Ξεκινώ δεχόμενος ότι σχολείο μπορεί να αλλάξει την κοινωνία. Πράγματι από ένα δημοκρατικό σχολείο θα προκύψει μια δημοκρατική κοινωνία και από ένα αυταρχικό σχολείο θα προκύψει μια αυταρχική κοινωνία. Αντιστρόφως από μια δημοκρατική κοινωνία δεν μπορεί να συμβεί κάτι άλλο παρά να προκύψει ένα δημοκρατικό σχολείο. Όμως μια κοινωνία που είναι αυταρχική, θα φτιάξει αυταρχικά σχολεία. Μια κοινωνία που είναι άδικη θα φτιάξει άδικα σχολεία. Και για να μην το μακρύνουμε άλλο, το τμήμα της κοινωνίας που συμμετέχει στα κέντρα λήψης αποφάσεων, θα φτιάξει τέτοια σχολεία, τα οποία θα αναπαράγουν και θα συντηρούν τον εαυτό του.
Ερχόμαι τώρα στο όριο ηλικίας των μαθητών για την εγγραφή τους στα Επαγγελματικά Λύκεια.
Ι) Το όριο ηλικίας (20 ετών το πολύ) για την εγγραφή στα ημερήσια επαγγελματικά λύκεια, δεν εξυπηρετεί τον μαθητή- πολίτη. Πράγματι κάποιος μαθητής μπορεί να εργάζεται νυχτερινή βάρδια (π.χ σεκιουριτάς) και να είναι πάνω από 20 ετών. Σε ποιο σχολείο θα φοίτηση; Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου σε κανένα. Αυτό όμως είναι άδικο, ρατσιστικό και στο τέλος τέλος αντισυνταγματικό.(άρθρο 4 παρ2 και άρθρο 16 παρ.2, 4 και 7, του συντάγματος)
ΙΙ) Το προβλεπόμενο όριο ηλικίας των μαθητών που εγγράφονται στα εσπερινά επαγγελματικά λύκεια σύμφωνα με το σχέδιο νόμου καταρχάς ήταν 20 ετών και στη συνέχεια έπεσε στα 16, μετά από τις αναφορές στην κείμενη νομοθεσία, που επιτρέπει την εργασία στους 16χρονους.
Κατά τη γνώμη μου και το ένα όριο είναι λάθος και το άλλο και αυτό θα προσπαθήσω να δείξω παρακάτω διευκρινίζοντας ορισμένα πράγματα που φαίνεται ότι οι συντάκτες του σχεδίου νόμου αγνοούν ή τα παραβλέπουν.
1. Τα εσπερινά σχολεία είναι για τους εργαζόμενους μαθητές ή για τους άνεργους (όχι για τους άεργους). (Άρθρο 5 παρ.4 εδάφιο δεύτερο του υπό διαβούλευση Νομοσχεδίου)
2. Οι μαθητές προσέρχονται κατά κανόνα στο Γυμνάσιο στο 12ο προς 13ο έτος της ηλικίας τους και το τελειώνουν στο 15ο προς 16ο έτος της ηλικίας τους.
3. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει για τους εργαζόμενους ανήλικους, ελάχιστο όριο ηλικίας τα 16 έτη, όμως υπάρχουν ανήλικοι και κάτω των 16 ετών που εργάζονται. Προσωπικά έχω ένσημα του ΙΚΑ και μάλιστα βαρέα σε ηλικία 15 ετών.
Η πραγματικότητα λέει λοιπόν ότι αν κάποιος έχει ανάγκη από εργασία δεν θα την απορρίψει επειδή είναι 15 ετών και δεν είναι 16 ετών. Αυτό είναι όμως που, από ότι φαίνεται, αγνοούν οι συντάκτες του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου. Και αυτό διότι το πιθανότερο για αυτούς είναι να εργάστηκαν μετά το 27ο -30ο έτος της ηλικίας τους. Αφού με την οικονομική στήριξη των γονέων τους, εμπλούτιζαν το βιογραφικό τους, συνεχίζοντας την φοιτητική ζωή, σε διάφορες πόλεις και πανεπιστήμια, ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους με κάποιο μάστερ ή και κάποιο διδακτορικό, ενδεχομένως και ένα δεύτερο ή τρίτο πτυχίο. (όλα αυτά δεν είναι κακά αρκεί να μην σε κάνουν να χάσεις την επαφή με την κοινωνία)
Για αυτούς είναι αδιανόητο ότι υπάρχουν 15χρονοι που εργάζονται. Τη στιγμή που και η σχετική νομοθεσία δεν προβλέπει κάτι τέτοιο. Βέβαια η νομοθεσία δεν προβλέπει πως θα επιβιώσει ο 15χρονος που έχει την ατυχία, οι γονείς του να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα, όχι να στηρίξουν τις σπουδές του μέχρι τα 30 του, αλλά για τη στοιχειώδη επιβίωση των μελών της οικογένειας τους.
