Καλημέρα, σας γράφω μετά από 25 χρόνια επαγγελματικής και εκπαιδευτικής περιπλάνησης καθώς προέρχομαι από την γενιά των πανελλήνιων και καιρό τώρα έχοντας αναλάβει πολλές φορές τόσο εκπαιδευτικό όσο και διοικητικό ρόλο σε δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση έχω πολλές φορές εντοπίσει την σοβαρότητα του ρόλου που παίζει το Λύκειο όχι στη χώρα αλλά στους απόφοιτους τους ίδιους.
Έρχομαι από στρατιωτική εκπαίδευση αλλά στην πορεία παρακολούθησα δύο μεταπτυχιακά σε δημόσιο πανεπηστήμιο και ένα ΜΒΑ σε ιδιωτικό αγγλόφωνο. Και τα τρία στην Ελλάδα. Σήμερα απασχολούμαι στην ιδιωτική εκπαίδευση και ετοιμάζομαι να ανοίξω δική μου σχολή ΝΑυτιλιακών και Ναυτικών Σπουδών μόνο και μόνο από ΑΠΟΓΝΩΣΗ! Μάλιστα σκέφτομαι να πάρω και την τρίτη Λυκείου ώστε να προετοιμάζω τους μαθητές ορθότερα για τις σπουδές που θα ακολουθήσουν. Γιατί όμως όλα αυτά? Σκέφτομαι τα εξής και μάλιστα θα σας αναφέρω και προβλήματα και λύσεις:
1. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, Τα προβλήματα μιάς προσπάθειας τα καταλαβαίνεις συνήθως από τα αποτελέσματα της. Έτσι οι απόφοιτοι κάθε λογής Λυκείου:
α. Δεν γνωρίζουν ορθογραφία.
β. Δεν γνωρίζουν να εκφραστούν γραπτά και προφορικά
γ. Δεν γνωρίζουν να ερευνο΄πυν για πληροφορίες.
δ. Δεν γνωρίζουν να ακολουθούν μια δομή στο γραπτό και προφορικό λόγο τους
ε. Δεν γνωρίζουν να συμμετέχουν σε συζητήσεις, να εκφράζουν την άποψη τος και να την τεκμηριώνουν
στ. Δεν γνωρίζουν και ΝΤΡΕΠΟΝΤΑΙ να παρουσιάζουν ή να εκφράζουν τη γνώμη τους σε κοινό
ζ. Δεν γνωρίζουν βασικά μαθηματικά ή λογική πχ μέθοδο των τριών
η. Δεν γνωρίζουν να διαχειρίζονται το χρόνο τους (πχ σε εξετάσεις)
θ. Δεν γνωρίζουν να κάνουν μελέτη και προετοιμασία
ι. Δεν γνωρίζουν τις δυνατότητες τους και φυσικά τις αδυναμίες τους κλπ (κατα το πρότυπο SWOT)
ια. Δεν γνωρίζουν να αξιολογούν το περιβάλλον τους (κατά το πρότυπο PEST)
ι. Δεν γνωρίζουν το ρόλο του Λυκείου
ιβ. Δεν γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως πολίτες της χώρας αλλά και της ΕΕ
ιγ. Δεν γνωρίζουν βασικά μαθήματα που είναι μαθήματα ζωής κατά την έννοια ότι χρειάζονται και στην προσωπική και οικογενειακή ζωή τους καθενός μας για να οργανόνεται και να λειτουργεί ΟΡΘΑ μέσα στην κοινωνία (πχ λογιστικά, πληροφορική, μάρκετινγκ, αρχές διοίκησης, αγγλικά, R&D research & Development)
ιδ. Δεν έχουν πρότυπα
ιε. Προετοιμάζονται για την τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς να ξέρουν τι είναι ΑΕΙ , ΤΕΙ ποιός ο ρόλος τους και ποιό το γνωστικό τους πεδίο και οι δυνατότητες του
ιστ. Δεν γνωρίζουν τις επαγγελματικές δυνατότητες κάθε γνωστικού πεδίου πχ λογιστικά ή μάρκετινγκ
