Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΚΑΛΔΕΛΛΗΣ' | 15 Οκτωβρίου 2016, 07:55

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΑΕΙ Αναφορικά με την Πρόταση Νόμου που τέθηκε προς διαβούλευση με τίτλο: ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ-ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Με την υπό διαβούλευση Πρόταση Νόμου διατηρείται και ενισχύεται η παράλογη και σε μεγάλο βαθμό μεροληπτική (ρατσιστική θα έλεγα) στάση της Πολιτείας απέναντι στον έναν από τους δύο πυλώνες της Ανώτατης Εκπαίδευσης, ενώ αντίστοιχα πριμοδοτείται προκλητικά το έτερο σκέλος των ΑΕΙ! Πράγματι ο οποιοσδήποτε ξένος υπήκοος που δεν γνωρίζει την απαράδεκτη κατάσταση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας μας εδώ και δεκαετίες θα παρατηρούσε έκπληκτος τα παρακάτω: A. Τμήματα ΤΕΙ της χώρας πλήρως στελεχωμένα με υψηλής στάθμης ακαδημαϊκό προσωπικό, με αξιόλογο έως και σύγχρονο εργαστηριακό εξοπλισμό, με διεθνή αναγνώριση του έργου τους, άριστη εξωτερική αξιολόγηση μέσω της ΑΔΙΠ, με ερευνητικά προγράμματα και διεθνείς συνεργασίες, με μακροχρόνια ιστορική πορεία να στερούνται του δικαιώματος να διεξάγουν αυτοδύναμες διδακτορικές σπουδές, απλά επειδή εδώ και χρόνια η κρατική εξουσία δεν έχει την καθαρότητα της πολιτικής σκέψης και την ολοκληρωμένη πληροφορία ώστε να κρίνει και να απονείμει δίκαια ακαδημαϊκές δυνατότητες. B. Αντίστοιχα, Τμήματα Πανεπιστημίων, διασκορπισμένα ανά την Ελλάδα με βάσεις εισαγωγής (έστω λόγω οικονομικής κρίσης) όχι απλά χαμηλές αλλά ακόμα και πολύ κάτω των 10000 μορίων (βλέπε Σχετικό Πίνακα του Υπουργείου Παιδείας), τα οποία είναι είτε νεοφυή είτε επί χρόνια υποστελεχωμένα, δεν διαθέτουν εργαστηριακό εξοπλισμό και συχνά λειτουργούν σε ενοικιαζόμενα κτίρια με μεταφερόμενους καθηγητές έχουν «ex-officio» τη δυνατότητα να αναθέτουν διδακτορικά, αρκεί να χαρακτηρίζονται αυτοδύναμα. Γ. Εννοείται ότι κανείς δεν ισχυρίζεται ότι όλα τα Τμήματα των ΤΕΙ έχουν τα απαραίτητα χαρακτηριστικά ώστε να καλύπτουν τις απαιτήσεις των διδακτορικών. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται είναι αν έχουν και ΟΛΑ τα Τμήματα (έστω αυτοδύναμα(;)) των Πανεπιστημίων τα σχετικά εχέγγυα. Προσωπικά θεωρώ ότι σήμερα μια περιορισμένη ομάδα Τμημάτων ΤΕΙ διαθέτει τις υποδομές και το ακαδημαϊκό προφίλ για την ανάθεση διδακτορικών. Γνωρίζω όμως επίσης ότι και σημαντικός αριθμός Πανεπιστημιακών Τμημάτων δεν διαθέτει τα απαραίτητα εχέγγυα για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών, τουλάχιστον κατά την προσωπική μου εκτίμηση (βλέπε Ε5). Δ. Θεσμοθετώντας συνεπώς σαφείς, ρεαλιστικές και αξιοκρατικές ακαδημαϊκές προϋποθέσεις αφενός διαφυλάσσεται η ποιότητα των διδακτορικών σπουδών αφετέρου δίνεται ένα ισχυρό κίνητρο σε όλα τα Τμήματα των ΑΕΙ (ΤΕΙ και Πανεπιστημίων) να βελτιώσουν τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και τις υποδομές τους ώστε στο άμεσο μέλλον να αποκτήσουν και το δικαίωμα αυτό. Σε αντίθετη περίπτωση έχουμε μια απαράδεκτη για ευρωπαϊκή χώρα, που μάλιστα την περίοδο αυτή κυβερνάται από μια αριστερή όπως αυτοπροσδιορίζεται κυβέρνηση, μεροληπτική νομοθετική ρύθμιση εναντίον ενός μεγάλου τμήματος των ελλήνων φοιτητών που αγωνίζονται να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους σε ένα αρνητικό οικονομικό περιβάλλον! Ε. Και για να καταστεί κάποιος σαφής προτείνονται οι παρακάτω (ενδεικτικές) προϋποθέσεις για να αποκτήσει ένα Τμήμα ΑΕΙ το δικαίωμα για ανάθεση διδακτορικών: Ε1. Να είναι αυτοδύναμο Τμήμα ΑΕΙ, στο οποίο να υπηρετεί τουλάχιστον διψήφιος (μεγαλύτερος ή ίσος του 10) αριθμός μελών ΔΕΠ/ΕΠ βαθμίδας καθηγητή, αναπληρωτή και μόνιμου επίκουρου καθηγητή. