Η Διοίκηση του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος αποτελεί συλλογική λειτουργία και διενεργείται από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Στο Πρυτανικό Συμβούλιο συμμετέχουν εκπρόσωποι όλων των κλάδων του προσωπικού του Ιδρύματος και ασφαλώς εκπρόσωποι των φοιτητών. Σε πολλά κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού συμμετέχουν και εξωπανεπιστημιακά μέλη δεδομένης της αλληλεπίδρασης των ΑΕΙ με την κοινωνία. Το προσωπικό των ΑΕΙ διαχωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες το Διδακτικό - Ερευνητικό και το Διοικητικό και είναι γεγονός ότι για να λειτουργήσει το ΑΕΙ χρειάζεται την αγαστή συνεργασία όλων. Οι φοιτητές ως αποδέκτες της εκπαιδευτικής κυρίως αλλά και ερευνητικής δραστηριότητας του ΑΕΙ δικαιούνται να έχουν λόγο σε θέματα που αφορούν την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Με το ν. 4485/2017 το εκλεκτορικό σώμα για την εκλογή του Πρύτανη και των Αντιπρυτάνεων συμπεριελάμβανε όλους τους φορείς της λειτουργίας του ΑΕΙ στο μέτρο που ο νομοθέτης αποφάσισε με τη ποσόστωση της ψήφου των μελών ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικών. Η λύση αυτή του Ν. 4485 είναι Σολομώντεια και σαφώς αντιδημοκρατική. Το σκεπτικό ήταν ότι τη θέση του Πρύτανη διεκδικούν μόνο μέλη ΔΕΠ και επομένως έπρεπε η ψήφος των ΔΕΠ να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την ψήφο όσων δεν έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Το ερώτημα που προβάλλει είναι αφού οι Επίκουροι καθηγητές και οι Λέκτορες δεν έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι γιατί η ψήφος τους να μετράει το ίδιο με του καθηγητή πρώτης βαθμίδας και επίσης γιατί να μετράει περισσότερο από την ψήφο του ΕΔΙΠ ή του ΕΤΕΠ. Είναι σαφές ότι πρόκειται για ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ διαδικασία που αντιβαίνει στη βασική αρχή της ισότητας ενώπιον του δημοκρατικού δικαιώματος του εκλέγειν.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης ας συζητήσουμε τις εξής βασικές παραδοχές: 1) Το Πανεπιστημιακό προσωπικό απέναντι στην άσκηση του δημοκρατικού δικαιώματος του εκλέγειν είναι ισοδύναμο. Η ψήφος σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να έχει διαφορετική βαρύτητα, αφού ο Πρύτανης και οι Αντιπρυτάνεις πρέπει να έχουν την αποδοχή του συνόλου του προσωπικού. Στο ΕΚΠΑ εργάζονται 1605 μέλη ΔΕΠ και 1516 μέλη ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικοί. Με ποια λογική μπορεί να αφαιρεθεί η ικανότητα ψήφου στο 50% του προσωπικού; 2) Το προσωπικό που συμμετέχει διά των εκπροσώπων του στο Πρυτανικό Συμβούλιο είναι άτοπο να μη έχει συμμετάσχει στην εκλογή του Πρύτανη. 3) Οι φοιτητές, συμμετέχουν στα συλλογικά όργανα και πρέπει να εκπροσωπούνται στο εκλεκτορικό σώμα σε ποσοστό 10% του συνόλου του προσωπικού του ΑΕΙ. Οι φοιτητές αυτοί θα εκλέγονται κατά τις φοιτητικές εκλογές με ειδικά ψηφοδέλτια και θα καταγράφονται σε ειδικό κατάλογο. 4) Οι υποψήφιοι Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις, εκτός από την θέση τους στο ΑΕΙ, ως καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές, επιβάλλεται να έχουν διοικήσει μικρότερες δομές διοίκησης μέσα στο ΑΕΙ, όπως Διευθυντές Τομέα, Πρόεδροι Τμήματος, Κοσμήτορες, έτσι ώστε να έχουν αποκτήσει διοικητική ικανότητα. 5) Η δυνατότητα ψήφου στο σύνολο του προσωπικού θα έχει το ευεργετικό αποτέλεσμα της ανταλλαγής απόψεων πάνω σε όλα τα θέματα που αφορούν στη λειτουργία του ΑΕΙ κατά την προεκλογική περίοδο. Αυτό έγινε ορατό στην τελευταία εκλογική διαδικασία όπου όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τους υποψηφίους για όλα τα ζητήματα ξεχωριστά του κάθε κλάδου. 6) Η δυνατότητα του εκλέγειν σε μόνο μέλη ΔΕΠ εμπεριέχει τον κίνδυνο της μη ανεξάρτητης έκφρασης της βούλησης του εκλεκτορικού σώματος. Η εξαρτημένη σχέση των μελών ΔΕΠ χαμηλότερων βαθμίδων με τους καθηγητές στο πλαίσιο της ανέλιξης τους σε υψηλότερη βαθμίδα δημιουργεί αμφιβολία για την ανόθευτη έκφραση της βούλησης του εκλεκτορικού σώματος. Αυτό λύνεται με τη διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος έτσι ώστε να μη υπάρχει δυνατότητα χειραγώγησης. Με βάση τα παραπάνω είναι σαφές ότι το άρθρο 62 πρέπει να τροποποιηθεί και να συμπεριλάβει στο εκλεκτορικό σώμα το σύνολο του προσωπικού με ισοδύναμη ψήφο. Αυτό αποτελεί δημοκρατική νομιμοποίηση της εκλογικής διαδικασίας και θα έχει ευεργετικές συνέπειες στην εύρυθμη λειτουργία του Πανεπιστημίου.
