Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Μέλη ΔΕΠ κααι διδάσκοντες Τμ. Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης' | 18 Αυγούστου 2013, 18:13

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΥΟΦΟΡΟΥΜΕΝΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Οι διδάσκοντες του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, λαμβάνοντας γνώση των προτάσεων του ΥΠΔΒΜΘ για το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα του Γυμνασίου και του Λυκείου, του νομοσχεδίου για το νέο Λύκειο, αλλά και της συνολικής εικόνας των κυβερνητικών πολιτικών τις τελευταίες δεκαετίες σε σχέση με τη μουσική εκπαίδευση στην Ελλάδα, αισθανόμαστε υποχρεωμένοι/ες να καταθέσουμε τα εξής: 1. Ως προς τη διαδικασία υιοθέτησης των νέων ωρολογίων προγραμμάτων, προκαλεί θλίψη η (προφανώς σκόπιμη) παράλειψη εκ μέρους του ΥΠΔΒΜΘ επίσημης πρόσκλησης προς τα Πανεπιστημιακά Μουσικά Τμήματα να εκφέρουν άποψη. Επιδεικνύοντας το γνωστό φοβικό σύνδρομο αποφυγής τής ειδικής γνώμης των καθ’ ύλην αρμοδίων (βλ. π.χ. σύνθεση της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και κατάρτιση ωρολογίου προγράμματος μουσικών σχολείων) το Υπουργείο καταλήγει στο σκανδαλώδες αποτέλεσμα να καταργεί μαθήματα μουσικής για τα οποία πρόσφατα το ελληνικό Κράτος ενέκρινε (και άρα πλήρωσε) την έκδοση βιβλίων (Β' και Γ' Γυμνασίου). 2. Ο δραστικός περιορισμός και η άνευ διεθνούς προηγουμένου προωθούμενη υποβάθμιση του μαθήματος της μουσικής από τα προγράμματα διδασκαλίας, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών μαθημάτων εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, είναι επιστημονικά αβάσιμη και ατεκμηρίωτη, και κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με την εκπαιδευτική πολιτική όλων των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών. Όλα τα πορίσματα της σύγχρονης έρευνας, όπως αποτυπώνονται σε παγκόσμια συνέδρια, στατιστικές και βιβλιογραφία, και όλα τα πολιτικά ρεύματα από τον άκρατο φιλελευθερισμό έως τον υπαρκτό σοσιαλισμό αναγνωρίζουν τις Τέχνες ως αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης. 3. Ο περιορισμός των μαθημάτων μουσικής αποτελεί ευθεία υποβάθμιση του κύρους των μουσικών Πανεπιστημιακών Τμημάτων, των προγραμμάτων σπουδών μας, και του ίδιου το γνωστικού αντικειμένου της Μουσικής. Η παράλειψη π.χ. οιασδήποτε αναφοράς στο νέο νομοσχέδιο για το Λύκειο σε Ομάδα Προσανατολισμού των Τεχνών ούτε ανεξάρτητα, ούτε ενταγμένη σε κάποια από τις άλλες ομάδες προσανατολισμού (π.χ. Ανθρωπιστικές επιστήμες), είναι ενδεικτική της διαχρονικής ανικανότητας του πολιτικού μας συστήματος να αναγνωρίσει όχι απλώς τη σημασία των Τεχνών, αλλά την ίδια την ύπαρξή τους ως ανεξάρτητων γνωστικών πεδίων και άρα την αναγκαιότητα της συστηματικής εκπαίδευσης σε αυτές. 