30 Ιανουαρίου 2012
Η Διαβούλευση για την «Αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού» κλείνει σε λίγα λεπτά
Μια νέα απόπειρα αναδιάρθρωσης του ερευνητικού ιστού της χώρας ξεκινά την πορεία της στην Ιστορία της ΄Ερευνας ... Μιας ιστορίας συνεχούς εγγραφής ... Εμπνευσμένες φυσιογνωμίες, οραματικές ηγεσίες, επιστημονικές αναγκαιότητες διεθνείς και εθνικές, μοιραία πρόσωπα, παλινδρομήσεις, άλματα προς τα μπρός, βήματα προς τα πίσω.
Έχει η ΄Ερευνα μέλλον στην Ελλάδα; Η Ιστορία θα το δείξει ...
Ο ν. 1514/85 έθεσε το πρώτο θεσμικό πλαίσιο για την έρευνα στην Ελλάδα. Επί Υπουργείας Γ. Λιάνη. Είχε προηγηθεί ο ν. 1268/82 το πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση. Επί Υπουργείας Γ. Λιάνη. Το μοιραίο πρόσωπο. Οι «δίδυμοι νόμοι» βασισμένοι στις αρχές της πρώτης περιόδου του ΠΑΣΟΚ.
Από τότε ως σήμερα
΄Εχουν περάσει πολλές διακυβερνήσεις με διαφορετικά οράματα, γιατί αυτά πάντα ενυπάρχουν στις πολιτικές προγραμματικές δηλώσεις των εναλλασσομένων στη διακυβέρνηση δύο κομμάτων.
Μέγα το χάσμα μεταξύ πολιτικής πρόθεσης, ρητορικής και εφαρμογής ...
Με το ν. 1514/85 θεσμοθετήθηκε το Πρόγραμμα Ανάπτυξης ΄Ερευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΕΤ). Πώς αυτό εφαρμόστηκε;
Θεσμοθετήθηκε η «έρευνα ελεύθερης επιλογής». Πώς αυτή υλοποιήθηκε;
Ο ν. 1514/85 τροποποιείται συνεχώς. Πώς και από ποιόν παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα των τροποποιήσεων του;
΄Ερχεται ο ν. 3653/2008 της Νέας Δημοκρατίας που έθετε την ΄Ερευνα σε νέο πλαίσιο. Νόμος σε μόνιμη ύπνωση. Δεν θα μάθουμε ποτέ πως θα λειτουργούσε η δομή της ερευνητικής διαδικασίας που εισήγαγε. Νόμος φτειαγμένος για το τέταρτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και το 7ο πρόγραμμα για την έρευνα της ΕΕ. Taylor made...
Και ερχόμαστε στο σήμερα.
΄Αλλη μια φορά η ΄Ερευνα καλείται να ξαπλώσει στο κρεββάτι του Προκρούστη.
Το οριζόντιο hair cut της έρευνας. ΟΡΙΖΟΝΤΙΟ.
Με ποιά κριτήρια;
--Νομικά οι συγχωνεύσεις και όλοι οι συναφείς όροι αλλαγής του σημερινού καθεστώτος των ερευνητικών κέντρων θα πρέπει να βασίζονται στη γνωμοδότηση του ΕΣΕΤ.
Γιατί δεν κοινοποιήθηκαν στην ερευνητική κοινότητα οι σχετικές γνωμοδοτήσεις;
--Θα έπρεπε να βασίζονται στα αποτελέσματα των επίσημων αξιολογήσεων των ερευνητικών κέντρων.
Τα Κέντρα ζητούσαν την αξιολόγησή τους. Το κράτος κώφευσε.
Λεόντειες οι ρήτρες στο παιχνίδι των actors της έρευνας.
Ερωτήματα που ζητούν απάντηση:
--Ποιά η λογική να προηγείται η αναδιάρθρωση των ερευνητικών Ινστιτούτων πριν το στρατηγικό σχεδιασμό της ερευνητικής πολιτικής; (τό κάρο πριν το άλογο)
--Πώς ορίζονται οι εθνικές προτεραιότητες; Βάσει ΕΣΠΑ σήμερα, βάσει κάποιου άλλου Προγράμματος για την επόμενη 7ετία; HORIZON 2020 ο στόχος; ΄Εξυπνη Έρευνα ο νέος λεκτικός κώδικας; (Ο Προκρούστης της Έρευνας)
--Πώς πολιτικές επιλογές για τη δόμηση του ερευνητικού ιστού της χώρας σύμφωνα με τις εκάστοτε ευρωπαικές κατευθυντήριες αρχές καταλήγουν στη δόμηση και αποδόμηση ερευνητικών δομών (πχ. ΚΕΤΑΕΘ επί εποχής της περιφερειοποίησης των ευρωπαικών πολιτικών).