Σε ότι αφορά το γεγονός ότι το Εργαστηριακό - Διδακτικό προσωπικό (ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ) αντιμετωπίζεται ως χαμηλών προσόντων προσωπικό με ρόλο βοηθητικό στη λειτουργία του Πανεπιστημίου διαψεύδεται καθημερινά στην πράξη με τη συμμετοχή του προσωπικού αυτού στο διδακτικό, εργαστηριακό και ερευνητικό έργο του Πανεπιστημίου σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Είναι καιρός το Υπουργείο να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση των βαθμίδων του προσωπικού και να δημιουργήσει πέντε (5) επιστημονικές βαθμίδες προσωπικού, με αντίστοιχα προσόντα ως εξής: Καθηγητής, Αναπληρωτής καθηγητής, Επίκουρος καθηγητής, Λέκτορας και Καθηγητής εφαρμογών. Όσοι ΕΔΙΠ, ΕΕΠ και ΕΤΕΠ είναι κάτοχοι Διδακτορικού με ικανό ερευνητικό έργο να ενταχθούν στη βαθμίδα του Λέκτορα και όλοι οι υπόλοιποι να ενταχθούν στη βαθμίδα του καθηγητή εφαρμογών. Όλοι θα έχουν τη δυνατότητα εξέλιξης σε ανώτερη βαθμίδα. Έτσι να γίνει μια ορθολογική και δίκαιη διαχείριση της αδικίας που υφίσταται το εργαστηριακό - διδακτικό προσωπικό, το οποίο θα μπορεί πλέον αναπόσπαστο να αποδίδει το μέγιστο των δυνατοτήτων του προς όφελος του Πανεπιστημίου.
Η Διοίκηση του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος αποτελεί συλλογική λειτουργία και διενεργείται από το Πρυτανικό Συμβούλιο. Στο Πρυτανικό Συμβούλιο συμμετέχουν εκπρόσωποι όλων των κλάδων του προσωπικού του Ιδρύματος και ασφαλώς εκπρόσωποι των φοιτητών. Σε πολλά κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού συμμετέχουν και εξωπανεπιστημιακά μέλη δεδομένης της αλληλεπίδρασης των ΑΕΙ με την κοινωνία. Το προσωπικό των ΑΕΙ διαχωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες το Διδακτικό - Ερευνητικό και το Διοικητικό και είναι γεγονός ότι για να λειτουργήσει το ΑΕΙ χρειάζεται την αγαστή συνεργασία όλων. Οι φοιτητές ως αποδέκτες της εκπαιδευτικής κυρίως αλλά και ερευνητικής δραστηριότητας του ΑΕΙ δικαιούνται να έχουν λόγο σε θέματα που αφορούν την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Με το ν. 4485/2017 το εκλεκτορικό σώμα για την εκλογή του Πρύτανη και των Αντιπρυτάνεων συμπεριελάμβανε όλους τους φορείς της λειτουργίας του ΑΕΙ στο μέτρο που ο νομοθέτης αποφάσισε με τη ποσόστωση της ψήφου των μελών ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικών. Η λύση αυτή του Ν. 4485 είναι Σολομώντεια και σαφώς αντιδημοκρατική. Το σκεπτικό ήταν ότι τη θέση του Πρύτανη διεκδικούν μόνο μέλη ΔΕΠ και επομένως έπρεπε η ψήφος των ΔΕΠ να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την ψήφο όσων δεν έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Το ερώτημα που προβάλλει είναι αφού οι Επίκουροι καθηγητές και οι Λέκτορες δεν έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι γιατί η ψήφος τους να μετράει το ίδιο με του καθηγητή πρώτης βαθμίδας και επίσης γιατί να μετράει περισσότερο από την ψήφο του ΕΔΙΠ ή του ΕΤΕΠ. Είναι σαφές ότι πρόκειται για ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ διαδικασία που αντιβαίνει στη βασική αρχή της ισότητας ενώπιον του δημοκρατικού δικαιώματος του εκλέγειν. Στο πλαίσιο της διαβούλευσης ας συζητήσουμε τις εξής βασικές παραδοχές: 1) Το Πανεπιστημιακό προσωπικό απέναντι στην άσκηση του δημοκρατικού δικαιώματος του εκλέγειν είναι ισοδύναμο. Η ψήφος σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να έχει διαφορετική βαρύτητα, αφού ο Πρύτανης και οι Αντιπρυτάνεις πρέπει να έχουν την αποδοχή του συνόλου του προσωπικού. Στο ΕΚΠΑ εργάζονται 1605 μέλη ΔΕΠ και 1516 μέλη ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ, Διοικητικοί. Με ποια λογική μπορεί να αφαιρεθεί η ικανότητα ψήφου στο 50% του προσωπικού; 2) Το προσωπικό που συμμετέχει διά των εκπροσώπων του στο Πρυτανικό Συμβούλιο είναι άτοπο να μη έχει συμμετάσχει στην εκλογή του Πρύτανη. 