Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ' | 7 Φεβρουαρίου 2012, 18:52

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ – www.eee-researchers.gr Γ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Ενώ ο ν. 4009/2011 περιλαμβάνει στοιχεία τα οποία είναι ενισχυτικά της προσπάθειας δημιουργίας ενιαίου χώρου εκπαίδευσης και έρευνας στο τριτοβάθμιο σύστημα της χώρας, οι πρόνοιες του παρόντος κειμένου διαβούλευσης δεν αποτελούν επιπρόσθετο θετικό βήμα, αλλά σε πολλά σημεία υποσκάπτουν και τις όποιες θετικές ρυθμίσεις του προαναφερθέντος νόμου. Η συνεργασία των ερευνητικών εργαστηρίων του δημόσιου τομέα με τα ερευνητικά εργαστήρια του ιδιωτικού τομέα είναι επιβεβλημένη. Απαιτείται προσεκτική μελέτη των μηχανισμών αλληλεπίδρασης, ώστε να εξασφαλίζεται ισότιμη συνεργασία με αμοιβαίο όφελος. Οι δυνατότητες που δίνονται στο υπό διαβούλευση κείμενο για την προσέλκυση ερευνητών της αλλοδαπής στους ελληνικούς ερευνητικούς φορείς, καθώς και την παράλληλη απασχόληση ερευνητών από την Ελλάδα σε ερευνητικά κέντρα της αλλοδαπής, αποτελούν θετικές πρόνοιες. Η δημιουργία δικτύων ερευνητικών υποδομών είναι επίσης θετική πρόνοια, η οποία προτάθηκε από την Ένωση Ελλήνων Ερευνητών κατά τη συζήτηση του ν. 4009/2011 στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ /ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ 1. Σύνδεση των Ερευνητικών Κέντρων με τα ΑΕΙ Η ρύθμιση που προβλέπεται στο υπό διαβούλευση κείμενο για την απονομή του τίτλου «Καθηγητή Έρευνας» από τα ΑΕΙ είναι εξαιρετικά περιοριστική. Δεν είναι υποχρεωτικό να υφίσταται κοινό δια-ιδρυματικό μεταπτυχιακό ή διδακτορικό πρόγραμμα σπουδών, κατά την έννοια του άρθρου 42 του ν. 4009/2011, προκειμένου να κληθεί ένας ερευνητής για διδακτικό έργο σε κάποιο μεταπτυχιακό ή διδακτορικό πρόγραμμα σπουδών. Η ατομική κινητικότητα των ερευνητών και των καθηγητών είναι κατά πολύ ευρύτερη από τα κοινά μεταπτυχιακά των ιδρυμάτων. Περιοριστική είναι επίσης η πρόνοια για την επίβλεψη διδακτορικών. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο κείμενο, ο επιβλέπων θα πρέπει κατ’ ανάγκη να διδάσκει στο οικείο δια-ιδρυματικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του υποψήφιου, συνθήκη η οποία δεν είναι αναγκαία για την επίβλεψη διδακτορικών διατριβών. Ας σημειωθεί ότι στην πράξη πολλοί νέοι ερευνητές εκπονούν τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές τους διατριβές στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των ΕΚ, υπό την ουσιαστική επίβλεψη ερευνητών. Πρόταση της ΕΕΕ: - Στο πλαίσιο των τετραετών προγραμματικών συμφωνιών των ΑΕΙ και των ΕΚ με το Υπουργείο, κάθε φορέας προβλέπει τις θέσεις των «Καθηγητών Έρευνας» και «Συνεργαζόμενων Καθηγητών» αντίστοιχα, με βάση το σχετικό προγραμματισμό των σχολών μεταπτυχιακών/ διδακτορικών σπουδών για τα ΑΕΙ και το ερευνητικό, αναπτυξιακό πρόγραμμα για τα ΕΚ. - Θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα απονομής των τίτλων αυτών και στο μεσοδιάστημα των προγραμματικών συμφωνιών ΑΕΙ και ΕΚ, ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες των Ιδρυμάτων. - Οι «Καθηγητές Έρευνας» έχουν πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους καθηγητές του αντίστοιχου Τμήματος, όσον αφορά στη συμμετοχή τους στην εσωτερική δημοκρατική ζωή των ΑΕΙ, χωρίς αναγκαστική μετακίνηση από το ίδρυμα στο οποίο κατέχουν οργανική θέση. Αντίστοιχα ισχύουν και για τη συμμετοχή στην εσωτερική δημοκρατική ζωή των Ερευνητικών Κέντρων και για τους «Συνεργαζόμενους Καθηγητές». - Το διδακτικό και το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο των ερευνητών θα πρέπει να συνυπολογίζεται στα προσόντα τους, κατά τη διαδικασία εξέλιξης τους. - Για τη λειτουργική ενοποίηση του τριτοβάθμιου χώρου εκπαίδευσης έρευνας εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση αποτελεί η ισοτιμία των διδασκόντων στα ΑΕΙ και των ερευνητών και η μισθολογική τους εξίσωση που πρέπει να διασφαλίζονται νομοθετικά. - Θα πρέπει, τέλος, να υπάρξει πρόβλεψη στον υπό διαμόρφωση Νόμο ώστε τα Ερευνητικά Κέντρα να μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμφωνίες για την οργάνωση κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων με ΑΕΙ της αλλοδαπής. 