Πολυνομοσχέδιο εκπαίδευσης άρθρο 67: παρατηρήσεις- ενστάσεις
Το άρθρο παρουσιάζει ποικίλα προβλήματα ως προς την συνταγματικότητά του αλλά και την εναρμόνισή του προς τις οδηγίες - κατευθύνσεις της Ε.Ε., τις οποίες μάλιστα προσυπέγραψε πρόσφατα κι ο Έλληνας υπουργός Παιδείας στο Ερεβάν.
Θα πρέπει, επίσης, να ληφθεί υπ’ όψιν ότι το συγκεκριμένο άρθρο αφορά «περιοχές» γνωστικών δεξιοτήτων, στις οποίες, όμως, το προσωπικό ταλέντο αποτελεί τον υπ’ αριθμόν ένα παράγοντα ευδοκίμησης. Το ταλέντο, ωστόσο, δεν προσμετρείται με τα συνήθη τυπικά κριτήρια, αλλά αποτιμάται μέσω του αισθητηρίου και της αντίληψης της τέχνης κι, ως εκ τούτου, της αποδοχής του καλλιτέχνη.
Α/ Ως προς το σκέλος της συνταγματικότητας: η διατύπωση του άρθρου φαίνεται να δημιουργεί δυο κατηγορίες πολιτών με ίδια, όμως, προσόντα: τους προ του 2003 και τους μετά το 2003, σε όλες τις κατηγορίες Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης.
Ειδικότερα:
1. Δεν γίνεται σαφής προσδιορισμός και οριοθέτηση των Ανωτέρων Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης, μολονότι γίνεται αναφορά στο Ν 1158/1981 (ο οποίος τις κατονομάζει αναλυτικά στο άρθρο 3). Υπάρχει υπόνοια ότι δεν θα συμπεριληφθούν στο άρθρο 68 οι Ανώτερες Σχολές Χορού για τους εξής λόγους: επειδή γίνεται εξειδικευμένη μνεία μουσικών σπουδών στα εδάφια του υπό συζήτηση άρθρου 68, και επειδή υπάρχουν προηγούμενες επερωτήσεις βουλευτών προς τη Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής (αρ. 1681/14.9.2012 και 1088/24.3.2015) που αφορούσαν τις σχολές Δραματικής Τέχνης και τα Ωδεία/Μουσικές Σχολές και οι οποίες έχουν ληφθεί υπ’ όψιν στη σύνταξη του άρθρου 68.
2. Τι νέο προσφέρει το άρθρο 68 αναφορικά με την ισοτιμία των σχολών αυτών μέχρι το 2003, αφού η ισοτιμία των σχολών αυτών με τα ΚΑΤΕΕ/ΤΕΙ ήδη προσδιοριζόταν από τον τότε φορέα πιστοποίησης ΙΤΕ μέχρι τις 10.06.2003 (βλέπε σχετικά έγγραφο 117679/ΙΗ ΕΞ/2.10.2012 του Υπουργείου Παιδείας. Τι γίνεται όμως με την ισοτιμία των πτυχίων των σχολών αυτών μετά τις 10.6. 2003 έως και σήμερα;
3. Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει ότι η παραπάνω διάταξη [2] αφορά την περίοδο μέχρι την οποία λειτούργησε ο φορέας πιστοποίησης ΙΤΕ για τα πτυχία των σχολών αυτών κι ότι έκτοτε η απόδοση ισοτιμίας με ομοταγή τμήματα της ημεδαπής εμποδιζόταν από την έλλειψη σχετικής ρύθμισης και την αναρμοδιότητα του ΔΟΑΤΑΠ «να ισοτιμά πτυχία της ημεδαπής».