--Με ποια λογική αναδομείται το ερευνητικό σύστημα της χώρας στην πιο κρίσιμη στιγμή της ύφεσης όπου κάθε εθνική δομή θα έπρεπε να υποστηριχθεί;
--Λέξεις που ζητούν τα νοήματά τους
----- Ποιά η έννοια της κρίσιμης μάζας; Αριθμητικό/ ποσοτικό το θέμα (κεφάλια/Ινστιτούτο) ή θέμα βαρύτητας για τις ερευνητικές προτεραιότητες που θέτει η πολιτεία; Και σε ποιό βάθος χρόνου;
----- Ποιά έννοια δίνεται στη διαπιστημονικότητα και ποιός ο ρόλος της στην αναδιάρθρωση του ερευνητικού ιστού;
--Ο Πρόεδρος και τα μέλη του ΕΣΕΤ με ανοικτή τους επιστολή προς τη διεθνή επιστημονική κοινότητα ζητούσαν να παρέμβουν στις κυβερνήσεις τους ώστε να δοθεί χρόνος οι παρεμβάσεις για τον ερευνητικό ιστό της χώρας να γίνουν όχι κάτω από τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα των δημοσιονομικών συνθηκών και απαιτήσεων αλλά απρόσκοπτα ώστε η προσπάθεια αυτή «να μην υπονομευθεί και διακινδυνεύσει».
Πόσο λάβατε υπόψη τη (διεθνή) έκκλησή τους; Η επιστολή είχε γραμματόσημο εξωτερικού;
Οι πολιτικές από το σχεδιασμό τους μέχρι την υλοποίησή τους αξιολογούνται. Με ex ante και ex post αξιολογήσεις.
Στον χώρο της ερευνητικής πολιτικής στην Ελλάδα και των οργάνων που την ασκούν η κουλτούρα της αξιολόγησης και πολύ περισσότερο της αυτοαξιολόγησης φαίνεται ότι δεν έχει εισαχθεί\ ακόμα.
Με τιμή
Ελισσάβετ ΄Αλλισον
Αφυπηρετήσασα Α΄ ΕΛΕ ΙΑΑΚ/ΕΚΚΕ
30 Ιανουαρίου 2012 Η Διαβούλευση για την «Αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού» κλείνει σε λίγα λεπτά Μια νέα απόπειρα αναδιάρθρωσης του ερευνητικού ιστού της χώρας ξεκινά την πορεία της στην Ιστορία της ΄Ερευνας ... Μιας ιστορίας συνεχούς εγγραφής ... Εμπνευσμένες φυσιογνωμίες, οραματικές ηγεσίες, επιστημονικές αναγκαιότητες διεθνείς και εθνικές, μοιραία πρόσωπα, παλινδρομήσεις, άλματα προς τα μπρός, βήματα προς τα πίσω. Έχει η ΄Ερευνα μέλλον στην Ελλάδα; Η Ιστορία θα το δείξει ... Ο ν. 1514/85 έθεσε το πρώτο θεσμικό πλαίσιο για την έρευνα στην Ελλάδα. Επί Υπουργείας Γ. Λιάνη. Είχε προηγηθεί ο ν. 1268/82 το πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση. Επί Υπουργείας Γ. Λιάνη. Το μοιραίο πρόσωπο. Οι «δίδυμοι νόμοι» βασισμένοι στις αρχές της πρώτης περιόδου του ΠΑΣΟΚ. Από τότε ως σήμερα ΄Εχουν περάσει πολλές διακυβερνήσεις με διαφορετικά οράματα, γιατί αυτά πάντα ενυπάρχουν στις πολιτικές προγραμματικές δηλώσεις των εναλλασσομένων στη διακυβέρνηση δύο κομμάτων. Μέγα το χάσμα μεταξύ πολιτικής πρόθεσης, ρητορικής και εφαρμογής ... Με το ν. 1514/85 θεσμοθετήθηκε το Πρόγραμμα Ανάπτυξης ΄Ερευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΕΤ). Πώς αυτό εφαρμόστηκε; Θεσμοθετήθηκε η «έρευνα ελεύθερης επιλογής». Πώς αυτή υλοποιήθηκε; Ο ν. 1514/85 τροποποιείται συνεχώς. Πώς και από ποιόν παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα των τροποποιήσεων του; ΄Ερχεται ο ν. 3653/2008 της Νέας Δημοκρατίας που έθετε την ΄Ερευνα σε νέο πλαίσιο. Νόμος