Το σχέδιο νόμου για το Λύκειο δεν είναι σε λάθος κατεύθυνση επειδή γυρίζει το Λύκειο 30 και πλέον χρόνια πίσω, αλλά είναι σίγουρα σε λάθος κατεύθυνση επειδή δεν λαβαίνει υπόψη του τα τωρινά δεδομένα, τις τρέχουσες εκπαιδευτικές ανάγκες όπως αυτές διαμορφώνονται από την κοινωνία σήμερα, αλλά κυρίως από την αδυναμία του να διακρίνει τις μελλοντικές εξελίξεις και συνεπώς να προετοιμάσει τους σημερινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες ώστε να ωφεληθούν από αυτές και γιατί όχι να τις διαμορφώσουν και οι ίδιοι (κάτι που θα βοηθήσει και την χώρα μας να ανακάμψει πιο γρήγορα).
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τον πρωταρχικό ρόλο της Πληροφορικής (τόσο σαν αυτόνομης επιστήμης όσο και επικουρικά στην ανάπτυξη και την εξέλιξη όλων των άλλων επιστημών) σήμερα; Η απάντηση είναι προφανής: κανένας. Γι αυτό σε όλα τα προηγμένα κράτη τα προγράμματα σπουδών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης έχουν σαν κύριο στόχο την ανάπτυξη της “Πληροφορικής Παιδείας”. Δεν θα αναλύσω εδώ τι σημαίνει αυτή. Είναι καταγεγραμμένες οι απόψεις και οι θέσεις όλων των ενώσεων καθηγητών και επιστημόνων Πληροφορικής και είμαι σίγουρος ότι το Υπουργείο τις γνωρίζει.
Θα αναφερθώ όμως σε κάτι στο οποίο η ανακολουθία του σχεδίου νόμου και του ζητούμενου (αναφέρεται ως στόχος στο σχέδιο νόμου) είναι τόσο προφανής που μοιάζει κυριολεκτικά σαν κοροϊδία απέναντι στους μαθητές, τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς, την ίδια την κοινωνία.
Συγκεκριμένα:
• Κεφάλαιο Α’ (Γενικό Λύκειο), Άρθρο 1 (Έννοια και σκοποί του Γενικού Λυκείου), Παράγραφος 2 (Στόχοι του Γενικού Λυκείου), στόχος με αρίθμηση η) εκεί αναφέρεται ως στόχος: Η ανάπτυξη δεξιοτήτων εφαρμογής της γνώσης και επίλυσης προβλημάτων. Και το ερώτημα που τίθεται είναι πως επιτυγχάνεται αυτό; Με την κατάργηση του μαθήματος κατεύθυνσης της Γ’ Λυκείου Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον του κατεξοχήν κατάλληλου μαθήματος για την επίτευξη αυτού του στόχου;
• Κεφάλαιο Α’ (Γενικό Λύκειο), Άρθρο 1 (Έννοια και σκοποί του Γενικού Λυκείου), Παράγραφος 2 (Στόχοι του Γενικού Λυκείου), στόχος με αρίθμηση θ) εκεί αναφέρεται ως στόχος: Η καλλιέργεια της ικανότητας κάθε ατόμου για κριτική προσέγγιση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. Αυτό μάλλον επιτυγχάνεται με την κατάργηση του μαθήματος κατεύθυνσης της Β’ Λυκείου Τεχνολογία Επικοινωνιών, καθώς επίσης και με την κατάργηση όλων των μαθημάτων Πληροφορικής από την Β’ και Γ’ Λυκείου. Προφανώς η ύπαρξη ενός μόνο μαθήματος Πληροφορικής σε όλο το Λύκειο – και αυτό σαν 2ωρο μάθημα επιλογής στην Α’ Λυκείου – είναι υπεραρκετή για την επίτευξη του στόχου!
Κάποιες άλλες επισημάνσεις που μπορεί να κάνει κανείς διαβάζοντας το σχέδιο νόμου είναι οι εξής:
• Στο σχέδιο νόμου για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση υπάρχει πρόβλεψη (και σωστά πράττεται) για αντιστοίχιση εξεταζόμενων μαθημάτων και Επιστημονικών Πεδίων Εξειδίκευσης. Ενώ λοιπόν υπάρχει διαφοροποίηση στα εξεταζόμενα μαθήματα γι αυτούς που επιθυμούν την εισαγωγή τους στις επιστήμες υγείας ή στα παιδαγωγικά τμήματα δεν συμβαίνει το ίδιο για όσους επιθυμούν την εισαγωγή τους σε σχολές και τμήματα Πληροφορικής (που αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των σχολών και τμημάτων θετικών και τεχνολογικών επιστημών) με αποτέλεσμα αυτοί οι υποψήφιοι να εξετάζονται στη Χημεία (!!!) και όχι σε κάποιο μάθημα Προγραμματισμού που θα τους παρέχει τα βασικά εφόδια για εισαγωγή στα τμήματα αυτά αφενός, αφετέρου δε τα τμήματα θα είχαν τη δυνατότητα θέσπισης συντελεστών αυξημένης βαρύτητας σ’ αυτό το μάθημα.
