Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Χρήστος Σμαραγδάκης' | 18 Αυγούστου 2013, 16:44

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Οι νέοι πολίτες της χώρας δικαιούνται μια εκπαίδευση που • θα τους απελευθερώνει, • θα τους ανοίγει τους ορίζοντες, • θα τους βοηθά να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους, • θα τους δίνει τις βάσεις να κατανοήσουν το ιστορικό και κοινωνικό τους παρελθόν, • θα τους πλουτίζει εσωτερικά, • θα τους κάνει κοινωνούς της ελληνικής και της παγκόσμιας πνευματικής, πολιτιστικής και επιστημονικής κληρονομιάς και • θα τους δίνει τα κίνητρα και τα μέσα για να φτάσουν στην ατομική αλλά και κοινωνική ευτυχία μέσω του έργου τους και της κοινωνικής δραστηριοποίησής τους. Για την ακρίβεια, η παραπάνω εκπαίδευση δεν είναι απλά δικαίωμα των νέων πολιτών, αλλά ανάγκη επιβίωσης όλης της υπόλοιπης κοινωνίας. Είναι μια κοινωνική ανάγκη. Παρατηρήσεις επί του Ν/Σ 1. Μια μικρή χώρα με εξαρτημένη οικονομία έχει μια σημαντική διέξοδο για να αποκτήσει προοπτική και να ισχυροποιήσει τη θέση της. Να επενδύσει στο δυναμικό των ανθρώπων της, στην παιδεία, στην καινοτόμο έρευνα και στις νέες τεχνολογίες. Με το προτεινόμενο Ν/Σ, αντί να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση, κάνουμε άλματα 30 χρόνια πίσω. Δεν τίθεται πλέον θέμα ανικανότητας ή προχειρότητας σχεδιασμού αλλά ζήτημα συνειδητών πολιτικών αποφάσεων. Λαμβάνονται αποφάσεις με εμφανή φόβο για το μέλλον. Το να χώνουμε το κεφάλι στην άμμο, απλά αποκλείοντας μαθήματα που φέρνουν τους μαθητές σε επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα και τους δίνουν τα εφόδια για να προχωρήσουν τον εαυτό τους και την κοινωνία μπροστά είναι σαφές δείγμα εθελοτυφλίας, συντήρησης, αυτοκαταστροφής και απροθυμίας να εξυπηρετηθούν, έστω και στοιχειωδώς, οι ανάγκες της κοινωνίας μας. 2. Το Λύκειο έχει διαμορφωθεί με τα χρόνια σαν ένας οργανισμός παροχής στεγνής γνώσης. Οι ερευνητικές εργασίες βοήθησαν σε κάποιες περιπτώσεις να βγούμε από αυτό το στερεότυπο, όχι λόγω του κεντρικού σχεδιασμού τους (αρτηριοσκληρωτικός, βγαλμένος από εγχειρίδια παιδαγωγικής του περασμένου αιώνα) αλλά χάρη στη δημιουργικότητα εκπαιδευτικών και μαθητών. Δεν αρκεί. Μαθήματα όπως η διδασκαλία των ξένων γλωσσών, η μουσική, τα καλλιτεχνικά, που ανοίγουν τους ορίζοντες των μαθητών, δείχνοντάς τους μια ευρύτερη οπτική του κόσμου, δίνοντας προοπτική για το παρόν τους και το μέλλον τους, πρέπει να ενισχυθούν. Επίσης πρέπει να αλλάξει το κλίμα και με την ουσιαστική αναθεώρηση του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών όλων των μαθημάτων αλλά και με τις διαφορετικές διδακτικές προσεγγίσεις. 