ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ
Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Δρ. Κρίτων Γρηγοράκης
Κύριος Ερευνητής
Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών - Ινστιντούτο Υδατοκαλλιεργειών
2) Είστε: Φυσικό πρόσωπο ; Ναί
α) Επωνυμία:
β) Τηλέφωνο επικοινωνίας : 210 9856735
γ) E-mail επικοινωνίας : kgrigo@hcmr.gr
3) Εάν είστε Φυσικό πρόσωπο, ποια από τις επιλογές πουαναφέρονται παρακάτω σας αντιπροσωπεύει περισσότερο;
γ) Ερευνητής
Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ
(παρακαλούμε τηρήστε την αρίθμηση των ερωτήσεων στις απαντήσεις σας)
1) Σε ποιό επιστημονικό τομέα δραστηριοποιήστε; Απαντήστε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ την παραπάνω ερώτηση επιλέγοντας ένα από τα ακόλουθα:
Διατροφή, Τρόφιμα, Υδατοκαλλιέργειες & Αγροβιοτεχνολογία
2) Περίληψη της πρότασης για την ένταξη ερευνητικής περιοχής στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο
Έρευνας και Καινοτομίας – Ε.Σ.Π.Ε.Κ. (έως 150 λέξεις).
Διερεύνηση των ποιοτικών παραμέτρων των παραγόμενων από Υδατοκαλλιέργειες προϊόντων & των παραγόντων που τις επηρεάζουν. Διαχείρηση ποιότητας σε όλη τη διαδικασία παραγωγής. Βελτίστοποίηση της ποιότητας. Η εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. Η δημιουργία νέων ποιοτικών πλεονεκτημάτων των ήδη παραγόμενων προϊόντων ώστε να υπερτερούν σε συνολική ποιότητα έναντι των ανταγωνιστών. Η δημιουργία νέων προϊόντων υψηλής ποιότητας. Αλληλεπίδραση περιβάλλοντος & ποιότητας
3) Προτεινόμενη προσέγγιση για την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων στο πλαίσιο της ερευνητικής περιοχής στην οποία περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: τεχνική περιγραφή, δυνατότητες για σημαντικές εξελίξεις – breakthroughs – στην έρευνα και τεχνολογία, αναμενόμενα αποτελέσματα, δυνατότητες για εφαρμογές και μεταφορά τεχνολογίας στον παραγωγικό τομέα, άλλα σημαντικά στοιχεία για τις προτεινόμενες δράσεις (έως 400 λέξεις)
Αφ’ ής στιγμής ο στόχος της διαβούλευσης είναι ο καθορισμός πρoτεραιοτήτων στην Έρευνα θεωρώ πιο δόκιμο από το να περιγράψω κάτι σαν συγκεκριμένη ερευνητική πρόταση (ως σαν να πρόκειται για υποβολή συγκεκριμένου προγράμματος) να θέσω ιεραρχικά γενικότερους ερευνητικούς στόχους στους οποίους πρέπει να κατευθυνθεί η συγκεκριμένη έρευνα.
Βραχυπρόθεσμοι στόχοι:
1. Υψηλή ποιότητα μπροστά σε μία μεταβαλλόμενη διατροφή: Το προϊόν της υδατοκαλλιέργειας είναι ένα προϊόν υψηλής ποιότητας Η ποιότητα αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη διαρκώς μεταββαλόμενη διατροφή του οργανισμού(κυρίως λόγω της προσπάθειας ενίσχυσης της αειφορικότητας). Ερευνητικός στόχος πρέπει να είναι η διασφάλιση στο διηνεκές της υψηλής ποιότητας και των πλεονεκτημάτων του παραγόμενου προϊόντος ως τρόφιμο μέσα από τη χρήση αειφορικών πηγών και παρά τις όποιες μεταβολές.
2. Μελέτη των παραγόντων ποιότητας των νέων εκτρεφόμενων ειδών. Η σύγχρονη ελληνική υδατοκαλλιέργεια επιχειρεί «άνοιγμα» προς την εκτροφή νέων ειδών ιχθύων αλλά & άλλων οργανισμών με αρκετές διαφορές και ιδιαιτερότητες σε σχέση με τα παραδοσιακά είδη. Ωστόσο υπάρχει ελλιπής γνώση σε σχέση με την ποιότητά τους και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτής. Ερευνητικό στόχος είναι η απόκτηση των στοιχείων εκείνων ώστε να μπορέσει να γίνει χρήση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που μπορούν να έχουν και τα νέα είδη.
