου εξοπλισμού και την εξασφάλιση της προσβασιμότητας θεωρούμε ότι είναι κομβικής σημασίας. Είναι μια γενικότερη θέση μας, ότι οι υπηρεσίες θα πρέπει να παρέχονται, όπου κι όταν είναι αναγκαίες.
    Να προσλαμβάνονται ειδικοί επιστήμονες σε όλα τα σχολεία, ψυχολόγοι, κοινωνικοί επιστήμονες, κοινωνικοί λειτουργοί, σε μόνιμη βάση, για να αποφεύγονται τα φαινόμενα bulling στο σχολικό περιβάλλον και να εγκαλούνται οι διευθύνσεις των σχολείων στις περιπτώσεις εκείνες που αγνόησαν τις καταγγελίες και το υποβόσκον κλίμα και άφησαν τα παιδιά απροστάτευτα.

    2. Σε ό,τι αφορά τον Στόχο 5 περί της Ισότητας των φύλων και ειδικότερα την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της ζωής τους, θεωρούμε σημαντικό να προστεθούν στον προβληματισμό:

    I. Η πρόσφατη αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την επικυρωμένη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης σε εξαιρετικής σημασίας ζητήματα, όπως η υποχρεωτική συνεπιμέλεια των παιδιών ακόμη και σε περιπτώσεις άσκησης ενδοοικογενειακής βίας. Ιδιαίτερα για τις μητέρες και τα παιδιά που έχουν βιώσει κακοποιητική συμπεριφορά, η αναμόρφωση αυτή επέφερε και θα επιφέρει μια ολική ανατροπή της κανονικότητας, την οποία με κόπο αποκατέστησαν στις ζωές τους, σε συνδυασμό με την μεγάλη καθυστέρηση που παρατηρείται στην απόδοση δικαιοσύνης. Πάγιο αίτημα αποτελεί η θέσπιση των οικογενειακών δικαστηρίων, η οποία πρέπει να αποτελεί μέρος του σχεδιασμού.

    II. Η αύξηση της βίας κατά των γυναικών και μάλιστα στην πλέον επικίνδυνη έκφρασή της. Αναφερόμαστε στη γυναικοκτονία και στην επιτακτική ανάγκη να την κατονομάσουμε και να αναγνωρισθεί ο όρος ως αυτοτελές ποινικό αδίκημα. Ταυτόχρονα, η εκπαίδευση και επιμόρφωση όλων όσων εμπλέκονται (π.χ. αστυνομικές αρχές, υπηρεσίες υγείας, δικαστικές αρχές) που αποτελούν πάγιο αίτημα του γυναικείου φεμινιστικού κινήματος θα πρέπει να υλοποιηθούν στο εγγύς μέλλον.

    Επιπλέον, η εγκαθίδρυση ενός συνολικού μηχανισμού συλλογής αξιόπιστων δεδομένων είναι απαραίτητη, καθώς μόνο μέσω αξιόπιστων δεδομένων που αφορούν στο σύνολο του εθνικού μηχανισμού (Αστυνομία, Υγειονομικές Υπηρεσίες, Υπηρεσίες και δομές φιλοξενίας θυμάτων, κοινωνικές Υπηρεσίες, φορείς ιδιωτικής πρωτοβουλίας κλπ.) οι παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες και αποτελεσματικές.

    III. Η συστηματική Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση ήδη από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης των παιδιών είναι αναγκαία και θα πρέπει να δικτυώνει και να δίνει πεδίο συνέργειας όλων των εμπλεκομένων μερών (Σχολική κοινότητα- παιδιά και εκπαιδευτικοί- γονείς, εξειδικευμένοι επαγγελματίες της υγείας, κοινωνία), ώστε η ενημέρωση να είναι έγκαιρη και έγκυρη στοχεύοντας σε υγιείς, ασφαλείς και ισότιμες σχέσεις.

    IV. Να προστατεύονται με κάθε τρόπο τα θύματα βίας ή / και παρενόχλησης στους χώρους εργασίας κατά τρόπο, ώστε να μην υπάρχουν δυσμενείς αλλαγές στις εργασιακές τους συνθήκες.

    V. Να ενθαρρύνονται γενικότερα όλα τα θύματα βίας / bulling στην κατάθεση της μαρτυρίας τους με στόχο των περιορισμό αντίστοιχων περιστατικών.

    VI. Οι προσπάθειες για ίση αμοιβή πρέπει να ενταθούν, καθώς και αυτές για την αύξηση των γυναικών σε θέσεις ευθύνης και σε ηγετικές θέσεις.

  • 25 Μαΐου 2022, 22:22 | Electra Energy Cooperative

    SDG7 – clean energy
    what about electrifying public transport / freight / ferries / aviation, only talking about private subsidies etc

    simplification of RES: should not be done while burdening the environment and lack of public consultation / Must also be contextualised in Greece being indicted by the Commission for its weakening of NATURA protections
    
    Welcome the support of Municipalities in setting up energy communities to tackle energy poverty. We call on the Government to expand it with a wider national support programme for energy communities, especially those utilizing VNM. Energy communities are recognised in the report, but hitherto there have been no national support programs – financial or otherwise.