2. Συνεργασία Ερευνητικών Κέντρων και Επιχειρήσεων μέσα από την κινητικότητα Ερευνητών και Επιστημόνων Η κείμενη νομοθεσία προβλέπει συγκεκριμένες προϋποθέσεις που αφορούν στην υλοποίηση καινοτόμων ιδεών, στην ανάπτυξη νέων εταιρειών, νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Η πρόνοια του σχεδίου διαβούλευσης για ερευνητές - παραγωγούς νέας γνώσης, οι οποίοι ταυτόχρονα θα “απασχολούνται” και ως υπάλληλοι εταιρειών είναι προβληματική. Η μετακίνηση ενός ερευνητή σε μια επιχείρηση θέτει, επίσης, ζητήματα που σχετίζονται με τη χρήση της τεχνογνωσίας και των πόρων που έχουν δημιουργηθεί συλλογικά σε ένα ΕΚ και που μπορούν να ‘διατεθούν’ -χωρίς πολλές διατυπώσεις- σε μια ιδιωτική εταιρία. Θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια στο Νόμο για το κατά πόσο ο ερευνητής επιθυμεί να συνυπολογιστεί το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στη διαδικασία εξέλιξής του. 3. Προσέλκυση των ερευνητών της αλλοδαπής - Παράλληλη Απασχόληση Ερευνητών σε Ξένα Ερευνητικά Κέντρα Θετική πρόνοια. Να διευκρινιστεί τι γίνεται στην περίπτωση που ερευνητής διοριστεί σε θέση ερευνητή ή καθηγητή της αλλοδαπής και ταυτόχρονα κάνει χρήση της σαββατικής ερευνητικής του άδειας. 4. Εθνικές Ερευνητικές Υποδομές – Ανοικτή Πρόσβαση Η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Ερευνητικών Υποδομών, αλλά και η σύναψη πρωτοκόλλων χρήσης μεταξύ των ερευνητικών εργαστηρίων του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΑΕΙ, ΕΚ, Νοσοκομεία, Υπουργεία, Περιφέρειες) είναι αναγκαίες συνθήκες προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αξιοποίηση ερευνητικών υποδομών που αποκτήθηκαν την παρελθούσα εικοσαετία κυρίως μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια στο νέο νόμο αναφορικά με την οικονομική στήριξη των δικτύων των εθνικών ερευνητικών υποδομών. Η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών είναι υπέρ της διεύρυνσης των δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά ελεύθερης πρόσβασης (open source) και της δημιουργίας ιδρυματικών αποθετηρίων ανοικτής πρόσβασης. Σημειώνουμε ότι τα τελευταία μπορεί να προσκρούσουν στους κανόνες copyright πολλών εκδοτικών οίκων. --------------------------------------------- ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Τα ανωτέρω σχόλια αναφέρονται κυρίως στο «σχέδιο νόμου 1» που τίθεται εδώ σε διαβούλευση υπό τη μορφή οκτώ (08) Άρθρων/Κεφαλαίων. Το «σχέδιο νόμου 2» που δόθηκε στη διαβούλευση (μία ημέρα πριν από τη λήξη της προθεσμίας για διαβούλευση του «σχεδίου νόμου 1», στις 30 Ιανουαρίου) με περιθώριο για δημόσια συζήτηση μίας περίπου εβδομάδας (!) είναι ατελές και περιέχει αντιφατικές ρυθμίσεις. Η ερευνητική κοινότητα ζητά από το Υπουργείο να δημοσιοποιήσει το επεξεργασμένο, τελικό προσχέδιο νόμου με όλες τις διατάξεις (και τις ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ) και να μεριμνήσει ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος και ικανός χρόνος για ουσιαστικό διάλογο, επί του συνόλου των ρυθμίσεων που αυτό θα περιλαμβάνει. Το Υπουργείο οφείλει επίσης να συντάξει την «έκθεση επί της δημόσιας διαβούλευσης», η οποία θα συνοδεύσει το σχέδιο νόμου στη διαδικασία συζήτησης και ψήφισής του από τη Βουλή των Ελλήνων (νέος κανονισμός της Βουλής, άρθρο 85, παρ. 3), από ΜΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ και όχι σε τρεις ‘δόσεις’, καθώς τουλάχιστον οι μεταβατικές διατάξεις θα πρέπει (σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στις «Μεταβατικές διατάξεις», άρθρο 08 του παρόντος) να υποβληθούν επίσης σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Σημείωση: Το σύνολο των κειμένων που η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών κατέθεσε στην παρούσα διαβούλευση βρίσκεται αναρτημένο στο http://eee-researchers.gr/Anakoinoseis-EEE/EEE_Keimena-Diavouleusis-Sxediou-Nomou-Ereunas.pdf.