Η έννοια της αξιολόγησης έχει συνδεθεί στη συνείδηση του εκπαιδευτικού κόσμου με μια προσπάθεια εντοπισμού του ανάξιου, τεμπέλη, ανεπαρκή εκπαιδευτικού. Έχει συνδεθεί με μια εκ των προτέρων καχύποπτη αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και του έργου του. Όταν αισθάνεται κανείς ότι αντιμετωπίζεται με αρνητισμό και καλείται να αποδείξει τα αυτονόητα είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να είναι όσο αποτελεσματικός θα μπορούσε να είναι σε ένα περιβάλλον σεβασμού, αναγνώρισης και υποστήριξης.
Γιατί να μη μιλήσουμε για επιμόρφωση, για αλλαγή κουλτούρας στη σχολική μονάδα, για συνεργατικές δραστηριότητες; Υπάρχουν ακόμη και σήμερα στους συλλόγους απαρχαιωμένες αντιλήψεις π.χ. για την ειδική εκπαίδευση που βέβαια πηγάζουν από άγνοια. Τι θα αξιολογήσουμε αν δε δώσουμε γνώση, επιμόρφωση, καθοδήγηση, υποδειγματικές διδασκαλίες στους εκπαιδευτικούς; Προσωπικά, αν ήταν να αξιολογηθώ θα ήθελα να γίνει αφού πρώτα παρακολουθήσω από τον αξιολογητή μια τουλάχιστον υποδειγματική διδασκαλία. Μας έχουν αφήσει χρόνια τώρα χωρίς καθοδήγηση και θέλουν να μας αξιολογήσουν πάνω σε τι; Και από ποιους; Πώς μπορεί η οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης να μην επηρεάσει τις σχέσεις δασκάλου- μαθητή ή τις σχέσεις διευθυντή-εκπαιδευτικού; Και πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε το ήθος και την αμεροληψία του αξιολογητή μας;
Επιπλέον, το εκπαιδευτικό δυναμικό της χώρας μας είναι γεγονός πως έχει υψηλή εκπαίδευση. Με το νέο σύστημα διορισμών προσλαμβάνονται εκπαιδευτικοί με δύο πτυχία, με μεταπτυχιακά, μεγάλη προϋπηρεσία, ξένες γλώσσες. Γνωρίζετε άλλη χώρα στον κόσμο που να διαθέτει εκπαιδευτικούς με τόσο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και τόσο χαμηλόμισθους και απαξιωμένους κοινωνικά; Φυσικά η απόκτηση όλων των παραπάνω ακαδημαϊκών προσόντων απαιτεί διαρκείς αξιολογήσεις. Τι παραπάνω θα πρέπει να αποδείξει ο εκπαιδευτικός;
Μήπως θα ήταν συνετότερο να αξιοποιηθεί αυτό το δυναμικό καταλλήλως, ανάλογα με τις ανάγκες, για το καλό του δημόσιου σχολείου;Μήπως το κράτος θα έπρεπε να σταθεί δίπλα με σεβασμό και όχι απέναντι με καχυποψία;
Τέλος, τον ταλαιπωρημένο αναπληρωτή που αναγκάζεται σε εσωτερική μετανάστευση κάθε σχολική χρονιά και κάνει δύο μετακομίσεις τουλάχιστον τον χρόνο πώς θα τον αξιολογήσετε; Αλλαγή σχολείου κάθε χρόνο σημαίνει ανάγκη προσαρμογής σε νέο σχολικό, κοινωνικό περιβάλλον. Σημαίνει νέα πόλη, νέο σχολείο, νέοι μαθητές, νέος σύλλογος.
Επικαλούμαι την ενσυναισθητική σας κατανόηση και σας ζητώ για δύο λεπτά να σκεφτείτε τη διαδικασία αυτή και τον αντίκτυπο στη ζωή των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους. Ακόμη και ο πιο ευπροσάρμοστος άνθρωπος κάποια στιγμή κουράζεται. Πώς λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι να επιβαρυνθούν και με την πίεση ενός συστήματος αξιολόγησης, χωρίς προετοιμασία, επιμόρφωση, χρόνο προσαρμογής;
Αυτό που χρειάζεται ο εκπαιδευτικός σήμερα είναι πρώτα απ'όλα:
α)αναγνώριση του έργου του και της συνεισφοράς του. Πρέπει να αναπτυχθεί κλίμα εμπιστοσύνης και σεβασμού σχολείου (εκπαιδευτικών)-κοινωνίας
β) έμπρακτη υποστήριξη με καθοδήγηση, επιμόρφωση και υποδειγματικές διδασκαλίες
γ)συνεργασία με φορείς υποστήριξης
δ)σταθερές σχέσεις εργασίας/βελτίωση των συνθηκών των αναπληρωτών. Διαφορετικά προετοιμάζεται κανείς όταν γνωρίζει τους μαθητές και το σχολείο και διαφορετικά όταν αντιμετωπίζεται ως "περαστικός". Η αντίληψη αυτή βλάπτει τον ίδιο, το σχολείο και τους μαθητές.
Να είστε σίγουροι πως όταν οι εκπαιδευτικοί βιώσουν έμπρακτα την υποστήριξη της πολιτείας θα μπορέσουν να ξεδιπλώσουν το ισχυρό δυναμικό τους και τότε θα έχει γίνει το σπουδαιότερο βήμα για καλύτερη εκπαίδευση.
