Πολλοί έχουν γράψει ότι κακώς το Υπουργείο Παιδείας προτείνει στο νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της Τεχνολογικής κατεύθυνσης (2ο και 4ο επιστημονικό πεδίο), εξεταζόμενο μάθημα να είναι η Χημεία. Αντιπροτείνουν το μάθημα της Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον (ΑΕΠΠ) ως καταλληλότερο. Ας εξετάσουμε αν αυτό ευσταθεί.
Κατά τις πανελλήνιες εξετάσεις μας ενδιαφέρει οι υποψήφιοι να αποδείξουν ότι έχουν αποκτήσει υποδομή σε εκείνες τις βασικές επιστήμες οι οποίες συνδέονται με το περιεχόμενο των σπουδών τους, δηλαδή με όσο το δυνατόν περισσότερα υποχρεωτικά μαθήματα και μαθήματα ειδίκευσης (ιδίως των μεγαλυτέρων ετών) της σχολής / τμήματος που θα εισαχθούν. Κάτι τέτοιο επιτρέπει να ελπίζουμε ότι θα αποφοιτήσουν εγκαίρως, με επάρκεια γνώσεων και ικανοτήτων, ώστε η χώρα να παράγει επιστήμονες υψηλού κύρους.
Το μάθημα της Χημείας πληροί σαφώς τις παραπάνω προδιαγραφές για το σύνολο σχεδόν των σχολών / τμημάτων του 2ου και 4ου Επιστημονικού Πεδίου.
Αντίθετα το μάθημα της ΑΕΠΠ πληροί αυτές τις προδιαγραφές μόνο σε έναν πολύ μικρό αριθμό σχολών / τμημάτων όπως Πληροφορικής, Επιστήμης Υπολογιστών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών και ίσως των Μαθηματικών. Στις υπόλοιπες σχολές / τμήματα η ικανότητα προγραμματισμού και ανάπτυξης εξειδικευμένων λογισμικών είναι μια χρήσιμη γνώση, όμως δεν αποτελεί ούτε βασική γνώση ούτε γνώση αιχμής για την επιστήμη που θεραπεύει η σχολή / τμήμα.
Το μάθημα τις Χημείας πέρα από τα εξάμηνα που διδάσκεται αμιγές (Γενική Χημεία, Ανόργανη Χημεία, Οργανική Χημεία, Αναλυτική Χημεία, Φυσικοχημεία, κλπ.), συνδέεται σε σημαντικό βαθμό με πολλά άλλα μαθήματα (υποχρεωτικά και ειδίκευσης), τα οποία διδάσκονται στις διάφορες σχολές / τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ως εκ τούτου τα μαθήματα αυτά κατακτώνται ευκολότερα και πληρέστερα αν ο φοιτητής έχει καλές γνώσεις Χημείας. Ενδεικτικά, και με βάση τα προγράμματα σπουδών που υπάρχουν στις ιστοσελίδες των ΑΕΙ, αναφέρω τους ακόλουθους τίτλους μαθημάτων:
Α) Πολυτεχνικές Σχολές (από όλες τις σχολές πλην των χημικών μηχανικών):
Αρχές Οικολογίας & Περιβαλλοντικής Χημείας,
Τεχνικά υλικά,
Επιστήμη και Τεχνολογία Υλικών,
Μεταλλογνωσία,
Μεταλλουργία,
Περιβαλλοντική Χημεία & Μηχανισμοί Κινητικότητας Ρύπων ,
Θεωρία καύσης – Συστήματα καύσης
Μηχανές εσωτερικής καύσης,
Περιβαλλοντική Τεχνολογία
Νέα Τεχνολογικά Υλικά
κ.ά.
Β) Τμήματα Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (από όλα τα τμήματα):
Ποιοτικός Έλεγχος Τροφίμων
Διαχείριση και προστασία περιβάλλοντος,
Οινολογία
Ενζυμική Τεχνολογία
Μοριακή Ενζυμολογία
Ανάλυση Βιομορίων
Γεωργική φαρμακολογία,
Εδαφολογία-Λιπασματολογία,
Διατροφή αγροτικών ζώων,
Φυσιολογία φυτών,
κ.ά.
Γ) Φυσικομαθηματική σχολή (από όλα τα τμήματα πλην του Χημικού):
Εισαγωγή στη Βιολογία
Μεταβολισμός φυτών
Μέθοδοι ανάλυσης μεταλλευμάτων
Ενεργειακές πρώτες ύλες
Γεωχημεία ιζημάτων και ιζηματογενών πετρωμάτων
Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος
Κλίμα - Κλιματική Αλλαγή
Επιστήμη των Υλικών
Σύνθετα Υλικά
Βιομηχανικά Μέταλλα και Κράματα
Μοριακά Νανοϋλικά
κ.ά
☛ Αντίστοιχα ισχύουν και για τα τμήματα των ΤΕΙ.
