Αρχική Διαμόρφωση του ΕΣΠΕΚΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝΣχόλιο του χρήστη ΕΛΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ-ΑΝΕΛΙΞΗ | 27 Φεβρουαρίου 2012, 15:19
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ-ΑΝΕΛΙΞΗ' | 27 Φεβρουαρίου 2012, 15:34

    ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Ε.Σ.Π.Ε.Κ. Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Έλλη Γεωργιάδου, αρχιτέκτων μηχανικός Πρόεδρος ΑΝΕΛΙΞΗΣ (αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία έρευνας, προώθησης και διάδοσης εφαρμογών Α.Π.Ε. και οικολογικής αρχιτεκτονικής) τηλ.: 0030 2310 324936 e-mail: anelixi@anelixi.org Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΔΡΑΣΗΣ 1. ΤΟΜΕΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ • Ενέργεια και Περιβάλλον • Επιστήμες Μηχανικού 2. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ – Ε.Σ.Π.Ε.Κ. Παθητική αξιοποίηση Α.Π.Ε. στον κτηριακό τομέα ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Η ενεργειακή ζήτηση για τη θερμική βιωσιμότητα των κτηρίων ανέρχεται στην Ελλάδα στο 40% της συνολικής ζήτησης. Το ελληνικό κλίμα παρουσιάζει χαρακτηριστικά εξεχόντως ευνοϊκά για την παθητική αξιοποίηση των Α.Π.Ε. στα κτήρια. Η σχετική έρευνα και ανάλογες σοβαρές εφαρμογές (αποσπασματικές μέχρι σήμερα), τεκμηριώνουν αδιαμφισβήτητα την δυνατότητα ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας 60-70% στα νεοαναγειρόμενα και 40–45% σε υφιστάμενα κτήρια. Απουσιάζει ένα ολοκληρωμένο επιστημονικό – θεσμικό - εκπαιδευτικό υπόβαθρο - πλαίσιο βιοκλιματικού σχεδιασμού της δόμησης στην Ελλάδα, που θα δρομολογήσει τη δραστική μείωση κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων στα κτήρια, με ελάχιστο έως μηδενικό πρόσθετο κόστος. Η συστηματική επιστημονική έρευνα: • Ανάπτυξης της θεωρίας και προσδιορισμού αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού για το ελληνικό κλίμα, • ανάπτυξης ειδικών παραμέτρων και συντελεστών σχεδιασμού, • επεξεργασίας προδιαγραφών για την κατάρτιση θεσμικού πλαισίου, στοχεύει στη σημαντική μείωση εισαγόμενων ενεργειακών πόρων, στη στήριξη της οικονομίας, της ανάπτυξης, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. 3. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός επιτυγχάνεται με • Μεθόδους αποθήκευσης των θερμικών φορτίων της ημερήσιας ηλιακής ακτινοβολίας για την θέρμανση των κτηρίων το χειμώνα. • Την νυχτερινή ψύξη των κτηρίων το καλοκαίρι και μεθόδους διατήρησης των χαμηλών εσωτερικών θερμοκρασιών την επόμενη μέρα. Οι προδιαγραφές του προσδιορίζονται μόνο βάσει του συγκεκριμένου κλίματος. Η έρευνα θα περιλάβει για τις 4 κλιματικές ζώνες της χώρας: • Μεθοδολογία μετάβασης από το μεσοκλίμα στο μικροκλίμα. • Προσδιορισμό βασικών αρχών σχεδιασμού: Προσανατολισμού, θερμοσυσσωρευτικής μάζας, θερμομόνωσης, ηλιοπροστασίας, κατακόρυφου και οριζόντιου αερισμού. • Ποσοτικοποίηση παραμέτρων και συντελεστών σχεδιασμού. • Ανάπτυξη λογισμικού προσομοίωσης θερμικής συμπεριφοράς κτηρίων για το ελληνικό κλίμα. • Τεχνική, κανονιστική υποδομή θεσμικού πλαισίου. • Συγγραφή εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Οι μέχρι σήμερα εφαρμογές στην Ελλάδα στηρίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στη στερεότυπη μεταφορά προτύπων βιοκλιματικού σχεδιασμού άλλων χωρών, ασύμβατων με το κλίμα της χώρας, γεγονός που έχει αναστείλει σημαντικά την διείσδυση της τεχνολογίας τους. Η διεθνής