3) Οι φοιτητές, συμμετέχουν στα συλλογικά όργανα και πρέπει να εκπροσωπούνται στο εκλεκτορικό σώμα σε ποσοστό 10% του συνόλου του προσωπικού του ΑΕΙ. Οι φοιτητές αυτοί θα εκλέγονται κατά τις φοιτητικές εκλογές με ειδικά ψηφοδέλτια και θα καταγράφονται σε ειδικό κατάλογο. 4) Οι υποψήφιοι Πρυτάνεις και Αντιπρυτάνεις, εκτός από την θέση τους στο ΑΕΙ, ως καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές, επιβάλλεται να έχουν διοικήσει μικρότερες δομές διοίκησης μέσα στο ΑΕΙ, όπως Διευθυντές Τομέα, Πρόεδροι Τμήματος, Κοσμήτορες, έτσι ώστε να έχουν αποκτήσει διοικητική ικανότητα. 5) Η δυνατότητα ψήφου στο σύνολο του προσωπικού θα έχει το ευεργετικό αποτέλεσμα της ανταλλαγής απόψεων πάνω σε όλα τα θέματα που αφορούν στη λειτουργία του ΑΕΙ κατά την προεκλογική περίοδο. Αυτό έγινε ορατό στην τελευταία εκλογική διαδικασία όπου όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τους υποψηφίους για όλα τα ζητήματα ξεχωριστά του κάθε κλάδου. 6) Η δυνατότητα του εκλέγειν σε μόνο μέλη ΔΕΠ εμπεριέχει τον κίνδυνο της μη ανεξάρτητης έκφρασης της βούλησης του εκλεκτορικού σώματος. Η εξαρτημένη σχέση των μελών ΔΕΠ χαμηλότερων βαθμίδων με τους καθηγητές στο πλαίσιο της ανέλιξης τους σε υψηλότερη βαθμίδα δημιουργεί αμφιβολία για την ανόθευτη έκφραση της βούλησης του εκλεκτορικού σώματος. Αυτό λύνεται με τη διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος έτσι ώστε να μη υπάρχει δυνατότητα χειραγώγησης. Με βάση τα παραπάνω είναι σαφές ότι το άρθρο 62 πρέπει να τροποποιηθεί και να συμπεριλάβει στο εκλεκτορικό σώμα το σύνολο του προσωπικού με ισοδύναμη ψήφο. Αυτό αποτελεί δημοκρατική νομιμοποίηση της εκλογικής διαδικασίας και θα έχει ευεργετικές συνέπειες στην εύρυθμη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Σε ότι αφορά το γεγονός ότι το Εργαστηριακό - Διδακτικό προσωπικό (ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ) αντιμετωπίζεται ως χαμηλών προσόντων προσωπικό με ρόλο βοηθητικό στη λειτουργία του Πανεπιστημίου διαψεύδεται καθημερινά στην πράξη με τη συμμετοχή του προσωπικού αυτού στο διδακτικό, εργαστηριακό και ερευνητικό έργο του Πανεπιστημίου σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Είναι καιρός το Υπουργείο να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση των βαθμίδων του προσωπικού και να δημιουργήσει πέντε (5) επιστημονικές βαθμίδες προσωπικού, με αντίστοιχα προσόντα ως εξής: Καθηγητής, Αναπληρωτής καθηγητής, Επίκουρος καθηγητής, Λέκτορας και Καθηγητής εφαρμογών. Όσοι ΕΔΙΠ, ΕΕΠ και ΕΤΕΠ είναι κάτοχοι Διδακτορικού με ικανό ερευνητικό έργο να ενταχθούν στη βαθμίδα του Λέκτορα και όλοι οι υπόλοιποι να ενταχθούν στη βαθμίδα του καθηγητή εφαρμογών. Όλοι θα έχουν τη δυνατότητα εξέλιξης σε ανώτερη βαθμίδα. Έτσι να γίνει μια ορθολογική και δίκαιη διαχείριση της αδικίας που υφίσταται το εργαστηριακό - διδακτικό προσωπικό, το οποίο θα μπορεί πλέον αναπόσπαστο να αποδίδει το μέγιστο των δυνατοτήτων του προς όφελος του Πανεπιστημίου.