4. Τι θα πούμε στον εργαζόμενο μαθητή που μόλις έχει τελειώσει το Γυμνάσιο και εργάζεται από ανάγκη και εκ των πραγμάτων επιλέγει το εσπερινό ΕΠΑΛ για να συνεχίσει τις σπουδές του. Θα του ζητήσουμε ταυτότητα για να δούμε την ηλικία του και αν (κατά το χρόνο της εγγραφής του, το Σεπτέμβριο) είναι 15, 5 ετών θα του πούμε ότι δεν έχει δικαίωμα εγγραφής, ή μήπως θα του πούμε να παρατήσει την δουλεία του και να γραφτεί σε ημερήσιο ΕΠΑΛ.
5. Στο σημείο αυτό θα πρέπει το εκπαιδευτικό μας σύστημα να επιδείξει μια στοιχειώδη ελαστικότητα ώστε όλοι οι εργαζόμενοι μαθητές συμπεριλαμβανομένων και αυτών που για μερικούς μήνες, δεν έχουν κλείσει τα 16 έτη, να μπορούν να εγγράφονται σε εσπερινά επαγγελματικά λύκεια, αρκεί να εργάζονται από ανάγκη για βιοπορισμό και όχι από άποψη. Δεν μπορεί το δημόσιο Σχολείο να επικαλείται την νομοθεσία (για το ελάχιστο όριο ηλικίας, των ανήλικων εργαζόμενων) για να αποκλείει μαθητές από την εκπαιδευτική διαδικασία ενώ ταυτόχρονα άλλες δημόσιες υπηρεσίες όπως το ΙΚΑ και η ΔΟΥ στην οποία υπάγεται ο εργαζόμενος μαθητής να ποιούν την νήσσαν.
6. Είναι άδικο ρατσιστικό και βαθειά ταξικό να κλείνουμε τις πόρτες της Δημόσιας Επαγγελματικής εκπαίδευσης σε αυτούς που την έχουν ανάγκη περισσότερο απ’ όλους, στους εργαζόμενους μαθητές που προέρχονται από χαμηλά οικονομικά στρώματα, επειδή είναι 15 ή 15,5 ετών και δεν είναι 16 ετών.
Είπαμε όμως μια άδικη κοινωνία θα φτιάξει άδικα σχολεία και η Ελλάδα είναι πασίγνωστο, ότι είναι η χώρα με τις κραυγαλέες ανισότητες (εκπαιδευτικές, κοινωνικές, οικονομικές). Αυτές ακριβώς οι ανισότητες αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη της. Αν θέλουμε πράγματι, να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης, πρέπει να αμβλύνουμε αυτές τις ανισότητες, πρέπει να αλλάξουμε τη χώρα μας και από χώρα ανισοτήτων να τη μετατρέψουμε σε χώρα ίσων ευκαιριών. Αυτό, μόνο το δίκαιο και δημοκρατικό σχολείο, ως μήτρα της αυριανής κοινωνίας μπορεί να το καταφέρει.