ιζ. Το μηχανογραφικό ή η δήλωση προτίμηση σχολής πρέπει να αποτελεί σοβαρή διαδικασία αφού "χρεώνει" το μαθητή (σπουδές και επαγγελματικό αδιέξοδο), το γονέα (ανώφελα έξοδα και εξαναγκασμός δε παράλληλα μέτρα, εξεύρεσης λύσης ανάγκης (γνωστός, μέσο, χατηρικός διορισμός κλπ) και τη χώρα (απρογραμμάτιστος επαγγελματικός προσανατολισμός απόφοιτων στους επαγγελματικούς και κλάδους ή σε στείρα επαγγελματικά πεδία (πχ αεροναυπηγική)
Λύσεις:
Καταρχην οι λύσεις ξεκινούν από ακόμη προηγούμενα όταν το Λύκειο αποτελεί ομαλή εξέλιξη ενός στρατηγικού σχεδίου του Δημοτικού και Γυμνασίου αλλά και των επόμενων σταδίων της τριτοβάθμιας
Οι προτάσεις μου είναι οι εξής:
α. ΝΑ υπάρχει προγραμματισμός και στρατηγικό πλάνο των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών αναγκών της χώρας για βάθος πενταετίας (σε συνενργασία με Υπουργεία, ανάπτυξης, εργασίας, ναυτιλίας, κλπ)
β. Να υπάρχει vision & mission στρατηγικό που να αφορά όλη την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση που να κατανέμεται σε επιμέρους κάθε επίπεδου και τάξης!!
γ. Το στρατηγικό πλάνο και τα τακτικά πλάνα να τα γνωρίζουν ΟΛΟΙ , διοικητικοί , καθηγητές, γονείς, κοινωνία, μαθητές, επιχειρήσεις.
δ. Να δημιουργείται ένα κλίμα στο Λύκειο σταθροδρομιού δηλαδή ο μαθητής και στις 3 τάξεις να είναι ικανός:
(1)και να συνεχίσει σπουδές σε τριτοβάθμια
(2)και να μπορεί να ιδιωτεύσει είτε ως υπάλληλος είτε ως επιχειρηματίας
(2)και να μπορεί να εξειδικευτεί ως τεχνικός ή ειδικός σε κάποιο επάγγελμα
Γαι να γίνουν αυτά πρέπει:
(1) οι καθηγητές ειδικά τοου Λυκείου να είναι άτομα ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΞΑΣΚΗΣΕΙ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ πχ ο φυσικός να έχει εξασκήσει την επιστήμη του επαγγελματικά!! Η φυσική είναι καλή αλλά όταν θα πάρει πραγματικές διαστάσεις πρέπει να είναι ήδη γνωστό και στο καθηγητή και στο μαθητή και στο γονέα ότι θα χρειαστεί πχ. ηλεκτρισμός ότι η επαγγελματική του διάσταση είναι η ηλεκτρολογία και να είναι σε θέση να μιλήσει για αυτήν, τις απαιτήσεις να εξασκηθεί και τα προσόντα . Αν δεν γνωρίζει ο ίδιος ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΙΣΕΙ!! Είναι σαν να διοικείς εργάτες ενώ δεν δούλεψες ποτέ!!
(2) ότι διδάσκετε πρέπει να αποδυκνύεται και στη ζωή, να έχει λόγο και ρόλο που διδάσκεται ή τουλάχιστο να ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΤΗ !!!
(3) Να μπορεί ο μαθητής ότι μαθαίνει να είναι ΕΡΓΑΛΕΙΟ ή τουλάχιστο να το συναντάει στην ζωή του από την επόμενη κιόλας μέρα! πχ αρχές διοίκηση΄ς ή μάρκετινγκ
(4) Οι καθηγητές ΝΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ!! Δεν μπορεί ένας καθηγητής να μην ίσσεται γνωστικά και επαγγελματικά πχ να εργαστεί ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ !! part time στον επαγγελματικό κλάδο που αντιστοιχεί στο κλάδο που διδάσκει ή να κάνει έρευνα πάνω σε αυτόν ώστε να αναμειχθεί με αυτόν!!! Δεν γίνεται να διδάσκεις κάτι που δεν ξέρεις πως εφαρμόζεται στην αγορά!!
