Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Σύλλογος Προσωπικού ΕΚΚΕ' | 30 Ιανουαρίου 2012, 17:49

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Με αφορμή την ανάρτηση νέου υλικού (Σχέδιο νόμου 2) στη Διαβούλευση του «Σχεδίου Νόμου για την Έρευνα την Τεχνολογική Ανάπτυξη και την Καινοτομία» επανερχόμαστε για να επισημάνουμε συμπληρωματικά τα εξής: 1. Η «Αναδιάθρωση» του ερευνητικού ιστού γίνεται χωρίς νόμο; Παρατηρείται και πάλι η πλήρης αυτονόμηση της Αναδιάρθρωσης του Ερευνητικού Ιστού από τη διαδικασία της προετοιμάσιας του Νόμου που θα διέπει την έρευνα ως εάν ο νόμος να πρόκειται να ρυθμίσει ένα ερευνητικό τοπίο άλλο από το υφιστάμενο. Αντίθετα δεν προκύπτει με ποιες νομικές διαδικασίες θα γίνουν οι προτεινόμενες συγχωνεύσεις των Ινστιτούτων, με Προεδρικά διάταγματα, ή ακόμα και με Υπουργικές Αποφάσεις; Εάν παρ΄ελπίδα υιοθετηθούν τέτοιες επιλογές, τότε κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε μία απόφαση Αναδιάρθρωσης που καταλύει τα υπάρχοντα θεσμικά αντίβαρα (διαδικασία ψήφισης Νόμου και συζήτηση στη Βουλή) και καταλήγει να στηρίζεται αποκλειστικώς στις αντιλήψεις της κας Υπουργού. Ένα τόσο σοβαρό θέμα της έρευνας - όπως είναι η αναδιάρθρωση του ερευνητικού ιστού της χώρας - δεν είναι νοητό να μην υποβάλλεται σε δημόσια συζήτηση στη Βουλή. 2. Η «Αναδιάρθρωση» του ΕΚΚΕ γίνεται μέσω υποβάθμισης: από Κέντρο μετατρέπεται σε Ινστιτούτο; Το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης προτείνει τη μετατροπή του ΕΚΚΕ – Ερευνητικού Κέντρου που απαρτίζεται από τρία ενεργά Ινστιτούτα – σε ένα Ινστιτούτο με παραλλαγμένη την ονομασία του. Δεδομένου ότι το Σχέδιο Νόμου 2 - το οποίο έχει τουλάχιστον την τυπική μορφή νόμου, έστω και αν δεν είναι πλήρες – δεν αναφέρει κατά πόσο ένα Κέντρο μπορεί ν’ αποτελείται από ένα Ινστιτούτο, είναι εύλογη η ανησυχία για την πιθανή υποκρυπτόμενη κατάργηση ενός ιστορικού ερευνητικού κέντρου όπως το ΕΚΚΕ. Και επίσης, είναι εύλογη η ανησυχία μας για την τύχη του «αυθύπαρκτου» νέου Ινστιτούτου. Η εμφάνιση της σύλληψης περί της Αναδιάρθρωσης του Ερευνητικού Ιστού κατά φάσεις (φάση Α και φάση Β), δεν επιτρέπει να κατανοηθούν ο στόχος της συγχώνευσης των Ινστιτούτων του ΕΚΚΕ, καθώς και η εξέλιξη του σχεδίου κατά την επόμενη φάση (φάση Β). 3. Η «Αναδιάρθρωση» του ΕΚΚΕ συνοδεύεται από ασάφεια ως προς τη νομική μορφή που θα έχει το προτεινόμενο νομικό πρόσωπο. Στο προτεινόμενο σχέδιο για τη μετατροπή του ΕΚΚΕ - το οποίο έχει συσταθεί ως ΝΠΔΔ – προτείνεται «η συγχώνευση των τεσσάρων υφιστάμενων Ινστιτούτων σε ένα Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών...», πρόταση που δείχνει ότι οι συντάκτες του αγνούν ότι από την εφαρμογή του νόμου 1514/85 τα ενεργά Ινστιτούτα του ΕΚΚΕ είναι μόνον τρία. Παραμένει ασαφές με ποια νομική μορφή θα συσταθεί το νέο Ινστιτούτο: εάν θα αποτελέσει ένα νέο ΝΠΔΔ ή εάν θα συσταθεί ως ΝΠΙΔ. Στην προτεινόμενη Αναδιάρθρωση υποκρύπτεται ενδεχομένως η μετατροπή της κοινωνικής έρευνας από δημόσιο αγαθό σε προϊόν που υπόκειται στους νόμους της αγοράς. 4. Η «Α΄ φάση της Αναδιάρθρωσης του Ερευνητικού Ιστού» παραδόξως αφορά κυρίως τα εθνικά ερευνητικά κέντρα που έχουν σήμερα τη νομική μορφή του ΝΠΔΔ. Η Αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού της Α Φάσης η οποία εστίαζεται κυρίως στα εθνικά κέντρα που είναι ΝΠΔΔ και τα Ινστιτούτα τους προηγείται της διαμόρφωσης του Στρατηγικου Πλαισίου για την ΄Ερευνα ως εάν η Αναδιάρθρωση των ερευνητικών κέντρων να μην συσχετίζεται με το ΕΣΠΕΚ. Δηλαδή η Α΄Φάση μετασχηματισμού του ερευνητικού ιστού ισοδυναμεί με απλή συρρίκνωση των ερευνητικών αυτών κέντρων πέραν και υπεράνω οποιουδήποτε σχεδιασμού που θα έπρεπε να διέπει ένα Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την ΄Ερευνα. Κατόπιν αυτού και εν απουσία σχεδιασμού ενός τέτοιου πλαισίου η Α΄Φάση Αναδιάρθρωσης του Ερευνητικού Ιστού παραμένει μετέωρη και ατεκμηρίωτη. 5. Η «Α΄ Φάση της Αναδιάρθρωσης του Ερευνητικού Ιστού» παραδόξως αφορά κυρίως την κοινωνική έρευνα Ηδη από την Α΄Φάση μια νέα υποβάθμιση της κοινωνικής έρευνας – μέσω της μετατροπής του ΕΚΚΕ (ΝΠΔΔ) σε Ινστιτούτο (πιθανώς με την μορφή ΝΠΙΔ) και ο εξοβελισμός των κοινωνικών επιστημών από τους ερευνητικούς θεσμούς προηγούνται της διαμόρφωσης οποιουδήποτε Στρατηγικού Πλαισίου για την ΄Ερευνα. Στον «ελεγχόμενο μετασχηματισμό» δεν φαίνεται να κατανοείται η σημασία της κοινωνικής έρευνας ως προς την επίτευξη του επιζητούμενου στόχου της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Αντίθετα, η πρόταση συγχώνευσης των ινστιτούτων του ΕΚΚΕ δηλώνει ότι η κοινωνική έρευνα τίθεται στο περιθώριο σε μια στιγμή που η κρίση μαστίζει την ελληνική κοινωνία. Η αποκαλούμενη Α΄Φάση μετασχηματισμού δεν αποτελεί μέρος μιας ερευνητικής πολιτικής η οποία εκφράζεται σε ένα αποκρυσταλλωμένο Στρατηγικό Πλαίσιο για την ΄Ερευνα. Φαίνεται να αποτελεί μια έκφραση μιας πολιτικοοικονομικής συγκυρίας που απαιτεί τη μείωση του δημόσιου τομέα και πλήττει ιδιαίτερα την κοινωνική έρευνα.