Ας εξετάσουμε όμως και τα συχνοτικά δεδομένα μεταξύ των μαθημάτων Χημείας και Πληροφορικής στις διάφορες σχολές / τμήματα των ΑΕΙ. Σύμφωνα με τα προγράμματα σπουδών 2012-13 των σχολών / τμημάτων που εντάσσονται στο 2ο ή 4ο επιστημονικό πεδίο μπορεί να διαπιστώσει κανείς τα ακόλουθα:
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική (εισαγωγή στους Η/Υ, και Προγραμματισμός) στις σχολές:
1) Χημικών Μηχανικών,
2) Μεταλλειολόγων Μηχανικών.
Αντίθετα, πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Πληροφορική από τη Χημεία στις σχολές
1) Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
2) Πολιτικών Μηχανικών,
3) Τοπογράφων Μηχανικών,
4) Μηχανολόγων Μηχανικών,
5) Ηλεκτρολόγων Μηχανικών,
6) Σ.Ε.Μ.Φ.Ε.
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών:
Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική στα τμήματα:
1) Επιστήμη Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου
2) Βιοτεχνολογίας,
3) Φυσικών Πόρων,
4) Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής,
5) Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργιών
☛ Στο τμήμα Αγροτικής Παραγωγής Χημεία και Πληροφορική διδάσκονται περίπου τον ίδιο αριθμό εξαμήνων.
Φυσικομαθηματική Σχολή.
Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική στα τμήματα:
1) Χημείας,
2) Βιολογίας,
3) Γεωλογίας.
4) Τεχνολογίας Υλικών
Αντίθετα, πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Πληροφορική από τη Χημεία στα τμήματα
1) Πληροφορικής,
2) Μαθηματικών.
☛ Στα Φυσικά τμήματα η Χημεία και η Πληροφορική διδάσκονται περίπου τον ίδιο αριθμό εξαμήνων.
Συμπερασματικά, ακόμη και σε επίπεδο συχνότητας διδασκαλίας αμιγών μαθημάτων, υπάρχει ελαφρά υπεροχή της Χημείας έναντι της Πληροφορικής.
Με την επιλογή της Χημείας ως πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα στην τεχνολογική κατεύθυνση διορθώνεται η μεγάλη στρέβλωση των τελευταίων δεκαέξι (16) ετών, όπου για να μπει κανείς ακόμη και σε τμήματα όπως,
Χημικό,
Χημικό Μηχανικό,
Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών
Βιολογίας
Γεωλογίας
Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας
Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών
Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών,
Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου Γ.Π.Α.,
Βιοτεχνολογίας Γ.Π.Α.
Επιστήμης φυτικής παραγωγής Γ.Π.Α.,
Επιστήμης ζωικής παραγωγής και υδατοκαλλιεργιών Γ.Π.Α.
Μηχανικών περιβάλλοντος
Μηχανικών ορυκτών πόρων
Περιβάλλοντος
Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος,
Συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Τ.Ε.Ι.
Tεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι.
Οινολογίας και τεχνολογία ποτών Τ.Ε.Ι.
Διαχείριση περιβάλλοντος και φυσικών πόρων Τ.Ε.Ι.
Μηχανικών τεχνολογίας πετρελαίου και φυσικού αερίου Τ.Ε.Ι.
Μηχανικών περιβάλλοντος και αντιρρύπανσης Τ.Ε.Ι. και πολλά άλλα,
δεν απαιτούνταν γνώσεις Χημείας αλλά γνώσεις Πληροφορικής (ΑΕΠΠ) και Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΑΟΔΕ)! Μια στρέβλωση που ταλαιπωρούσε σχολές / τμήματα και φοιτητές (διαρροή, συσσώρευση φοιτητών στα μεγαλύτερα έτη, πολλά χρόνια φοίτησης κ.ά.) και για την οποία τόσες καταγγελίες έχουν γίνει από δεκάδες τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας τα τελευταία χρόνια.
Συνοψίζοντας, και χωρίς καμία πρόθεση να υποβαθμίσω το μάθημα της Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον, εκτιμώ ότι είναι απολύτως ορθή η απόφαση του Υπουργείου να δώσει έμφαση στη Χημεία και ορίσει ως Πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα για τις εισαγωγικές εξετάσεις στις σχολές / τμήματα της τεχνολογικής κατεύθυνσης το μάθημα της Χημείας.
