Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Vassilis VALMAS' | 17 Φεβρουαρίου 2010, 00:03

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Καλή σας μέρα, Θα ήθελα με τη σειρά μου να συνεισφέρω και εγώ ως πολίτης αυτής της χώρας στην περαιτέρω ανάπτυξη της Δια Βίου Μάθησης στην Ελλάδα. Έχοντας σπουδάσει σχετικά πρόσφατα στη Γαλλία το Σχεδιασμό και την Υλοποίηση Προγραμμάτων Κατάρτισης σε επίπεδο Μάστερ 2, θα ήθελα να θέσω υπ’όψιν σας σε γενικές γραμμές ορισμένες πρακτικές που ακολουθούνται εκεί εδώ και αρκετά χρόνια. Ως επί το πλείστον, οι στόχοι της κατάρτισης που τίθενται είναι οικονομικοί και κοινωνικοί. Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για την προσαρμογή του εργατικού δυναμικού στις ανάγκες της οικονομίας μέσω προληπτικών ή επικουρικών μέτρων ενώ στη δεύτερη για μια «δεύτερη ευκαιρία». Τα επιμέρους σύνολα της Συνεχούς Κατάρτισης είναι: • Η κατάρτιση των μισθωτών μιας επιχείρησης, που αντιπροσωπεύει το ουσιαστικό μέρος των δράσεων της Συνεχούς Κατάρτισης, • Η κατάρτιση των ανέργων, • Η κατάρτιση των νέων που βρίσκονται σε αδύναμη κατάσταση μόλις έχουν τελειώσει το σχολείο. Εξειδικευμένα συστήματα κατάρτισης υπάρχουν κυρίως για: • Τους δημόσιους φορείς, • Τους χειροτέχνες, • Τα ελεύθερα επαγγέλματα, • Τους αιρετούς κτλ. Η Συνεχής Κατάρτιση των μισθωτών λειτουργεί μέσω νόμων και διατάξεων αλλά επίσης με διμερείς συμφωνίες ανάμεσα στα συνδικάτα των εργοδοτών και των μισθωτών. Οι επαγγελματικές συμφωνίες μπορεί να αφορούν: - Μια επιχείρηση ή έναν όμιλο επιχειρήσεων, - Τις επιχειρήσεις ενός κλάδου, - Περισσότερους από έναν κλάδους. Στη Γαλλία η Συνεχής Κατάρτιση στηρίζεται σ’ένα τρίπτυχο: 1. Στο δικαίωμα στην επαγγελματική κατάρτιση για όλους τους μισθωτούς καθ’όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ζωής, 2. Σ’ένα μηχανισμό χρηματοδότησης υποχρεωτικό για τις επιχειρήσεις, 3. Σε μια διαχείρηση του συστήματος από επιτροπές με ίσο αριθμό εκλεγμένων αντιπροσώπων σε επίπεδο: επιχειρήσεων, επαγγελματικών κλάδων, περιφερειών, διεπαγγελματικό, εθνικό. Οι κλάδοι αποτελούν ένα προνομιακό έδαφος για την εκτέλεση δράσεων κατάρτισης. Η στρατηγική μιας επιχείρησης είναι σε άμεση σχέση με τον προσανατολισμό του σχεδίου κατάρτισης. Οι επιδιωκόμενοι στόχοι της επιχείρησης συνδέονται με την πολιτική της κατάρτισης βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Τα διαθέσιμα μέσα και οι υφιστάμενες υποδομές της επιχείρησης διαμορφώνουν τον προϋπολογισμό της και όλα αυτά μαζί ένα σχέδιο δράσεων. Οι επιχειρησιακές αυτές δράσεις συμπεριλαμβάνουν και δράσεις κατάρτισης. Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις υπάρχουν 4 τύποι δράσεων για τους μισθωτούς: • Το Σχέδιο Κατάρτισης της Επιχείρησης (στα γαλλικά ο όρος είναι «Plan de formation de l’entreprise»), • Το Ατομικό Δικαίωμα στην Κατάρτιση (στα γαλλικά ο όρος είναι το ακρώνυμο «DIF» που θα πει «Droit individuel à la formation»), • Η Ατομική Περίοδος Αδείας για Κατάρτιση (στα γαλλικά ο όρος είναι το ακρώνυμο «CIF» που θα πει «Congé individuel de formation»), • Τα Συμβόλαια και οι Περίοδοι Επαγγελματοποίησης. Σύμφωνα με το Σχέδιο Κατάρτισης της Επιχείρησης τα προγράμματα κατάρτισης που διοργανώνονται από την επιχείρηση ομαδοποιούνται σ΄ένα ετήσιο Σχέδιο Κατάρτισης. Το σχέδιο πρέπει να προσδιορίζει τη φύση των δράσεων: - Δράσεις προσαρμογής στη θέση εργασίας, - Δράσεις συνδεδεμένες με την εξέλιξη των επαγγελμάτων ή τη διατήρηση της εργασίας, - Δράσεις που συμμετέχουν στην ανάπτυξη των ικανοτήτων των μισθωτών. Η Ατομική Περίοδος Αδείας για Κατάρτιση είναι ένα «ατομικό δικαίωμα» που επιτρέπει στο μισθωτό που διαθέτει μια ελάχιστη προϋπηρεσία να επωφεληθεί από ένα πρόγραμμα προσωπικής επιμόρφωσης (εκπαιδευτικά έξοδα + ατομική αμοιβή) για μια μέγιστη διάρκεια ενός έτους εκτός από το σχέδιο κατάρτισης της επιχείρησης. Η διάρκεια αυτή μπορεί να αυξηθεί μέσα στο πλαίσιο των συμφωνιών του κλάδου. Η Ατομική Περίοδος Αδείας για Κατάρτιση μεταφράζεται από μια εξουσιοδότηση απουσίας κατά τη διάρκεια της οποίας το συμβόλαιο είναι «στον αέρα». Η Ατομική Περίοδος Αδείας για Κατάρτιση πρέπει να επιτρέπει στους μισθωτούς να έχουν πρόσβαση σ’ένα ανώτερο επίπεδο εξειδίκευσης, ν’αλλάξουν δραστηριότητα, ν’ανοίξουν τους ορίζοντές τους στον πολιτισμό και την κοινωνική ζωή. Στο πλαίσιο της περιόδου αυτής μπορεί να λάβει χώρα και ο Απολογισμός Ικανοτήτων, ο οποίος επιτρέπει στους εργαζομένους ν’αναλύσουν τις επαγγελματικές και προσωπικές τους ικανότητες καθώς και τα επαγγελματικά και επιμορφωτικά τους σχέδια. Ο Απολογισμός ικανοτήτων μπορεί να χρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο της Ατομικής Περιόδου Αδείας για Κατάρτιση. Το Ατομικό Δικαίωμα στην Κατάρτιση είναι ανοιχτό για όσους μισθωτούς έχουν σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου και ελάχιστη προϋπηρεσία ενός έτους στην επιχείρηση που τους απασχολεί. Οι μισθωτοί που έχουν σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου μπορούν να έχουν πρόσβαση στο Ατομικό Δικαίωμα στην Κατάρτιση μετά τους 4 μήνες εργασίας. Κάθε μισθωτός ωφελείται από 20 ώρες ετησίως Ατομικού Δικαιώματος στην Κατάρτιση. Τα κεκτημένα δικαιώματα μπορούν να συσσωρευθούν για 6 χρόνια αλλά έχουν ανώτατο όριο τις 120 ώρες. Για τους μισθωτούς με ημιαπασχόληση, η διάρκεια υπολογίζεται κατ’αναλογία. Τα Συμβόλαια και οι Περίοδοι Επαγγελματοποίησης εφαρμόζονται από τις επιχειρήσεις και συνδέουν τα γενικά αντικείμενα επιμόρφωσης, επαγγελματικά ή τεχνολογικά και την απόκτηση μιας τεχνογνωσίας με την άσκηση μιας ή περισσοτέρων επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Για να λειτουργήσει ομαλά το σύστημα της Συνεχούς Κατάρτισης στη Γαλλία, οι εμπλεκόμενοι φορείς στελεχώνονται τις περισσότερες φορές από άτομα με επαγγελματικό προφίλ στηριγμένο κατά βάση σε σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με πεδίο τη Διοίκηση Ανθρωπίνου Δυναμικού, την Εκπαίδευση Ενηλίκων, τη «Μηχανική της Κατάρτισης» (ο όρος στα γαλλικά είναι « Ingénierie de la formation ») καθώς και άλλους κλάδους ανάλογα με την επιστημονική ειδικότητα της εκάστοτε θέσης. Φυσικά, οι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων (DESS ή Master 2 professionnel) στα ανάλογα πεδία προτιμούνται λόγω των πιστοποιημένων επαγγελματικών ικανοτήτων τους να ανταποκρίνονται στις εξειδικευμένες απαιτήσεις της εκάστοτε θέσης. Θεωρώ ότι ο τομέας της Δια Βίου Μάθησης στην Ελλάδα αποτελεί «πεδίον δόξης λαμπρόν» για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως διαφαίνεται από τα στατιστικά δεδομένα που παρατίθενται στο κείμενο πολιτικών κατευθύνσεων προς διαβούλευση. Η έξοδος από την οικονομική κρίση μπορεί εν μέρει να επιτευχθεί μέσω της αλλαγής στρατηγικής των επιχειρήσεων είτε γίνεται λόγος για «Πράσινη ανάπτυξη» είτε όχι. Και, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η αλλαγή αυτή μπορεί να συνδεθεί με πολλαπλά προγράμματα κατάρτισης. Με τον τρόπο αυτό και ο δρόμος για ανάπτυξη γίνεται πιο βατός και υπάρχουν περισσότερες δίοδοι απορρόφησης κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, του οποίου ένα αξιοσέβαστο μέρος αφορά τη Δια Βίου Μάθηση και την ανάπτυξη ανθρωπίνου δυναμικού. Χαίρομαι που η πολιτική ηγεσία είναι διατεθειμμένη να προβεί σε ριζικές τομές και παραμένω στη διάθεση των εμπλεκομένων φορέων για περαιτέρω ενεργή συμμετοχή. Με εκτίμηση, Βασίλης Βαλμάς Σύμβουλος κατάρτισης v.valmas@gmail.com http://gr.linkedin.com/in/vassilisvalmas