(ECTS)
H φαινομενικά ασήμαντη αλλαγή στον προτεινόμενο σχέδιο νόμου για την ανώτατη παιδεία, που αφορά την κατάργηση του Ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων (EuropeanCreditTransferandAccumulationSystem, ECTS) και την αντικατάστασή του με διδακτικές μονάδες (ΔΜ) θα προκαλέσει σημαντική δυσχέρεια και ανατροπή των δρομολογημένων μεθόδων αξιολόγησης και εκσυγχρονισμού των προγραμμάτων σπουδών .
Οι ΔΜ αντιπροσωπεύουν απλά τον χρόνο παρακολούθησης των μαθημάτων και των εργαστηρίων και μελέτης. Δεδομένου ότι η παρακολούθηση των μαθημάτων δεν είναι υποχρεωτική, οι ΔΜ δεν έχουν κανέναν ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Αντίθετα, τα ECTSαποτελούν ένα ολοκληρωμένο σύστημα εκπαιδευτικής διαδικασίας όπως περιγράφεται παρακάτω:
Το ECTS θεσπίστηκε το 1989 στο πλαίσιο του Erasmus και είναι πλέον μέρος του προγράμματος Διά Βίου Μάθησης. Είναι το μόνο σύστημα πιστωτικών μονάδων που έχει δοκιμαστεί και έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το ECTS διευκόλυνε την αναγνώριση των σπουδών στο εξωτερικό και ενίσχυσε έτσι την κινητικότητα των φοιτητών στην Ευρώπη, καθιστά δε εύκολη την σύγκριση των προγραμμάτων σπουδών.Επίσης, το ECTS βοηθά τα πανεπιστήμια να οργανώσουν και να αναθεωρήσουν τα προγράμματα σπουδών τους και καθιστά την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση περισσότερο ελκυστική για τους φοιτητές από άλλες ηπείρους (ErasmusMundus).
Ο καθορισμός του συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων (ECTS) κάθε γνωστικού αντικειμένου ή εργαστηριακής άσκησης βασίζεται στον φόρτο εργασίας που είναι αναγκαίος για να επιτευχθούν τακατ’ ελάχιστον αναμενόμενα και σαφώς προσδιορισμένα μαθησιακά αποτελέσματα(learningoutcomes).
Τα μαθησιακά αποτελέσματα είναι το σύνολο των πραγμάτων που ο φοιτητής αναμένεται να γνωρίζει (γνώσεις,toknow), να αντιλαμβάνεται (δεξιότητες,tο understand) και να είναι ικανός να κάνει (ικανότητες, το beabletodo).καθώς και η στάση/συμπεριφορά του(attitude)μετά την ολοκλήρωση μιας διαδικασίας μάθησης.
Ο φόρτος εργασίας του φοιτητή (workload) υπολογίζεται από το έργο που απαιτείται για να κατακτηθούν τα μαθησιακά αποτελέσματα από τον μέσο φοιτητή. Δενυπάρχεικατευθείανσύνδεσημετονχρόνοδιδασκαλίαςκαι με τον φόρτο εργασίας όπως προβλέπει το προτεινόμενο νομοσχέδιο.
Κατά συνέπεια, για τον ακριβή προσδιορισμό των πιστωτικών μονάδων είναι απαραίτητο να έχουν καθοριστεί με σαφήνεια τα μαθησιακά αποτελέσματα(learningoutcomes) κάθε γνωστικού αντικειμένου. Σε αντίθετη περίπτωση, οι πιστωτικές μονάδες θα περιέχουν μεγάλο βαθμό αυθαιρεσίας.