Αποστολόπουλος Κ.
Χημικός
Πολλοί έχουν γράψει ότι κακώς το Υπουργείο Παιδείας προτείνει στο νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της Τεχνολογικής κατεύθυνσης (2ο και 4ο επιστημονικό πεδίο), εξεταζόμενο μάθημα να είναι η Χημεία. Αντιπροτείνουν το μάθημα της Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον (ΑΕΠΠ) ως καταλληλότερο. Ας εξετάσουμε αν αυτό ευσταθεί. Κατά τις πανελλήνιες εξετάσεις μας ενδιαφέρει οι υποψήφιοι να αποδείξουν ότι έχουν αποκτήσει υποδομή σε εκείνες τις βασικές επιστήμες οι οποίες συνδέονται με το περιεχόμενο των σπουδών τους, δηλαδή με όσο το δυνατόν περισσότερα υποχρεωτικά μαθήματα και μαθήματα ειδίκευσης (ιδίως των μεγαλυτέρων ετών) της σχολής / τμήματος που θα εισαχθούν. Κάτι τέτοιο επιτρέπει να ελπίζουμε ότι θα αποφοιτήσουν εγκαίρως, με επάρκεια γνώσεων και ικανοτήτων, ώστε η χώρα να παράγει επιστήμονες υψηλού κύρους. Το μάθημα της Χημείας πληροί σαφώς τις παραπάνω προδιαγραφές για το σύνολο σχεδόν των σχολών / τμημάτων του 2ου και 4ου Επιστημονικού Πεδίου. Αντίθετα το μάθημα της ΑΕΠΠ πληροί αυτές τις προδιαγραφές μόνο σε έναν πολύ μικρό αριθμό σχολών / τμημάτων όπως Πληροφορικής, Επιστήμης Υπολογιστών, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών και ίσως των Μαθηματικών. Στις υπόλοιπες σχολές / τμήματα η ικανότητα προγραμματισμού και ανάπτυξης εξειδικευμένων λογισμικών είναι μια χρήσιμη γνώση, όμως δεν αποτελεί ούτε βασική γνώση ούτε γνώση αιχμής για την επιστήμη που θεραπεύει η σχολή / τμήμα. Το μάθημα τις Χημείας πέρα από τα εξάμηνα που διδάσκεται αμιγές (Γενική Χημεία, Ανόργανη Χημεία, Οργανική Χημεία, Αναλυτική Χημεία, Φυσικοχημεία, κλπ.), συνδέεται σε σημαντικό βαθμό με πολλά άλλα μαθήματα (υποχρεωτικά και ειδίκευσης), τα οποία διδάσκονται στις διάφορες σχολές / τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Ως εκ τούτου τα μαθήματα αυτά κατακτώνται ευκολότερα και πληρέστερα αν ο φοιτητής έχει καλές γνώσεις Χημείας. Ενδεικτικά, και με βάση τα προγράμματα σπουδών που υπάρχουν στις ιστοσελίδες των ΑΕΙ, αναφέρω τους ακόλουθους τίτλους μαθημάτων: Α) Πολυτεχνικές Σχολές (από όλες τις σχολές πλην των χημικών μηχανικών): Αρχές Οικολογίας & Περιβαλλοντικής Χημείας, Τεχνικά υλικά, Επιστήμη και Τεχνολογία Υλικών, Μεταλλογνωσία, Μεταλλουργία, Περιβαλλοντική Χημεία & Μηχανισμοί Κινητικότητας Ρύπων , Θεωρία καύσης – Συστήματα καύσης Μηχανές εσωτερικής καύσης, Περιβαλλοντική Τεχνολογία Νέα Τεχνολογικά Υλικά κ.ά. Β) Τμήματα Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (από όλα τα τμήματα): Ποιοτικός Έλεγχος Τροφίμων Διαχείριση και προστασία περιβάλλοντος, Οινολογία Ενζυμική Τεχνολογία Μοριακή Ενζυμολογία Ανάλυση Βιομορίων Γεωργική φαρμακολογία, Εδαφολογία-Λιπασματολογία, Διατροφή αγροτικών ζώων, Φυσιολογία φυτών, κ.ά. Γ) Φυσικομαθηματική σχολή (από όλα τα τμήματα πλην του Χημικού): Εισαγωγή στη Βιολογία Μεταβολισμός φυτών Μέθοδοι ανάλυσης μεταλλευμάτων Ενεργειακές πρώτες ύλες Γεωχημεία ιζημάτων και ιζηματογενών πετρωμάτων Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος Κλίμα - Κλιματική Αλλαγή Επιστήμη των Υλικών Σύνθετα Υλικά Βιομηχανικά Μέταλλα και Κράματα Μοριακά Νανοϋλικά κ.