σε μόνιμη ύπνωση. Δεν θα μάθουμε ποτέ πως θα λειτουργούσε η δομή της ερευνητικής διαδικασίας που εισήγαγε. Νόμος φτειαγμένος για το τέταρτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και το 7ο πρόγραμμα για την έρευνα της ΕΕ. Taylor made... Και ερχόμαστε στο σήμερα. ΄Αλλη μια φορά η ΄Ερευνα καλείται να ξαπλώσει στο κρεββάτι του Προκρούστη. Το οριζόντιο hair cut της έρευνας. ΟΡΙΖΟΝΤΙΟ. Με ποιά κριτήρια; --Νομικά οι συγχωνεύσεις και όλοι οι συναφείς όροι αλλαγής του σημερινού καθεστώτος των ερευνητικών κέντρων θα πρέπει να βασίζονται στη γνωμοδότηση του ΕΣΕΤ. Γιατί δεν κοινοποιήθηκαν στην ερευνητική κοινότητα οι σχετικές γνωμοδοτήσεις; --Θα έπρεπε να βασίζονται στα αποτελέσματα των επίσημων αξιολογήσεων των ερευνητικών κέντρων. Τα Κέντρα ζητούσαν την αξιολόγησή τους. Το κράτος κώφευσε. Λεόντειες οι ρήτρες στο παιχνίδι των actors της έρευνας. Ερωτήματα που ζητούν απάντηση: --Ποιά η λογική να προηγείται η αναδιάρθρωση των ερευνητικών Ινστιτούτων πριν το στρατηγικό σχεδιασμό της ερευνητικής πολιτικής; (τό κάρο πριν το άλογο) --Πώς ορίζονται οι εθνικές προτεραιότητες; Βάσει ΕΣΠΑ σήμερα, βάσει κάποιου άλλου Προγράμματος για την επόμενη 7ετία; HORIZON 2020 ο στόχος; ΄Εξυπνη Έρευνα ο νέος λεκτικός κώδικας; (Ο Προκρούστης της Έρευνας) --Πώς πολιτικές επιλογές για τη δόμηση του ερευνητικού ιστού της χώρας σύμφωνα με τις εκάστοτε ευρωπαικές κατευθυντήριες αρχές καταλήγουν στη δόμηση και αποδόμηση ερευνητικών δομών (πχ. ΚΕΤΑΕΘ επί εποχής της περιφερειοποίησης των ευρωπαικών πολιτικών). --Με ποια λογική αναδομείται το ερευνητικό σύστημα της χώρας στην πιο κρίσιμη στιγμή της ύφεσης όπου κάθε εθνική δομή θα έπρεπε να υποστηριχθεί; --Λέξεις που ζητούν τα νοήματά τους ----- Ποιά η έννοια της κρίσιμης μάζας; Αριθμητικό/ ποσοτικό το θέμα (κεφάλια/Ινστιτούτο) ή θέμα βαρύτητας για τις ερευνητικές προτεραιότητες που θέτει η πολιτεία; Και σε ποιό βάθος χρόνου; ----- Ποιά έννοια δίνεται στη διαπιστημονικότητα και ποιός ο ρόλος της στην αναδιάρθρωση του ερευνητικού ιστού; --Ο Πρόεδρος και τα μέλη του ΕΣΕΤ με ανοικτή τους επιστολή προς τη διεθνή επιστημονική κοινότητα ζητούσαν να παρέμβουν στις κυβερνήσεις τους ώστε να δοθεί χρόνος οι παρεμβάσεις για τον ερευνητικό ιστό της χώρας να γίνουν όχι κάτω από τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα των δημοσιονομικών συνθηκών και απαιτήσεων αλλά απρόσκοπτα ώστε η προσπάθεια αυτή «να μην υπονομευθεί και διακινδυνεύσει». Πόσο λάβατε υπόψη τη (διεθνή) έκκλησή τους; Η επιστολή είχε γραμματόσημο εξωτερικού; Οι πολιτικές από το σχεδιασμό τους μέχρι την υλοποίησή τους αξιολογούνται. Με ex ante και ex post αξιολογήσεις. Στον χώρο της ερευνητικής πολιτικής στην Ελλάδα και των οργάνων που την ασκούν η κουλτούρα της αξιολόγησης και πολύ περισσότερο της αυτοαξιολόγησης φαίνεται ότι δεν έχει εισαχθεί\ ακόμα. Με τιμή Ελισσάβετ ΄Αλλισον Αφυπηρετήσασα Α΄ ΕΛΕ ΙΑΑΚ/ΕΚΚΕ