Ο προσδιορισμός των στόχων και η περιγραφή τους, πέραν του καθορισμού των πιστωτικών μονάδων, αναμένεται να βοηθήσει πρώτιστα τους ίδιους τους φοιτητές, επειδή θα διαθέτουν πλέον έναν γενικό οδηγό στην μελέτη, στην αναζήτησηπληροφοριών και στην εμβάθυνση του αντικειμένου (έναν «ταξιδιωτικό οδηγό» που θα τους λέει ποιος είναι ο προορισμός του ταξιδιού τους, πώς θα φτάσουν εκεί και πώς θα ξέρουν ότι έφτασαν πράγματι εκεί και όχι κάπου αλλού).
Θα βοηθήσει, δεύτερον, τους διδάσκοντες, καθώς θα αποτελέσει εργαλείο για τη βελτίωση της διδασκαλίας, η οποία θα αποκτήσει συγκεκριμένο και προσανατολισμένο στον στόχο περιεχόμενο και δομή και θα αποφεύγεται σύγχυση ή συσχέτιση του περιεχομένου διδασκαλίας με τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των διδασκόντων ή τις προσωπικές τους ανησυχίες και ανάγκες.
Τρίτον, οι πιστωτικές μονάδες (ΕCTS)βοηθούν την Σχολή και γενικότερα το πανεπιστήμιο να τροποποιήσει τα προγράμματα σπουδών σε φοιτητο-κεντρική(learner-centered) προσέγγιση και όχι καθηγητο- κεντρική (teacher-centered).
Τέλος, ο προσδιορισμός των “learningoutcomes” θα βοηθήσει στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου του κάθε γνωστικού αντικειμένου και του κάθε διδάσκοντος ξεχωριστά.
Προφανώς οι στόχοι δεν θα χαρακτηρίζονται από δογματική προσήλωση σε ένα παγιωμένο πρότυπο, αλλά θα πρέπει να μεταβάλλονται σύμφωνα με τις εξελίξεις της επιστήμης και τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να προσδιοριστεί ένα χρονοδιάγραμμα αναθεώρησής τους,
Η επίδοση του φοιτητή τεκμαίρεται από ένα τοπικό/εθνικό βαθμό. Αποτελεί όμως καλή πρακτική να αναφέρεται και ο βαθμός ECTS. Η κλίμακα βαθμολογίας του ECTS κατατάσσει τους φοιτητές σε στατιστική βάση
Το σύνολο των πιστωτικών μονάδων είναι 30 το εξάμηνο, άρα 60 για το κάθε έτος. Το γεγονός αυτό προϋποθέτει ότι ο φόρτος εργασίας θα είναι ο ίδιος ανά περίοδο(εξάμηνο ή έτος).
Oκαθορισμός του συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων είναι, τέλος, απαραίτητος για την έκδοση του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΣ (DIPLOMASUPPLEMENT),που είναι όρος αναγκαίος για την αναζήτηση μεταπτυχιακών ή εργασίας σε Ευρωπαϊκές χώρες.
Στην περιγραφή του μαθήματος πρέπει να περιλαμβάνεται:
1. Τίτλος μαθήματος
2. Τύπος μαθήματος (υποχρεωτικό ή επιλογής)
3. Έτος διδασκαλίας
4. Χρονική περίοδο διδασκαλίας ( εξαμηνιαίο ή ετήσιο)
5. Τόπος διεξαγωγής
6. Ονόματα διδασκόντων
7. Προαπαιτούμενα
8. Συνιστώμενα άρθρα και βιβλία μελέτης
9. Μέθοδοι διδασκαλίας και άλλες δράσεις
10. Μέθοδοι εξέτασης και κριτήρια
11. Μαθησιακά αποτελέσματα
12. ECTS Βαθμολογία
13. Πρόγραμμα
Όλα τα παραπάνω καταργούνται με τον προτεινόμενο νόμο, και κάθε προσπάθεια βελτίωσης του προγράμματος σπουδών ματαιώνεται ή εγκαταλείπεται στην τύχη. Και το σημαντικότερο: υποβαθμίζει τα ελληνικά πανεπιστήμια και βάζει εμπόδια στην επιστημονική και ακαδημαϊκή εξέλιξη των αποφοίτων.