3. Η πληροφορική απλά και ξεκάθαρα είναι αδύνατο να λείπει από το Νέο Λύκειο. Όχι γιατί είναι ένα δημοφιλές μάθημα και σε σχετική δημοσκόπηση του υπουργείου παιδείας (2011) κατατάχθηκε στα κορυφαία μαθήματα που θεωρούνται ότι πρέπει να διδάσκονται ως υποχρεωτικά μαθήματα γενικής παιδείας. Η δημοφιλία δεν μπορεί να είναι κριτήριο για την κατάρτιση ενός προγράμματος σπουδών και κακώς το ίδιο το υπουργείο (προηγούμενη ηγεσία, ίδια πολιτική) επέλεξε μια τέτοια λαϊκίστικη προσέγγιση, διεξάγοντας και δημοσιεύοντας την εν λόγω δημοσκόπηση. Η πληροφορική πρέπει να διδάσκεται στο Λύκειο (στην Τεχνολογική και τη Γενική Εκπαίδευση) γιατί είναι ένας ξεχωριστός, ραγδαία αναπτυσσόμενος επιστημονικός τομέας και ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα για την ολοκλήρωση του νέου ανθρώπου-πολίτη που προετοιμάζεται για να βγει στην κοινωνία. Δεν είναι μόνο οι δεξιότητες του χειρισμού αλλά και η βαθύτερη γνώση του τρόπου λειτουργίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών, που χρειάζονται στον καθημερινό σύγχρονο άνθρωπο. Μάλιστα είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι ορισμένες έννοιες και αντικείμενα είναι αδύνατο να διδαχθούν σε βάθος στο γυμνάσιο. Το ότι οι έφηβοι χειρίζονται με άνεση και παίζουν παιχνίδια σε κινητά, υπολογιστές και tablets, δε σημαίνει ότι ξέρουν πληροφορική, αλλά ίσα ίσα ότι έχουν ανάγκη τη σωστή διδασκαλία γιατί είναι πολλαπλά εκτεθειμένοι σε κινδύνους. Οι ψηφιακοί ημιμαθείς είναι τα μελλοντικά εύκολα θύματα. Η πληροφορική ως Εφαρμογές Υπολογιστών προσφέρει στο μαθητή μια στέρεη θεώρηση του κόσμου των υπολογιστών, βασικές δεξιότητες διδαγμένες σε βάθος για να τον ακολουθούν για μεγάλο διάστημα και, κυρίως , απομυθοποίηση του "τεχνολογικού τέρατος" και την ικανότητα να κατανοήσει και να παρακολουθήσει όλες τις σύγχρονες εξελίξεις χωρίς φόβο και δέος. Απαραίτητο μάθημα Γενικής Παιδείας (όχι επιλογής). Η πληροφορική ως Αλγοριθμική-Προγραμματισμός αναπτύσσει την αλγοριθμική προσέγγιση επίλυσης των προβλημάτων, πολύτιμο εργαλείο για το μελλοντικό επαγγελματία ή επιστήμονα-ερευνητή, αλλά και το σύγχρονο πολίτη. Καλλιεργεί στο μαθητή τη δημιουργική επιστημονική σκέψη, την κριτική σκέψη αλλά και τις μεθόδους για την αντιμετώπιση ακόμη και καθημερινών προβλημάτων. Πέραν των άλλων όμως, είναι απαραίτητο εφόδιο για την εισαγωγή στις σχολές Πληροφορικής, Μαθηματικών, Μηχανικών κλπ. Οι σχολές αυτές δε αρκούνται σε απλή χρήση εφαρμογών αλλά απαιτούν βασικές γνώσεις προγραμματισμού. Συμπερασματικά η πληροφορική εξυπηρετεί τους σκοπούς του Γενικού Λυκείου όπως περιγράφονται στο άρθρο 1 του παρόντος και ειδικότερα ως προς τα σημεία α), β), η), θ), ι), σε κάποια σημεία μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλο μάθημα. Η εξαίρεση των μαθημάτων πληροφορικής αφήνει ένα μεγάλο κενό και αντίκειται στους στόχους που το ίδιο το Ν/Σ θέτει. Εύλογα λοιπόν μπορεί να είναι καχύποπτος κάποιος ως προς τις πραγματικές προθέσεις του υπουργείου, όταν εξοβελίζεται ένα τόσο σημαντικό μάθημα από το Λύκειο. 