Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, για να επιτελέσει τον βασικό της στόχο, τη σχολική βελτίωση:
1. Είναι απαραίτητο να εισαχθεί με τη μορφή της καινοτομίας και να αποτελέσει διαδικασία αλλαγής για τον σχολικό οργανισμό, προκειμένου να τον μετατρέψει σε «οργανισμό που μαθαίνει».
2. Δεν πρέπει να αποτελέσει μια επιβεβλημένη γραφειοκρατική διαδικασία με υποχρεωτικό για όλα τα σχολεία χαρακτήρα. Θα πρέπει να προκύψει ως αναγκαιότητα μέσα από την ίδια τη σχολική μονάδα, να λάβει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, και να σχεδιαστεί με σκοπό, όχι μόνο να αποτιμήσει και να περιγράψει τη ρουτίνα του σχολείου, αλλά να βελτιώσει τυχόν προβλήματα και ελλείψεις.
3.Θα πρέπει να αποτελεί μια συμμετοχική διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας να κινητοποιούνται όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας. Βέβαια, το συμμετοχικό πνεύμα θα πρέπει να έχει αναπτυχθεί μέσα από τη συμμετοχή της σχολικής κοινότητας σε καινοτόμα προγράμματα και δράσεις, που να έχουν προηγηθεί της ΑΣΜ. Η ανάπτυξη συνεργασιών στο πλαίσιο της ευρύτερης σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς) σε συνδυασμό με τον παρωθητικό ρόλο του διευθυντή, τον υποστηρικτικό ρόλο του κριτικού-συμβούλου και την ανάληψη ηγετικού ρόλου από τους εκπαιδευτικούς αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την υλοποίηση της. Επιβάλλεται, λοιπόν, η δημιουργία δικτύων συνεργασίας εντός και εκτός της σχολικής μονάδας.
4.Πρέπει να συνδέεται με την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Μέσω της επιμόρφωσης και της υποστήριξης, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να προετοιμαστεί για τη συμμετοχή του στη δράση, επιλέγοντας και κατασκευάζοντας εργαλεία που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του δικού του σχολείου και αναπτύσσοντας συνεργατική/συμμετοχική κουλτούρα.
5.Πρέπει να μετατραπεί σε μια διαδικασία κριτικής θεώρησης της σχολικής πραγματικότητας, με βασικό άξονα την ανατροφοδότηση του εκπαιδευτικού έργου, με στόχο τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών για την ανάπτυξη της σχολικής μονάδας.
6. Για την υλοποίησή της απαιτείται παροχή ουσιαστικής υποστήριξης στον εκπαιδευτικό, προκειμένου να ενισχύσει την κινητροδότησή του για την ενεργό συμμετοχή του στη διαδικασία ΑΣΜ. Στο πλαίσιο αυτό προτάσσεται, η δημιουργία κατάλληλου υποστηρικτικού κλίματος, που μπορεί να αναπτυχθεί με τη συμβολή ενός εξωτερικού συμπαραστάτη, την ουσιαστική ενημέρωση και επιμόρφωση, την αντικειμενικότητα των διαδικασιών, την ηθική ενίσχυση και το σαφές νομοθετικό πλαίσιο.
7. Είναι απαραίτητος ο συνεργατικός και συμβουλευτικός ρόλος ενός κριτικού φίλου - συμβούλου, ο οποίος βέβαια πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις της επιστημονικής κατάρτισης, να προέρχεται από τον χώρο της εκπαίδευσης και να συμμετάσχει και σε άλλες εκπαιδευτικές δράσεις της σχολικής κοινότητας.
8. Ο πρόεδρος του ΕΠΕΣ και ο σύμβουλος παιδαγωγικής ευθύνης πρέπει να έχουν κατεξοχήν υποστηρικτικό ρόλο και όχι απλά εποπτικό. Για να υποστηρίξουν τη δράση αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας πρέπει να εμπλέκονται και σε άλλες καινοτόμες δράσεις που οργανώνονται από τη σχολική κοινότητα και όχι να περιορίζεται ο ρόλος τους σε εθιμοτυπικές συναντήσεις με τον Σύλλογο διδασκόντων.
Τέλος, η δράση για την Αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας είναι συλλογική,ηθική υποχρέωση όλου του σχολικού οργανισμού και όχι διαδικασία λογοδοσίας, η οποία ανατίθεται και διεκπεραιώνεται από τους εκπαιδευτικούς μόνο.Για όλους τους παραπάνω λόγους επιβάλλεται η ουσιαστική συνεργασία των Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. με τα Πανεπιστήμια για την ενίσχυση της ΑΣΜ ως κατεξοχήν καινοτόμου και ερευνητικής δράσης.
Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, για να επιτελέσει τον βασικό της στόχο, τη σχολική βελτίωση: 1. Είναι απαραίτητο να εισαχθεί με τη μορφή της καινοτομίας και να αποτελέσει διαδικασία αλλαγής για τον σχολικό οργανισμό, προκειμένου να τον μετατρέψει σε «οργανισμό που μαθαίνει». 2. Δεν πρέπει να αποτελέσει μια επιβεβλημένη γραφειοκρατική διαδικασία με υποχρεωτικό για όλα τα σχολεία χαρακτήρα. Θα πρέπει να προκύψει ως αναγκαιότητα μέσα από την ίδια τη σχολική μονάδα, να λάβει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, και να σχεδιαστεί με σκοπό, όχι μόνο να αποτιμήσει και να περιγράψει τη ρουτίνα του σχολείου, αλλά να βελτιώσει τυχόν προβλήματα και ελλείψεις. 3.Θα πρέπει να αποτελεί μια συμμετοχική διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας να κινητοποιούνται όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας. Βέβαια, το συμμετοχικό πνεύμα θα πρέπει να έχει αναπτυχθεί μέσα από τη συμμετοχή της σχολικής κοινότητας σε καινοτόμα προγράμματα και δράσεις, που να έχουν προηγηθεί της ΑΣΜ. Η ανάπτυξη συνεργασιών στο πλαίσιο της ευρύτερης σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς) σε συνδυασμό με τον παρωθητικό ρόλο του διευθυντή, τον υποστηρικτικό ρόλο του κριτικού-συμβούλου και την ανάληψη ηγετικού ρόλου από τους εκπαιδευτικούς αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την υλοποίηση της. Επιβάλλεται, λοιπόν, η δημιουργία δικτύων συνεργασίας εντός και εκτός της σχολικής μονάδας. 4.Πρέπει να συνδέεται με την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Μέσω της επιμόρφωσης και της υποστήριξης, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να προετοιμαστεί για τη συμμετοχή του στη δράση, επιλέγοντας και κατασκευάζοντας εργαλεία που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του δικού του σχολείου και αναπτύσσοντας συνεργατική/συμμετοχική κουλτούρα. 5.Πρέπει να μετατραπεί σε μια διαδικασία κριτικής θεώρησης της σχολικής πραγματικότητας, με βασικό άξονα την ανατροφοδότηση του εκπαιδευτικού έργου, με στόχο τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών για την ανάπτυξη της σχολικής μονάδας. 6. Για την υλοποίησή της απαιτείται παροχή ουσιαστικής υποστήριξης στον εκπαιδευτικό, προκειμένου να ενισχύσει την κινητροδότησή του για την ενεργό συμμετοχή του στη διαδικασία ΑΣΜ. Στο πλαίσιο αυτό προτάσσεται, η δημιουργία κατάλληλου υποστηρικτικού κλίματος, που μπορεί να αναπτυχθεί με τη συμβολή ενός εξωτερικού συμπαραστάτη, την ουσιαστική ενημέρωση και επιμόρφωση, την αντικειμενικότητα των διαδικασιών, την ηθική ενίσχυση και το σαφές νομοθετικό πλαίσιο. 7. Είναι απαραίτητος ο συνεργατικός και συμβουλευτικός ρόλος ενός κριτικού φίλου - συμβούλου, ο οποίος βέβαια πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις της επιστημονικής κατάρτισης, να προέρχεται από τον χώρο της εκπαίδευσης και να συμμετάσχει και σε άλλες εκπαιδευτικές δράσεις της σχολικής κοινότητας. 8. Ο πρόεδρος του ΕΠΕΣ και ο σύμβουλος παιδαγωγικής ευθύνης πρέπει να έχουν κατεξοχήν υποστηρικτικό ρόλο και όχι απλά εποπτικό. Για να υποστηρίξουν τη δράση αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας πρέπει να εμπλέκονται και σε άλλες καινοτόμες δράσεις που οργανώνονται από τη σχολική κοινότητα και όχι να περιορίζεται ο ρόλος τους σε εθιμοτυπικές συναντήσεις με τον Σύλλογο διδασκόντων. Τέλος, η δράση για την Αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας είναι συλλογική,ηθική υποχρέωση όλου του σχολικού οργανισμού και όχι διαδικασία λογοδοσίας, η οποία ανατίθεται και διεκπεραιώνεται από τους εκπαιδευτικούς μόνο.Για όλους τους παραπάνω λόγους επιβάλλεται η ουσιαστική συνεργασία των Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. με τα Πανεπιστήμια για την ενίσχυση της ΑΣΜ ως κατεξοχήν καινοτόμου και ερευνητικής δράσης.