Αρχική Νομοσχέδιο ΕΤΑΚΆρθρο 2 – Έννοια όρων – ΣυντμήσεωνΣχόλιο του χρήστη Μαρία Θανοπούλου | 28 Δεκεμβρίου 2013, 23:05
  • Σχόλιο του χρήστη 'Μαρία Θανοπούλου' | 28 Δεκεμβρίου 2013, 23:05

    ΄Αρθρο 2: ΄Εννοια όρων - Συντμήσεων Περιλαμβάνει 27 όρους, μεγάλο μέρος των οποίων δεν σχετίζονται άμεσα με την ΄Ερευνα καθιστώντας το κείμενο το ΄Αρθρου ένα μακροσκελή κατάλογο με ετερόκλητους όρους οι οποίοι με τον τρόπο αυτό «ενσωματώνονται» στο πεδίο της ΄Ερευνας και καθίστανται «ισότιμοι» ως εάν είχαν την ίδια βαρύτητα. Επί πλέον απουσιάζουν βασικοί όροι που αφορούν την ερευνητική εργασία και διαδικασία ενώ αναφέρονται όροι οι οποίοι είτε είναι αυτονόητοι, είτε παραπέμπουν σε γενικές διατάξεις που δεν χρειάζεται να επαναληφθούν στον ειδικό νόμο για την ΄Ερευνα Επιλεκτικά παρατηρούμε ότι: α) δεν υπάρχει η έννοια του όρου «΄Ερευνα» και το ΄Αρθρο 2 ξεκινά απευθείας από τη διάκριση «Βασικής» και «Εφαρμοσμένης» έρευνας. β) η «Βασική» έρευνα ορίζεται στο ΄Αρθρο αυτό στερούμενη δύο βασικών χαρακτηριστικών τα οποία είναι θεμελιώδη και εμφανίζονται στους προηγούμενους νόμους για την ΄Ερευνα (1514/1985 και 3653/2008) και είναι αφενός η «πρωτοτυπία» και αφετέρου η «ελεύθερη επιλογή». Επί πλέον αποτελεί ατυχή διατύπωση η αναφορά στα «θεμέλια των φαινομένων και των δεδομένων» σε αντικατάσταση της «θεμελίωσης των φαινομένων και των παρατηρήσιμων γεγονότων». γ) η «Εφαρμοσμένη» έρευνα ορίζεται ως απλή «αναζήτηση» και όχι ως «έρευνα» με «θεωρητικό» ή «πειραματικό» χαρακτήρα όπως αναφέρεται στους δύο προηγούμενους νόμους για την ΄Ερευνα το δε «πρακτικό αποτέλεσμα» στο οποίο αποσκοπεί παραμένει αόριστο και αποσυνδέεται από «εφαρμογές για τη βελτίωση της οικονομίας, της ποιότητας ζωής και της άμυνας της χώρας» (ν. 1514/1985). δ) Απουσιάζει παντελώς ο όρος «Μελέτη», παρά το γεγονός ότι ο όρος αυτός αναφέρεται σε άλλα σημεία του ΄Αρθρου 2 πχ. στα περί «Τεχνολογικής ανάπτυξης». ε) Απουσιάζει παντελώς ο όρος «΄Εργο» παρά το γεγονός ότι ο όρος αυτός αναφέρεται σε άλλα σημεία του ΄Αρθρου 2 πχ. στα περί «Αξιολόγησης». στ) Απουσιάζει παντελώς ο όρος «Πρόγραμμα» παρά το γεγονός ότι ο όρος αυτός αναφέρεται σε άλλα σημεία του ΄Αρθρου 2 πχ. στα περί «Τεχνολογικής ανάπτυξης». ζ) ο «Ερευνητικός φορέας» ορίζεται με βάση τον «κύριο σκοπό» του που είναι η «επιστημονική και τεχνολογική έρευνα». Με την έννοια αυτή δεν αρμόζει εδώ η αναφορά στα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης τα οποία ναι μεν έχουν ερευνητικές δραστηριότητες αλλά αυτές δεν αποτελούν τον κύριο και αποκλειστικό σκοπό της δραστηριότητάς τους. Μήπως στο σημείο αυτό συγχέονται εκ παραδρομής (!) οι ερευνητικοί φορείς, κατά την έννοια του παρόντος νόμου, με τους «δικαιούχους» χρηματοδοτήσεων για την έρευνα; Διότι δημιουργείται η εντύπωση, παρά τον ορισμό του εδαφίου 1, ότι τελικά εξομοιώνονται Ερευνητικά Κέντρα και Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο δεύτερο εδάφιο του 10. η) Η διατύπωση της έννοιας του όρου «Αξιολόγηση» είναι πολύ γενική. --- Καταρχήν ενσωματώνει και τον όρο «Αποτίμηση» που συναντάται στους προηγούμενους νόμους για την ΄Ερευνα. Με τον τρόπο αυτό φαίνεται να εξομοιώνονται οι διαδικασίες «Αξιολόγησης» ερευνητικών δραστηριότητων βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας