Θέμα : Αναγνώριση μεταπτυχιακών σπουδών ως ΜΔΕ
Οι πρώτοι μεταπτυχιακοί φοιτητές των πρώτων οργανωμένων μεταπτυχιακών τμημάτων των ΑΕΙ , όπως του Μεταπτυχιακού Τμήματος Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, επελέγησαν από πτυχιούχους ΑΕΙ συναφών ειδικοτήτων, κατόπιν εξέτασης του φακέλου υποψηφιότητας, γραπτών εξετάσεων στα οικεία αντικείμενα, σε μια ξένη γλώσσα (Αγγλικά ή Γαλλικά), αλλά και προφορικής συνέντευξης, ως Ειδικοί Μεταπτυχιακοί Υπότροφοι του Ι.Κ.Υ , σύμφωνα με το νόμο 1268/1982 όπως αντικαταστάθηκε από το νόμο 2083/92. Οι ίδιοι παρακολούθησαν οργανωμένο κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών τεσσάρων διδακτικών εξαμήνων, με υποχρεωτική φυσική παρουσία στην έδρα του Τμήματος στη Μυτιλήνη. Τα μεταπτυχιακά μαθήματα είχαν αυστηρή αξιολόγηση ( γραπτές εργασίες – εξετάσεις και παρουσιάσεις ανά εξάμηνο σε κάθε ένα από τα δεκατέσσερα μαθήματα) και εντάσσονταν σε ημερήσιο υποχρεωτικό πρόγραμμα εξάωρων παρακολουθήσεων– εκτός των εκτάκτων απογευματινών σεμιναρίων- για τρία διδακτικά εξάμηνα, καθώς και διδακτική και ερευνητική προετοιμασία κατά το τέταρτο εξάμηνο για την κατάθεση πρότασης έρευνας διδακτορικής διατριβής με τη μορφή εκτεταμένης ερευνητικής πρότασης- εργασίας πάνω στη βάση τόσο επιτόπιας όσο και βιβλιογραφικής έρευνας.
Για τους λόγους αυτούς είναι αναγκαίο, δίκαιο και εφικτό να αναγνωρισθεί ο διετής αυτός οργανωμένος κύκλος επίπονης εργασίας, αφιέρωσης και έρευνας ως Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης ανεξαρτήτως της περάτωσης της Διδακτορικής Διατριβής των μεταπτυχιακών φοιτητών που παρακολούθησαν το πρόγραμμα.
Γιατί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ως μη αναγνωρισμένο ΜΠΕ (μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης), δεν προσμετράται ως αναγνωρισμένο τυπικό επιστημονικό και εργασιακό προσόν και, ως εκ τούτου, δεν μοριοδοτείται. Αντίθετα αναγνωρίζονται λιγότερο απαιτητικά ετήσια προγράμματα ως διπλώματα ειδίκευσης. Είναι σημαντικό να αρθεί η ανισότητα αυτή και να δοθεί η δυνατότητα για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές των πρώτων οργανωμένων Μεταπτυχιακών Τμημάτων και συγκεκριμένα του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου, για το οποίο έχω γνώση, να αναγνωριστούν και τυπικά οι μεταπτυχιακές σπουδές τους.
Χρειάζεται στο σημείο αυτό να αναφερθεί η εξέλιξη του Τμήματος. Ξεκίνησε ως Τμήμα Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας το 1984 (ΠΔ 83/1984-ΦΕΚ 31, τ. Α΄) , πρωτολειτούργησε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, και υποδέχτηκε τους πρώτους 20 φοιτητές σε έναν διετή κύκλο προετοιμασίας υποψήφιων διδακτόρων το ακαδημαϊκό έτος 1987-1988 και στη συνέχεια μετονομάστηκε σε τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας το 1989 με το ΠΔ 376/1989 (ΦΕΚ 166 τ. Α΄ ) ένα χρόνο μετά την υποδοχή στο τμήμα των πρώτων 50 προπτυχιακών φοιτητών. Το 2001/2 ο κύκλος αυτός αντικαταστάθηκε από το διετές πρόγραμμα «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» το οποίο παρείχε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης. Το τμήμα μετονομάστηκε για ακόμα μια φορά, σε τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (ΦΕΚ 152/28/06/2002, τ. Α΄), ενώ το 2003/4 λειτούργησε, χάρη στη χρηματοδότηση των ΕΠΕΑΕΚ, ένα δεύτερο μονοετές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών με τον τίτλο «Γυναίκες και Φύλα: Aνθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις». Από το 2007 και εξής, μετά το πέρας της αρχικής χρηματοδότησής του από τα ΕΠΕΑΕΚ, το πρόγραμμα αυτό λειτουργεί ενταγμένο πλήρως στις δραστηριότητες του Τμήματος. Στο καθένα από τα δύο μεταπτυχιακά προγράμματα γίνονται δεκτοί 15 φοιτητές/-τριες μετά από εξέταση του φακέλου υποψηφιότητας, γραπτές εξετάσεις στην αγγλική γλώσσα και προφορική συνέντευξη. Για τα Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) του ίδιου τμήματος απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση των υποχρεώσεων των φοιτητριών/ών κατά τη διάρκεια δύο (2) διδακτικών εξαμήνων, και ακολούθως η εκπόνηση Μεταπτυχιακής Εργασίας Ειδίκευσης, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός εξαμήνου. Από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 το παραπάνω ΠΜΣ λειτουργεί με αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών με τον τίτλο: «Φύλο, Πολιτισμός, Κοινωνία».
