Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Βαρβάρα Χρόνη' | 26 Μαρτίου 2018, 14:18

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Οι Υπεύθυνοι Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πολιτιστικά Θέματα) τα 8 τελευταία χρόνια υπηρετούν το θεσμό των Προγραμμάτων συγχωνευμένοι (!) δουλεύοντας για τρια τουλάχιστον άτομα, χωρίς γραμματειακή υποστήριξη, με… επ΄αόριστον παράταση θητείας, έχοντας διοικητικό, επιστημονικό, οργανωτικό ρόλο χωρίς επίδομα, αδιαφορώντας για ωράρια, γραφειοκρατικά κωλύματα, τραυματικές αναπροσαρμογές στο θεσμικό πλαίσιο, ασυνεννοησία και άγνοια των υπαλλήλων του Υπουργείου, απαξίωση, υποβάθμιση και τελικά μια πολεμική τακτική εκ μέρους των ιθυνόντων για ακύρωση του θεσμού στην πράξη και επανανοηματοδότησή του. Άλλοι προσπάθησαν να μετατρέψουν τα προγράμματα σε μαθήματα, άλλοι να τα υποβαθμίσουν σε δράσεις – πυροτεχνήματα, άλλοι να αρκεστούν σε εκ των άνωθεν έτοιμες προς χρήση «συνταγές» με την ιδιότητα του ειδικού και του «φωστήρα», άλλοι να τα καπηλευτούν και να δείξουν έργο με τη δουλειά των εκπαιδευτικών, άλλοι… και πόσοι άλλοι τσάκιζαν, αδιαφορούσαν κι έκαναν πως δεν υπήρχαν οι αρμοδιότητες των Υπευθύνων βαφτίζοντας αυτή την τακτική, στην καλυτερη των περιπτώσεων, «συνεργασία». Οσοι αντιλαμβάνονται την ουσία του θεσμού των Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πολιτιστικά Θέματα) ξέρουν ότι αποτέλεσε τη μοναδική όαση για εκπαιδευτικούς και μαθητές, το χώρο αναπνοής τους, το χώρο μέσα στον οποίο ελεύθερα μπορούσαν να ξεδιπλώσουν τη δημιουργικότητά τους, τα ενδιαφέροντά τους, τις μοναδικές ικανότητές τους μέσα σε μια ρευστη πραγματικότητα που συν-διαμόρφωναν οι ίδιοι για τους ίδιους. Άλλωστε είναι ο μοναδικός θεσμός στην εκπαίδευση που προέκυψε μέσα από εμάς τους ίδιους. Ποιος «φωστήρας» μπορεί να γνωρίζει εκ προοιμίου τη μοναδική δυναμική της καθεμίας μαθητικής ομάδας, τις ξεχωριστές ανάγκες, ενδιαφέροντα και προβληματισμούς; Με τον τρόπο που φαίνεται πως θα λειτουργήσουν οι νέες δομές τα Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πολιτιστικά Θέματα) ουσιαστικά καταργούνται ή, στην καλύτερη των περιπτώσεων, οδηγούνται προς εξαφάνιση, αφού είναι ανθρωπίνως αδύνατο τα ΚΠΕ-ΚΕΑ να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ξεχωριστές ανάγκες τους, με νέες επαυξημένες αρμοδιότητες, απομακρυσμένα από τη βάση και υπακούωντας σε κεντρικές, εκ των άνωθεν εντολές, δομημένα σε μια αυστηρά ιεραρχική, κάθετη δομή οργάνωσης με δοσμένους ρόλους στη λήψη αποφάσεων και σχέσεις λογοδοσίας μεταξύ τους. Ως προς την οργάνωση και στελέχωση, ασφυκτικός κλοιός εποπτείας, ελέγχου και συμμόρφωσης: - με «Παιδαγωγική ομάδα τέσσερων ατόμων» ανεξάρτητα από την περιοχή ευθύνης - με «διοικητική εποπτεία από τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης» και «επιστημονική και παιδαγωγική εποπτεία από το Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου Εκπαίδευσης για την Αειφορία του οικείου ΠΕ.Κ.Ε.Σ», όπου «η παρακολούθηση του συλλογικού προγραμματισμού δράσης και γενικότερα η παιδαγωγική και επιστημονική εποπτεία του Κ.Ε.Α. γίνεται από το Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου για την Αειφορία του οικείου ΠΕ.Κ.Ε.