    No mention about ongoing support to fossil fuel exploration and extraction programs, or a possible phase out date

    No sectoral targets or quantitative data, especially regarding hard-to-decarbonize sectors like aviation, shipping, construction

    SDG 11 – sustainable cities

    no quantifiable targets on promotion of walking/cycling etc and how that relates to reduction of air quality
    no mechanisms for participatory and multi-stakeholder planning

    SDG 12 – consumption

    binding national quantitative target of resource reduction (eg 65% – 5 tonnes per capita by 2050)
    A sectoral monitoring of resource use (e.g., agri, transport, buildings, military) and specific road maps for resource reduction
    no emphasis on waste PREVENTION (zero waste)
    Producer responsibility is mentioned in the context of recycling of discarded products, but there’s no mention o mandating a % of recycled content, guaranteeing recyclability and repairability and banning planned obsolescence
    Also no discussion of (illegal and legal) export of waste to third countries
    No mention of sustainable diets / also of the use of food waste for biogas and fertiliser production

    Percentage reduction in fertiliser and pesticide usage / % target for organic land cultivation and land set aside for carbon sequestration and biodiversity protection (payments for ecosystem services)
    Globally, Resource extraction and processing account for more than 90% of global biodiversity loss and water stress impacts, and for approximately half of global climate change emissions. Greece should monitor how its consumption patterns are influencing the above
    The phase out of single use plastic from the public sector has not been efficiently enforced or monitored. Everyday experiences show widespread use of plastic, by employees, as well as in public procurement of events organised by public bodies.

  • 25 Μαΐου 2022, 18:38 | Κώστας Φωτεινάκης – ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

    Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece
    Ανθέων 72, 12461 | Mail: naturefriendsgreece@gmail.com
    https://www.naturefriends.gr
    Σχολιασμός των ΦτΦ πάνω στο Σχέδιο της Κυβέρνησης για την αξιολόγηση των 17 ΣΒΑ
    Συντάκτες της παρέμβασης: Καίτη Μυλωνά, Κώστας Φωτεινάκης
    25.05.2022
    Γενικές παρατηρήσεις – Introduction
    1. To «Σχέδιο της Έκθεσης Εθελοντικής Αξιολόγησης της Ελλάδας σχετικά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2022» προσφέρεται για μια μεγάλη δημόσια και εφ΄ όλης συζήτηση. Ωστόσο λόγο του περιορισμένου χρόνου της διαβούλευσης, δέκα μόνο ημέρες, το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ εστιάζει την παρέμβασή του σε ορισμένους μόνο θεματικούς στόχους και υποστόχους της Agenda 2030.
    2. Το υπό διαβούλευση Σχέδιο παρουσιάζει με επάρκεια τους εμπλεκομένους κυβερνητικούς οργανισμούς και υπηρεσίες που εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο σχεδιασμό, στην παρακολούθηση και στην υλοποίηση των 17ΣΒΑ. Παρ’ όλ’ αυτά, το κείμενο σε πολλά σημεία περιέχει γενικόλογες αναφορές, οι οποίες δεν διαμορφώνουν εικόνα σχετικά με διάφορες «δράσεις».
    3. Θεωρούμε, ότι θα έπρεπε να αναφέρονται οι οργανώσεις της ΚτΠ με τις οποίες επικοινώνησε και διαβουλεύτηκε η Ομάδα Σύνταξης της Έκθεσης και βέβαια να έχουν καταγραφεί οι παρατηρήσεις τους. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, θεωρούμε παράληψη την μη αναφορά, ή την μη συμμετοχή της Επιτροπής «Φύση 2000» στους συντελεστές της Έκθεσης, με αποτέλεσμα το θέμα της βιοποικιλότητας να μη παρουσιάζεται με επάρκεια, όπως και θέματα για τη διαχείριση των στερεών αστικών αποβλήτων, το ζήτημα του Τουρισμού -Υπερτουρισμού και βέβαια ο Πολιτισμός.
    4. Θεωρούμε ότι υπερτονίζεται η συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα στην προώθηση των 17ΣΒΑ όπως και η συμβολή των ΣΔΙΤ. Ο υπερτονισμός αυτός ανατρέπει την ισορροπία για την «επίτευξη της ατζέντας για τη βιώσιμη ανάπτυξη, προϋποθέτει συνεργασίες μεταξύ των κυβερνήσεων, του ιδιωτικού τομέα καθώς και της κοινωνίας των πολιτών» και δεν συνάδει με το γενικότερα πνεύμα του συγκεκριμένου 17ου ΣΒΑ. Αντιθέτως υποτιμούνται, δεν υποστηρίζονται και δεν προωθούνται επαρκώς οι Ενεργειακές Κοινότητες και οι ΚΟΙΝΣΕΠ.
    5. Δεν γίνεται επαρκής αξιολόγηση των είκοσι πέντε υποστόχων που είχαν ημερομηνία λήξης το έτος 2020.
    6. Η COVID-19 ή άλλες πανδημίες, είτε ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα πρέπει να ανατρέψει τους Οικολογικούς Στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και την πρόοδο της υλοποίησης των 17ΣΒΑ και ιδιαίτερα των στόχων 13 και 7.
    7. Οι ΦτΦ με Δ.Τ. έχουμε επισημάνει το ρόλο των FTAs-Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου στους ΣΒΑ με αρνητικό πρόσημο. Έχουμε τονίσει ότι υπονομεύουν τους ΣΒΑ και ιδιαίτερα τους Στόχους 2, 3, 10, 12, 13 – μέσω των μεθόδων παραγωγής και συγκεκριμένα μέσω των χημικών που χρησιμοποιούνται (κυρίως λιπάσματα, φυτοφάρμακα, π.χ. γλυφοσάτη), μέσω της μη διευθέτησης της επεξεργασίας των αποβλήτων, στερεών και υγρών – γεωργικών και βιομηχανικών και μέσω των ΓΤΟ που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Η απαίτηση να συμπεριλαμβάνονται κάποιες προδιαγραφές αυτού του τύπου στις FTAs θεωρούνται «εμπόδια» για την απρόσκοπτη λειτουργία του εμπορίου από τις ΗΠΑ, και άλλες χώρες και βέβαια από τις πολυεθνικές εταιρείες που διακινούν τέτοια προϊόντα.
    8. Θέλουμε να θίξουμε το ζήτημα της συμμετοχής της Ελλάδας – μέσω της ΕΕ – σε κάποιες άλλες Συμφωνίες, οι οποίες επίσης υπονομεύουν τη λειτουργία και την εφαρμογή των ΣΒΑ. Αναφερόμαστε στις Διεθνείς Συμφωνίες TRIPS και ECT. Η TRIPS υπονομεύει άμεσα στο στόχο 3 – Καλή Υγεία, μια και δεν επιτρέπει την ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια και φάρμακα όλων των πολιτών της Γης, π.χ. πατέντες για εμβόλια της COVID-19. Η ECT (Energy Charter Treaty) υπονομεύει άμεσα τους Στόχους 7 και 13, μια και οι χώρες που συμμετέχουν, μεταξύ αυτών και η ΕΕ, δεσμεύονται στη χρήση ορυκτών καυσίμων κι αυτό πέραν των όσων υπάρχουν στην Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ. Συμπερασματικά, οι Συμφωνίες FTAs, TRIPS και ECT υπονομεύουν το Στόχο 10 – Λιγότερες Ανισότητες.
    9. Σε κάθε αξιολόγηση πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι Συνέργειες μεταξύ των ΣΒΑ, είτε μέσω της κατηγοριοποίησης των 5 Ps, είτε και ανεξάρτητα από αυτήν.
    Methodology
    Σχολιασμός 1ος