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η ύπαρξη ικανού αριθμού έμπειρων μόνιμων διδακτόρων καθηγητών, οι οποίοι να μπορούν να στηρίξουν σε ακαδημαϊκό αλλά και διοικητικό επίπεδο την εκπόνηση διδακτορικών σπουδών. Ε2. Το δημοσιευμένο επιστημονικό έργο των μελών ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος σε αναγνωρισμένα (cited) διεθνή περιοδικά να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τριψήφιο αριθμό δημοσιεύσεων, καθώς και να υπάρχει τετραψήφιος αριθμό ετερο-αναφορών στο ερευνητικό έργο των μελών ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται το υψηλού επιπέδου ερευνητικό-επιστημονικό έργο του Τμήματος καθώς και η καταξίωσή του στη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Στο σημείο αυτό είναι προφανές ότι οι προαναφερόμενοι περιορισμοί είναι ενδεικτικοί και κάλλιστα μπορούν να γίνουν αυστηρότεροι τόσο σε αριθμητικές τιμές όσο και στο χρονικό διάστημα που λαμβάνεται υπόψιν. Π.χ. θα μπορούσε ο ελάχιστος αριθμός δημοσιεύσεων και ετεροαναφορών να αφορούν το σύνολο του έργου ή/και την τελευταία πενταετία. Ε3. Τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος να είναι Επιστημονικοί Υπεύθυνοι (ή έστω να συμμετέχουν με ανάλογη Χρηματοδότηση) στην εκπόνηση χρηματοδοτούμενων ερευνητικών προγραμμάτων με προϋπολογισμό που κατά την τελευταία πενταετία να υπερβαίνει (για παράδειγμα) τις 500 χιλιάδες ευρώ. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται αφενός η ανταγωνιστικότητα και το επίκαιρο των γνωστικών αντικειμένων του Τμήματος και αφετέρου η δυνατότητα απασχόλησης και πιθανής χρηματοδότησης των υποψήφιων διδακτόρων. Ε4. Να υπάρχει πρόσφατη θετική εξωτερική αξιολόγηση του Τμήματος με αναφορά (για την περίπτωση Τμημάτων ΤΕΙ(;)) στη δυνατότητα του Τμήματος για διεξαγωγή διδακτορικών σπουδών. Με τον τρόπο αυτό λαμβάνεται υπόψιν και η άποψη εξωτερικών (που εργάζονται σε ΑΕΙ του εξωτερικού) αξιολογητών επιστημόνων, των οποίων η άποψη δεν επηρεάζεται κατά τεκμήριο από εγχώριες προκαταλήψεις. Ε5. Μέλη ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος να τυγχάνουν αναγνώρισης και αποδοχής από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, το οποίο αποδεικνύεται ενδεικτικά από την παρουσία τους τα τελευταία τρία χρόνια στην εκδοτική επιτροπή (Editor, Associate or Subject Editor) σε αναγνωρισμένα (cited) διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ή από τη συμμετοχή τους στην εκδοτική επιτροπή (Editorial Board) ικανού αριθμού (τουλάχιστον πέντε για το σύνολο των μελών ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος) διεθνών αναγνωρισμένων (cited) επιστημονικών περιοδικών. Δεν είναι δυνατόν μέλη ΔΕΠ/ΕΠ των ΑΕΙ της χώρας μας να αποφασίζουν για την αποδοχή προς δημοσίευση σε αναγνωρισμένα διεθνή περιοδικά πλήθους επιστημονικών εργασιών (συχνά παγκοσμίως καταξιωμένων ερευνητών) και να τους στερείται η δυνατότητα στη χώρα τους να επιβλέπουν διδακτορικές διατριβές! Προφανώς τα ανωτέρω προταθέντα κριτήρια θα προβληματίσουν αρκετούς συναδέλφους και ίσως να χαρακτηρισθούν δυσάρεστα. Προσωπικά πιστεύω ότι το σημαντικό είναι να τεθούν επιτέλους αντικειμενικά, ρεαλιστικά και κοινά για όλους κριτήρια. Οι επιμέρους αριθμητικές τιμές πιθανόν να μπορούν να μεταβληθούν. Δεν είναι όμως δυνατόν στην Ευρώπη του 2020 σε κάποιους να απονέμονται «ex-officio» περισσότερες δυνατότητες/δικαιώματα από τους άλλους! Με κάθε ειλικρίνεια Δρ Ι.Κ. Καλδέλλης Καθηγητής ΑΕΙ Πειραιά ΤΤ