Η έννοια της αξιολόγησης έχει συνδεθεί στη συνείδηση του εκπαιδευτικού κόσμου με μια προσπάθεια εντοπισμού του ανάξιου, τεμπέλη, ανεπαρκή εκπαιδευτικού. Έχει συνδεθεί με μια εκ των προτέρων καχύποπτη αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και του έργου του. Όταν αισθάνεται κανείς ότι αντιμετωπίζεται με αρνητισμό και καλείται να αποδείξει τα αυτονόητα είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να είναι όσο αποτελεσματικός θα μπορούσε να είναι σε ένα περιβάλλον σεβασμού, αναγνώρισης και υποστήριξης. Γιατί να μη μιλήσουμε για επιμόρφωση, για αλλαγή κουλτούρας στη σχολική μονάδα, για συνεργατικές δραστηριότητες; Υπάρχουν ακόμη και σήμερα στους συλλόγους απαρχαιωμένες αντιλήψεις π.χ. για την ειδική εκπαίδευση που βέβαια πηγάζουν από άγνοια. Τι θα αξιολογήσουμε αν δε δώσουμε γνώση, επιμόρφωση, καθοδήγηση, υποδειγματικές διδασκαλίες στους εκπαιδευτικούς; Προσωπικά, αν ήταν να αξιολογηθώ θα ήθελα να γίνει αφού πρώτα παρακολουθήσω από τον αξιολογητή μια τουλάχιστον υποδειγματική διδασκαλία. Μας έχουν αφήσει χρόνια τώρα χωρίς καθοδήγηση και θέλουν να μας αξιολογήσουν πάνω σε τι; Και από ποιους; Πώς μπορεί η οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης να μην επηρεάσει τις σχέσεις δασκάλου- μαθητή ή τις σχέσεις διευθυντή-εκπαιδευτικού; Και πώς μπορούμε να εμπιστευτούμε το ήθος και την αμεροληψία του αξιολογητή μας; Επιπλέον, το εκπαιδευτικό δυναμικό της χώρας μας είναι γεγονός πως έχει υψηλή εκπαίδευση. Με το νέο σύστημα διορισμών προσλαμβάνονται εκπαιδευτικοί με δύο πτυχία, με μεταπτυχιακά, μεγάλη προϋπηρεσία, ξένες γλώσσες. Γνωρίζετε άλλη χώρα στον κόσμο που να διαθέτει εκπαιδευτικούς με τόσο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και τόσο χαμηλόμισθους και απαξιωμένους κοινωνικά; Φυσικά η απόκτηση όλων των παραπάνω ακαδημαϊκών προσόντων απαιτεί διαρκείς αξιολογήσεις. Τι παραπάνω θα πρέπει να αποδείξει ο εκπαιδευτικός; Μήπως θα ήταν συνετότερο να αξιοποιηθεί αυτό το δυναμικό καταλλήλως, ανάλογα με τις ανάγκες, για το καλό του δημόσιου σχολείου;Μήπως το κράτος θα έπρεπε να σταθεί δίπλα με σεβασμό και όχι απέναντι με καχυποψία; Τέλος, τον ταλαιπωρημένο αναπληρωτή που αναγκάζεται σε εσωτερική μετανάστευση κάθε σχολική χρονιά και κάνει δύο μετακομίσεις τουλάχιστον τον χρόνο πώς θα τον αξιολογήσετε; Αλλαγή σχολείου κάθε χρόνο σημαίνει ανάγκη προσαρμογής σε νέο σχολικό, κοινωνικό περιβάλλον. Σημαίνει νέα πόλη, νέο σχολείο, νέοι μαθητές, νέος σύλλογος. Επικαλούμαι την ενσυναισθητική σας κατανόηση και σας ζητώ για δύο λεπτά να σκεφτείτε τη διαδικασία αυτή και τον αντίκτυπο στη ζωή των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους. Ακόμη και ο πιο ευπροσάρμοστος άνθρωπος κάποια στιγμή κουράζεται. Πώς λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι να επιβαρυνθούν και με την πίεση ενός συστήματος αξιολόγησης, χωρίς προετοιμασία, επιμόρφωση, χρόνο προσαρμογής; Αυτό που χρειάζεται ο εκπαιδευτικός σήμερα είναι πρώτα απ'όλα: α)αναγνώριση του έργου του και της συνεισφοράς του. Πρέπει να αναπτυχθεί κλίμα εμπιστοσύνης και σεβασμού σχολείου (εκπαιδευτικών)-κοινωνίας β) έμπρακτη υποστήριξη με καθοδήγηση, επιμόρφωση και υποδειγματικές διδασκαλίες γ)συνεργασία με φορείς υποστήριξης δ)σταθερές σχέσεις εργασίας/βελτίωση των συνθηκών των αναπληρωτών. Διαφορετικά προετοιμάζεται κανείς όταν γνωρίζει τους μαθητές και το σχολείο και διαφορετικά όταν αντιμετωπίζεται ως "περαστικός". Η αντίληψη αυτή βλάπτει τον ίδιο, το σχολείο και τους μαθητές. Να είστε σίγουροι πως όταν οι εκπαιδευτικοί βιώσουν έμπρακτα την υποστήριξη της πολιτείας θα μπορέσουν να ξεδιπλώσουν το ισχυρό δυναμικό τους και τότε θα έχει γίνει το σπουδαιότερο βήμα για καλύτερη εκπαίδευση.