Τα σχόλια παρακάτω αφορούν περισσότερο το επιθυμητό πλαίσιο για τις συνέργιες ιδιωτικών επιχειρήσεων με ερευνητικά ιδρύματα, τις διαδικασίες ερευνητικών προτάσεων κ.α. Ορισμενα από τα παρακάτω σημεία έχουν επισημανθεί σε παράλληλη διαβούλευση για τις Θεματικές Προτεραιότητες ΕΤΑ στον παραγωγικό τομέα.
1. Επιτάχυνση διαδικασιών υποβολής – αξιολόγησης – έγκρισης – ένταξης έργων.
Προτείνουμε διαδικασίες ηλεκτρονικής υποβολής και γενικά μείωση της γραφειοκρατίας. Προτείνουμε, σε πρώτη φάση να γίνει τουλάχιστον η ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου των εταιρικών στοιχείων, παρουσιάσεων και δικαιολογητικών για να αποφεύγονται οι επαναλήψεις.
Περιορισμός των εντύπων που ζητούνται στην αρχική υποβολή προτάσεων Ενυπόγραφα σύμφωνα συνεργασίας, δημοσιευμένοι ισολογισμοί, συνοδευτικά έντυπα δήλωσης ΜΜΕ, αναλυτικός πίνακας έργων που έχουν χρηματοδοτηθεί στο παρελθόν, υπεύθυνες δηλώσεις συνεργατών με ΔΠΥ ότι θα μετέχουν στην υλοποίηση του έργου εφόσον αυτό εγκριθεί και πολλά άλλα έντυπα, θα μπορούσαν να υποβάλλονται μετά την αρχική αξιολόγηση και έγκριση του έργου
Προτείνουμε να υπάρχει σαφές και αυστηρό – εάν όχι δεσμευτικό – χρονοδιάγραμμα της ΓΓΕΤ για τις διαδικασίες προκηρύξεων και αξιολόγησης των υπό εξέταση προτάσεων. Το χρονοδιάγραμμα θα είναι γνωστό σε ετήσια (ή και παραπάνω) βάση.
Παράλληλα – αν και το παρακάτω σχόλιο δεν αποτελεί αντικείμενο Εθνικού σχεδίου - θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν –πάρα μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις – πρακτικές όπως οι παρακάτω (τις βιώσαμε τον Αύγουστο και Σεπτέμβρη του 2009)
Προκηρύξεις τέλη Ιουλίου ή αρχές Αυγούστου με ημερομηνίες προθεσμίας τον Σεπτέμβριο
Δίμηνη παράταση καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προτάσεων μια μόλις ημέρα πριν την λήξη της πρώτης υποβολής. Αποτέλεσμα είναι η συσσώρευση πολύ μεγαλύτερου αριθμού προτάσεων προς αξιολόγηση, ενώ παράλληλα ορισμένοι οργανισμοί και ερευνητικά τμήματα έχουν εξοντώσει το προσωπικό τους στην προσπάθεια τους να προλάβουν την αρχική προθεσμία.
2. Τα τελευταία χρόνια υπήρχαν πολλές προκηρύξεις που απευθύνονταν μόνο σε ΜΜΕ, και απέκλειαν τις «Μεγάλες» επιχειρήσεις. Όπως επίσης υπάρχουν και έργα συνεργασιών με περιορισμούς πόρων ανά Γεωγραφική Περιφέρεια. Θα πρέπει η Έρευνα και η ανάπτυξη καινοτομίας εν γένει, και ιδιαίτερα τα έργα συνεργασίας με ερευνητικά ιδρύματα, να μην τυγχάνουν περιορισμών και διαφοροποιήσεων ανάλογα με το μέγεθος των εταιρειών ή τον συσχετισμό τους με μεγάλες εταιρείες ή και την έδρα των εταιρειών. Οι προκηρύξεις και η αξιολόγηση τους να γίνεται δίνοντας έμφαση στην καινοτομία, τις ιδέες και τα προσδοκώμενα οφέλη χωρίς περιορισμούς που εξαρτώνται από το μέγεθος και την έδρα του φορέα που υποβάλλει την πρόταση.
3. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων και πορείας έργων και από στελέχη ιδ. τομέα
Μέχρι σήμερα η αξιολόγηση της πορείας των έργων γίνεται μόνο από ακαδημαϊκούς (και δυστυχώς αρκετές φορές διαφορετικού γνωστικού αντικειμένου από αυτό του έργου)
Σε κάθε περίπτωση βιογραφικό των αξιολογητών πρέπει να αποστέλλεται στους φορείς υλοποίησης της πρότασης και εφόσον κρίνεται απαραίτητο να προβλέπεται διαδικασία εξαίρεσης κάποιου αξιολογητή (όπως γίνεται και στα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα)
Προτείνουμε, συμπληρωματικά και βοηθητικά στον μηχανισμό αξιολόγησης της ΓΓΕΤ, η διαδικασία ενδιάμεσης αξιολόγησης να εξασφαλίζει την παρουσία ειδικού (π.χ. εκπρόσωπο συλλογικού φορέα) κατά προτίμηση από τον επαγγελματικό τομέα που απευθύνεται το παραγόμενο ερευνητικό ή καινοτομικό αποτέλεσμα. Ο ρόλος του μπορεί να είναι επικουρικός στην διαδικασία αξιολόγησης.
4. Προτείνουμε να συμπεριληφθεί στα θετικά κριτήρια αξιολόγησης επενδυτικών προτάσεων, τα κριτήριο «συνέχειας» ολοκληρωμένου ερευνητικού έργου και η χρήση παραδοτέου Πλάνου αξιοποίησης ερευνητικού έργου ως βάση του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου
Πρόσφατο Παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα Digital Value. Προτείνουμε, η ΓΓΕΤ να εισηγηθεί ανάλογα και από την πλευρά της, την υιοθέτηση αυτού του κριτηρίου ως θετικό στοιχείο κατά την αξιολόγηση στο Digital value, αλλά και σε άλλα αντίστοιχα επενδυτικά προγράμματα με κύριο αντικείμενο την καινοτομία.
Για την άμεση ενθάρρυνση στήριξης της παραγωγής καινοτομίας από τις επιχειρήσεις, προτείνουμε η δαπάνη outsourcing σε Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα, η οποία αποσκοπεί στην παραγωγή καινοτόμου προϊόντος ή υπηρεσίας, να επιδοτείται σε μεγάλο ποσοστό (>60%) ανεξάρτητα από το εάν η επιχείρηση είναι μικρή, μεσαία, ή μεγάλη εταιρεία.
5. Σε πολλές περιπτώσεις, τα αποτελέσματα έργων μένουν στο ράφι, καθώς απαιτούν πέραν της επιχειρηματικής επένδυσης, και την συνεργασία με θεσμικούς φορείς της πολιτείας και της αγοράς, όπου η προσέγγιση δεν είναι πάντα απλή είτε προσκρούει σε ποικίλα εμπόδια. Η αποτελεσματική και αποδοτική αξιοποίηση τους, αποτελεί και αποδοτική και ωφέλιμη αξιοποίηση των πόρων της ΓΓΕΤ.
Προτείνουμε, η ΓΓΕΤ να οργανώσει και να λειτουργήσει υπηρεσία διαμεσολάβησης και προώθησης για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των έργων, αναλαμβάνοντας το ρόλο της ενημέρωσης της πολιτείας, και της καθοδήγησης και διευκόλυνσης του φορέα υλοποίησης να προβάλει το αποτέλεσμα του έργου του στους κατάλληλους φορείς και να προχωρήσει στην περαιτέρω αξιοποίηση του.
6. Αξιολόγηση Ερευνητικών Τμημάτων – Εταιρειών: αξιολόγηση και των εταιρειών ως προς την ερευνητική τους δραστηριότητα. Ποιοτική και ποσοτική.
Όπως γίνεται και για τα ερευνητικά ιδρύματα, προτείνουμε στην ΓΓΕΤ να προχωρήσει σε αξιολόγηση ερευνητικών δραστηριοτήτων εταιρειών, η οποία θα καταγράφει την εξέλιξη τους, την συμμετοχή άλλων πόρων (ιδίων, EC, κ.α.) στην δραστηριότητα, την αξιοποίηση αποτελεσμάτων έργων του παρελθόντος, την στελέχωση και τους μηχανισμούς κατάρτισης και ενημέρωσης του ερευνητικού προσωπικού, τον βαθμό συνεργασίας με άλλα Ερευνητικά και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της χώρας κ.α.