    1. 2. Methodology and Process for Preparation of the Review – Συμμετοχή ενδιαφερομένων μερών – stakeholders’ participation, Σελ. 3
    Σε διάφορα σημεία της Έκθεσης αναφέρεται η συμμετοχή και η συνεισφορά των ενδιαφερομένων μερών στη σύνταξη του VNR report, ενώ παραπέμπει στο Annex 2. Όμως δεν πρόκειται για ενδιαφερόμενα μέρη της ΚτΠ, αλλά μόνο για κρατικά/δημόσια ερευνητικά κέντρα.
    Επιπρόσθετα, δεν αναφέρονται πουθενά σε όλο το κείμενο των 241 σελίδων ποιές οργανώσεις συμμετείχαν, εκτός από τον ΣΕΒ, τον Δήμο Σκιάθου, την Ένωση Περιφερειών, την ΚΕΔΕ, την ΟΚΕ, την ΓΣΣΕ, που βέβαια, η συνεισφορά τους κρίνεται απολύτως θετική και απαραίτητη. Όμως στην παράγραφο 3.2.4 Civil society δεν αναφέρεται καμία οργάνωση της ΚτΠ με τον τίτλο της και τις δικές της παρατηρήσεις, ενώ γίνεται εκ νέου παραπομπή στο Annex II, στο οποίο, όπως προαναφέραμε υπάρχουν μόνο δημόσια ερευνητικά κέντρα.
    Σχολιασμός 2ος
    3.2.1.1 The Centre of Government σελ. 7
    Σχόλιο
    Κρίνεται απολύτως θετικό το γεγονός ότι την ευθύνη έχει θεσμικά η Προεδρία της Κυβέρνησης, καθώς και το γεγονός της δημιουργίας ενός μηχανισμού για την παρακολούθηση και επανεξέτασης/αναθεώρησης για τη μέτρηση της προόδου των μέτρων για την εφαρμογή των ΣΒΑ.
    Επίσης θετική είναι η δημιουργία της Ειδικής Επιτροπής Στρατηγικής διερεύνησης με σκοπό τη διερεύνηση προκλήσεων, τάσεων, κινδύνων και ευκαιριών για τη χώρα.
    Σχολιασμός 3ος
    3.1 Key changes σελ. 6
    A new Civil Society Network for the promotion of the SDGs has been created in 2022, …..
    Σχόλιο
    Δεν το γνωρίζουμε, ούτε κληθήκαμε να συμμετέχουμε. Η συμμετοχή μας στη διαβούλευση, μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης με περιθώριο μόνο 9 ημερών πάνω σε ένα κείμενο 241 σελίδων περιορίζει πάρα πολύ την ούτως ή άλλως δεδομένη διάθεσή μας για συνεισφορά.
    SDGs – Ειδικός σχολιασμός
    Σχολιασμός 4ος
    SDG 2 – End hunger, achieve food security and improved nutrition and promote sustainable agriculture – σελ. .34
    Assessment of progress in relevant SDG indicators
    Σχόλιο
    Η Έκθεση δεν αναφέρεται καθόλου στην κατάσταση της πείνας στην Ελλάδα ή στην κακή διατροφή, που σημαίνει είτε κακής ποιότητας τροφή, η οποία δεν προσφέρει τις θρεπτικές ουσίες που έχει ανάγκη ο οργανισμός του ανθρώπου, είτε σε μη επαρκή τροφή, είτε και στα δύο, που συμβαίνει τις περισσότερες φορές. Αντίθετα δίνει βάρος και το αναφέρει ως πρώτο το ζήτημα της παχυσαρκίας, το οποίο είναι περισσότερο ζήτημα υγείας και λιγότερο έως καθόλου ζήτημα πείνας. Δίνεται έτσι η εντύπωση, ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει πείνα, αφού το βασικό πρόβλημα είναι η παχυσαρκία.
    Δεν αναφέρεται στην επισιτιστική επάρκεια, δηλαδή επάρκεια/ισοζύγιο τροφίμων, τη στιγμή που ένα τεράστιο ποσόν (μετά τα καύσιμα) δαπανάται για την εισαγωγή τροφίμων, κυρίως κρέατος.
    Τα όποια θετικά στοιχεία, σύμφωνα με την Έκθεση, έχουν γίνει μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από το κυβερνών κόμμα (Ιούλιος 2019). Δίνει την εντύπωση, ότι δεν πρόκειται για επιστημονική εργασία, αλλά για προβολή του κυβερνητικού έργου. Δίνεται μάλιστα η εντύπωση, ότι μόλις τα τελευταία 2,5 χρόνια γίνονται έλεγχοι. Επιπλέον, τα στοιχεία είναι ελλιπή, ενώ η όποια κρατική χρηματοδότηση δεν είναι ακριβώς κρατική, αλλά ευρωπαϊκή μέσω του ΕΣΠΑ, πόσο μάλλον που η ΕΕ αποφάσισε η Ελλάδα να μην καταβάλλει την εθνική συμμετοχή, λόγω της 10ετούς οικονομικής κρίσης. Στις βασικές προτεραιότητες περιλαμβάνονται οι δράσεις του ΕΣΠΑ, οι οποίες αφορούν στην περίοδο 2014-2020 και δεν έχουν επικαιροποιηθεί (πανδημία).
    Δεν υπάρχει καμιά βελτίωση ή πρόοδος σε κανέναν από τους υποστόχους. Αντίθετα επιχειρείται η οριζόντια εφαρμογή των νέων τεχνολογιών σε όλες αδιακρίτως τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, πχ, της ακριβούς/έξυπνης γεωργίας, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το μέγεθος ή το είδος της παραγωγής.
    Μοναδικό θετικό στοιχείο είναι το Σύστημα διανομής τροφίμων και γευμάτων μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας στους Απόρους (FEAD) και τα σχολικά γεύματα. Τα συνοδευτικά μέτρα δείχνουν ότι δεν υπάρχει συνείδηση της πραγματικότητας, πχ όταν στην Έκθεση γίνεται αναφορά σε συμβουλές για τη διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού, σε ποιόν οικογενειακό προϋπολογισμό αναφέρονται, όταν δεν υπάρχει εισόδημα ή είναι κάτω του ελαχίστου;
    Ενώ, «Οι βασικές προτεραιότητες περιλαμβάνουν» οδηγίες διατροφής.