(5) Οι γονείς πρέπει να ενημερώνονται και να αντιλαμβάνονται ρόλους, στόχους και σκοπούς
(6) Η κυβέρνηση πρέπει να ενσωματόνει στρατηγικά πλάνα και στόχους στην εκπαίδευση (πχ e goverment απαιτούν μαθήματα πληροφορικής στα σχολεία!!!!)
(7) ΝΑ εφαρμοστεί η πρακτική εξάσκηση στο τέλος κάθε τάξης του Λυκείου ώστε οι μαθητές να επιστρέφουν στα θρανία ωριμότεροι και με καίριες ερωτήσεις επί των διδαχθέντων
(8) Κάθε καθηγητής να παίρνει μιά ομάδα μαθητών υπό την ευθύνη του και ναβγαίνει στο επάγγελμα για πρακτική!!
(9) Να μπεί η έρευνα στις τάξεις να μάθουν την καινοτομία και να παύσει η αντιγραφή (copy paste)
(10) Να μπεί η αυτοδιοίκηση στις τάξεις (μαθητές και γονείς συμμετοχή στα προγράμματα , εκπαίδευση, καθηγεσία κλπ) Ο καθένας υπεύθυνος για την μοίρα του και τις επιλογές του
(11) Να εισαχθούν και ξενόγλωσσα βιβλία για υποχρεωτική εκμάθηση των ξένων γλωσσών
Τα ΓΕΛ ή τα ΤΕΛ ή ΕΠΑΛ κλπ παραμένουν φυτώρια για την ανάπτυξη και εξέλιξη των παγγελμάτων και της οικονομίας. Στη εξίσωση της οικονομίας μπορεί να μπαίνουν το διαθέσιμο εισόδημα και τα κυβερνητικά έξοδα και οι εξαγωγές κλπ αλλά εκεί που λέει επένδυση πρέπει να μπεί και το ανθρώπινο κεφάλαιο! Αυτή είναι η υπεραξία της οικονομίας που μέσα της κρύβει την ανάπτυξη!!
Η ανάπτυξη δεν είναι ισότητα! Είναι συνεπαγωγή!
Αυτά ως food for thought καθώς δεν είμαι και ειδήμων!
Καλημέρα, σας γράφω μετά από 25 χρόνια επαγγελματικής και εκπαιδευτικής περιπλάνησης καθώς προέρχομαι από την γενιά των πανελλήνιων και καιρό τώρα έχοντας αναλάβει πολλές φορές τόσο εκπαιδευτικό όσο και διοικητικό ρόλο σε δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση έχω πολλές φορές εντοπίσει την σοβαρότητα του ρόλου που παίζει το Λύκειο όχι στη χώρα αλλά στους απόφοιτους τους ίδιους. Έρχομαι από στρατιωτική εκπαίδευση αλλά στην πορεία παρακολούθησα δύο μεταπτυχιακά σε δημόσιο πανεπηστήμιο και ένα ΜΒΑ σε ιδιωτικό αγγλόφωνο. Και τα τρία στην Ελλάδα. Σήμερα απασχολούμαι στην ιδιωτική εκπαίδευση και ετοιμάζομαι να ανοίξω δική μου σχολή ΝΑυτιλιακών και Ναυτικών Σπουδών μόνο και μόνο από ΑΠΟΓΝΩΣΗ! Μάλιστα σκέφτομαι να πάρω και την τρίτη Λυκείου ώστε να προετοιμάζω τους μαθητές ορθότερα για τις σπουδές που θα ακολουθήσουν. Γιατί όμως όλα αυτά? Σκέφτομαι τα εξής και μάλιστα θα σας αναφέρω και προβλήματα και λύσεις: 1. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, Τα προβλήματα μιάς προσπάθειας τα καταλαβαίνεις συνήθως από τα αποτελέσματα της. Έτσι οι απόφοιτοι κάθε λογής Λυκείου: α. Δεν γνωρίζουν ορθογραφία. β. Δεν γνωρίζουν να εκφραστούν γραπτά και προφορικά γ. Δεν γνωρίζουν να ερευνο΄πυν για πληροφορίες. δ. Δεν γνωρίζουν να ακολουθούν μια δομή στο γραπτό και προφορικό λόγο τους ε. Δεν γνωρίζουν να συμμετέχουν σε συζητήσεις, να εκφράζουν την άποψη τος και να την