Σ.», δηλαδή από τις Περιφερειακές Διευθυνσεις και τους Σχολικούς Συμβούλους μετονoμασμενους, χωρίς κανένα σύνδεσμο με τις κατά τόπους οικείες Δ/νσεις οι οποιες δεν έχουν πλέον κανένα λόγο στα εκπαιδευτικά πράγματα πέραν της συμμόρφωσης σε εντολές όπως τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί - με «δαπάνες των χώρων λειτουργίας των Κ.Ε.Α.» να «αντιμετωπίζονται από τους Δήμους, οι οποίοι μπορεί» (μπορεί και όχι φαντάζομαι…) «να επιχορηγούνται με πιστώσεις που εγγράφονται γι’ αυτόν το σκοπό στον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων». Ως προς την αποστολή και τις αρμοδιότητες, συγκεντρωτισμός αρμοδιοτήτων με υποστελεχωση, υπο-χρηματοδότηση και με το θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης των Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων να είναι κυριολεκτικά στον αέρα, κακοποιημένο και εκριζωμένο. Ωραιοποιημένα λόγια χωρίς καμία απολύτως βάση στήριξης, όπου «οι πιθανοί-ενδεικτικοί θεματικοί άξονες τίθενται μέσω σχεδίου προγραμματισμού το οποίο καθορίζεται με Υπουργική Απάφαση και παρουσιάζεται στα σχολεία με οδηγίες συμπλήρωσης και ενημερωτικές συναντήσεις των Διευθυντών των σχολείων από τα στελέχη του ΠΕ.Κ.Ε.Σ.» και τους θεματικούς «άξονες αναφοράς του συλλογικού προγραμματισμού και της ανατροφοδοτικής αποτίμησης, καθώς και ο τύπος των σχετικών εκθέσεων», να «καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Ι.Ε.Π.», περιορίζοντας έτσι το ρόλο του Συλλόγου Διδασκόντων σε νομιμοποιητικό και εκτελεστικό όργανο αποφάσεων που λαμβάνονται έξω και πάνω από αυτόν, σύμφωνα με τα κονδύλια και τις χορηγίες που επιθυμούν οι ιθύνοντες να απορροφήσουν. Κατά τα άλλα, η «αποστολή» των ΚΠΕ-ΚΕΑ είναι «α) η υποστήριξη των σχολικών μονάδων σε θέματα σχετικά με την εκπαίδευση για την αειφορία, με έμφαση στο περιβάλλον και σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με την αειφόρο ανάπτυξη, όπως η υγεία και ο πολιτισμός, και β) η διασύνδεση της εκπαιδευτικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας, για τη διασφάλιση της αειφορικής διαχείρισης του περιβάλλοντος και την ανάδειξη βιώσιμων λύσεων στα τοπικά ζητήματα.». Και διαβάζοντας ανάμεσα «στα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα», αναρωτιέμαι: - Πού είναι ο μαθητής; Πού είναι η δημιουργική και ελεύθερη έκφρασή του; όταν το κεντρο ενδιαφεροντος των παιδιών ήταν το έναυσμα που καθόριζε την αρχή, τη μέση και την ολοκλήρωση ενός προγράμματος; όταν το κεντρο ενδιαφεροντος των παιδιών ήταν αυτό που διαμόρφωνε τις στοχευμένες δραστηριότητες; Τώρα ποιο θα είναι το κέντρο του ενδιαφέροντος; Οι Υπουργικές Αποφάσεις; - Πού είναι ο εκπαιδευτικός; πού είναι η δυνατότητά μας για πρωτοβουλία και υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων; πού είναι η εμπιστοσύνη στην παιδαγωγική μας κατάρτιση, στην ανάγκη μας για πειραματισμό και εξέλιξη του παιδαγωγικού μας ρόλου; πού είναι η προστασία και η στήριξη για την δημιουργία ενός εναλλακτικού παιδαγωγικού πλαισιου μέσα στην τάξη και εφαρμογής των αρχών σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων, έξω και πέρα από το αναλυτικό πρόγραμμα; - Πού είναι τα Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πολιτιστικά Θέματα) ως πολύμηνη διαδικασία ευαισθητοποίησης, όχι ως μάθημα, όχι με τον υποχρεωτικό χαρακτήρα μιας θεματικής που αποφασίζεται με Υπουργική Απόφαση, όχι με έτοιμη πρόταση και υλικό από Μ.