    Το σημαντικότερο όλων είναι ότι δεν υπάρχει προγραμματισμός για την ανάσχεση του αρνητικού ισοζυγίου. Η χώρα δεν ξέρει τι θέλει να καταναλώνει και επομένως τι και πώς θέλει να παράγει.

    Σχολιασμός σε Ειδικά Θέματα

    ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
    1. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ [1]: Δεν αξιολογούνται οι σχετικοί υποστόχοι που αφορούν τη Βιοποικιλότητα μέχρι το 2020: 2.5, 6.6, 11.4, 12.4, 14.2, 14.4, 14.5, 14.6, 15.1, 15.2, 15.5, 15.8, 15.9.
    2. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ [2]: Η καταδίκη της Ελλάδας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παράβαση της προστασίας της βιοποικιλότητας για παράβαση της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. https://bit.ly/3yWSNZT
    3. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ [3]: Η 5η περιοδική έκθεση για την Παγκόσμια Βιοποικιλότητα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική | 6 μόνο στόχοι από τους 20 της δεκαετίας, 2010 – 2020, πιάστηκαν “εν μέρει” https://bit.ly/3lBaUMI
    4. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ [4]: Δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη παρουσίαση για το σχέδιο της ερχόμενη δεκαετίας 2021 -2030 αλλά που οι ορίζοντές του φτάνουν μέχρι το 2050 – Το όραμα μέχρι το 2050 περιγράφεται «Ζώντας σε αρμονία με τη φύση»/ “Living in harmony with nature” https://bit.ly/3Pzj46o
    ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ:
    Α) Στόχος 12.8 Αρμονία με τη φύση «Έως το 2030, διασφάλιση ότι όλοι οι άνθρωποι παντού έχουν την απαραίτητη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη και έναν τρόπο ζωής σε αρμονία με τη φύση». Σε αυτήν την κατεύθυνση δεν έχουν δρομολογηθεί πολιτικές και προγράμματα και το πνεύμα του 12.8 δεν διαπερνά τις δημόσιες πολιτικές κυβερνόντων και κυβερνωμένων.
    Β) Στόχος 11.4 «Ενίσχυση των προσπαθειών για την προστασία και τη διαφύλαξη της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.» Και αυτός ο στόχος δεν διαπερνά δημόσιες πολιτικές κυβερνώντων και κυβερνωμένων.

    13 ΥΠΟΣΤΟΧΟΙ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2020
    Δεν αξιολογούνται σε ικανοποιητικό βαθμό οι 13 υποστόχοι 3.6, 4.β, 8.6, 8.7, 8.β, 9.γ, 11.β, 12.4, 13.α, 14.1, 17.8, 17.11, 17.18 που είχαν ημερομηνία λήξης το 2020.
    ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΥΠΟΣΤΟΧΟ 3.6
    Αν και η «Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πέτυχε τον στόχο για το έτος 2020, με 54% μείωση των νεκρών σε οδικά ατυχήματα» ωστόσο «Το 2021 κατέλαβε την 22η θέση με 57 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων» σύμφωνα με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας, Μάιος 2022. https://bit.ly/3wAStgq
    Ο αριθμός αυτός θα πρέπει να περιοριστεί ακόμα περισσότερο.

    ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ – ΥΠΕΡΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
    Αν και ο τουρισμός διαπερνά με τον ένα ή τον άλλον τρόπο και τους 17ΣΒΑ*, ο Βιώσιμος Τουρισμός με σεβασμό στη φύση, στον πολιτισμό, στις τοπικές κοινωνίες και στην τοπική ανάπτυξη δεν προωθείται στις δημόσιες πολιτικές.
    Ενδεικτική είναι η πρόσφατη απόφαση του ΣΤΕ 1037/2022 που αφορά τη «ΜΗ ΝΟΜΙΜΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΟ ΛΟΓΩ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ» (Νόμος και Φύση https://bit.ly/3PxUd2F ]
    *TOURISM AND THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS – JOURNEY TO 2030 https://bit.ly/3PEMOii

    ΜΕΙΩΣΗ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
    SDG 12 – Ensure sustainable consumption and production patterns σελ. 98
    Στην Έκθεση αναφέρεται:
    Nevertheless, the poor waste management and weak circular economy remain systemic issues. Greece brings to landfill a significant part of its municipal waste, versus a much smaller EU average, but aims at improving reuse and recycling, in line with circular economy principles. The country is required to accelerate its pace and carry out significant investments and reforms in order to meet its post-2020 targets.
    Η Έκθεση παραδέχεται την κακή διαχείριση των απορριμμάτων και την αδύναμη κυκλική οικονομία, ενώ τα θεωρεί συστημικά ζητήματα. Η παράγραφος ολοκληρώνεται με ένα ευχολόγιο, χωρίς να θίγεται το «Σύστημα» που αποτελεί την αιτία.