4. Κατά πόσον, λοιπόν, είναι συνταγματικό, δίκαιο και ισόνομο το αίτημα της αναγνώρισης των πτυχίων αυτών μέχρι το 2003; Τι γίνεται, όμως, με τους αποφοίτους των σχολών αυτών μετά το 2003; Θα συμπεριληφθούν στη διαπιστωτική πράξη που ορίζεται το εδάφιο α του άρθρου 68; Η μήπως είναι σωστότερο να δηλώνονται εξ αρχής και ρητά στο σώμα του άρθρου 68 και να μην επαφίενται στην διακριτική ευχέρεια του εκάστου υπουργού;
5. Ειδικότερα, οι Ανώτερες Σχολές Χορού –συγκριτικά με τις υπόλοιπες σχολές Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης- λειτουργούν με πλήρως θεσμοθετημένο Αναλυτικό και Ωρολόγιο Πρόγραμμα διδασκαλίας από την εποχή της ιδρύσεώς τους έως σήμερα βάσει του Ν. 1158/1981 (ΦΕΚ 127Α) και του ΠΔ 372/1983 (ΦΕΚ 131Α). Είναι οι πλέον οργανωμένες και εγγύτερα προς ένα Ανώτατο Ίδρυμα δομημένες σχολές. Απόφοιτοί τους [μετά το 2003] έχουν γίνει δεκτοί σε αναγνωρισμένα (από τον ΔΟΑΤΑΠ) πανεπιστήμια του εξωτερικού για συνέχιση είτε προπτυχιακών (επέκταση ανωτέρου διπλώματος σε ανώτατο πτυχίο), είτε μεταπτυχιακών ή ακόμη και διδακτορικών σπουδών. Αδυνατούν, όμως, να αναγνωρίσουν τις σπουδές αυτές στην Ελλάδα - λόγω της έλλειψης νομοθετικής ρύθμισης που να αφορά την ισοτιμία των Ανωτέρων Σχολών Χορού – κι έτσι να συμμετέχουν σε δημόσιες ή/και ιδιωτικές θέσεις εργασίας που προϋποθέτουν την αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ, αλλά και να αμείβονται με τις ίδιες αποδοχές, όπως οι κάτοχοι άλλων ελληνικών τίτλων ισότιμων ανώτατων σπουδών. Πως θα αποκατασταθεί αυτή η αδικία;
Β. Ως προς το σκέλος της εναρμόνισης με την κοινοτική οδηγία, παραθέτω στη συνέχεια το απόσπασμα από το Yerevan Communiqué, έχοντας τονίσει τα σχετικά σημεία.
ΕΗΕΑ ministerial conference Yerevan 14-15 May, 2015: Σελίδα 4
II. Commitments
➢ to include short cycle qualifications in the overarching framework of qualifications for the European Higher Education Area (QF-EHEA), based on the Dublin descriptors for short cycle qualifications and quality assured according to the ESG, so as to make provision for the recognition of short cycle qualifications in their own systems, also where these do not comprise such qualifications;
➢ to ensure that competence requirements for public employment allow for fair access to holders of first cycle degrees, and encourage employers to make appropriate use of all higher education qualifications, including those of the first cycle;
➢ to ensure, in collaboration with institutions, reliable and meaningful information on graduates’ career patterns and progression in the labour market, which should be provided to institutional leaders, potential students, their parents and society at large;
➢ to review national legislations with a view to fully complying with the Lisbon Recognition Convention, reporting to the Bologna Secretariat by the end of 2016, and asking the Convention Committee, in cooperation with the ENIC and NARIC Networks, to prepare an analysis of the reports by the end of 2017, taking due account of the monitoring of the Convention carried out by the Convention Committee;
➢ to remove obstacles to the recognition of prior learning for the purposes of providing access to higher education programmes and facilitating the award of qualifications on the basis of prior learning, as well as encouraging higher education institutions to improve their capacity to recognize prior learning;
➢ to review national qualifications frameworks, with a view to ensuring that learning paths within the framework provide adequately for the recognition of prior learning;
➢ to establish a group of volunteering countries and organizations with a view to facilitating professional recognition;
➢ to promote staff mobility taking into account the guidelines from the Working group on mobility and internationalization;
➢ to promote the portability of grants and loans taking into account the guidelines from the Working group on mobility and internationalization;
➢ to make our higher education more socially inclusive by implementing the EHEA social dimension strategy;
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Πρόταση για τροπολογία του άρθρου 68