τεκμηριώνουν στ. Δεν γνωρίζουν και ΝΤΡΕΠΟΝΤΑΙ να παρουσιάζουν ή να εκφράζουν τη γνώμη τους σε κοινό ζ. Δεν γνωρίζουν βασικά μαθηματικά ή λογική πχ μέθοδο των τριών η. Δεν γνωρίζουν να διαχειρίζονται το χρόνο τους (πχ σε εξετάσεις) θ. Δεν γνωρίζουν να κάνουν μελέτη και προετοιμασία ι. Δεν γνωρίζουν τις δυνατότητες τους και φυσικά τις αδυναμίες τους κλπ (κατα το πρότυπο SWOT) ια. Δεν γνωρίζουν να αξιολογούν το περιβάλλον τους (κατά το πρότυπο PEST) ι. Δεν γνωρίζουν το ρόλο του Λυκείου ιβ. Δεν γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως πολίτες της χώρας αλλά και της ΕΕ ιγ. Δεν γνωρίζουν βασικά μαθήματα που είναι μαθήματα ζωής κατά την έννοια ότι χρειάζονται και στην προσωπική και οικογενειακή ζωή τους καθενός μας για να οργανόνεται και να λειτουργεί ΟΡΘΑ μέσα στην κοινωνία (πχ λογιστικά, πληροφορική, μάρκετινγκ, αρχές διοίκησης, αγγλικά, R&D research & Development) ιδ. Δεν έχουν πρότυπα ιε. Προετοιμάζονται για την τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς να ξέρουν τι είναι ΑΕΙ , ΤΕΙ ποιός ο ρόλος τους και ποιό το γνωστικό τους πεδίο και οι δυνατότητες του ιστ. Δεν γνωρίζουν τις επαγγελματικές δυνατότητες κάθε γνωστικού πεδίου πχ λογιστικά ή μάρκετινγκ ιζ. Το μηχανογραφικό ή η δήλωση προτίμηση σχολής πρέπει να αποτελεί σοβαρή διαδικασία αφού "χρεώνει" το μαθητή (σπουδές και επαγγελματικό αδιέξοδο), το γονέα (ανώφελα έξοδα και εξαναγκασμός δε παράλληλα μέτρα, εξεύρεσης λύσης ανάγκης (γνωστός, μέσο, χατηρικός διορισμός κλπ) και τη χώρα (απρογραμμάτιστος επαγγελματικός προσανατολισμός απόφοιτων στους επαγγελματικούς και κλάδους ή σε στείρα επαγγελματικά πεδία (πχ αεροναυπηγική) Λύσεις: Καταρχην οι λύσεις ξεκινούν από ακόμη προηγούμενα όταν το Λύκειο αποτελεί ομαλή εξέλιξη ενός στρατηγικού σχεδίου του Δημοτικού και Γυμνασίου αλλά και των επόμενων σταδίων της τριτοβάθμιας Οι προτάσεις μου είναι οι εξής: α. ΝΑ υπάρχει προγραμματισμός και στρατηγικό πλάνο των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών αναγκών της χώρας για βάθος πενταετίας (σε συνενργασία με Υπουργεία, ανάπτυξης, εργασίας, ναυτιλίας, κλπ) β. Να υπάρχει vision & mission στρατηγικό που να αφορά όλη την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση που να κατανέμεται σε επιμέρους κάθε επίπεδου και τάξης!! γ. Το στρατηγικό πλάνο και τα τακτικά πλάνα να τα γνωρίζουν ΟΛΟΙ , διοικητικοί , καθηγητές, γονείς, κοινωνία, μαθητές, επιχειρήσεις. δ. Να δημιουργείται ένα κλίμα στο Λύκειο σταθροδρομιού δηλαδή ο μαθητής και στις 3 τάξεις να είναι ικανός: (1)και να συνεχίσει σπουδές σε τριτοβάθμια (2)και να μπορεί να ιδιωτεύσει είτε ως υπάλληλος είτε ως επιχειρηματίας (2)και να μπορεί να εξειδικευτεί ως τεχνικός ή ειδικός σε κάποιο επάγγελμα Γαι να γίνουν αυτά πρέπει: (1) οι καθηγητές ειδικά τοου