• Κάποιος υποψήφιος του πεδίου ανθρωπιστικών σπουδών θα διδάσκεται 28 ώρες (και αν συμπεριλάβουμε και την ξένη γλώσσα 30 ώρες) σε σύνολο 32 εβδομαδιαίων ωρών φιλολογικά μαθήματα! Αυτό πρέπει να είναι σίγουρα παγκόσμια πρωτοτυπία!
• Δεν καθορίζεται ο τρόπος εισαγωγής και τα εξεταζόμενα μαθήματα στις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές.
• Οι υποψήφιοι δεν έχουν την δυνατότητα επιλογής σχολής από άλλο επιστημονικό πεδίο σε περίπτωση που δεν καταφέρουν να εισαχθούν στη σχολή που επιθυμούν. (κάποιος που δεν καταφέρει να εισαχθεί στην Ιατρική δεν έχει τη δυνατότητα επιλογής Πολυτεχνικής Σχολής για παράδειγμα). Αυτός ο απόλυτος βαθμός εξειδίκευσης θα αποβεί σε βάρος των μαθητών όταν μάλιστα δεν υπάρχει μέριμνα σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού από νωρίς.
Τελειώνοντας θέλω να κάνω κάποιες επισημάνσεις σχετικά με τις συνέπειες εφαρμογής του σχεδίου νόμου για το Γενικό Λύκειο. Μετά την ολοκλήρωση της εφαρμογής του (σε 3 χρόνια από τώρα δηλαδή) δεν θα υπάρχει καθηγητής Πληροφορικής με οργανική θέση στο Γενικό Λύκειο. Το Υπουργείο γνωρίζει αλήθεια τον ρόλο των καθηγητών Πληροφορικής στο Λύκειο; Το διδακτικό τους έργο ήταν ίσως το λιγότερο που ασκούσαν. Αλήθεια ξέρει πως γίνεται η επικοινωνία των Λυκείων με τις Δ.Δ.Ε και την υπόλοιπη διοικητική πυραμίδα (διεκπεραίωση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, συμπλήρωση αρκετών φορμών και στατιστικών στοιχείων ηλεκτρονικά κάθε μέρα, αποστολή βαθμολογικών και λοιπών στοιχείων και γενικά ένα τεραστίου όγκου γραφειοκρατικό φορτίο που στο Λύκειο είναι ακόμη μεγαλύτερο από τις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης); Ξέρει ποιος ενημερώνει τη βάση δεδομένων Νέστωρ του σχολείου με τα στοιχεία και τις βαθμολογίες των μαθητών και ποιος εκδίδει αποτελέσματα και τίτλους (Απολυτήρια, Βεβαιώσεις Πρόσβασης, διάφορα πιστοποιητικά) από την εφαρμογή αυτή; Ξέρει ποιος ενημερώνει το Survey; Ξέρει ποιος φροντίζει ώστε να μπορούν να λειτουργούν πεπαλαιωμένοι υπολογιστές 12ετίας και άνω καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια πολλές φορές και πέραν του ωραρίου εργασίας τους; Ξέρει άραγε ποιος έχει φτιάξει τις ιστοσελίδες των Λυκείων, ποιος τις συντηρεί και ποιος τις ενημερώνει; Ξέρει ποιος παρέχει υποστήριξη στην εκπόνηση των ερευνητικών εργασιών και ποιος φροντίζει για την ανάρτησή τους; Θα μπορούσα να απευθύνω πολλά τέτοια ερωτήματα ακόμη.
Αν η απάντηση του Υπουργείου σε όλα τα προηγούμενα είναι ο Διευθυντής ή κάποιοι εκπαιδευτικοί με ή χωρίς πιστοποίηση στις ΤΠΕ, τότε θα διαπιστώσει πως έχει λάθος. Στη συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω περιπτώσεων η σωστή απάντηση είναι οι καθηγητές Πληροφορικής των Λυκείων χωρίς μάλιστα ποτέ να τους έχει αναγνωρισθεί αυτό το έργο (με θεσμοθετημένη (μεγάλη) μείωση ωραρίου αφού κάνουν το έργο δύο και τριών γραμματέων άλλων υπηρεσιών και όχι μόνο).