ά ☛ Αντίστοιχα ισχύουν και για τα τμήματα των ΤΕΙ. Ας εξετάσουμε όμως και τα συχνοτικά δεδομένα μεταξύ των μαθημάτων Χημείας και Πληροφορικής στις διάφορες σχολές / τμήματα των ΑΕΙ. Σύμφωνα με τα προγράμματα σπουδών 2012-13 των σχολών / τμημάτων που εντάσσονται στο 2ο ή 4ο επιστημονικό πεδίο μπορεί να διαπιστώσει κανείς τα ακόλουθα: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική (εισαγωγή στους Η/Υ, και Προγραμματισμός) στις σχολές: 1) Χημικών Μηχανικών, 2) Μεταλλειολόγων Μηχανικών. Αντίθετα, πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Πληροφορική από τη Χημεία στις σχολές 1) Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2) Πολιτικών Μηχανικών, 3) Τοπογράφων Μηχανικών, 4) Μηχανολόγων Μηχανικών, 5) Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, 6) Σ.Ε.Μ.Φ.Ε. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών: Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική στα τμήματα: 1) Επιστήμη Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου 2) Βιοτεχνολογίας, 3) Φυσικών Πόρων, 4) Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, 5) Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργιών ☛ Στο τμήμα Αγροτικής Παραγωγής Χημεία και Πληροφορική διδάσκονται περίπου τον ίδιο αριθμό εξαμήνων. Φυσικομαθηματική Σχολή. Πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Χημεία από την Πληροφορική στα τμήματα: 1) Χημείας, 2) Βιολογίας, 3) Γεωλογίας. 4) Τεχνολογίας Υλικών Αντίθετα, πιο πολλά εξάμηνα διδάσκεται η Πληροφορική από τη Χημεία στα τμήματα 1) Πληροφορικής, 2) Μαθηματικών. ☛ Στα Φυσικά τμήματα η Χημεία και η Πληροφορική διδάσκονται περίπου τον ίδιο αριθμό εξαμήνων. Συμπερασματικά, ακόμη και σε επίπεδο συχνότητας διδασκαλίας αμιγών μαθημάτων, υπάρχει ελαφρά υπεροχή της Χημείας έναντι της Πληροφορικής. Με την επιλογή της Χημείας ως πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα στην τεχνολογική κατεύθυνση διορθώνεται η μεγάλη στρέβλωση των τελευταίων δεκαέξι (16) ετών, όπου για να μπει κανείς ακόμη και σε τμήματα όπως, Χημικό, Χημικό Μηχανικό, Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών Βιολογίας Γεωλογίας Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών, Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου Γ.Π.Α., Βιοτεχνολογίας Γ.Π.Α. Επιστήμης φυτικής παραγωγής Γ.Π.Α., Επιστήμης ζωικής παραγωγής και υδατοκαλλιεργιών Γ.Π.Α. Μηχανικών περιβάλλοντος Μηχανικών ορυκτών πόρων Περιβάλλοντος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Τ.Ε.Ι. Tεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. Οινολογίας και τεχνολογία ποτών Τ.Ε.Ι. Διαχείριση περιβάλλοντος και φυσικών πόρων Τ.Ε.Ι. Μηχανικών τεχνολογίας πετρελαίου και φυσικού αερίου Τ.Ε.Ι. Μηχανικών περιβάλλοντος και αντιρρύπανσης Τ.Ε.Ι. και πολλά άλλα, δεν απαιτούνταν γνώσεις Χημείας αλλά γνώσεις Πληροφορικής (ΑΕΠΠ) και Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΑΟΔΕ)! Μια στρέβλωση που ταλαιπωρούσε σχολές / τμήματα και φοιτητές (διαρροή, συσσώρευση φοιτητών στα μεγαλύτερα έτη, πολλά χρόνια φοίτησης κ.ά.) και για την οποία τόσες καταγγελίες έχουν γίνει από δεκάδες τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας τα τελευταία χρόνια. Συνοψίζοντας, και χωρίς καμία πρόθεση να υποβαθμίσω το μάθημα της Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον, εκτιμώ ότι είναι απολύτως ορθή η απόφαση του Υπουργείου να δώσει έμφαση στη Χημεία και ορίσει ως Πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα για τις εισαγωγικές εξετάσεις στις σχολές / τμήματα της τεχνολογικής κατεύθυνσης το μάθημα της Χημείας. Αποστολόπουλος Κ. Χημικός