3. Καταγραφή παραγόντων ασφαλείας στα παραγόμενα προϊόντα. Υπάρχει μικρή στοιχειοθετημένη γνώση σε σχέση με τους παράγοντες ασφάλειας (κυρίως όσον αφορά σε περιβαλλοντικούς ρυπαντές, μέταλλα κλπ.). Στόχος είναι η απόκτηση σχετικής γνώσης των πιθανών επιδρόντων παραγόντων, όπως και η μεταβολή των πιθανών απειλών της ανθρώπινης ασφάλειας, λόγω του μεταβαλόμενου περιβάλλοντος.
Μεσο-μακρο πρόθεσμοι στόχοι
1. Νέες μέθοδοι καταγραφής - και διασφάλισης ποιότητας. Ανάπτυξη μεθόδων οικονομικού, γρήγορου και μη καταστροφικού ελέγχου της ποιότητας με υψηλή αξιοπιστία.
2. Νέα μεταποιημένα προϊόντα-Νέα υλικά τυποποίησης. Στόχος είναι η επίτευξη πλεονεκτημάτων, μέσω της σχετικής έρευνας, (διάθεση προϊόντων, συντήρηση προϊόντων, έρευνες αγοράς – καταναλωτές).
3. Πιστοποίηση ποιότητας
3α. Σχήματα συνολικής διαχείρισης της ποιότητας που να συμπεριλαμβάνουν όλη την αλυσίδα παραγωγής (from farm to fork). Στόχος πρέπει να είναι να γίνει εξειδίκευση υπαρχόντων σχημάτων Διαχείρισης Ολικής Ποιότητας σε σχέση με τα είδη ή δημιουργία νέων σχημάτων, που θα καλύπτουν τα ζητήματα ποιότητας και ιχνηλασιμότητας (traceability) στην παραγωγή.
3.β. Περιβαλλοντική πιστοποίηση ποιότητας. Έρευνα γύρω από τη δημιουργία πλαισίου Συνολικής Διαχείρισης Ποιότητας (Total Quality Management) και με βάση το «περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγωγής».
4) Βαθμός ετοιμότητας του ερευνητικού ιστού στη συγκεκριμένη ερευνητική περιοχή
ωριμότητα και διαθεσιμότητα της τεχνολογίας, ύπαρξη του απαραίτητου, κατάλληλα
εκπαιδευμένου ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού, εκτίμηση αναγκών σε εξοπλισμό
και υποδομές (έως 200 λέξεις)
Αυτή τη στιγμή με την ύπαρξη για πάνω από ένα έτος της ερευνητικής πλατφόρμας της HATIP (Ελληνική Πλατφόρμα Τεχνολογίας και Καινοτομίας της Ελληνικής Υδατοκαλλιέργειας) με κοινή συμμετοχή επιστημόνων και παραγωγικών φορέων (http://www.fgm.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=192&Itemid=289&lang=el), και με ιδιαίτερη θεματική γύρω από την ποιότητα, καθίσταται σαφές ότι υπάρχει πλήρης επάρκεια και ετοιμότητα του ερευνητικού δυναμικού, ωριμότητα των εμπλεκόμενων φορέων και διαθεσιμότητα για την εν λόγω δράση.
5) Προτεινόμενη χρονική διάρκεια και δομή των δράσεων, γενικός προϋπολογισμός (έως 150 λέξεις). Κατηγοριοποίηση σύμφωνα με το εκτιμώμενο κόστος ως εξής: κατηγορία Α: 1-2 εκ. €, κατηγορία Β: 2-5 εκ. €, κατηγορία Γ: 5-10 εκ. €, κατηγορία Δ: 10-20 εκ. €, κατηγορία Ε: >20 εκ.€.