Λυκείου να είναι άτομα ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΞΑΣΚΗΣΕΙ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ πχ ο φυσικός να έχει εξασκήσει την επιστήμη του επαγγελματικά!! Η φυσική είναι καλή αλλά όταν θα πάρει πραγματικές διαστάσεις πρέπει να είναι ήδη γνωστό και στο καθηγητή και στο μαθητή και στο γονέα ότι θα χρειαστεί πχ. ηλεκτρισμός ότι η επαγγελματική του διάσταση είναι η ηλεκτρολογία και να είναι σε θέση να μιλήσει για αυτήν, τις απαιτήσεις να εξασκηθεί και τα προσόντα . Αν δεν γνωρίζει ο ίδιος ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΙΣΕΙ!! Είναι σαν να διοικείς εργάτες ενώ δεν δούλεψες ποτέ!! (2) ότι διδάσκετε πρέπει να αποδυκνύεται και στη ζωή, να έχει λόγο και ρόλο που διδάσκεται ή τουλάχιστο να ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΤΗ !!! (3) Να μπορεί ο μαθητής ότι μαθαίνει να είναι ΕΡΓΑΛΕΙΟ ή τουλάχιστο να το συναντάει στην ζωή του από την επόμενη κιόλας μέρα! πχ αρχές διοίκηση΄ς ή μάρκετινγκ (4) Οι καθηγητές ΝΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ!! Δεν μπορεί ένας καθηγητής να μην ίσσεται γνωστικά και επαγγελματικά πχ να εργαστεί ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ !! part time στον επαγγελματικό κλάδο που αντιστοιχεί στο κλάδο που διδάσκει ή να κάνει έρευνα πάνω σε αυτόν ώστε να αναμειχθεί με αυτόν!!! Δεν γίνεται να διδάσκεις κάτι που δεν ξέρεις πως εφαρμόζεται στην αγορά!! (5) Οι γονείς πρέπει να ενημερώνονται και να αντιλαμβάνονται ρόλους, στόχους και σκοπούς (6) Η κυβέρνηση πρέπει να ενσωματόνει στρατηγικά πλάνα και στόχους στην εκπαίδευση (πχ e goverment απαιτούν μαθήματα πληροφορικής στα σχολεία!!!!) (7) ΝΑ εφαρμοστεί η πρακτική εξάσκηση στο τέλος κάθε τάξης του Λυκείου ώστε οι μαθητές να επιστρέφουν στα θρανία ωριμότεροι και με καίριες ερωτήσεις επί των διδαχθέντων (8) Κάθε καθηγητής να παίρνει μιά ομάδα μαθητών υπό την ευθύνη του και ναβγαίνει στο επάγγελμα για πρακτική!! (9) Να μπεί η έρευνα στις τάξεις να μάθουν την καινοτομία και να παύσει η αντιγραφή (copy paste) (10) Να μπεί η αυτοδιοίκηση στις τάξεις (μαθητές και γονείς συμμετοχή στα προγράμματα , εκπαίδευση, καθηγεσία κλπ) Ο καθένας υπεύθυνος για την μοίρα του και τις επιλογές του (11) Να εισαχθούν και ξενόγλωσσα βιβλία για υποχρεωτική εκμάθηση των ξένων γλωσσών Τα ΓΕΛ ή τα ΤΕΛ ή ΕΠΑΛ κλπ παραμένουν φυτώρια για την ανάπτυξη και εξέλιξη των παγγελμάτων και της οικονομίας. Στη εξίσωση της οικονομίας μπορεί να μπαίνουν το διαθέσιμο εισόδημα και τα κυβερνητικά έξοδα και οι εξαγωγές κλπ αλλά εκεί που λέει επένδυση πρέπει να μπεί και το ανθρώπινο κεφάλαιο! Αυτή είναι η υπεραξία της οικονομίας που μέσα της κρύβει την ανάπτυξη!! Η ανάπτυξη δεν είναι ισότητα! Είναι συνεπαγωγή! Αυτά ως food for thought καθώς δεν είμαι και ειδήμων!