α/σαφής και ρητή αναφορά όλων των Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης στο ήδη υπάρχον άρθρο 68, όπως αναφέρονται στο άρθρο 3 του Ν.1158/1981,
β/ αναγνώριση και ισοτιμία όλων των καλλιτεχνικών σχολών, συμπεριλαμβανομένων και των Ανωτέρων Σχολών Χορού (μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου) με τα ΑΤΕΙ
γ/δημιουργία αντιστοίχων πανεπιστημιακών Καλλιτεχνικών Σχολών, όπου αυτές δεν υπάρχουν
δ/ συμπερίληψη στο σώμα του άρθρου σχετικής πρόνοιας/πρόβλεψης για την αξιολόγηση προηγούμενης [καλλιτεχνικής] γνώσης ως αφετηρίας για την συνέχιση ή/και αναβάθμιση του επιπέδου καλλιτεχνικών Σπουδών, σύμφωνα με την συνημμένη οδηγία του κοινού ανακοινωθέντος του Ερεβάν
Ελευθερία Αργυροπούλου
Επίκουρη Καθηγήτρια [Οργάνωση, Διοίκηση και Ηγεσία στην Εκπαίδευση]
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
Σχολή Επιστημών της Αγωγής
Πολυνομοσχέδιο εκπαίδευσης άρθρο 67: παρατηρήσεις- ενστάσεις Το άρθρο παρουσιάζει ποικίλα προβλήματα ως προς την συνταγματικότητά του αλλά και την εναρμόνισή του προς τις οδηγίες - κατευθύνσεις της Ε.Ε., τις οποίες μάλιστα προσυπέγραψε πρόσφατα κι ο Έλληνας υπουργός Παιδείας στο Ερεβάν. Θα πρέπει, επίσης, να ληφθεί υπ’ όψιν ότι το συγκεκριμένο άρθρο αφορά «περιοχές» γνωστικών δεξιοτήτων, στις οποίες, όμως, το προσωπικό ταλέντο αποτελεί τον υπ’ αριθμόν ένα παράγοντα ευδοκίμησης. Το ταλέντο, ωστόσο, δεν προσμετρείται με τα συνήθη τυπικά κριτήρια, αλλά αποτιμάται μέσω του αισθητηρίου και της αντίληψης της τέχνης κι, ως εκ τούτου, της αποδοχής του καλλιτέχνη. Α/ Ως προς το σκέλος της συνταγματικότητας: η διατύπωση του άρθρου φαίνεται να δημιουργεί δυο κατηγορίες πολιτών με ίδια, όμως, προσόντα: τους προ του 2003 και τους μετά το 2003, σε όλες τις κατηγορίες Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης. Ειδικότερα: 1. Δεν γίνεται σαφής προσδιορισμός και οριοθέτηση των Ανωτέρων Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης, μολονότι γίνεται αναφορά στο Ν 1158/1981 (ο οποίος τις κατονομάζει αναλυτικά στο άρθρο 3). Υπάρχει υπόνοια ότι δεν θα συμπεριληφθούν στο άρθρο 68 οι Ανώτερες Σχολές Χορού για τους εξής λόγους: επειδή γίνεται εξειδικευμένη μνεία μουσικών σπουδών στα εδάφια του υπό συζήτηση άρθρου 68, και επειδή υπάρχουν προηγούμενες επερωτήσεις βουλευτών προς τη Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής (αρ. 1681/14.9.2012 και 1088/24.3.2015) που αφορούσαν τις σχολές Δραματικής Τέχνης και τα Ωδεία/Μουσικές Σχολές και οι οποίες έχουν ληφθεί υπ’ όψιν στη σύνταξη του άρθρου 68. 2. Τι νέο προσφέρει το άρθρο 68 αναφορικά με την ισοτιμία των σχολών αυτών μέχρι το 2003, αφού η ισοτιμία των σχολών αυτών με τα ΚΑΤΕΕ/ΤΕΙ ήδη προσδιοριζόταν από τον τότε φορέα πιστοποίησης ΙΤΕ μέχρι τις 10.06.2003 (βλέπε σχετικά έγγραφο 117679/ΙΗ ΕΞ/2.10.2012 του Υπουργείου Παιδείας. Τι γίνεται όμως με την ισοτιμία των πτυχίων των σχολών αυτών μετά τις 10.6. 2003 έως και σήμερα; 3. Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει ότι η παραπάνω διάταξη [2] αφορά την περίοδο μέχρι την οποία λειτούργησε ο φορέας πιστοποίησης ΙΤΕ για τα πτυχία των σχολών αυτών κι ότι έκτοτε η απόδοση ισοτιμίας με ομοταγή τμήματα της ημεδαπής εμποδιζόταν από την έλλειψη σχετικής ρύθμισης και την αναρμοδιότητα του ΔΟΑΤΑΠ «να ισοτιμά πτυχία της ημεδαπής». 4. Κατά πόσον, λοιπόν, είναι συνταγματικό, δίκαιο και ισόνομο το αίτημα της αναγνώρισης των πτυχίων αυτών μέχρι το 2003; Τι γίνεται, όμως, με τους αποφοίτους των σχολών αυτών μετά το 2003; Θα συμπεριληφθούν στη διαπιστωτική πράξη που ορίζεται το εδάφιο α του άρθρου 68; Η μήπως είναι σωστότερο να δηλώνονται εξ αρχής και ρητά στο σώμα του άρθρου 68 και να μην επαφίενται στην διακριτική ευχέρεια του εκάστου υπουργού; 5. Ειδικότερα, οι Ανώτερες Σχολές Χορού –συγκριτικά με τις υπόλοιπες σχολές Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης- λειτουργούν με πλήρως θεσμοθετημένο Αναλυτικό και Ωρολόγιο Πρόγραμμα διδασκαλίας από την εποχή της ιδρύσεώς τους έως σήμερα βάσει του Ν. 1158/1981 (ΦΕΚ 127Α) και του ΠΔ 372/1983 (ΦΕΚ 131Α). Είναι οι πλέον οργανωμένες και εγγύτερα προς ένα Ανώτατο Ίδρυμα δομημένες σχολές. Απόφοιτοί τους [μετά το 2003] έχουν γίνει δεκτοί σε αναγνωρισμένα (από