Πάνω από όλα τα συστήματα (άρα και από το εκπαιδευτικό σύστημα) βρίσκεται (ή οφείλει να βρίσκεται) ένα και μόνο σύστημα το πολιτικό. Ποιος είναι όμως εκείνος ο πολιτικός που θα λάβει τη γενναία απόφαση, ως νέος Καποδίστριας, να σπάσει το φαύλο κύκλο που υπάρχει ανάμεσα στο σχολείο και στην κοινωνία (ή ακριβέστερα στο τμήμα της κοινωνίας που επηρεάζει τα κέντρα λήψης αποφάσεων). Τι γίνεται όμως αν πάνω από το πολιτικό σύστημα βρίσκεται άλλο σύστημα για παράδειγμα το οικονομικό. Σε αυτή την περίπτωση, που δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα , ο διάλογος και η κάθε διαβούλευση και άλλα τέτοια, θα είναι προσχηματικά, αφού οι αποφάσεις του πολιτικού συστήματος θα είναι προειλημμένες από το οικονομικό σύστημα. Ή στην καλύτερη περίπτωση το οικονομικό σύστημα (π.χ. οι δανειστές της χώρας μας) θα έχει θέσει το οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορεί να κινηθεί το πολιτικό σύστημα. Τουλάχιστον να τηρηθούν τα προσχήματα και ας μην είναι από τη γέννηση του το επαγγελματικό Λύκειο (και πολύ περισσότερο το εσπερινό ΕΠΑΛ) άδικο, ρατσιστικό και βαθειά ταξικό.
Έστω και κάτω από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βρίσκεται η χώρα μας εξακολουθώ να επιζητώ ένα δίκαιο και δημοκρατικό σχολείο. Διεκδικώ λοιπόν και φωνάζω μετ’ επιτάσεως:
Όχι στα όρια ηλικίας για την εγγραφή στα ΕΠΑΛ.
Όχι στον αποκλεισμό από την εκπαιδευτική διαδικασία των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, αυτών δηλαδή που την έχουν ανάγκη περισσότερο.
Και ερωτώ στα Γενικά Λύκεια ημερήσια και εσπερινά γιατί δεν συμβαίνει το ίδιο. Μα γιατί δεν υπάρχει η σκοπιμότητα που υπάρχει στα ΕΠΑΛ
Και θα διερωτηθεί κανείς, τα όρια ηλικίας για την εγγραφή στα ΕΠΑΛ εξυπηρετούν κάποιον σκοπό. Μα και βέβαια διαφορετικά δεν έχει νόημα η πρόβλεψη αυτών των περιορισμών.
Αλήθεια ποιον σκοπό εξυπηρετούν. Αν αυτός διατυπωθεί δημοσίως τότε και οι προτάσεις- τοποθετήσεις μας (εκπαιδευτικών γονέων και μαθητών), μέσα από τη δημόσια διαβούλευση, θα είναι ποιο αποτελεσματικές, όσον αφορά την επίτευξη του σκοπού αυτού.
Μήπως όμως υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο να διατυπωθεί δημοσίως στο που αποσκοπούν οι συγκεκριμένες διατάξεις (για το όριο ηλικίας).
Από ότι φαίνεται οι περιορισμοί αυτοί ευνοούν τα ιδιωτικά (αλλά και τα δημόσια) ΙΕΚ στα οποία δεν υπάρχουν όρια ηλικίας για τις εγγραφές. Έτσι για παράδειγμα ένας μαθητής που έχει τελειώσει το Γενικό Λύκειο και είναι πάνω από 20 ετών δεν θα μπορεί να συνεχίσει στο ημερήσιο ΕΠΑΛ επιλέγοντας να παρακολουθήσει κάποια ειδικότητα που τον ενδιαφέρει. Θα πει κάποιος ότι μπορεί να εγγραφεί στα εσπερινά ΕΠΑΛ. Αυτό μόνο στην περίπτωση που υπάρχει εσπερινό ΕΠΑΛ στην πόλη διαμονής του μαθητή και εφόσον υπάρχει η συγκεκριμένη ειδικότητα στο εσπερινό αυτό ΕΠΑΛ. Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου ως έχει βάζει εμπόδια στον δρόμο προς την τυπική επαγγελματική εκπαίδευση και παράλληλα αφήνει το δρόμο προς τα ΙΕΚ ανοικτό. Βεβαίως στην περίπτωση των ιδιωτικών ΙΕΚ με το αζημίωτο, αφού η κατάρτιση σε αυτά δεν παρέχεται δωρεάν. Ακόμα όμως και στα Δημόσια ΙΕΚ η παρεχόμενη κατάρτιση δεν είναι εντελώς δωρεάν αφού ο σπουδαστής σε αυτά καλείται να πληρώσει σημαντικά ποσά, για τους καιρούς που ζούμε.