Κ.Ο. και λοιπούς φορείς αλλά προαιρετικά ως προσωπική επιλογή μαθητών και εκπαιδευτικών που δημιουργούν οι ίδιοι ένα «σώμα» στοχευμένων βιωματικών δραστηριοτήτων γύρω από το συγκεκριμένο θέμα που ενδιαφέρει τους ίδιους και που έχουν ανάγκη οι ίδιοι; - Πού είναι η υποστήριξη των σχολικών μονάδων τοπικά και η διασύνδεση της εκπαιδευτικής κοινότητας και της τοπικής κοινωνίας; με τα αποκεντρωμένα, υποστελεχωμένα ΚΠΕ-ΚΕΑ που για να πας στις περισσότερες των περιπτώσεων κάνεις ταξίδι; ή με τον έναν ανα Περιφέρεια Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου για την Αειφορία του οικείου ΠΕ.Κ.Ε.Σ. όταν και ως συρρικνωμένοι Υπεύθυνοι μετά βίας καταφέρναμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των εκπαιδευτικών; Με ποιον τρόπο θα «ενσωμματωθούν οι αρχές της αειφορίας σε όλες τις λειτουργίες της σχολικής ζωής»; Με Υπουργικές Αποφάσεις και εκ άνωθεν επιβολή; Τα Δίκτυα (τοπικά, περιφερειακά, εθνικά και διεθνή) πώς θα λειτουργήσουν επί τοις ουσίας όταν οι μετακινήσεις των μαθητών περιορίζονται στα τοπικά ΚΠΕ-ΚΕΑ; Και ποιο το νόημα πλέον να είσαι σε Δίκτυο; Αυτό σημαίνει «αποκεντρωμένο εκπαιδευτικό σύστημα»; Αυτή είναι η «Παιδαγωγική Αυτονομία της Σχολικής Μονάδας»; Αυτό είναι το «όραμα για δημόσιο, δημοκρατικό και συνεργατικό σχολείο»; Αυτό είναι η «ενδυνάμωση της ικανότητα του εκπαιδευτικού συστήματος να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των μαθητών»; Αυτό είναι η ενίσχυση «του κοινωνικού ρόλου του σχολείου, το οποίο προσπαθεί να επιτελέσει το έργο του μέσα στη δίνη μιας πολύμορφης και παρατεταμένης κρίσης, με έντονες κοινωνικές ανισότητες»; Είναι τουλάχιστον λυπηρό να βλέπεις στον 21ο αιώνα στην Ελλάδα της κρίσης να αποδομείται και να ρίχνεται στον κάλαθο των αχρήστων ένας μοναδικός θεσμός – στολίδι της εκπαίδευσης που δεν στοίχιζε τίποτα και αντίθετα πρόσφερε δωρεάν το αγαθό της επιμόρφωσης και υποστήριξης στους εκπαιδευτικούς με παντός τύπου συνεργασίες, αξιοποιηση του κατά τόπους δυναμικού, φέρνοντας κοντά μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον με αφετηρία πάντα το μαθητή και στόχο τη διαμόρφωση ενεργών και κριτικά σκεπτόμενων πολιτών. Και οι Υπεύθυνοι Σχολικών Δραστηριοτήτων δεν ήταν οι «”γραφειοκράτες”, όπως τώρα ζητείται από τον εν λόγω σχεδιασμό του Υπουργείου, αλλά οι ”συνάδελφοι”, οι ”συνεργάτες” του ανήσυχου παιδαγωγικά εκπαιδευτικού στην πράξη». Ναι, η κρίση είναι εδώ! Και τελειώνοντας, προτείνουμε να λειτουργεί σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης ένα «Γραφειο Εκπαιδευσης για την Αειφορια» σε οργανική ενότητα με το «Κεντρο Εκπαιδευσης για την Αειφορια», που θα συνεχίσει να είναι ο σύνδεσμος μεταξύ του ΚΠΕ-ΚΕΑ και των σχολείων και να ξεκαθαρίσει το θεσμικό πλαίσιο των Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πολιτιστικά Θέματα) και να υποστηριχθεί προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της πρωτοβουλίας των εκπαιδευτικών της τάξης για την υλοποίησή τους σε προαιρετική, πολύμηνη βάση. Βαρβάρα Χρόνη Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων ΔΠΕ Ρεθύμνης