Σημειώνουμε δε ότι δεν είναι προαπαιτούμενο η κατοχή προπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Κοινωνική Ανθρωπολογία για την εισαγωγή στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Ειδίκευσης του Τμήματος.
Αν παρατηρήσουμε τη σημερινή μορφή του συγκεκριμένο ΠΜΣ διαπιστώνουμε ότι τα κριτήρια εισαγωγής είναι λιγότερο απαιτητικά , τα μαθήματα λιγότερα , το ίδιο και οι ώρες παρακολούθησης · υπάρχει δυνατότητα επιλογής μαθημάτων και η διάρκεια είναι μικρότερη. Είναι απαραίτητο το νέο νομοσχέδιο να δώσει τη δυνατότητα στους πρώτους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος και πιθανώς και άλλων αντίστοιχων τμημάτων, εφόσων πληρούν τις προϋποθέσεις τις οποίες και προανέφερα, να αναγνωρίσουν ως επιτυχώς περατώσαντες το διετή οργανωμένο κύκλο μεταπτυχιακών μαθημάτων ως ΜΔΕ. Η αναγνώριση πτυχίων πενταετούς φοίτησης ως ΜΔΕ από το νέο νόμο, μπορούν να επιτρέψουν επίσης την αναδρομική αναγνώριση των διετών μεταπτυχιακών προγραμμάτων που εντάσσονταν στον παλιό νόμο και να αποκατασταθεί έτσι μια μεγάλη αδικία.
Μουχελή Αδαμαντία
Θέμα : Αναγνώριση μεταπτυχιακών σπουδών ως ΜΔΕ Οι πρώτοι μεταπτυχιακοί φοιτητές των πρώτων οργανωμένων μεταπτυχιακών τμημάτων των ΑΕΙ , όπως του Μεταπτυχιακού Τμήματος Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, επελέγησαν από πτυχιούχους ΑΕΙ συναφών ειδικοτήτων, κατόπιν εξέτασης του φακέλου υποψηφιότητας, γραπτών εξετάσεων στα οικεία αντικείμενα, σε μια ξένη γλώσσα (Αγγλικά ή Γαλλικά), αλλά και προφορικής συνέντευξης, ως Ειδικοί Μεταπτυχιακοί Υπότροφοι του Ι.Κ.Υ , σύμφωνα με το νόμο 1268/1982 όπως αντικαταστάθηκε από το νόμο 2083/92. Οι ίδιοι παρακολούθησαν οργανωμένο κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών τεσσάρων διδακτικών εξαμήνων, με υποχρεωτική φυσική παρουσία στην έδρα του Τμήματος στη Μυτιλήνη. Τα μεταπτυχιακά μαθήματα είχαν αυστηρή αξιολόγηση ( γραπτές εργασίες – εξετάσεις και παρουσιάσεις ανά εξάμηνο σε κάθε ένα από τα δεκατέσσερα μαθήματα) και εντάσσονταν σε ημερήσιο υποχρεωτικό πρόγραμμα εξάωρων παρακολουθήσεων– εκτός των εκτάκτων απογευματινών σεμιναρίων- για τρία διδακτικά εξάμηνα, καθώς και διδακτική και ερευνητική προετοιμασία κατά το τέταρτο εξάμηνο για την κατάθεση πρότασης έρευνας διδακτορικής διατριβής με τη μορφή εκτεταμένης ερευνητικής πρότασης- εργασίας πάνω στη βάση τόσο επιτόπιας όσο και βιβλιογραφικής έρευνας. Για τους λόγους αυτούς είναι αναγκαίο, δίκαιο και εφικτό να αναγνωρισθεί ο διετής αυτός οργανωμένος κύκλος επίπονης εργασίας, αφιέρωσης και έρευνας ως Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης ανεξαρτήτως της περάτωσης της Διδακτορικής Διατριβής των μεταπτυχιακών φοιτητών που παρακολούθησαν το πρόγραμμα. Γιατί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ως μη αναγνωρισμένο ΜΠΕ (μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης), δεν προσμετράται ως αναγνωρισμένο τυπικό επιστημονικό και εργασιακό προσόν και, ως εκ τούτου, δεν μοριοδοτείται. Αντίθετα αναγνωρίζονται λιγότερο απαιτητικά ετήσια προγράμματα ως διπλώματα ειδίκευσης. Είναι σημαντικό να αρθεί η ανισότητα αυτή και να δοθεί η δυνατότητα για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές των πρώτων οργανωμένων Μεταπτυχιακών Τμημάτων και συγκεκριμένα