Οι δράσεις πρέπει να έχει τουλάχιστον μία πενταετία χρονικό ορίζοντα (και λόγω των μακρόχρονων διαδικασίών παραγωγής (ένας πλήρης κύκλος παραγψγής κάποιον προϊόντων μπορεί να προσεγγίζει και να ξεπερνά τα δύο έτη). Να έχουν κοινή συμμετοχή παραγωγικών φορεών & ερευνητικών φορέων, αλλά και δυνατότητα εφαρμοσμένης έρευνας αποκλειστικά από ερευνητικούς φορείς, δημιουργία spin off εταιριών κλπ. κατηγορία Δ: 10-20 εκ. €
6) Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας των δράσεων. Εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους η ερευνητική περιοχή αποτελεί εθνική προτεραιότητα. Αναφέρατε γιατί η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα στην περιοχή αυτή καθώς και συνέργιες με άλλα, παρόμοια εθνικά η/και Ευρωπαϊκά προγράμματα και δράσεις. (έως 100 λέξεις)
Ως χώρα με σημαντική πρωτογενή παραγωγή & με τις Υδατοκαλλιέργειες ως κυρίαρχο τομέα της, είναι πρωταρχικός στόχος η επίτευξη & διαρκής βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Σε μία ευρύτερη ερευνητική προτεραιότητα που αφορά στην επιστήμη / τεχνολογία & ποιότητα τροφίμων, οι θεματικές που αφορούν στην ποιότητα προϊόντων προερχόμενων από Υδατ/γειες πρέπει να έχει κυρίαρχη θέση. Ιδιαίτερα λόγω της διέυρυνσης της παραγωγής με νέα εκτρεφόμενα είδη οργανισμών. Τα παρόντα εντάσσονται και στις Ευρωπαϊκές προτεραιότητες μέσα στα πλαίσια της φιλοσοφίας "from farm to fork".
7) Βιβλιογραφικές αναφορές, όχι περισσότερες από 10 (έως 100 λέξεις)
1. Grigorakis K., Young J.A. 2011. Emerging issues in the marketing and quality of farmed fish. In EAS2011 “Mediterranean Aquaculture 2020”, Rhodes 18-21 October 2011, CD of Abstracts pp. 417-418.
2. Grigorakis K. Chapter 7: Tailorizing quality: effects of aquaculture handling techniques and nutrition on fish quality. in Seafood Quality, Safety and Health Effects. eds. Cesarettin Alasalvar, Fereidoon Shahidi, Kazuo Miyashita, and Udaya Wanasundara, WILEY-BLACKWELL Publishing U.K. 2011, pp. 82-95 (ISBN 978-1-40518-070-2)
3. Grigorakis K., Rigos G., 2011, Aquaculture effects on environmental and public welfare - The case of Mediterranean mariculture. Chemosphere, 85, 899-919
4. http://www.fao.org/fishery/topic/1514/en
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Δρ. Κρίτων Γρηγοράκης Κύριος Ερευνητής Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών - Ινστιντούτο Υδατοκαλλιεργειών 2) Είστε: Φυσικό πρόσωπο ; Ναί α) Επωνυμία: β) Τηλέφωνο επικοινωνίας : 210 9856735 γ) E-mail επικοινωνίας : kgrigo@hcmr.gr 3) Εάν είστε Φυσικό πρόσωπο, ποια από τις επιλογές πουαναφέρονται παρακάτω σας αντιπροσωπεύει περισσότερο; γ) Ερευνητής Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ (παρακαλούμε τηρήστε την αρίθμηση των ερωτήσεων στις απαντήσεις σας) 1) Σε ποιό επιστημονικό τομέα δραστηριοποιήστε; Απαντήστε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ την παραπάνω ερώτηση επιλέγοντας ένα από τα ακόλουθα: Διατροφή, Τρόφιμα, Υδατοκαλλιέργειες & Αγροβιοτεχνολογία 2) Περίληψη της πρότασης για την ένταξη ερευνητικής περιοχής στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας – Ε.Σ.Π.Ε.