Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ' | 7 Φεβρουαρίου 2012, 17:59

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σχετικά με το κείμενο που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο με στόχο να αποτελέσει σχέδιο νόμου για την έρευνα, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» εκφράζει τις παρακάτω απόψεις: Σε κάθε περίπτωση το προτεινόμενο σχέδιο εισάγει τον ενιαίο χώρο Έρευνας και Εκπαίδευσης μόνο στα λόγια, ενώ στην πράξη δημιουργεί ένα χάρτη ΕΚ-ΑΕΙ γεμάτο ανισότητες ως προς τα νομικά καθεστώτα. Πιο συγκεκριμένα, υποβαθμίζει το Δημόσιο χαρακτήρα της έρευνας, καταστρέφει τα Ερευνητικά Κέντρα Δημοσίου Δικαίου και εκμηδενίζει πλήρως τον ερευνητή. Ενιαίος Χώρος σημαίνει ισοτιμία σε όλα, προκειμένου το σύστημα να γίνει παραγωγικό. Χαρακτηριστικό του κειμένου αυτού είναι ότι υποβαθμίζεται έντονα ο ρόλος και η υπόσταση του ερευνητή στις λήψεις αποφάσεων και στη χάραξη πολιτικής. Ο οικονομικός προγραμματισμός είναι ασαφής και με κανένα τρόπο δεν εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των Ερευνητικών Κέντρων, εκτός αυτών που συνδέονται με όμορα Πανεπιστήμια ή που αποτελούν παραρτήματα των ΑΕΙ. Πιστεύουμε ότι ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος θα ήταν να εκσυγχρονισθεί ο Ν.1514 (όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 2919), ο οποίος έχει δοκιμασθεί με επιτυχία στην πράξη. Γνωρίζουμε πολύ καλά τις αδυναμίες και τις ελλείψεις του, που αυτές ακριβώς θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη ενός βελτιωμένου και σύγχρονου Νομικού Πλαισίου, σε πλήρη αναλογία με το θεσμικό πλαίσιο των ΑΕΙ (Ν. 4009). Επιπλέον κρίνεται απαραίτητο να κοινοποιηθούν άμεσα όλες οι προτεινόμενες από την εποπτεύουσα αρχή μεταβατικές διατάξεις και να αποτελέσουν αντικείμενο διαβούλευσης. Θεωρούμε ότι η θέσπιση του θεσμού του «ερευνητή- καθηγητή» είναι προς την σωστή κατεύθυνση, θα πρέπει όμως να συμπληρωθεί και να επιτρέπει και την δυνατότητα μόνιμης και ισότιμης μετακίνησης ερευνητών και μελών ΔΕΠ. Θεωρούμε όμως ότι το κυρίαρχο θέμα πρέπει να είναι η θεσμοθέτηση της δυνατότητας στα ΕΚ να ιδρύουν μεταπτυχιακά προγράμματα σε συνεργασία με Πανεπιστήμια της ημεδαπής ή του εξωτερικού. Αναφορικά με τις συγχωνεύσεις, είναι απαραίτητο, να γίνουν κατ’ αρχήν γνωστές οι βασικές αρχές της Β’ φάσης, πριν τις συγχωνεύσεις που προβλέπονται στο πρώτο στάδιο. Κρίνεται παράλληλα αναγκαίος ο καθορισμός της κρίσιμης μάζας ενός ερευνητικού Ινστιτούτου, με βάση την Ελληνική πραγματικότητα αλλά και τα διεθνή δεδομένα. Όσο αναφορά τις συγχωνεύσεις Ινστιτούτων, ζητάμε αυτές να γίνουν ισότιμα, με σαφείς κανόνες και όρους, που να ισχύουν με την ίδια λογική και συνέπεια σε όλα τα Ερευνητικά Κέντρα. Δεν είναι αποδεκτό από την ερευνητική κοινότητα να «βαφτίζονται» ως ερευνητικά ινστιτούτα βοηθητικές υποδομές (αποθετήρια) που δεν έχουν σχέση με έρευνα (βλέπε ΕΚΤ). Ο Δημόκριτος αποτελεί το μοναδικό Ερευνητικό Κέντρο που αντιμετώπισε ανιδιοτελώς την ουσία του προβλήματος των συγχωνεύσεων ως εθνική αναγκαιότητα. Έτσι, προηγήθηκε της υπόδειξης από την εποπτεύουσα αρχή, προτείνοντας την «συγχώνευση» σε «πόλους αριστείας» με στόχο τη δημιουργία κρίσιμης μάζας για την ενίσχυση της διεπιστημονικής συνεργασίας και τη μείωση των επικαλύψεων με στόχο τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Έχει όμως τονιστεί πολλές φορές ότι η διαδικασία πρέπει να γίνει με μορφή «bottom-up» και «self-assembly» και για τον λόγο αυτό είναι βασική προϋπόθεση να υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος σε φάσεις, με τελική τη φάση της συγχώνευσης σε «εθνικούς πόλους αριστείας». Εχει τονιστεί επίσης ότι η εσπευσμένη συγχώνευση απ’ευθείας σε Ινστιτούτα θα είναι προβληματική, παρόλα αυτά το ΔΣ του Δημοκρίτου πρότεινε την συγχώνευση σε 6 Ινστιτούτα, ενώ πιστεύουμε ότι αυτό δεν έγινε στον ίδιο βαθμό σε άλλα κέντρα. Στην πρόταση του Υπουργείου για την Α’ φάση των προτεινόμενων συγχωνεύσεων θα πρέπει να επισημανθεί η διαφορά της κρίσιμης μάζας. Για παράδειγμα στον Δημόκριτο προτείνεται η συγχώνευση σε ένα Ινστιτούτο 75 ερευνητών, ενώ σε πλείστες περιπτώσεις ΕΚ προτείνονται Ινστιτούτα 10 – 15 ερευνητών. Ο συνολικός αριθμός ερευνητών στην Ελλάδα είναι περίπου 600 και ο στόχος του υπουργείου είναι να δημιουργηθεί ερευνητικός χάρτης 35 Ιντιτούτων. Αυτό σημαίνει 17-18 ερευνητές ανά Ινστιτούτο. Στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος ο αριθμός των ερευνητών σε όλα τα υπάρχοντα Ινστιτούτα σήμερα υπερβαίνει το όριο αυτό. Συνεπώς το κέντρο βάρους των συγχωνεύσεων πρέπει να πέσει αλλού και όχι στο Δημόκριτο.