Το σχέδιο νόμου για το Λύκειο δεν είναι σε λάθος κατεύθυνση επειδή γυρίζει το Λύκειο 30 και πλέον χρόνια πίσω, αλλά είναι σίγουρα σε λάθος κατεύθυνση επειδή δεν λαβαίνει υπόψη του τα τωρινά δεδομένα, τις τρέχουσες εκπαιδευτικές ανάγκες όπως αυτές διαμορφώνονται από την κοινωνία σήμερα, αλλά κυρίως από την αδυναμία του να διακρίνει τις μελλοντικές εξελίξεις και συνεπώς να προετοιμάσει τους σημερινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες ώστε να ωφεληθούν από αυτές και γιατί όχι να τις διαμορφώσουν και οι ίδιοι (κάτι που θα βοηθήσει και την χώρα μας να ανακάμψει πιο γρήγορα). Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τον πρωταρχικό ρόλο της Πληροφορικής (τόσο σαν αυτόνομης επιστήμης όσο και επικουρικά στην ανάπτυξη και την εξέλιξη όλων των άλλων επιστημών) σήμερα; Η απάντηση είναι προφανής: κανένας. Γι αυτό σε όλα τα προηγμένα κράτη τα προγράμματα σπουδών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης έχουν σαν κύριο στόχο την ανάπτυξη της “Πληροφορικής Παιδείας”. Δεν θα αναλύσω εδώ τι σημαίνει αυτή. Είναι καταγεγραμμένες οι απόψεις και οι θέσεις όλων των ενώσεων καθηγητών και επιστημόνων Πληροφορικής και είμαι σίγουρος ότι το Υπουργείο τις γνωρίζει. Θα αναφερθώ όμως σε κάτι στο οποίο η ανακολουθία του σχεδίου νόμου και του ζητούμενου (αναφέρεται ως στόχος στο σχέδιο νόμου) είναι τόσο προφανής που μοιάζει κυριολεκτικά σαν κοροϊδία απέναντι στους μαθητές, τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς, την ίδια την κοινωνία. Συγκεκριμένα: • Κεφάλαιο Α’ (Γενικό Λύκειο), Άρθρο 1 (Έννοια και σκοποί του Γενικού Λυκείου), Παράγραφος 2 (Στόχοι του Γενικού Λυκείου), στόχος με αρίθμηση η) εκεί αναφέρεται ως στόχος: Η ανάπτυξη δεξιοτήτων εφαρμογής της γνώσης και επίλυσης προβλημάτων. Και το ερώτημα που τίθεται είναι πως επιτυγχάνεται αυτό; Με την κατάργηση του μαθήματος κατεύθυνσης της Γ’ Λυκείου Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον του κατεξοχήν κατάλληλου μαθήματος για την επίτευξη αυτού του στόχου; • Κεφάλαιο Α’ (Γενικό Λύκειο), Άρθρο 1 (Έννοια και σκοποί του Γενικού Λυκείου), Παράγραφος 2 (Στόχοι του Γενικού Λυκείου), στόχος με αρίθμηση θ) εκεί αναφέρεται ως στόχος: Η καλλιέργεια της ικανότητας κάθε ατόμου για κριτική προσέγγιση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. Αυτό μάλλον επιτυγχάνεται με την κατάργηση του μαθήματος κατεύθυνσης της Β’ Λυκείου Τεχνολογία Επικοινωνιών, καθώς επίσης και με την κατάργηση όλων των μαθημάτων Πληροφορικής από την Β’ και Γ’ Λυκείου. Προφανώς η ύπαρξη ενός μόνο μαθήματος Πληροφορικής σε όλο το Λύκειο – και αυτό σαν 2ωρο μάθημα επιλογής στην Α’ Λυκείου – είναι υπεραρκετή για την επίτευξη του στόχου! Κάποιες άλλες επισημάνσεις που μπορεί να κάνει κανείς διαβάζοντας το σχέδιο νόμου είναι οι εξής: • Στο σχέδιο νόμου για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση υπάρχει πρόβλεψη (και σωστά πράττεται) για αντιστοίχιση εξεταζόμενων μαθημάτων και Επιστημονικών Πεδίων Εξειδίκευσης. Ενώ λοιπόν υπάρχει διαφοροποίηση στα εξεταζόμενα μαθήματα γι αυτούς που επιθυμούν την εισαγωγή τους στις επιστήμες υγείας ή στα παιδαγωγικά τμήματα δεν συμβαίνει το ίδιο για όσους επιθυμούν την εισαγωγή τους σε σχολές και τμήματα Πληροφορικής (που αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των