(ECTS) H φαινομενικά ασήμαντη αλλαγή στον προτεινόμενο σχέδιο νόμου για την ανώτατη παιδεία, που αφορά την κατάργηση του Ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων (EuropeanCreditTransferandAccumulationSystem, ECTS) και την αντικατάστασή του με διδακτικές μονάδες (ΔΜ) θα προκαλέσει σημαντική δυσχέρεια και ανατροπή των δρομολογημένων μεθόδων αξιολόγησης και εκσυγχρονισμού των προγραμμάτων σπουδών . Οι ΔΜ αντιπροσωπεύουν απλά τον χρόνο παρακολούθησης των μαθημάτων και των εργαστηρίων και μελέτης. Δεδομένου ότι η παρακολούθηση των μαθημάτων δεν είναι υποχρεωτική, οι ΔΜ δεν έχουν κανέναν ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Αντίθετα, τα ECTSαποτελούν ένα ολοκληρωμένο σύστημα εκπαιδευτικής διαδικασίας όπως περιγράφεται παρακάτω: Το ECTS θεσπίστηκε το 1989 στο πλαίσιο του Erasmus και είναι πλέον μέρος του προγράμματος Διά Βίου Μάθησης. Είναι το μόνο σύστημα πιστωτικών μονάδων που έχει δοκιμαστεί και έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το ECTS διευκόλυνε την αναγνώριση των σπουδών στο εξωτερικό και ενίσχυσε έτσι την κινητικότητα των φοιτητών στην Ευρώπη, καθιστά δε εύκολη την σύγκριση των προγραμμάτων σπουδών.Επίσης, το ECTS βοηθά τα πανεπιστήμια να οργανώσουν και να αναθεωρήσουν τα προγράμματα σπουδών τους και καθιστά την ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση περισσότερο ελκυστική για τους φοιτητές από άλλες ηπείρους (ErasmusMundus). Ο καθορισμός του συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων (ECTS) κάθε γνωστικού αντικειμένου ή εργαστηριακής άσκησης βασίζεται στον φόρτο εργασίας που είναι αναγκαίος για να επιτευχθούν τακατ’ ελάχιστον αναμενόμενα και σαφώς προσδιορισμένα μαθησιακά αποτελέσματα(learningoutcomes). Τα μαθησιακά αποτελέσματα είναι το σύνολο των πραγμάτων που ο φοιτητής αναμένεται να γνωρίζει (γνώσεις,toknow), να αντιλαμβάνεται (δεξιότητες,tο understand) και να είναι ικανός να κάνει (ικανότητες, το beabletodo).καθώς και η στάση/συμπεριφορά του(attitude)μετά την ολοκλήρωση μιας διαδικασίας μάθησης. Ο φόρτος εργασίας του φοιτητή (workload) υπολογίζεται από το έργο που απαιτείται για να κατακτηθούν τα μαθησιακά αποτελέσματα από τον μέσο φοιτητή. Δενυπάρχεικατευθείανσύνδεσημετονχρόνοδιδασκαλίαςκαι με τον φόρτο εργασίας όπως προβλέπει το προτεινόμενο νομοσχέδιο. Κατά συνέπεια, για τον ακριβή προσδιορισμό των πιστωτικών μονάδων είναι απαραίτητο να έχουν καθοριστεί με σαφήνεια τα μαθησιακά αποτελέσματα(learningoutcomes) κάθε γνωστικού αντικειμένου. Σε αντίθετη περίπτωση, οι πιστωτικές μονάδες θα περιέχουν μεγάλο βαθμό αυθαιρεσίας. Ο προσδιορισμός των στόχων και η περιγραφή τους, πέραν του καθορισμού των πιστωτικών μονάδων, αναμένεται να βοηθήσει πρώτιστα τους ίδιους τους φοιτητές, επειδή θα διαθέτουν