τον ΔΟΑΤΑΠ) πανεπιστήμια του εξωτερικού για συνέχιση είτε προπτυχιακών (επέκταση ανωτέρου διπλώματος σε ανώτατο πτυχίο), είτε μεταπτυχιακών ή ακόμη και διδακτορικών σπουδών. Αδυνατούν, όμως, να αναγνωρίσουν τις σπουδές αυτές στην Ελλάδα - λόγω της έλλειψης νομοθετικής ρύθμισης που να αφορά την ισοτιμία των Ανωτέρων Σχολών Χορού – κι έτσι να συμμετέχουν σε δημόσιες ή/και ιδιωτικές θέσεις εργασίας που προϋποθέτουν την αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ, αλλά και να αμείβονται με τις ίδιες αποδοχές, όπως οι κάτοχοι άλλων ελληνικών τίτλων ισότιμων ανώτατων σπουδών. Πως θα αποκατασταθεί αυτή η αδικία; Β. Ως προς το σκέλος της εναρμόνισης με την κοινοτική οδηγία, παραθέτω στη συνέχεια το απόσπασμα από το Yerevan Communiqué, έχοντας τονίσει τα σχετικά σημεία. ΕΗΕΑ ministerial conference Yerevan 14-15 May, 2015: Σελίδα 4 II. Commitments ➢ to include short cycle qualifications in the overarching framework of qualifications for the European Higher Education Area (QF-EHEA), based on the Dublin descriptors for short cycle qualifications and quality assured according to the ESG, so as to make provision for the recognition of short cycle qualifications in their own systems, also where these do not comprise such qualifications; ➢ to ensure that competence requirements for public employment allow for fair access to holders of first cycle degrees, and encourage employers to make appropriate use of all higher education qualifications, including those of the first cycle; ➢ to ensure, in collaboration with institutions, reliable and meaningful information on graduates’ career patterns and progression in the labour market, which should be provided to institutional leaders, potential students, their parents and society at large; ➢ to review national legislations with a view to fully complying with the Lisbon Recognition Convention, reporting to the Bologna Secretariat by the end of 2016, and asking the Convention Committee, in cooperation with the ENIC and NARIC Networks, to prepare an analysis of the reports by the end of 2017, taking due account of the monitoring of the Convention carried out by the Convention Committee; ➢ to remove obstacles to the recognition of prior learning for the purposes of providing access to higher education programmes and facilitating the award of qualifications on the basis of prior learning, as well as encouraging higher education institutions to improve their capacity to recognize prior learning; ➢ to review national qualifications frameworks, with a view to ensuring that learning paths within the framework provide adequately for the recognition of prior learning; ➢ to establish a group of volunteering countries and organizations with a view to facilitating professional recognition; ➢ to promote staff mobility taking into account the guidelines from the Working group on mobility and internationalization; ➢ to promote the portability of grants and loans taking into account the guidelines from the Working group on mobility and internationalization; ➢ to make our higher education more socially inclusive by implementing the EHEA social dimension strategy; ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Πρόταση για τροπολογία του άρθρου 68 α/σαφής και ρητή αναφορά όλων των Σχολών Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης στο ήδη υπάρχον άρθρο 68, όπως αναφέρονται στο άρθρο 3 του Ν.1158/1981, β/ αναγνώριση και ισοτιμία όλων των καλλιτεχνικών σχολών, συμπεριλαμβανομένων και των Ανωτέρων Σχολών Χορού (μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου) με τα ΑΤΕΙ γ/δημιουργία αντιστοίχων πανεπιστημιακών Καλλιτεχνικών Σχολών, όπου αυτές δεν υπάρχουν δ/ συμπερίληψη στο σώμα του άρθρου σχετικής πρόνοιας/πρόβλεψης για την αξιολόγηση προηγούμενης [καλλιτεχνικής] γνώσης ως αφετηρίας για την συνέχιση ή/και αναβάθμιση του επιπέδου καλλιτεχνικών Σπουδών, σύμφωνα με την συνημμένη οδηγία του κοινού ανακοινωθέντος του Ερεβάν Ελευθερία Αργυροπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια [Οργάνωση, Διοίκηση και Ηγεσία στην Εκπαίδευση] ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Σχολή Επιστημών της Αγωγής