Την περίπτωση των δημοσίων ΙΕΚ πρέπει να την εξετάσουμε κάτω και από άλλο πρίσμα, και να μην μας διαφύγει το γεγονός ότι υποκλέπτουν έργο, υφαρπάζοντας μαθητές, από την τυπική επαγγελματική εκπαίδευση υποβοηθούμενα από νομοθετήματα σαν αυτό που σχολιάζεται από τούτες εδώ τις γραμμές. Με τον τρόπο αυτό και συνδυαστικά με την αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών αλλά και από το γεγονός ότι δεν υπολογίζονται στο ωράριο των καθηγητών μαθήματα που όμως διδάσκονται (ως Β ανάθεση) αλλά ακόμα και μαθήματα που διδάσκονται σε Α΄ ανάθεση όπως το καινοφανές project, υποσκάπτονται τα θεμέλια της τυπικής δημόσιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Αυτό γίνεται σκοπίμως, γιατί εκεί υπάρχουν οργανικές θέσεις, οι οποίες πρέπει να περιοριστούν και σε ορισμένες περιπτώσεις να εξαφανιστούν. Και να θέλουμε να μην τα πιστέψουμε αυτά δεν γίνεται, αφού τα γεγονότα ήδη μας διαψεύδουν. 2500 εκπαιδευτικοί προερχόμενοι από τα ΕΠΑΛ είναι ήδη στον προθάλαμο για απόλυση. Είναι φανερό που αποσκοπεί τελικά το ΥΠΑΙΘ η Δημόσια Επαγγελματική εκπαίδευση έχει επιλεγεί ως στόχος προς θυσία, ως νέα Ιφιγένεια. Μετά την επιχειρούμενη αποψίλωση του μαθητικού δυναμικού από τα ΕΠΑΛ, οι εκπαιδευτικοί που θα βρεθούν χωρίς ωράριο θα έρθουν αντιμέτωποι με τις υποχρεωτικές μετακινήσεις, την κινητικότητα, στη συνέχεια τη διαθεσιμότητα και τελικά με την απόλυση. Να υπενθυμίσουμε ότι τα ΙΕΚ έως τώρα λειτουργούν με ωρομίσθιο προσωπικό, και δεν υπάρχουν οργανικές θέσεις σε αυτά. Να γιατί το υπουργείο επιθυμεί να μετακινήσει εκπαιδευτικούς από τα ΕΠΑΛ που υπάρχουν οργανικές θέσεις και άρα μονιμότητα, στα ΙΕΚ που έτσι και κλείσει μια ειδικότητα οι εκπαιδευτικοί που θα έχουν μετακινηθεί εκεί θα έρθουν αντιμέτωποι με την απόλυση.
Αν δεν είναι αυτός ο στόχος του ορίου ηλικίας για την εγγραφή μαθητών στα δημόσια ΕΠΑΛ να μας πει το ΥΠΑΙΘ ποιος είναι, τώρα!!!
Και ερωτώ γιατί να μην αποσπώνται εκπαιδευτικοί από τα ΕΠΑΛ στα ΙΕΚ ώστε τα τελευταία να καλύπτουν τις ανάγκες τους και οι εκπαιδευτικοί της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης να παραμείνουν στις οργανικές τους θέσεις.
Προφανώς τα σχέδια του ΥΠΑΙΘ είναι άλλα.
Να υπενθυμίσουμε ότι κατά το μύθο ο Αγαμέμνονας, που οδήγησε την Ιφιγένεια στη θυσία, επιστρέφοντας στις Μυκήνες βρήκε τραγικό τέλος, δολοφονημένος από τη γυναίκα του Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο.
Παραμένει να δούμε ποιον ρόλο θα επιλέξει για τον εαυτό του ο Υπουργός Παιδείας , του «νέου Καποδίστρια» ή του «νέου Αγαμέμνονα».
Τέλος υπάρχει μια ασάφεια στο τι θα γίνει με τις οργανικές πρέπει να προβλεφθεί ρητά στο σχέδιο νόμου ότι και σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν. Οι οργανικές θέσεις διατηρούνται δηλαδή και στο νέο σχολείο. Τίποτε περισσότερο τίποτε λιγότερο.