Κ. (έως 150 λέξεις). Διερεύνηση των ποιοτικών παραμέτρων των παραγόμενων από Υδατοκαλλιέργειες προϊόντων & των παραγόντων που τις επηρεάζουν. Διαχείρηση ποιότητας σε όλη τη διαδικασία παραγωγής. Βελτίστοποίηση της ποιότητας. Η εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. Η δημιουργία νέων ποιοτικών πλεονεκτημάτων των ήδη παραγόμενων προϊόντων ώστε να υπερτερούν σε συνολική ποιότητα έναντι των ανταγωνιστών. Η δημιουργία νέων προϊόντων υψηλής ποιότητας. Αλληλεπίδραση περιβάλλοντος & ποιότητας 3) Προτεινόμενη προσέγγιση για την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων στο πλαίσιο της ερευνητικής περιοχής στην οποία περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: τεχνική περιγραφή, δυνατότητες για σημαντικές εξελίξεις – breakthroughs – στην έρευνα και τεχνολογία, αναμενόμενα αποτελέσματα, δυνατότητες για εφαρμογές και μεταφορά τεχνολογίας στον παραγωγικό τομέα, άλλα σημαντικά στοιχεία για τις προτεινόμενες δράσεις (έως 400 λέξεις) Αφ’ ής στιγμής ο στόχος της διαβούλευσης είναι ο καθορισμός πρoτεραιοτήτων στην Έρευνα θεωρώ πιο δόκιμο από το να περιγράψω κάτι σαν συγκεκριμένη ερευνητική πρόταση (ως σαν να πρόκειται για υποβολή συγκεκριμένου προγράμματος) να θέσω ιεραρχικά γενικότερους ερευνητικούς στόχους στους οποίους πρέπει να κατευθυνθεί η συγκεκριμένη έρευνα. Βραχυπρόθεσμοι στόχοι: 1. Υψηλή ποιότητα μπροστά σε μία μεταβαλλόμενη διατροφή: Το προϊόν της υδατοκαλλιέργειας είναι ένα προϊόν υψηλής ποιότητας Η ποιότητα αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη διαρκώς μεταββαλόμενη διατροφή του οργανισμού(κυρίως λόγω της προσπάθειας ενίσχυσης της αειφορικότητας). Ερευνητικός στόχος πρέπει να είναι η διασφάλιση στο διηνεκές της υψηλής ποιότητας και των πλεονεκτημάτων του παραγόμενου προϊόντος ως τρόφιμο μέσα από τη χρήση αειφορικών πηγών και παρά τις όποιες μεταβολές. 2. Μελέτη των παραγόντων ποιότητας των νέων εκτρεφόμενων ειδών. Η σύγχρονη ελληνική υδατοκαλλιέργεια επιχειρεί «άνοιγμα» προς την εκτροφή νέων ειδών ιχθύων αλλά & άλλων οργανισμών με αρκετές διαφορές και ιδιαιτερότητες σε σχέση με τα παραδοσιακά είδη. Ωστόσο υπάρχει ελλιπής γνώση σε σχέση με την ποιότητά τους και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτής. Ερευνητικό στόχος είναι η απόκτηση των στοιχείων εκείνων ώστε να μπορέσει να γίνει χρήση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που μπορούν να έχουν και τα νέα είδη. 3. Καταγραφή παραγόντων ασφαλείας στα παραγόμενα προϊόντα. Υπάρχει μικρή στοιχειοθετημένη γνώση σε σχέση με τους παράγοντες ασφάλειας (κυρίως όσον αφορά σε περιβαλλοντικούς ρυπαντές, μέταλλα κλπ.). Στόχος είναι η απόκτηση σχετικής γνώσης των πιθανών επιδρόντων παραγόντων, όπως και η μεταβολή των πιθανών απειλών της ανθρώπινης ασφάλειας, λόγω του μεταβαλόμενου περιβάλλοντος. Μεσο-μακρο πρόθεσμοι στόχοι 1. Νέες μέθοδοι καταγραφής - και διασφάλισης ποιότητας. Ανάπτυξη μεθόδων οικονομικού, γρήγορου και μη καταστροφικού ελέγχου της ποιότητας με υψηλή αξιοπιστία. 2. Νέα μεταποιημένα προϊόντα-Νέα υλικά τυποποίησης. Στόχος είναι η επίτευξη πλεονεκτημάτων, μέσω της σχετικής έρευνας, (διάθεση προϊόντων, συντήρηση προϊόντων, έρευνες αγοράς – καταναλωτές). 3. Πιστοποίηση ποιότητας 3α. Σχήματα συνολικής διαχείρισης της ποιότητας που να συμπεριλαμβάνουν όλη την αλυσίδα παραγωγής (from farm to fork). Στόχος πρέπει να είναι να γίνει εξειδίκευση υπαρχόντων σχημάτων Διαχείρισης Ολικής Ποιότητας σε σχέση με τα είδη ή δημιουργία νέων σχημάτων, που θα καλύπτουν τα ζητήματα ποιότητας και ιχνηλασιμότητας (traceability) στην παραγωγή. 3.β. Περιβαλλοντική πιστοποίηση ποιότητας. Έρευνα γύρω από τη δημιουργία πλαισίου Συνολικής Διαχείρισης Ποιότητας (Total Quality Management) και με βάση το «περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγωγής». 