    Ενώ παρακάτω, στο υποκεφάλαιο Main policy initiatives and measures αναφέρεται: … the application of the landfill-fee from January 2022, … προαναγγέλλεται η εφαρμογή του τέλους των ΧΥΤΑ τον Ιανουάριο του 2022, κάτι που δεν έχει πραγματοποιηθεί, δεν έχει καν δρομολογηθεί.
    Ειδικότερα:
    Στόχοι 6.6.α,11.6,12.3, 12.5: Διαχείριση – Μείωση Αστικών Στερεών Αποβλήτων – Ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση ύδατος.
    Αν και υπάρχουν στο σχέδιο διαπιστώσεις και αναφορές, κυρίως η αποδοχή ότι ελάχιστα γίνονται στον τομέα της ανακύκλωσης, απουσιάζει η παρουσίαση καλών παραδειγμάτων (δεν υπάρχουν και πολλά). Διαπιστώνουμε ότι η νομολογία έχει προσαρμοστεί τη διετία 2020 – 2022 [https://bit.ly/3PELRGK ] στην πράξη όμως ελάχιστα γίνονται.
    Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η επαναφορά της καύσης απορριμμάτων ως μεθόδου διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων στην μεγάλη Περιφέρεια της Αττικής (ΧΥΤΑ Φυλής, ΜΕΑ Σχιστού) και ο συνεχιζόμενος περιβαλλοντικός ρατσισμός των περιοχών της Δυτικής Αττικής – Δυτικού Τομέα – Νότιου Τομέα. [Προβλέπεται στο νέο σχεδιασμό ΠΕΣΔΑ – Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής]
    Στην μεγάλη Περιφέρεια της Αττικής, ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων Χ.Υ.Τ.Α. που βρίσκεται στην υποβαθμισμένη περιοχή του Δήμου Φυλής έχει χαρακτηριστεί ως «…ένα μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου, τουλάχιστον για τις επόμενες 3 γενιές…». (Απόσπασμα από την Έκθεση της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου, 18 – 20.09.2013).
    ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν υπάρχει καμία σοβαρή δρομολόγηση πολιτικών σε εθνικό επίπεδο για την «αλλαγή συμπεριφοράς και αντίληψης» κυβερνόντων και κυβερνωμένων σε πρακτικό επίπεδο για τη μείωση και τη διαχείριση των ΑΣΑ. Στον προηγούμενο Εθνικό Σχεδιασμό Πρόληψης και Διαχείρισης Αποβλήτων (2015) προβλεπόταν το Defra MODEL 4E, ωστόσο δεν δρομολογήθηκαν διαδικασίες ούτε από την προηγούμενη κυβέρνηση ούτε από τη σημερινή.

    ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
    Στόχος 11.4: «Ενίσχυση των προσπαθειών για την προστασία και τη διαφύλαξη της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς».
    Οι 17 ΣΒΑ και ιδιαίτερα ο υποστόχος 11.4 συνδέεται οριζόντια με την τοπική βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του κλίματος, όπως έχει αναλυθεί στο «Culture in the Sustainable Development Goals (SDGs): A Guide for Local Action» https://bit.ly/3G7qLvY
    Ωστόσο στη χώρα μας καταγράφονται σοβαρές παρεκκλίσεις, δύο εκ των οποίων ενδεικτικά παρουσιάζουμε:
    1. Εleusis ΠΠΕ 2023 – Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης: Στην τρίτη έκθεση αξιολόγησης, η ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων του θεσμού της ΠΠΕ εκφράζει τη μεγάλη ανησυχία της για την συνολική κατάσταση των προετοιμασιών της Εleusis ΠΠΕ 2023. Η μεγάλη ανησυχία προκαλείται από τις αλλεπάλληλες και απαράδεκτες καθυστερήσεις των έργων για την πολιτιστική πρωτεύουσα, κυρίως στην Ελαιουργική και στο Ίρις.
    2. Η απόσπαση αρχαιοτήτων από το Σταθμό Βενιζέλου (ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης) με σοβαρές ενστάσεις από το Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων https://bit.ly/3yTovqU, την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, τη Europa Nostra κ.ά.
    Συντάκτες της αξιολόγησης: Καίτη Μυλωνά, Κώστας Φωτεινάκης

  • 25 Μαΐου 2022, 18:25 | Π. Αλεξόπουλος

    Σχόλια σχετικά με την Έκθεση:
    1. Θα έπρεπε η προς διαβούλευση Έκθεση να ήταν γραμμένη στα Ελληνικά, όχι στα Αγγλικά, για να μπορούν όλοι να σχολιάζουν.

    2. Γενικότερα όσον αφορά την προστασία των παιδιών, υπάρχουν δράσεις, αλλά υπάρχουν και μεγάλες ελλείψεις τόσο σε επιμέρους θέματα όσο και σε έλλειψη στρατηγικής στόχευσης.

    3. Για παράδειγμα το δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώνει από την οικογένειά του, ένα από τα βασικά του δικαιώματα, όχι απλά δεν προστατευόταν μέχρι πρόσφατα αλλά εμποδιζόταν. Το είχε επισημάνει με πιο διπλωματική διατύπωση ακόμα και ο Συνήγορος του Πολίτη (και του Παιδιού), σε επιστολή του στον Υπουργό Δικαιοσύνης το καλοκαίρι του 2020 (https://www.synigoros.gr/resources/050820-epistolh-oikogeneiako-dikaio.pdf) («Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει διαπιστώσει ότι στη χώρα μας η υλοποίηση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη ΔΣΔΠ, υπολείπεται των προτύπων που θέτει η Σύμβαση, λόγω υφιστάμενων διατάξεων του Οικογενειακού Δικαίου…»)

    Έπρεπε δηλαδή να φτάσουμε στο 2021 για να ψηφιστεί ο Ν. 4800/2021 (σελίδα 55 της παρούσας Έκθεσης) που σε κάποιο βαθμό εξασφαλίζει το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους 2 γονείς του ανεξαρτήτως της μεταξύ τους νομικής σχέσης; Ακόμα όμως και ο Ν. 4800 δεν λύνει τα πολλά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί λόγω της καταστροφικής παλαιότερης επιλογής του κράτους να προωθεί την μονογονεϊκή επιμέλεια των παιδιών (το ορφάνεμα δηλαδή) πριν και μετά τον γάμο.
    Συγκεκριμένα:

    Α. Δεν υπάρχει καν στατιστικό στοιχείο που να δείχνει το μέγεθος του προβλήματος, δηλαδή τον αριθμό των παιδιών που μεγαλώνουν ή μεγάλωσαν από μόνο έναν γονέα ενώ είχαν δύο εν ζωή γονείς. Ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο είναι γνωστό από παλαιότερη (2006) έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης | Κοινωνία | MY.aegean.gr Community. («Το 38,1% των αγοριών σε σχέση με το 68,3% των κοριτσιών διατηρεί επαφή μόνο με τη μητέρα του μετά το διαζύγιο»). Χρειαζόμαστε όμως πληρέστερη και νεότερη καταγραφή του προβλήματος. Οπότε, προτείνουμε να ξεκινήσει να καταγράφεται το σχετικό στατιστικό στοιχείο από την ΕΛΣΤΑΤ, και να χρηματοδοτηθούν σχετικές ποιοτικές και ποσοτικές έρευνες που μπορούν να πραγματοποιηθούν από την ΕΛΣΤΑΤ και τα πανεπιστήμια, από κονδύλια που σχετίζονται με την προαγωγή της οικογένειας ή της κοινωνικής συνοχής.

    Β. Θα χρειαστούν από εδώ και πέρα στατιστικές σχετικά με την ορθή εφαρμογή του Ν. 4800. Δεν είναι δυνατόν να αποτελεί νομικό τεκμήριο η κοινή επιμέλεια των παιδιών προ και μετά γάμου και η ελάχιστη επικοινωνία του 1/3 για κάθε γονέα, και μην ακολουθούν τον νόμο τουλάχιστον 90% των δικαστικών αποφάσεων. Αν όχι, τότε μιλάμε για δικαστικές αποφάσεις παρά τον νόμο και όχι κατά τον νόμο και θα πρέπει να υπάρχουν πειθαρχικές κυρώσεις για όσους δικαστές δεν αποφασίζουν κατά τον νόμο. Ο έλεγχος όμως των δικαστικών αποφάσεων δεν μπορεί να γίνεται μόνο από άλλους δικαστές. Το όργανο ελέγχου θα πρέπει να είναι κατά τουλάχιστον 50%+1 ανεξάρτητο από το δικαστικό σώμα. Καλό θα ήταν να δημιουργηθεί σχετική επιτροπή ή υποεπιτροπή π.χ. της ΕΕΔΑ.

    Γ. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί κάποια κοινωνική υπηρεσία που να ασχολείται με την προώθηση της επανασύνδεσης των μέχρι σήμερα αποξενωμένων παιδιών με τους γονείς τους, σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να υπάρχει σχετική πολιτική στο ζήτημα γονεΪκής αποξένωσης.

    Δ. Οι οργανώσεις που εδώ και χρόνια έχουν αγωνιστεί για την καθιέρωση της συνεπιμέλειας (π.χ. ο ΓΟΝ.ΙΣ.κια άλλοι) θα πρέπει να αξιοποιηθούν είτε στην προτεινόμενη επιτροπή της παραγράφου Β., είτε να γίνουν μέλη στην ΕΕΔΑ όπως ζήτησαν πριν από μερικούς μήνες στην τότε δημόσια διαβούλευση αλλά δεν εισακούστηκαν από την κυβέρνηση. Παρεμπιπτόντως, δεν είναι δυνατόν να έχει αναγνωρίσει ο Συνήγορος του Πολίτη ότι στην Ελλάδα υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά στην εξασφάλιση του δικαιώματος του παιδιού να μεγαλώνει από τους δύο γονείς και στην ΕΕΔΑ όχι μόνο να μην συμμετέχει κάποιος φορέας που να υποστηρίζει τη συνεπιμέλεια, δηλαδή την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, αλλά δυστυχώς να συμμετέχουν αρκετές οργανώσεις που έχουν ξεκάθαρα ταχθεί εναντίον της συνεπιμέλειας, δηλαδή εναντίον της προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού.

    4. Σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία (σελίδα 56 της Έκθεσης), θα πρέπει να μπορούν και οι άνδρες θύματα να απευθύνονται τόσο στα 43 συμβουλευτικά κέντρα, όσο και στο τηλεφωνικό κέντρο 15900, αλλά επίσης να δημιουργηθούν ξενώνες φιλοξενίας και για άνδρες, ενώ απαράδεκτη είναι η παράλειψη τα αγόρια θύματα ενδοοικογενειακής βίας άνω των 12 ετών να μην επιτρέπεται να φιλοξενηθούν στους υπάρχοντες 19 ξενώνες ή οπουδήποτε αλλού. Γενικότερα, όσες δράσεις, φορείς, προγράμματα αφορούν την προστασία ή αποκατάσταση γυναικών θυμάτων βίας θα πρέπει να δέχονται και άνδρες χωρίς αποκλεισμούς ή προκαταλήψεις. Τέλος, στο επικοινωνιακό υλικό των φορέων που ασχολούνται με την ενδοοικογενειακή βία θα πρέπει να εκλείψει η ρητορική μίσους εναντίον των ανδρών (π.χ. οι άνδρες να παρουσιάζονται μόνο ως θύτες) τόσο από τους δημόσιους φορείς, όσο και αυτούς που λαμβάνουν επιχορηγήσεις από το κράτος ή δημόσιους φορείς.