4. Οι πρόσφατες αποφάσεις του ΥΠΔΒΜΘ είναι ασυνεπείς σε σχέση με αποφάσεις που έχει λάβει στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, η διδασκαλία της μουσικής αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του «Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγραμμάτων Σπουδών» (ΔΕΠΠΣ) που έχει υιοθετηθεί από το ίδιο το ΥΠΔΒΜΘ (ΦΕΚ 13666, τ. Β’, 18/10/2001). Εάν το ΥΠΔΒΜΘ έχει αποφασίσει την αναθεώρηση του πλαισίου αυτού, τότε οφείλει να παρέχει επιστημονική τεκμηρίωση, ανάλογη με αυτήν που είχε προσφέρει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κατά την πρωταρχική εισήγηση του ΔΕΠΠΣ. 5. Η συστηματική καλλιέργεια της μουσικής παιδείας είναι πάγια πολιτική κρατών τα οποία παρουσιάζουν αλματώδη ή σταθερή οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες (ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία, Ισραήλ, Ηνωμένο Βασίλειο, Σκανδιναβία, Κίνα, Βραζιλία, Μεξικό, Βενεζουέλα κλπ.). Η διάδοση της μουσικής εκπαίδευσης σε μεγάλα στρώματα του πληθυσμού περιορίζει την εγκληματικότητα, την απομόνωση, τη διάδοση των ναρκωτικών και βοηθά στην κοινωνική συνοχή. Στην περίπτωση της Βενεζουέλας, η Διααμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης διαπιστώνει ότι η εγκληματικότητα και η φυγή των παιδιών από τα σχολεία λόγω της εφαρμογής του El Sistema περιορίστηκαν τόσο, ώστε κάθε δολάριο που επενδύεται στο πρόγραμμα επιστρέφει 1.68 δολάρια σε «κοινωνικά μερίσματα», ενώ η χρηματοδότηση του προγράμματος γίνεται από το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών της χώρας. Όπως είναι πλέον παγκοσμίως αποδεκτό, το πρόβλημα των φτωχών κοινωνιών δεν είναι απλώς η έλλειψη στέγης ή τροφής, αλλά η απελπισία, η ασημαντότητα και η υποβάθμιση της προσωπικότητας. 6. Η Ελληνική εκπαιδευτική πολιτική σε σχέση με την μουσική εκπαίδευση, διαχρονικά και ανεξάρτητα από την παρούσα οικονομική κρίση, φανερώνει παντελή έλλειψη σχεδιασμού. Ενδεικτικά αναφέρουμε: α) τα ειδικά μαθήματα «Αρμονία» και «Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων» στα οποία οι υποψήφιοι εξετάζονται πανελλαδικώς για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν προβλέπεται να διδάσκονται (ούτε και διδάσκονταν ποτέ) στα Γενικά Λύκεια με βάση το προωθούμενο νομοσχέδιο, σε αντίθεση με άλλα ειδικά μαθήματα («Γραμμικό Σχέδιο», «Ισπανικά» κλπ)• β) η Ελλάδα είναι ίσως το μόνο κράτος στον κόσμο (συμπεριλαμβανόμενων των περισσότερων κρατών του Τρίτου Κόσμου) όπου στα εξεταζόμενα μαθήματα εισαγωγής σε Πανεπιστημιακά Μουσικά Τμήματα δεν περιλαμβάνεται η εξέταση στην οργανική ή φωνητική εκτέλεση• γ) το νέο σχέδιο Νόμου για τα Γενικά Λύκεια περιλαμβάνει παλαιότερη εξαίρεση των σχολών Εικαστικών από την υποχρέωση να δέχονται φοιτητές ειδικών κατηγοριών, αλλά όχι και των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών: το αποτέλεσμα είναι να αποκλείονται κωφοί και κωφάλαλοι από σπουδές στη ζωγραφική, αλλά όχι από σπουδές στη μουσική. 7. Η εκπαιδευτική πολιτική στη χώρα μας αγνοεί πλήρως τα παγκόσμια ευρήματα στο χώρο της νευροφυσιολογίας σχετικά με τις επιδράσεις της μουσικής στην ανάπτυξη εξαιρετικών δεξιοτήτων σκέψης και αντίληψης κατά την παιδική κι εφηβική ηλικία. Η ανθρώπινη δημιουργικότητα, η οποία καλλιεργείται συστηματικά μόνο με την εκπαίδευση στις Τέχνες, αναγνωρίζεται πλέον ως το sine qua non για την αποτελεσματική διαχείριση προβλημάτων σε όλους τους τομείς της επιστημονικής έρευνας. Η δημιουργική ενασχόληση με τη μουσική βοηθά στην ψυχική και σωματική υγεία και ευεξία και ενδυναμώνει την ανθρώπινη αυτο-αξία και αξιοπρέπεια. Συνεπώς κάθε περιορισμός της καλλιτεχνικής Παιδείας συντελεί στη μακροχρόνια κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική υποβάθμιση της κοινωνίας. 