Ξεκινώ δεχόμενος ότι σχολείο μπορεί να αλλάξει την κοινωνία. Πράγματι από ένα δημοκρατικό σχολείο θα προκύψει μια δημοκρατική κοινωνία και από ένα αυταρχικό σχολείο θα προκύψει μια αυταρχική κοινωνία. Αντιστρόφως από μια δημοκρατική κοινωνία δεν μπορεί να συμβεί κάτι άλλο παρά να προκύψει ένα δημοκρατικό σχολείο. Όμως μια κοινωνία που είναι αυταρχική, θα φτιάξει αυταρχικά σχολεία. Μια κοινωνία που είναι άδικη θα φτιάξει άδικα σχολεία. Και για να μην το μακρύνουμε άλλο, το τμήμα της κοινωνίας που συμμετέχει στα κέντρα λήψης αποφάσεων, θα φτιάξει τέτοια σχολεία, τα οποία θα αναπαράγουν και θα συντηρούν τον εαυτό του. Ερχόμαι τώρα στο όριο ηλικίας των μαθητών για την εγγραφή τους στα Επαγγελματικά Λύκεια. Ι) Το όριο ηλικίας (20 ετών το πολύ) για την εγγραφή στα ημερήσια επαγγελματικά λύκεια, δεν εξυπηρετεί τον μαθητή- πολίτη. Πράγματι κάποιος μαθητής μπορεί να εργάζεται νυχτερινή βάρδια (π.χ σεκιουριτάς) και να είναι πάνω από 20 ετών. Σε ποιο σχολείο θα φοίτηση; Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου σε κανένα. Αυτό όμως είναι άδικο, ρατσιστικό και στο τέλος τέλος αντισυνταγματικό.(άρθρο 4 παρ2 και άρθρο 16 παρ.2, 4 και 7, του συντάγματος) ΙΙ) Το προβλεπόμενο όριο ηλικίας των μαθητών που εγγράφονται στα εσπερινά επαγγελματικά λύκεια σύμφωνα με το σχέδιο νόμου καταρχάς ήταν 20 ετών και στη συνέχεια έπεσε στα 16, μετά από τις αναφορές στην κείμενη νομοθεσία, που επιτρέπει την εργασία στους 16χρονους. Κατά τη γνώμη μου και το ένα όριο είναι λάθος και το άλλο και αυτό θα προσπαθήσω να δείξω παρακάτω διευκρινίζοντας ορισμένα πράγματα που φαίνεται ότι οι συντάκτες του σχεδίου νόμου αγνοούν ή τα παραβλέπουν. 1. Τα εσπερινά σχολεία είναι για τους εργαζόμενους μαθητές ή για τους άνεργους (όχι για τους άεργους). (Άρθρο 5 παρ.4 εδάφιο δεύτερο του υπό διαβούλευση Νομοσχεδίου) 2. Οι μαθητές προσέρχονται κατά κανόνα στο Γυμνάσιο στο 12ο προς 13ο έτος της ηλικίας τους και το τελειώνουν στο 15ο προς 16ο έτος της ηλικίας τους. 3. Ο νόμος μπορεί να προβλέπει για τους εργαζόμενους ανήλικους, ελάχιστο όριο ηλικίας τα 16 έτη, όμως υπάρχουν ανήλικοι και κάτω των 16 ετών που εργάζονται. Προσωπικά έχω ένσημα του ΙΚΑ και μάλιστα βαρέα σε ηλικία 15 ετών. Η πραγματικότητα λέει λοιπόν ότι αν κάποιος έχει ανάγκη από εργασία δεν θα την απορρίψει επειδή είναι 15 ετών και δεν είναι 16 ετών. Αυτό είναι όμως που, από ότι φαίνεται, αγνοούν οι συντάκτες του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου. Και αυτό διότι το πιθανότερο για αυτούς είναι να εργάστηκαν μετά το 27ο -30ο έτος της ηλικίας τους. Αφού με την οικονομική στήριξη των γονέων τους, εμπλούτιζαν το βιογραφικό τους, συνεχίζοντας την φοιτητική ζωή, σε διάφορες πόλεις και πανεπιστήμια, ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους με κάποιο μάστερ ή και κάποιο διδακτορικό, ενδεχομένως και ένα δεύτερο