του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου, για το οποίο έχω γνώση, να αναγνωριστούν και τυπικά οι μεταπτυχιακές σπουδές τους. Χρειάζεται στο σημείο αυτό να αναφερθεί η εξέλιξη του Τμήματος. Ξεκίνησε ως Τμήμα Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας το 1984 (ΠΔ 83/1984-ΦΕΚ 31, τ. Α΄) , πρωτολειτούργησε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, και υποδέχτηκε τους πρώτους 20 φοιτητές σε έναν διετή κύκλο προετοιμασίας υποψήφιων διδακτόρων το ακαδημαϊκό έτος 1987-1988 και στη συνέχεια μετονομάστηκε σε τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας το 1989 με το ΠΔ 376/1989 (ΦΕΚ 166 τ. Α΄ ) ένα χρόνο μετά την υποδοχή στο τμήμα των πρώτων 50 προπτυχιακών φοιτητών. Το 2001/2 ο κύκλος αυτός αντικαταστάθηκε από το διετές πρόγραμμα «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» το οποίο παρείχε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης. Το τμήμα μετονομάστηκε για ακόμα μια φορά, σε τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (ΦΕΚ 152/28/06/2002, τ. Α΄), ενώ το 2003/4 λειτούργησε, χάρη στη χρηματοδότηση των ΕΠΕΑΕΚ, ένα δεύτερο μονοετές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών με τον τίτλο «Γυναίκες και Φύλα: Aνθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις». Από το 2007 και εξής, μετά το πέρας της αρχικής χρηματοδότησής του από τα ΕΠΕΑΕΚ, το πρόγραμμα αυτό λειτουργεί ενταγμένο πλήρως στις δραστηριότητες του Τμήματος. Στο καθένα από τα δύο μεταπτυχιακά προγράμματα γίνονται δεκτοί 15 φοιτητές/-τριες μετά από εξέταση του φακέλου υποψηφιότητας, γραπτές εξετάσεις στην αγγλική γλώσσα και προφορική συνέντευξη. Για τα Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) του ίδιου τμήματος απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση των υποχρεώσεων των φοιτητριών/ών κατά τη διάρκεια δύο (2) διδακτικών εξαμήνων, και ακολούθως η εκπόνηση Μεταπτυχιακής Εργασίας Ειδίκευσης, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός εξαμήνου. Από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 το παραπάνω ΠΜΣ λειτουργεί με αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών με τον τίτλο: «Φύλο, Πολιτισμός, Κοινωνία». Σημειώνουμε δε ότι δεν είναι προαπαιτούμενο η κατοχή προπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Κοινωνική Ανθρωπολογία για την εισαγωγή στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Ειδίκευσης του Τμήματος. Αν παρατηρήσουμε τη σημερινή μορφή του συγκεκριμένο ΠΜΣ διαπιστώνουμε ότι τα κριτήρια εισαγωγής είναι λιγότερο απαιτητικά , τα μαθήματα λιγότερα , το ίδιο και οι ώρες παρακολούθησης · υπάρχει δυνατότητα επιλογής μαθημάτων και η διάρκεια είναι μικρότερη. Είναι απαραίτητο το νέο νομοσχέδιο να δώσει τη δυνατότητα στους πρώτους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος και πιθανώς και άλλων αντίστοιχων τμημάτων, εφόσων πληρούν τις προϋποθέσεις τις οποίες και προανέφερα, να αναγνωρίσουν ως επιτυχώς περατώσαντες το διετή οργανωμένο κύκλο μεταπτυχιακών μαθημάτων ως ΜΔΕ. Η αναγνώριση πτυχίων πενταετούς φοίτησης ως ΜΔΕ από το νέο νόμο, μπορούν να επιτρέψουν επίσης την αναδρομική αναγνώριση των διετών μεταπτυχιακών προγραμμάτων που εντάσσονταν στον παλιό νόμο και να αποκατασταθεί έτσι μια μεγάλη αδικία. Μουχελή Αδαμαντία