Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Μαρία Σφηναρολάκη' | 26 Απριλίου 2020, 19:26

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Σκέψεις που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στη συζήτηση γύρω από την επαναφορά των Λατινικών στη θέση της Κοινωνιολογίας (ή αλλιώς ... Ovidius poeta in terra Pontica exulat) Το ερώτημα που πρέπει να τεθεί σοβαρά και να απαντηθεί, επίσης, με σοβαρά επιχειρήματα, διατυπώνεται ως εξής: ποια είναι η ωφέλεια να διδάσκονται οι υποψήφιοι της θεωρητικής κατεύθυνσης τα Λατινικά της Γ' Λυκείου και να εξετάζονται σε αυτό το μάθημα, προκειμένου να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο. Ένα μάθημα που στόχο έχει, όπως αναφέρει ο πρόλογος του σχετικού σχολικού βιβλίου, να διδάξει το μαθητή ένα βασικό λεξιλόγιο και τα στοιχειώδη γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της λατινικής. Και δεν αναφέρομαι στην ωφέλεια του να μαθαίνει κανείς λατινικά, επειδή αρέσουν συγκεκριμένα στον ίδιο ή γιατί έχει ένα πολύ συγκεκριμένο ερευνητικό ενδιαφέρον αναφορικά με τη λατινική γλώσσα– εδώ υπάρχει μια ωφέλεια, ατομικά ορισμένη. Το κύριο επιχείρημα υπέρ της διδασκαλίας των λατινικών είναι ότι παρουσιάζεται η γνώση τους ως αναγκαία για τα πανεπιστημιακά μαθήματα που εμπεριέχουν ορολογία στα λατινικά. Επιχείρημα που θεωρώ ότι στη σημερινή εποχή καταρρέει εύκολα, όταν σήμερα πια η εξοικείωση με τους λατινικούς όρους γίνεται αυτόματα λόγω της προϋπάρχουσας γνώσης της αγγλικής ή της γαλλικής ή της ιταλικής ή άλλης γλώσσας που έχει ο σημερινός μαθητής και μελλοντικός φοιτητής. 'Εχει, λοιπόν, την ευκολία ένας σημερινός φοιτητής με ήδη στην κατοχή του ένα τουλάχιστον πτυχίο καλής γνώσης μιας ξένης γλώσσας, όπως έχουν όλοι οι φοιτητές σήμερα, να μεταφράσει σχεδόν αυτόματα και χωρίς να έχει διδαχθεί τα λατινικά, λ.χ. τη λατινική έκφραση που συνιστά δικαιική αρχή “ne bis in idem”. Μπορεί να μεταφράσει με ευκολία κάθε λέξη της πρότασης αυτής και να αναγνωρίσει τη γραμματική και τη σύνταξή της. Ας παραβλέψουμε, όμως, το γεγονός ότι χωρίς το μάθημα των Λατινικών της Γ΄ Λυκείου, η γνωριμία ενός φοιτητή σήμερα με τους λατινικούς όρους της επιστήμης του γίνεται χωρίς κόπο για το λόγο που αναφέρθηκε παραπάνω. Κι ας απαριθμήσουμε πόσα τμήματα των σχολών της θεωρητικής κατεύθυνσης περιλαμβάνουν στα προγράμματα σπουδών τους μαθήματα της επιστήμης της Κοινωνιολογίας. Μου φαίνεται δύσκολο, γιατί πρέπει να είναι πραγματικά όλα, ακόμη και σε τμήματα που δεν θα περίμενε κανείς! Ας αναφέρουμε μόνο λίγα παραδείγματα: το μάθημα της “Κοινωνιολογίας του Δικαίου” της Νομικής, το μάθημα “Εισαγωγή στις μεθόδους κοινωνικών επιστημών” του τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου, “Κοινωνιολογία της Τέχνης” του τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών, “Κοινωνιολογία της Θρησκείας”, “Κοινωνιολογία του Χριστιανισμού” στη Θεολογική Σχολή, “Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης” σε τμήματα Θεατρικών Σπουδών...Τότε, φαίνεται πως ο ”Ovidius” γίνεται για το φοιτητή μια ανάμνηση των λόγων ενός Ρωμαίου ποιητή που τον διασκέδασε και πιθανότατα του χάρισε και το άριστα, όμως δεν τον προετοίμασε με βασικές γνώσεις και προβληματισμούς για να αντιπαρατεθεί κριτικά στο λόγο των διανοητών της επιστήμης της Κοινωνιολογίας, όπως του Durkheim, του Marx, του Weber που θα τους συναντά σε όλη τη διάρκεια της φοιτητικής του ζωής κι όχι μόνο. Κι ακόμη, για να ειπωθεί και κάτι για τους μη εισαχθέντες σε κάποιο Πανεπιστήμιο, ένας “Ovidius” δεν τους πηγαίνει παραπέρα... Τέλος, για να διαλύσω κάθε τυχόν καχυποψία σχετικά με τα λεγόμενά μου, θα πω ότι εξετάστηκα στα Λατινικά πριν από περίπου είκοσι χρόνια, όταν και τότε αποτελούσε μάθημα εξεταζόμενο στις πανελλαδικές εξετάσεις, πήρα το “εικοσάρι” μου, πέρασα στη σχολή της πρώτης επιλογής μου, αλλά σήμερα αισθάνομαι, όπως και τότε, ότι το μάθημα αυτό ήταν το “εξασφαλισμένο άριστα” και τίποτα παραπάνω. Πάντως, το συγκεκριμένο βιβλίο της Γ' Λυκείου χρειάζεται επικαιροποίηση.