4. Το μάθημα της πολιτικής παιδείας ως σύμπτυξη των μαθημάτων της Οικονομίας, της Κοινωνιολογίας και της Πολιτικής και Δικαίου είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση, αλλά ειλικρινά δεν μπορώ να πιστέψω ούτε ότι θα υπάρχει νέο βιβλίο μέσα σε λιγότερο από 1 μήνα, ούτε ότι θα μπορεί να διδαχθεί από πρόχειρη σύνθεση τμημάτων των παλιών βιβλίων των αντίστοιχων μαθημάτων. Το μάθημα είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό στη Γ' Λυκείου όπου οι μαθητές είναι έτοιμοι να βγουν στην κοινωνία σαν ολοκληρωμένοι πολίτες. Η ένωση των γνωστικών αντικειμένων της κοινωνιολογίας, της οικονομίας και της πολιτικής αγωγής/δικαίου και η ολιστική θεώρησή τους πρέπει να γίνει με προσοχή. Για το σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η υποχρεωτική συνδιδασκαλία του μαθήματος από δύο καθηγητές διαφορετικής ειδικότητας με πρώτη ανάθεση στο μάθημα αυτό (π.χ. οικονομολόγος και κοινωνιολόγος), ενθάρρυνση του διαλόγου μέσα στο μάθημα και δημιουργίας ομάδων εργασίας. Επίσης, με αυτό τον τρόπο, οι σημαντικές έννοιες κάθε επιστήμης θα μπορούν να διδάσκονται από τον καθηγητή του οποίου η ειδικότητα εμπίπτει στο αντικείμενο. 5. Οι ώρες των τριών μαθημάτων προσανατολισμού της Γ' Λυκείου είναι υπερβολικές. 20 ώρες για 3 μαθήματα είναι πραγματικά κουραστικό για τους μαθητές και αμφιβάλλω πραγματικά για την ουσιαστική αξία τους. Οι περισσότερες ώρες δεν συνεπάγονται απαραίτητα καλύτερη κατανόηση ή εμβάθυνση. Οι ώρες θα ήταν καλύτερο να μοιραστούν στις 2 τελευταίες τάξεις του Λυκείου (με περισσότερες ώρες στα μαθήματα προσανατολισμού της Β'). 6. Τα μαθήματα επιλογής, όταν δεν μπορούν να δοθούν λόγω έλλειψης καθηγητών, δεν έχουν νόημα, είναι μόνο για να δίνουν ψευδαίσθηση ποικιλίας και ελευθερίας επιλογής στους μαθητές και δημιουργούν δυσαρέσκεια στους μαθητές όταν δεν δίνεται το μάθημα που (μαζικά ενδεχομένως) έχουν επιλέξει. 7. Το μάθημα των αρχαίων πρέπει να αναθεωρηθεί σε πιο περιεκτικό και ουσιαστικό. Ας ακούσουμε λίγο τους μαθητές μας. Δεν είναι ο αριθμός των ωρών αλλά το περιεχόμενο του μαθήματος. Δεν έχει νόημα να βγαίνει μαθητής από το λύκειο χωρίς να έχει γίνει κοινωνός των ιδεών των αρχαίων γραπτών (φιλοσοφία, ποίηση, τραγωδία κλπ.) αλλά γνωρίζοντας (;) μόνο/κυρίως γραμματική και συντακτικό. Μελετούμε μια γλώσσα για να διαβάσουμε τα γραπτά της. Ας τα διαβάσουμε και ας τα καταλάβουμε. 8. Στην Γ' Λυκείου είναι εμφανής η έλλειψη φυσικής άσκησης στους μαθητές και γενικό φαινόμενο η αύξηση του βάρους τους. Η φυσική αγωγή σε αυτή ειδικά την τάξη είναι ένα πολύ σημαντικό μάθημα. Προτάσεις Η παρακάτω πρότασή μου αποτελεί απλά μια σύγκλιση των απόψεών μου με το προτεινόμενο Ν/Σ και όχι αυτό που πραγματικά θα ήθελα από ένα νέο σχολείο (εκ βάθρων αναδιάρθρωση, κατάργηση βαθμολογιών ως κριτήριο προαγωγής/απόλυσης κλπ.) 1. Μείωση των ωρών των μαθημάτων προσανατολισμού της Γ' σε 15 ώρες (από 20) 2. Αύξηση των ωρών των μαθημάτων προσανατολισμού της Β' σε 8 ώρες (από 5) και δημιουργία 3 ομάδων προσανατολισμού (αντίστοιχων εκείνων της Γ' Λυκείου). 3. Εισαγωγή δίωρου διετούς μαθήματος γενικής παιδείας Εφαρμογές Υπολογιστών στις Α' και Β' Λυκείου. 4. Εισαγωγή του μαθήματος Επιστήμη Υπολογιστών (με κύριο βάρος στην αλγοριθμική-προγραμματισμό και στοιχεία από λειτουργικά συστήματα, λογική, ψηφιακή σχεδίαση κλπ.), στην ομάδα προσανατολισμού Θετικών Σπουδών, ως επιλογή σε αντιδιαστολή με το μάθημα της Χημείας (ανάλογα με τις σχολές που θέλουν να επιλέξουν οι μαθητές). 