σχολών και τμημάτων θετικών και τεχνολογικών επιστημών) με αποτέλεσμα αυτοί οι υποψήφιοι να εξετάζονται στη Χημεία (!!!) και όχι σε κάποιο μάθημα Προγραμματισμού που θα τους παρέχει τα βασικά εφόδια για εισαγωγή στα τμήματα αυτά αφενός, αφετέρου δε τα τμήματα θα είχαν τη δυνατότητα θέσπισης συντελεστών αυξημένης βαρύτητας σ’ αυτό το μάθημα. • Κάποιος υποψήφιος του πεδίου ανθρωπιστικών σπουδών θα διδάσκεται 28 ώρες (και αν συμπεριλάβουμε και την ξένη γλώσσα 30 ώρες) σε σύνολο 32 εβδομαδιαίων ωρών φιλολογικά μαθήματα! Αυτό πρέπει να είναι σίγουρα παγκόσμια πρωτοτυπία! • Δεν καθορίζεται ο τρόπος εισαγωγής και τα εξεταζόμενα μαθήματα στις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές. • Οι υποψήφιοι δεν έχουν την δυνατότητα επιλογής σχολής από άλλο επιστημονικό πεδίο σε περίπτωση που δεν καταφέρουν να εισαχθούν στη σχολή που επιθυμούν. (κάποιος που δεν καταφέρει να εισαχθεί στην Ιατρική δεν έχει τη δυνατότητα επιλογής Πολυτεχνικής Σχολής για παράδειγμα). Αυτός ο απόλυτος βαθμός εξειδίκευσης θα αποβεί σε βάρος των μαθητών όταν μάλιστα δεν υπάρχει μέριμνα σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού από νωρίς. Τελειώνοντας θέλω να κάνω κάποιες επισημάνσεις σχετικά με τις συνέπειες εφαρμογής του σχεδίου νόμου για το Γενικό Λύκειο. Μετά την ολοκλήρωση της εφαρμογής του (σε 3 χρόνια από τώρα δηλαδή) δεν θα υπάρχει καθηγητής Πληροφορικής με οργανική θέση στο Γενικό Λύκειο. Το Υπουργείο γνωρίζει αλήθεια τον ρόλο των καθηγητών Πληροφορικής στο Λύκειο; Το διδακτικό τους έργο ήταν ίσως το λιγότερο που ασκούσαν. Αλήθεια ξέρει πως γίνεται η επικοινωνία των Λυκείων με τις Δ.Δ.Ε και την υπόλοιπη διοικητική πυραμίδα (διεκπεραίωση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, συμπλήρωση αρκετών φορμών και στατιστικών στοιχείων ηλεκτρονικά κάθε μέρα, αποστολή βαθμολογικών και λοιπών στοιχείων και γενικά ένα τεραστίου όγκου γραφειοκρατικό φορτίο που στο Λύκειο είναι ακόμη μεγαλύτερο από τις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης); Ξέρει ποιος ενημερώνει τη βάση δεδομένων Νέστωρ του σχολείου με τα στοιχεία και τις βαθμολογίες των μαθητών και ποιος εκδίδει αποτελέσματα και τίτλους (Απολυτήρια, Βεβαιώσεις Πρόσβασης, διάφορα πιστοποιητικά) από την εφαρμογή αυτή; Ξέρει ποιος ενημερώνει το Survey; Ξέρει ποιος φροντίζει ώστε να μπορούν να λειτουργούν πεπαλαιωμένοι υπολογιστές 12ετίας και άνω καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια πολλές φορές και πέραν του ωραρίου εργασίας τους; Ξέρει άραγε ποιος έχει φτιάξει τις ιστοσελίδες των Λυκείων, ποιος τις συντηρεί και ποιος τις ενημερώνει; Ξέρει ποιος παρέχει υποστήριξη στην εκπόνηση των ερευνητικών εργασιών και ποιος φροντίζει για την ανάρτησή τους; Θα μπορούσα να απευθύνω πολλά τέτοια ερωτήματα ακόμη. Αν η απάντηση του Υπουργείου σε όλα τα προηγούμενα είναι ο Διευθυντής ή κάποιοι εκπαιδευτικοί με ή χωρίς πιστοποίηση στις ΤΠΕ, τότε θα διαπιστώσει πως έχει λάθος. Στη συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω περιπτώσεων η σωστή απάντηση είναι οι καθηγητές Πληροφορικής των Λυκείων χωρίς μάλιστα ποτέ να τους έχει αναγνωρισθεί αυτό το έργο (με θεσμοθετημένη (μεγάλη) μείωση ωραρίου αφού κάνουν το έργο δύο και τριών γραμματέων άλλων υπηρεσιών και όχι μόνο).