8. Η επίκληση οικονομικών λόγων για τον περιορισμό του πολιτισμού και των Τεχνών δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, δεδομένου ότι το ελληνικό Κράτος ακόμα και σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης έκανε ελάχιστα για την προαγωγή τους. Η Κύπρος, μια χώρα με αντίστοιχες οικονομικές δυσκολίες και μνημονιακές υποχρεώσεις, προσφέρει δύο ώρες μαθήματος μουσικής σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού έως και την Β' Γυμνασίου. Ζητούμε από την κάθε πολιτική ηγεσία: 1. Διδασκαλία του μαθήματος της μουσικής σε κάθε τάξη του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου, με ιδιαίτερη έμφαση στη μουσική πράξη 2. Ενσωμάτωση στο πρόγραμμα του Γενικού Λυκείου των πανελλαδικά εξεταζόμενων ειδικών μαθημάτων «Αρμονία» και «Έλεγχος Ακουστικών Μουσικών Ικανοτήτων» 3. Σαφή αναφορά στο νέο Νομοσχέδιο για την ένταξη σε ομάδα προσανατολισμού των γνωστικών πεδίων των Τεχνών 4. Συγκρότηση της ύλης και του ωρολογίου προγράμματος των Μουσικών Σχολείων με βάση τα πορίσματα σύγχρονων ερευνών και τις διεθνείς πρακτικές 5. Διδασκαλία του μαθήματος μουσικής μόνο από όσους έχουν επαρκή και ειδική κατάρτιση. 6. Εξέταση στην οργανική/φωνητική εκτέλεση για τους υποψήφιους των μουσικών Πανεπιστημιακών Τμημάτων 7. Επίσημη συμμετοχή εκπροσώπων των Πανεπιστημιακών Μουσικών Τμημάτων σε κάθε είδους επιτροπή ή ομάδα εργασίας του ΥΠΔΒΜΘ που σχετίζεται με την μουσική εκπαίδευση 8. Εναρμόνιση της εκπαιδευτικής πολιτικής με τα όσα εφαρμόζονται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΕΣ Δημήτρης Χανδράκης, καθηγητής, Πρόεδρος του Τμήματος Ηλίας Παπαδόπουλος, καθηγητής Δημήτρης Πάτρας, αναπληρωτής καθηγητής Λήδα Στάμου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κωστής Χασιώτης, επίκουρος καθηγητής Αθανάσιος Ζέρβας, επίκουρος καθηγητής Ευγένιος Πολίτης, επίκουρος καθηγητής Άννα-Μαρία Ρεντζεπέρη, επίκουρη καθηγήτρια Ίγκορ Πέτριν, επίκουρος καθηγητής Γιώργος Βράνος, επίκουρος καθηγητής Αναστάσιος Βασιλειάδης, επίκουρος καθηγητής Γιώργος Κυριακάκης, επίκουρος καθηγητής Κατρίν-Αννέτε Τσεντς, επίκουρη καθηγήτρια Σωκράτης Σινόπουλος, λέκτορας Ευθύμιος Ατζακάς, λέκτορας Κώστας Ράπτης, λέκτορας Έλενα Παπανδρέου, λέκτορας Πέτρος Βούβαρης, λέκτορας Ελευθέριος Τσικουρίδης, λέκτορας Γερμανός Αχαλινωτόπουλος, λέκτορας Ελένη Καλλιμοπούλου, λέκτορας Μόνικα Ανδριανοπούλου, μέλος ΕΔΙΠ Μιχάλης Νηστικάκης, μέλος ΕΔΙΠ Χαρά Σειρά, διδάσκουσα ΠΔ407/80 Μαρία-Έμμα Μελιγκοπούλου, διδάσκουσα ΠΔ407/80 Θεόφιλος Σωτηριάδης, διδάσκων ΠΔ407/80 Στυλιανός Τσακαλίδης, διδάσκων ΠΔ407/80 Ζαφρανάς Νικόλαος, διδάσκων ΠΔ407/80 Αγγελική Καθαρίου, διδάσκουσα ΠΔ407/80 Μιλτιάδης Μουμουλίδης, διδάσκων ΠΔ407/80 Φεϊζός Παντελής, διδάσκων ΠΔ407/80