εμπειρία αναδεικνύει επανειλημμένα προβλήματα μεγάλης απόστασης μεταξύ θεωρίας και απόδοσης των εφαρμογών, ανάλογης αιτιολογίας. • Η ανάπτυξη πιστά εναρμονισμένων με το κλίμα, πρότυπων και καινοτόμων μεθόδων παθητικής αξιοποίησης ανανεώσιμης ενέργειας στον κτηριακό τομέα και • η ανάπτυξη κατάλληλης ερευνητικής μεθοδολογίας, αποτελούν σημαντική τεχνολογική εξέλιξη σε εθνικό πεδίο, αλλά και ευρύτερης εμβέλειας. Αφορούν τις μεσογειακές χώρες και χώρες ανάλογου κλίματος. Από ενεργειακή άποψη αφορούν συνολικά τον ευρωπαϊκό χώρο. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η αποσαφήνιση συγκεκριμένων αρχών και προδιαγραφών βιοκλιματικού σχεδιασμού στην Ελλάδα μπορεί να επιτύχει: • Στα νεοαναγειρόμενα κτήρια: εξοικονόμηση συμβατικής (ορυκτής) ενέργειας θέρμανσης 60-70% και ψύξης έως και 100%. • Στα υφιστάμενα κτήρια: εξοικονόμηση συμβατικής (ορυκτής) ενέργειας θέρμανσης 40-50% και ψύξης έως και 80%, εφ’ όσον καλύπτονται προϋποθέσεις προσανατολισμού και θέσης. • Σημαντική μείωση εισαγόμενης ενέργειας και εκπομπής καυσαερίων του θερμοκηπίου. • Σοβαρή οικονομική ανακούφιση της χώρας και του πληθυσμού. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ Ευνοϊκοί παράγοντες: • Ελκυστική σχέση κόστους – οφέλους. Σημαντική μείωση του λειτουργικού κόστους (Θέρμανσης – ψύξης) των κτηρίων, με μηδενική πρόσθετη αρχική επένδυση στα νεοαναγειρόμενα και μικρή στα υφιστάμενα. • Σημαντική και εμφανής ποιοτική αναβάθμιση των κατασκευών. • Προοδευτική, γρήγορα αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και ζήτηση από τον πληθυσμό. • Αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον των νεότερων γενεών των μηχανικών. Δυσκολίες: Η μέχρι σήμερα εμφανής αδράνεια και καθυστέρηση διείσδυσης αυτών των τεχνολογιών στην παραγωγή και την αγορά οφείλεται κυρίως στην έλλειψη σύγχρονης γνώσης και πληροφόρησης. Εφ’ όσον υπάρξει σαφής πολιτική βούληση, μπορεί να αναστραφεί ταχύτατα με παρεμβάσεις διάδοσης, πληροφόρησης, εκπαιδευτικού και θεσμικού χαρακτήρα. 4. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Η ανάπτυξη της έρευνας και των εφαρμογών βιοκλιματικού σχεδιασμού απαιτεί κυρίως σοβαρή, διεισδυτική και δημιουργική επιστημονική προσέγγιση-στόχευση και δευτερευόντως εξοπλισμό ή υποδομές. Ο απαιτούμενος εξοπλισμός είναι απλά μετρητικά συστήματα κλιματικών παραμέτρων και θερμικής συμπεριφοράς κτηρίων και κατάλληλα λογισμικά εργαλεία. Στην Ελλάδα η μέχρι σήμερα προσέγγιση του βιοκλιματικού σχεδιασμού έχει χαρακτηριστικά επιφανειακότητας και στερεοτυπίας. Διακρίνεται κυρίως από διάθεση προβολής παρά από βούληση ανάπτυξης αποδοτικής επιστημονικής γνώσης. Μ’ αυτήν την έννοια η τεχνολογία είναι ανώριμη. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν στη χώρα κέντρα που διαθέτουν επιστημονική γνώση σοβαρού επιπέδου, εμπειρία και ενδιαφέρον, που μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί, όπως το Τμήμα Κτηρίων του Κ.Α.Π.Ε. και ορισμένοι, (περιορισμένοι) ερευνητές στον ακαδημαϊκό χώρο. Η ΑΝΕΛΙΞΗ ιδρύθηκε το 1994 με στόχο την προώθηση της έρευνας και των εφαρμογών βιοκλιματικού σχεδιασμού. Ανέπτυξε αυτόνομο ερευνητικό έργο (και ενταγμένο σε ευρωπαϊκά και ελληνικά ερευνητικά προγράμματα), σε διαρκή αλληλοσυμπλήρωση με εφαρμογές. Συγκεντρώνει μεγάλη εμπειρία εφαρμογών (άνω των 100) σε όλες τις κλιματικές ζώνες. Ανέπτυξε ταυτόχρονα ευρύ διδακτικό έργο και έργο διάδοσης. Απαρτίζεται από 16 εταίρους και τουλάχιστον 15 στενούς συνεργάτες, απόφοιτους ανώτερων και ανώτατων τεχνολογικών σχολών και μεταπτυχιακών σπουδών, υψηλού επίπεδου τεχνογνωσίας και 5ετούς έως 25ετούς εμπειρίας στους τομείς του βιοκλιματικού σχεδιασμού και των καθαρών τεχνολογιών δόμησης. 5. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ - ΔΟΜΗ ΔΡΑΣΕΩΝ - ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Οι εκτιμήσεις που ακολουθούν ισχύουν για την περίπτωση στην οποία θα αναλάμβανε την προτεινόμενη έρευνα η ΑΝΕΛΙΞΗ. Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο μίας ευρύτερης συνεργασίας π.χ. με το Κ.Α.Π.Ε. ή και άλλους ερευνητές, οπότε θα υπήρχαν πιθανές τροποποιήσεις. Χρονική διάρκεια του έργου από 30 έως 36 μήνες. Η δομή των δράσεων (βλ. τεχνική περιγραφή) περιλαμβάνει: 1. Προετοιμασία της ερευνητικής υποδομής (3 μήνες) 2. Πρώτο επίπεδο έρευνας (μετρήσεις – προσομοιώσεις – προσδιορισμός αρχών – λογισμικό – επαλήθευση) (10-12 μήνες) 3. Ανάπτυξη ερευνητικού περιεχόμενου (παραμετροποίηση συντελεστών - λογισμικό), τεκμηρίωση και ολοκλήρωση (10 μήνες) 4. Παραγωγή: α) υποδομής θεσμικού πλαισίου, β)διδακτικού υλικού, γ) υλικού διάδοσης (8-10 μήνες) Το έργο κατατάσσεται οικονομικά στην Κατηγορία Α Κόστος μετρητικών συστημάτων ………………………………………………………100.000,00 € Κόστος ερευνητικού λογισμικού και ανάπτυξης λογισμικού …………….350.000,00 € Κόστος μετακινήσεων-παραμονής (4 κλιματικές ζώνες) ……………………..60.000,00 € Αμοιβές ερευνητικού προσωπικού ……………………………………………………500.000,00 € ΣΥΝΟΛΟ ………………………………………………………………………………………….1.010.000,00 € Απρόβλεπτα: 25% ………………………………………………………………………………250.000,00 € ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ……………………………………………………………………………...1.260.000,00 € 6. ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Η προτεινόμενη έρευνα αποτελεί εθνική προτεραιότητα διότι υπόσχεται υψηλού βαθμού ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ. • Δραστικό περιορισμό κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων, σε περίοδο βαθειάς κρίσης. • Κάλυψη ενεργειακών αναγκών θέρμανσης και ψύξης, χωρίς κόστος. • Δραστική μείωση καυσαερίων, ιδιαίτερα στο αστικό περιβάλλον. Η Ελλάδα διαθέτει το τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα του κλίματος: • Ήπιους χειμώνες, μεγάλης ημερήσιας ηλιοφάνειας. • Θερμά καλοκαίρια με σημαντική πτώση νυχτερινών θερμοκρασιών. Η εφαρμογή στο κλίμα αυτό αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού, δηλαδή αρχών θερμοδυναμικής και ρευστομηχανικής στον κτηριακό σχεδιασμό επιτρέπει την απεξάρτηση από το πετρέλαιο. Υπάρχει απόλυτη συνέργεια με την κυρίαρχη ευρωπαϊκή στόχευση 20-20-20 και όλα τα συναφή προγράμματα. 7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ • Ralph M. Lebens, Passive solar architecture in Europe, the Commission of the European Communities, 1981. • Ε. Ανδρεαδάκη, Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική - Παθητικά ηλιακά συστήματα, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1985. • M.S.Sodha et al, Solar passive building science and design, Pergamon Press, 1986. • B. Givoni, Passive and low energy cooling of buildings, Van Nostrand Reinhold, 1994. • Ε. Γεωργιάδου et al, Βιοκλιματικός Σχεδιασμός και Καθαρές Τεχνολογίες Δόμησης, Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1996. • S.Winter associates, The Passive Solar Design and Construction Handbook, New York, 1997. • G.Z. Brown et al, Sun, Wind & Light, John Wiley & Sons, 2001.