4) Βαθμός ετοιμότητας του ερευνητικού ιστού στη συγκεκριμένη ερευνητική περιοχή ωριμότητα και διαθεσιμότητα της τεχνολογίας, ύπαρξη του απαραίτητου, κατάλληλα εκπαιδευμένου ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού, εκτίμηση αναγκών σε εξοπλισμό και υποδομές (έως 200 λέξεις) Αυτή τη στιγμή με την ύπαρξη για πάνω από ένα έτος της ερευνητικής πλατφόρμας της HATIP (Ελληνική Πλατφόρμα Τεχνολογίας και Καινοτομίας της Ελληνικής Υδατοκαλλιέργειας) με κοινή συμμετοχή επιστημόνων και παραγωγικών φορέων (http://www.fgm.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=192&Itemid=289&lang=el), και με ιδιαίτερη θεματική γύρω από την ποιότητα, καθίσταται σαφές ότι υπάρχει πλήρης επάρκεια και ετοιμότητα του ερευνητικού δυναμικού, ωριμότητα των εμπλεκόμενων φορέων και διαθεσιμότητα για την εν λόγω δράση. 5) Προτεινόμενη χρονική διάρκεια και δομή των δράσεων, γενικός προϋπολογισμός (έως 150 λέξεις). Κατηγοριοποίηση σύμφωνα με το εκτιμώμενο κόστος ως εξής: κατηγορία Α: 1-2 εκ. €, κατηγορία Β: 2-5 εκ. €, κατηγορία Γ: 5-10 εκ. €, κατηγορία Δ: 10-20 εκ. €, κατηγορία Ε: >20 εκ.€. Οι δράσεις πρέπει να έχει τουλάχιστον μία πενταετία χρονικό ορίζοντα (και λόγω των μακρόχρονων διαδικασίών παραγωγής (ένας πλήρης κύκλος παραγψγής κάποιον προϊόντων μπορεί να προσεγγίζει και να ξεπερνά τα δύο έτη). Να έχουν κοινή συμμετοχή παραγωγικών φορεών & ερευνητικών φορέων, αλλά και δυνατότητα εφαρμοσμένης έρευνας αποκλειστικά από ερευνητικούς φορείς, δημιουργία spin off εταιριών κλπ. κατηγορία Δ: 10-20 εκ. € 6) Τεκμηρίωση της σκοπιμότητας των δράσεων. Εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους η ερευνητική περιοχή αποτελεί εθνική προτεραιότητα. Αναφέρατε γιατί η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα στην περιοχή αυτή καθώς και συνέργιες με άλλα, παρόμοια εθνικά η/και Ευρωπαϊκά προγράμματα και δράσεις. (έως 100 λέξεις) Ως χώρα με σημαντική πρωτογενή παραγωγή & με τις Υδατοκαλλιέργειες ως κυρίαρχο τομέα της, είναι πρωταρχικός στόχος η επίτευξη & διαρκής βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Σε μία ευρύτερη ερευνητική προτεραιότητα που αφορά στην επιστήμη / τεχνολογία & ποιότητα τροφίμων, οι θεματικές που αφορούν στην ποιότητα προϊόντων προερχόμενων από Υδατ/γειες πρέπει να έχει κυρίαρχη θέση. Ιδιαίτερα λόγω της διέυρυνσης της παραγωγής με νέα εκτρεφόμενα είδη οργανισμών. Τα παρόντα εντάσσονται και στις Ευρωπαϊκές προτεραιότητες μέσα στα πλαίσια της φιλοσοφίας "from farm to fork". 7) Βιβλιογραφικές αναφορές, όχι περισσότερες από 10 (έως 100 λέξεις) 1. Grigorakis K., Young J.A. 2011. Emerging issues in the marketing and quality of farmed fish. In EAS2011 “Mediterranean Aquaculture 2020”, Rhodes 18-21 October 2011, CD of Abstracts pp. 417-418. 2. Grigorakis K. Chapter 7: Tailorizing quality: effects of aquaculture handling techniques and nutrition on fish quality. in Seafood Quality, Safety and Health Effects. eds. Cesarettin Alasalvar, Fereidoon Shahidi, Kazuo Miyashita, and Udaya Wanasundara, WILEY-BLACKWELL Publishing U.K. 2011, pp. 82-95 (ISBN 978-1-40518-070-2) 3. Grigorakis K., Rigos G., 2011, Aquaculture effects on environmental and public welfare - The case of Mediterranean mariculture. Chemosphere, 85, 899-919 4. http://www.fao.org/fishery/topic/1514/en