πλέον έναν γενικό οδηγό στην μελέτη, στην αναζήτησηπληροφοριών και στην εμβάθυνση του αντικειμένου (έναν «ταξιδιωτικό οδηγό» που θα τους λέει ποιος είναι ο προορισμός του ταξιδιού τους, πώς θα φτάσουν εκεί και πώς θα ξέρουν ότι έφτασαν πράγματι εκεί και όχι κάπου αλλού). Θα βοηθήσει, δεύτερον, τους διδάσκοντες, καθώς θα αποτελέσει εργαλείο για τη βελτίωση της διδασκαλίας, η οποία θα αποκτήσει συγκεκριμένο και προσανατολισμένο στον στόχο περιεχόμενο και δομή και θα αποφεύγεται σύγχυση ή συσχέτιση του περιεχομένου διδασκαλίας με τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των διδασκόντων ή τις προσωπικές τους ανησυχίες και ανάγκες. Τρίτον, οι πιστωτικές μονάδες (ΕCTS)βοηθούν την Σχολή και γενικότερα το πανεπιστήμιο να τροποποιήσει τα προγράμματα σπουδών σε φοιτητο-κεντρική(learner-centered) προσέγγιση και όχι καθηγητο- κεντρική (teacher-centered). Τέλος, ο προσδιορισμός των “learningoutcomes” θα βοηθήσει στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου του κάθε γνωστικού αντικειμένου και του κάθε διδάσκοντος ξεχωριστά. Προφανώς οι στόχοι δεν θα χαρακτηρίζονται από δογματική προσήλωση σε ένα παγιωμένο πρότυπο, αλλά θα πρέπει να μεταβάλλονται σύμφωνα με τις εξελίξεις της επιστήμης και τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να προσδιοριστεί ένα χρονοδιάγραμμα αναθεώρησής τους, Η επίδοση του φοιτητή τεκμαίρεται από ένα τοπικό/εθνικό βαθμό. Αποτελεί όμως καλή πρακτική να αναφέρεται και ο βαθμός ECTS. Η κλίμακα βαθμολογίας του ECTS κατατάσσει τους φοιτητές σε στατιστική βάση Το σύνολο των πιστωτικών μονάδων είναι 30 το εξάμηνο, άρα 60 για το κάθε έτος. Το γεγονός αυτό προϋποθέτει ότι ο φόρτος εργασίας θα είναι ο ίδιος ανά περίοδο(εξάμηνο ή έτος). Oκαθορισμός του συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης των πιστωτικών μονάδων είναι, τέλος, απαραίτητος για την έκδοση του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΣ (DIPLOMASUPPLEMENT),που είναι όρος αναγκαίος για την αναζήτηση μεταπτυχιακών ή εργασίας σε Ευρωπαϊκές χώρες. Στην περιγραφή του μαθήματος πρέπει να περιλαμβάνεται: 1. Τίτλος μαθήματος 2. Τύπος μαθήματος (υποχρεωτικό ή επιλογής) 3. Έτος διδασκαλίας 4. Χρονική περίοδο διδασκαλίας ( εξαμηνιαίο ή ετήσιο) 5. Τόπος διεξαγωγής 6. Ονόματα διδασκόντων 7. Προαπαιτούμενα 8. Συνιστώμενα άρθρα και βιβλία μελέτης 9. Μέθοδοι διδασκαλίας και άλλες δράσεις 10. Μέθοδοι εξέτασης και κριτήρια 11. Μαθησιακά αποτελέσματα 12. ECTS Βαθμολογία 13. Πρόγραμμα Όλα τα παραπάνω καταργούνται με τον προτεινόμενο νόμο, και κάθε προσπάθεια βελτίωσης του προγράμματος σπουδών ματαιώνεται ή εγκαταλείπεται στην τύχη. Και το σημαντικότερο: υποβαθμίζει τα ελληνικά πανεπιστήμια και βάζει εμπόδια στην επιστημονική και ακαδημαϊκή εξέλιξη των αποφοίτων.