Αρχική Εθνικό Στρατηγικό πλαίσιο για έρευνα και τεχνολογία4 Οι προτεραιότητες του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου για την Έρευνα και Καινοτομία (Ε.Σ.Π.Ε.Κ)Σχόλιο του χρήστη Κων/νος Σπύρου, Κοσμήτορας Σχολής Ναυπηγών Μηχ/γων Μηχ/κών Ε.Μ.Π. | 25 Ιουνίου 2014, 10:35
Τα παρακάτω συνοψίζουν απόψεις συναδέλφων της Σχολής που εκπροσωπώ και υποβάλλονται ώστε να βοηθήσουν στη διαμόρφωση ενός επιτυχούς ερευνητικού σχεδιασμού για την προσεχή εξαετία. Η δυναμική για προσανατολισμένη έρευνα που δημιουργεί η Ναυτιλία δεν φαίνεται να αποτελεί μέρος του σχεδιασμού. Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι διεθνής δραστηριότητα στην οποία ο ελληνόκτητος στόλος παίζει πρωτεύοντα ρόλο και απ΄την οποία η Ελλάδα αποκομίζει σημαντικά οικονομικά οφέλη. Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να αξιοποιηθεί στον ερευνητικό σχεδιασμό γιατί υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για ανάπτυξη καινοτομικών προιόντων και υπηρεσιών που θα εξυπηρετούν αυτή την Διεθνή Αγορά. Στην παρούσα μορφή του το κεφάλαιο των μεταφορών επικεντρώνεται στην Ελλάδα ως μεταφορικό κόμβο και δεν «βλέπει» την μεγαλύτερη εικόνα της παγκόσμιας μεταφοράς πρώτων υλών και αγαθών. Ειδικότερα, δεν περιλαμβάνει θέματα όπως η σχεδίαση και λειτουργία πλοίων, η ασφάλεια των θαλασσίων μεταφορών (πολύ κρίσιμο θέμα για μια χώρα που βασίζεται στη ναυτιλία αλλα επίσης για τον τουρισμό κλπ) παρ’ όλων των μεγάλων τεχνικών δεξιοτήτων που υπάρχουν στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στην μελέτη και παρακολούθηση ναυπηγήσεων νεότευκτων πλοίων με ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών καθώς και στη διαχείριση στόλων. Επίσης, θέματα όπως η συλλογή και αποτελεσματικότερη διαχείριση δεδομένων λειτουργίας πλοίων, μετρήσεις επιδόσεων και η ενεργειακή βελτιστοποίηση πλοίων αντιστοιχούν σε ανάγκες της Αγοράς και θα έπρεπε να είναι μέρος του σχεδιασμού. Σημειώνεται επίσης ότι, ενώ αναφέρεται η μείωση εκπομπών καυσαερίων δεν υπάρχει μνεία τεχνολογιών (πχ.πρωτογενείς εντός των θερμικών κινητήρων ή δευτερογενείς μέσω επεξεργασίας καυσαερίων). Αναφέρεται η υποδομή για ανεφοδιασμό LNG χωρίς αυτό ν' αποτελεί ερευνητικό ή υψηλό τεχνολογικό θέμα. Απ΄την άλλη μεριά, δεν περιλαμβάνεται η μετασκευή πλοίων για περιβαλλοντικά φιλικότερη λειτουργία (π.χ. χρήση καυσίμου LNG). Σχετικές ερευνητικές δραστηριότητες π.χ. κρυογενική, υλικά, αυτοματισμοί θα έπρεπε να τύχουν αναφοράς, όπως και η ανάλυση κύκλου ζωής για τις προτεινόμενες τεχνολογίες. Ενδιαφέρον έχει επίσης, απ΄την άποψη της ασφάλειας, της περιβαλλοντικής προστασίας αλλά και για την αποσυμφόρηση των εφοδιαστικών αλυσίδων και τον κόμβων των μεταφορικών συστημάτων, η ανάπτυξη συστημάτων διαχείρισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας. Επίσης, στο Κεφάλαιο της Ενέργειας θα μπορούσε να γίνει αναφορά στην έρευνα και στην ανάπτυξη υβριδικών συστημάτων πλοίων, ηλεκτοπρόωσης καθώς και στη χρήση εναλλακτικών καυσίμων για την καλύτερη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας. Στο κεφάλαιο Τουρισμός θα έπρεπε να υπάρχει πιο συγκεκριμένη αναφορά στο θέμα της κρουαζιέρας, θέματα περιβάλλοντος, επιχειρησιακά θέματα, θέματα ασφάλειας (safety and security). Κλείνοντας, θα ήθελα να παρατηρήσω ακόμα ότι, η βασική έρευνα δεν φαίνεται να λαμβάνει την προσοχή που της αξίζει. Όμως αν δεν συντηρηθούν οι νησίδες ερευνητικής αριστείας όπου επιστήμονες εργάζονται σε πιο μακροπρόθεσμους στόχους, είναι πιθανόν να υπάρξει στο μέλλον υποβάθμιση της Ελληνικής παρουσίας στη διεθνή ερευνητική κοινότητα. Επίσης δεν πρέπει να αγνοεί κανείς ότι αυτές οι ομάδες αποτελούν φυτώριο ικανότατων επιστημόνων που είναι πιθανόν να λείψουν στο μέλλον. Μπορέι να οδηγηθούμε δηλαδή σε μια πτωχώτερη ως προς την ποιότητα ερευνητική κοινότητα.