ή τρίτο πτυχίο. (όλα αυτά δεν είναι κακά αρκεί να μην σε κάνουν να χάσεις την επαφή με την κοινωνία) Για αυτούς είναι αδιανόητο ότι υπάρχουν 15χρονοι που εργάζονται. Τη στιγμή που και η σχετική νομοθεσία δεν προβλέπει κάτι τέτοιο. Βέβαια η νομοθεσία δεν προβλέπει πως θα επιβιώσει ο 15χρονος που έχει την ατυχία, οι γονείς του να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα, όχι να στηρίξουν τις σπουδές του μέχρι τα 30 του, αλλά για τη στοιχειώδη επιβίωση των μελών της οικογένειας τους. 4. Τι θα πούμε στον εργαζόμενο μαθητή που μόλις έχει τελειώσει το Γυμνάσιο και εργάζεται από ανάγκη και εκ των πραγμάτων επιλέγει το εσπερινό ΕΠΑΛ για να συνεχίσει τις σπουδές του. Θα του ζητήσουμε ταυτότητα για να δούμε την ηλικία του και αν (κατά το χρόνο της εγγραφής του, το Σεπτέμβριο) είναι 15, 5 ετών θα του πούμε ότι δεν έχει δικαίωμα εγγραφής, ή μήπως θα του πούμε να παρατήσει την δουλεία του και να γραφτεί σε ημερήσιο ΕΠΑΛ. 5. Στο σημείο αυτό θα πρέπει το εκπαιδευτικό μας σύστημα να επιδείξει μια στοιχειώδη ελαστικότητα ώστε όλοι οι εργαζόμενοι μαθητές συμπεριλαμβανομένων και αυτών που για μερικούς μήνες, δεν έχουν κλείσει τα 16 έτη, να μπορούν να εγγράφονται σε εσπερινά επαγγελματικά λύκεια, αρκεί να εργάζονται από ανάγκη για βιοπορισμό και όχι από άποψη. Δεν μπορεί το δημόσιο Σχολείο να επικαλείται την νομοθεσία (για το ελάχιστο όριο ηλικίας, των ανήλικων εργαζόμενων) για να αποκλείει μαθητές από την εκπαιδευτική διαδικασία ενώ ταυτόχρονα άλλες δημόσιες υπηρεσίες όπως το ΙΚΑ και η ΔΟΥ στην οποία υπάγεται ο εργαζόμενος μαθητής να ποιούν την νήσσαν. 6. Είναι άδικο ρατσιστικό και βαθειά ταξικό να κλείνουμε τις πόρτες της Δημόσιας Επαγγελματικής εκπαίδευσης σε αυτούς που την έχουν ανάγκη περισσότερο απ’ όλους, στους εργαζόμενους μαθητές που προέρχονται από χαμηλά οικονομικά στρώματα, επειδή είναι 15 ή 15,5 ετών και δεν είναι 16 ετών. Είπαμε όμως μια άδικη κοινωνία θα φτιάξει άδικα σχολεία και η Ελλάδα είναι πασίγνωστο, ότι είναι η χώρα με τις κραυγαλέες ανισότητες (εκπαιδευτικές, κοινωνικές, οικονομικές). Αυτές ακριβώς οι ανισότητες αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη της. Αν θέλουμε πράγματι, να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης, πρέπει να αμβλύνουμε αυτές τις ανισότητες, πρέπει να αλλάξουμε τη χώρα μας και από χώρα ανισοτήτων να τη μετατρέψουμε σε χώρα ίσων ευκαιριών. Αυτό, μόνο το δίκαιο και δημοκρατικό σχολείο, ως μήτρα της αυριανής κοινωνίας μπορεί να το καταφέρει. Πάνω από όλα τα συστήματα (άρα και από το εκπαιδευτικό σύστημα) βρίσκεται (ή οφείλει να βρίσκεται) ένα και μόνο σύστημα το πολιτικό. Ποιος είναι όμως εκείνος ο πολιτικός που θα λάβει τη γενναία απόφαση, ως νέος Καποδίστριας, να σπάσει το φαύλο κύκλο που υπάρχει ανάμεσα στο σχολείο και στην κοινωνία (ή ακριβέστερα στο τμήμα της κοινωνίας που επηρεάζει τα κέντρα λήψης αποφάσεων). Τι γίνεται όμως αν πάνω από το πολιτικό σύστημα βρίσκεται άλλο σύστημα για παράδειγμα το οικονομικό. Σε αυτή την περίπτωση, που δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα , ο διάλογος και η κάθε διαβούλευση και άλλα τέτοια, θα είναι προσχηματικά, αφού οι αποφάσεις του πολιτικού συστήματος θα είναι προειλημμένες από το οικονομικό σύστημα. Ή στην καλύτερη περίπτωση το οικονομικό σύστημα (π.χ. οι δανειστές της χώρας μας) θα έχει θέσει το οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορεί να κινηθεί το πολιτικό σύστημα. Τουλάχιστον να τηρηθούν τα προσχήματα και ας μην είναι από τη γέννηση του το επαγγελματικό Λύκειο (και πολύ περισσότερο το εσπερινό ΕΠΑΛ) άδικο, ρατσιστικό και βαθειά ταξικό. Έστω και κάτω από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βρίσκεται η χώρα μας εξακολουθώ να επιζητώ ένα δίκαιο και δημοκρατικό σχολείο. Διεκδικώ λοιπόν και φωνάζω μετ’ επιτάσεως: Όχι στα όρια ηλικίας για την εγγραφή στα ΕΠΑΛ. Όχι στον αποκλεισμό από την εκπαιδευτική διαδικασία των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, αυτών δηλαδή που την έχουν ανάγκη περισσότερο. Και ερωτώ στα Γενικά Λύκεια ημερήσια και εσπερινά γιατί δεν συμβαίνει το ίδιο. Μα γιατί δεν υπάρχει η σκοπιμότητα που υπάρχει στα ΕΠΑΛ Και θα διερωτηθεί κανείς, τα όρια ηλικίας για την εγγραφή στα ΕΠΑΛ εξυπηρετούν κάποιον σκοπό. Μα και βέβαια διαφορετικά δεν έχει νόημα η πρόβλεψη αυτών των περιορισμών. Αλήθεια ποιον σκοπό εξυπηρετούν. Αν αυτός διατυπωθεί δημοσίως τότε και οι προτάσεις- τοποθετήσεις μας (εκπαιδευτικών γονέων και μαθητών), μέσα από τη δημόσια διαβούλευση, θα είναι ποιο αποτελεσματικές, όσον αφορά την επίτευξη του σκοπού αυτού. Μήπως όμως υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο να διατυπωθεί δημοσίως στο που αποσκοπούν οι συγκεκριμένες διατάξεις (για το όριο ηλικίας). Από ότι φαίνεται οι περιορισμοί αυτοί ευνοούν τα ιδιωτικά (αλλά και τα δημόσια) ΙΕΚ στα οποία δεν υπάρχουν όρια ηλικίας για τις εγγραφές. Έτσι για παράδειγμα ένας μαθητής που έχει τελειώσει το Γενικό Λύκειο και είναι πάνω από 20 ετών δεν θα μπορεί να συνεχίσει στο ημερήσιο ΕΠΑΛ επιλέγοντας να παρακολουθήσει κάποια ειδικότητα που τον ενδιαφέρει. Θα πει κάποιος ότι μπορεί να εγγραφεί στα εσπερινά ΕΠΑΛ. Αυτό μόνο στην περίπτωση που υπάρχει εσπερινό ΕΠΑΛ στην πόλη διαμονής του μαθητή και εφόσον υπάρχει η συγκεκριμένη ειδικότητα στο εσπερινό αυτό ΕΠΑΛ. Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου ως έχει βάζει εμπόδια στον δρόμο προς την τυπική επαγγελματική εκπαίδευση και παράλληλα αφήνει το δρόμο προς τα ΙΕΚ ανοικτό. Βεβαίως στην περίπτωση των ιδιωτικών ΙΕΚ με το αζημίωτο, αφού η κατάρτιση σε αυτά δεν παρέχεται δωρεάν. Ακόμα όμως και στα Δημόσια ΙΕΚ η παρεχόμενη κατάρτιση δεν είναι εντελώς δωρεάν αφού ο σπουδαστής σε αυτά καλείται να πληρώσει σημαντικά ποσά, για τους καιρούς που ζούμε. Την περίπτωση των δημοσίων ΙΕΚ πρέπει να την εξετάσουμε κάτω και από άλλο πρίσμα, και να μην μας διαφύγει το γεγονός ότι υποκλέπτουν έργο, υφαρπάζοντας μαθητές, από την τυπική επαγγελματική εκπαίδευση υποβοηθούμενα από νομοθετήματα σαν αυτό που σχολιάζεται από τούτες εδώ τις γραμμές. Με τον τρόπο αυτό και συνδυαστικά με την αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών αλλά και από το γεγονός ότι δεν υπολογίζονται στο ωράριο των καθηγητών μαθήματα που όμως διδάσκονται (ως Β ανάθεση) αλλά ακόμα και μαθήματα που διδάσκονται σε Α΄ ανάθεση όπως το καινοφανές project, υποσκάπτονται τα θεμέλια της τυπικής δημόσιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Αυτό γίνεται σκοπίμως, γιατί εκεί υπάρχουν οργανικές θέσεις, οι οποίες πρέπει να περιοριστούν και σε ορισμένες περιπτώσεις να εξαφανιστούν. Και να θέλουμε να μην τα πιστέψουμε αυτά δεν γίνεται, αφού τα γεγονότα ήδη μας διαψεύδουν. 2500 εκπαιδευτικοί προερχόμενοι από τα ΕΠΑΛ είναι ήδη στον προθάλαμο για απόλυση. Είναι φανερό που αποσκοπεί τελικά το ΥΠΑΙΘ η Δημόσια Επαγγελματική εκπαίδευση έχει επιλεγεί ως στόχος προς θυσία, ως νέα Ιφιγένεια. Μετά την επιχειρούμενη αποψίλωση του μαθητικού δυναμικού από τα ΕΠΑΛ, οι εκπαιδευτικοί που θα βρεθούν χωρίς ωράριο θα έρθουν αντιμέτωποι με τις υποχρεωτικές μετακινήσεις, την κινητικότητα, στη συνέχεια τη διαθεσιμότητα και τελικά με την απόλυση. Να υπενθυμίσουμε ότι τα ΙΕΚ έως τώρα λειτουργούν με ωρομίσθιο προσωπικό, και δεν υπάρχουν οργανικές θέσεις σε αυτά. Να γιατί το υπουργείο επιθυμεί να μετακινήσει εκπαιδευτικούς από τα ΕΠΑΛ που υπάρχουν οργανικές θέσεις και άρα μονιμότητα, στα ΙΕΚ που έτσι και κλείσει μια ειδικότητα οι εκπαιδευτικοί που θα έχουν μετακινηθεί εκεί θα έρθουν αντιμέτωποι με την απόλυση. Αν δεν είναι αυτός ο στόχος του ορίου ηλικίας για την εγγραφή μαθητών στα δημόσια ΕΠΑΛ να μας πει το ΥΠΑΙΘ ποιος είναι, τώρα!!! Και ερωτώ γιατί να μην αποσπώνται εκπαιδευτικοί από τα ΕΠΑΛ στα ΙΕΚ ώστε τα τελευταία να καλύπτουν τις ανάγκες τους και οι εκπαιδευτικοί της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης να παραμείνουν στις οργανικές τους θέσεις. Προφανώς τα σχέδια του ΥΠΑΙΘ είναι άλλα. Να υπενθυμίσουμε ότι κατά το μύθο ο Αγαμέμνονας, που οδήγησε την Ιφιγένεια στη θυσία, επιστρέφοντας στις Μυκήνες βρήκε τραγικό τέλος, δολοφονημένος από τη γυναίκα του Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο. Παραμένει να δούμε ποιον ρόλο θα επιλέξει για τον εαυτό του ο Υπουργός Παιδείας , του «νέου Καποδίστρια» ή του «νέου Αγαμέμνονα». Τέλος υπάρχει μια ασάφεια στο τι θα γίνει με τις οργανικές πρέπει να προβλεφθεί ρητά στο σχέδιο νόμου ότι και σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν. Οι οργανικές θέσεις διατηρούνται δηλαδή και στο νέο σχολείο. Τίποτε περισσότερο τίποτε λιγότερο.