    5. Τα αποξενωμένα σήμερα ή στο παρελθόν από τους γονείς τους παιδιά, οι αποξενωμένοι από τα παιδιά τους γονείς, οι γονείς που δεν ασκούν ή δεν ασκούσαν την επιμέλειά τους ενώ το επιθυμούσαν (με εξαίρεση όσους ελάχιστους έχουν κριθεί ακατάλληλοι ή επικίνδυνοι), θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι αποτελούν ευάλωτη κοινωνική ομάδα (όπως δείχνουν διεθνείς έρευνες σχετικά με την σωματική και ψυχική τους υγεία, την κοινωνικοποίησή τους, την ανάπτυξή τους, την επαγγελματική τους εξέλιξη) στην οποία είχε αδικαιολόγητα στερηθεί ή περιοριστεί το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή. Για τον λόγο αυτό προτείνω να χρηματοδοτηθούν σχετικά προγράμματα και δράσεις, αντίστοιχα π.χ. με το “FAROS” (σελ. 131).

    6. Η αποξένωση των παιδιών από τους γονείς τους, πρέπει με νόμο να αναγνωριστεί ως μορφή κακοποίησης, οπότε αυτόνομα να διώκεται ποινικά (όχι απλά να καταδικάζεται ο θύτης για παραβίαση δικαστικής απόφασης), και η σύνδεσή της με την αφαίρεση της επιμέλειας να είναι πιο ξεκάθαρη από ότι με τον Ν. 4800.

    7. Οι δικαστές πρέπει να επιμορφωθούν σχετικά με τον Ν.4800 από κοινωνικούς επιστήμονες και νομικούς που είναι υπέρ της συνεπιμέλειας και όχι από αυτούς που έχουν ταχθεί εναντίον της συνεπιμέλειας, δηλαδή εναντίον του δικαιώματος στην οικογενειακή ζωή.

    8. Η συνεπιμέλεια συντελεί και στην εξίσωση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων μεταξύ των δύο φύλων εντός της οικογένειας, και διευκολύνει την επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, οπότε πρέπει να αναληφθούν και δράσεις υπέρ της συνεπιμέλειας και υπό αυτό το πρίσμα. Δεν είναι τυχαίο, που ο Συνήγορος του Πολίτη έχει χαρακτηρίσει τη θέσπιση της συνεπιμέλειας ως τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της εποχής μας.

    Σας ευχαριστώ.

  • 17 Μαΐου 2022, 22:50 | Αστέρης Χουλιάρας

    Πρόκειται για ένα καλογραμμένο, συστηματικό και ενδιαφέρον κείμενο. Σίγουρα πιο ουσιαστικό και τεκμηριωμένο από το προηγούμενο NVR. Ωστόσο η Ελλάδα, που είναι και υποψήφια για μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την περίοδο 2025-6 και περιμένει την ψήφο των κρατών-μελών της Γενικής Συνέλευσης που είναι στην πλειοψηφία τους αναπτυσσόμενες χώρες, δεν μπορεί να μην έχει ένα συγκροτημένο πρόγραμμα αναπτυξιακής βοήθειας. Στο κείμενο η βοήθεια που αναφέρεται περιορίζεται στην αποστολή εμβολίων κατά του Covid-19 σε λίγες χώρες και σε μερικές γενικόλογες αναφορές σε στόχους της εξωτερικής πολιτικής. Τα στοιχεία άλλωστε που δίνει η DAC του ΟΟΣΑ είναι απογοητευτικά για την Ελλάδα. Αν δεν είμαστε έτοιμοι να διαθέσουμε σήμερα πόρους, τουλάχιστον ας παρουσιάσουμε ένα σχέδιο για το μέλλον. Δεν νοείται αναπτυγμένη χώρα, μέλος της ΕΕ και υποψήφια για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να κάνει τόσο λίγα για τους φτωχότερους των φτωχών σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Τι θα πει ο πρωθυπουργός στον ΟΗΕ ; Επίσης θα μπορούσε στο κείμενο να αναφερθεί η συμβολή της Ελλάδας σε αποστολές peacekeeping, στην ανάπτυξη άλλων χωρών με τα εμβάσματα των μεταναστών (remittances), η φιλοξενία μεταναστών και προσφύγων καθώς και η συμβολή ιδιωτών δωρητών (όπως τα μεγάλα κοινωφελή ιδρύματα). Είναι κρίμα

Σχόλια