Τα σχόλια παρακάτω αφορούν περισσότερο το επιθυμητό πλαίσιο για τις συνέργιες ιδιωτικών επιχειρήσεων με ερευνητικά ιδρύματα, τις διαδικασίες ερευνητικών προτάσεων κ.α. Ορισμενα από τα παρακάτω σημεία έχουν επισημανθεί σε παράλληλη διαβούλευση για τις Θεματικές Προτεραιότητες ΕΤΑ στον παραγωγικό τομέα. 1. Επιτάχυνση διαδικασιών υποβολής – αξιολόγησης – έγκρισης – ένταξης έργων. Προτείνουμε διαδικασίες ηλεκτρονικής υποβολής και γενικά μείωση της γραφειοκρατίας. Προτείνουμε, σε πρώτη φάση να γίνει τουλάχιστον η ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου των εταιρικών στοιχείων, παρουσιάσεων και δικαιολογητικών για να αποφεύγονται οι επαναλήψεις. Περιορισμός των εντύπων που ζητούνται στην αρχική υποβολή προτάσεων Ενυπόγραφα σύμφωνα συνεργασίας, δημοσιευμένοι ισολογισμοί, συνοδευτικά έντυπα δήλωσης ΜΜΕ, αναλυτικός πίνακας έργων που έχουν χρηματοδοτηθεί στο παρελθόν, υπεύθυνες δηλώσεις συνεργατών με ΔΠΥ ότι θα μετέχουν στην υλοποίηση του έργου εφόσον αυτό εγκριθεί και πολλά άλλα έντυπα, θα μπορούσαν να υποβάλλονται μετά την αρχική αξιολόγηση και έγκριση του έργου Προτείνουμε να υπάρχει σαφές και αυστηρό – εάν όχι δεσμευτικό – χρονοδιάγραμμα της ΓΓΕΤ για τις διαδικασίες προκηρύξεων και αξιολόγησης των υπό εξέταση προτάσεων. Το χρονοδιάγραμμα θα είναι γνωστό σε ετήσια (ή και παραπάνω) βάση. Παράλληλα – αν και το παρακάτω σχόλιο δεν αποτελεί αντικείμενο Εθνικού σχεδίου - θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν –πάρα μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις – πρακτικές όπως οι παρακάτω (τις βιώσαμε τον Αύγουστο και Σεπτέμβρη του 2009) Προκηρύξεις τέλη Ιουλίου ή αρχές Αυγούστου με ημερομηνίες προθεσμίας τον Σεπτέμβριο Δίμηνη παράταση καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προτάσεων μια μόλις ημέρα πριν την λήξη της πρώτης υποβολής. Αποτέλεσμα είναι η συσσώρευση πολύ μεγαλύτερου αριθμού προτάσεων προς αξιολόγηση, ενώ παράλληλα ορισμένοι οργανισμοί και ερευνητικά τμήματα έχουν εξοντώσει το προσωπικό τους στην προσπάθεια τους να προλάβουν την αρχική προθεσμία. 2. Τα τελευταία χρόνια υπήρχαν πολλές προκηρύξεις που απευθύνονταν μόνο σε ΜΜΕ, και απέκλειαν τις «Μεγάλες» επιχειρήσεις. Όπως επίσης υπάρχουν και έργα συνεργασιών με περιορισμούς πόρων ανά Γεωγραφική Περιφέρεια. Θα πρέπει η Έρευνα και η ανάπτυξη καινοτομίας εν γένει, και ιδιαίτερα τα έργα συνεργασίας με ερευνητικά ιδρύματα, να μην τυγχάνουν περιορισμών και διαφοροποιήσεων ανάλογα με το μέγεθος των εταιρειών ή τον συσχετισμό τους με μεγάλες εταιρείες ή και την έδρα των εταιρειών. Οι προκηρύξεις και η αξιολόγηση τους να γίνεται δίνοντας έμφαση στην καινοτομία, τις ιδέες και τα προσδοκώμενα οφέλη χωρίς περιορισμούς που εξαρτώνται από το μέγεθος και την έδρα του φορέα που υποβάλλει την πρόταση. 3. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων και πορείας έργων και από στελέχη ιδ. τομέα Μέχρι σήμερα η αξιολόγηση της πορείας των έργων γίνεται μόνο από ακαδημαϊκούς (και δυστυχώς αρκετές φορές διαφορετικού γνωστικού αντικειμένου από αυτό του έργου) Σε κάθε περίπτωση βιογραφικό των αξιολογητών πρέπει να αποστέλλεται στους φορείς υλοποίησης της πρότασης και εφόσον κρίνεται απαραίτητο να προβλέπεται διαδικασία εξαίρεσης κάποιου αξιολογητή (όπως γίνεται και στα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα) Προτείνουμε, συμπληρωματικά και βοηθητικά στον μηχανισμό αξιολόγησης της ΓΓΕΤ, η διαδικασία ενδιάμεσης αξιολόγησης να εξασφαλίζει την παρουσία ειδικού (π.χ. εκπρόσωπο συλλογικού φορέα) κατά προτίμηση από τον επαγγελματικό τομέα που απευθύνεται το παραγόμενο ερευνητικό ή καινοτομικό αποτέλεσμα. Ο ρόλος του μπορεί να είναι επικουρικός στην διαδικασία αξιολόγησης. 4. Προτείνουμε να συμπεριληφθεί στα θετικά κριτήρια αξιολόγησης επενδυτικών προτάσεων, τα κριτήριο «συνέχειας» ολοκληρωμένου ερευνητικού έργου και η χρήση παραδοτέου Πλάνου αξιοποίησης ερευνητικού έργου ως βάση του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου Πρόσφατο Παράδειγμα αποτελεί το πρόγραμμα Digital Value. Προτείνουμε, η ΓΓΕΤ να εισηγηθεί ανάλογα και από την πλευρά της, την υιοθέτηση αυτού του κριτηρίου ως θετικό στοιχείο κατά την αξιολόγηση στο Digital value, αλλά και σε άλλα αντίστοιχα επενδυτικά προγράμματα με κύριο αντικείμενο την καινοτομία. Για την άμεση ενθάρρυνση στήριξης της παραγωγής καινοτομίας από τις επιχειρήσεις, προτείνουμε η δαπάνη outsourcing σε Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα, η οποία αποσκοπεί στην παραγωγή καινοτόμου προϊόντος ή υπηρεσίας, να επιδοτείται σε μεγάλο ποσοστό (>60%) ανεξάρτητα από το εάν η επιχείρηση είναι μικρή, μεσαία, ή μεγάλη εταιρεία. 5. Σε πολλές περιπτώσεις, τα αποτελέσματα έργων μένουν στο ράφι, καθώς απαιτούν πέραν της επιχειρηματικής επένδυσης, και την συνεργασία με θεσμικούς φορείς της πολιτείας και της αγοράς, όπου η προσέγγιση δεν είναι πάντα απλή είτε προσκρούει σε ποικίλα εμπόδια. Η αποτελεσματική και αποδοτική αξιοποίηση τους, αποτελεί και αποδοτική και ωφέλιμη αξιοποίηση των πόρων της ΓΓΕΤ. Προτείνουμε, η ΓΓΕΤ να οργανώσει και να λειτουργήσει υπηρεσία διαμεσολάβησης και προώθησης για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των έργων, αναλαμβάνοντας το ρόλο της ενημέρωσης της πολιτείας, και της καθοδήγησης και διευκόλυνσης του φορέα υλοποίησης να προβάλει το αποτέλεσμα του έργου του στους κατάλληλους φορείς και να προχωρήσει στην περαιτέρω αξιοποίηση του. 6. Αξιολόγηση Ερευνητικών Τμημάτων – Εταιρειών: αξιολόγηση και των εταιρειών ως προς την ερευνητική τους δραστηριότητα. Ποιοτική και ποσοτική. Όπως γίνεται και για τα ερευνητικά ιδρύματα, προτείνουμε στην ΓΓΕΤ να προχωρήσει σε αξιολόγηση ερευνητικών δραστηριοτήτων εταιρειών, η οποία θα καταγράφει την εξέλιξη τους, την συμμετοχή άλλων πόρων (ιδίων, EC, κ.α.) στην δραστηριότητα, την αξιοποίηση αποτελεσμάτων έργων του παρελθόντος, την στελέχωση και τους μηχανισμούς κατάρτισης και ενημέρωσης του ερευνητικού προσωπικού, τον βαθμό συνεργασίας με άλλα Ερευνητικά και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα της χώρας κ.α.