οι οποίες στους προηγούμενους νόμους είναι διακριτές. --- Από τη διατύπωση αυτή απουσιάζει η «Αξιολόγηση ερευνητικών προτάσεων» και το «σύστημα αξιολόγησης ή και αποτίμησης με κριτές» (ν. 3653/2008). --- Δεν εξειδικεύεται η διαφοροποίηση της έννοιας του όρου «Αξιολόγηση» ανάλογα με το αν πρόκειται γιο «Αξιολόγηση» Ερευνητικών Κέντρων, Ερευνητών και έργων/μελετών/προγραμμάτων. --- Η «Αξιολόγηση» όπως ορίζεται είναι διαδικασία που αφορά μόνον τα ερευνητικά Κέντρα, τους Ερευνητές τους και του έργου τους και όχι όλους όσους υπάγονται στην κατηγορία των «Ερευνητικών φορέων» και των δικαιούχων χρηματοδότησης της ΄Ερευνας. Εισάγεται έτσι εμμέσως ένα σύστημα διάκρισης μεταξύ των εμπλεκομένων στην ΄Ερευνα, εφόσον το πεδίο εφαρμογής (άρθρο 3) του εκτείνεται και σε Ερευνητικά Κέντρα και φορείς πέραν των εποπτευομένων της ΓΓΕΤ στους οποίους ο όρος «Αξιολόγηση» δεν αναφέρεται. θ) οι όροι «Επιστημονική και Τεχνολογική καινοτομία», «Καινοτομία» και «Τεχνολογική Ανάπτυξη» χαρακτηρίζονται από ασάφεια και μοιάζουν να επικαλύπτονται. ι) ο όρισμός του «Ιδρύματος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» είναι τόσο ευρύς ώστε να μπορεί να εξομοιώνει με Ερευνητικό Κέντρο, άνευ κριτηρίων, τα πάσης φύσεως εκπαιδευτικά ίδρυματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (εθνικά ή ευρωπαικά) τα οποία εμφανίζουν ερευνητικές δραστηριότητες. Με τον τρόπο αυτό αφενός διευρύνεται το φάσμα των δικαιούχων χρηματοδοτήσεων της ΄Ερευνας την ίδια στιγμή που οι δικαιούχοι αυτοί εξαιρούνται των διαδικασιών αυστηρής αξιολόγησης στις οποίες υπόκεινται τα Ερευνητικά Κέντρα, κατεξοχήν ερευνητικοί φορείς με κύριο σκοπό την έρευνα. ια) ο ορισμός του «Ερευνητή» είναι τόσο ευρύς ώστε να εξομοιώνει τους Ερευνητές των Ερευνητικών Κέντρων που υπάγονται σε αυστηρές διαδικασίες πρόσληψης, εξέλιξης και αξιολόγησης, με κάθε «Επιστήμονα/επαγγελματία» που γενικώς δραστηριοποιείται «για τη δημιουργία νέας γνώσης, προιόντων, διαδικασιών, μεθόδων και συστημάτων και τη διαχείριση των αντίστοιχων έργων» άνευ κριτηρίων. Με τον τρόπο αυτό διευρύνεται και πάλι όχι μόνο το φάσμα των φορέων, αλλά και το φάσμα των επιστημόνων και επαγγελματιών που μπορούν να αναλάβουν ερευνητικό έργο. Ενώ προηγούμενοι νόμοι προσπάθησαν να διαμορφώσουν ένα ειδικό status για τους απασχολούμενους στην Ερευνα - status ακαδημαικό που να εξασφαλίζει την υψηλή επιστημονική ποιότητα η οποία επιζητείται και μέσω της αξιολόγησης - το παρόν σχέδιο νόμου (΄Αρθρο 2, παρ.13) λειτουργεί προς τελείως αντίθετη κατεύθυνση. Με τον ορισμό που υιοθετεί εξομοιώνει τους κατά νόμο, βάσει ακαδημαικών διαδικασιών, αναγνωρισμένους ως «Ερευνητές» και τους ασκούντες και ερευνητικό έργο διδάσκοντες καθηγητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με οποιονδήποτε επαγγελματία/ επιστήμονα δραστηριοποιείται σχετικά. Ισοπεδώνονται έτσι οι διαδικασίες που ο ίδιος ο νόμος προβλέπει, όπως και οι προηγούμενοι προέβλεπαν, για την ανάδειξη ερευνητών με κριτήρια υψηλής επιστημονικής ποιότητας. Το άρθρο 2. παρ.ιζ΄ του ν. 3653/2008 που καταργείται είχε μεριμνήσει για την αποφυγή του σοβαρού αυτού ατοπήματος. Παρατήρηση: οι συντομογραφίες δεν αποτελούν όρους και δεν μπορούν να ενσωματώνονται στο ΄Αρθρο 2. Μαρία Θανοπούλου Διευθύντρια Ερευνών ΕΚΚΕ