5. Η Φυσική Αγωγή μάθημα δίωρο σε όλες τις τάξεις. 6. Τα Θρησκευτικά μονόωρο μάθημα σε όλες τις τάξεις. 7. Ουσιαστική διδασκαλία την ξένης γλώσσας με 2 τμήματα προόδου (όπως στο γυμνάσιο), προχωρημένους και αδύναμους. Το μάθημα 3ωρο στην Α' Λυκείου. 8. Ενίσχυση του ουσιαστικού ρόλου της Ερευνητικής Εργασίας με 2 διδάσκοντες ανά εργασία. Διαθεματικότητα με έναν καθηγητή είναι στρεβλή διαθεματικότητα. Η μία από τις προτεινόμενες ερευνητικές εργασίες στην Α' Λυκείου να εμπλέκει καθηγητή Μουσικής (και συναφές θέμα) και η μία από τις προτεινόμενες ερευνητικές εργασίες στη Β' Λυκείου να εμπλέκει καθηγητή Καλλιτεχνικών (και συναφές θέμα). 9. Στη Γ' Λυκείου εισαγωγή του μαθήματος της αισθητικής αγωγής (μουσικής/καλλιτεχνικών). Πολύ χρήσιμο ειδικά σε αυτή την τάξη που οι ορίζοντες των μαθητών στενεύουν, περιοριζόμενοι στα ορια των μαθημάτων των πανελλαδικών. 10. Εισαγωγή του μαθήματος της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας με παράλληλη παράθεση αρχαίου και μεταφρασμένου κειμένου και προσέγγιση των κειμένων ανάλογη με τη Ν.Ε. Λογοτεχνία. Το μάθημα να είναι δίωρο σε Α' και Β' Λυκείου. Στην Α' Λυκείου τα παραδοσιακά Αρχαία (γραμματική-συντακτικό-θεωρία) 2 ώρες Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών που προκύπτει από τις παραπάνω προτάσεις φαίνεται παρακάτω:   Για την Α' Λυκείου (πρόγραμμα 35 ωρών Γενικής Παιδείας) Γενικής Παιδείας Ώρες Αρχαία 2 Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία 2 Νεοελληνική Γλώσσα 3 Νεοελληνική Λογοτεχνία 2 Φυσική 3 Χημεία 2 Βιολογία 2 Μαθηματικά 5 Ιστορία 2 Πολιτική Παιδεία 2 Εφαρμογές Υπολογιστών 2 Ξένη Γλώσσα 3 Φυσική Αγωγή 2 Θρησκευτικά 1 Ερευνητική Εργασία (+Μουσική) 2 Για τη Β' Λυκείου (πρόγραμμα 27 ωρών Γενικής Παιδείας και 8 ωρών μαθημάτων Προσανατολισμού) Γενικής Παιδείας Ώρες Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία 2 Νεοελληνική Γλώσσα 3 Νεοελληνική Λογοτεχνία 2 Φυσική 2 Χημεία 2 Βιολογία 2 Μαθηματικά 3 Ιστορία 2 Εφαρμογές Πληροφορικής 2 Ξένη Γλώσσα 2 Φυσική Αγωγή 2 Θρησκευτικά 1 Ερευνητική Εργασία (+Καλλιτεχνικά) 2 Ομάδες Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών Αρχαία 4 Λατινικά 2 Φιλοσοφία 2 Θετικών Σπουδών Μαθηματικά 3 Φυσική 3 Βιοχημεία ή Επιστήμη Υπολογιστών 2 Οικονομικών-Πολιτικών- Κοινωνικών Σπουδών Οικονομία & Διοίκηση 3 Μαθηματικά 3 Στοιχεία Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών 2 Για τη Γ' Λυκείου (πρόγραμμα 17 ωρών Γενικής Παιδείας και 15 ωρών μαθημάτων Προσανατολισμού) Γενικής Παιδείας Ώρες Νεοελληνική Γλώσσα 4 Νεοελληνική Λογοτεχνία 2 Ιστορία 2 Πολιτική Παιδεία 2 Ξένη Γλώσσα 2 Φυσική Αγωγή 2 Θρησκευτικά 1 Αισθητική Αγωγή (Μουσική + Καλλιτεχνικά) 2 Ομάδες Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών Αρχαία 8 Λατινικά 3 Ιστορία 4 Θετικών Σπουδών Μαθηματικά ή Βιολογία 6 Φυσική 5 Χημεία ή Επιστήμη Υπολογιστών 4 Οικονομικών-Πολιτικών- Κοινωνικών Σπουδών Οικονομία & Διοίκηση 5 Στατιστική ή Αρχές Φυσικών Επιστημών 6 Στοιχεία Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών ή Ιστορία 4