Αρχική ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ - Προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών και διδακτορικές σπουδέςΆρθρο 03 – ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. Ίδρυση, όροι και διάρκεια λειτουργίας Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών ΣπουδώνΣχόλιο του χρήστη Γιώργος Κλεφτάρας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας | 9 Οκτωβρίου 2016, 21:06
Κατ’ αρχήν είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε τα ΠΜΣ σε γενικά/θεωρητικά και σε εξειδικευμένα/εφαρμοσμένα. Τα εξειδικευμένα/εφαρμοσμένα ΠΜΣ έχουν συνήθως διετή ή και μεγαλύτερη διάρκεια και είναι πολύ πιο απαιτητικά σε μαθήματα (θεωρητικά και εργαστηριακά), σεμινάρια, πρακτική άσκηση, βιωματικές ασκήσεις, προσωπική ανάπτυξη, εποπτεία και διπλωματική ερευνητική εργασία. Επίσης θα πρέπει να γίνει διαφοροποίηση και μεταξύ των εξειδικευμένων/εφαρμοσμένων ΠΜΣ ως προς το αν είναι στο χώρο των θετικών/τεχνολογικών επιστημών ή στο χώρο των ανθρωπιστικών/κοινωνικών επιστημών. Ο διαχωρισμός αυτός είναι σημαντικός για να κατανοηθεί τόσο το κόστος λειτουργίας τους όσο και που κατευθύνεται το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων τους (αναλώσιμα, εργαστηριακά υλικά/εργαλεία ή αμοιβές διδασκόντων, εκπαιδευτών και εποπτών). Στα εξειδικευμένα/εφαρμοσμένα μεταπτυχιακά στο χώρο των ανθρωπιστικών/κοινωνικών επιστημών, εκτός από τα μέλη ΔΕΠ που διδάσκουν τα θεωρητικά συνήθως μαθήματα, είναι απαραίτητο, για να διασφαλιστεί η εξειδίκευση, να συμμετέχουν στην εκπαίδευση και εξειδικευμένοι επαγγελματίες, μάχιμοι στο χώρο της αγοράς εργασίας, οι οποίοι διδάσκουν τα εργαστηριακού/πρακτικού χαρακτήρα κυρίως σεμινάρια και αναλαμβάνουν την προσωπική ανάπτυξη, την πρακτική άσκηση και την εποπτεία των φοιτητών. Όπως φαίνεται, από τα όσα έχουν ειπωθεί μέχρι στιγμής, τα εξειδικευμένα/εφαρμοσμένα ΠΜΣ, εκτός από τους εξειδικευμένους επαγγελματίες στο χώρο εργασίας, χρειάζονται για να λειτουργήσουν και απόλυτα εξειδικευμένα μέλη ΔΕΠ στη συγκεκριμένη ειδίκευση που δίνει το ΠΜΣ, τα οποία, όμως, ποτέ δεν μπορούν να υπάρξουν σε ένα μόνο Τμήμα. Η στελέχωση των πανεπιστημιακών Τμημάτων έχει γίνει με βάση το προπτυχιακό τους πρόγραμμα που είναι γενικό και όπου γίνονται μαθήματα, από όλες τις ειδικότητες της συγκεκριμένης επιστήμης, ώστε οι προπτυχιακοί φοιτητές να αποκτήσουν μια σφαιρική γνώση της επιστήμης τους, γεγονός ιδιαίτερα έντονο σε Τμήματα με διεπιστημονικό χαρακτήρα, όπως τα Παιδαγωγικά Τμήματα. Για τη διασφάλιση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα εξειδικευμένα ΠΜΣ θα πρέπει να κληθούν να διδάξουν και μέλη ΔΕΠ άλλων Τμημάτων και Πανεπιστημίων που έχουν τη συγκεκριμένη εξειδίκευση. Συνεπώς θεωρώ απαγορευτικό, για την ποιότητα των εξειδικευμένων ΠΜΣ, το 75% των διδασκόντων να προέρχεται από το Τμήμα που τα διοργανώνει. Επιπρόσθετα, για λόγους που δεν κατανοώ, μοιάζει τιμωρητικό για τα μονοτμηματικά ΠΜΣ. Θεωρώ πολύ λειτουργικότερο αν ένα ποσοστό της τάξης του 40-50% των μαθημάτων γινόταν μόνο από διδάσκοντες του Τμήματος. Ένα άλλο σημαντικό θέμα, που αφορά τα εξειδικευμένα/εφαρμοσμένα ΠΜΣ, είναι ότι απευθύνονται κυρίως σε εργαζόμενους επαγγελματίες που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα μέσα στη βδομάδα, γεγονός που αφορά ακόμη περισσότερο τα ΠΜΣ των περιφερειακών Πανεπιστημίων, που αντλούν το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών τους από τις μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα …). Οι φοιτητές αυτοί μπορούν να τα παρακολουθήσουν μόνο μετακινούμενοι τα Σαββατοκύριακα. Για το λόγο αυτό, η πλειοψηφία των εξειδικευμένων ΠΜΣ στα περιφερειακά Πανεπιστήμια, τουλάχιστον, γίνονται Παρασκευές βράδυ και Σαββατοκύριακα. Είναι αυτονόητο, νομίζω, ότι είναι δύσκολο να βρεθούν μέλη ΔΕΠ, που σε βάρος της προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής, θα διδάξουν Σαββατοκύριακα (επίσημες αργίες) χωρίς ουσιαστική αμοιβή/αποζημίωση, εφόσον βέβαια πρόκειται για εργασία που υπερβαίνει τις κατά νόμο υποχρεώσεις τους. Με εκτίμηση Γιώργος Κλεφτάρας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας